Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
a.lêi më ®Çu
Nhµ qu¶n lý lµ ng-êi cã ¶nh h-ëng quyÕt ®Þnh ®Õn sù
thµnh b¹i cña doanh nghiÖp.
Theo tµi liÖu ®iÒu tra cña Bé Khoa häc-C«ng nghÖ vµ
m«i tr-êng,thêi gian qua c¶ n-íc cã kho¶ng 4584 doanh
nghiÖp nhµ n-íc kinh doanh thua lç th× cã h¬n 2630 doanh
nghiÖp bÞ thua lç chñ yÕu do ng-êi qu¶n lý kh«ng cã tr×nh
®é häc vÊn g©y nªn (chiÕm gÇn 60% doanh nghiÖp thua lç).
HiÖn nay n-íc ta trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi sang nÒn
kinh tÕ thÞ tr-êng th× qu¶n lý ph¶i lµ mét nghÒ .Mµ muèn cã
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
nghÒ th× ph¶i cã ®µo t¹o .Tuy nhiªn ,viÖc ®µo t¹o ng-êi
qu¶n lý kh«ng chØ diÔn ra ë tr-êng líp mµ ph¶i chó träng
qu¸ tr×nh tù ®µo t¹o .Häc hái trong s¸ch vë ,®óc rót ra kinh
nghiÖm cña b¶n th©n ,cña ®ång nghiÖp …Dï ®µo t¹o b»ng
c¸ch nµo th× qu¶n lý còng ph¶i n¾m cho ®-îc nghÒ vµ h¬n
thÕ n÷a ph¶i cã tay nghÒ cao-nghÖ thuËt.
Còng chÝnh v× vËy mµ em chän ®Ò tµi nµy: “Ph©n tÝch
tÝnh nghÒ nghiÖp cða qu°n lý ” …§©y lµ chñ ®Ò kh«ng míi
ë ViÖt Nam,v× thÕ em chØ muèn
nãi ®«i nÐt
vÒ vÊn ®Ò nµy b»ng nh÷ng kiÕn thøc mµ em ®-îc häc.
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Do kiÕn thøc cã h¹n nªn em kh«ng thÓ tr×nh bµy hÕt
c¸c luËn ®iÓm mét c¸ch chÆt chÏ ,mong c¸c thÇy th«ng c¶m
vµ gióp ®ì em.Em xin ch©n thµnh c¸m ¬n.
b.néi dung
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
I.C¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n:
1.Qu¶n lý lµ g×?
Qu¶n lý ë ®©y ta hiÓu lµ gi¸m ®èc doanh nghiÖp.v× vËy
ta sÏ hiÓu kh¸i niÖm cña qu¶n lý theo kh¸I niÖm gi¸m ®èc
doanh nghiÖp.
Theo quan ®iÓm truyÒn thèng th× chØ cã nhµ N-íc míi
cã quyÒn thµnh lËp doanh nghiÖp vµ nh÷ng doanh nghiÖp
®-îc thµnh lËp ra ®Òu lµ doanh nghiÖp nhµ n-íc .V× vËy
,kh¸i niÖm gi¸m ®èc doanh nghiÖp chØ ®-îc giíi h¹n trong
ph¹m vi doanh nghiÖp nhµ n-íc.Theo kh¸i niÖm nµy th×
“gi¸m ®èc doanh nghiÖp nhµ n-íc võa lµ ng-êi ®¹i diÖn cho
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
nhµ N-íc,võa lµ ®¹i diÖn cho tËp thÓ nh÷ng ng-êi lao ®éng
,qu¶n lý doanh nghiÖp theo chÕ ®é mét thñ tr-ëng ,cã
quyÒn quyÕt ®Þnh viÖc ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp”.
Trong cuèn : “HÖ thèng qu°n lý cða NhËt B°n , tryÒn
thèng vµ sù ®æi míi”,kh²i niÖm gi¸m ®èc doanh nghiÖp
®-îc hiÓu nh sau: “Gi¸m ®èc (tæng gi¸m ®èc) lµ ng-êi
®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh hµng ngµy cña c«ng ty vµ
chÞu tr¸ch nhiÖm tr-íc héi ®ång qu¶n trÞ vÒ viÖc thùc hiÖn
c¸c nhiÖm vô vµ quyÒn h¹n ®-îc giao”.Cßn ë Mü th× “Gi¸m
®èc lµ ng-êi ®-îc ñy nhiÖm ®Çy ®ñ quyÒn h¹n ®Ó ®iÒu hµnh
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty vµ cã quyÒn hµnh ®éng
nh©n danh c«ng ty trong mäi trêng hîp”.
