Tài liệu Phân tích rủi ro lãi suất tại nh nông nghiệp và phát triển nông thôn việt nam chi nhánh cái răng

TR NG I H C C N TH KHOA KINH T - QU N TR KINH DOANH ..................................................... LU N V N T T NGHI P Giáo viên h ng d n: PH M PHÁT TI N Sinh viên th c hi n: NGUY N TH Y NH MSSV: 4094955 p: KT0924A2, K35 n Th 2/2013 TH Y IC MT Sau b n n m h c t p t i tr ng i h c C n Th c s truy n tt n tình c a quý Th y cô, cùng v i th i gian th c t p t i Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông Thôn chi nhánh Cái R ng, em ã hoàn thành lu n v n t t nghi p a mình. Có k t qu ó là nh s óng góp to l n c a quý Th y cô và s giúp c a các Cô, Chú, Anh, Ch trong ngân hàng. Gi sâu s c ây t t c còn ng l i trong em là nh ng k ni m i v i quý Th y Cô tr ng i h c C n Th , p và lòng bi t n c bi t là quý Th y Cô khoa Kinh T - Qu n tr kinh doanh ã gi ng d y cho em nh ng ki n th c th t u d ng và b ích. Xin cám n c v n h c t p Cô Phan Th Ng c Khuyên ã t n và nh h ng cho em trong quá trình h c t p c a mình. Trên t t c , em xin g i s bi t n chân thành nh t c a mình Ph m Phát Ti n, Th y ã h tr , h ng d n t n t y và nhi t tình ã giúp em hoàn thành lu n v n t t nghi p này. Không gì có th so sánh em ã n Th y c nh ng ki n th c mà c bi t thêm, hi u thêm trong quá trình làm lu n v n và làm vi c cùng Th y. Em th t s mu n nói “Cám n Th y!” dù nó ch a di n t s kính tr ng và lòng bi t n c a em. Em xin chân thành c m n Ban lãnh o, các Cô, Chú, Anh, Ch ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông Thôn Cái R ng, i phòng kinh doanh ã nhi t tình h ng d n, giúp c bi t là các Anh, Ch và t o u ki n thu n l i cho em trong su t th i gian th c t p t i ngân hàng. c dù ã n l c và ph n u h t mình nh ng do th i gian có h n và hi u bi t th c t c a em còn h n ch nên ch c ch n Lu n v n t t nghi p không tránh kh i thi u sót. R t mong Th y Cô góp ý Lu n v n c hoàn thi n h n. Em xin kính chúc Th y Cô luôn d i dào s c kh e và công tác t t. C n Th , ngày tháng n m 2013 Sinh viên th c hi n Nguy n Th y Nh Th y i I CAM OAN Em xin cam oan r ng th p và k t qu phân tích trong tài này là do chính em th c hi n, các s li u thu tài là trung th c, tài không trùng v i b t c tài nhiên c u khoa h c nào. n Th , ngày tháng n m 2013 Sinh viên th c hi n Nguy n Th y Nh Th y ii NH N XÉT A GIÁO VIÊN H NG D N ------------------------------------------............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. C n Th , ngày tháng Giáo viên h n m 2013 ng d n (ký và ghi rõ h tên) iii NH N XÉT A GIÁO VIÊN PH N BI N ------------------------------------------............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. n Th , ngày tháng n m 2013 Giáo viên ph n bi n (Ký và ghi rõ h tên) iv CL C ng 1: GI I THI U Ch 1.1 TV N NGHIÊN C U ........................................................... 1 1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U .............................................................. 2 1.2.1 M c tiêu chung .............................................................................. 2 1.2.2 M c tiêu c th ............................................................................... 2 1.3 PH M VI NGHIÊN C U.................................................................. 2 1.3.1 Không gian .................................................................................... 2 1.3.2 Th i gian ....................................................................................... 