Tài liệu Phân tích tình hình tiêu thụ và lợi nhuận t̐

Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 1 Pháön I: LYÏ LUÁÛN CHUNG VÃÖ PHÁN TÊCH TÇNH HÇNH TIÃU THUÛ VAÌ LÅÜI NHUÁÛN TRONG DOANH NGHIÃÛP. I. TÄØNG QUAN VÃÖ TIÃU THUÛ VAÌ LÅÜI NHUÁÛN TRONG DOANH NGHIÃÛP 1. Khaïi niãûm vãö tiãu thuû vaì nhæîng váún âãö liãn quan âãún tiãu thuû. 1.1 Khaïi niãûm vãö tiãu thuû: Tiãu thuû laì quaï trçnh âæa saín pháøm, haìng hoaï vaìo lénh væûc læu thäng nhàòm thæûc hiãûn giaï trë sæí duûng cuía noï thäng qua caïc phæång thæïc baïn haìng. Tiãu thuû laì nghiãûp vuû cuäúi cuìng trong quaï trçnh hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh læu chuyãøn haìng hoaï cuía doanh nghiãûp thæång maûi. Thæûc hiãûn nghiãûp vuû naìy väún cuía caïc doanh nghiãûp thæång maûi chuyãøn tæì hçnh thaïi hiãûn váût sang hçnh thaïi tiãön tãû. Thæûc cháút cuía quaï trçnh tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï laì quaï trçnh tçm kiãúm doanh thu âãø buì âàõp chi phê vaì taûo ra låüi tæïc cho doanh nghiãûp. 1.2. Caïc phæång thæïc baïn haìng: Nghiãûp vuû baïn haìng cuía doanh nghiãûp thæång maûi âæåüc thæûc hiãûn thäng qua hai phæång thæïc baïn buän vaì baïn leí. a. Phæång thæïc baïn buän: Phæång thæïc baïn buän laì viãûc baïn haìng cho caïc doanh nghiãûp saín xuáút hoàûc doanh nghiãûp thæång maûi. Kãút thuïc quaï trçnh naìy haìng hoaï váùn coìn nàòm trong kháu læu thäng. Âàûc âiãøm cuía phæång thæïc naìy laì säú læåüng baïn mäüt láön låïn, doanh nghiãûp thæåìng láûp chæïng tæì cho tæìng láön baïn vaì kãú toaïn ghi säø sau mäùi nghiãûp vuû kinh tãú phaït sinh. Phæång thæïc naìy âæåüc tiãún haình theo caïc hçnh thæïc sau:  Hçnh thæïc chuyãøn haìng: Theo hçnh thæïc naìy doanh nghiãûp càn cæï vaìo håüp âäöng kinh tãú âæåüc kyï kãút tiãún haình chuyãøn vaì giao haìng cho ngæåìi mua taûi âëa âiãøm hai bãn âaî thoaí thuáûn trong håüp âäöng. Moüi täøn tháút trong quaï trçnh váûn chuyãøn âãún ngæåìi mua doanh nghiãûp chëu. Phæång thæïc naìy âæåüc aïp duûng âäúi våïi nhæîng khaïch haìng coï quan hãû mua baïn thæåìng xuyãn våïi doanh nghiãûp. Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 2 Hçnh thæïc nháûn haìng: Theo hçnh thæïc naìy, bãn mua cæí caïn bäü nghiãûp vuû âãún nháûn haìng taûi kho cuía doanh nghiãûp. Sau khi giao haìng xong bãn mua kyï vaìo chæïng tæì giao haìng thç haìng hoaï âæåüc xaïc âënh tiãu thuû, vç váûy moüi täøn tháút haìng hoaï trong quaï trçnh váûn chuyãøn haìng ngæåìi mua phaíi chëu. b. Phæång thæïc baïn leí: Phæång thæïc baïn leí âæåüc aïp duûng åí quáöy haìng nhàòm phuûc vuû nhu cáöu tiãu duìng cuía dán cæ vaì âæåüc tiãún haình theo caïc phæång thæïc sau:  Baïn leí thu tiãön træûc tiãúp: Theo hçnh thæïc naìy, nhán viãn baïn haìng væìa laì ngæåìi træûc tiãúp thu tiãön, giao haìng cho khaïch. Cuäúi ngaìy hoàûc cuäúi ca nhán viãn baïn haìng kiãøm tiãön, näüp tiãön âäöng thåìi kiãøm kã haìng hoaï, xaïc âënh læåüng haìng âaî baïn vaì láûp baíng kã baïn haìng.  Baïn leí thu tiãön táûp trung: Phæång thæïc naìy taïch råìi nghiãûp vuû baïn haìng vaì thu tiãön. ÅÍ mäùi cæía haìng bäú trê nhán viãn thu tiãön riãng coï nhiãûm vuû viãút hoaï âån hay phiãúu thu tiãön vaì giao cho khaïch haìng âãún nháûn haìng taûi quáöy quy âënh. Cuäúi ngaìy hoàûc cuäúi ca nhán viãn thu tiãön täøng håüp tiãön vaì xaïc âënh doanh säú baïn haìng. Nhán viãn baïn haìng càn cæï vaìo säú haìng âaî giao theo phiãúu hoàûc hoaï âån láûp baíng kã baïn leí haìng hoaï dëch vuû .  Baïn haìng traí goïp: Khi mua haìng, khaïch haìng coï thãø traí træåïc mäüt khoaín tiãön, säú coìn laûi khaïch haìng nåü vaì seî traí dáön vaìo caïc kyì tiãúp theo, ngoaìi ra khaïch haìng phaíi traí thãm cho doanh nghiãûp mäüt khoaín tiãön laîi traí goïp.  Baïn haìng âaûi lyï : Âãø måí räüng maûng læåïi kinh doanh, ngoaìi viãûc baïn haìng taûi caïc cæía haìng, quáöy haìng cuía mçnh, caïc doanh nghiãûp coìn baïn haìng thäng qua hãû thäúng caïc âaûi lyï. Sau khi kãút thuïc håüp âäöng baïn haìng, doanh nghiãûp seî traí cho caïc âaûi lyï mäüt khoaín thuì lao goüi laì hoa häöng âaûi lyï. Hoa häöng âaûi lyï âæåüc tênh theo tyí lãû pháön tràm trãn trãn täøng doanh säú cuía haìng hoaï maì âaûi lyï âaî baïn.  Caïc hçnh thæïc baïn leí khaïc: Ngaìy nay, âãø phuûc vuû nhu cáöu ngaìy caìng tàng cuía xaî häüi doanh nghiãûp coï thãø thæûc hiãûn viãûc baïn haìng thäng qua siãu thë, âiãûn thoaûi, âàût træåïc, baïn haìng taûi nhaì ... Khi xaî häüi phaït triãøn, khaïch haìng coï thåìi gian ráút haûn chãú trong viãûc mua haìng. Vç váûy våïi nhæîng phæång  Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 3 thæïc naìy doanh nghiãûp âaïp æïng âæåüc nhu cáöu cuía khaïch haìng. 