Tài liệu Phát triển du lịch tại vn

Lêi më ®Çu Ngµy nay ®êi sèng cña con ngêi ngµy cµng cao, hä kh«ng nh÷ng cã nhu cÇu ®Çy ®ñ vÒ vËt chÊt mµ cßn cã nhu cÇu ®îc tho¶ m·n vÒ tinh thÇn nh vui ch¬i, gi¶i trÝ vµ du lÞch. Do ®ã, du lÞch lµ mét trong nh÷ng ngµnh cã triÓn väng. Ngµnh du lÞch ViÖt Nam ra ®êi muén h¬n so víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi nhng vai trß cña nã th× kh«ng thÓ phñ nhËn. Du lÞch lµ mét ngµnh “c«ng nghiÖp kh«ng cã èng khãi”, mang l¹i thu nhËp GDP lín cho nÒn kinh tÕ, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho hµng v¹n lao ®éng, gãp phÇn truyÒn b¸ h×nh ¶nh ViÖt Nam ra toµn thÕ giíi. NhËn thøc ®îc ®iÒu nµy, §¶ng vµ nhµ níc ®· ®a ra môc tiªu x©y dùng ngµnh du lÞch thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän. ViÖc nghiªn cøu vÒ du lÞch trë nªn cÊp thiÕt, nã gióp chóng ta cã mét c¸i nh×n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vÒ du lÞch. §iÒu nµy cã ý nghÜa c¶ vÒ ph¬ng diÖn lÝ luËn vµ thùc tiÔn. Nã gióp du lÞch ViÖt Nam ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu míi, kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ, nhanh chãng ®a du lÞch ph¸t triÓn ®óng víi tiÒm n¨ng cña ®Êt níc, nhanh chãng héi nhËp víi du lÞch khu vùc vµ thÕ giíi. B¸o c¸o thùc tËp cña em ®Ò cËp ®Õn nh÷ng nhËn thøc c¬ b¶n vÒ du lÞch, "Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn du lÞch ë ViÖt Nam". Do sù h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc vµ thêi gian nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o. Ch¬ng I T¨ng trëng vµ ph¸t triÓn ngµnh du lÞch lµ tÊt yÕu kh¸ch quan trong nÒn kinh tÕ thÞ truêng 1) Kh¸i niÖm vÒ t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ 1.1) T¨ng trëng kinh tÕ T¨ng trëng kinh tÕ lµ sù gia t¨ng vÒ lîng kÕt qu¶ ®Çu ra ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh (thêng lµ n¨m, quý). Gi¶ sö kÕt qu¶ ®Çu ra cña nÒn kinh tÕ cña mét quèc gia ®îc ký hiÖu lµ Y: Yo lµ kÕt qu¶ ®Çu ra cña n¨m 0, Yn lµ kÕt qu¶ ®Çu ra cña n¨m n. Khi ®ã t¨ng trëng cña nÒn kinh tÕ cña n¨m n so víi n¨m 0 ®îc biÓu thÞ b»ng møc t¨ng trëng tuyÖt ®èi hoÆc tèc ®é t¨ng trëng nh sau: Møc t¨ng trëng tuyÖt ®èi:  Yn = Yn - Y0 Tèc ®é t¨ng trëng: g= = 1.2) Ph¸t triÓn kinh tÕ 1.2.1) kh¸i niÖm: Ph¸t triÓn kinh tÕ lµ qu¸ tr×nh thay ®æi theo híng tiÕn bé vÒ mäi mÆt kinh tÕ- x· héi cña mét quèc gia trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ ®ang t¨ng trëng. 1.2.2) Néi dung chñ yÕu cña ph¸t triÓn kinh tÕ Thø nhÊt, t¨ng trëng kinh tÕ dµi h¹n, §©y lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt ®Ó t¹o ra nh÷ng tiÕn bé vÒ kinh tÕ- x· héi, nhÊt lµ ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn thu nhËp thÊp. Thø hai, c¬ cÊu kinh tÕ- x· héi thay ®æi theo híng tiÕn bé. Xu híng tiÕn bé cña qu¸ tr×nh thay ®æi nµy ë nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn, ®ang hoÆc cha tr¶i qua qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ thÓ hiÖn ë qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp ho¸ vµ ®« thÞ ho¸; ®ã kh«ng ®¬n thuÇn lµ sù gi¨ t¨ng vÒ quy m«, mµ cßn bao hµm viÖc më réng chñng lo¹i vµ n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô ®îc s¶n xuÊt ra; ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ ngµy cµng gia t¨ng hiÖu qu¶ vµ n¨ng lùc c¹nh tranh, t¹o c¬ së cho viÖc ®¹t ®îc nh÷ng tiÕn bé x· héi mét c¸ch s©u réng. Thø ba, nh÷ng tiÕn bé kinh tÕ- x· héi chñ yÕu ph¶i xuÊt ph¸t tõ ®éng lùc néi t¹i. §Õn lît m×nh kÕt qu¶ cña nh÷ng tiÕn bé kinh tÕ ®¹t ®îc l¹i lµm gia t¨ng kh«ng ngõng n¨ng lùc néi sinh cña nÒn kinh tÕ (thÓ hiÖn ë nh÷ng tiÕn bé vÒ c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt lîng nguån nh©n lùc vµ nguån vèn trong níc…). Thø t, ®¹t ®îc sù c¶i thiÖn s©u réng chÊt lîng cuéc sèng cña mäi thµnh viªn trong x· héi nh lµ hµng ®Çu vµ lµ kÕt qu¶ cña sù ph¸t triÓn. §¬ng nhiªn mét kÕt qu¶ nh thÕ kh«ng chØ lµ sù ra t¨ng thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng¬i, mét sè b×nh qu©n cã thÓ che lÊp ®»ng sau nã sù ph©n phèi bÊt b×nh ®¼ng, n¹n ®ãi nghÌo, thÊt nghiÖp vµ nh÷ng thô hëng kh¸c vÒ gi¸o dôc, y tÕ, v¨n ho¸… 1.2.3) Mèi quan hÖ gi÷a t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ T¨ng trëng kinh tÕ lµ ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. ë nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn cã møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi thÊp, nÕu kh«ng ®¹t ®îc møc t¨ng trëng t¬ng ®èi cao vµ liªn tôc trong nhiÒu n¨m, th× khã cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ ®Ó c¶i thiÖn mäi mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ- x· héi. Tuy nhiªn t¨ng trëng kinh tÕ chØ lµ ®iÒu kiÖn cÇn, kh«ng ph¶i lµ ®iÒu kiÖn ®ñ ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. T¨ng trëng kinh tÕ cã thÓ ®îc thùc hiÖn bëi nh÷ng ph¬ng thøc kh¸c nhau vµ do ®ã cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng kÕt qu¶ kh¸c nhau. NÕu ph¬ng thøc t¨ng trëng kinh tÕ kh«ng g¾n víi sù thóc ®Èy c¬ cÊu kinh tÕ x· héi theo híng tiÕn bé, kh«ng lµm gia t¨ng, mµ thËm chÝ cßn lµm xãi mßn n¨ng lùc néi sinh cña nÒn kinh tÕ, sÏ kh«ng thÓ t¹o ra sù ph¸t triÓn kinh tÕ. NÕu ph¬ng thøc t¨ng tr¬ng kinh tÕ chØ ®em l¹i lîi Ých kinh tÕ cho nhãm d©n c nµy, cho vïng nµy, mµ kh«ng hoÆc ®em l¹i lîi Ých kh«ng ®¸ng kÓ cho nhãm d©n c kh¸c, vïng kh¸c th× t¨ng trëng kinh tÕ nh vËy sÏ khoÐt s©u vµo bÊt b×nh ®¼ng x· héi. Nh÷ng ph¬ng thøc t¨ng trëng nh vËy, rèt côc, còng chØ lµ kÕt qu¶ ng¾n h¹n, kh«ng nh÷ng kh«ng thóc ®Èy ®îc ph¸t triÓn, mµ b¶n th©n nã còng khã cã thÓ tån t¹i ®îc l©u dµi. 2) C¸c chØ tiªu t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ 2.1) Tæng s¶n phÈm trong níc (GDP) vµ tæng s¶n phÈm quèc d©n (GNP) C¸c chØ tiªu GDP vµ GNP th«ng qua sö dông thíc ®o tiÒn tÖ cã thÓ tæng hîp ®îc kÕt qu¶ ®Çu ra hÕt søc phong phó vµ ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i, môc ®Ých sö dông vÒ chÊt lîng cña nÒn kinh tÕ. Nhê ®ã cung cÊp mét c«ng cô h÷u hiÖu cho viÖc ®¸nh