Tài liệu Phân tích tình hình tài chính tại công ty tnhh một thành viên xổ số kiến thiết lâm đồng

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- TRẦN THỊ DIỆP THẢO PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN XỔ SỐ KIẾN THIẾT LÂM ĐỒNG LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Đà Lạt – 2012 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- TRẦN THỊ DIỆP THẢO PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN XỔ SỐ KIẾN THIẾT LÂM ĐỒNG Chuyên ngành: Tài chính và Ngân hàng Mã số : 60 34 20 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ HƯƠNG LIÊN Đà Lạt – 2012 MỤC LỤC Danh mục các ký hiệu viết tắt .......................................................................i Danh mục các bảng ......................................................................................ii. Danh mục các sơ đồ ....................................................................................iv Danh mục các biểu đồ ..................................................................................v MỞ ĐẦU…………………………………………………………………1 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP………………………………………………………..7 1.1. Khái quát về phân tích tài chính doanh nghiệp: (TCDN) ...... 7 1.1.1. Khái niệm và mục đích của phân tích TCDN: ........... 7 1.1.2. Các phương pháp sử dụng trong phân tích tình hình tài chính: . 9 1.2. Nội dung phân tích hoạt động tài chính của doanh nghiệp: ..... 13 1.2.1. Phân tích khái quát tình hình tài chính của doanh nghiệp: ... 13 1.2.2 Phân tích tình hình tài chính qua các chỉ số tài chính của doanh nghiệp. ........................................ 14 Chương 2: THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN XỔ SỐ KIẾN THIẾT LÂM ĐỒNG………………………………………………………………22 2.1. Khái quát về công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng: ................................ 22 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển: .................. 22 2.1.2 Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý và công tác kế toán. ..... 23 2.1.3. Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng. .................................. 32 2.1.4. So sánh các chỉ số hiệu quả kinh doanh với các Công ty khác cùng ngành. ..................................... 39 2.2.4. Một số đặc điểm riêng có tại công ty Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng: ......................................... 44 2.3. Phân tích tài chính tại Công ty TNHH Một thành viên Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng. ................................... 46 2.3.3. Khả năng thanh toán. .......................... 51 2.3.4. Hiệu quả sử dụng tài sản: ........................ 54 2.3.5. Các hệ số đòn bẩy tài chính. ...................... 63 2.3.6. Các hệ số về khả năng sinh lợi. .................... 67 2.4 Đánh giá thực trạng tình hình tài chính tại công ty TNHHMTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng. ................................ 76 2.4.1. Đánh giá chung về tình hình phân tích tài chính tại công ty: . 76 2.4.2.Nhận xét chung về tình hình tài chính của Công ty: ....... 78 Chương 3: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM CẢI THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY TNHH MTV..82 3.1. Định hướng phát triển kinh doanh của Công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng giai đoạn 2011 đến năm 2015: ........... 82 3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính tại Công ty TNHH Một Thành viên Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng. ........... 84 3.2.1. Việc sử dụng tài sản lưu động: .................... 85 3.2.2. Việc sử dụng tài sản cố định: ..................... 86 3.2.3. Việc đầu tư tài chính dài hạn: ..................... 87 3.2.4. Về nguồn vốn: ............................... 87 3.2.5. Về việc nâng cao khả năng sinh lời của Công ty: ........ 87 3.2.6. Về việc sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực: ............ 