2.TÝnh nghÒ nghiÖp?
§ã cã thÓ coi lµ mét ho¹t ®éng ®-îc hinh thµnh tõ sù
ph©n c«ng chuyªn m«n hãa do mét sè ng-êi ®-îc ®µo t¹o
®¶m nhËn.
VËy tÝnh nghÒ nghiÖp cña qu¶n lý lµ :lµ mét chøc n¨ng
®Æc biÖt h×nh thµnh tõ sù ph©n c«ng chuyªn m«n hãa lao
®éng x· héi ,ho¹t ®éng qu¶n lý kinh doanh ph¶i do mét sè
ng-êi ®µo t¹o ,cã kinh nghiÖm vµ lµm viÖc chuyªn nghiÖp
thùc hiÖn.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ii.C¸c yÕu tè cÇn thiÕt ®Ó qu¶n lý cã
tÝnh nghÒ nghiÖp
1.N¨ng khiÕu qu¶n lý vµ ý chÝ lµm giµu
Cã mét ®iÒu ch¾c ch¾n r»ng ,con ng-êi ta ai còng
mong muèn ,còng hy väng giµu sang . Song, mong muèn vµ
hy väng giµu sang víi kh¸t väng lµm giµu lµ hai ph¹m trï
kh¸c nhau.
Tr-íc hÕt , mong muèn vµ hy väng giµu sang ,®ã lµ
nguyÖn väng chÝnh ®¸ng ,s½n cã ë tÊt c¶ mäi ng-êi .Nh-ng
kh¸t väng lµm giµu th× kh«ng ph¶i ai còng cã.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Kh¸c víi hy väng ,mong muèn ,kh¸t väng lµ mét thø
mong muèn ®Õn ch¸y báng ,lµ ®éng lùc néi t©m lu«n lu«n
day døt ,thóc ®Èy con ng-êi ph¶i ®¹t tíi .Nh÷ng ng-êi cã
kh¸t väng lµm giµu lµ nh÷ng ng-êi kh«ng bao giê chÊp
nhËn vµ tháa m·n víi hiÖn t¹i ,cho dï so víi xung quanh hä
®· khÊm kh¸ h¬n.
Tãm l¹i ,kh¸t väng lµm giµu lµ mét trong nh÷ng tchÊt cùc kú quan träng cña ng-êi qu¶n lý (hay «ng chñ)
.TÊt c¶ nh÷ng ai mong nuèn trë thµnh «ng chñ ,kh«ng bao
giê ®-îc phÐp ch«n m×nh trong nçi nghÌo tóng ,thiÕu thèn
:kh«ng bao giê ®-îc chÊp nhËn vµ tháa m·n víi nh÷ng g×
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
®· cã,mµ ph¶i lu«n v-¬n lªn ®Ó giµu sang h¬n .Vµ c¸i mong
muèn ®ã ,ph¶i ®-îc coi nh- mét mÖnh lÖnh cña tr¸i tim
,ph¶i theo ®uæi ®Õn cïng víi tÊt c¶ n¨ng lùc ,thiÖn chÝ ,cè
g¾ng.§ã lµ mét thø ¸m ¶nh ,day døt c¶ ®êi ng-êi.