gi¸ sù t¨ng trëng, ph¸t triÓn kinh tÕ cña mét quèc gia. 2.1.1) Tæng s¶n phÈm trong níc (GDP) Tæng s¶n phÈm trong níc (GDP) lµ gi¸ trÞ thÞ trêng cña tÊt c¶ c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô cuèi cïng ®îc s¶n xuÊt ra bëi c¸c yÕu tè s¶n xuÊt trong l·nh thæ kinh tÕ cña mét níc trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. Ba ph¬ng ph¸p ®o lêng tæng s¶n phÈm thu nhËp trong níc: Thø nhÊt, ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt cßn gäi lµ ph¬ng ph¸p gi¸ trÞ gia t¨ng. Theo ph¬ng ph¸p nµy GDP tæng hîp gi¸ trÞ gia t¨ng cña mäi doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ. Gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy gi¸ trÞ tæng s¶n lîng trõ ®i gi¸ trÞ cña tÊt c¶ c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô mua ngoµi ®· ®îc sö dông hÕt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Thø hai, ph¬ng ph¸p thu nhËp ®o lêng GDP trªn c¬ së thu nhËp t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ chø kh«ng ph¶i lµ gi¸ trÞ cña b¶n th©n hµng ho¸. GDP= w + i + R +Pr +Te Trong ®ã: w lµ thu nhËp tõ tiÒn c«ng, tiÒn l¬ng i lµ tiÒn l·i nhËn ®îc tõ cho doanh nghiÖp vay tiÒn R lµ thuª ®Êt ®ai, tµi s¶n Pr lµ lîi nhuËn Te lµ thuÕ gi¸n thu mµ chÝnh phñ nhËn ®îc Thø ba, ph¬ng ph¸p chi tiªu sö dông c¸c th«ng tin tõ luång chi tiªu ®Ó mua hµng ho¸ vµ dÞch vô cuèi cïng. V× tæng gi¸ trÞ hµng ho¸ b¸n ra ph¶i b»ng tæng sè tiÒn ®îc chi ra ®Ó mua chóng, nªn tæng chi tiªu ®Ó mua hµng ho¸ vµ dÞch vô cuèi cïng ph¶i b»ng GDP GDP= C +I +G +X - M Trong ®ã: C lµ c¸c kho¶n chi tiªu cña c¸c hé gia ®×nh vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô I lµ tæng ®Çu t cña khu vùc t nh©n G lµ chi tiªu cña chÝnh phñ vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô X – M lµ xuÊt khÈu rßng 2.1.2) Tæng s¶n phÈm quèc d©n (GNP) Tæng s¶n phÈm quèc d©n ®o lêng toµn bé thu nhËp hay gi¸ trÞ s¶n xuÊt mµ c¸c c«ng d©n cña mét quèc gia t¹o ra trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh, kh«ng kÓ trong hay ngoµi ph¹m vi l·nh thæ quèc gia. GNP= GDP + thu nhËp rßng nhËn ®îc tõ níc ngoµi 2.2) C¸c chØ tiªu t¨ng trëng kinh tÕ Møc t¨ng trëng kinh tÕ tuyÖt ®èi: GDPn = GDPn - GDP0 Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ: g= = Tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ b×nh qu©n hµng n¨m cña mét giai ®o¹n: g= n GDPn  GDPo GDPo -1 2.3) C¸c chØ tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ §Ó ph¶n ¸nh néi dung kh¸c nhau cña kh¸i niÖm ph¸t triÓn kinh tÕ cÇn ph¶i cã c¸c nhãm chØ tiªu kh¸c nhau: Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh t¨ng trëng kinh tÕ: tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ hµng n¨m hay b×nh qu©n n¨m cña mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. Nhãm c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh sù biÕn ®æi vÒ c¬ cÊu kinh tÕ x· héi: chØ sè cí cÊu kinh tÕ theo ngµnh trong GDP; chØ sè c¬ cÊu vÒ ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng; tû lÖ d©n c sèng trong khu vùc thµnh thÞ trong tæng sè d©n; tû lÖ lao ®éng lµm viÖc trong c¸c ngµnh c«ng nghÞªp, n«ng nghiÖp vµ dÞch vô… - Nhãm chØ tiªu ph¶n ¸nh chÊt lîng cuéc sèng gåm: Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi vµ tèc ®é t¨ng trëng thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi. C¸c chØ sè vÒ dinh dìng: sè calo b×nh qu©n/ ngêi/ n¨m. C¸c chØ sè vÒ gi¸o dôc: tû lÖ ngêi biÕt ch÷, sè n¨m ®i häc b×nh qu©n… C¸c chØ sè nµy ph¶n ¸nh tr×nh ®é ph¸t triÓn gi¸o dôc cña mét quèc gia vµ møc ®é hëng thô dÞch vô gi¸o dôc cña d©n c. C¸c chØ sè vÒ y tÕ: tû lÖ trÎ em trong c¸c ®é tuæi, sè b¸c sÜ trªn mét ngh×n d©n… C¸c chØ sè nµy ph¶n ¸nh tr×nh ®é ph¸t triÓn y tÕ cña mét quèc gia vµ møc ®é hëng thô c¸c dÞch vô y tÕ cña d©n c. C¸c chØ sè ph¶n ¸nh vÒ c«ng b»ng x· héi vµ nghÌo ®ãi: tû lÖ nghÌo ®ãi vµ kho¶ng c¸ch nghÌo ®ãi, chØ tiªu ph¶n ¸nh møc ®é b×nh ®¼ng giíi, chØ sè ph¶n ¸nh c«ng b»ng x· héi. Ngoµi ra, cã thÓ cã c¸c chØ tiªu kh¸c nh c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh sö dông níc s¹ch hay c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi kh¸c… ChØ sè ph¸t triÓn con ngêi (HDI), chØ sè nµy ®îc tæng hîp tõ ba chØ sè: thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi, møc ®é phæ cËp gi¸o dôc, tuæi thä trung b×nh. Nh vËy HDI kh«ng chØ ph¶n ¸nh møc sèng vËt chÊt, mµ cßn ®o lêng c¶ møc sèng tinh thÇn cña d©n c. HDI ®o lêng chÝnh x¸c h¬n chÊt lîng cuéc sèng cña d©n c. 3) Kh¸i niÖm vÒ du lÞch vµ c¸c lo¹i h×nh du lÞch 3.1) Kh¸i niÖm vÒ du lÞch Ngµy nay, du lÞch ®· trë thµnh mét hiÖn tîng kinh tÕ x· héi phæ biÕn kh«ng chØ ë c¸c níc ph¸t triÓn mµ cßn ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, trong ®ã cã ViÖt Nam. Tuy nhiªn, cho ®Õn nay, kh«ng chØ ë níc ta, nhËn thøc vÒ néi dung du lÞch vÉn cha thèng nhÊt. Do hoµn c¶nh kh¸c nhau, díi mçi gãc ®é nghiªn cøu kh¸c nhau, mçi ngêi cã mét c¸ch hiÓu vÒ du lÞch kh¸c nhau. Do vËy cã bao nhiªu t¸c gi¶ nghiªn cøu vÒ du lÞch th× cã bÊy nhiªu ®Þnh nghÜa. Díi con m¾t cña Guer Freuler th× “du lÞch víi ý nghÜa hiÖn ®¹i cña tõ nµy lµ mét hiÖn tîng cña thêi ®¹i chóng ta, dùa trªn sù t¨ng trëng vÒ nhu cÇu kh«i phôc søc khoÎ vµ sù thay ®æi cña m«i trêng xung quanh, dùa vµo sù ph¸t sinh, ph¸t triÓn t×nh c¶m ®èi víi vÎ ®Ñp thiªn nhiªn”. Kaspar cho r»ng du lÞch kh«ng chØ lµ hiÖn tîng di chuyÓn cña c d©n mµ ph¶i lµ tÊt c¶ nh÷ng g× cã liªn quan ®Õn sù di chuyÓn ®ã. Chóng ta còng thÊy ý tëng nµy trong quan ®iÓm cña Hienziker vµ Kraff “du lÞch lµ tæng hîp c¸c mèi quan hÖ vµ hiÖn tîng b¾t nguån tõ c¸c cuéc hµnh tr×nh vµ lu tró t¹m thêi cña c¸c c¸ nh©n t¹i nh÷ng n¬i kh«ng ph¶i lµ n¬i ë vµ n¬i lµm viÖc thêng xuyªn cña hä”. (VÒ sau ®Þnh nghÜa nµy ®îc hiÖp héi c¸c chuyªn gia khoa häc vÒ du lÞch thõa nhËn) Theo c¸c nhµ kinh tÕ, du lÞch kh«ng chØ lµ mét hiÖn tîng x· héi ®¬n thuÇn mµ nã ph¶i g¾n chÆt víi ho¹t ®éng kinh tÕ. Nhµ kinh tÕ häc PicaraEdmod ®a ra ®Þnh nghÜa: “du lÞch lµ viÖc tæng hoµ viÖc tæ chøc vµ chøc n¨ng cña