2 1.3.3 it ng nghiên c u .................................................................... 3 ng 2: PH Ch NG PHÁP LU N VÀ PH NG PHÁP NGHIÊN U 2.1 PH NG PHÁP LU N..................................................................... 4 2.1.1 Nh ng v n c b n v lãi su t..................................................... 4 2.1.1.1 Khái ni m lãi su t ................................................................. 4 2.1.1.2 Ý ngh a lãi su t ..................................................................... 4 2.1.1.3 Các nhân t 2.1.2 Nh ng v n nh h ng n lãi su t ....................................... 5 c b n v r i ro lãi su t ........................................... 5 2.1.2.1 Khái ni m r i ro lãi su t ........................................................ 5 2.1.2.2 Nguyên nhân d n 2.1.2.3 nh h n r i ro lãi su t ...................................... 6 ng c a r i ro lãi su t 2.1.2.4 Các ch s n ho t ng c a ngân hàng .. 7 ánh giá r i ro lãi su t.......................................... 7 2.1.3 Khái ni m qu n tr r i ro lãi su t.................................................. 10 2.1.3.1 Khái ni m ........................................................................... 10 2.1.3.2 Ph 2.2 PH ng pháp qu n tr r i ro lãi su t..................................... 11 NG PHÁP NGHIÊN C U .................................................... 12 2.2.1 Ph ng pháp thu th p s li u ....................................................... 12 2.2.2 Ph ng pháp phân tích s li u ..................................................... 12 v ng 3: GI I THI U KHÁI QUÁT V Ch NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN VI T NAM CHI NHÁNH CÁI R NG – TP. C N TH 3.1 C 3.1.1 M KINH T XÃ H I QU N CÁI R NG - TP.CT........ 13 c m t nhiên........................................................................ 13 3.1.2 Kinh t xã h i .............................................................................. 13 3.2 KHÁI QUÁT V NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN VI T NAM .......................................................................... 15 3.3 KHÁI QUÁT V L CH S HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N C A NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN CÁI NG – TP.C N TH ................................................................................ 17 3.3.1 Quá trình hình thành .................................................................... 17 3.3.2 C c u t ch c ............................................................................. 18 3.3.3 a m t a l c ........................................................................... 19 3.3.4 Ch c n ng, nhi m v c a các phòng ban...................................... 19 3.3.5 Nghi p v kinh doanh ch y u c a ngân hàng.............................. 21 3.4 K T QU HO T NG C A NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN CÁI R NG QUA 3 N M 2010-2012 ......... 21 3.5 PH NG H NG HO T NG C A NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN CÁI R NG NH NG N M TI P THEO.................................................................................................. 24 CH NG 4 PHÂN TÍCH R I RO LÃI SU T T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN CHI NHÁNH CÁI NG 4.1 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH NGU N V N VÀ TÀI S N C A NGÂN HÀNG NN&PTNN CÁI R NG QUA 3 N M 2010-2012 .......................... 