2. Khaïi niãûm vãö låüi nhuáûn vaì caïc bäü pháûn cáúu thaình låüi nhuáûn: 2.1Khaïi niãûm vãö låüi nhuáûn: Trong mäùi thåìi kyì khaïc nhau ngæåìi ta coï nhæîng khaïi niãûm khaïc nhau vaì tæì âoï coï nhæîng caïch tênh khaïc nhau vãö låüi nhuáûn. Ngaìy nay, låüi nhuáûn âæåüc hiãøu mäüt caïch âån giaín laì mäüt khoaín tiãön däi ra giæîa täøng thu vaì täøng chi trong hoaût âäüng cuía doanh nghiãûp hoàûc coï thãø laì pháön däi ra cuía mäüt hoaût âäüng sau khi âaî træì âi moüi chi phê cho hoaût âäüng âoï. Låüi nhuáûn laì kãút quaí taìi chênh cuäúi cuìng cuía doanh nghiãûp, laì chè tiãu cháút læåüng täøng håüp phaín aïnh kãút quaí kinh tãú cuía moüi hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp. 2.2Caïc bäü pháûn cáúu thaình låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp: Âàûc âiãøm hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp phong phuï vaì âa daûng nãn låüi nhuáûn âæåüc hçnh thaình tæì nhiãöu bäü pháûn khaïc nhau. Hiãøu roî näüi dung âàûc âiãøm cuía tæìng bäü pháûn laì cå såí âãø thæûc hiãûn täút cäng taïc phán têch låüi nhuáûn. Låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp bao gäöm caïc bäü pháûn sau. a. Låüi nhuáûn tæì hoaût âäüng kinh doanh: Laì låüi nhuáûn thu âæåüc do tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï dëch vuû cuía hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh trong doanh nghiãûp. Âáy laì bäü pháûn låüi nhuáûn chiãúm tyí troüng låïn trong toaìn bäü låüi nhuáûn. b. Låüi nhuáûn tæì hoaût âäüng taìi chênh: Âáy laì bäü pháûn låüi nhuáûn âæåüc xaïc âënh bàòng chãnh lãûch giæîa thu vaì chi vãö hoaût âäüng taìi chênh cuía doanh nghiãûp, caïc hoaût âäüng taìi chênh bao gäöm: - Tham gia goïp väún liãn doanh. - Âáöu tæ mua baïn chæïng khoaïn. - Cho thuã taìi saín. - Caïc hoaût âäüng âáöu tæ khaïc. - Låüi nhuáûn vãö chãnh lãûch laîi tiãön gæíi ngán haìng vaì laîi tiãön vay ngán haìng. - Låüi nhuáûn cho vay väún. - Låüi nhuáûn do baïn ngoaûi tãû. - .... c. Låüi nhuáûn tæì hoaût âäüng báút thæåìng: Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 4 Laì nhæîng khoaín låüi nhuáûn maì doanh nghiãûp khäng dæû tênh træåïc hoàûc coï dæû tênh âãún nhæng êt coï khaí nàng thæûc hiãûn hoàûc nhæîng khoaín thu khäng mang tênh cháút thæåìng xuyãn. Nhæîng khoaín låüi nhuáûn báút thæåìng coï thãø do chuí quan âån vë hay khaïch quan âæa tåïi. Låüi nhuáûn báút thæåìng laì khoaín chãnh lãûch giæîa thu vaì chi tæì caïc hoaût âäüng báút thæåìng cuía doanh nghiãûp. Caïc khoaín thu tæì hoaût âäüng báút thæåìng bao gäöm: - Thu tæì thanh lyï nhæåüng baïn taìi saín cäú âënh. - Thu tæì khoaín âæåüc phaût vi phaûm håüp âäöng kinh tãú. - Thu tæì caïc khoaín nåü khoï âoìi âaî xæí lyï khoaï säø. - Thu tæì caïc khoaín nåü khäng xaïc âënh âæåüc chuí. Caïc khoaín thu nháûp kinh doanh cuía nàm træåïc bë boí quãn khäng ghi säø kãú toaïn âãún nàm kãú toaïn måïi phaït hiãûn... Caïc khoaín trãn sau khi træì caïc khoaín täøn tháút coï liãn quan seî laì låüi nhuáûn báút thæåìng. II. Y ÏNGHÉA VAÌ NHIÃÛM VUÛ PHÁN TÊCH TÇNH HÇNH TIÃU THUÛ VAÌ LÅÜI NHUÁÛN TRONG DOANH NGHIÃÛP. 1. YÏ nghéa, nhiãûm vuû phán têch tçnh hçnh tiãu thuû : 1.1. YÏ nghéa cuía viãûc phán têch tçnh hçnh tiãu thuû: Khi saín xuáút phaït triãøn thç váún âãö quan troüng træåïc hãút khäng phaíi laì saín xuáút maì laì tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï. Thäng qua tiãu thuû, doanh nghiãûp thu häöi âæåüc väún vaì tiãún haình taïi saín xuáút måí räüng, tàng nhanh täúc âäü luán chuyãön väún, náng cao hiãûu quaí sæí duûng väún. Qua quaï trçnh tiãu thuû, tênh cháút hæîu êch cuía saín pháøm, haìng hoaï måïi âæåüc xaïc âënh mäüt caïch hoaìn toaìn. Coï tiãu thuû âæåüc saín pháøm haìng hoaï måïi chæïng toí âæåüc nàng læûc kinh doanh cuía doanh nghiãûp. Sau quaï trçnh tiãu thuû, khäng nhæîng doanh nghiãûp thu häöi âæåüc väún maì coìn thæûc hiãûn âæåüc giaï trë lao âäüng thàûng dæ, âáy laì nguäön quan troüng âãø hçnh thaình caïc loaûi quyî vaì bäø sung väún tæû coï trong kinh doanh. Âãø âaím baío kinh doanh âæåüc liãn tuûc phaït triãøn âoìi hoíi caïc doanh nghiãûp phaíi thæåìng xuyãn phán têch tçnh hçnh tiãu thuû. Phán têch tçnh hçnh tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï, xaïc âënh âæåüc âuïng âàõn nhæîng nguyãn nhán, tçm ra nhæîng biãûn phaïp têch cæûc âæa quaï trçnh tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï cuía doanh nghiãûp âaût âæåüc nhæîng muûc tiãu âaî âënh, âäöng thåìi phaït hiãûn vaì khàõc phuûc màût coìn täön taûi giuïp cho cäng viãûc tiãu thuû ngaìy caìng hoaìn thiãûn hån. Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 5 1.2. Nhiãûm vuû phán têch tçnh hçnh tiãu thuû. Tæì nhæîng yï nghéa âaî phán têch, nhiãûm vuû cuía phán têch tçnh hçnh tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï laì: - Âaïnh giaï âuïng âàõn tçnh hçnh tiãu thuû vãö màût säú læåüng, cháút læåüng vãö màût haìng, nhoïm haìng vaì tçnh këp thåìi cuía viãûc tiãu thuû. - Tçm nhæîng nguyãn nhán vaì mæïc âäü aính hæåíng cuía caïc nhán täú âãún tçnh hçnh tiãu thuû. Âãö ra caïc biãûn phaïp nhàòm âáøy maûnh täúc âäü tiãu thuû saín pháøm, tàng saín pháøm tiãu thuû caí vãö säú læåüng vaì cháút læåüng. 