Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Tr-êng §¹i Häc B¸ch Khoa
Khoa To¸n- øng dông
***
§Ò bµi: Ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng qu¶n lý tuyÓn sinh
®¹i häc.
Gi¸o viªn gi¶ng d¹y: NguyÔn ThÞ Ngäc BÝch
Nhãm sinh viªn thùc hiÖn:
NguyÔn Ngäc Quúnh
NguyÔn Kim Thoa
Phïng V¨n TËp
Líp: C§ Tin- K2A
Hµ Néi 8/2002.
Lêi nãi ®Çu
Ngµy nay, c«ng nghÖ th«ng tin ®ang ngµy cµng ph¸t triÓn kh«ng
ngõng vµ ngµy cµng tá râ tÇm quan träng cña m×nh trong viÖc ®¸nh gi¸ mét
x· héi ph¸t triÓn – mét x· héi mµ con ng-êi ®ang ®-îc gi¶i phãng khái
nh÷ng c«ng cô th« s¬ b»ng tay sang lµm b»ng m¸y mãc nh»m gi¶i quyÕt
c«ng viÖc nhanh h¬n tiÕt kiÖm thêi gian vµ ®Ñp h¬n. V× lÏ ®ã, c«ng nghÖ tin
häc ®ang ngµy cµng ®-îc ®-a vµo mäi lÜnh vùc, mäi nghµnh nghÒ, tiÕn tíi tù
®éng ho¸ toµn bé mäi ho¹t ®éng.
Vµ ®Ó phôc vô cho c«ng viÖc, nghµnh gi¸o dôc vµ ®µo t¹o lµ mét
trong c¸c nghµnh nhÊt thiÕt ph¶i tin häc ho¸ trong c¸c lÜnh vùc nh- qu¶n lý,
®µo t¹o con ng-êi… nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc tiÕp cËn nhanh chãng
víi c¸c c«ng nghÖ míi vµ qu¶n lý c«ng t¸c ®µo t¹o nhanh chãng, hiÖu qu¶
h¬n.
Sau khi ®· häc xong m«n häc Ph©n tÝch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng th«ng
tin, nhËn thøc râ ®-îc tÇm quan träng cña nã trong b-íc ®Çu lËp tr×nh bÊt cø
mét ch-¬ng tr×nh nµo, chóng em xin vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®Ó
thiÕt kÕ ch-¬ng tr×nh qu¶n lý tuyÓn sinh ®¹i häc. V× thêi gian cã h¹n, ch¾c
ch¾n trong bµi tËp cßn cã nhiÒu thiÕu xãt. Chóng em rÊt mong sù gióp ®ì vµ
gãp ý cña c« ®Ó ch-¬ng tr×nh ®-îc hoµn thiÖn, cho chóng em ®-îc tÝch luü
kinh nghiÖm ®Ó phôc vô sau nµy.
Chóng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c«.
Hµ néi, th¸ng 8/2002.
Nhãm sinh viªn thùc hiÖn:
NguyÔn Ngäc Quúnh
NguyÔn Kim Thoa
Phïng V¨n TËp.
Ch-¬ng I: Mét vµi kh¸i niÖm VÒ CSDL
1. C¬ së d÷ liÖu(CSDL): Lµ tËp hîp c¸c d÷ liÖu cã mèi quan hÖ ®éc
lËp víi nhau, ®-îc l-u tr÷ trªn m¸y theo mét quy luËt nhÊt ®Þnh. CSDL ®-îc
thµnh lËp tõ c¸c tËp tin c¬ së d÷ liÖu ®Ó dÔ dµng khai th¸c vµ xö lý. T¸c ®éng
thay ®æi d÷ liÖu gäi lµ HÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu.
2. C¬ së d÷ liÖu quan hÖ: Gäi R = [A1…An] lµ tËp hîp h÷u h¹n cña
c¸c thuéc tÝnh, mçi thuéc tÝnh Ai v¬i i = 1..n cã miÒn gi¸ trÞ t-¬ng øng lµ
dom(Ai). Quan hÖ trªn tËp thuéc tÝnh R = [Ai…An] lµ tËp con cña tÝch §Ò
C¸c.
r dom(ai)x…x dom (An).
MiÒn (domain): Lµ mét tÖp c¸c gi¸ trÞ.
Mçi hµng cña quan hÖ gäi lµ bé (tuples)
C¸c cét cña quan hÖ gäi lµ thuéc tÝnh.
3. Kho¸ (key): kho¸ cña quan hÖ r trªn tËp thuéc tÝnh R=[ A1…An]
lµ tËp con K R sao cho bÊt kú hai bé kh¸c nhau t1 ,t2 r lu«n tho¶
t1(K)t2(K), bÊt kú tËp con thùc sù K’ Knµo ®ã ®Òu kh«ng cã tÝnh chÊt ®è.
TËp K lµ siªu kho¸ (superkey) cña quan hÖ r nÕu K lµ mét kho¸ cña quan hÖ
r.
4.Thùc thÓ: lµ mét chñ ®iÓm, mét nhiÖm vô, mét ®èi t-îng hay mét
sù kiÖn ®¸ng quan t©m ®èi víi tæ chøc mµ chóng ta cã thÓ ghi l¹i c¸c d÷ liªô
vÒ chóng. Mét thùc thÓ t-¬ng ®-¬ng víi mét dßng trong mét b¶ng nµo ®ã.