26 4.1.1 Phân tích tình hình ngu n v n c a ngân hàng .............................. 26 4.1.2 Phân tích tình hình tài s n c a ngân hàng..................................... 29 vi 4.2 PHÂN TÍCH TH C TR NG R I RO LÃI SU T C A NGÂN HÀNG NN&PTNN CÁI R NG QUA 3 N M 2010-2012 .......................... 33 4.2.1 Phân tích s bi n ng c a ngu n v n và tài s n nh y c m lãi su t a ngân hàng NN&PTNT Cái R ng.............................................................. 33 4.2.1.1 Phân tích ngu n v n nh y c m lãi su t c a ngân hàng........ 33 4.2.1.2 Phân tích tài s n nh y c m lãi su t c a ngân hàng .............. 38 4.2.2 Phân tích các ch s ánh giá r i ro lãi su t c a ngân hàng NN&PTNT Cái R ng ..................................................................................... 40 4.2.2.1 Phân tích khe h nh y c m lãi su t...................................... 42 4.2.2.2 Phân tích h s nh y c m lãi su t ....................................... 43 4.2.2.3 Phân tích chênh l ch lãi su t................................................ 44 4.2.3 Phân tích nh h ng c a bi n ng lãi su t n thu nh p và chi phí a ngân hàng NN&PTNN Cái R ng qua 3 n m 2010-2012........................... 45 4.3 VÀ D 4.2.3.1 nh h ng c a bi n ng lãi su t n thu nh p ngân hàng . 46 4.2.3.2 nh h ng c a bi n ng lãi su t n chi phí ngân hàng .... 48 ÁNH GIÁ TH C TR NG R I RO LÃI SU T T I NGÂN HÀNG BÁO LÃI SU T.............................................................................. 50 4.3.1 ánh giá th c tr ng r i ro lãi su t c a ngân hàng......................... 50 4.3.2 S thay i thu nh p c a ngân hàng tr c nh ng tr ng h p bi n i a lãi su t ..................................................................................................... 53 4.3.2.1 Phân tích s bi n ng thu nh p c a ngân hàng v i m c lãi su t trung bình....................................................................................................... 53 4.3.2.2 Phân tích s bi n i lãi su t ng thu nh p c a ngân hàng khi m c thay tài s n nh y c m và ngu n v n nh y c m cùng m c 4.3.2.3 Phân tích s bi n ............. 54 ng thu nh p c a ngân hàng khi m c thay i lãi su t tài s n nh y c m và ngu n v n nh y c m không cùng m c ..... 56 4.3.2 D báo lãi su t ............................................................................. 59 vii Ch ng 5: GI I PHÁP QU N TR R I RO LÃI SU T I NGÂN HÀNG NÔNG NGHI P VÀ PHÁT TRI N NÔNG THÔN CHI NHÁNH CÁI R NG 5.1 NH NG THÀNH T U T C TRONG CÔNG TÁC QU N LÝ R I RO LÃI SU T T I NGÂN HÀNG NN&PTNT CHI NHÁNH CÁI NG TRONG TH I GIAN QUA............................................................. 62 5.2 NH NG H N CH VÀ NGUYÊN NHÂN TRONG VI C QU N LÝ I RO LÃI SU T T I NGÂN HÀNG NN&PTNT CHI NHÁNH CÁI NG ............................................................................................................. 60 5.3 M T S GI I PHÁP NH M H N CH R I RO LÃI SU T T I NGÂN HÀNG NN&PTNT CÁI R NG ...................................................... 65 5.3.1 Gi i pháp h n ch r i ro lãi su t theo ph ng pháp th ng ....... 65 5.3.2 Gi i pháp h n ch r i ro lãi su t theo ph ng pháp ch ng....... 67 5.3.3 M t s gi i pháp khác Ch ng 6: h n ch r i ro lãi su t ........................... 68 T LU N VÀ KI N NGH 6.1. K T LU N ...................................................................................... 