nã kh«ng chØ vÒ ph¬ng diÖn kh¸ch v·ng lai mµ chÝnh vÒ ph¬ng diÖn gi¸ trÞ do kh¸ch chØ ra vµ cña nh÷ng kh¸ch v·ng lai mang ®Õn víi mét tói tiÒn ®Çy, tiªu dïng trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cho c¸c chi phÝ cña hä nh»m tho¶ m·n nhu cÇu hiÓu biÕt vµ gi¶i trÝ.” Kh¸c víi quan ®iÓm trªn, c¸c häc gi¶ biªn so¹n b¸ch khoa toµn th ViÖt Nam ®· t¸ch hai néi dung c¬ b¶n cña du lÞch thµnh hai phÇn riªng biÖt. Theo c¸c chuyªn gia nµy, nghÜa thø nhÊt cña tõ nµy lµ “mét d¹ng nghØ dìng søc tham quan tÝch cùc cña con ngêi ngoµi n¬i c tró víi môc ®Ých: nghØ ng¬i, gi¶i trÝ, xem danh lam th¾ng c¶nh…”. Theo ®Þnh nghÜa thø hai, du lÞch ® îc coi lµ “mét ngµnh kinh doanh tæng hîp cã hiÖu qu¶ cao vÒ nhiÒu mÆt n©ng cao hiÓu biÕt vÒ thiªn nhiªn, truyÒn th«ng lÞch sö vµ v¨n ho¸ d©n téc, tõ ®ã gãp phÇn lµm t¨ng thªm t×nh yªu ®Êt níc, ®èi víi ngêi níc ngoµi lµ t×nh h÷u nghÞ víi d©n téc m×nh, vÒ mÆt kinh tÕ, du lÞch lµ lÜnh vùc kinh doanh mang l¹i hiÖu qu¶ rÊt lín; cã thÓ coi lµ h×nh thøc xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô t¹i chç. §Ó tr¸nh sù hiÓu lÇm vµ kh«ng ®Çy ®ñ vÒ du lÞch, chóng ta t¸ch du lÞch thµnh hai phÇn ®Ó ®Þnh nghÜa nã. Du lÞch cã thÓ ®îc hiÓu lµ: Sù di chuyÓn vµ lu tró qua ®ªm t¹m thêi trong thêi gian r¶nh rçi cña c¸ nh©n hay tËp thÓ ngoµi n¬i c tró nh»m môc ®Ých phôc håi søc khoÎ, n©ng cao t¹i chç nhËn thøc vÒ thÕ giíi xung quanh, cã hoÆc kh«ng kÌm theo viÖc tiªu thô mét sè gi¸ trÞ tù nhiªn, kinh tÕ, v¨n ho¸ vµ dÞch vô cña c¸c c¬ së chuyªn cung øng. Mét lÜnh vùc kinh doanh c¸c dÞch vô nh»m tho¶ m·n nhu cÇu n¶y sinh trong qu¸ tr×nh di chuyÓn vµ lu tró qua ®ªm t¹m thêi trong thêi gian r¶nh rçi cña c¸ nh©n hay tËp thÓ ngoµi n¬i c tró víi môc ®Ých phôc håi søc khoÎ, n©ng cao nhËn thøc t¹i chç vÒ thÕ giíi xung quanh. 3.2) C¸c lo¹i h×nh du lÞch Ho¹t ®éng du lÞch cã thÓ ph©n nhãm theo c¸c nhãm kh¸c nhau tuú thuéc tiªu chÝ ®a ra. HiÖn nay ®a sè c¸c chuyªn gia vÒ du lÞch ViÖt Nam ph©n chia c¸c lo¹i h×nh du lÞch theo c¸c tiªu chÝ c¬ b¶n díi ®©y. 3.2.1) Ph©n chia theo m«i trêng tµi nguyªn - Du lÞch thiªn nhiªn Du lÞch v¨n ho¸ 3.2.2) Ph©n lo¹i theo môc ®Ých chuyÕn ®i - Du lÞch tham quan - Du lÞch gi¶i trÝ - Du lÞch nghØ dìng - Du lÞch kh¸m ph¸ - Du lÞch thÓ thao - Du lÞch lÔ héi - Du lÞch t«n gi¸o - Du lÞch nghiªn cøu (häc tËp) - Du lÞch héi nghÞ - Du lÞch thÓ thao kÕt hîp - Du lÞch ch÷a bÖnh - Du lÞch th¨m th©n Du lÞch kinh doanh 3.2.3) Ph©n lo¹i theo l·nh thæ ho¹t ®éng - Du lÞch quèc tÕ - Du lÞch néi ®Þa Du lÞch quèc gia 3.2.4) Ph©n lo¹i theo ®Æc ®iÓm ®Þa lý cña ®iÓm du lÞch - Du lÞch miÒn biÓn - Du lÞch nói - Du lÞch ®« thÞ Du lÞch th«n quª 3.2.5) Ph©n lo¹i theo ph¬ng tiÖn giao th«ng - Du lÞch xe ®¹p - Du lÞch « t« - Du lÞch b»ng tµu ho¶ - Du lÞch b»ng tµu thuû Du lÞch m¸y bay 3.2.6) Ph©n lo¹i theo lo¹i h×nh lu tró - Kh¸ch s¹n - Nhµ trä thanh niªn - Camping - Bungaloue Lµng du lÞch 3.2.7) Ph©n lo¹i theo løa tuæi du lÞch - Du lÞch thiÕu niªn - Du lÞch thanh niªn - Du lÞch trung niªn Du lÞch ngêi cao tuæi 3.2.8) Ph©n lo¹i theo ®é dµi chuyÕn ®i - Du lÞch ng¾n ngµy Du lÞch dµi ngµy 3.2.9) Ph©n lo¹i theo h×nh thøc tæ chøc - Du lÞch tËp thÓ - Du lÞch c¸ thÓ Du lÞch gia ®×nh 3.2.10) Ph©n lo¹i theo ph¬ng thc hîp ®ång - Du lÞch trän gãi - Du lÞch tõng phÇn 4) VÞ trÝ, vai trß cña ngµnh du lÞch vµ hÖ thèng c¸c ngµnh cña nÒn kinh tÕ quèc d©n Xu híng mang tÝnh quy luËt cña c¬ cÊu kinh tÕ thÕ giíi chØ ra r»ng tØ träng n«ng nghiÖp tõ chiÕm vÞ thÕ quan träng ®· dÇn nhêng cho c«ng nghiÖp vµ cuèi cïng vai trß cña kinh tÕ dÞch vô sÏ chiÕm vai trß thèng so¸i. HiÖn nay ë c¸c níc cã thu nhËp thÊp, c¸c níc Nam ¸, ch©u Phi n«ng nghiÖp vÉn cßn chiÕm trªn 30% GNP, c«ng nghiÖp kho¶ng 35%. Trong khi ®ã c¸c níc cã thu nhËp cao nh Hoa Kú, NhËt B¶n, §øc, Italia…trªn 70% GNP do nhãm ngµnh dÞch vô ®em l¹i, n«ng nghiÖp chØ ®ãng kho¶n 3-5% tæng s¶n phÈm quèc d©n. Vai trß cña du lÞch trong ngµnh dÞch vô còng ngµy cµng râ nÐt. Theo héi ®ång du lÞch vµ l÷ hµnh thÕ giíi, n¨m 1994 du lÞch quèc tÕ trªn toµn thÕ giíi ®· chiÕm 6% GNP, tøc lµ cã doanh thu gÇn 4000 tû ®« la, vît trªn c«ng nghiÖp « t«, thÐp, ®iÖn tö vµ n«ng nghiÖp. Du lÞch thu hót trªn 200 triÖu lao ®éng chiÕm h¬n 12% lao ®éng trªn thÕ giíi. ë ViÖt Nam xu híng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ còng ®· ®îc thÓ hiÖn râ qua c¸c n¨m: N¨m 2001, n«ng nghiÖp chiÕm 23,24% GDP, c«ng nghiÖp chiÕm 57,91% GDP, dÞch vô chiÕm 38,63% GDP. N¨m 2005, n«ng nghiÖp chiÕm 21,76% GDP, c«ng nghiÖp chiÕm 60,41% GDP, dÞch vô chiÕm 38,15% GDP. Víi tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n hµng n¨m th× du lÞch ®ãng gãp lín cho nÒn kinh tÕ. Du lÞch ®· nép hµng ngµn tû ®ång vµo ng©n s¸ch nhµ níc. Ngoµi ra cïng víi sù ph¸t triÓn cña du lÞch còng dÔ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c cïng ph¸t triÓn. Víi nh÷ng thuËn lîi, nh÷ng mÆt tÝch cùc mµ ph¸t triÓn du lÞch ®em l¹i th× du lÞch thùc sù cã kh¶ n¨ng lµm thay ®æi bé mÆt kinh tÕ cña níc ta. 5) Vai trß cña ngµnh du lÞch ®èi víi t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc Trong lÞch sö nh©n lo¹i, du lÞch ®· ®îc ghi nhËn nh lµ mét së thÝch, mét ho¹t ®éng nghØ ng¬i tÝch cùc cña con ngêi. Ngµy nay, du lÞch ®· trë thµnh mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ®êi sèng v¨n hãa, x· héi ë c¸c níc. VÒ mÆt kinh tÕ, du lÞch ®· trë thµnh mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ quan träng cña nhiÒu níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. M¹ng líi du lÞch ®· ®îc thiÕt lËp ë hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi. C¸c lîi Ých kinh tÕ mang l¹i tõ du lÞch lµ ®iÒu kh«ng thÓ phñ nhËn, th«ng qua viÖc tiªu dïng cña du kh¸ch ®èi víi c¸c s¶n phÈm cña du lÞch. Nhu cÇu cña du kh¸ch bªn c¹nh viÖc tiªu dïng c¸c hµng ho¸ th«ng thêng cßn cã nh÷ng nhu cÇu tiªu dïng ®Æc biÖt: nhu cÇu n©ng cao kiÕn thøc, häc hái, v·n c¶nh, ch÷a bÖnh, nghØ ng¬i, th gi·n… Sù kh¸c biÖt gi÷a tiªu dïng dÞch vô du lÞch vµ tiªu dïng c¸c hµng ho¸ kh¸c