1
MUÏC LUÏC
MÔÛ ÑAÀU
1
Chöông 1: NSNN VAØ QUAÛN LYÙ CHI NSNN
3
1.1. TOÅNG QUAN VEÀ NSNN
3
1.1.1. Baûn chaát cuûa NSNN
3
1.1.1.1. Khaùi nieäm
3
1.1.1.2. Noäi dung kinh teá cuûa NSNN
4
1.1.2. Chöùc naêng cuûa NSNN
5
1.1.3. Vai troø cuûa NSNN
6
1.2. TOÅ CHÖÙC HEÄ THOÁNG NSNN VAØ PHAÂN CAÁP NSNN
8
1.2.1. Nguyeân taéc toå chöùc heä thoáng NSNN
8
1.2.2. Heä thoáng NSNN
10
1.2.3. Nguyeân taéc phaân caáp NSNN
11
1.2.4. Phaân caáp nguoàn thu vaø nhieäm vuï chi giöõa caùc caáp ngaân saùch
12
1.3. QUAÛN LYÙ QUAÙ TRÌNH CHI NSNN
19
1.3.1. Laäp döï toaùn chi NSNN
19
1.3.1.1. YÙ nghóa cuûa laäp döï toaùn chi NSNN
19
1.3.1.2. Xaây döïng döï toaùn chi NSNN
19
1.3.2. Chaáp haønh döï toaùn chi NSNN
22
1.3.2.1. YÙ nghóa cuûa chaáp haønh döï toaùn chi NSNN
22
1.3.2.2. Noäi dung chaáp haønh döï toaùn chi NSNN
23
1.3.3. Quyeát toaùn chi NSNN
27
1.3.3.1. YÙ nghóa cuûa quyeát toaùn chi NSNN
27
1.3.3.2. Noäi dung quyeát toaùn chi NSNN
28
2
Chöông 2: THÖÏC TRAÏNG QUAÛN LYÙ CHI NSNN CUÛA TP CAÀN THÔ
TRONG THÔØI GIAN QUA
30
2.1. ÑAËC ÑIEÅM, TÌNH HÌNH KINH TEÁ XAÕ HOÄI TP CAÀN THÔ
30
2.1.1. Ñaëc ñieåm, Tình hình kinh teá xaõ hoäi
30
2.1.2. Tình hình thu chi vaø caân ñoái ngaân saùch
34
2.2. CÔ CAÁU CHI NGAÂN SAÙCH
37
2.2.1. Cô caáu giöõa chi ñaàu tö phaùt trieån vaø chi thöôøng xuyeân
37
2.2.2. Cô caáu chi ñaàu tö phaùt trieån
38
2.2.3. Cô caáu chi thöôøng xuyeân
39
2.3. TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ LAÄP DÖÏ TOAÙN CHI NGAÂN SAÙCH
41
2.3.1. Caên cöù ñeå laäp döï toaùn
41
2.3.2. Trình töï xaây döïng döï toaùn chi ngaân saùch cuûa caùc caáp NSÑP
41
2.3.3. Traùch nhieäm cuûa cô quan taøi chính caùc caáp trong quaù trình laäp döï toaùn
NSÑP
42
2.4. TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ VIEÄC CHAÁP HAØNH CHI NGAÂN SAÙCH
43
2.4.1. Nhieäm vuï cuûa chaáp haønh chi NSNN
43
2.4.1.1. Quaûn lyù chi NSNN giöõa caùc cô quan taøi chính caùc caáp
43
2.4.1.2. Quaûn lyù chi NSNN ñoái vôùi caùc ñôn vò döï toaùn, caùc toå chöùc, caù nhaân
44
2.4.1.3. Quaûn lyù chi NSNN ñoái vôùi caùc cô quan Nhaø nöôùc coù lieân quan
46
2.4.2. Chaáp haønh keá hoaïch chi NSNN
46
2.4.2.1. Toå chöùc cuï theå hoaù keá hoaïch chi NSNN chæ ñaïo quaù trình thöïc hieän
46
2.4.2.2. Chaáp haønh keá hoaïch chi NSNN qua caùc hình thöùc caáp phaùt kinh phí cuûa
NSNN
47
2.4.2.3. Kieåm soaùt chi NSNN qua kho baïc Nhaø nöôùc
48
2.5. TOÅ CHÖÙC COÂNG TAÙC QUYEÁT TOAÙN CHI NGAÂN SAÙCH
49
3
2.5.1. Quyeát toaùn cuûa töøng caáp ngaân saùch
49
2.5.2. Toång hôïp quyeát toaùn chi NSÑP
50
2.5.3. Pheâ duyeät toång quyeát toaùn chi NSÑP
50
2.6. KIEÅM TRA, THANH TRA, KHEN THÖÔÛNG VAØ XÖÛ LYÙ VI PHAÏM
TRONG QUAÛN LYÙ CHI NSNN
50
2.6.1. Coâng taùc kieåm tra, thanh tra
50
2.6.2. Coâng taùc khen thöôûng vaø xöû lyù vi phaïm
51
2.7. NHÖÕNG BAÁT CAÄP, HAÏN CHEÁ VAØ NGUYEÂN NHAÂN TRONG COÂNG TAÙC
QUAÛN LYÙ CHI NGAÂN SAÙCH TP CAÀN THÔ
52
2.7.1. Trong phaân caáp quaûn lyù chi ngaân saùch
52
2.7.2. Trong cô caáu chi ngaân saùch
53
2.7.3. Trong laäp döï toaùn chi ngaân saùch
54
2.7.4. Trong chaáp haønh döï toaùn chi ngaân saùch
55
2.7.5. Trong quyeát toaùn chi ngaân saùch
58
2.7.6. Trong coâng taùc thanh tra, kieåm tra
58
Chöông 3: NHÖÕNG GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN QUAÛN LYÙ CHI NGAÂN
SAÙCH TP CAÀN THÔ
61
3.1. PHÖÔNG HÖÔÙNG VAØ MUÏC TIEÂU QUAÛN LYÙ
CHI NGAÂN SAÙCH TP CAÀN THÔ
61
3.2 GIAÛI PHAÙP HOAØN THIEÄN PHAÂN CAÁP QUAÛN LYÙ CHI NGAÂN SAÙCH
61
3.2.1. Chaáp haønh caùc nguyeân taéc phaân caáp NSNN moät caùch tích cöïc cho söï oån
ñònh, phaùt trieån TP Caàn Thô
61
3.2.2. Phaân ñònh nguoàn thu vaø nhieäm vuï chi giöõa caùc caáp ngaân saùch phaûi coù cô sôû
khoa hoïc
62
3.3. HOAØN THIEÄN CÔ CAÁU CHI NGAÂN SAÙCH KHOA HOÏC HÔÏP LYÙ
63
4
3.3.1. Xaây döïng cô caáu hôïp lyù chi ñaàu tö phaùt trieån vaø chi thöôøng xuyeân
63
3.3.2. Xaùc laäp cô caáu chi ñaàu tö phaùt trieån
64
3.3.3. Hoaøn thieän cô caáu chi thöôøng xuyeân
64
3.4. ÑOÅI MÔÙI COÂNG TAÙC LAÄP VAØ QUYEÁT ÑÒNH DÖÏ TOAÙN CHI NGAÂN
SAÙCH
3.4.1. Hoaøn chænh quy trình laäp döï toaùn ngaân saùch
65