88 3.3. Kiến nghị: .................................... 89 3.3.1. Kiến nghị đối với cơ quan quản lý Nhà nước: .......... 89 3.3.2. Kiến nghị đối với đơn vị chủ sở hữu: ................ 91 KẾT LUẬN……………………………………………………………..92 TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………………………………………94 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT ST T Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 Công ty XSKT Công ty Xổ số Kiến thiết 2 Công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Hậu Giang Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Xổ số Kiết thiết Hậu Giang Công ty XSKT Hậu Giang. Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Xổ số Kiết thiết Hậu Giang Công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Xổ số Kiết thiết Lâm Đồng Công ty XSKT Lâm Đồng. Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Xổ số Kiết thiết Lâm Đồng VLĐTX Vốn lưu động thường xuyên 3 4 5 6 i DANH MỤC CÁC BẢNG Stt Số hiệu Nội dung Trang 1 Bảng 2.1 Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh 32 2 Bảng 2.2 Doanh thu bán vé của từng loại hình xổ số 33 3 Bảng 2.3 Một số chỉ tiêu của bảng cân đối kế toán của Công ty Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng 35 4 Bảng 2.4 Báo cáo lưu chuyển tiền tệ 38 5 Bảng 2.5 Tình hình doanh thu tiêu thụ của các Công ty Xổ số Kiến thiết ở nhóm 3 (năm 2009 -2010) và nhóm 2 (năm 2011) 40 6 Bảng 2.6 Tình hình lợi nhuận của các công ty Xổ số Kiến thiết ở nhóm 3 (năm 2009 -2010) và nhóm 2 (năm 2011) 42 7 Bảng 2.7 Tình hình biến động tài sản 46 8 Bảng 2.8 Tình hình biến động nguồn vốn 47 9 Bảng 2.9 Độ an toàn của cơ cấu vốn kinh doanh 49 10 Bảng 2.10 Vốn lưu động thường xuyên 50 11 Bảng 2.11 Tỷ số thanh toán hiện hành 51 12 Bảng 2.12 Tỷ số thanh toán nhanh 52 13 Bảng 2.13 Số vòng quay các khoản phải thu 54 14 Bảng 2.14 15 Bảng 2.15 Số vòng quay hàng tồn kho 57 16 Bảng 2.16 Hiệu suất sử dụng tài sản cố định 58 Số ngày một vòng quay nợ phải thu 55 ii 17 Bảng 2.17 Hiệu suất sử dụng toàn bộ tài sản 60 18 Bảng 2.18 Hiệu suất sử dụng vốn chủ sở hữu 61 19 Bảng 2.19 Hệ số năng lực hoạt động của công ty XSKT Lâm Đồng 62 20 Bảng 2.20 Tỷ số nợ trên tài sản 63 21 Bảng 2.21 Tỷ số tổng nợ trên vốn chủ sở hữu 65 22 Bảng 2.22 Hệ số khả năng thanh toán lãi tiền vay 66 23 Bảng 2.23 Tỷ suất thu nhập sau thuế trên doanh thu 67 24 Bảng 2.24 Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA). 69 25 Bảng 2.25 Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) 70 26 Bảng 2.26 27 Bảng 2.27 Hệ số khả năng sinh lời của công ty XSKT 71 Lâm Đồng Hệ số tài sản so với vốn chủ sở hữu iii 74 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Số thứ tự Số hiệu 1 Sơ đồ 2.1 Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý Công ty 26 2 Sơ đồ 2.2 Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán 30 3 Sơ đồ 2.3 Sơ đồ tổ chức hạch toán kế toán 31 Nội dung iv Trang DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ Stt Số hiệu Nội dung Trang 1 Đồ thị 2.1 2 Đồ thị 2.2 Tình hình doanh thu các loại hình hoạt động 34 2 Đồ thị 2.3 Tình hình doanh thu tiêu thụ của các Công ty ở nhóm 3 41 3 Đồ thị 2.4 Tình hình lợi nhuận của các Công ty ở nhóm 3 42 Tốc độ tăng trưởng doanh thu - lợi nhuận 3 năm 2009 - 2010 - 2011 v 33 MỞ ĐẦU Xổ số kiến thiết là một loại hình kinh doanh, được tổ chức hoạt động theo qui chế của Bộ Tài chính ban hành, hoạt động như một dịch vụ huy động vốn tiền tệ theo hình thức « trò chơi » có thưởng. Hoạt động này nhằm tạo nguồn thu để đầu tư xây dựng các công trình công cộng, sự nghiệp y tế, giáo dục và phúc lợi xã hội phục vụ lại cho nhân dân. Ở Việt Nam, hoạt động xổ số đã xuất hiện trong khoảng đầu thế kỷ XX, sau năm 1975 nhiều Công ty Xổ số Kiến thiết ở các tỉnh, thành lần lượt ra đời, với nhiệm vụ chính ban đầu là kiến thiết đất nước sau chiến tranh. Trong thời gian qua, vé xổ số truyền thống là hình thức kinh doanh chính, chiếm tỷ trọng cơ bản trong toàn bộ hoạt động Xổ số Kiến thiết ở Việt Nam. Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Xổ số Kiến thiết Tỉnh Lâm Đồng (Công ty TNHHMTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng) ra đời năm 1982, thực chất đây là một ngành kinh doanh dịch vụ được Nhà nước khuyến khích nhằm thu hút nguồn vốn nhàn rỗi trong mọi tầng lớp nhân dân. Hàng năm Công ty luôn là đơn vị dẫn đầu trong việc nộp Ngân sách của địa phương. 1. Tính cấp thiết của đề tài Ngày nay chúng ta đang chứng kiến sự dịch chuyển cơ cấu kinh tế nước nhà từ một nền kinh tế dựa vào nông nghiệp là chủ yếu sang một nền kinh tế có tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ cao, dựa trên nền tảng của tri thức và xu hướng gắn với nền kinh tế toàn cầu. Chính sự chuyển dịch này đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều ngành kinh tế phát triển, song cũng làm phát sinh nhiều vấn đề phức tạp đặt ra cho các doanh nghiệp những yêu cầu và thách thức mới, đòi hỏi các doanh nghiệp phải tự thân vận động 1 và vươn lên để vượt qua thử thách, tránh nguy cơ bị đào thải bởi quy luật cạnh tranh khắc nghiệt của cơ chế thị trường. Trong bối cảnh kinh tế như thế, mục tiêu hàng đầu của các doanh nghiệp muốn đứng vững trên thị trường thì cần phải nhanh chóng đổi mới, trong đó đổi mới về quản lý tài chính là một trong những vấn đề quan tâm hàng đầu vì nó có ảnh hưởng trực tiếp đến sự sống còn của doanh nghiệp. Doanh nghiệp luôn vươn đến mục tiêu là kinh doanh có hiệu quả, do đó các nhà lãnh đạo doanh nghiệp phải đưa ra được các quyết định tối ưu trên cơ sở các thông tin tài chính được phân tích đầy đủ và kịp thời và phân tích tình tình tài chính chính là công cụ cung cấp thông tin cho các nhà quản trị, nhà đầu tư…. Mỗi đối tượng quan tâm đến tài chính doanh nghiệp trên góc độ khác nhau để phục vụ cho lĩnh vực quản lý, đầu tư của họ. Chính vì vậy, phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp là công việc làm thường xuyên không thể thiếu trong quản lý tài chính doanh nghiệp. Phân tích tình hình tài chính không những cung cấp thông tin quan trọng nhất cho chủ doanh nghiệp trong việc đánh giá những tiềm lực vốn có của doanh nghiệp, xem xét khả năng và thế mạnh trong sản xuất kinh doanh mà còn thông qua đó xác định được xu hướng phát triển của doanh nghiệp, tìm ra những bước đi vững chắc, hiệu quả trong một tương lai gần. Việc phân tích tài chính là một công cụ quan trọng cho công tác quản lý của doanh nghiệp nói riêng và hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung. Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới và trong nước có nhiều biến động như hiện nay, các doanh nghiệp càng phải đối mặt với nhiều loại rủi ro hơn, bao gồm cả rủi ro đến từ bên trong và bên ngoài doanh nghiệp. Chính vì vậy, trong giai đoạn hiện nay, các doanh nghiệp ngày càng chú trọng phân tích tình hình tài chính để đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh của mình an toàn và có hiệu quả. 2 Nhận thức rõ tầm quan trọng đó, công ty TNHHMTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng luôn quan tâm đến phân tích tình hình tài chính. Nhờ đó, công ty đã đạt được những kết quả nhất định trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, việc phân tích ở một vài nội dung chủ yếu còn thiếu chiều sâu đang làm hạn chế hiệu quả phân tích tình hình tài chính, dẫn đến những đánh giá thiếu chuẩn xác và kịp thời về tình hình tài chính của Công ty. Vì vậy việc phân tích tình hình tài chính tại Công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng là một yêu cầu bức thiết. Đề tài “Phân tích tình hình tài chính tại Công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng” được lựa chọn nghiên cứu nhằm góp phần đáp ứng đòi hỏi trên của thực tiễn. 2. Tình hình nghiên cứu Về cơ sở lý luận, phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp đã được nhiều tác giả nghiên cứu, trong đó có thể kể đến một số đề