lµ tiªu dïng c¸c s¶n phÈm du lÞch x¶y ra cïng lóc, cïng n¬i víi viÖc s¶n xuÊt ra chóng. §©y còng lµ lý do lµm cho s¶n phÈm du lÞch mang tÝnh ®Æc thï mµ kh«ng thÓ so s¸nh gi¸ c¶ cña s¶n phÈm du lÞch nµy víi gi¸ c¶ cña s¶n phÈm du lÞch kia mét c¸ch tuú tiÖn ®îc. Sù t¸c ®éng qua l¹i cña qu¸ tr×nh tiªu dïng vµ cung øng s¶n phÈm du lÞch t¸c ®éng lªn lÜnh vùc ph©n phèi lu th«ng vµ do vËy ¶nh hëng ®Õn c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Bªn c¹nh ®ã, viÖc ph¸t triÓn du lÞch sÏ kÐo theo sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c, v× s¶n phÈm du lÞch mang tÝnh liªn ngµnh cã quan bÖ ®Õn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c trong nÒn kinh tÕ. Khi mét khu vùc nµo ®ã trë thµnh ®iÓm du lÞch, du kh¸ch ë mäi n¬i ®æ vÒ sÏ lµm cho nhu cÇu vÒ mäi hµng ho¸ dÞch vô t¨ng lªn ®¸ng kÓ. XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu nµy cña du kh¸ch mµ ngµnh kinh tÕ du lÞch kh«ng ngõng më réng ho¹t ®éng cña m×nh th«ng qua mèi quan hÖ liªn ngµnh trong nÒn kinh tÕ, ®ång thêi lµm biÕn ®æi c¬ cÊu ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. H¬n n÷a, c¸c hµng ho¸, vËt t cho du lÞch ®ßi hái ph¶i cã chÊt lîng cao, phong phó vÒ chñng lo¹i, h×nh thøc ®Ñp, hÊp dÉn. Do ®ã nã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng s¸ng t¹o c¶i tiÕn, ph¸t triÓn c¸c lo¹i hµng ho¸. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy, c¸c doanh nghiÖp b¾t buéc ph¶i ®Çu t trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, tuyÓn chän vµ sö dông c«ng nh©n cã tay nghÒ cao ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña du kh¸ch. Trªn b×nh diÖn chung, ho¹t ®éng du lÞch cã t¸c dông lµm biÕn ®æi c¸n c©n thu chi cña ®Êt níc. Du kh¸ch quèc tÕ mang ngo¹i tÖ vµo ®Êt níc cã ®Þa ®iÓm du lÞch, lµm t¨ng thªm nguån thu ngo¹i tÖ cña ®Êt níc ®ã. Ngîc l¹i, phÇn chi ngo¹i tÖ sÏ t¨ng lªn ®èi víi nh÷ng quèc gia cã nhiÒu ngêi ®i du lÞch ë níc ngoµi. Trong ph¹m vi mét quèc gia, ho¹t ®éng du lÞch lµm x¸o trén ho¹t ®éng lu©n chuyÓn tiÒn tÖ, hµng ho¸, ®iÒu hoµ nguån vèn tõ vïng kinh tÕ ph¸t triÓn sang vïng kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn h¬n, kÝch thÝch sù t¨ng trëng kinh tÕ ë c¸c vïng s©u, vïng xa… Mét lîi Ých kh¸c mµ ngµnh du lÞch ®em l¹i lµ gãp phÇn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc lµm. Bëi c¸c ngµnh dÞch vô liªn quan ®Õn du lÞch ®Òu cÇn mét lîng lín lao ®éng. Du lÞch ®· t¹o ra nguån thu nhËp cho ngêi lao ®éng, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi. Du lÞch ViÖt Nam trong thêi gian qua còng ®· ®ãng gãp rÊt nhiÒu cho sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. Tèc ®é t¨ng trëng h¬n 14%/n¨m gÇn gÊp hai lÇn tèc ®é t¨ng trëng cña toµn bé nÒn kinh tÕ. 6) Kinh nghiÖm ph¸t triÓn du lÞch ë mét sè níc vµ cña ViÖt Nam Du lÞch lµ mét ngµnh cã ®Þnh híng tµi nguyªn râ rÖt, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ tµi nguyªn vµ m«i trêng lµ nh©n tè c¬ b¶n ®Ó t¹o ra s¶n phÈm du lÞch. Trong c¸c ®iÒu kiÖn ®Æc trng ®èi víi sù ph¸t triÓn du lÞch, c¸c chuyªn gia nghiªn cøu vÒ du lÞch ®Òu kh¼ng ®Þnh r»ng tµi nguyªn du lÞch lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh vµ quan träng nhÊt. NhËn thøc râ ®iÒu nµy nhiÒu níc ®· ®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch nh»m b¶o vÖ c¸c tµi nguyªn du lÞch, trong ®ã b¶o vÖ m«i trêng lµ mét yÕu tè quan träng. Trung Quèc lµ mét trong nh÷ng níc ®· ®¹t ®îc thµnh tùu lín trong viÖc b¶o vÖ m«i trêng ®Ó ph¸t triÓn du lÞch. Tõ n¨m 1997, chÝnh phñ Trung Quèc ®· 7 n¨m liÒn tæ chøc to¹ ®µm trong thêi gian häp quèc héi ®Ó nghe b¸o c¸o vÒ m«i trêng. Qua ®ã chÝnh phñ Trung Quèc cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó c¶i t¹o vµ b¶o vÖ m«i trêng. C¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ b¶o vÖ m«i trêng ®îc thiÕt lËp, t¨ng vèn ®Çu t b¶o vÖ m«i trêng, khuyÕn khÝch mäi ngêi d©n b¶o vÖ m«i trêng. Víi sù cè g¾ng cña chÝnh phñ, cña toµn d©n Trung Quèc n¹n « nhiÔm m«i trêng ®· ®îc kiÓm so¸t to¹ thuËn lîi cho du lÞch ph¸t triÓn mét c¸ch bÒn v÷ng. ChÝnh phñ Trung Quèc kh«ng ngõng t¨ng vèn ®Çu t vµo b¶o vÖ m«i trêng, tõ n¨m 1996 ®Õn n¨m 2000, Trung Quèc ®· chi 360 tØ nh©n d©n tÖ. Nhê ®ã Trung Quèc ®· x©y dùng vµ b¶o vÖ h¬n 1227 khu b¶o tån thiªn nhiªn, hµng triÖu hecta rõng víi nhiÒu chñng lo¹i ®éng thùc vËt phong phó rÊt phï hî cho ph¸t triÓn du lÞch sinh th¸i- mét lo¹i h×nh du lÞch cã xu thÕ t¨ng trong thêi gian gÇn ®©y. §Ó b¶o vÖ sù phong phó cña sinh vËt, Trung Quèc lµ mét trong nh÷ng níc tham gia ký kÕt rÊt sím “c«ng íc tÝnh ®a d¹ng sinh vËt”. §ång thêi chÝnh phñ Trung Quèc tËp trung söa ®æi vµ ®a ra luËt më ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ trong viÖc b¶o vÖ m«i trêng. TÝnh ®Õn nay, ®· cã 6 bé luËt, h¬n 30 ®¹o luËt vÒ b¶o vÖ m«i trêng ®· ®îc ban hµnh, do ®ã m«i trêng Trung Quèc ®· ®îc kiÓm so¸t vµ c¶i t¹o ®¸ng kÓ. M«i trêng kh«ng chØ ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn du lÞch mµ nã cßn ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña con ngêi, do ®ã viÖc b¶o vÖ m«i trêng ®îc nhiÒu níc quan t©m nh Singapo, NhËt B¶n… Nhê ®ã, du lÞch ë nh÷ng níc nµy ®· ph¸t triÓn m¹nh, ®ãng gãp lín vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ nãi chung. Bëi vÞ trÝ, vai trß cña du lÞch ®em l¹i kh«ng chØ vÒ mÆt kinh tÕ mµ cßn vÒ mÆt x· héi, v¨n ho¸, m«i trêng…lµ rÊt lín nªn trong nh÷ng n¨m qua du lÞch ®· ®îc §¶ng vµ nhµ níc quan t©m ph¸t triÓn. Tr¶i qua h¬n 40 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, ®Æc biÖt trong thêi kú ®æi míi, ®îc sù quan t©m l·nh ®¹o cña §¶ng vµ nhµ níc, c¸c cÊp, c¸c ngµnh, sù hëng øng cña nh©n d©n, sù gióp ®ì, hç trî quèc tÕ vµ nç lùc cña toµn ngµnh, du lÞch ViÖt Nam ®· cã nh÷ng ph¸t triÓn vît bËc, nhanh chãng thu hÑp kho¶ng c¸ch víi du lÞch c¸c níc trong khu vùc, trë thµnh ngµnh kinh tÕ quan träng trong chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕx· héi. Tuy nhiªn du lÞch ViÖt Nam cßn cã nh÷ng khã kh¨n, h¹n chÕ c¶ vÒ chñ quan lÉn kh¸ch