3.4.2. Xaây döïng caùc chuaån möïc khoa hoïc laøm cô sôû, caên cöù laäp döï toaùn vaø xeùt
duyeät döï toaùn chi ngaân saùch cho phuø hôïp vôùi tình hình thöïc teá taïi ñòa phöông 66
3.4.3. Ñoåi môùi pheâ duyeät (hay quyeát ñònh) döï toaùn chi ngaân saùch haøng naêm
68
3.5. HOAØN THIEÄN TOÅ CHÖÙC QUAÛN LYÙ QUAÙ TRÌNH CHAÁP HAØNH CHI
NGAÂN SAÙCH
68
3.5.1. Toå chöùc thöïc thi keá hoaïch chi NSNN
68
3.5.1.1. Ñoái vôùi chi ñaàu tö phaùt trieån
68
3.5.1.2. Ñoái vôùi chi thöôøng xuyeân
69
3.5.2. Chaáp haønh keá hoaïch chi NSNN qua caùc hình thöùc caáp phaùt kinh phí cuûa
NSNN
69
3.5.2.1. Ñoái vôùi chi ñaàu tö phaùt trieån
70
3.5.2.2. Ñoái vôùi chi thöôøng xuyeân
70
3.5.3. Kieåm soaùt chi NSNN qua kho baïc Nhaø nöôùc
71
3.5.3.1. Ñoái vôùi chi ñaàu tö phaùt trieån
71
3.5.3.2. Ñoái vôùi chi thöôøng xuyeân
72
3.6.HOAØN THIEÄN HAÏCH TOAÙN KEÁ TOAÙN,QUYEÁT TOAÙN NGAÂN SAÙCH
72
3.6.1. Hoaøn thieän haïch toaùn keá toaùn ngaân saùch
72
3.6.2. Quyeát toaùn ngaân saùch
72
3.7. ÑOÅI MÔÙI THANH TRA, KIEÅM TRA TRONG QUAÛN LYÙ CHI NGAÂN
SAÙCH
72
5
3.7.1. Taêng cöôøng thanh, kieåm tra khaâu laäp döï toaùn thu, chi ngaân saùch
72
3.7.2. Caûi tieán khaâu thanh, kieåm tra quaù trình chaáp haønh ngaân saùch
73
3.7.3. Ñoåi môùi trong khaâu thanh, kieåm tra sau khi caáp phaùt ngaân saùch
73
3.7.4. Aùp duïng ña daïng caùc hình thöùc kieåm tra linh hoaït vaø hieäu quaû
73
KEÁT LUAÄN
75
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
6
MÔÛ ÑAÀU
ÔÛ nöôùc ta, vieäc quaûn lyù NSNN töøng böôùc ñöôïc hoaøn thieän keå töø sau khi coù
luaät NSNN (20/03/1996), söûa ñoåi, boå sung, ñieàu chænh luaät NSNN (20/05/1998)
vaø söûa ñoåi, boå sung, ñieàu chænh luaät NSNN (16/12/2002) baét ñaàu thöïc hieän töø
01/01/2004, cuøng vôùi vieäc lieân tuïc trieån khai caùc Nghò ñònh, Thoâng tö höôùng daãn
thi haønh luaät NSNN ñaõ taïo ra söï thay ñoåi moät caùch caên baûn veà cô cheá quaûn lyù,
ñaûm baûo söï chuû ñaïo cuûa NSTW, ñoàng thôøi phaùt huy tính naêng ñoäng, töï chuû, töï
chòu traùch nhieäm cuûa caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông trong quaûn lyù thu vaø chi
NSNN.
Moät trong nhöõng vaán ñeà quan troïng caàn thieát hieän nay laø vieäc hoaøn thieän
quaûn lyù chi NSNN phaûi ñöôïc quan taâm haøng ñaàu. Vì neáu xem xeùt moät caùch
khaùch quan thì vieäc quaûn lyù thu NSNN ñaõ töøng böôùc ñöôïc quan taâm ñieàu chænh,
hoaøn thieän chính saùch thu cho phuø hôïp vôùi yeâu caàu phaùt trieån cuûa neàn kinh teá vaø
tieán trình hoäi nhaäp kinh teá khu vöïc, quoác teá. Ngöôïc laïi, vieäc quaûn lyù chi NSNN
thì caû xaõ hoäi quan taâm böùc xuùc tình traïng caáp phaùt söû duïng NSNN thôøi gian qua
daøn traõi, keùm hieäu quaû, laõng phí, tham oâ, tham nhuõng, bieån thuû tieàn vaø taøi saûn
coâng .... coøn chöa ñöôïc ngaên chaën coù hieäu quaû. Vì vaäy, muoán laønh maïnh hoùa neàn
taøi chính quoác gia ñaët ra cho chuùng ta moät nhieäm vuï quan troïng vaø caáp baùch laø
phaûi hoaøn thieän quaûn lyù chi NSNN, ñaûm baûo hieäu quaû chi NSNN phuïc vuï toát cho
quaù trình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi ñaát nöôùc.
Khoâng ngoaïi leä, vieäc quaûn lyù chi NSNN ôû TP Caàn Thô coù nhieàu tieán boä
tích cöïc theo ñònh höôùng hieäu quaû. Song beân caïnh ñoù cuõng coøn raát nhieàu baát caäp,
coù nhöõng vaán ñeà chuû quan vaø khaùch quan cuûa thöïc traïng vieäc quaûn lyù quaù trình
laäp, chaáp haønh vaø quyeát toaùn chi NSNN ôû TP Caàn Thô trong thôøi gian qua, daãn
ñeán vieäc quaûn lyù chi NSNN ôû TP Caàn Thô chöa ñaït hieäu quaû cao nhö mong
7
muoán. Caàn coù giaûi phaùp quaûn lyù chi NSNN ôû TP Caàn Thô tích cöïc vaø hieäu quaû
hôn, thöïc hieän muïc tieâu ñeán naêm 2010 TP Caàn Thô ñaït caùc chuaån cô baûn cuûa ñoâ
thò loaïi I (theo nghò quyeát cuûa Thaønh uûy TP Caàn Thô), ñoàng thôøi laø moät trung
taâm kinh teá ñoäng löïc cuûa vuøng ÑBSCL (theo nghò quyeát cuûa Boä Chính trò).
Töø nhöõng vaán ñeà neâu treân, noäi dung cuûa ñeà taøi nhaèm vaøo vieäc xaùc laäp cô
sôû lyù luaän, thöïc tieãn vaø giaûi phaùp khoa hoïc, hôïp lyù cho vieäc hoaøn thieän quaûn lyù
chi NSNN ôû TP Caàn Thô trong thôøi gian tôùi .
Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu: Nghieân cöùu caùc chuû tröông, chính
saùch, ñöôøng loái cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, caùc Luaät ñònh, ñònh cheá taøi chính hieän
haønh; cô sôû lyù thuyeát veà khoa hoïc quaûn lyù; ñaëc ñieåm tình hình, thöïc traïng quaûn
lyù chi NSNN ôû ñòa phöông trong thôøi gian qua; caùc giaûi phaùp khaû thi khoa hoïc
trong phaïm vi chi NSNN coù quan heä vôùi caân ñoái NSNN ôû TP Caàn Thô.
Phöông phaùp thu thaäp vaø xöû lyù thoâng tin: Söû duïng phöông phaùp nghieân
cöùu, phaân tích taøi lieäu, soá lieäu hoïc taäp ôû tröôøng vaø trong thöïc tieãn coù lieân quan
ñeán ñeà taøi, keát hôïp vôùi vieäc söû duïng caùc phöông phaùp khaùc nhö: Xin yù kieán, hoïc
taäp kinh nghieäm cuûa Thaày, coâ, chuyeân gia quaûn lyù NSNN. Taäp hôïp thoâng tin
xem xeùt vaø xöû lyù qua phaân tích ñònh tính, ñònh löôïng phuïc vuï cho caùc phaàn noäi
dung cuûa ñeà taøi.
Noäi dung cuûa ñeà taøi: Caùc phaàn chính ñöôïc theå hieän qua caùc chöông sau:
Chöông I: NSNN vaø quaûn lyù chi NSNN.
Chöông II: thöïc traïng quaûn lyù chi NSNN cuûa TP Caàn Thô trong thôøi gian qua.
Chöông III: Nhöõng giaûi phaùp hoaøn thieän quaûn lyù chi ngaân saùch TP Caàn Thô.
8
CHÖÔNG I: NSNN VAØ QUAÛN LYÙ CHI NSNN
1.1. TOÅNG QUAN VEÀ NSNN
1.1.1. Baûn chaát cuûa NSNN
1.1.1.1. Khaùi nieäm
Khaùi nieäm veà NSNN hieän nay coøn coù nhieàu yù kieán khaùc nhau. Thuaät ngöõ
ngaân saùch (Budget) baét nguoàn töø tieáng Anh, coù nghóa laø caùi ví, caùi xaéc. Tuy
nhieân trong ñôøi soáng kinh teá, thuaät ngöõ naøy ñaõ thoaùt ly yù nghóa ban ñaàu vaø mang
noäi dung hoaøn toaøn môùi. Khaùi nieäm Ngaân saùch theo caùc quan ñieåm khaùc nhau
nhö:
Theo töø ñieån baùch khoa toaøn thö Lieân xoâ (cuõ) cho raèng: Ngaân saùch laø
baûng lieät keâ caùc khoaûn thu, chi baèng tieàn trong moät giai ñoaïn nhaát ñònh cuûa Nhaø
nöôùc; Moïi keá hoaïch thu chi baèng tieàn cuûa baát kyø moät xí nghieäp, cô quan, hoaëc
caù nhaân naøo trong moät giai ñoaïn nhaát ñònh.
(Sñd, NXB baùch khoa toaøn thö Lieân xoâ.1971, T. IV tr.195)
Theo töø ñieån Nouveau Larousse cuûa Phaùp thì: Ngaân saùch laø baûng lieät keâ,
döï kieán caùc khoaûn thu nhaäp vaø chi traû cuûa moät cô quan, moät coâng xaõ, vv…
(Sñd, NXB Librairie Larousse, Paris,1972, tr.144)
Theo Töø ñieån kinh doanh nöôùc Anh, do J.H. Adam bieân taäp giaûi thích
thuaät ngöõ Ngaân saùch nhö sau:
Baûng keá toaùn veà khaû naêng thu nhaäp (tieàn thu vaøo) vaø chi tieâu (tieàn xuaát
ra) trong moät giai ñoaïn nhaát ñònh cuûa töông lai, thöôøng laø moät naêm;
NSNN laø baûng keá hoaïch veà thu nhaäp vaø chi tieâu quoác gia (nhaø nöôùc) trong
töông lai. Noù ñöôïc oâng Quoác khoá ñaïi thaàn trình ra tröôùc Nghò vieän moät laàn trong
naêm, ñöôïc Nghò vieän xem xeùt vaø coù nhöõng ñeà xuaát thay ñoåi thueá khoùa, nhöõng
vaán ñeà ñoù sau naøy trôû thaønh luaät trong naêm Taøi chính;
9
Baûng tính toaùn veà khaû naêng chi phí ñeå thöïc hieän moät keá hoaïch hoaëc moät
chöông trình vì moät ñích nhaát ñònh naøo ñoù (Ngaân saùch quaûng caùo, Ngaân saùch ñaàu
tö, Ngaân saùch nghieân cöùu).
(J.H.Adam Longman Dictionary of Bussiness English, NXB Librairie du Liban,
1982)
Theo GS.TS Taøo Höõu Phuøng vaø GS.TS Nguyeãn Coâng Nghieäp thì:
NSNN laø döï toaùn (keá hoaïch) thu-chi baèng tieàn cuûa Nhaø nöôùc trong moät
khoaûng thôøi gian nhaát ñònh (phoå bieán laø moät naêm).
(Ñoåi môùi NSNN – NXB Thoáng keâ – Haø noäi 1992, tr.7)
Theo Luaät NSNN cuûa nöôùc Coäng hoaø xaõ hoäi chuû nghóa Vieät Nam ban haønh
ngaøy 16/12/2002 thì NSNN coù khaùi nieäm sau:
NSNN laø toaøn boä caùc khoaûn thu, chi cuûa Nhaø nöôùc ñaõ ñöôïc cô quan nhaø
nöôùc coù thaåm quyeàn quyeát ñònh vaø ñöôïc thöïc hieän trong moät naêm ñeå baûo ñaûm
thöïc hieän caùc chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa Nhaø nöôùc.
1.1.1.2. Noäi dung kinh teá cuûa NSNN
Maëc duø caùc bieåu hieän cuûa NSNN raát ña daïng vaø phong phuù, nhöng veà
thöïc chaát chuùng ñeàu phaûn aùnh caùc noäi dung KT – XH cô baûn laø:
NSNN hoaït ñoäng trong lónh vöïc phaân phoái caùc nguoàn taøi chính cuûa xaõ hoäi
vaø vì vaäy, noù theå hieän caùc moái quan heä veà lôïi ích kinh teá ña dieän giöõa Nhaø nöôùc
vaø xaõ hoäi.
Quyeàn löïc trong phaân phoái caùc nguoàn löïc ñoù thuoäc veà Nhaø nöôùc. Moïi
khoaûn thu vaø chi NSNN ñeàu do Nhaø nöôùc quyeát ñònh vaø nhaèm muïc ñích phuïc vuï
yeâu caàu thöïc hieän caùc chöùc naêng cuûa Nhaø nöôùc.