KiÓu thùc thÓ lµ nhãm tù nhiªn mét sè thùc thÓ l¹i, m« t¶ cho
mét lo¹i th«ng tin chø kh«ng ph¶i b¶n th©n th«ng tin. KiÓu thùc thÓ t-¬ng
®-¬ng víi b¶ng logic.
Thuéc tÝnh lµ c¸c ®Æc tr-ng cña thùc thÓ, biÓu thÞ b»ng c¸c
tr-êng hoÆc cét cña b¶ng.
BiÓu ®å thùc thÓ liªn kÕt (Entity Relationship Diagram) lµ mét
m« h×nh th«ng tin vµ d÷ liÖu trong mét hÖ thèng, lµm nhiÖm vô m« t¶ quan
hÖ gi÷a c¸c thùc thÓ vµ x¸c ®Þnh c¸c thuéc tÝnh cña chóng.
* Mèi quan hÖ gi÷a c¸c thùc thÓ liªn kÕt: Cã 3 quan hÖ chÝnh:
XÐt m« h×nh IE:
a) Quan hÖ 1-1:
A
B
Chú thích [Qst1]:
Mçi ®¹i diÖn cho líp thùc thÓ A chØ t-¬ng øng víi mét ®¹i diÖn cho
líp thùc thÓ B vµ ng-îc l¹i.
b) Quan hÖ 1- nhiÒu:
A
<
B
Mçi ®¹i diÖn trong líp thùc thÓ A cã thÓ t-¬ng øng víi mét hoÆc nhiÒu
®¹i diÖn cña líp thùc thÓ B, ng-îc l¹i mçi mét ®¹i diÖn trong líp thùc thÓ B
chØ cã thÓ t-¬ng øng víi mét ®¹i diÖn trong líp thùc thÓ A.
c)
Quan hÖ nhiÒu- nhiÒu:
A
>
<
B
Mçi ®¹i diÖn trong líp thùc thÓ A t-¬ng øng víi nhiÒu ®¹i diÖn cña líp
thùc thÓ B vµ ng-îc l¹i.
5.M« h×nh quan hÖ: lµ tËp con tÝch ®Ò c¸c cña c¸c miÒn d÷ liÖu.
r (A1,A2,A3…An)
r(A)= (A1 A2 A3 …An)
* ChuÈn ho¸: lµ mét thñ tôc h×nh thøc ho¸ qua ®ã c¸c thuéc tÝnh d÷
liÖu ®-îc gom nhãm thµnh c¸c b¶ng vµ c¸c b¶ng ®-îc gom nhãm thµnh c¸c
c¬ së d÷ liÖu nh»m môc tiªu:
+ Lo¹i bá th«ng tin trïng lÆp, tr¸nh d- thõa d÷ liÖu trong b¶ng.
+ §iÒu chØnh c¸c thay ®æi t-¬ng lai trong cÊu tróc cña c¸c b¶ng.
+ Gi¶m thiÓu møc ¶nh h-ëng cña sù thay ®æi vÒ cÊu tróc trong c¬ së d÷
liÖu ®èi víi c¸c øng dông ng-êi dïng truy xuÊt d÷ liÖu.
Qu¸ tr×nh chuÈn ho¸ dùa trªn c¸c phô thuéc hµm, m« h×nh ®-îc chuÈn
ho¸ ®Çy ®ñ, lý t-ëng lµ m« h×nh mµ ë ®Êy mçi thuéc tÝnh trong mçi b¶ng
thùc thÓ ®Òu cã mét phô thuéc hµm trùc tiÕp vµo c¸c thuéc tÝnh kho¸ cña
b¶ng.
* Phô thuéc hµm: nghÜa lµ víi mäi gi¸ trÞ cña kho¸ t¹i mäi thêi ®iÓm
®-îc xÐt chØ cã mét gi¸ trÞ cho tõng thuéc tÝnh kh¸c trong b¶ng.
Ta cã thÓ ®Þnh nghÜa phô thuéc hµm lµ mét c¸ch thøc nh- sau:
Cho R(U) lµ mét l-îc ®å quan hÖ víi U(A1…An) lµ tËp thuéc tÝnh, X vµ Y
lµ tËp con cña U.
Nãi r»ng X Y (®äc lµ X x¸c ®Þnh hµm Y hoÆc Y phô thuéc hµm vµo X)
nÕu r chØ lµ mét quan hÖ x¸c ®Þnh trªn R(U) sao cho bÊt kú hai bé t 1 vµ t2 r
mµ:
t1 [X]= t2 [X] th× t1[Y] =t2[Y]
Qu¨ tr×nh chuÈn ho¸ bao gåm 3 d¹ng chuÈn ho¸ chÝnh sau:
1 NF (first Normal Forms): Quan hÖ chØ chøa c¸c thuéc tÝnh ®¬n
(kh«ng chia nhá ®-îc).
2 NF(Second Normal Forms): nÕu vµ chØ nÕu:+ QH ph¶i ë 1NF
+ C¸c thuéc tÝnh
kh«ng kho¸ phô thuéc ®Çy ®ñ vµo kho¸ chÝnh.
3NF: + QH ph¶i ë 2 NF
+ Mäi thuéc tÝnh kh«ng kho¸ kh«ng phô thuéc b¾c cÇu vµo
kho¸
T×m ra ®-îc tËp phô thuéc hµm tèi thiÓu(t¸ch kh«ng mÊt m¸t th«ng
tin).