Bªn c¹nh ý chÝ lµm giµu th× yÕu tè :n¨ng khiÕu qu¶n lý
còng rÊt quan träng…§ã cã thÓ lµ kh¶ n¨ng bÈm sinh hoÆc
khi sèng vµ tiÕp xóc nhiÒu víi m«i tr-êng kinh doanh th×
con ng-êi còng dÇn cã kh¼ n¨ng ®ã.Nh-ng nÕu lµ mét nhµ
qu¶n lý tèt th× ®ã lµ c¶ mét qu¸ tr×nh phÊn ®Êu l©u
dµi.Trong cuèn “Nh÷ng nh¯ qu°n lý ®¬ng ®³i” cã nãi tíi
tr-êng hîp cña BillGates(tØ phó ng-êi Mü).Khi míi 17 tuæi
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
,«ng ®· nung nÊu ý t-ëng thµnh lËp mét c«ng ty tin häc
riªng do m×nh lµm chñ…Víi b¶n quyÒn lµ phiªn b°n “hÖ
®iÒu hµnh Windown” «ng ®± trë th¯nh “BOSS” thùc sù khi
míi b-íc qua tuæi 20 .Vµ cho ®Õn b©y giê tËp ®oµn
Microsoft do Billgates ®øng ®Çu vÉn ®ang lµ mét trong
nh÷ng tËp ®oµn lín nhÊt thÕ giíi. §iÒu ®ã kh¼ng ®Þnh r»ng
n¨ng khiÕu qu¶n lý vµ ý chÝ lµm giµu cña «ng khi cßn rÊt
trÎ.
2.Ph¶i cã nÒn t¶ng kiÕn thøc v÷ng ch¾c
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ai còng biÕt nhiÖt t×nh céng víi ngu dèt lµ ®¹i ph¸
ho¹i ,v× thÕ kh«ng mét nghÒ nµo trªn ®êi l¹i kh«ng cÇn ®Õn
kiÕn thøc .Lµ nhµ qu¶n lý l¹i cÇn ph¶i cã .
KiÕn thøc cña ng-êi qu¶n lý tr-íc hÕt ph¶i lµ kiÕn thøc
tæng qu¸t ë tÇm vÜ m« ,®Ó x¸c ®Þnh ®Çu t- vµo ®©u ,lÜnh vùc
nµo ,khi nµo lµ thuËn lîi ,hiÖu qu¶ nhÊt .§iÒu nµy ®-îc thÓ
hiÖn rÊt râ qua c¸c doanh nh©n n-íc ngoµi ®Çu t- vµo ViÖt
Nam .Hä kh«ng thÓ kh«ng nghiªn cøu chÝnh s¸ch më cöa
cña ViÖt Nam.Hä cÇn ph¶i biÕt t×nh h×nh kinh tÕ ,chÝnh trÞ
,x· héi thÕ nµo? Ngµnh nµo ,khu vùc nµo ®-îc -u tiªn ,-u
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
®·i :ë ®©u n¨ng ®éng tho¸ng ®·ng ,ë ®©u cã thÓ lµm ¨n yªn
æn l©u dµi …
Tuy nhiªn ngoµi kiÕn thøc tæng qu¸t ng-êi qu¶n lý cßn
ph¶i cã kiÕn thøc chuyªn m«n. Mét nhµ qu¶n lý nÕu kh«ng
biÕt nghÒ cña m×nh ,c«ng viÖc cña m×nh th× ch¾c ch¾n
kh«ng thÓ ho¹ch ®Þnh ®-îc chiÕn l-îc hµnh ®éng ,kh«ng
thÓ tæ chøc ,chØ huy vµ kiÓm so¸t ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp .Kh«ng thÓ nãi cã chuyªn m«n nghiÖp vô mµ kh«ng
g¾n liÒn víi b»ng cÊp .Tiªu chuÈn nµy yªu cÇu c¸c nhµ qu¶n
lý ph¶i tèt nghiÖp ë mét tr-êng chuyªn ®µo t¹o gi¸m
®èc.T¹i Mü ,mét c¸n bé qu¶n lý tèi thiÓu ph¶i häc qua tr×nh
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
®é MBA(Master of Business Administration) .Chøng chØ
MBA ë Hoa Kú ®îc xem nh “TÊm hé chiÕu ®Ó thµnh ®¹t
trong ®êi”.Nh¯ trêng ®Çu tiªn trªn thÕ giíi vÒ th-¬ng m¹i
vµ c«ng nghiÖp t¹i ®¹i häc Penxivania ra ®êi tõ n¨m 1881
.ViÖc ®µo t¹o vµ qu¶n lý t¹i Hoa kú thµnh c«ng lín nh÷ng
n¨m 60 ®· dÉn tíi viÖc thµnh lËp c¶ mét thÕ hÖ tr-êng kinh
doanh kh¾p thÕ giíi.Nh÷ng tr-êng ®· dùa trªn m« h×nh
tr-êng kinh doanh Harvard ,kÓ c¶ c¸c tr-êng cña Anh ë
London vµ Manchester.Tiªu chuÈn ®Ó vµo c¸c tr-êng nµy lµ
ph¶I cã b»ng tèt nghiÖp ®¹i häc .Sau khi tèt nghiÖp ng-êi
häc sÏ ®-îc trang bÞ tr×nh ®é nghiÖp vô vµ qu¶n lý xuÊt s¾c.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
V× vËy båi bæ kiÕn thøc cho c¸c nhµ qu¶n lý lµ ®iÒu rÊt
quan träng.