Vì vaäy, noäi dung kinh teá cuûa NSNN theo GS.TS Taøo Höõu Phuøng vaø
PGS.TS Nguyeãn Coâng Nghieäp :
10
NSNN laø heä thoáng caùc moái quan heä kinh teá giöõa Nhaø nöôùc vaø xaõ hoäi phaùt
sinh trong quaù trình Nhaø nöôùc huy ñoäng vaø söû duïng caùc nguoàn taøi chính nhaèm
ñaûm baûo yeâu caàu thöïc hieän caùc chöùc naêng quaûn lyù vaø ñieàu haønh neàn kinh teá-xaõ
hoäi cuûa mình.
(Ñoåi môùi NSNN – NXB Thoáng keâ – Haø noäi 1992, tr.11)
Theo GS.TS Nguyeãn Thanh Tuyeàn thì :
NSNN laø toång theå caùc quan heä kinh teá phaùt sinh trong quaù trình phaân
phoái caùc nguoàn löïc taøi chính, hình thaønh quyõ tieàn teä taäp trung, nhaèm thöïc hieän
caùc nhieäm vuï kinh teá - xaõ hoäi cuûa Nhaø nöôùc ñöông quyeàn trong moät thôøi kyø nhaát
ñònh.
(Taøi lieäu hoïc moân Taøi chính coâng)
Hai ñònh nghóa treân, tuy coù nhöõng khaùc bieät nhaát ñònh song noù ñaõ phaûi aûnh
ñaày ñuû noäi dung kinh teá – xaõ hoäi cuûa NSNN cuõng nhö vai troø laø moät coâng cuï
kinh teá taát yeáu cuûa nhaø nöôùc.
1.1.2. Chöùc naêng cuûa NSNN
NSNN laø moät boä phaän raát quan troïng trong heä thoáng taøi chính vaø ñoùng vai
troø chuû ñaïo trong heä thoáng taøi chính quoác gia. Vì vaäy, NSNN cuõng coù ñaày ñuû hai
chöùc naêng cuûa taøi chính laø chöùc naêng phaân phoái vaø chöùc naêng giaùm ñoác.
Chöùc naêng phaân phoái cuûa NSNN theå hieän qua quaù trình phaân phoái toång
saûn phaåm xaõ hoäi ñeå hình thaønh quyõ tieàn teä taäp trung lôùn nhaát cuûa Nhaø nöôùc vaø
ñaûm baûo caùc nhu caàu chi tieâu theo döï toaùn cuûa Nhaø nöôùc. Chöùc naêng phaân phoái
cuûa NSNN theå hieän ñaày ñuû caû quaù trình phaân phoái laàn ñaàu vaø phaân phoái laïi maø
chuû theå phaân phoái laø Nhaø nöôùc, nhaèm ñaûm baûo thöïc hieän caùc chöùc naêng quaûn lyù
vaø ñieàu haønh neàn kinh teá-xaõ hoäi cuûa Nhaø nöôùc. Quaù trình phaân phoái laàn ñaàu cuûa
NSNN laø quaù trình Nhaø nöôùc huy ñoäng caùc nguoàn taøi chính töø xaõ hoäi ñeå hình
thaønh NSNN, cuõng chính laø quaù trình thu NSNN. Quaù trình phaân phoái laïi cuûa
11
NSNN laø quaù trình Nhaø nöôùc söû duïng NSNN nhaèm ñaûm baûo caùc nhu caàu chi tieâu
cuûa Nhaø nöôùc, cuõng chính laø quaù trình chi NSNN phuïc vuï cho vieäc quaûn lyù vaø
ñieàu haønh neàn kinh teá-xaõ hoäi cuûa Nhaø nöôùc.
Chöùc naêng giaùm ñoác (kieåm tra) cuûa NSNN theå hieän qua vieäc Nhaø nöôùc
thöïc hieän chöùc naêng giaùm ñoác baèng ñoàng tieàn ñoái vôùi moïi hoaït ñoäng trong neàn
kinh teá. Quaù trình huy ñoäng vaø söû duïng NSNN phaûi ñöôïc thöïc hieän baèng luaät
phaùp, vì vaäy phaûi ñöôïc theo doõi, quaûn lyù, giaùm saùt, kieåm tra chaët cheõ baèng ñoàng
tieàn theo nhöõng ñònh cheá, chuaån möïc ñaõ ñöôïc Nhaø nöôùc quy ñònh. Chöùc naêng
giaùm ñoác cuûa NSNN hình thaønh trong quaù trình Nhaø nöôùc huy ñoäng, taäp trung,
phaân phoái vaø söû duïng nguoàn voán NSNN. Nhaø nöôùc thöïc hieän söï giaùm saùt hoaït
ñoäng cuûa caùc chuû theå trong neàn kinh teá-xaõ hoäi thoâng qua caùc khoaûn thu, chi
NSNN baèng tieàn. Thoâng qua chöùc naêng giaùm ñoác, Nhaø nöôùc taùc ñoäng vaøo quaù
trình quaûn lyù vó moâ neàn kinh teá-xaõ hoäi. Chöùc naêng giaùm ñoác cuûa NSNN giuùp cho
hieäu quaû thöïc hieän NSNN ñöôïc toát hôn.
Ngoaøi hai chöùc naêng neâu treân, NSNN coøn coù hai chöùc naêng cuï theå laø:
Chöùc naêng toå chöùc voán vaø chöùc naêng ñieàu chænh quaù trình kinh teá ñöôïc theå hieän
qua vai troø cuûa NSNN.
1.1.3. Vai troø cuûa NSNN
Vai troø cuûa NSNN ñöôïc xaùc ñònh treân cô sôû caùc chöùc naêng cuûa NSNN vaø
treân cô sôû caùc nhieäm vuï cuï theå cuûa noù trong töøng giai ñoaïn lòch söû. Do vaäy, vai
troø cuûa NSNN trong giai ñoaïn hieän nay nhö sau:
NSNN vôùi vai troø theo chöùc naêng cuûa NSNN laø huy ñoäng nguoàn taøi chính
ñeå ñaûm baûo caùc nhu caàu chi tieâu cuûa Nhaø nöôùc. Ñoàng thôøi, NSNN thöïc hieän caân
ñoái giöõa caùc khoaûn thu vaø caùc khoaûn chi (baèng tieàn) cuûa Nhaø nöôùc.