Ch-¬ngII. Kh¶o s¸t hiÖn tr¹ng
I. Giíi thiÖu ®Ò tµi qu¶n lý c«ng t¸c tuyÓn sinh .
C«ng t¸c tuyÓn sinh lµ mét vÊn ®Ò mang tÝnh thùc tÕ s©u s¾c. XuÊt ph¸t
tõ nh÷ng yªu cÇu thùc tÕ vÒ c«ng t¸c tuyÓn sinh trong nh÷ng n¨m qua ta
thÊy: cã nhiÒu thµnh phÇn vµ th«ng tin cÇn qu¶n lý. Thùc sù cã khèi l-îng
c«ng viÖt rÊt lín rÊt cÇn ®Õn sù trî gióp cña m¸y tÝnh .
C¸c ch-¬ng tr×nh ®ang sö dông ®· hç trî phÇn nµo nh÷nh khã kh¨n
trong viÖc tuyÓn sinh nh-ng nãi chung vÉn ch-a tho¶ m·n ®-îc nhu cÇu rÊt
cÇn thiÕt trong khi c«ng t¸c tuyÓn sinh ngµy cµng cã nhiÒu vÊn ®Ò phøc t¹p
n¶y sinh nh- hiÖn nay. V× vËy trong ®å ¸n nµy chóng em muèn ®-a ra mét
c¸ch tiÕp cËn míi vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy víi môc tiªu tù ®éng ho¸ c«ng
viÖc tÝnh to¸n, xö lÝ tµi liÖu, c¸ch thøc truy xuÊt th«ng tin gi¶m thiÓu c«ng t¸c
xö lý thñ c«ng . Gi¶m thiÓu nhiÖm vô cña con ng-êi trong hÖ thèng t¹o nªn
sù thèng nhÊt c¸c chøc n¨ng thµnh mét hÖ thèng thèng nhÊt cã tæ chøc chÆt
chÏ.
II. NhËn xÐt -u khuyÕt ®iÓm cña hÖ thèng cò vµ chuyÓn sang hÖ
thèng míi .
Qua qu¸ tr×nh kh¶o s¸t, t×m hiÓu vÒ c«ng t¸c tuyÓn sinh vµo c¸c tr-êng
®¹i häc chóng em thÊy hÖ thèng lóc nµy cßn nhiÒu vÊn ®Ò yÕu kÐm, hÖ thèng
tuyÓn sinh ®¹i häc b©y giê chØ ®¬n thuÇn lµ s¾p xÕp d÷ liÖu trªn m¸y tÝnh , in
c¸c giÊy b¸o thi cho tõng thÝ sinh.ë hÖ thèng nµy cßn qu¸ nhiÒu kh©u mµ
ph¶i tÝnh thñ c«ng dÔ dÉn ®Õn nhÇm lÉn vÒ ®iÓm sè gi÷a c¸c thÝ sinh. VÊn ®Ò
t×m kiÕm th«ng tin ë hÖ thèng nµy cã nhiÒu khã kh¨n mÊt nhiÒu thêi gian .
Víi nh÷ng yÕu kÐm trªn ban tuyÓn sinh quyÕt ®Þnh c¶i tiÕn hÖ thèng
tuyÓn sinh nh»m rót ng¾n thêi gian xö lý tr¸nh cho thÝ sinh ph¶i ®îi kÕt qu¶
thi trong thêi gian dµi.
§¶m b¶o cho xö lý d÷ liÖu nhanh chãng ,c«ng t¸c xö lý th«ng tin diÔn
ra nhanh chãng. Cho phÐp trao ®æi th«ng tin nhanh chãng gi÷a c¸c bé phËn
cña hÖ thèng.
HÖ thèng cho phÐp tra cøu nhanh chãng c¸c th«ng tin, ®iÓm sè in danh
s¸ch, giÊy b¸o thi, b¸o ®iÓm.
III.NhiÖm vô cña hÖ thèng míi
Qua nh÷ng vÊn ®Ò mang nhiÒu tÝnh kh¸i qu¸t trªn ta ®· cã tÓ x¸c ®Þnh
®-îc nhiÖm vô c¬ b¶n cña hÖ thèng qu¶n lý c«ng t¸c tuyÓn sinh vµo c¸c
tr-êng ®¹i häc.
Môc tiªu c¬ b¶n cña hÖ thèng míi lµ ph¸t huy nh÷ng ®iÓm tÝch cùc
cña hÖ thèng ®· cã, kh¾c phôc nh÷ng vÊn ®Ò cßn thiÕu xãt ®Ó t¹o nªn hÖ
thèng míi hoµn thiÖn h¬n ®¸p øng ®-îc nh÷ng nhu cÇu cÊp thiÕt cña thùc tÕ.