2. YÏ Nghéa Vaì Nhiãûm Vuû Phán Têch Tçnh Hçnh Låüi Nhuáûn: 2.1. YÏ nghéa cuía viãûc phán têch tçnh hçnh låüi nhuáûn: Låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp laì biãøu hiãûn bàòng tiãön bäü pháûn saín pháøm haìng hoaï thàûng dæ do kãút quaí lao âäüng mang laûi. Låüi nhuáûn laì chè tiãu cháút læåüng täøng håüp biãøu hiãûn toaìn bäü kãút quaí cuía quaï trçnh hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh. Noï phaín aïnh âáöy âuí caïc màût säú læåüng vaì cháút læåüng hoaût âäüng cuía doanh nghiãûp, phaín aïnh kãút quaí cuía viãûc sæí duûng caïc yãúu täú cå baín saín xuáút nhæ lao âäüng, váût tæ, taìi saín cäú âënh ... Låüi nhuáûn laì nguäön väún quan troüng âãø taïi saín xuáút kinh doanh måí räüng, laì âoìn báøy kinh tãú coï taïc duûng khuyãún khêch ngæåìi lao âäüng vaì caïc âån vë ra sæïc phaït triãøn saín xuáút, náng cao hiãûu quaí saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp. Tæì nhæîng näüi dung trãn cho ta tháúy tçnh hçnh låüi nhuáûn coï yï nghéa ráút quan troüng vaì âãø coï thãø âãö ra caïc biãûn phaïp nhàòm khäng ngæìng náng cao låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp, ta phaíi tiãún haình phán têch tçnh hçnh låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp. 2.2. Nhiãûm vuû phán têch tçnh hçnh låüi nhuáûn: Tæì nhæîng yï nghéa trãn, nhiãûm vuû cuía viãûc phán têch tçnh hçnh låüi nhuáûn bao gäöm: - Âaïnh giaï tçnh hçnh låüi nhuáûn cuía tæìng bäü pháûn vaì toaìn doanh nghiãûp. - Phán têch nhæîng nguyãn nhán, xaïc âënh mæïc âäü aính hæåíng cuía caïc nhán täú âãún tçnh hçnh biãún âäüng låüi nhuáûn. Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 6 - Âãö ra caïc biãûn phaïp khai thaïc khaí nàng tiãöm taìng cuía doanh nghiãûp nhàòm khäng ngæìng náng cao låüi nhuáûn. III. NGUÄÖN TAÌI LIÃÛU SÆÍ DUÛNG VAÌ CAÏC PHÆÅNG PHAÏP PHÁN TÊCH. 1. Nguäön taìi liãûu sæí duûng: 1.1 Baïo caïo kãút quaí hoaût âäüng kinh doanh: Âáy laì baïo caïo taìi chênh hãút sæïc quan troüng, noï phaín aïnh täøng quaït tçnh hçnh vaì kãút quaí hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp trong mäüt thåìi gian nháút âënh chi tiãút theo caïc loaûi hoaût âäüng, tçnh hçnh thæûc hiãûn cuía doanh nghiãûp âäúi våïi nhaì næåïc vãö thuãú caïc khoaín phaíi näüp khaïc. Âãø phán têch tçnh hçnh tiãu thuû vaì låüi nhuáûn cáön phaíi duìng âãún táút caí caïc chè tiãu coï trãn baïo caïo naìy cuía doanh nghiãûp. 1.2. Baíng cán âäúi kãú toaïn : Baíng cán âäúi kãú toaïn laì mäüt loaûi baïo caïo taìi chênh mä taí tçnh hçnh taìi chênh cuía mäüt doanh nghiãûp åí mäüt thåìi âiãøm nháút âënh. Baíng cán âäúi kãú toaïn bao gäöm hai pháön: pháön taìi saín vaì pháön nguäön väún, phaín aính taìi saín hiãûn coï vaì nguäön hçnh thaình nãn taìi saín âoï cuía doanh nghiãûp taûi thåìi âiãøm láûp baïo caïo. Baíng cán âäúi kãú toaïn laì nguäön thäng tin quan troüng cho nhæîng ai quan tám âãún tçnh hçnh hoaût âäüng vaì tçnh hçnh taìi chênh cuía doanh nghiãûp. Trong quaï trçnh phán têch tçnh hçnh tiãu thuû vaì låüi nhuáûn ta seî duìng âãún mäüt vaìi chè tiãu trong Baíng cán âäúi kãú toaïn. 1.3. Thuyãút minh baïo caïo taìi chênh: Âáy laì mäüt loaûi baïo caïo taìi chênh âæåüc láûp âãø giaíi thêch vaì bäø sung thäng tin vãö tçnh hçnh hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh, tçnh hçnh taìi chênh cuía doanh nghiãûp trong kyì baïo caïo maì caïc baïo caïo taìi chênh khaïc khäng thãø trçnh baìy roî raìng vaì chi tiãút âæåüc. Dæûa vaìo thuyãút minh baïo caïo taìi chênh ta coï thãø nàõm bàõt âæåüc âàûc âiãøm hoaût âäüng cuía doanh nghiãûp, chãú âäü kãú toaïn aïp duûng taûi doanh nghiãûp, chi tiãút mäüt säú chè tiãu trong baïo caïo taìi chênh tæì âoï giuïp cho viãûc phán têch tçnh hçnh tiãu thuû vaì låüi nhuáûn âæåüc chênh xaïc vaì roî raìng. 1.4. Caïc säø chi tiãút: Bãn caûnh caïc taìi liãûu täøng håüp cáön phaíi sæí duûng caïc säø chi tiãút, caïc baïo caïo vãö tçnh hçnh tiãu thuû vaì låüi nháûn âãø âaïp æïng quaï trçnh phán têch caïc màût haìng, caïc nhoïm haìng vaì åí caïc âån vë træûc thuäüc. Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 7 2. Phæång Phaïp Phán Têch: 2.1. Phæång phaïp so saïnh: Âáy laì phæång phaïp phán têch âæåüc sæí duûng phäø biãún trong phán têch hoaût âäüng khinh doanh. Váûn duûng phæång phaïp naìy cáön âaím baío mäüt säú yãu cáöu sau:  Tiãu chuáøn so saïnh laì chè tiãu cuía mäüt kyì âæåüc choün laìm gäúc so saïnh. Caïc gäúc so saïnh coï thãø laì: säú kyì træåïc, säú kãú hoaûch, säú trung bçnh ngaình.  Âiãöu kiãûn so saïnh giæîa caïc chè tiãu kinh tãú phaíi âaïp æïng nhæîng yãu cáöu: - Caïc chè tiãu phaíi phaín aïnh cuìng mäüt näüi dung kinh tãú. - Caïc chè tiãu phaíi coï cuìng mäüt phæång phaïp tênh toaïn. - Caïc chè tiãu phaíi coï cuìng thæåïc âo sæí duûng.  Kyî thuáût so saïnh : âãø âaïp æïng muûc tiãu nghiãn cæïu ngæåìi ta thæåìng sæí duûng nhæîng kyî thuáût so saïnh nhæ: - So saïnh bàòng säú tuyãût âäúi laì hiãûu säú giæîa trë säú kyì phán têch vaì bë säú kyì gäúc cuía chè tiãu phán têch, noï cho tháúy khäúi læåüng vaì qui mä cuía chè tiãu phán têch. - So saïnh bàòng säú tæång âäúi: laì thæång giæîa trë säú kyì phán têch vaì trë säú kyì gäúc. Noï cho tháúy mäúi quan hãû, täúc âäü phaït triãøn cuía chè tiãu phán têch. 2.2. Phæång phaïp loaûi træì:  Phæång phaïp thay thãú liãn hoaìn: Âáy laì phæång phaïp xaïc âënh mæïc âäü aính hæåíng cuía tæìng nhán täú âãún sæû biãún âäüng cuía caïc chè tiãu phán têch bàòng caïch thay thãú láön læåüt tæìng nhán täú tæì kyì gäúc sang kyì phán têch, mæïc âäü aính hæåíng cuía nhán täú naìo bàòng kãút quaí cuía láön thay thãú âoï. Trãn cå såí âoï täøng håüp laûi mæïc âäü aính hæåíng cuía táút caí caïc nhán täú âäúi våïi âäúi tæåüng nghiãn cæïu.  Phæång phaïp säú chãnh lãûch: Phæång phaïp naìy laì træåìng håüp âàûc biãût cuía phæång phaïp thay thãú liãn hoaìn, âæåüc aïp duûng khi giæîa caïc nhán täú coï mäúi quan hãû têch säú. Aính hæåíng cuía nhán täú naìo âãún chè tiãu phán têch bàòng säú chãnh lãûch giæîa kyì phán têch vaì kyì gäúc cuía nhán täú âoï våïi caïc nhán täú khaïc âaî cäú âënh. 2.3. Phæång phaïp liãn hãû cán âäúi: Âáy laì phæång phaïp âaïnh giaï aính hæåíng cuía caïc nhán täú âãún chè tiãu cáön phán têch dæûa trãn mäúi quan hãû cán âäúi giæîa caïc chè tiãu âoï. Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 8 2.4. Phæång phaïp âënh tênh: Bãn caûnh viãûc phán têch caïc chè tiãu theo phæång phaïp âënh læåüng ta coìn coï thãø phán têch caïc chè tiãu áúy theo phæång phaïp âënh tênh, tæïc laì dæûa vaìo caïc nhán täú aính hæåíng âãún chè tiãu âãø phán têch. IV. PHÁN TÊCH TÇNH HÇNH TIÃU THUÛ TRONG DOANH NGHIÃÛP : 1. Phán Têch Chung Tçnh Hçnh Tiãu Thuû Trong Doanh Nghiãûp : Muûc âêch chung tçnh hçnh tiãu thuû laì nhàòm xem xeït âaïnh giaï sæû biãún âäüng vãö khäúi læåüng saín pháøm tiãu thuû biãøu hiãûn dæåïi hçnh thæïc hiãûn váût vaì giaï trë âäöng thåìi xem xeït mäúi quan hãû cán âäúi giæîa dæû træî saín xuáút vaì tiãu thuû nhàòm cho tháúy khaïi quaït tçnh hçnh tiãu thuû vaì nhæîng nguyãn nhán ban âáöu aính hæåíng âãún tçnh hçnh âoï. Phæång phaïp phán têch : Aïp duûng phæång phaïp so saïnh vaì phæång phaïp âäúi chiãúu liãn hãû âãø phán têch nhán täú aính hæåíng âãún tiãu thuû. Âäúi våïi chè tiãu phán têch naìy coï thãø phán têch våïi nhæîng näüi dung sau : + So saïnh doanh thu thæûc tãú tênh theo giaï baïn kãú hoaûch (hoàûc giaï baïn cäú âënh) caí vãö säú tuyãût âäúi láùn tæång âäúi. So saïnh tæång âäúi: Ta coï chè tiãu phán têch % hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû :  Q x Po t(%) = 1 X 100(%)  Qk x P 0 Trong âoï : Q : laì säú læåüng tiãu thuû kyì phán têch. Qk : laì säú læåüng tiãu thuû kyì kãú hoaûch. P0 : âån giaï baïn kyì kãú hoaûch (âån giaï baïn cäú âënh). So saïnh tuyãût âäúi : = x P _  Qk x P 0 t Q 1 0 Thæûc cháút cuía chè tiãu naìy nhàòm âaïnh giaï mæïc âäü hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû vãö màût khäúi læåüng. Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 9 + Dæûa vaìo mäúi liãn hãû cán âäúi ta coï thãø xaïc âënh âæåüc mæïc âäü aính hæåíng cuía caïc nhán täú âãún säú læåüng tiãu thuû trong caïc kyì qua. Cäng thæïc : Säú læåüng saín pháøm + täön kho âáöu kyì Säú læåüng saín pháøm = saín xuáút trong kyì Säú læåüng saín pháøm täön kho + cuäúi kyì Säú læåüng saín pháøm tiãu thuû trong kyì Qua chè tiãu phán têch naìy cho tháúy âæåüc nhæîng nguyãn nhán ban âáöu aính hæåíng âãún tçnh hçnh tiãu thuû trong kyì qua âoï xaïc âënh âãún säú læåüng haìng hoaï täön kho, mua vaìo vaì dæû træî nhæ thãú naìo cho phuì håüp âãø âaím baío tênh cán âäúi giæîa saín xuáút (mua vaìo) dæû træî cuîng nhæ âaím baío cho viãûc âáøy maûnh tiãu thuû, âaïp æïng nhu cáöu baïn ra cuía doanh nghiãûp. 2. Phán Têch Tçnh Hçnh Hoaìn Thaình Kãú Hoaûch Tiãu Thuû Màût Haìng Chuí Yãúu: Viãûc phán têch chung tçnh hçnh tiãu thuû cuía doanh nghiãûp chè måïi âaïnh giaï chung tçnh hçnh hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû cuía toaìn doanh nghiãûp. Caïch tênh tæång âäúi vaì tuyãût âäúi âaî san bàòng táút caí caïc loaûi saín pháøm. Trong thæûc tãú, caïc loaûi saín pháøm tiãu thuû thæåìng khäng thãø thay thãú cho nhau do saín xuáút theo âån âàût haìng, hoàûc mäùi saín pháøm coï mäüt vë trê nháút âënh trong häùn håüp saín pháøm. Do váûy cáön phán têch tçnh hçnh hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû màût haìng chuí yãúu. - Khi kãút quaí tiãu thuû thãø hiãûn bàòng thæåïc âo hiãûn váût : So saïnh säú thæûc tãú våïi säú kãú hoaûch cuía tæìng màût haìng chuí yãúu. Nãúu màût haìng khäng hoaìn thaình kãú hoaûch thç kãút luáûn doanh nghiãûp khäng hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû màût haìng chuí yãúu. - Khi kãút quaí tiãu thuû thãø hiãûn bàòng thæåïc âo giaï trë : Ngoaìi viãûc so saïnh trãn, ta coï thãø tênh chè tiãu täøng håüp phaín aính tçnh hçnh tiãu thuû màût haìng chuí yãúu. Nguyãn tàõc tênh laì khäng láúy pháön giaï trë væåüt kãú hoaûch cuía màût haìng naìy buì cho pháön huût kãú hoaûch cuía màût haìng kia. Pháön tràm hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû màût haìng chuí yãúu nhæ sau : Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 10 Doanh thu thæûc tãú trong giåïi t(%) = haûn kãú hoaûch X 100(%) Doanh thu theo kãú Pháön væåüthoaûch kãú hoaûch cuía màût haìng chuí yãúu khäng tênh vaìo tæí säú cuía chè tiãu trãn nãn giaï trë naìy luän nhoí hån hoàûc bàòng 100%. Nãúu t < 100% : Kãút luáûn doanh nghiãûp khäng hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû màût haìng chuí yãúu. Nãúu t = 100% : Kãút luáûn doanh nghiãûp hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû màût haìng chuí yãúu. Phán têch tçnh hçnh hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû màût haìng chuí yãúu coìn chè ra nhæîng saín pháøm âang gàûp khoï khàn trong tiãu thuû âãø coï nhæîng biãûn phaïp âáøy maûnh tiãu thuû åí doanh nghiãûp. 