Vai troø cuûa NSNN bieåu hieän qua vieäc NSNN ñoäng vieân caùc nguoàn löïc höõu
hình vaø voâ hình bao goàm:
12
- Caùc nguoàn löïc höõu hình trong nöôùc nhö caùc nguoàn voán baèng tieàn hoaëc
ñang ôû daïng luaân chuyeån (Voán löu ñoäng, voán coá ñònh trong doanh nghieäp, voán
luaân chuyeån treân thò tröôøng taøi chính) phaùt trieån cuoái cuøng laø doanh lôïi taêng thu
thueá, phí hoaëc ñang ôû daïng tích luyõ (Döï tröû quoác gia, döï tröû baét buoäc, quyõ döï
phoøng) cho vay ñeå phaùt trieån vaø huy ñoäng caùc nguoàn löïc ôû nöôùc ngoaøi qua vieäc
huy ñoäng caùc nguoàn ñaàu tö tröïc tieáp cuûa nöôùc ngoaøi (BOT, BTO, BT) maø chuùng
ta coù theå nhaän daïng ñöôïc; Ñoäng vieân caùc nguoàn taøi chính voâ hình laø caùc nguoàn
taøi chính ôû daïng tieàm aån khoù nhaän daïng nhöng noù coù taùc ñoäng giaùn tieáp ñeán vieäc
gia taêng nguoàn löïc taøi chính quoác gia moät caùch hieäu quaû vaø beàn vöõng (Ñoäc
quyeàn thöông hieäu, sôû höõu coâng nghieäp, phaàn meàm tin hoïc, phaùt trieån Giaùo duïc
vaø ñaøo taïo, uy tín caù nhaân, chính saùch ñuùng ñaén vaø kòp thôøi, khai thaùc caùc di tích
lòch söû, choáng tham nhuõng, söû duïng hieäu quaû nguoàn voán vay nöôùc ngoaøi, ñaàu tö
maïo hieåm, quan heä höõu haûo vôùi caùc nöôùc).
- Baûo ñaûm caùc nhu caàu chi tieâu ñeå phaùt trieån kinh teá-xaõ hoäi phuïc vuï quaù
trình coâng nghieäp hoaù, hieän ñaïi hoaù ñaát nöôùc.
- Ñieàu hoaø caùc nguoàn voán giöõa caùc vuøng vaø caùc ngaønh kinh teá.
- Taøi trôï ñoái vôùi caùc toå chöùc kinh teá.
Maët khaùc, NSNN laø coâng cuï quan troïng cuûa Nhaø nöôùc vaø neàn kinh teá thò
tröôøng caàn thieát phaûi coù söï ñieàu chænh vó moâ töø phía Nhaø nöôùc. Vì vaäy, NSNN coù
vai troø laø coâng cuï ñieàu chænh vó moâ neàn kinh teá xaõ hoäi theo ñònh höôùng cuûa Nhaø
nöôùc. Coù theå khaùi quaùt vai troø cuûa NSNN trong caùc lónh vöïc kinh teá-xaõ hoäi, thò
tröôøng nhö sau:
Veà maët Kinh teá: NSNN phaûi laø coâng cuï ñaéc löïc cuûa Nhaø nöôùc trong vieäc
ñònh höôùng, ñieàu chænh hình thaønh cô caáu kinh teá ngaøy caøng hôïp lyù, hieäu quaû
hôn. NSNN goùp phaàn quan troïng trong vieäc ñaàu tö phaùt trieån cô sôû haï taàng taïo
ñoäng löïc phaùt trieån kinh teá, taïo moâi tröôøng vaø ñieàu kieän thuaän lôïi phaùt trieån saûn
13
xuaát kinh doanh cuûa neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn, giöõ cho neàn kinh teá caïnh
tranh laønh maïnh, tích cöïc choáng ñoäc quyeàn, ñaàu cô. Ñoàng thôøi, khaéc phuïc nhöõng
khuyeát taät cuûa cô cheá thò tröôøng vaø hoå trôï cho söï phaùt trieån cuûa caùc thaønh phaàn
kinh teá trong nhöõng tröôøng hôïp caàn thieát.
Veà maët xaõ hoäi: NSNN laø coâng cuï ñaéc löïc cuûa Nhaø nöôùc trong vieäc giaûi
quyeát taát caû caùc vaán ñeà maët xaõ hoäi nhö ñieàu tieát thu nhaäp cuûa ngöôøi thu nhaäp
cao, thoâng qua quaù trình phaân phoái vaø phaân phoái laïi cuûa NSNN ñeå ngöôøi coù thu
nhaäp thaáp cuõng ñöôïc höôõng lôïi, haïn cheá toác ñoä phaân hoùa giaøu ngheøo trong xaõ
hoäi, höôùng daãn tieâu duøng cuûa xaõ hoäi, giaûi quyeát caùc nhu caàu chính saùch xaõ hoäi veà
phoå caäp giaùo duïc, söùc khoeû coäng ñoàng, ñôøi soáng tinh thaàn, lao ñoäng tieàn löông,
ñeàn ôn ñaùp nghóa, xoùa ñoùi giaûm ngheøo, choáng tieâu cöïc, teä naïn xaõ hoäi..... Taïo moâi
tröôøng xaõ hoäi laønh maïnh ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc vaø vaên minh.
Veà maët thò tröôøng: NSNN coù vai troø raát quan troïng trong vieäc bình oån giaù
caû thò tröôøng theo höôùng tích cöïc, choáng laïm phaùt tieâu cöïc, taïo moâi tröôøng caïnh
tranh bình ñaúng giöõa caùc thaønh phaàn kinh teá trong neàn kinh teá thò tröôøng, taïo
ñieàu kieän tieàn ñeà phaùt trieån thò tröôøng, cuõng nhö tham gia ñieàu tieát, ñieàu chænh
nhöõng maët tieâu cöïc cuûa thò tröôøng. Thuùc ñaåy söï phaùt trieån moái quan heä haøng-tieàn
trong nöôùc vaø quoác teá.
1.2. TOÅ CHÖÙC HEÄ THOÁNG NSNN VAØ PHAÂN CAÁP NSNN
1.2.1. Nguyeân taéc toå chöùc heä thoáng NSNN
Toå chöùc heä thoáng NSNN caên cöù vaøo Hieán phaùp nöôùc CHXHCNVN, Luaät
NSNN, luaät phaùp hieän haønh vaø theo yeâu caàu cuûa töøng thôøi kyø phaùt trieån cuûa ñaát
nöôùc. Moãi caáp chính quyeàn nhaø nöôùc theo quy ñònh cuûa Hieán phaùp ñöôïc phaân
ñònh roõ raøng chöùc naêng, nhieäm vuï, quyeàn haïn, traùch nhieäm. Vì vaäy, moãi caáp
chính quyeàn phaûi coù moät ngaân saùch töông öùng ñeå ñaûm baûo chuû ñoäng hoaøn thaønh
chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa mình. Vì vaäy, hieän nay moãi caáp chính quyeàn coù moät
14
ngaân saùch trong heä thoáng NSNN vaø coù theå phaân caáp, phaân quyeàn quaûn lyù theo
yeâu caàu phaùt trieån cuûa töøng thôøi kyø.
Nguyeân taéc toå chöùc heä thoáng NSNN döïa treân hai nguyeân taéc chuû yeáu sau:
Nguyeân taéc thoáng nhaát: theå hieän qua heä thoáng NSNN ôû nöôùc ta laø moät
heä thoáng thoáng nhaát töø trung öông ñeán ñòa phöông thoáng nhaát veà chuû tröông
ñöôøng loái chính saùch, nhöõng qui ñònh cuûa Nhaø nöôùc veà quaûn lyù, toå chöùc ñieàu
haønh, cuõng nhö veà caùc cheá ñoä, ñònh cheá taøi chính.