70 6.2 KI N NGH ...................................................................................... 71 6.2.1 i v i chính quy n a ph ng .................................................. 71 6.2.2 i v i Nông Nghi p và Phát Tri n Nông Thôn Vi t Nam ................... 71 TÀI LI U THAM KH O ..................................................................................... 73 viii DANH M C B NG ng 01: K t qu ho t ng kinh doanh c a NHNN&PTNT Cái R ng giai n 2010-2012 --------------------------------------------------------------------------------22 ng 02: Tình hình ngu n v n c a NHNN&PTNT chi nhánh Cái R ng giai n 2010 – 2012 ------------------------------------------------------------------------------27 ng 03: Tình hình tài s n c a NHNN&PTNT chi nhánh Cái R ng giai n 2010 - 2012------------------------------------------------------------------------------- 30 ng 04: Tình hình tài s n sinh l i và tài s n không sinh l i c a NHNN&PTNT Cái R ng giai n 2010 - 2012 ------------------------------------------------------- 31 ng 05: S bi n ng giai n 2010 - 2012------------------------------------------------------------ 34 ng 06: S bi n giai ng ngu n v n nh y c m lãi su t c a NHNN&PTNT Cái ng tài s n nh y c m lãi su t c a NHNN&PTNT Cái R ng n 2010 - 2012 ------------------------------------------------------------------- 39 ng 07: Tr ng thái nh y c m lãi su t t i NHNN&PTNT Cái R ng giai n 2010 - 2012------------------------------------------------------------------------------- 41 ng 08: Tình hình thu nh p c a NHNN&PTNT chi nhánh Cái R ng giai n 2010 - 2012------------------------------------------------------------------------------- 46 ng 09: Tình hình chi phí c a NHNN&PTNT chi nhánh Cái R ng giai n 2010 - 2012------------------------------------------------------------------------------- 49 ng 10: Thu nh p lãi thu n c a NHNN&PTNT chi nhánh Cái R ng giai n 2010 - 2012------------------------------------------------------------------------------- 51 ng 11: H s chênh l ch lãi thu n (NIM) c a NHNN&PTNT chi nhánh Cái ng giai n 2010 - 2012------------------------------------------------------------ 52 ng 12: Bi n ng thu nh p c a ngân hàng v i m c lãi su t trung bình giai n 2010 -2012 ------------------------------------------------------------------------- 54 ng 13: Bi n giai n 2010 -2012-------------------------------------------------------------------- 55 ng 14: Bi n c ng thu nh p c a ngân hàng v i m c lãi su t t ng cùng m c giai ng thu nh p c a ngân hàng v i m c lãi su t t ng không cùng n 2010 -2012 ---------------------------------------------------------- 56 ix ng 15: Bi n ng thu nh p lãi thu n c a ngân hàng các m c lãi su t khác nhau ------------------------------------------------------------------------------------- 58 ng 16: D báo lãi su t trong hai quý u c a n m 2013 ----------------------- 60 x DANH M C HÌNH Hình 1: C c u t ch c ngân hàng NN&PTNT Cái R ng -------------------------- 18 Hình 2: K t qu ho t ng kinh doanh c a NHNN&PTNT Cái R ng qua 3 n m 2010 - 2012-------------------------------------------------------------------------------- 23 Hình 3: Tình hình ngu n v n c a NHNN&PTNT chi nhánh Cái R ng qua 3 n m 2010 – 2012 ------------------------------------------------------------------------------- 29 Hình 4: C c u tài s n sinh l i và tài s n không sinh l i t i NHNN&PTNT Cái ng qua 3 n m 2010 - 2012 ----------------------------------------------------------- 