C¸c m¸y tÝnh trong hÖ thèng cã nhiÖm vô cËp nhËt hå s¬ tuyÓn sinh cña c¸
thÝ sinh ph¶i ph©n lo¹i theo tõng khu vùc tuyÓn sinh, ®èi t-îng dù tuyÓn vµ
c¸c møc -u tiªn cho thÝ sinh .Toµn bé th«ng tin vÒ thÝ sinh ®¨ng kÝ dù thi sÏ
®-îc l-u trong c¬ së d÷ liÖu t¹i m¸y chñ khi ®· kiÓm tra vÒ th«ng tin dù thi
hîp lÖ hÖ thèng tuyÓn sinh sÏ lªn danh s¸ch phßng thi , sè b¸o danh ®Þa ®iÓm
dù thi ®ång thêi in ra giÊy b¸o thi (tµi liÖu xuÊt ) vµ göi cho tõng thÝ sinh
®¨ng kÝ dù thi .Khi thÝ sinh ®· nép bµi thi th× ban tuyÓn sinh sÏ räc ph¸ch vµ
chuyÓn bµi cho c¸n bé chÊm thi . Cßn th«ng tin vÒ sè b¸o danh ,sè ph¸ch sÏ
®-îc l-u l¹i ®Ó thuËn lîi cho viÖc khíp ®iÓm sau nµy.
Khi c¸n bé chÊm thi tr¶ bµi cho ban tuyÓn sinh th× hÖ th«ng thùc hiÖn
nhiÖm vô lªn ®iÓm theo ph¸ch (ghÐp ph¸ch ) cña tõng m«n thi .Dùa vµo
nh÷ng th«ng tin nh- sè b¸o danh, sè ph¸ch ®Ó thùc hiÖn viÑc ghÐp ph¸ch vµ
lªn kÕt qu¶ .Sau khi tÝnh to¸n hÖ thèng ®-a ra vµ th«ng b¸o vÒ kÕt qu¶ tuyÓn
sinh cña c¸c thÝ sinh ë d¹ng sau :
SBD
Hä vµ tªn
Hé khÈu
M«n 1
M«n 2
M«n 3
3452
1873
….
NguyÔn v¨n A
Bïi thÞ X
…..
KV1
KV2
…..
7
6
….
9
10
…..
1
2
…..
Tæng
®iÓm
25
27
….
Sau khi ®· cã toµn bé ®iÓm cña bµi thi tõng thÝ sinh, dùa vµo chØ tiªu
xÐt tuyÓn vµ quy chÕ tuyÓn sinh hÖ thèng x¸c ®Þnh ®-îc ®iÓm xÐt tuyÓn cña
tr-êng. §Õn ®©y hÖ thèng cã thÓ in giÊy b¸o ®iÓm cho thÝ sinh.
Sau khi ®· göi giÊy b¸o ®iÓm cho thÝ sinh dù thi. NÕu thÝ sinh nµo cã
®¬n phóc tra bµi thi th× hÖ thèng dùa vµo sè b¸o danh, m«n thi ®Ó t×m l¹i bµi
thi ®Ó cã thÓ gi¶i ®¸p th¾c cña thÝ sinh hoÆc söa ®æi vÒ ®iÓm sè(tr-êng hîp
gi¸o viªn chÊm thi nhÇm lÉn) dùa theo kÕt qu¶ phóc tra ®ång thêi in kÕt qu¶
göu ®Õn cho thÝ sinh.
VËy, hÖ thèng míi ®¶m b¶o cho c«ng t¸c t×m kiÕm kÕt qu¶ thuËn lîi,
cô thÓ lµ c¸c tiªu chÝ nh-: t×m kiÕm theo sè b¸o danh, tªn, tr-êng.
Ch-¬ng III. Ph©n tÝch hÖ thèng
Trong qu¸ tr×nh x©y dùng hÖ qu¶n trÞ trªn m¸y tÝnh, ph©n tÝch lµ c«ng
viÖc ®Çu tiªn kh«ng thÓ thiÕu. Kh«ng thÓ ®-a tin häc ho¸ vµo c«ng t¸c qu¶n
lý mµ kh«ng qua qu¸ tr×nh ph©n tÝch. HiÖu qu¶ mang l¹i phô thuéc vµo ®é
n«ng s©u cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch ban ®Çu.
§Ó hÖ thèng mang tÝch thùc tÕ ®¸p øng ®-îc nh÷ng nhu cÇu cña ng-êi
dïng dùa vµo qu¸ tr×nh kh¶o s¸t hiÖn tr¹ng vµ x¸c lËp dù ¸n chóng em xin
®-a ra nh÷ng luång th«ng tin c¬ b¶n cã thÓ ®¸p øng d-îc nhu cÇu cña hÖ
thèng:
D÷ liÖu: hÖ thèng tuyÓn sinh chó träng vµo c«ng t¸c xö lý, hå s¬ tuyÓn
sinh, x¸c ®Þnh râ c¸c ®èi t-îng -u tiªn, vµ c¬ b¶n dùa vµo ®iÓm sè cña
c¸c bµi thi cña tõng thÝ sinh.
Luång th«ng tin vµo: nh÷ng th«ng tin nhËn ®-îc tõ l·nh ®¹o,ban tuyÓn
sinh, quy chÕ tuyÓn sinh cña Bé Gi¸o dôc vµ §µo t¹o.
Luång th«ng tin ra lµ c¸c lo¹i v¨n b¶n, b¸o c¸o: GiÊy b¸o thi, giÊy b¸o
®iÓm, th«ng b¸o phßng thi, sè b¸o danh, ®Þa ®iÓm thi, kÕt qu¶ phóc tra,
giÊy d¸n phßng thi, s¬ ®å phßng thi( nÕu cÇn), vµ kÕt qu¶ thi.