Nguyeân taéc thoáng nhaát cuûa NSNN yeâu caàu moïi nguoàn thu vaø moïi khoaûn
chi cuûa NSNN ñeàu phaûi phaûn aûnh taäp trung ñaày ñuû vaø troïn veïn vaøo NSNN. Taát
caû caùc cô quan, ñôn vò khi thöïc hieän nhieäm vuï nhaø nöôùc giao, neáu phaùt sinh caùc
khoaûn thu vaø chi lieân quan ñeán caùc hoaït ñoäng cuûa mình thì ñeàu phaûi ñaët trong heä
thoáng NSNN.
Nguyeân taéc thoáng nhaát cuûa NSNN coøn theå hieän ôû vieäc ban haønh heä thoáng
cheá ñoä thu, chi vaø caùc tieâu chuaån ñònh möùc thoáng nhaát trong toaøn quoác. Moïi
hoaït ñoäng thu, chi ngaân saùch phuïc vuï cho caùc hoaït ñoäng chöùc naêng cuûa Nhaø
nöôùc ñeàu phaûi thöïc hieän theo nhöõng quy ñònh, chuaån möïc vaø thuû tuïc thoáng nhaát
chung do cô quan Nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn quyeát ñònh. Ngoaøi ra khoâng ñôn vò,
caù nhaân naøo ñöôïc töï yù ñaët ra nhöõng cheá ñoä, ñònh möùc thu chi khaùc vôùi nhöõng quy
ñònh chung cuûa nhaø nöôùc. Caùc quy ñònh veà trình töï, noäi dung, thôøi gian laäp, pheâ
duyeät, chaáp haønh vaø quyeát toaùn NSNN cuõng phaûi ñöôïc quy ñònh nghieâm ngaët, roõ
raøng vaø thoáng nhaát trong toaøn quoác.
NSNN chæ toàn taïi moät heä thoáng Ngaân saùch thoáng nhaát cuûa nhaø nöôùc. Yeâu
caàu cuûa nguyeân taéc naøy laø trong moät quoác gia chæ coù moät NSNN thoáng nhaát.
Vieäc hình thaønh nhieàu caáp NSNN töø trung öông ñeán ñòa phöông ñeå phaân caáp
15
quaûn lyù, vaø caùc caáp Ngaân saùch naøy laø moät khaâu, moät boä phaän trong toång theå
NSNN.
Nguyeân taéc taäp trung, daân chuû: theå hieän qua 2 maët
Veà maët taäp trung ñöôïc bieåu hieän laø haàu heát, phaàn lôùn NSNN taäp trung ôû
NSTW nhaèm giaûi quyeát nhöõng vaán ñeà lôùn veà kinh teá-xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Maët
khaùc, ngaân saùch caáp döôùi phaûi chòu söï chæ ñaïo cuûa ngaân saùch caáp treân vaø ngaân
saùch caáp treân coù quyeàn kieåm tra, quaûn lyù, giaùm saùt töø khaâu laäp, chaáp haønh döï
toaùn vaø quyeát toaùn cuûa ngaân saùch caáp döôùi trong vieäc thöïc hieän chuû tröông,
ñöôøng loái, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc, cuõng nhö vieäc chaáp haønh caùc cheá
ñoä quy ñònh cuûa Nhaø nöôùc.
Veà maët daân chuû theå hieän qua moãi caáp chính quyeàn nhaø nöôùc coù moät ngaân
saùch theo phaân caáp quaûn lyù, coù quyeàn quyeát ñònh ngaân saùch caáp mình trong vieäc
thöïc hieän chöùc naêng nhieäm vuï cuûa chính quyeàn caáp mình moät caùch töï chuû, ñoäc
laäp, phaùt huy tính naêng ñoäng saùng taïo cuûa caáp mình trong vieäc thöïc hieän chuû
tröông, ñöôøng loái chính saùch cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø nhieäm vuï phaùt trieån kinh teá
xaõ hoäi cuûa caáp mình, cuõng nhö cho pheùp caáp ngaân saùch ñöôïc quaûn lyù theo quy
cheá rieâng cho phuø hôïp vôùi khaû naêng, trình ñoä quaûn lyù vaø ñieàu kieän cuï theå cuûa
töøng caáp NSNN, ñaûm baûo cho hoaït ñoäng cuûa caùc caáp chính quyeàn Nhaø nöôùc coù
hieäu quaû hôn, tích cöïc khai thaùc moïi nguoàn thu vaø tieát kieäm chi tieâu hôïp lyù, ñoàng
thôøi cuõng laø ñeå phoái hôïp thöïc hieän toát caùc muïc tieâu kinh teá-xaõ hoäi chung cuûa
Nhaø nöôùc.
Nguyeân taéc taäp trung daân chuû trong toå chöùc heä thoáng NSNN ôû nöôùc ta laø
nguyeân taéc xuyeân suoát trong coâng taùc toå chöùc cuûa Nhaø nöôùc ñöôïc söû duïng moät
caùch linh hoaït trong töøng thôøi kyø, coù luùc taêng cöôøng taäp trung, coù luùc môû roäng
daân chuû tuyø theo tình hình vaø ñieàu kieän cuï theå nhaèm phaùt huy hieäu quaû cuûa heä
16
thoáng NSNN.
1.2.2. Heä thoáng NSNN
Heä thoáng NSNN ôû nöôùc ta hieän nay ñöôïc chia thaønh 2 caáp ngaân saùch cô
baûn trong phaân caáp quaûn lyù laø NSTW vaø NSÑP nhaèm deã thöïc hieän nguyeân taéc
taäp trung, daân chuû. Trong ñoù, NSÑP ñöôïc chia thaønh 2 loaïi trong cô cheá quaûn lyù
NSNN bao goàm: NSÑP quaûn lyù theo cô cheá taøi chính chung vaø NSÑP quaûn lyù
theo cô cheá taøi chính ñaëc thuø (TP Haø noäi, TP Hoà Chí Minh), theo cô cheá taøi chính
öu ñaõi (TP Haûi phoøng).
NSÑP ñöôïc chia thaønh 3 caáp bao goàm: Ngaân saùch caáp Tænh, TP thuoäc
trung öông quaûn lyù (goïi chung laø Ngaân saùch Tænh); Ngaân saùch caáp Huyeän, Quaän,
TP, Thò xaõ thuoäc caáp Tænh quaûn lyù (goïi chung laø Ngaân saùch Huyeän) vaø Ngaân
saùch Xaõ, Phöôøng, Thò traán thuoäc caáp Huyeän quaûn lyù (goïi chung laø Ngaân saùch
Xaõ).