3. Phán Têch Tçnh Hçnh Tàng Træåíng Tiãu Thuû : Phán têch chung tçnh hçnh tiãu thuû coìn phaíi âaïnh giaï tiãún triãøn tiãu thuû saín pháøm cuía doanh nghiãûp trãn thë træåìng qua hai hay nhiãöu kyì. - Khi phán têch tçnh hçnh tàng træåíng tiãu thuû so våïi kyì træåïc : So saïnh doanh thu thæûc tãú kyì naìy tênh theo giaï cäú âënh (hoàûc laì giaï baïn kyì træåïc) våïi doanh thu tiãu thuû thæûc tãú kyì træåïc tênh theo giaï cäú âënh caí vãö tuyãût âäúi vaì tæång âäúi : + Pháön tràm tàng træåíng tiãu thuû (t) :  Q1i x P0i X 100(%) t(%) =  Q0i x P0i + Mæïc tàng ( giaím ) khäúi læåüng tiãu thuû : t 1= Q i x P0i _ Q ixP i 0 0 Trong âoï : Q1i : laì säú læåüng saín pháøm i tiãu thuû trong kyì phán têch. Qoi : laì säú læåüng saín pháøm i tiãu thuû kyì træåïc. Poi : âån giaï baïn saín pháøm i kyì træåïc. n : säú loaûi saín pháøm tiãu thuû - Khi phán têch tàng træåíng tiãu thuû qua nhiãöu kyì coï thãø sæí duûng âäö thë âãø thãø hiãûn khuynh hæåïng tiãu thuû Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 11 cuía doanh nghiãûp. Mäüt khuynh hæåïng tàng træåíng qua nhiãöu kyì thãø hiãûn cå häüi vaì dæû baïo khaí nàng phaït triãøn trong tæång lai cuía doanh nghiãûp. 4. Phán Têch Tçnh Hçnh Tiãu Thuû ÅÍ Âån Vë Træûc Thuäüc: Âån vë træûc thuäüc laì âån vë coï bäü maïy quaín lyï vaì bäü maïy kãú toaïn riãng âæåüc haûch toaïn âäüc láûp hay haûch toaïn theo hçnh thæïc baïo säø lãn âån vë cáúp trãn, coï nhiãûm vuû täø chæïc hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh theo chè âënh vaì chëu sæû quaín lyï træûc tiãúp cuía laînh âaûo âån vë cáúp trãn. Thäng thæåìng caïc cäng ty laì âån vë træûc thuäüc täøng cäng ty vaì caïc chi nhaïnh xê nghiãûp laì âån vë træûc thuäüc cäng ty. Muûc âêch cuía phán têch tçnh hçnh tiãu thuû theo âån vë træûc thuäüc laì nhàòm giuïp cho doanh nghiãûp biãút âæåüc kãút quaí tiãu thuû cuía caïc âån vë âaût âæåüc so våïi kãú hoaûch vaì so våïi kyì træåïc, caïc nguyãn nhán aính hæåíng vaì mæïc âäü aính hæåíng cuía caïc nguyãn nhán âoï âãún tçnh hçnh biãún âäüng trãn âãø coï biãûn phaïp âuïng âàõn vaì coï hæåïng chè âaûo saït sao cho tæìng âån vë nhàòm thuïc âáøy quaï trçnh tiãu thuû åí caïc âån vë. Âäöng thåìi qua chè tiãu phán têch naìy giuïp cho laînh âaûo doanh nghiãûp tháúy âæåüc mæïc âäü aính hæåíng cuía tæìng âån vë âãún kãút quaí chung cuía toaìn doanh nghiãûp. Phæång phaïp phán têch: Aïp duûng phæång phaïp so saïnh. Näüi dung phán têch: - Càn cæï vaìo tyí lãû (%) hoaìn thaình kãú hoaûch, tyí lãû tàng giaím so våïi kyì træåïc cuía saín pháøm haìng hoaï tiãu thuû âãø âaïnh giaï tçnh hçnh thæûc hiãûn kãú hoaûch, tçnh hçnh biãún âäüng tiãu thuû åí caïc âån vë træûc thuäüc. - Âaïnh giaï tçnh hçnh hoaìn thaình kãú hoaûch tiãu thuû, tçnh hçnh tàng giaím so våi kyì træåïc theo tæìng âån vë træûc thuäüc âãø tháúy dæåüc nguyãn nhán vaì mæïc âäü aính hæåíng cuía caïc nguyãn nhán naìy âãún tçnh hçnh chung cuía toaìn cäng ty. Tuyì theo muûc âêch phán têch laì so saïnh våïi kãú hoaûch, våïi kyì træåïc hoàûc caí våïi kãú hoaûch vaì kyì træåïc ta láûp baíng phán têch cho phuì håüp. V. PHÁN TÊCH NHÆÎNG NGUYÃN NHÁN AÍNH HÆÅÍNG ÂÃÚN TÇNH HÇNH TIÃU THUÛ Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 12 Tçnh hçnh tiãu thuû cuía doanh nghiãûp chëu aính hæåíng båíi nhiãöu nguyãn nhán, ta coï thãø khaïi quaït thaình 3 loaûi nguyãn nhán sau: - Nguyãn nhán thuäüc vãö baín thán doanh nghiãûp. - Nguyãn nhán thuäüc vãö ngæåìi mua. - Nguyãn nhán thuäüc vãö nhaì næåïc. 1. Phán Têch Nhæîng Nguyãn Nhán Thuäüc Vãö Baín Thán Doanh Nghiãûp :  Giaï baïn saín pháøm haìng hoaï cuía doanh nghiãûp Giaï baïn saín pháøm haìng hoaï trãn thë træåìng phuû thuäüc vaìo ráút nhiãöu yãúu täú vaì coï quan hãû trãn nhiãöu màût. Træåïc hãút giaï baïn saín pháøm haìng hoaï cuía doanh nghiãûp phuû thuäüc vaìo vë trê cuía saín pháøm âoï trãn thë træåìng (saín pháøm caûnh tranh hay âäüc quyãön). Nãúu laì saín pháøm caûnh tranh thç coï âæåüc sæí uíng häü cuía ngæåìi tiãu duìng hay khäng, saín pháøm naìy âaî bæåïc sang giai âoaûn naìo trong chu kyì säúng cuía noï... Màût khaïc, giaï baïn tàng lãn coï laìm cho doanh thu tàng lãn trong âiãöu kiãûn giaí âënh khäúi læåüng saín pháøm haìng hoaï (hiãûn váût) baïn ra kháöng thay âäøi. Tuy nhiãn cáön chuï ràòng, khi giaï baïn tàng khäng nhæîng khäúi læåüng baïn ra seî giaím do nhu cáöu giaím vç thu nháûp cuía ngæåìi tiãu duìng khäng tàng. Mæïc âäü tàng giaím cuía khäúi læåüng saín pháøm haìng hoaï tiãu thuû coìn phuû thuäüc vaìo mæïc âaïp æïng nhu cáöu tiãu duìng cuía haìng hoaï vaì giaï trë sæí duûng cuía haìng hoaï. Nhæîng saín pháøm thiãút yãúu cho tiãu duìng nhæ læång thæûc thæûc pháøm, khäúi læåüng saín pháøm tiãu thuû êt phuû thuäüc vaìo giaï caí. Ngæåüc laûi, nhæîng saín pháøm haìng hoaï cao cáúp xa xè, khäúi læåüng saín pháøm tiãu thuû seî giaím nãúu nhæ giaï caí tàng lãn. Vç váûy, doanh nghiãûp cáön quyãút âënh khäúi læåüng saín pháøm tiãu thuû vaì giaï caí nhæ thãú naìo cho håüp lyï nhàòm mang laûi hiãûu quaí kinh tãú cao nháút.  Cháút læåüng saín pháøm haìng hoaï vaì uy tên cuía doanh nghiãûp trãn thë træåìng: Cháút læåüng saín pháøm haìng hoaï laì cäút loîi cuía chiãún læåüc phaït triãøn saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp. Båíi váûy doanh nghiãûp phaíi thæåìng xuyãn caíi tiãún vaì náng cao cháút læåüng saín pháøm saín xuáút cuîng nhæ âaím baío cháút læåüng saín pháøm haìng hoaï mua vaìo, khäng ngæìng âaïp æïng nhu cáöu thë hiãúu cuía thë træåìng. Âäöng Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 13 thåìi chênh cháút læåüng saín pháøm haìng hoaï maì doanh nghiãûp cung cáúp ra trãn thë træåìng seî quyãút âënh uy tên cuía doanh nghiãûp trãn thæång træåìng.  