I.Ph©n tÝch hÖ thèng vÒ xö lý:
1.BiÓu ®å ph©n r· chøc n¨ng:
Chøng n¨ng duy nhÊt cña hÖ thèng mang tªn “qu°n lý tuyÓn sinh §H”
Trong biÓu ®å ph©n r· chøc n¨ng th× chøc n¨ng chung nµy ®-îc ph©n
r· thµnh c¸c chøc n¨ng con:
- Xö lý häc sinh
- Lµm sè b¸o danh, phßng thi
- Xö lý bµi thi
- Khíp ®iÓm
- Lªn ®iÓm theo ph¸ch
- T×m kiÕm thèng kª
- Xö lý phóc tra
- In Ên.
BiÓu ®å ph©n r· chøc n¨ng:
Qu¶n lý c«ng t¸c tuyÓn sinh ®¹i häc
Xö lý hå
S¬
- NhËn
hå s¬
- KiÓm
tra sè häc
sinh
Lµm SBD,
phßng thi
Xö lý bµi thi
Khíp ®iÓm
Lªn ®iÓm
theo ph¸ch
T×m kiÕm,
thèng kª
Xö lý phóc
tra
In Ên
- §¸nh SBD
- KiÓm tra
SBD
- Ghi nhËn
SBD
#Ghi vµo tÖp
SBD/ThÝsinh/
phßng thi
- Lµm ph¸ch
- NhËp sè
ph¸ch
- ChuyÓn tíi
c¸n bé chÊm
thi
# Ghi vµo tÖp
Sè ph¸ch/
M«n thi/SBD
- NhËp
®iÓm theo
ph¸ch
- Ghi nhËn
®iÓm
- KiÓm tra
th«ng tin
ph¸ch
# Ghi vµo
tÖp M«n/Sè
ph¸ch/SBD
- GhÐp
ph¸ch
- Lªn
®iÓm+SBD
- §èi
chiÕu th«ng
tin
- Xö lý -u
tiªn
- Xö lý
®iÓm chuÈn
- T×m theo
SBD
- T×m theo
tªn
- Thèng kª
thÝ sinh ®¹t
- Thèng kª
theo chÕ ®é
-u tiªn
- NhËn yªu
cÇu
- Xö lý
phóc tra
- Ghi nhËn
phóc tra
- Tr¶ lêi
phóc tra
- In giÊy
b¸o thi
- In kÕt qu¶
thi
- KÕt qu¶
tuyÓn sinh
Tuy nhiªn, biÓu ®å trªn chØ thÓ hiÖn ®-îc sù ph©n cÊp chøc n¨ng ë d¹ng tÜnh. §Ó h×nh dung râ h¬n vÒ hÖ
thèng, ta cÇn xem xÐt c¸c luång th«ng tin tõ m«i tr-êng ngoµi, c¸c kÕt qu¶ mµ hÖ thèng tr¶ ra cho ng-êi sö dông vµ
luång th«ng tin truyÒn gi÷a c¸c tiÕn tr×nh. Yªu cÇu ®ã sÏ ®-îc thÓ hiÖn trong biÓu ®å luång d÷ liÖu cña hÖ thèng.
2.BiÓu ®å luång d÷ liÖu
BiÓu ®å luång d÷ liÖu thÓ hiÖn hÖ thèng ë d¹ng ®éng. Nã thÓ hiÖn sù
trao ®æi th«ng tin gi÷a hÖ thèng víi m«i tr-ßng bªn ngoµi vµ c¸c luång trao
®æi th«ng tin trong néi bé hÖ thèng. BiÓu ®å luång d÷ liÖu bao gåm c¸c t¸c
nh©n bªn trong vµ bªn ngoµi hÖ thèng, c¸c tiÕn tr×nh xö lý th«ng tin, c¸c
luång th«ng tin vµo/ra mçi tiÕn tr×nh.Mèi liªn quan gi÷a biÓu ®ß ph©n cÊp
chøc n¨ng vµ biÓu ®å luång d÷ liÖu lµ c¸c chøc n¨ng trong biÓu ®å ph©n cÊp
chøc n¨ng t-¬ng øng víi c¸c tiÕn tr×nh cña biÒu ®å luång d÷ liÖu; mçi møc
cña biÓu ®å ph©n cÊp chøc n¨ng ®-îc m« t¶ bëi mét biÓu ®å luång d÷ liÖu
t-¬ng øng.
Ta tiÕn hµnh x©y dùng biÎu ®å luång d÷ liÖu cho hÖ thèng nµy dùa vµo
biÓu ®å ph©n cÊp chøc n¨ng ®· x©y dùng ë trªn nh- sau:
2.1. BiÓu ®å luång d÷ liÖu møc khung c¶nh:
Møc khung c¶nh t-ong øng víi møc 0 cña biÓu ®å ph©n cÊp chøc n¨ng.
Ta coi nã nh mét “hép ®en”, mäi th«ng tin tõ m«i trêng ngo¯i ®i v¯o hÖ
thèng sÏ lµ th«ng tin ®Çu vµo; mäi th«ng tin tõ hÖ thèng ®-a ra bªn ngoµi lµ
c¸c th«ng tin ®Çu ra; nhiÖm vô cña hÖ thèng lµ ph¶i xö lý, biÕn ®æi c¸c th«ng
tin ®Çu vµo thµnh kÕt qu¶ ®Çu ra.