32 Hình 5: C c u thu nh p t lãi và thu nh p ngoài lãi c a NHNN&PTNT Cái ng qua 3 n m 2010 - 2012 ----------------------------------------------------------- 47 xi DANH M C T VI T T T NHNN&PTNT: Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông Thôn TS: Tài s n NV: Ngu n v n TSC : Tài s n c nh GTCG: Gi y t có giá VH : V n huy ng LS: Lãi su t LSH TB: Lãi su t huy ng trung bình LSCVTB: Lãi su t cho vay trung bình xii TÓM T T tài “Phân tích r i ro lãi su t t i ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn chi nhánh Cái R ng” nêu lên m t vài khía c nh trong v n r i ro lãi su t t i NHNN&PTNT Cái R ng. Thông qua vi c phân tích các s li u v tình hình ngu n v n và tình hình tài s n c a ngân hàng qua 3 n m t 2010 - 2012 nh m n m v tình hình chung c a ngân hàng, t ó i vào phân tích c th v ngu n v n nh y c m lãi su t và tài s n nh y c m lãi su t, hình bi n ng c a các kho n m c này. Trong giai tài ã khái quát tình n phân tích thì ngu n v n nh y c m lãi su t và tài s n nh y c m lãi su t c a ngân hàng luôn có s gia t ng qua các n m, trong ó, ngu n v n nh y c m lãi su t luôn l n h n tài s n nh y m lãi su t. ng th i, thông qua các ch s ánh giá r i ro lãi su t nh khe h i ro lãi su t, h s chênh l ch lãi su t và chênh l ch lãi su t cho th y ngân hàng ang tr tr ng thái nh y c m v ngu n v n. V i tr ng thái này n u lãi su t th ng t ng lên s gây b t l i cho ngân hàng. Lúc này, t c lãi s l n h n t c t ng c a chi phí tr t ng c a thu nh p t lãi, làm cho thu nh p lãi thu n c a ngân hàng s b gi m. Ng c l i, n u lãi su t th tr ng gi m thì thu nh p lãi thu n c a ngân hàng s t ng. Bên c nh vi c phân tích v tình hình tài s n nh y lãi và ngu n v n nh y lãi thì tài còn t p trung phân tích bi n ng nh s ho t nh h ng c a thu nh p t lãi và chi phí tr lãi ng c a lãi su t n thu nh p lãi thu n c a ngân hàng. Vì ng ch y u c a ngân hàng là huy ng ti n g i và cho vay, th nên thu nh p t lãi và chi phí tr lãi là hai kho n m c quan tr ng và ch y u làm nên thu nh p lãi thu n. K t qu phân tích cho th y thu nh p lãi và chi phí lãi c a ngân hàng u ch u nh h ng r t l n t y u t lãi su t, t ó tác ng n s thay i a thu nh p lãi thu n. B ng vi c c n c vào chính sách u hành lãi su t c a ngân hàng Nhà c, c ng nh d báo c a các nhà kinh t , tác gi ã a ra m c lãi su t d báo cho th i gian t i. Qua th c tr ng phân tích và k t qu d báo, t s gi i pháp ng n ng a r i ro ch ng hay th tài ã a ra ng nh m giúp ngân hàng n ch r i ro lãi su t c ng nh nâng cao n ng l c qu n lý r i ro lãi su t t i ngân hàng trong th i gian t i. ng th i, tài c ng nêu lên m t vài ki n ngh xiii iv i chính quy n a ph ng và ngân hàng NN&PTNT Vi t Nam, góp ph n cho nh ng gi i pháp qu n lý r i ro t i ngân hàng th c hi n giúp cho ho t ng kinh doanh c a ngân hàng xiv c hi u qu , c ng nh c thuân l i h n. CH NG 1 GI I THI U 1.1 TV N NGHIÊN C U Hi n nay v i s phát tri n c a n n kinh t theo c ch th tr u v tiêu dùng, s n xu t, ng, thì nhu u t c a các cá nhân, doanh nghi p là r t l n. Nh ng không ph i lúc nào các cá nhân, c ng nh doanh nghi p c ng có th có v n th c hi n vi c kinh doanh, s n xu t c a mình. Chính vì v y, khi có nhu u v ngu n v n thì h c n là m t t ch c n s tr giúp c a m t t ch c c bi t ó. V i ho t c bi t. Ngân hàng ng kinh doanh ti n t , ngân hàng huy nh ng ngu n v n nhàn r i trong xã h i làm ngu n cung c p v n cho nh ng cá nhân, t ch c có nhu c u. Vi c c p tín d ng c ng nh huy hàng u th c hi n trên m t