quan, nªn ph¸t triÓn cha æn ®Þnh, thiÕu bÒn v÷ng, hiÖu qu¶ cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng du lÞch to lín cña ®Êt níc. H¬n 40 n¨m ph¸t triÓn vµ ®æi míi ngµnh du lÞch ®· cho nh÷ng kinh nghiÖm quý b¸u: Mét lµ: tõ ®Þnh híng ®óng ®¾n cña §¶ng viÖc qu¸n triÖt ®Çy ®ñ vai trß vµ t¸c dông nhiÒu mÆt cña du lÞch, còng nh nh÷ng mÆt tr¸i, nh÷ng hiÖn tîng tiªu cùc cã thÓ ph¸t sinh vµ ®i liÒn víi ho¹t ®éng du lÞch ë mäi cÊp, mäi ngµnh hiÖn nay lµ rÊt cÊp thiÕt c¶ vÒ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn. Trong t×nh h×nh thÕ giíi hiÖn nay víi xu thÕ toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ vµ x· héi ho¸ du lÞch, quan hÖ vÒ mäi mÆt gi÷a c¸c níc võa hîp t¸c, võa ®Êu tranh vµ c¹nh tranh tr× ph¸t triÓn du lÞch lµ híng chiÕn lîc, yÕu tè gãp phÇn trùc tiÕp vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕx· héi, x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc, thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Hai lµ: du lÞch chØ ph¸t triÓn nhanh, bÒn v÷ng khi cã mét chiÕn lîc quèc gia vÒ ph¸t triÓn du lÞch vµ ®îc cô thÓ ho¸ b»ng ch¬ng tr×nh hµnh ®éng quèc gia. CÇn cã mét sù chØ ®¹o tËp trung thèng nhÊt, ®óng híng vµ nhanh chãng tõ cÊp cao trong bé m¸y l·nh ®¹o cña §¶ng vµ nhµ níc ®Õn c¸c cÊp thõa hµnh ë c¸c bé, ngµnh trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, t¹o m«i trêng cho du lÞch ph¸t triÓn ®óng híng vµ hiÖu qu¶. Ba lµ: qu¶n lý nhµ níc vÒ du lÞch cÇn t¨ng cêng trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc: c¬ chÕ chÝnh s¸ch u tiªn ph¸t triÓn, phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Êt níc vµ hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ vµ xu thÕ ph¸t triÓn du lÞch thÕ giíi; ph¶i ®©u t ban ®Çu b»ng ng©n s¸ch nhµ níc vµ huy ®éng nhiÒu nguån vèn kh¸c; cã bé m¸y tæ chøc t¬ng øng nhiÖm vô chÝnh trÞ, ®¶m b¶o æn ®Þnh, quan t©m ®µo t¹o ph¸t triÓn nguån nh©n lùc du lÞch vµ gi¸o dôc du lÞch toµn d©n; phèi hîp ®ång bé, thêng xuyªn liªn ngµnh, ®Þa ph¬ng ë tÊt c¶ ho¹t ®éng liªn quan ®Õn du lÞch trong va ngoµi níc. Bèn lµ: ngµnh du lÞch ph¶i ®i ®Çu lµm nßng cèt trong nghiªn cøu, triÓn khai chiÕn lîc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch, c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ph¸t triÓn du lÞch vµ thÓ chÕ ho¸ thµnh c¸c luËt lÖ, biÖn ph¸p vµ ch¬ng tr×nh cô thÓ. Thêng xuyªn nghiªn cøu th«ng tin, kinh nghiÖm ph¸t triÓn du lÞch thÕ giíi, tæng kÕt thùc tiÔn kÞp thêi ®Ó ph¸t huy thÕ m¹nh vµ tiÒm n¨ng to lín vÒ du lÞch cña c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph¬ng. Ch¬ng II thùc tr¹ng ph¸t triÓn ngµnh du lÞch ë níc ta trong thêi gian qua 1) Sù cÇn thiÕt ph¸t triÓn du lÞch ë níc ta Tr¶i qua hai cuéc chiÕn tranh ®Êt níc ta ®· bÞ tµn ph¸ nÆng nÒ, nÒn kinh tÕ suy sôp, d©n ta nghÌo khæ, c¸c níc cßn e dÌ trong quan hÖ víi ta. Tríc t×nh h×nh ®ã níc ta cÇn ph¸t triÓn kinh tÕ, kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ trªn trêng quèc tÕ. §¶ng vµ nhµ níc ®· nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña mçi ngµnh trong ®ã cã ngµnh du lÞch. §¶ng vµ nhµ níc ®· x¸c ®Þnh “du lÞch lµ mét ngµnh kinh tÕ tæng hîp quan träng mang néi dung v¨n ho¸ s©u s¾c, cã tÝnh liªn ngµnh, liªn vïng vµ x· héi ho¸ cao; ph¸t triÓn du lÞch nh»m ®¸p øng nhu cÇu tham quan, gi¶i trÝ, nghØ dìng cña nh©n d©n vµ kh¸ch du lÞch quèc tÕ, gãp phÇn n©ng cao d©n trÝ, t¹o viÖc lµm vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc” (TrÝch ph¸p lÖnh du lÞch 2/1999) vµ coi “ph¸t triÓn du lÞch lµ mét híng chiÕn lîc quan träng trong ®êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nh»m gãp phÇn thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc” (TrÝch chØ thÞ 46/CTTW ban bÝ th trung ¬ng ®¶ng kho¸ VII, 10/1994) vµ “ph¸t triÓn du lÞch thùc sù trë thµnh mét ngµnh kinh tÕ mòi nhän” (TrÝch v¨n kiÖn ®¹i héi ®¶ng kho¸ IX) ¶nh hëng cña du lÞch ®Õn kinh tÕ: Du lÞch ®· ®ãng gãp rÊt lín vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc. T×nh ®Õn thêi ®iÓm nµy, ho¹t ®éng du lÞch ®· mang l¹i doanh thu hµng tØ USD vµ nép vµo ng©n s¸ch nhµ níc hµng ngµn tØ ®ång. Hµng n¨m c¸c ngµnh cè g¾ng xuÊt khÈu hµng ho¸ ®Ó thu ngo¹i tÖ vÒ cho ®Êt níc vµ du lÞch lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ nhÊt. Bëi du lÞch lµ mét ngµnh “xuÊt khÈu t¹i chç” nh÷ng hµng ho¸ c«ng nghiÖp, tiªu dïng … ® îc trao ®æi qua con ®êng du lÞch, c¸c hµng ho¸ ®îc xuÊt khÈu mµ kh«ng ph¶i chÞu hµng rµo thuÕ quan mËu dÞch quèc tÕ. MÆt kh¸c, du lÞch cßn lµ ngµnh “xuÊt khÈu v« h×nh” hµng ho¸ du lÞch. §ã lµ c¶nh quan thiªn nhiªn, khÝ hËu, gi¸ trÞ cña di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸… Quy luËt cã tÝnh phæ biÕn cña qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ trªn thÕ giíi hiÖn nay còng nh ë ViÖt Nam lµ gi¸ trÞ ngµnh dÞch vô ngµy cµng chiÕm tû träng cao trong tæng s¶n phÈm x· héi vµ trong sè ngêi cã viÖc lµm. §Ó ®i t×m hiÖu qu¶ cña ®ång vèn th× du lÞch lµ mét lÜnh vùc kinh doanh hÊp dÉn so víi nhiÒu ngµnh kinh tÕ kh¸c. Du lÞch ®em l¹i tû xuÊt lîi nhuËn cao, v× vèn ®Çu t vµo du lÞch t¬ng ®èi Ýt so víi ngµnh c«ng nghiÖp nÆng, giao th«ng vËn t¶i mµ kh¶ n¨ng thu håi vèn l¹i nhanh, kü thuËt kh«ng phøc t¹p. ChÝnh ®Æc ®iÓm nµy rÊt phï hîp víi t×nh h×nh níc ta- mét níc cßn nghÌo nµn, l¹c hËu, thiÕu vèn ®Çu t, sù cÇn thiÕt hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®iÒu ®ã cã ý nghÜa to lín. Du lÞch lµ cÇu nãi giao lu kinh tÕ cã quan hÖ chÆt chÏ víi chÝnh s¸ch më cöu cña ®¶ng vµ nhµ níc do ®ã ph¸t triÓn du lÞch lµ viÖc cÇn thiÕt ®èi víi níc ta. Ngoµi nh÷ng lîi Ých vÒ mÆt kinh tÕ mµ du lÞch ®em l¹i, du lÞch cßn cã ý nghÜa vÒ mÆt x· héi. Du lÞch cã vai trß gi÷ g×n, phôc håi søc khoÎ vµ t¨ng c êng søc sèng cho ngêi d©n. Trong mét chõng mùc nµo ®ã du lÞch cã t¸c dông h¹n chÕ bÖnh tËt, kÐo dµi tuæi thä vµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña con ngêi. MÆt kh¸c qua nh÷ng chuyÕn du lÞch mäi ngêi cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc víi nhau, gÇn gòi nhau h¬n nhê ®ã mäi ngêi hiÓu nhau h¬n vµ lµm t¨ng thªm t×nh ®oµn kÕt trong céng ®ång. Bªn c¹nh ®ã do t¸c ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt th× hµng lo¹t m¸y mãc ®· ®îc t¹o ra thay thÕ con ngêi trong qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt do ®ã dÉn ®Õn mét lîng ngêi bÞ thÊt nghiÖp vµ g©y søc Ðp lªn nÒn kinh tÕ cña ®Êt níc. Nhng nhê cã sù ph¸t triÓn cña du lÞch vµ dÞch vô mµ mét lîng lín nh÷ng ngêi nµy ®· cã c«ng ¨n viÖc lµm, cã thu nhËp æn ®Þnh. ChÝnh du lÞch ®· gãp phÇn lµm gi¶m g¸nh nÆng cho nÒn kinh tÕ cña dÊt níc, gãp phÇn ®a nÒn kinh tÕ cña níc nhµ ph¸t triÓn æn ®Þnh vµ nhanh chãng. ¶nh hëng cña du lÞch ®Õn v¨n ho¸: mét trong nh÷ng chøc n¨ng cña du lÞch lµ giao lu v¨n ho¸ gi÷a c¸c céng ®ång. Khi ®i du lÞch, du kh¸ch lu«n muèn ®îc x©m nhËp vµo c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ cña ®Þa ph¬ng qua ®ã du kh¸ch cã thªm nh÷ng hiÓu biÕt míi. Du lÞch cßn gãp phÇn cho viÖc phôc håi vµ ph¸t triÓn v¨n hãa d©n téc. Nhu cÇu vÒ n©ng cao nhËn thøc v¨n ho¸ trong chuyÕn ®i cña du kh¸ch thóc ®Èy c¸c nhµ cung øng chó ý, yÓm trî cho viÖc kh«i phôc, duy tr×, c¸c di tÝch, lÔ héi, s¶n phÈm lµng nghÒ… Du lÞch ®· gãp phÇn ®a h×nh ¶nh ®Êt níc ta ®Õn víi b¹n bÌ quèc tÕ ®ång thêi gióp chóng ta cã c¸i nh×n réng h¬n bªn ngoµi mµ qua ®ã ta lµm cho cuéc sèng tinh thÇn trë nªn phong phó vµ ®Çy ®ñ h¬n. ¶nh hëng cña du lÞch ®Õn m«i trêng: môc ®Ých chñ yÕu cña du kh¸ch khi ®i du lÞch lµ ®îc tiÕp xóc, ®¾m m×nh trong thiªn nhiªn, ®îc c¶m nhËn mét c¸ch trùc gi¸c sù hïng vÜ, trong lµnh, t¬i m¸t vµ nªn th¬ cña c¸c c¶nh quan thiªn nhiªn. Nã t¹o ®iÒu kiÖn cho hä hiÓu biÕt s©u s¾c h¬n vÒ tù nhiªn, thÊy ®îc gi¸ trÞ cña thiªn nhiªn ®èi víi ®êi sèng con ngêi. §iÒu nµy cã nghÜa lµ b»ng thùc tiÔn phong phó, du lÞch sÏ gãp phÇn rÊt tÝch cùc vµo sù nghiÖp gi¸o dôc m«i trêng, mét vÊn ®Ò toµn thÕ giíi ®ang hÕt søc quan t©m. Nhu cÇu du lÞch nghØ ng¬i t¹i nh÷ng khu vùc cã nhiÒu c¶nh quan thiªn nhiªn ®· kÝch thÝch viÖc t«n t¹o, b¶o vÖ m«i trêng. §Ó ®¸p øng nhu cÇu du lÞch ph¶i dµnh nh÷ng kho¶ng ®Êt ®ai cã m«i trêng Ýt bÞ x©m ph¹m, x©y dùng c¸c c«ng viªn bao quanh thµnh phè, thi hµnh c¸c biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i trêng, b¶o vÖ nguån níc, kh«ng khÝ nh»m t¹o nªn m«i trêng sèng phï hîp víi nhu cÇu cña du kh¸ch. §Ó gia t¨ng thu nhËp tõ du kh¸ch ph¶i cã chÝnh s¸ch maketing, chÝnh s¸ch tu bæ b¶o vÖ tù nhiªn ®Ó ®iÓm du lÞch ngµy cµng hÊp dÉn. ¶nh hëng cña du lÞch ®Õn an ninh, chÝnh trÞ: tríc hÕt cÇn kh¼ng ®Þnh du lÞch lµ chiÕc cÇu nèi hoµ b×nh gi÷a c¸c d©n téc trªn thÕ giíi. Ho¹t ®éng du lÞch gióp cho c¸c d©n téc xÝch l¹i gÇn nhau h¬n, hiÓu h¬n vÒ gi¸ trÞ v¨n ho¸ cña ®Êt níc b¹n. Ngoµi nh÷ng mÆt tÝch cùc mµ du lÞch ®em l¹i th× cßn cã nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc tõ du lÞch. Do ®ã chóng ta cÇn ph¶i nhËn thøc râ ®Ó cã híng ph¸t triÓn ®óng ®¾n. Víi nh÷ng g× du lÞch ®em l¹i cho kinh tÕ, x· h«i, v¨n ho¸, m«i trêng… th× viÖc ph¸t triÓn du lÞch ë n íc ta lµ ®iÒu rÊt cÇn thiÕt ®Ó phôc vô cho sù x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc trë thµnh mét níc “d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh”. 2) TiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch ë níc ta ViÖt Nam n»m trªn b¸n ®¶o §«ng D¬ng, gÇn trung t©m §«ng Nam ¸, võa cã biªn giíi lôc ®Þa, võa cã h¶i giíi réng lín, lµ cöa ngâ ®i ra Th¸i B×nh D¬ng cña mét sè níc vµ cña vïng §«ng Nam ¸. Níc ta n»m ë vµnh ®ai nhiÖt ®íi b¾c b¸n cÇu, ®óng vµo khu vùc giã mïa §«ng Nam ¸, do ®ã, mang l¹i ®Æc trng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa Ch©u ¸. Nhê ®ã mµ ViÖt Nam cã hÖ thèng ®éng thùc vËt phong phó, ®a d¹ng. ViÖt Nam cßn cã nh÷ng danh th¾ng ®· ®îc UNESCO c«ng nhËn lµ di s¶n v¨n hãa thÕ giíi nh vÞnh H¹ Long, phè cæ Héi An, cè ®« HuÕ, th¸nh ®Þa Mü S¬n, vên quèc gia Phong Nha- KÎ B¶ng ngoµi ra cßn cã di s¶n v¨n ho¸ thÕ giíi phi vËt thÓ lµ nh· nh¹c HuÕ. Chóng ta cßn thu hót du kh¸ch níc ngoµi b»ng hµng lo¹t c¸c ®iÓm du lÞch sinh th¸i kÐo dµi kh¾p ba miÒn tæ quèc: B¶n Gèc, MÉu S¬n, Sa Pa, Th¸c M¬, hå Ba BÓ, vên quèc gia Ba V×, Mai Ch©u, Tam Cèc- BÝch §éng, C¸t Tiªn, khu ngËp níc V¨n Long, Bµ Nµ, §ång Th¸p Mêi, ®Þa ®¹o Cñ Chi, U Minh… HiÖn nay, du lÞch sinh th¸i ®ang ®îc nhiÒu du kh¸ch quan t©m nªn ®©y lµ ®iÒu kiÖn tèt ®Ó du lÞch ViÖt Nam khai th¸c tiÒm n¨ng s½n cã. MÆt kh¸c l·nh thæ níc ta kÐo dµi tõ B¾c vµo Nam tiÕp gi¸p víi biÓn còng t¹o cho chóng ta nh÷ng b·i biÓn c¸t mÞn vµ ®Ñp nh Trµ Cæ, B·i Ch¸y, §å S¬n, SÇm S¬n, Nha Trang, Vòng Tµu… Ngoµi nh÷ng th¾nh c¶nh t¬i ®Ñp, ViÖt Nam cßn cã rÊt nhiÒu c¸c lµng nghÒ, lÔ héi truyªn thèng. TiÒm n¨ng ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng cña níc ta rÊt lín, mçi lµng nghÒ g¾n víi mét vïng v¨n ho¸, hÖ thèng di tÝch vµ truyÒn thèng riªng, víi cung c¸ch s¸ng t¹o s¶n phÈm riªng cña m×nh. Du kh¶o hÕt c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, du kh¸ch cã thÓ thÊy râ b¶n s¾c còng nh ®Æc trng cña bé mÆt n«ng th«n ViÖt Nam. HiÖn nay, c¶ níc ®· cã h¬n 2000 lµng nghÒ thñ c«ng thuéc 11 nhãm nghÒ chÝnh nh: cãi, s¬n mµi, m©y tre ®an, gèm sø, thªu ren, dÖt, gç, ®¸, giÊy, tranh d©n gian. §i däc ViÖt Nam du kh¸ch cã thÓ thÊy nhiÒu vïng quª mµ mËt ®é lµng nghÒ truyÒn thèng dµy ®Æc r¶i tõ b¾c vµo nam. Nh÷ng c¸i n«i cña lµng nghÒ lµ Hµ N«i, Hµ T©y, H¶i D¬ng, Hng Yªn, B¾c Ninh, Thõa Thiªn HuÕ… Thùc tÕ, hiÖn nay du kh¸ch muèn ®Õn tËn lµng nghÒ nh×n c¶nh c©y ®a, bÕn níc, s©n ®×nh, th¨m c¸c di tÝch cña mét lµng nghÒ truyÒn thèng ViÖt Nam, t×m hiÓu c¸c vÞ tæ lµng nghÒ hoÆc c¸c danh nh©n v¨n ho¸. Lµng nghÒ truyÒn thèng ViÖt Nam chøa ®ùng tiÒm n¨ng dåi dµo vÒ du lÞch cßn bëi v× du kh¸ch muèn ®Õn tËn n¬i xem c¸c c«ng ®o¹n nghÖ nh©n lµm ra s¶n phÈm vµ còng muèn tËn tay tham gia lµm s¶n phÈm theo trÝ tëng tîng cña riªng m×nh. T×m hiÓu vÒ v¨n ho¸ vµ truyÒn thèng lµng nghÒ lµ ®iÒu mµ du kh¸ch trong vµ ngoµi níc quan t©m. ViÖt Nam cßn cã c¸c tµi nguyªn cã gi¸ trÞ lÞch sö, c¸c tµi nguyªn cã gi¸ trÞ v¨n ho¸ thu hót kh¸ch du lÞch víi môc ®Ých tham quan, nghiªn cøu. Víi lÞch sö h¬n 4000 n¨m dùng níc vµ gi÷ níc, ViÖt Nam ®· t¹o dùng ®îc mét nÒn v¨n ho¸ phong phó vµ ®éc ®¸o. Kh«ng nh÷ng vËy 54 d©n téc anh em cïng chung sèng trªn mét m¶nh ®Êt, l¹i cã bao phong tôc, tËp qu¸n, lÔ héi kh¸c nhau t¹o nªn sù ®a d¹ng cho s¶n phÈm du lÞch ViÖt Nam. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ViÖt Nam ®· vµ ®ang x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, c¬ së h¹ tÇng, kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng phôc vô. §Æc biÖt con ngêi ViÖt Nam th©n thiÖn, hiÕu kh¸ch ®· t¹o sù tho¶i m¸i cho du kh¸ch. ChÝnh tÊt c¶ nh÷ng tiÒm n¨ng trªn lµ mét nÒn t¶ng ®Ó du lÞch ViÖt Nam ph¸t triÓn, héi nhËp víi c¸c níc trªn thÕ giíi. Nhng vÊn ®Ò lµ chóng ta tËn dông nh÷ng tiÒm n¨ng ®ã nh thÕ nµo nã phô thuéc vµo c¸ch lµm cña chóng ta. 3) Thµnh tùu ngµnh du lÞch níc ta ®¹t ®îc trong thêi gian qua NhËn thøc ®îc vai trß cña ngµnh du lÞch ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ viÖc ®¸nh gi¸ ®óng c¸c tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn du lÞch, §¶ng vµ nhµ níc ta trong thêi gian qua ®· ®a ra nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch. Trong thêi gian qua du lÞch ViÖt Nam ®· cã nh÷ng thµnh tùu vµ nh÷ng tiÕn bé v÷ng ch¾c. Ngay tõ nh÷ng n¨m míi thµnh lËp, trong ®iÒu kiÖn chiÕn tranh, c¬ së vËt chÊt cßn thiÕu thèn, ®éi ngò c¸n bé cßn Ýt, tr×nh ®é nghiÖp vô h¹n chÕ, ngµnh du lÞch ®· cã nhiÒu cè g¾ng, ®¸p øng nhu cÇu phôc vô c¸c ®oµn kh¸ch cña ®¶ng, nhµ níc vµ c¸c ®oµn kh¸ch quèc tÕ. Sau ngµy thèng nhÊt ®Êt níc n¨m 1975, ph¹m vi më réng trªn toµn quèc, t¨ng cêng ph¸t triÓn nh©n lùc, c¬ së vËt chÊt kÜ thuËt dÇn ®îc c¶i thiÖn, ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc ho¹t ®éng, tõng bíc du lÞch kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ trÝ, vai trß cña mét ngµnh kinh tÕ tæng hîp. Nhê vËy mµ ngµnh du lÞch cã thÓ nhanh chãng thÝch nghi ®îc vµ ph¸t triÓn mét c¸ch n¨ng ®éng trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ chÕ cña thêi kú míi. §¶ng vµ nhµ níc ®· cã sù quan t©m vµ quyÕt t©m ®a ngµnh du lÞch ViÖt Nam ph¸t triÓn thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän. Tõ nh÷ng ®Ò xuÊt cña ngµnh, ban chØ ®¹o nhµ níc vÒ du lÞch ®îc thµnh lËp do mét phã thñ tíng lµm trëng ban. §ång thêi thñ tíng chÝnh phñ còng phª duyÖt “ch¬ng tr×nh hµnh ®éng quèc gia vÒ du lÞch” vµ triÓn khai kh¸ hiÖu qu¶ tõ n¨m 2000 ®Õn nay. Mét lo¹t c¸c v¨n b¶n ph¸p lý nh: ph¸p lÖnh du lÞch, c¸c nghÞ ®Þnh híng dÉn thi hµnh vµ gÇn ®©y nhÊt lµ luËt du lÞch ®îc th«ng qua vµ ®a vµo thùc hiÖn. Bªn c¹nh ®ã ngµnh cßn tiÕn hµnh nghiªn cøu, x©y dùng chiÕn lîc vµ quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn du lÞch ®Êt níc, c¸c vïng du lÞch träng ®iÓm, vµ h¬n 50 tØnh, thµnh phè. Nhê vµo sù ®ång bé vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch, m«i trêng ph¸p luËt ®· t¨ng cêng nguån lùc ®Çu t ph¸t triÓn du lÞch, c¬ së h¹ tÇng, nh©n lùc vµ n©ng cao nhËn thøc x· héi ®èi víi du lÞch. Nh÷ng thµnh tùu cña ngµnh du lÞch trong thêi gian qua ®· ®îc ph¶n ¸nh phÇn nµo qua nh÷ng con sè. Sè lîng kh¸ch du lÞch vµo ViÖt Nam ngµy cµng t¨ng, doanh thu vÒ du lÞch, thu nhËp x· héi tõ du lÞch vµ nép vµo ng©n s¸ch nhµ níc cã møc t¨ng trëng cao, kh«ng thua kÐm c¸c ngµnh kinh tÕ hµng ®Çu ®Êt níc. Tõ n¨m 1996 ®Õn 2005, lît kh¸ch quèc tÕ ®· t¨ng h¬n 500 ngµn lît ngêi lªn 3,33 triÖu lît ngêi, t¨ng 7,8 lÇn. Kh¸ch du lÞch néi ®Þa t¨ng tõ 1,5 triÖu lît ngêi lªn 11,7 triÖu lît ngêi, t¨ng gÊp 8 lÇn. Thu nhËp x· héi tõ du lÞch t¨ng nhanh, n¨m 2001 ®¹t 20500 tû ®ång, so víi n¨m 1991 gÊp kho¶ng 9,4 lÇn. Ho¹t déng du lÞch ®· t¹o 22 v¹n lao ®éng trùc tiÕp vµ hµng v¹n lao ®éng gi¸n tiÕp gi¶i quyÕt ®îc phÇn nµo n¹n thÊt nghiÖp ë níc ta. Theo sè liÖu míi nhÊt, trong s¸u th¸ng ®Çu n¨m 2006 ngµnh du lÞch ViÖt Nam ®· ®ãn nhËn h¬n 1,8 triÖu lît kh¸ch du lÞch quèc tÕ. Ngµnh du lÞch ViÖt Nam ®ang rÊt tin tëng vµo môc tiªu ®ãn 3,5 triÖu lît kh¸ch quèc tÕ trong n¨m nay trë thµnh hiÖn thùc. Trong 5 n¨m qua, víi nguån vèn tõ ng©n s¸ch nhµ níc hç trî ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng lªn tíi 2141 tû ®ång ®· gãp phÇn kh«ng nhá khuyÕn khÝch c¸c ®Þa ph¬ng thu hót ®Çu t du lÞch dùa trªn lîi thÕ tõng vïng. Nh×n chung, c¬ së h¹ tÇng cã bíc chuyÓn m¹nh mÏ. HiÖn nay, c¶ níc cã h¬n 5900 c¬ së lu tró víi h¬n 120 ngh×n phßng. Ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn nh ®êng bé, ®êng thuû, ®êng s¾t, ®êng kh«ng ®îc hiÖn ®¹i ho¸. NhiÒu khu du lÞch, s©n g«n, c«ng viªn chuyªn ®Ò vµ c¬ së vui ch¬i ®îc ®a vµo ho¹t ®éng vµ ®ñ ®iÒu kiÖn ®ãn hµng triÖu kh¸ch mçi n¨m. Tèc ®é t¨ng trëng cña du lÞch ®¹t b×nh qu©n h¬n 11%/n¨m c¶ vÒ c¬ së h¹ tÇng, sè lîng du kh¸ch. Bªn c¹nh viÖc sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nguån vèn tõ ng©n s¸ch nhµ níc, ngµnh du lÞch cßn tËn dông c¸c nguån vèn níc ngoµi nh»m huy ®éng thªm nguån lùc cho sù ph¸t triÓn cña ngµnh. N¨m 2006, níc ta ®· cã thªm hai dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi trong lÜnh vùc kh¸ch s¹n víi tæng sè vèn ®Çu t kho¶ng h¬n 2 triÖu USD, dù ¸n b»ng nguån vèn ODA do EU tµi trî lµ 11,8 triÖu USD còng lµ tÝn hiÖu høa hÑn c¶i thiÖn c¬ së h¹ tÇng vµ n©ng cao n¨ng lùc cña ngµnh du lÞch trong thêi gian tíi. Do nguån vèn cã h¹n nªn ngµnh du lÞch u tiªn ®Çu t ph¸t triÓn c¸c khu du lÞch tæng hîp quèc gia vµ khu du lÞch chuyªn ®Ò. §ång thêi ngµnh cã kÕ ho¹ch ®Èy m¹nh ph¸t triÓn du lÞch ®èi víi c¸c ®Þa bµn du lÞch träng ®iÓm nh: Hµ Néi, Qu¶ng Ninh, NghÖ An, HuÕ…vµ c¸c tuyÕn du lÞch quèc gia, ®Çu t ph¸t triÓn bÒn v÷ng mét sè ®Þa ®iÓm: H¹ Long, Nha Trang, §µ L¹t, Héi An, Sa Pa…ViÖc ®Çu t cña ngµnh trong thêi gian qua ®· cã chiÒu s©u, cã träng ®iÓm. HÖ thèng tæ chøc ®îc kiÖn toµn mét bíc, ®éi ngò c¸n bé t¨ng vÒ sè lîng vµ chÊt lîng. C«ng t¸c ®µo t¹o vµ båi dìng nh©n lùc ®îc ®æi míi vÒ c¬ së, trêng líp, gi¶ng d¹y, thùc hµnh, ®éi ngò gi¸o viªn, ch¬ng