Kháu dæû træî vaì saín xuáút (thu mua) saín pháøm haìng hoaï : Khäúi læåüng Khäúi læåüng Khäúi læåüng Khäúi læåüng _ saín pháøm saín pháøm + saín pháøm haìng saín pháøm = haìng hoïa hoïa saín xuáút haìng hoïa haìng hoïa tiãu thuû (thu mua) trong dæû træî dæû træî Bàòng phaïp coï thãø phán têch trong kyì phæångâáöu kyì kyìliãn hãû cán âäúi, cuäúi kyì nhæîng nguyãn nhán aính hæåíng âãún sæû biãún âäüng cuía khäúi læåüng saín pháøm haìng hoaï tiãu thuû trong kyì cuía doanh nghiãûp. Trãn cå såí âaïnh giaï nhæîng nguyãn nhán aính hæåíng âãún chè tiãu phán têch, cáön kiãún nghë nhæîng biãûn phaïp âaím baío cho quaï trçnh tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï cuía doanh nghiãûp âæåüc liãn tuûc, xem xeït säú täöìn kho âáöu kyì vaì täön kho cuäúi kyì våïi læåüng dæû træî sao cho håüp lyï phuûc vuû këp thåìi cho nhu cáöu tiãu thuû, traïnh tçnh traûng gáy æï âoüng väún aính hæåíng âãún väún saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp.  Täø chæïc cäng taïc tiãu thuû cuía doanh nghiãûp : Täø chæïc cäng taïc tiãu thuû laì váún âãö vä cuìng âa daûng vaì phong phuï, caïc nhaì quaín lyï phaíi kheïo leïo saïng taûo trong viãûc phäúi håüp caïc kháu cäng viãûc nhæ quaíng caïo khuyãún maîi, täø chæïc tiãún haình âiãöu ra nhu cáöu thë træåìng, caíi tiãún máùu maî, caíi tiãún phæång thæïc baïn haìng vaì phæång thæïc thanh toaïn... Ngoaìi ra caïc doanh nghiãûp coìn phaíi choün kãnh phán phäúi sao cho phuì håüp âãø haìng hoaï âãún âæåüc ngæåìi tiãu duìng, âaïp æïng këp thåìi nhu cáöu cuía hoü. Táút caí nhæîng yãúu täú trãn âiãöu êt nhiãöu aính hæåíng âãún tçnh hçnh tiãu thuû cuía doanh nghiãûp. 2. Phán têch nhæîng nguyãn nhán thuäüc vãö khaïch haìng: Trong âiãöu kiãûn saín xuáút vaì kinh doanh theo cå chãú thë træåìng khaïch haìng (ngæåìi mua) laì “thæåüng âãú”. Nãúu khäng tiãu thuû âæåüc saín pháøm thç khäng thãø coï âæåüc quaï trçnh saín xuáút kinh doanh tiãúp theo. Khaïch haìng coï thãø taïc âäüng âãún quaï trçnh tiãu thuû cuía doanh nghiãûp dæåïi caïc goïc âäü sau:  Nhu cáöu: Nhu cáöu tæû nhiãn hay mong muäún, saín pháøm haìng hoaï maì doanh nghiãûp cung cáúp trãn thë træåìng âaî âaïp æïng âæåüc nhæîng âäúi tæåüng khaïch haìng naìo.  Mæïc thu nháûp: Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 14 Âáy laì yãúu täú hãút sæïc quan troüng båíi vç sæû thoaí maîn nhu cáöu hoaìn toaìn phuû thuäüc vaìo mæïc thu nháûp.  Phong tuûc táûp quaïn, thoïi quen, thë hiãúu, såí thêch cuía ngæåìi tiãu duìng: Saín pháøm haìng hoaï maì doanh nghiãûp cung cáúp trãn thë træåìng coï thãø khäng phuì håüp våïi âäúi tæåüng tiãu duìng cuía âëa phæång naìy, vuìng naìy thç laûi âæåüc æa chuäüng åí âëa phæång khaïc tuyì thuäüc vaìo nhæîng táûp tuûc, thoïi quen ... cuía tæìng vuìng. Vç váûy cáön phaíi nghiãn cæïu nhu cáöu cuía tæìng vuìng âãø viãûc tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï âaût hiãûu quaí cao nháút. Trong ba yãúu täú trãn, mæïc thu nháûp laì yãúu täú coï yï nghéa quyãút âënh âãún sæû thoaí maîn nhu cáöu saín pháøm haìng hoaï. Tæì âoï aính hæåíng ráút låïn âãún tçnh hçnh tiãu thuû cuía doanh nghiãûp. Nhu cáöu tàng khi thu nháûp tàng, tuy nhiãn âiãöu naìy coìn phuû thuäüc nhiãöu vaìo tæìng loaûi nhu cáöu (nhu cáöu bæïc thiãút, nhu cáöu haìng xa xè). Do âoï, tuyì theo tæìng vuìng, tæìng nhoïm haìng maì doanh nghiãûp coï quyãút âënh phuì håüp khi âæa saín pháøm haìng hoaï ra thë træåìng. Âáy laì váún âãö hãút sæïc cáön thiãút vaì aính hæåíng âãún tçnh hçnh tiãu thuû cuía doanh nghiãûp. 3. Phán têch nhæîng nguyãn nhán thuäüc vãö nhaì næåïc: Mäùi chênh saïch kinh tãú xaî häüi cuía nhaì næåïc trong tæìng thåìi kyì cuîng aính hæåíng ráút låïn âãún quaï trçnh tiãu thuû cuía doanh nghiãûp nhæ chênh saïch vãö tiãön læång, chênh saïch thuãú khoaï, baío tråü, xuáút nháûp kháøu... Noïi chung, nhaì næåïc cuîng tham gia mäüt pháön vaìo quaï trçnh tiãu thuû cuía doanh nghiãûp. Song âäúi våïi caïc doanh nghiãûp nhæîng nguyãn nhán thuäüc vãö nhaì næåïc âæåüc coi laì nhæîng nhán täú khaïch quan. VI. PHÁN TÊCH TÇNH HÇNH LÅÜI NHUÁÛN HOAÛT ÂÄÜNG KINH DOANH TRONG DOANH NGHIÃÛP. 1. Phán Têch Chung Vãö Tçnh Hçnh Låüi Nhuáûn Trong Doanh Nghiãûp Càn cæï vaìo baïo caïo kãút quaí hoaût âäüng kinh doanh cuía doanh nghiãûp (pháön I-laîi, läù) coï thãø xaïc âënh chè tiãu låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp bàòng cäng thæïc sau âáy: Låüi Låüi nhuáûn Låüi nhuáûn Låüi Nhuáûn tæì hoaût + nhuáûn tæì + tæì hoaût = (træåïc hoaût âäüng SX âäüng báút thuãú) âäüng taìi kinh doanh thæåìng Phán têch chung tçnh hçnh låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp chênh âæåüc tiãún haình nhæ sau: Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 15 So saïnh täøng mæïc låüi nhuáûn giæîa thæûc tãú våïi kãú hoaûch nhàòm âaïnh giaï chung tçnh hçnh hoaìn thaình kãú hoaûch vãö låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp. - So saïnh täøng mæïc låüi nhuáûn giæîa thæûc tãú våïi kyì kinh doanh træåïc nhàòm âaïnh giaï täúc âäü tàng træåíng vãö låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp. - Phán têch sæû aính hæåíng cuía tæìng nhán täú âãún sæû tàng giaím täøng mæïc låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp. Tæì nhæîng chè tiãu xaïc âënh, låüi nhuáûn træåïc thuãú cuía doanh nghiãûp chëu aính hæåíng cuía caïc nhán täú: Låüi nhuáûn tæì hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh. Låüi nhuáûn tæì hoaût âäüng taìi chênh. Låüi nhuáûn tæì hoaût âäüng báút thæåìng. 