tài đã được xuất bản như sau: - PGS.TS. Nguyễn Văn Công - Lập, đọc, kiểm tra và phân tích Báo cáo tài chính, nhà xuất bản Tài chính, 2003. - Nguyễn Minh Kiều - Tài chính doanh nghiệp căn bản, nhà xuất bản Thống kê, 2010, Hà Nội. - Nguyễn Ngọc Quang - Phân tích báo cáo tài chính, nhà xuất bản Tài chính, 2011. - Giáo trình phân tích hoạt động kinh tế - Khoa Kế toán Kiểm toán trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh - nhà xuất bản Lao động - Higgins : Phân tích quản trị tài chính (Nguyễn Tấn Bình dịch), nhà xuất bản Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, 2008. - Josette Peyrard - Phân tích tài chính doanh nghiệp - NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2005 - Mary Buffett & David Clark : Báo cáo tài chính dưới góc nhìn của Warren Buffett, nhà xuất bản Trẻ, 2010. 3 Luận văn này sẽ kế thừa trên cơ sở hệ thống hóa cơ sở lý luận nói trên để phân tích tình hình tài chính tại Công ty TNHHMTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng. Ngoài ra, liên quan đến việc phân tích tình hình tài chính tại Công ty TNHHMTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng còn có một số đề tài nghiên cứu chủ yếu như Phân tích tình hình và hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty XSKT Lâm Đồng tác giả Nguyễn Văn Tám hoặc Phân tích báo cáo tài chính tại Công ty Xổ số Kiến Lâm Đồng của tác giả Nguyễn Văn Dự. Các đề tài này đã đưa ra được những ưu điểm và hạn chế trong hoạt động tài chính của Công ty để cung cấp những thông tin cần thiết cho lãnh đạo đơn vị. Tuy nhiên, trong các phân tích này, một số vấn đề như tình hình công nợ, hiệu quả sử dụng vốn, hiệu quả sử dụng tài sản chưa được đề cập đến. Mặt khác, hầu hết các đề tài trên đều chưa có tính so sánh nên chưa làm nổi bật lên được những đặc thù riêng có của công ty TNHHMTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng. Là người trực tiếp gắn bó với hoạt động xổ số trong nhiều năm và với những lý do nêu trên, người viết luận văn này cố gắng nghiên cứu và đưa ra các giải pháp, kiến nghị thích hợp nhằm nâng cao tính khả thi của đề tài. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống những vấn đề lý luận cơ bản về phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. - Đánh giá thực trạng tình hình tài chính tại công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng, chỉ ra những nguyên nhân gây nên hạn chế trong hoạt động tài chính của Công ty. - Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm cải thiện tình hình tài chính tại công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4 - Đối tượng nghiên cứu: Những nội dung cơ bản về phân tích tình hình tài chính của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. - Phạm vi nghiên cứu: Phân tích tình hình tài chính của Công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng trong 3 năm 2009, 2010 và 2011. Một số chỉ tiêu kết quả hoạt động kinh doanh chủ yếu của công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Hậu Giang 3 năm 2009, 2010 và 2011. 5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn này là phương pháp phân tích - tổng hợp, phương pháp đối chiếu - so sánh, phương pháp logic, phương pháp quan sát. Tập trung nhất vẫn là phương pháp phân tích và tổng hợp, phương pháp này là hai phương pháp gắn bó chặt chẽ quy định và bổ sung cho nhau trong nghiên cứu và có cơ sở khách quan trong cấu tạo, trong tính quy luật của bản thân sự vật. Trong phân tích, việc xây dựng một cách đúng đắn tiêu thức phân loại làm cơ sở khoa học hình thành đối tượng nghiên cứu bộ phận ấy, có ý nghĩa rất quan trọng. Phương pháp đối chiếu so sánh là phương pháp sử dụng nhiều nhất trong phân tích các tỷ số tài chính, có thể so sánh theo kỳ hoặc niên độ, so sánh giữa doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác, so sánh giữa số tuyệt đối, so sánh giữa số tương đối, so sánh số bình quân… 6. Những đóng góp mới của luận văn Bên cạnh tính kế