m c phí ho c lãi su t huy hàng s ch ti n g i. Ng hàng ng c xác ng. D a vào lãi su t huy ng v n c a ngân nh d a vào lãi su t cho vay ng, khách hàng g i ti n t i ngân ng m t kho n ti n lãi tính b ng lãi su t huy ng ó v i ph n c l i, khách hàng i vay s ph i ch u m t kho n phí tr cho ngân c tính trên lãi su t cho vay và s ti n vay. Trong ho t ng kinh doanh c a mình, ngân hàng ph i luôn im tv ir t nhi u r i ro nh r i ro v tín d ng, r i ro thanh kho n, r i ro t giá, và c r i ro lãi su t. V i ch c n ng là trung gian tài chính, ngân hàng vay v n t các cá nhân, t ch c r i cho vay l i, thì l i nhu n c a ngân hàng g n li n v i m c lãi su t. m b o mang v l i nhu n thì vi c áp d ng lãi su t nào cho huy ti n g i và áp d ng lãi su t nào cho vay là vi c ngân hàng c n chú tr ng xem xét. Thêm vào ó, cùng v i nh ng bi n ph i lúc nào c ng n ngân hàng th ng c a n n kinh t thì lãi su t không nh. Ngoài ra, hi n nay v i s ra i c a r t nhi u các ng m i thì vi c c nh tranh gi a các ngân hàng là vô cùng gay g t, c bi t là v lãi su t. Qua ó, có th th y n ho t ng c lãi su t có nh h ng r t nhi u ng kinh doanh c a ngân hàng. Vì th , vi c h n ch nh ng r i ro do lãi su t gây ra s góp ph n h n ch nh ng t n th t x y ra cho ngân hàng. T nh ng lý do trên cho th y vi c tìm hi u, phân tích nh ng r i ro v lãi su t, t ó, ra gi i pháp th , em ã ch n qu n tr r i ro lãi su t t i ngân hàng là c n thi t. Vì tài: “Phân tích r i ro lãi su t t i ngân hàng Nông Nghi p 1 và Phát Tri n Nông Thôn chi nhánh Cái R ng – TP.C n Th ” làm tài nghiên c u. 1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U 1.2.1 M c tiêu chung tài t p trung phân tích th c tr ng r i ro lãi su t c a ngân hàng Nông Nghi p và Phát Tri n Nông Thôn chi nhánh Cái R ng qua 3 n m 2010, 2011, 2012. Qua ó ho t xu t m t s gi i pháp qu n tr r i ro lãi su t góp ph n giúp cho ng kinh doanh c a ngân hàng phát tri n. 1.2.2 M c tiêu c th - Phân tích tình hình ngu n v n và tài s n ngân hàng qua 3 n m 2010 – 2012. - Phân tích s bi n ng c a ngu n v n nh y c m lãi su t và tài s n nh y m lãi su t c a ngân hàng qua 3 n m 2010 – 2012. - Phân tích nh ng nh h ng c a bi n ng lãi su t n ho t ng kinh doanh c a ngân hàng qua 3 n m 2010 – 2012. - T nh ng th c tr ng trên ánh giá tình hình qu n tr r i ro lãi su t t i ngân hàng, ng th i xu t gi i pháp giúp công tác qu n tr r i ro lãi su t hi u qu n. 1.3 PH M VI NGHIÊN C U 1.3.1 Không gian tài c th c hi n t i ngân hàng Nông nghi p và Phát Tri n Nông Thôn chi nhánh Cái R ng, a ch : 106/4, ng Võ Tánh, ph ng Lê Bình, qu n Cái ng, TP.C n Th . 1.3.2 Th i gian S li u s d ng chính, b ng cân phân tích là s li u c thu th p trong các báo cáo tài i k toán c a ngân hàng Nông nghi p và Phát Tri n Nông Thôn chi nhánh Cái R ng qua 3 n m t 2010-2011-2012. Thêm vào ó là th i gian th c t p 3 tháng (t 28/01 n 15/04/2013) t i ngân hàng s giúp em có c s v ng ch c n m thông tin xác th c h n, t ra nh ng lý lu n, gi i pháp phù h p v i tình hình c a ngân hàng h n. 2 ó a 1.3.3 it ng nghiên c u - Tình hình ngu n v n, tài s n c a ngân hàng NN&PTNT Cái R ng. - S bi n ng c a ngu n v n nh y c m lãi su t và tài s n nh y c m lãi su t i ngân hàng NN&PTNT Cái R ng. - Các ch s - ánh giá r i ro lãi su t. xu t m t s gi i pháp giúp ngân hàng phòng ng a và h n ch r i ro do lãi su t gây ra. 3 CH PH NG 2 NG PHÁP LU N VÀ PH 2.1 PH NG PHÁP NGHIÊN C U NG PHÁP LU N 2.1.1 Nh ng v n c b n v lãi su t 2.1.1.1 Khái ni m lãi su t Lãi