3.TÝch lòy kinh nghiÖm vµ t¹o dùng ª-kÝp gióp viÖc
Kinh doanh lµ mét lÜnh vùc ho¹t ®éng phong phó ,®a
d¹ng vµ phøc t¹p nªn nhµ qu¶n lý ph¶i trang bÞ cho m×nh
nh÷ng kinh nghiÖm cÇn thiÕt ®-îc rót ra tõ nh÷ng c¸ch lµm
cña c¸c doanh nghiÖp thµnh ®¹t vµ thÊt b¹i.Tõ ®ã tù ®Æt cho
m×nh mét ®-êng ®i ®óng ®¾n.Song song víi ®iÒu ®ã ,nhµ
qu¶n lý ph¶I x©y dùng ®-îc mét ª-kÝp gióp viÖc t©m ®Çu ý
hîp .§©y lµ ý nghÜa sèng cßn ®èi víi mäi «ng chñ .VÒ
nguyªn t¾c ,®Ó x©y dùng ®-îc mét ª-kÝp gióp viÖc cã hiÖu
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
qu¶ th× nh÷ng thµnh viªn cña nã ph¶i thùc sù cïng lµm viÖc
víi nhau ®Ó cïng thùc hiÖn mét c«ng viÖc chung .Song ®iÒu
®ã kh«ng cã nghÜa lµ chän c¸c thµnh viªn cã cïng c¸
tÝnh,cïng nhËn thøc ,cïng quan ®iÓm vµo mét ª-kÝp ,v× nÕu
nh- vËy th× mäi ng-êi sÏ dÔ cã c¸ch nghÜ ,c¸ch hµnh ®éng
gièng nhau vµ ®iÒu ®ã sÏ lµm mÊt ®i tÝnh tÝch cùc s¸ng t¹o
cña ª-kÝp ,còng nh- kh¶ n¨ng bæ sung kiÕn thøc vµ kinh
nghiÖm cho nhau gi÷a c¸c thµnh viªn .
T¹i c«ng ty tin häc FPT ,c¸c nhµ qu¶n lý ®· tù t×m cho
m×nh ª-kÝp lµm viÖc hÕt søc n¨ng ®éng…Hä ®-îc tuyÓn
chän rÊt kü qua nhiÒu vßng thi ®Ó ®-îc ®øng trong hµng
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
ngò FPT .Hä ®· tõng lµ sinh viªn ®-îc theo häc chuyªn
nghµnh tin cña c¸c tr-êng ®¹i häc danh tiÕng ë ViÖt Nam
,tr¶i qua rÊt nhiÒu ¸p lùc cña c¸c kú thi do tr-êng ®Æt ra
,nh-ng ®Õn ®©y hä cßn ph¶I tù chøng minh r»ng m×nh lµ
ng-êi n¨ng ®éng .Sau khi ®· cã mét ª-kÝp tµi n¨ng , th× viÖc
cña nhµ qu¶n lý b©y giê lµ ¸p dông nh÷ng kinh nghiÖm cña
c¸c c«ng ty tin häc næi tiÕng trªn thÕ giíi : Microsoft (Hoa
Kú) , PC world (NhËt B¶n)…vµo viÖc t¹o ra m«i tr-êng lµm
viÖc thÝch hîp víi mçi tahnhf viªn trong c«ng ty ,®Ó hä cã
thÓ tho¶i m¸i mµ lµm viÖc ,kh«ng bÞ gß bã vµo c¸c nguyªn
t¾c.