thừa trong nghiên cứu, luận văn đã tiếp cận và nghiên cứu đối tượng dưới góc độ phân tích tình hình tài chính và những cơ chế tài chính trong lãnh vực xổ số để phản ảnh rõ nét hơn thực trạng của hoạt động xổ số và đây là cơ sở để đưa ra những giải pháp và kiến nghị thực tiễn để hoạt động tài chính tại Công ty TNHHMTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng nói riêng và Xổ số của nước nhà nói chung ngày càng hoàn thiện hơn, và phục vụ cho những nghiên cứu tiếp theo. 5 Riêng Công ty Xổ số Kiến thiết Lâm đồng, tác giả muốn đưa những kiến nghị và giải pháp tối ưu góp thêm ý tưởng vào hoạt động kinh doanh tốt hơn cũng như công tác quản lý tài chính ngày càng chặt chẽ hơn : - Quản lý và thu hồi công nợ. - Quản lý tài sản cố định - Đầu tư tài chính dài hạn 7. Bố cục của luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận và phụ lục, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính của luận văn được trình bày trong 3 chương như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp Chương 2: Thực trạng tình hình tài chính tại công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Lâm đồng. Chương 3 : Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm cải thiện tình hình tài chính tại công ty TNHH MTV Xổ số Kiến thiết Lâm Đồng. 6 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP 1.1. Khái quát về phân tích tài chính doanh nghiệp (TCDN) 1.1.1. Khái niệm và mục đích của phân tích TCDN 1.1.1.1. Khái niệm Phân tích tình hình tài chính là sử dụng một tập hợp các khái niệm, phương pháp và các công cụ cho phép xử lý các thông tin kế toán và các thông tin khác về quản lý nhằm đánh giá tình hình tài chính của một doanh nghiệp, đánh giá rủi ro, mức độ và chất lượng hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp đó. Quy trình thực hiện phân tích tài chính ngày càng được áp dụng rộng rãi trong mọi đơn vị kinh tế được tự chủ nhất định về tài chính như các doanh nghiệp thuộc mọi hình thức, được áp dụng trong các tổ chức xã hội, tập thể và các cơ quan quản lý, tổ chức công cộng. Đặc biệt sự phát triển của các doanh nghiệp, của các ngân hàng và của thị trường vốn đã tạo nhiều cơ hội để phân tích tài chính chứng tỏ thật sự là có ích và vô cùng cần thiết. 1.1.1.2. Mục đích Những người phân tích tài chính ở những cương vị khác nhau nhằm các mục tiêu khác nhau. - Phân tích tài chính đối với nhà quản trị doanh nghiệp: Nhà quản trị phân tích tài chính nhằm đánh giá hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, xác định điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp. Đó là cơ sở để định hướng các quyết định của Ban Tổng giám đốc, Giám đốc tài chính, dự báo tài chính: kế hoạch đầu tư, ngân quỹ và kiểm soát các hoạt động quản lý. - Phân tích tài chính đối với các nhà đầu tư: Nhà đầu tư cần biết tình hình thu nhập của chủ sở hữu – lợi tức cổ phần và giá trị tăng thêm của vốn 7 đầu tư. Họ quan tâm tới phân tích tài chính để nhận biết khả năng sinh lãi của doanh nghiệp. Đó là một trong những căn cứ giúp họ ra quyết định bỏ vốn vào doanh nghiệp hay không? - Đối với các ngân hàng, công ty tài chính, các trái chủ và các nhà cho vay khác thì mối quan tâm của họ là doanh nghiệp có khả năng trả nợ vay hay không. Vì thế, thông qua hoạt động phân tích tình hình tài chính họ có thể quyết định rằng có nên cấp tín dụng cho doanh nghiệp hay không? - Đối với khách hàng, nhà cung cấp: Phân tích tình hình tài chính là nhằm hướng đến khả năng đảm bảo và khả năng thanh toán của doanh nghiệp, từ đó thiết lập mối quan hệ cung ứng vật tư và dịch vụ. - Đối với các cơ quan quản lý Nhà nước: Qua phân tích tình hình tài chính có thể cho thấy được thực trạng về tài chính của doanh nghiệp, trên cơ sở đó có thể đưa ra những biện pháp quản lý doanh nghiệp hiệu quả hơn và giúp cho việc thực hiện các nghĩa vụ đối với Nhà nước tốt hơn. Ngoài ra, phân tích tài chính cũng rất cần thiết đối với người hưởng lương trong doanh nghiệp, đối