Qua xem xeùt treân cho thaáy, thöïc chaát vieäc toå chöùc heä thoáng NSNN ôû nöôùc
ta hieän nay ñöôïc chia thaønh 4 caáp ngaân saùch trong quaûn lyù bao goàm: NSTW,
Ngaân saùch Tænh, Ngaân saùch Huyeän vaø Ngaân saùch Xaõ. Trong ñoù:
- NSTW toång hôïp keá hoaïch, döï toaùn taøi chính cuûa caùc Boä, Ngaønh thuoäc
Trung öông quaûn lyù.
- Ngaân saùch Tænh toång hôïp keá hoaïch, döï toaùn taøi chính cuûa caùc Sôû, Ngaønh,
ñôn vò thuoäc Tænh quaûn lyù.
- Ngaân saùch Huyeän toång hôïp keá hoaïch, döï toaùn taøi chính cuûa caùc Phoøng,
Ban, Ngaønh, ñôn vò thuoäc Huyeän quaûn lyù.
- Ngaân saùch Xaõ toång hôïp keá hoaïch, döï toaùn taøi chính cuûa caùc Ban, Ngaønh,
ñôn vò, boä phaän thuoäc Xaõ quaûn lyù.
- NSÑPø toång hôïp keá hoaïch, döï toaùn taøi chính cuûa ngaân saùch Tænh, ngaân
saùch Huyeän vaø ngaân saùch Xaõ.
17
- NSNN toång hôïp keá hoaïch, döï toaùn taøi chính cuûa NSTW vaø NSÑP.
1.2.3. Nguyeân taéc phaân caáp NSNN
Phaân caáp quaûn lyù NSNN döïa treân nhöõng nguyeân taéc cô baûn sau:
- Ñaûm baûo tính thoáng nhaát cuûa heä thoáng NSNN.
- Phaân caáp thöïc hieän ñoàng boä giöõa phaân caáp quaûn lyù kinh teá - xaõ hoäi vôùi toå
chöùc boä maùy haønh chính. Phaûi phuø hôïp vôùi chöùc naêng nhieäm vuï cuûa töøng caáp
chính quyeàn Nhaø nöôùc trong keá hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa töøng caáp.
- Ñaûm baûo ñöôïc vai troø chuû ñaïo cuûa NSTW, ñoàng thôøi ñaûm baûo tính ñoäc
laäp, töï chuû cuûa NSÑP phuø hôïp vôùi chæ ñaïo caáp treân vaø ñieàu kieän cuï theå cuûa ñòa
phöông.
- Ñaûm baûo tính coâng baèng, tính minh baïch trong phaân caáp.
1.2.4. Phaân caáp nguoàn thu vaø nhieäm vuï chi giöõa caùc caáp ngaân saùch
Phaân caáp nguoàn thu vaø nhieäm vuï chi giöõa caùc caáp ngaân saùch ñöôïc thöïc
hieän theo Luaät NSNN (16/12/2002), Nghò ñònh 60 cuûa Chính phuû (06/06/2003) vaø
Thoâng tö 59 cuûa Boä Taøi chính (23/06/2003) phaân caáp giöõa NSTW vaø NSÑP.
Trong phaïm vi ñeà taøi chæ ñeà caäp ñeán phaân caáp nguoàn thu vaø nhieäm vuï chi cuûa
NSÑP.
- Nguoàn thu cuûa NSÑP goàm:
+ Caùc khoaûn thu NSÑP höôûng 100%: Bao goàm: Thueá nhaø, ñaát; Thueá
taøi nguyeân, khoâng keå thueá taøi nguyeân thu töø hoaït ñoäng daàu, khí; Thueá moân baøi;
Thueá chuyeån quyeàn söû duïng ñaát; Thueá söû duïng ñaát noâng nghieäp; Tieàn söû duïng
ñaát; Tieàn cho thueâ ñaát, thueâ maët nöôùc, khoâng keå tieàn thueâ maët nöôùc thu töø hoaït
ñoäng daàu, khí; Tieàn ñeàn buø thieät haïi ñaát; Tieàn cho thueâ vaø baùn nhaø ôû thuoäc sôû
höõu nhaø nöôùc; Leä phí tröôùc baï; Thu töø hoaït ñoäng xoå soá kieán thieát; Thu nhaäp töø
voán goùp cuûa NSÑP, tieàn thu hoài voán cuûa NSÑP taïi caùc cô sôû kinh teá, thu thanh lyù
taøi saûn vaø caùc khoaûn thu khaùc cuûa doanh nghieäp nhaø nöôùc do ñòa phöông quaûn
18
lyù, phaàn noäp ngaân saùch theo quy ñònh cuûa phaùp luaät; thu töø quyõ döï tröõ taøi chính
cuûa caáp tænh; Caùc khoaûn phí, leä phí, phaàn noäp ngaân saùch theo quy ñònh cuûa phaùp
luaät do caùc cô quan, ñôn vò thuoäc ñòa phöông toå chöùc thu, khoâng keå phí xaêng, daàu
vaø leä phí tröôùc baï; Thu töø quyõ ñaát coâng ích vaø thu hoa lôïi coâng saûn khaùc; Thu söï
nghieäp, phaàn noäp ngaân saùch theo quy ñònh cuûa phaùp luaät cuûa caùc ñôn vò do ñòa
phöông quaûn lyù; Huy ñoäng töø caùc toå chöùc, caù nhaân ñeå ñaàu tö xaây döïng caùc coâng
trình keát caáu haï taàng theo quy ñònh cuûa phaùp luaät; Ñoùng goùp töï nguyeän cuûa caùc
toå chöùc, caù nhaân ôû trong vaø ngoaøi nöôùc; Thu töø huy ñoäng ñaàu tö xaây döïng caùc
coâng trình keát caáu haï taàng theo quy ñònh; Thu töø caùc khoaûn tieàn phaït, tòch thu
theo quy ñònh cuûa phaùp luaät; Thu keát dö NSÑP; Caùc khoaûn thu khaùc cuûa NSÑP
theo quy ñònh cuûa phaùp luaät; Thu boå sung töø ngaân saùch caáp treân; Thu chuyeån
nguoàn ngaân saùch töø NSÑP naêm tröôùc sang NSÑP naêm sau. Vieän trôï khoâng hoaøn
laïi cuûa caùc toå chöùc, caù nhaân ôû nöôùc ngoaøi tröïc tieáp cho ñòa phöông theo quy ñònh
cuûa phaùp luaät;
+ Caùc khoaûn thu phaân chia theo tyû leä phaàn traêm (%) giöõa NSTW vaø
NSÑP: Bao goàm: Thueá giaù trò gia taêng, khoâng keå thueá giaù trò gia taêng haøng hoaù
nhaäp khaåu vaø thueá giaù trò gia taêng thu töø hoaït ñoäng xoå soá kieán thieát; Thueá thu
nhaäp doanh nghieäp, khoâng keå thueá thu nhaäp doanh nghieäp cuûa caùc ñôn vò haïch
toaùn toaøn ngaønh vaø thueá thu nhaäp doanh nghieäp thu töø hoaït ñoäng xoå soá kieán
thieát; Thueá thu nhaäp ñoái vôùi ngöôøi coù thu nhaäp cao; Thueá tieâu thuï ñaëc bieät thu töø
dòch vuï, haøng hoaù saûn xuaát trong nöôùc, khoâng keå thueá tieâu thuï ñaëc bieät thu töø
hoaït ñoäng xoå soá kieán thieát; Phí xaêng, daàu.