Hå s¬
Quy chÕ ts
Ban tuyÓn sinh
Yªu cÇu
Bµi thi
B¸o c¸o kq
§¬n phóc tra
ThÝ sinh
Qu¶n lý tuyÓn sinh
GiÊy b¸o thi
KÕt qu¶ phóc tra
Tr-êng §H
§iÓm thi ts
Bµi thi
Yªu cÇu + chØ tiªu
C¸n bé
chÊm thi
C¸c t¸c nh©n ngoµi: -ThÝ sinh: ng-êi dù thi
-Ban tuyÓn sinh: Ban l·nh ®¹o c«ng t¸c tuyÓn sinh
®-a ra c¸c quy chÕ xÐt tuyÓn.
-Tr-êng §H: §-a ra chØ tiªu tuyÓn sinh .
2.2. BiÓu ®å d÷ liÖu møc ®Ønh:
Møc ®Ønh øng víi møc 1 cña biÓu ®å ph©n r· chøc n¨ng. HÖ thèng qu¶n
lý tuyÓn sinh ®¹i häc ®-îc chia thµnh 5 chøc n¨ng. Trong biÓu ®å nµy c¸c
thong tin vµo ra ®-îc x¸c lËp dùa trªn nh÷ng yªu cÇu vµ kÕt qu¶ tr¶ ra cña
tõng chøc n¨ng ®ã.
BiÓu ®å d÷ liÖu møc ®Ønh:
Hå s¬
ThÝ sinh
Hå s¬
Bµi ®¬n
thi phóc
tra
2.Lªn SBD,
phßng thi
1.Xö lý hs
SBD/phßng/thÝ sinh
3.Xö lý bµi thi §· lµm ph¸ch
C¸n bé
chÊm thi
Bµi
thi ®·
chÊm
M«n thi/ph¸ch/ SBD
4.Khíp ®iÓm
M«n/SBD/§iÓm
Hå s¬
®èi t-îng
-u tiªn
5. Lªn ®iÓm
Quy
theo ph¸ch
6.In kÕt qu¶
Hå s¬
chÕ
Ban tuyÓn
Sinh
giÊy b¸o
®iÓm, kq
phóc tra
§iÓm cña thÝ sinh
ThÝ sinh
7.L-u tr÷
thèng kª
KÕt qu¶ ts
Tr-êng §H
2.3. BiÓu §å d÷ LiÖu Møc d-íi §Ønh:
a) Chøc N¨ng 1: TiÕp nhËn hå s¬ (thñ c«ng)
ThÝ sinh
1.1. TiÕp
nhËn hå s¬
KiÓm tra
hå s¬
Hå S¬
Chøc n¨ng xö lý hå s¬ cã nhiÖm vô kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña hå s¬ ®¨ng
ký dù tuyÓn cña tõng thÝ sinh. Hå s¬ hîp lÖ ®îc lu v¯o kho “Hå s¬”.
b) Chøc n¨ng 2: Lªn sè b¸o danh vµ xÕp phßng thi.
Hå S¬
2.1. §¸nh
SBD xÕp
phßng
2.2.NhËp
SBD vµ
phßng
SBD/thÝ sinh/phßng
2.3.In th«ng
b¸o phßng
thi
Chøc n¨ng lªn sè b¸o danh phßng thi lÊy th«ng tin tõ kho hå s¬, chøc
n¨ng dùa vµo hå s¬ ®¨ng ký dù thi cña c¸c thÝ sinh tõ ®ã lËp sè b¸o danh
s¾p sÕp phßng thi. Sau khi lªn sè b¸o danh vµ phßng thi th× l-u sè b¸o
danh , phßng thi cña tõng thÝ sinh v¯o kho “Sè B¸o Danh/ Phßng/ ThÝ
sinh”
c) Chøc n¨ng 3: xö lý bµi thi
ThÝ sinh
Bµi thi
3.1.Räc
ph¸ch
C¸n bé
chÊm thi
Bµi thi ®· däc ph¸ch
3.2.NhËp
sè ph¸ch
M«n/ph¸ch/SBD.
Chøc n¨ng “xö lý b¯i thi”. NhËn b¯i thi cña thÝ sinh thùc hiÖn viÖc t¹o
ph¸ch v¯ lu v¯o kho “ M«n thi/ Ph¸ch/ Sè b¸o danh” . §ång thêi göi b¯i
thi ®· däc ph¸ch cho c¸n bé chÊm thi.
d) Chøc n¨ng 4: Khíp ®iÓm.
C¸n bé
Bµi thi ®· chÊm
ChÊm thi
4.1.Lªn
§iÓm
Ghi nhËn
®iÓm
4.2.NhËp
®iÓm theo
ph¸ch
M«n/ph¸ch/®iÓm.