với cán bộ thanh tra, cảnh sát kinh tế, luật sư… Dù họ công tác ở các lĩnh vực khác nhau, nhưng họ đều muốn hiểu biết về hoạt động của doanh nghiệp để thực hiện tốt hơn công việc của họ. Như vậy, mối quan tâm hàng đầu của các nhà phân tích tài chính là đánh giá khả năng xảy ra rủi ro phá sản tác động tới các doanh nghiệp mà biểu hiện của nó là khả năng thanh toán, khả năng cân đối vốn, khả năng hoạt động cũng như khả năng sinh lãi của doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, các nhà phân tích tài chính tiếp tục nghiên cứu và đưa ra những dự đoán về kết quả hoạt động nói chung và mức doanh lợi nói riêng của doanh nghiệp trong tương lai. Nói cách khác, phân tích tài chính là cơ sở để dự đoán tài chính. Phân tích tài chính có thể được ứng dụng theo nhiều hướng khác nhau: với mục đích tác nghiệp (chuẩn bị các quyết định nội bộ), với mục đích nghiên cứu, thông tin hoặc theo vị trí của nhà phân tích (trong doanh 8 nghiệp hoặc ngoài doanh nghiệp). Tuy nhiên, trình tự phân tích và dự đoán tài chính đều phải tuân theo các nghiệp vụ phân tích thích ứng với từng giai đoạn dự đoán. 1.1.2. Các phương pháp sử dụng trong phân tích tình hình tài chính 1.1.2.1. Phương pháp so sánh Phương pháp phân tích tình hình tài chính được sử dụng nhiều nhất là phương pháp so sánh các tỷ số tài chính. Có thể so sánh các tỷ số tài chính của một doanh nghiệp này với một doanh nghiệp khác hoạt động kinh doanh trong cùng một lãnh vực. Để phương pháp này phát huy hết tính chính xác và khoa học thì quá trình phân tích cần thực hiện đầy đủ ba bước: Bước 1: Lựa chọn các chỉ tiêu để so sánh: Trước hết chọn chỉ tiêu của một kỳ làm căn cứ để so sánh, được gọi là kỳ gốc. Tùy theo mục tiêu nghiên cứu mà lựa chọn kỳ gốc so sánh thích hợp. Bước 2: Điều kiện so sánh được: Để phép so sánh có ý nghĩa thì điều kiện tiên quyết là các chỉ tiêu được đem so sánh phải đảm bảo tính chất so sánh được về thời gian và không gian. - Về thời gian: Các chỉ tiêu phải được tính cùng trong một khoảng thời gian hạch toán như nhau (ví dụ: cùng tháng, quý hoặc năm…) và phải đồng nhất cả ba mặt: * Cùng phản ảnh nội dung kinh tế. * Cùng một phương pháp tính toán. * Cùng một đơn vị đo lường. 9 - Về không gian: Các chỉ tiêu kinh tế cần phải được quy đổi về cùng quy mô bằng nhau (như là cùng một bộ phận sản xuất, phân xưởng, ngành…). Bước 3: Kỹ thuật so sánh: - So sánh bằng số tuyệt đối: Là kết quả của phép trừ giữa trị tuyệt đối của kỳ phân tích so với kỳ gốc. Kết quả so sánh này biểu hiện tốc độ phát triển, mức độ phổ biến của các chỉ tiêu kinh tế. - So sánh bằng số tương đối: Là kết quả của phép chia giữa trị số của kỳ phân tích so với kỳ gốc. Kết quả so sánh này biểu hiện tốc độ phát triển, mức độ phổ biến của các chỉ tiêu kinh tế. - So sánh bằng số bình quân: Là dạng đặc biệt của so sánh tuyệt đối, biểu hiện tính đặc trưng chung về số lượng, nhằm phản ảnh đặc điểm chung của một đơn vị, một bộ phận hay một tổng thể chung có cùng một tính chất. - So sánh mức độ biến động tương đối điều chỉnh theo hướng quy mô chung: Là kết quả so sánh của phép trừ giữa trị số của kỳ phân tích với trị số của kỳ gốc, nhưng đã được điều chỉnh theo hệ số của chỉ tiêu có liên quan theo hướng quyết định quy mô của chỉ tiêu phân tích. 1.1.2.2. Phương pháp phân tích theo xu hướng Xem xét theo xu hướng biến động qua thời gian là một biện pháp quan trọng để đánh giá các tỷ số đang trở nên xấu đi hay đang phát triển theo chiều hướng tốt đẹp, có thể so sánh với năm trước đó hoặc theo dõi sự biến động qua nhiều năm. Kết quả của sự so sánh là thông tin rất cần thiết cho cả người quản trị doanh nghiệp lẫn nhà đầu tư. 1.1.2.3. Phương pháp phân tích tài chính Dupont Mô hình Dupont. Mô hình tài chính Dupont là một trong các mô hình thường được vận dụng để phân tích hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp trong mối quan hệ mật thiết giữa các yếu tố đầu vào và kết quả đầu ra. Yếu tố đầu vào 10