2. Phán Têch Aính Hæåíng Cuía Caïc Nhán Täú Âãún Låüi Nhuáûn Tiãu Thuû Saín Pháøm Haìng Hoaï: Låüi nhuáûn tiãu thuû saín pháøm laì bäü pháûn quan troüng nháút trong cå cáúu låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp. Låüi nhuáûn thuáön tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï âæåüc tênh nhæ sau: Cäng thæïc: Thuãú haìng giaím Täøng doanh _ tiãu baïn _ thu baïn _ = thuû bë traí giaï haìng khäng âàût laûi haìng coï thuãú biãût baïn GTGT Giaï chi phê _ chi phê _ väún quaín Qua chè tiãu trãn ta tháúy baïn låüi nhuáûn tiãulyïthuû saín haìng haìng doanh pháøm cuía doanh nghiãûp bë aính hæåíng cuía caïc nhán täú baïn nghiãûp sau: Låüi nhuáûn tiãu thu saín pháøm Do täøng doanh thu baïn haìng thay âäøi trong âiãöu kiãûn nhán täú khaïc khäng âäøi, doanh thu baïn haìng tyí lãû thuáûn våïi låüi nhuáûn. Nguyãn nhán laìm cho doanh thu baïn haìng thay âäøi coï thãø laì do nhu cáöu tiãu duìng, do cháút læåüng saín pháøm ... Do giaím giaï haìng baïn thay âäøi, nhán täú naìy tàng laìm låüi nhuáûn giaím vaì ngæåüc laûi, caïc khoaín giaím træì cho khaïch haìng giaím seî laìm tàng låüi nhuáûn. Do váûy khi giaím giaï cho khaïch haìng hay häöi kháúu cho khaïch haìng, doanh nghiãûp cáön liãn hãû våïi låüi nhuáûn vaì tçm roî nguyãn nhán aính hæåíng âãún nhán täú naìy. Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 16 Do doanh thu haìng baïn bë traí laûi thay âäøi, nhán täú naìy tàng phaín aïnh sæû yãúu keïm cuía doanh nghiãûp trong cäng viãûc quaín lyï cháút læåüng, täø chæïc cäng taïc tiãu thuû. Âáy cuîng laì nhán täú nghëch våïi chè tiãu låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp, nhán täú naìy giaím seî laìm cho låüi nhuáûn baïn haìng tàng lãn vaì ngæåüc laûi. Do chi phê baïn haìng thay âäøi, âáy laì chi phê phaït sinh liãn quan âãún hoaût âäüng tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï trong kyì cuía doanh nghiãûp nhæ chi phê tiãön læång cuía bäü pháûn baïn haìng, chi phê váûn chuyãøn haìng hoaï âi tiãu thuû, chi phê baío haình saín pháøm ... Nhæîng khoaín naìy tàng laìm låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp giaím. Do chi phê quaín lyï doanh nghiãûp thay âäøi, chi phê naìy thæåìng laì chi phê cäú âënh êt thay âäøi theo qui mä. Chi phê naìy tàng laìm giaím låüi nhuáûn vaì ngæåüc laûi. Vç váûy âãø náng cao låüi nhuáûn cáön giaím chi phê quaín lyï. Trong thæûc tãú, doanh nghiãûp thæåìng kinh doanh nhiãöu loaûi saín pháøm haìng hoaï nãn mäùi yãúu täú laì täøng håüp cuía nhiãu loaûi saín pháøm haìng hoaï. Tuyì theo nguäön säú liãûu thu tháûp âæåüc (do phoìng kãú toaïn cung cáúp) maì ta xáy dæûng âæåüc cäng thæïc tênh låüi nhuáûn khaïc nhau.  Chè tiãu phán têch: Trong træåìng håüp mäüt säú yãúu täú trong cäng thæïc trãn liãn quan âãún nhiãöu saín pháøm vaì vãö màût haûch toaïn khäng thãø tênh riãng cho tæìng loaûi saín pháøm thç säú liãûu cuía yãúu täú âoï âæåüc phaín aïnh åí daûng täøng säú. Vê nhæ chi phê baïn haìng, chi phê quaín lyï doanh nghiãûp vaì giaï trë cuía caïc khoaín giaím giaï khäng haûch toaïn cho tæìng loaûi saín pháøm, chè tiãu låüi nhuáûn âæåüc xaïc âënh theo cäng thæïc: Cäng thæïc: n LN =  Qi (Pi -Ti -Zi ) - R - Cq - Cb i 1 Trong âoï: - LN : Låüi nhuáûn tiãu thuû saín pháøm. - Qi : Säú læåüng saín pháøm i tiãu thuû trong kyì. - Pi : Âån giaï baïn saín pháøm i. Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 17 - Ti : Thuãú xuáút kháøu, thuãú tiãu thuû âàût biãût. - Zi : Giaï thaình (giaï väún) âån vë saín pháøm. - R : Khoaín giaím giaï haìng baïn. - Cb: Täøng chi phê baïn haìng. - Cq: Täøng chi phê quaín lyï doanh nghiãûp. - n : Säú loaûi saín pháøm tiãu thuû.  Âäúi tæåüng phán têch: LN = LN1-Ln0 LN1 : Låüi nhuáûn tiãu thuû saín pháøm kyì naìy. n LN1 =  Q1i (P1i -T1i-Z1i ) -R1-Cq1- Cb1 i 1 LN0 : Låüi nhuáûn tiãu thuû gäúc) saín pháøm kyì træåïc (kyì n  LN0 = 0i (P0i -T0i -Z0i) -R 0-Cq0 - Cb0 i 1 Phæång phaïp phán têch: Âãø xaïc âënh mæïc âäü aính hæåíng cuía tæìng nhán täú ta duìng phæång phaïp phán têch thay thãú liãn hoaìn.  Xaïc âënh mæïc âäü aính hæåíng cuía tæìng nhán täú âãún låüi nhuáûn tiãu thuû saín pháøm haìng hoaï : Trong træåìng håüp naìy, aính hæåíng âãún låüi nhuáûn tiãu thuû gäöm coï 8 nhán täú laì: säú læåüng saín pháøm tiãu thuû, kãút cáúu saín pháøm tiãu thuû, giaï baïn, thuãú, giaï väún, caïc khoaín giaím træì, chi phê baïn haìng, chi phê quaín lyï doanh nghiãûp. AÍnh hæåíng cuía nhán täú säú læåüng saín pháøm tiãu thuû: Khi nhán täú kãút cáúu saín pháøm tiãu thuû khäng thay âäøi, thç phaíi giaí âënh mäùi saín pháøm âiãöu coï täúc âäü tàng saín pháøm tiãu thuû giæîa kyì phán têch vaì kyì gäúc laì nhæ nhau vaì bàòng våïi täúc âäü tàng saín pháøm tiãu thuû bçnh quán cuía toaìn doanh nghiãûp. Nhæ váûy, khi säú læåüng saín pháøm tiãu thuû thay âäøi tæì kyì gäúc sang kyì phán têch, giaí sæí caïc nhán täú khaïc khäng thay âäøi thç låüi nhuáûn tiãu thuû saín pháøm:  n LN(Q) =  Q0i t (P0i -T0i -Z0i ) - R0 - Cq0 - Cb0 i 1 t laì täúc âäü tàng saín pháøm tiãu thuû: Q1i x P 0i Khoa Kãú Toaïn Q0i x P 0i X 100(%) Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 18 t(%) = Nhæ váûy, mæïc