Chøc n¨ng khíp ®iÓm. Chøc n¨ng nµy dùa vµo sè ph¸ch sÏ tæng hîp tÊt c¶
c¸c m«n thi v¯ tæng hîp ®îc ®iÓm, sau ®ã lu th«ng tin v¯o kho “M«n/
Ph¸ch/ §iÓm”.
e) Chøc n¨ng 5: Lªn ®iÓm theo ph¸ch
M«n/Ph¸ch/§iÓm
M«n/ Ph¸ch/SBD
GhÐp ph¸ch
M«n/SBD/§iÓm
Bµi thi ®· ghÐp ph¸ch
Hå s¬
§èi chiÕu
§èi t-îng
-u tiªn
X- lý -u tiªn
Ban tuyÓn sinh
§iÓm c¸c bµi thi
Quy chÕ
§iÓm cña thÝ sinh
*Chøc n¨ng lªn ®iÓm theo ph¸ch. Chøc n¨ng nµy lÊy th«ng tin tõ hai kho
“M«n thi/ Ph¸ch/ SBD” v¯ “ M«n/ Ph¸ch/ §iÓm”. T¹i ®©y sÏ tæng hîp to¯n
bé ®iÓm thi cña c¸c m«n thi vµ sö lý kÕt qu¶ tÝnh to¸n ®iÓm -u tiªn cña tõng
thÝ sinh dù thi theo sè b¸o danh.
f) Chøc n¨ng 6: Chøc n¨ng in Ên
Hå S¬
SBD/Phßng/ThÝ sinh
Tr-êng §H
§Þa chØ TS
B¸o c¸o
In giÊy b¸o thi
Mon/SBD/§iÓm
In ®iÓm thi
GiÊy b¸o
thi
tr¶ lêi
phóc tra
In kÕt qu¶ phóc tra
®iÓm thi
GiÊy b¸o ®iÓm
ThÝ sinh
®iÓm
§iÓm cña thÝ sinh
* Chøc n¨ng in Ên: LÊy th«ng tin tõ c¸c kho Hå s¬, Sè b¸o danh, phßng thÝ
sinh, M«n/ Ph¸ch/ §iÓm vµ tr¶ th«ng tin vÒ c¸c tµi liÖu xuÊt nh- giÊy b¸o
thi, giÊy b¸o ®iÓm, kÕt qu¶ vµ c¸c lo¹i b¸o c¸o.
g) Chøc n¨ng 7: Chøc n¨ng t×m kiÕm thèng kª
Hå s¬
§iÓm cña ts
Tr-êng §H
L-u tr÷
®iÓm
Yªu cÇu
Thèng kª
tr¶
Ban tuyÓn sinh
lêi
yªu
cÇu
ThÝ sinh
Chøc n¨ng t×m kiÕm thèng kª: LÊy th«ng tin ®· ®-îc l-u tr÷ tõ kho hå
s¬ vµ ®iÓm cña thÝ sinh ®Ó thèng kª sè thÝ sinh, ®iÓm cña thÝ sinh tõ ®ã ®-a ra
®iÓm chuÈn. Trong tr-êng hîp thÝ sinh yªu cÇu phóc tra, chøc n¨ng nµy sÏ
t×m kiÕm l¹i tõ nh÷ng th«ng tin ®· ®-îc l-u tr÷ ®Ó chÊm l¹i bµi thi.
II.Ph©n tÝch hÖ thèng vÒ d÷ liÖu:
PhÇn trªn ta ®· xem xet c¸c luång th«ng tin di chuyÓn vµo vµ ra khái hÖ
thèng còng nh- c¸c luång th«ng tin truyÒn gi÷a c¸c chøc n¨ng cña hÖ thèng.
PhÇn nµy ta ®i s©u vµo ph©n tÝch néi dung cña c¸c luång th«ng tin vµ
mèi liªn hÖ vÒ ý nghÜa d÷ liÖu gi÷a chóng.
Ta sö dông m« h×nh thùc thÓ quan hÖ- mét c«ng cô hiÖu qu¶ dïng trong
m« h×nh ho¸ d÷ liÖu ®Ó cÊu tróc ho¸ d÷ liÖu ®Ó cÊu tróc ho¸ d÷ liÖu vµ thÓ
hiÖn tÝnh tæ chøc d÷ liÖu cña hÖ thèng. Theo m« h×nh nµy c¸c th«ng tin ®-îc
®-a vµo c¸c ®èi t-îng gäi lµ thùc thÓ. TÝnh chÊt cña nã ®-îc m« t¶ bëi c¸c
thuéc tÝnh, mèi quan hÖ gi÷a c¸c thùc thÓ thÓ hiÖn b»ng quan hÖ. S¬ ®å tæng
thÓ gåm c¸c thùc thÓ cña hÖ thèng vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng chÝnh lµ s¬ ®å
thùc thÓ liªn kÕt sÏ cho ta h×nh ¶nh toµn vÑn vÒ s¬ ®å cña hÖ thèng.
1. X¸c ®Þnh c¸c thùc thÓ:
Thùc thÓ lµ c¸c ®èi t-îng mµ hÖ thèng cÇn l-u tr÷ c¸c th«ng tin nã cã
thÓ phô thuéc vµo c¸c nguån:
-Tµi nguyªn (ng-êi, ®èi t-îng vËt lý,®Þa ®iÓm): thÝ sinh
- C¸c giao dÞch : hå s¬ tuyÓn sinh
- Th«ng tin cã cÊu tróc: giÊy b¸o thi, giÊy b¸o ®iÓm, danh s¸ch thÝ sinh
d¸n phßng thi, giÊy thèng kª c¸c häc sinh thi.