+ Vieäc phaân caáp caùc nguoàn thu cho ngaân saùch caùc caáp chính quyeàn ôû
ñòa phöông do HÑND caáp tænh quyeát ñònh trong phaïm vi ñöôïc phaân caáp, ñoàng
thôøi phaûi baûo ñaûm caùc yeâu caàu sau:
19
* Gaén vôùi nhieäm vuï vaø khaû naêng quaûn lyù cuûa töøng caáp, haïn cheá vieäc
boå sung töø ngaân saùch caáp treân cho ngaân saùch caáp döôùi; khuyeán khích caùc caáp
taêng cöôøng quaûn lyù thu, choáng thaát thu; haïn cheá phaân chia caùc nguoàn thu coù quy
moâ nhoû cho nhieàu caáp.
* Ngaân saùch xaõ, thò traán ñöôïc höôûng toái thieåu 70% ñoái vôùi caùc khoaûn
thu sau: Thueá chuyeån quyeàn söû duïng ñaát; Thueá nhaø, ñaát; Thueá moân baøi thu töø caù
nhaân, hoä kinh doanh; Thueá söû duïng ñaát noâng nghieäp thu töø hoä gia ñình; Leä phí
tröôùc baï nhaø, ñaát;
* Ngaân saùch thò xaõ, TP thuoäc tænh ñöôïc höôûng toái thieåu 50% khoaûn thu
leä phí tröôùc baï, khoâng keå leä phí tröôùc baï nhaø, ñaát.
+ Vieäc huy ñoäng voán ñaàu tö xaây döïng coâng trình keát caáu haï taàng
ñöôïc thöïc hieän nhö sau:
* Khi coù nhu caàu huy ñoäng voán ñaàu tö, UBND caáp tænh laäp phöông aùn
trình HÑND cuøng caáp quyeát ñònh; Dö nôï voán huy ñoäng taïi thôøi ñieåm trình
phöông aùn vaø dö nôï sau khi phöông aùn huy ñoäng ñöôïc duyeät baûo ñaûm khoâng
vöôït quaù 30% voán ñaàu tö XDCB trong nöôùc haøng naêm cuûa ngaân saùch caáp tænh,
khoâng keå voán ñaàu tö boå sung theo muïc tieâu khoâng coù tính chaát oån ñònh thöôøng
xuyeân töø NSTW cho ngaân saùch caáp tænh; ñaûm baûo caùc yeâu caàu, thuû tuïc quy ñònh
khaùc cuûa Nhaø nöôùc.
* Sau khi phöông aùn huy ñoäng voán ñöôïc HÑND caáp tænh quyeát ñònh,
Uyû ban nhaân daân baùo caùo Boä Keá hoaïch vaø Ñaàu tö, Boä Taøi chính ñeå theo doõi,
giaùm saùt vieäc thöïc hieän vaø toång hôïp baùo caùo Thuû töôùng Chính phuû;
* Vieäc huy ñoäng voán cuûa ñòa phöông ñöôïc thöïc hieän baèng vieäc phaùt
haønh traùi phieáu Chính phuû vaø huy ñoäng töø caùc nguoàn taøi chính hôïp phaùp khaùc
theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.
20
* Nguoàn voán huy ñoäng ñöôïc haïch toaùn thu ngaân saùch caáp tænh ñeå chi
cho muïc tieâu ñaõ ñònh vaø phaûi boá trí trong caân ñoái cuûa ngaân saùch caáp tænh ñeå chuû
ñoäng traû nôï khi ñeán haïn.
- Nhieäm vuï chi cuûa NSÑP goàm:
+ Chi ñaàu tö phaùt trieån veà: Ñaàu tö xaây döïng caùc coâng trình keát caáu haï
taàng kinh teá - xaõ hoäi khoâng coù khaû naêng thu hoài voán do ñòa phöông quaûn lyù; Ñaàu
tö vaø hoã trôï voán cho caùc doanh nghieäp, caùc toå chöùc kinh teá, caùc toå chöùc taøi chính
cuûa Nhaø nöôùc theo quy ñònh cuûa phaùp luaät; Phaàn chi ñaàu tö phaùt trieån trong caùc
chöông trình muïc tieâu quoác gia do caùc cô quan ñòa phöông thöïc hieän; Caùc khoaûn
chi ñaàu tö phaùt trieån khaùc theo quy ñònh cuûa phaùp luaät;
+ Chi thöôøng xuyeân veà: Caùc hoaït ñoäng söï nghieäp giaùo duïc, ñaøo taïo,
daïy ngheà, y teá, xaõ hoäi, vaên hoùa thoâng tin vaên hoïc ngheä thuaät, theå duïc theå thao,
khoa hoïc vaø coâng ngheä, moâi tröôøng, caùc söï nghieäp khaùc do caùc cô quan ñòa
phöông quaûn lyù; Caùc hoaït ñoäng söï nghieäp kinh teá do ñòa phöông quaûn lyù; Caùc
nhieäm vuï veà quoác phoøng, an ninh, traät töï an toaøn xaõ hoäi do NSÑP baûo ñaûm theo
quy ñònh cuûa Chính phuû vaø caùc vaên baûn höôùng daãn thöïc hieän; Hoaït ñoäng cuûa caùc
cô quan nhaø nöôùc, cô quan Ñaûng Coäng saûn Vieät Nam ôû ñòa phöông; Hoaït ñoäng
cuûa caùc toå chöùc chính trò - xaõ hoäi ôû ñòa phöông: Uyû ban Maët traän Toå quoác Vieät
Nam, Hoäi Cöïu chieán binh Vieät Nam, Hoäi Lieân hieäp phuï nöõ Vieät Nam, Hoäi Noâng
daân Vieät Nam, Ñoaøn thanh nieân coäng saûn Hoà Chí Minh; Hoã trôï cho caùc toå chöùc
chính trò xaõ hoäi - ngheà nghieäp, toå chöùc xaõ hoäi, toå chöùc xaõ hoäi - ngheà nghieäp ôû ñòa
phöông; Thöïc hieän caùc chính saùch xaõ hoäi ñoái vôùi caùc ñoái töôïng do ñòa phöông
quaûn lyù; Phaàn chi thöôøng xuyeân trong caùc chöông trình muïc tieâu quoác gia do caùc
cô quan ñòa phöông thöïc hieän; Trôï giaù theo chính saùch cuûa Nhaø nöôùc; Caùc khoaûn
chi thöôøng xuyeân khaùc theo quy ñònh cuûa phaùp luaät;
- Xem thêm -
.PDF 
85 
55933 
130 