tr×nh, gi¸o tr×nh vµ ph¬ng ph¸p ®µo t¹o cïng víi viÖc chó träng nghiªn cøu, øng dông khoa häc. NhiÒu ®Ò tµi khoa häc cÊp nhµ níc, cÊp ngµnh ®îc triÓn khai, tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò cÊp thiÕt cña ngµnh mang tÝnh thùc tiÔn cao. Nh÷ng tiÕn bé trªn lÜnh vùc nµy ®· gióp ®µo t¹o cho ngµnh 230 ngh×n lao ®éng trùc tiÕp cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ kho¶ng 500 ngh×n lao ®éng gi¸n tiÕp trªn c¸c lÜnh vùc. §ång thêi ngµnh du lÞch kh«ng ngõng më mang giao lu víi c¸c níc trªn thÕ giíi nh»m t¨ng t×nh ®oµn kÕt, hîp t¸c, h÷u nghÞ, xóc tiÕn th¬ng m¹i… n©ng cao vÞ trÝ cña níc ta trªn trêng quèc tÕ. HiÖn nay, du lÞch ViÖt Nam quan hÖ b¹n hµng víi h¬n 1000 h·ng du lÞch. Trong ®ã cã nh÷ng h·ng lín cña h¬n 60 níc, hiÖp héi du lÞch Ch©u ¸- Th¸i B×nh D¬ng. Níc ta còng ®· ký hiÖp ®Þnh hîp t¸c du lÞch víi nhiÒu níc, chñ ®éng tham gia hîp t¸c du lÞch tiÓu vïng, liªn khu vùc… MÆc dï nh÷ng thµnh tùu mµ ngµnh du lÞch ViÖt Nam ®· ®¹t ®îc lµ ®¸ng kÓ, song nã ®· thùc sù t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng du lÞch cña níc ta cha? Ngµnh du lÞch cÇn ph¶i cã nh÷ng bíc ®i, c¸ch lµm phï hîp ®Ó kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ, ®Ó du lÞch thùc sù trë thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän. 4) H¹n chÕ cña ngµnh du lÞch ViÖt Nam trong thêi gian qua Mét vÊn ®Ò ®Æt ra lµm ®au ®Çu c¸c nhµ l·nh ®¹o kh«ng chØ ë trong ngµnh du lÞch lµ hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt. Cã lÏ ®©y lµ mét rµo c¶n lín cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ ViÖt Nam nãi chung vµ ngµnh du lÞch ViÖt Nam nãi riªng. Chóng ta cha cã mét hÖ thèng v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt hoµn chØnh, thèng nhÊt ®iÒu chØnh viÖc tæ chøc, kinh doanh, tr¸ch nhiÖm, quyÒn h¹n, nghÜa vô cña c¸c c¬ quan, tæ chøc, ®Þa ph¬ng, c¸ nh©n tham gia kinh doanh du lÞch còng nh kh¸ch du lÞch. Bªn c¹nh ®ã, nguån nh©n lùc ®ãng vai trß quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn th× cho ®Õn nay, chóng ta vÉn cha ®µo t¹o ®îc ®éi ngò nh©n viªn du lÞch (l¸i xe, tiÕp viªn, híng dÉn viªn…) cã nghiÖp vô, cã v¨n ho¸, biÕt ngo¹i ng÷ ®ñ ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña thÞ trêng ®ang ngµy cµng t¨ng. Ho¹t ®éng du lÞch ngµy cµng ®a d¹ng ho¸ vÒ s¶n phÈm du lÞch, lo¹i h×nh du lÞch vµ chÊt lîng c¸c s¶n phÈm du lÞch. §iÒu nµy ®ßi hái ®éi ngò lao ®éng ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô. Nh÷ng ngêi lµm c«ng t¸c qu¶n lý trong ngµnh du lÞch cã tr×nh ®é kh«ng ®ång ®Òu, mét sè cha qua ®µo t¹o vÒ qu¶n lý doanh nghiÖp du lÞch. Tuy tiÒm n¨ng du lÞch rÊt lín nhng hÖ thèng c¬ së ®µo t¹o du lÞch cßn qu¸ Ýt. §iÓn h×nh nh ë Hµ Néi- mét trung t©m v¨n ho¸- chÝnh trÞ lín cña c¶ níc còng chØ cã vµi trêng ®µo t¹o du lÞch lµ trung häc nghiÖp vô du lÞch, khoa du lÞch trêng ®¹i häc khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n, khoa du lÞch trêng ®¹i häc v¨n ho¸, khoa du lÞch viÖn ®¹i häc më Hµ Néi. Trong khi nguån nh©n lùc cã chuyªn m«n, nghiÖp vô cßn thiÕu th× sù s¾p xÕp bé m¸y c¸n bé kh«ng hîp lý, rêm rµ g©y ra l·ng phÝ rÊt nhiÒu nh©n lùc. Do ®ã, kiÖn toµn s¾p xÕp l¹i ®éi ngò c¸n bé lµ mét ®ßi hái cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ngay. So víi c¸c níc trªn thÕ giíi vµ c¸c níc trong khu vùc nh Th¸i Lan, Indonesia th× chóng ta ®i sau c¸c níc nµy ®Õn gÇn hai thËp kû vÒ lÜnh vùc du lÞch. §Çu t vÒ du lÞch cña chÝnh phñ tuy ®ang c¶i thiÖn nhng cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng du lÞch cña níc ta. Mét n¨m, chÝnh phñ Th¸i Lan bá ra gÇn 100 triÖu USD ®Ó qu¶ng b¸ du lÞch quèc gia víi trªn 20 v¨n phßng ®¹i diÖn du lÞch quèc gia ë níc ngoµi. Cßn chóng ta cha cã mét v¨n phßng ®¹i diÖn nµo c¶. Chóng ta thiÕu vèn ®Ó cã thÓ ®Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng mét c¸ch nhanh chãng. Chóng ta thiÕu xe tèt, xe míi, thiÕu kh¸ch s¹n vµo nh÷ng th¸ng cao ®iÓm, chÊt lîng ®êng x¸ thÊp, liªn tôc x¶y ra ¸ch t¾c giao th«ng, lÒ ®êng dµnh cho kh¸ch d¹o bé bÞ chiÕm dông. MÆc dï tiÒm n¨ng du lÞch ë ViÖt Nam lµ rÊt lín song nÕu chóng ta chØ biÕt dõng l¹i ë viÖc khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng tù nhiªn hoÆc cã s½n th× ngµnh du lÞch khã cã thÓ ph¸t triÓn ngang tÇm víi c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Nhng ®ã l¹i chÝnh lµ thùc tr¹ng cña du lÞch ViÖt Nam trong thêi gian qua. Chóng ta cha t¹o ra ®îc c¸c dÞch vô du lÞch ®i kÌm. Do ®ã, chóng ta chØ gi÷ ®îc kh¸ch trong mét thêi gian ng¾n. §iÓn h×nh nh ë H¹ Long- mét th¾ng c¶nh ®îc thÕ giíi c«ng nhËn còng chØ gi÷ ®îc ch©n kh¸ch trong 1 hoÆc 2 ngµy. Chóng ta cã lîi thÕ lµ gi¸ sinh ho¹t rÊt rÎ nªn viÖc ViÖt Nam trë thµnh “thiªn ®êng mua s¾m” lµ ®iÒu chóng ta cã thÓ lµm ®îc. Nhng nh÷ng s¶n phÈm du lÞch cña ViÖt Nam cha ®a d¹ng, chÊt lîng cha cao, cha cã sù qu¶n lý hÖ thèng c¸c cöa hµng phôc vô kh¸ch quèc tÕ. Do ®ã, chóng ta cha thu ®îc mét lîng lín ngo¹i tÖ tõ dÞch vô nµy. HiÖn nay, lîng kh¸ch du lÞch quèc tÕ vµo ViÖt Nam ngµy cµng t¨ng vµ ®©y lµ ®iÒu ®¸ng mõng cña du lÞch ViÖt Nam. Song lîng kh¸ch quèc tÕ quay l¹i ViÖt Nam du lÞch l¹i rÊt Ýt. C©u hái ®Æt ra cho ngµnh du lÞch ViÖt Nam lµ t¹i sao l¹i nh vËy? Vµ lµm thÕ nµo ®Ó kh¸ch du lÞch quèc tÕ trë l¹i ViÖt Nam? §Ó lµ ®îc ®iÒu nµy cÇn ph¶i cã sù gióp søc cña c¸c ngµnh, ®Ó du lÞch kh¾c phôc ®îc nh÷ng h¹n chÕ. Chóng ta ph¶i x©y dùng mét x· héi v¨n minh, lÞch sù tr¸nh t×nh tr¹ng ¨n xin b¸m lÊy kh¸ch, tranh giµnh kh¸ch, mãc tói, lõa ®¶o, g©y mÊt thiÖn c¶m ®èi víi du kh¸ch. Ngµnh du lÞch ViÖt Nam còng cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, ®Ó nã kh«ng trë thµnh vÕt ®en cña du lÞch ViÖt Nam. Trong khi mét lîng lín kh¸ch kh«ng quay trë l¹i ViÖt Nam lÇn thø hai, c«ng t¸c qu¶ng b¸ du lÞch ViÖt Nam cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn cha thùc sù ®a ®îc h×nh ¶nh ViÖt Nam ®Õn ®îc víi b¹n bÌ trªn thÕ giíi. Chóng ta chØ tËp trung khai th¸c nh÷ng thÞ trêng cò nh khu vùc §«ng ¸, ¢u- Mü. §Ó du lÞch