âäü aính hæåíng cuía nhán täú säú læåüng saín pháøm tiãu thuû: LN(Q)= LN(Q) - LN0 n LN(Q) = (t -1)  Q0i (P0i -T0i -Z0i ) i 1 - AÍnh hæåíng cuía nhán täú kãút cáúu: Kãút cáúu saín pháøm thay âäøi tæì kyì gäúc sang kyì phán têch, giaí sæí caïc nhán täú khaïc khäng thay âäøi: n LN(K) =  Q1i t (P0i -T0i -Z0i) - R0- Cq0- Cb0 i 1 Mæïc âäü aính hæåíng cuía nhán täú kãút cáúu saín pháøm tiãu thuû : LN(K) = LN(K ) -LN(Q) n n i 1 i 1 LN(K) =  Q1i (P0i -T0i -Z0i) -  Q0i t (P0i -T0i -Z0i) - AÍnh hæåíng cuía nhán täú giaï baïn: Giaï baïn thay âäøi tæì kyì gäúc sang kyì phán têch vaì giaí sæí caïc nhán täú khaïc khäng thay âäøi: n LN(P) =  Q1it (P1i - T0i - Z0i) -R0 - Cq0 - Cb0 i 1 Mæïc âäü aính hæåíng cuía nhán täú giaï baïn: LN(P) = LN(P ) -LN(K) n LN(P) =  Q1i (P1i -P0i) i 1 - AÍnh hæåíng cuía nhán täú thuãú xuáút kháøu, thuãú tiãu thuû âàût biãût: n LN(T) = -  Q1i (T1i -T0i) i 1 - AÍnh hæåíng cuía nhán täú giaï väún: n LN(Z) = -  Q1i (Z1i -Z0i) i 1 - AÍnh hæåíng cuía nhán täú caïc khoaín giaím træì: LN(R) = - (R1-R0) - AÍnh hæåíng cuía nhán täú chi phê baïn haìng: LN(Cb) = - (Cb1- Cb0) Khoa Kãú Toaïn Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 19 - AÍnh hæåíng cuía nhán täú chi phê quaín lyï doanh nghiãûp : LN(Cq) = - (Cq1- Cq0) Täøng håüp táút caí caïc nhán täú aính hæåíng âaî phán têch ta xaïc âënh âæåüc mæïc låüi nhuáûn tiãu thuû saín pháøm cuía kyì naìy so våïi kyì gäúc. LN = LN(Q) + LN(K) + LN(P) + LN(T) + LN(Z) + LN(R) + LN(Cb) + LN(Cq) Dæûa vaìo kãút quaí phán têch coï thãø nháûn xeït vaì âæa ra nhæîng kiãún nghë phuì håüp cho nhæîng kyì kinh doanh tiãúp theo. 3. Phán têch tyí suáút låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp: Chè tiãu låüi nhuáûn chè phaín aïnh quy mä chæï khäng phaín aïnh mæïc âäü hiãûu quaí hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp båíi vç chè tiãu täøng mæïc låüi nhuáûn cuía doanh nghiãûp chëu sæû aính hæåíng cuía hai nhán täú: - Quy mä saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp : nghéa laì quy mä saín xuáút kinh doanh caìng låïn thç seî taûo ra täøng mæïc låüi nhuáûn caìng nhiãöu vaì ngæåüc laûi. - Cháút læåüng cäng taïc täø chæïc quaín lyï kinh doanh cuía doanh nghiãûp : Âiãöu âoï coï nghéa laì hai doanh nghiãûp coï quy mä saín xuáút kinh doanh giäúng nhau, cuìng mäüt nhiãûm vuû nhæ nhau nhæng doanh nghiãûp naìo täø chæïc quaín lyï täút quaï trçnh saín xuáút kinh doanh thç doanh nghiãûp âoï seî taûo ra täøng mæïc låüi nhuáûn cao hån. Âãø âaïnh giaï âuïng hiãûu quaí saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp cáön tênh vaì phán têch caïc chè tiãu vãö tyí suáút låüi nhuáûn. Nhæ váûy, tyí suáút låüi nhuáûn laì tyí säú giæîa hai chè tiãu tuyì theo tuyì theo mäúi liãn hãû giæîa täøng mæïc låüi nhuáûn våïi mäüt chè tiãu coï liãn quan. Coï thãø coï ráút nhiãöu chè tiãu vãö tyí suáút låüi nhuáûn, tuyì theo muûc âêch phán têch cuû thãø âãø tênh caïc chè tiãu tyí suáút låüi nhuáûn thêch håüp. 3.1 Tyí suáút låüi nhuáûn trãn doanh thu thuáön: Cäng thæïc xaïc âënh tyí suáút låüi nhuáûn trãn doanh thu nhæ sau: Tyí suáút låüi nhuáûn trãn doanh thu thuáön Khoa Kãú Toaïn = Låüi nhuáûn thuáön tæì hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh Doanh thu thuáön hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh X 100% Khoïa luáûn täút nghiãûp Trang 20 Chè tiãu naìy phaín aïnh cæï 100 âäöng doanh thu baïn haìng trong kyì phán têch thç coï bao nhiãu âäöng låüi nhuáûn. Chè tiãu naìy caìng låïn chæïng toí låüi nhuáûn âæåüc sinh ra tæì hoaût âäüng saín xuáút kinh doanh cuía doanh nghiãûp caìng cao. Âãø náng cao chè tiãu naìy doanh nghiãûp phaíi náng cao mæïc låüi nhuáûn bàòng caïch giaím chi phê, haû tháúp giaï thaình, tàng khäúi læåüng saín pháøm haìng hoaï tiãu thuû. Cäng ty Thæûc Pháøm vaì Âáöu Tæ Cäng Nghãû 3.2. Tyí suáút låüi nhuáûn trãn väún saín xuáút kinh doanh: Tyí suáút naìy âæåüc xaïc âënh qua cäng thæïc sau: Låüi nhuáûn thuáön tæì hoaût âäüng saín xuáút Tyí suáút låüi kinh doanh nhuáûn trãn X 100% = väún saín Väún saín xuáút kinh Chè tiãu xuáút kinhnaìy phaín aïnh cæï 1 âäöng väún duìng vaìo saín xuáút doanh kinh doanh trong kyì tao doanh ra âæåüc bao nhiãu âäöng låüi nhuáûn. Chè tiãu naìy caìng cao chæïng toí hiãûu quaí sæí duûng väún caìng låïn. Båíi váûy âãø náng cao chè tiãu trãn phaíi tçm moüi biãûn phaïp náng cao täøng mæïc låüi nhuáûn, màût khaïc phaíi sæí duûng tiãút kiãûm håüp lyï väún saín xuáút kinh doanh . 3.3. Tyí suáút låüi nhuáûn trãn giaï thaình saín xuáút (giaï väún) : Cäng thæïc xaïc âënh tyí suáút låüi nhuáûn trãn väún saín xuáút kinh nhæ sau: Låüi nhuáûn thuáön tæì hoaût Tyí suáút låüi âäüng saín xuáút kinh doanh nhuáûn trãn = X 100% Giaï thaình saín xuáút giaï thaình (giaï väún haìng hoïa ) (giaï väún) Qua chè tiãu naìy ta coï thãø biãút trong 100 âäöng chi phê vãö giaï thaình saín xuáút saín pháøm trong kyì phán têch thç taûo âæåüc bao nhiãu âäöng vãö låüi nhuáûn, chè tiãu naìy caìng cao chæïng toí hiãûu quaí kinh tãú theo låüi nhuáûn vaì chi phê caìng låïn Âãø náng cao chè tiãu naìy doanh nghiãûp cáön tçm nhæîng biãûn phaïp tàng täøng mæïc låüi nhuáûn vaì giaím giaï thaình saín xuáút saín pháøm (giaï väún mua haìng hoaï ) cuía doanh nghiãûp. 3.4. Tyí suáút låüi nhuáûn gäüp trãn doanh thu thuáön: Khoa Kãú Toaïn