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
V× vËy sau mét thêi gian ho¹t ®éng th× FPT ®· chiÕm
lÜnh ®-îc thÞ tr-êng trong n-íc.Còng gièng nh- FPT cña
ViÖt Nam ,th× chóng ta cã thÓ nh×n ®iÒu nµy râ rµng h¬n
qua sù ph¸t triÓn cña h·ng ®å ¨n nhanh Julibee t¹i
Philippines.Khi c¸c tªn tuæi quèc tÕ nh- Mc Donald ,KFC
th©m nhËp thÞ tr-êng néi ®Þa ,t-ëng nh- ®å ¨n nhanh trong
n-íc kh«ng cßn chæ ®øng.Häc hái c¸ch thøc lµm mãn ¨n
nhanh cña Mc Donald ,thªm vµo ®ã lµ nh÷ng gia vÞ yªu
thÝch ,ph-¬ng thøc phôc vô phï hîp víi së thÝch cña ng-êi
trong n-íc ,Julibee ®· ®¸nh bËt ®-îc Mc Donald vµ KFC c¶
vÒ thÞ phÇn vµ lîi nhuËn t¹i Philippines .Cã ®-îc thµnh c«ng
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
nh- vËy lµ do Julibee ®· biÕt ¸p dông kinh nghiÖm cña
m×nh víi lîi thÕ l¯ “níc chð nh¯” v¯ häc hái kinh nghiÖm
tõ c¸ch chÕ biÕn mãn ¨n cña Mc Donald vµ KFC.
4.Lµ ng-êi cã nh©n c¸ch vµ phÈm chÊt tèt
§©y cã lÏ ®-îc coi lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ai lµ mét nhµ
qu¶n lý thùc sù hoµn thiÖn. YÕu tè ®ã g¾n liÒn víi ba ch÷ :
“trÝ” , “tÝn” , “t©m”.
TrÝ lµ tr×nh ®é chuyªn m«n vµ sù giao tiÕp cña ng-êi
qu¶n lý. Nã bao gåm c¸c yÕu tè nh- sù am hiÓu c¸c lÜnh
vùc ,sù nh¹y bÐn víi nh÷ng ®iÒu kiÖn ,m«i tr-êng s¶n xuÊt
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
kinh doanh .N¾m ch¾c t×nh h×nh tµI chÝnh ,gi¸ c¶ ,sù biÕn
®éng…
TÝn : tr-íc hÕt lµ ®èi víi nh÷ng ng-êi lao ®éng d-íi
quyÒn ,®ång thêi tÝn víi b¹n hµng trong n-íc vµ thÕ giíi
.Ngµy nay ®· ®Õn lóc c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù m×nh thµnh
thËt víi b¹n hµng vµ ngay c¶ víi chÝnh m×nh ,kh«ng thÓ
lµm bõa ,lµm Èu ,lµm gian dèi ,b¸o c¸o sai.Lì hîp ®ång
,mÊt tÝn nhiÖm vÒ phÈm chÊt ,quy c¸ch s¶n phÈm …sÏ dÉn
®Õn mÊt kh¸ch ,®aÆc biÖt kh¸ch hµng n-íc ngoµi ,®ã lµ con
®-êng tù s¸t trong c¹nh tranh.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
T©m : cã nghÜa lµ tÊm lßng ,sù nhiÖt t×nh , t©m huyÕt
víi nghÒ nghiÖp ,lµ sù th-¬ng yªu ,bao dung ,®é l-îng víi
®ång nghiÖp vµ cÊp d-íi .T©m cßn cã nghÜa lµ sù tËn tôy
víi c«ng viÖc ,víi kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña xÝ nghiÖp ,kh«ng tham « ,l·ng phÝ ,thùc hiÖn d©n chñ
vµ c«ng b»ng x· héi trong tæ chøc .
Ngoµi ra ,nhµ qu¶n lý cßn ph¶i mang trong m×nh mét
phÈm chÊt chÝnh trÞ tèt .Tiªu chuÈn nµy ®-îc thÓ hiÖn ë hai
®iÓm mÊu chèt :
20