su t là giá c a vi c s d ng ti n ho c cho thuê v n d ho c các hình th c tài s n khác. Khi n h n, ng i hình th c ti n i vay s tr cho ng i cho vay kho n ti n g c c ng v i m t ti n dôi ra g i là ti n lãi. T l ph n tr m c a s ti n lãi trên s v n g i là lãi su t. Hay theo m t khái ni m khác, lãi su t có th hi u là giá c c a tín d ng, là giá mà ng i cho vay t ra i l y quy n s d ng v n cho vay c a h . Hay lãi su t là t l gi a m c phí chúng ta ph i tr nh n c kho n vay trên giá tr kho n vay ó. 2.1.1.2 Ý ngh a lãi su t - Lãi su t là công c nh h ng nghi p lao n ngu n v n c a doanh nghi p, d n c m r ng hay thu h p. T ng. M t khác, bi n ng n ho t u ti t kinh t v mô. Vi c t ng hay gi m lãi su t s nl ng ngo i t ó, d n ng v lãi su t, i vào trong n n quy mô s n xu t c a doanh n vi c th a hay thi u l c l ng c bi t là lãi su t tái chi t kh u s nh c, d n n thay i t giá, nh h ng xu t nh p kh u. Nh v y, có th th y lãi su t là m t công c ng u ti t kinh t v mô. - Lãi su t là công c ng nh doanh nghi p i ti t ki m, u ch nh kinh t vi mô. Lãi su t là c s cho cá nhân a ra quy t nh s d ng v n cho m c ích chi tiêu hay u t , mua s m thi t b hay cho vay. - Lãi su t c ng là công c khuy n khích s c nh tranh gi a các ngân hàng. Trong khung lãi su t cho phép, m i ngân hàng có th linh c lãi su t thu hút khách hàng. m r ng ngu n v n huy ng áp d ng ng và t ng ng c p tín d ng thì ngân hàng s t ng lãi su t ti n g i và gi m lãi su t cho vay. Ngoài ra c ng có th áp d ng các m c lãi su t u ãi cho khách hàng nh tranh v i các ngân hàng khác. 4 Lãi su t không ch tác công c quan tr ng ng tr c ti p lao ng tr c ti p l i nhu n c a ngân hàng mà còn là u ti t kinh t n n kinh t . M t khác lãi su t còn tác n l i ích c a các t ch c kinh t , các t ng l p dân c và ng ng. Vì v y lãi su t kh ng nh kinh t v mô thì ngân hàng Nhà N c vai trò c ph i tr c ti p linh ho t, k p th i, duy trì m t b ng lãi su t n u ti t th tr ng, n i nh u hành lãi su t m t cách nh trên c s dung hòa cl i ích c a các bên. 2.1.1.3 Các nhân t nh h ng n lãi su t Lãi su t là m t v n nh y c m ch u tác ng c a nhi u y u t nh : - Chính sách tài chính: bao g m chi tiêu c a chính ph và thu khóa. Chi tiêu chính ph là m t nhân t then ch t - Cân i ngân sách nhà n là m t trong nh ng nhân t nh h nh m c t ng chi tiêu. c: s thay ng i gi a thu, chi ngân sách Nhà n c n lãi su t. - Chính sách ti n t : c a chính ph ban hành là nh m m c ích ki m soát ng cung ti n t , ki m soát tình tr ng l m phát và các tác - T l l m phát: làm nh h su t ng ng n lãi su t. n cung c u cho vay d n n thay i lãi ki m ch l m phát - Chính sách t giá: làm t ng, gi m cung ngo i t , t ng, gi m c u n i t , k t qu làm lãi su t thay ng ng v i vi c i. - Chính sách thu nh p: chính sách v giá c và ti n l ng. Ngoài ra, còn m t s nhân t khác c ng nh h n lãi su t nh l i t c v ng, s n ng nh và phát tri n c a n n kinh t . 2.1.2 Nh ng v n c b n v r i ro lãi su t 2.1.2.1 Khái ni m r i ro lãi su t Trong n n kinh t th tr ng, b t c ho t ng kinh doanh nào c ng ph i i t v i nguy c r i ro. Trong ó, ngân hàng là m t l nh v c kinh doanh nh y m nên r i ro là u không tránh kh i. Có nhi u lo i r i ro mà ngân hàng có th p ph i nh là r i ro tín d ng, r i ro thanh kho n, r i ro t giá và r i ro v lãi su t. i ro lãi su t là s lo i r i ro xu t hi n khi có s thay tr ng ho c c a nh ng y u t liên quan n ho c làm gi m thu nh p c a ngân hàng. 5 n lãi su t, d n i c a lãi su t th n s t n th t v tài