C¸c thùc thÓ cña hÖ thèng gåm:
+ Hå s¬ tuyÓn sinh
+ Hé khÈu
+ §èi t-îng -u tiªn
+ §¬n vÞ ®¨ng kÝ
+ Tr-êng thi
+ Ngµnh thi
+ SBD/Tªn/Phßng thi
+ M«n/ph¸ch/SBD
+ M«n/Ph¸ch/§iÓm
+ KÕt qu¶ thi
2. X¸c ®Þnh kiÓu liªn kÕt:
+ Liªn kÕt 1-1: Liªn kÕt tÇm th-êng, Ýt x¶y ra trõ tr-êng hîp cÇn b¶o
mËt th«ng tin, th-êng ®-îc t¸ch thµnh 2 thùc thÓ.
+ Liªn kÕt 1-n: Lµ liªn kÕt hay gÆp nhÊt, mèi liªn quan th-êng ®-îc
diÔn t° bºng c¸c giíi tõ së h÷u “ cho, thuéc, cña, l¯, cã..”.
+ Liªn kÕt n-n: phæ biÕn nh-ng th-êng ®-îc thÓ hiÖn b»ng liªn kÕt 1-n
b»ng c¸ch thªm mét thùc thÓ trung gian.
- C¸c thuéc tÝnh:
+Thuéc tÝnh kho¸ nhËn diÖn(cßn gäi lµ kho¸ chÝnh): x¸c ®Þnh sù duy
nhÊt thÓ hiÖn cña thùc thÓ trong kiÓu thùc thÓ. (trong biÓu ®å thÓ hiÖn b»ng
ký hiÖu #)
Víi c¸c thùc thÓ thuéc lo¹i tµi nguyªn, kho¸ chÝnh th-êng lµ mét ID
®-îc sinh g¾n liÒn víi ®èi t-îng; ch¼ng h¹n kho¸ chÝnh cña thùc thÓ Hå s¬
tuyÓn sinh lµ Sè hå s¬, kho¸ chÝnh cña thùc thÓ Tr-êng lµ M· tr-êng.
Víi c¸c thùc thÓ thuéc lo¹i giao dÞch, c¸c giao dÞch lµ nh÷ng sù kiÖn
x¶y ra víi mét ®èi t-îng nµo ®ã, lÆp l¹i theo ®Þnh kú t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt
®Þnh nªn nã th-êng cã Ýt nhÊt 2 kho¸: mét kho¸ x¸c ®Þnh ®èi t-îng nhËn sù
kiÖn, kho¸ kia x¸c ®Þnh thêi ®iÓm x¶y ra sù kiÖn ®ã.
Víi c¸c thùc thÓ thuéc lo¹i th«ng tin cÊu tróc ho¸: kho¸ chÝnh lµ c¸c
th«ng tin x¸c ®Þnh tÝnh duy nhÊt cña mçi b¶n ghi trong tÖp ®ã.
+ Thuéc tÝnh m« t¶: xuÊt hiÖn ë mçi kiÓu thùc thÓ,dïng m« t¶ c¸c ®Æc
tr-ng cña thùc thÓ, ®ã lµ thuéc tÝnh cè h÷u. (trong biÓu ®å thÓ hiÖn b»ng ký
hiÖu @ ).
+ Thuéc tÝnh kÕt nèi(cßn gäi lµ kho¸ ngoµi) : lµ thuéc tÝnh thÓ hiÖn vai
trß kÕt nèi gi÷a 2 kiÓu thùc thÓ. Nã lµ thuéc tÝnh kho¸ nhËn diÖn cña thùc thÓ
nµy ®ång thêi lµ thuéc tÝnh m« t¶ ë thùc thÓ kh¸c.
2.1S¬ ®å quan hÖ thùc thÓ:
Hé khÈu
>
Hå s¬ tuyÓn sinh
^
§¬n vÞ ®¨ng kÝ
^
Tr-êng thi
< §èi t-îng -u tiªn
<
^
Ngµnh thi
^
SBD/Tªn/phßng
^
M«n/ph¸ch/SBD
M«n/ph¸ch/§iÓm
<
^
KÕt qu¶
>
*M« h×nh thùc thÓ liªn kÕt chi tiÕt
Hå s¬ tuyÓn sinh
Chi tiÕt hé khÈu
Chi tiÕt tr-êng
# M· tØnh,huyÖn >
Hé khÈu t/tró
§èi t-îng -u tiªn
# M· vïng
Tªn gäi
# Sè hå s¬
@ M· tr-êng
Tªn tr-êng
@ Tªn thÝ sinh
Ngµy sinh
@ M· vïng
@ §èi t-îng -u
tiªn
@ M· ®v §KDT
< # M· tr-êng
Tªn tr-êng
@ M· ngµnh
M· khèi
Chuyªn ngµnh
>
< # M· ngµnh
Tªn ngµnh
M· khèi
Chi tiÕt §V§K
SBD/Tªn/phßng
<# M· §V§K
N¬i nép hå s¬
< # Tªn thÝ sinh
@ Ngµy sinh
@ SBD
Phßng thi
§Þa ®iÓm thi
M«n/Ph¸ch/§iÓm
# Ph¸ch
M«n
§iÓm
KÕt qu¶
M«n/Ph¸ch/SBD
< # SBD
@ Ph¸ch
@ M«n
# Sè hå s¬
@ Sè b¸o danh
<@ Tªn
@ Ngµy sinh
M«n
§iÓm
§iÓm -u tiªn >
- Xem thêm -