Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Lêi më ®Çu
Trong nh÷ng n¨m cuèi cña thÕ kû XX, nÒn kinh tÕ cña níc ta cã nh÷ng
thay ®æi ®¸ng kÓ vÒ nhiÒu mÆt, ®æi míi víi viÖc chuyÓn tõ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch
ho¸ tËp trung bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù ®Þnh híng cña nhµ
níc. C¬ chÕ kinh tÕ míi cïng xu híng héi nhËp nÒn kinh tÕ hiÖn nay ®· ®Æt
c¸c doanh nghiÖp níc ta vµ mét th¸ch thøc lín ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®øng
v÷ng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng®ßi hái c¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng n©ng cao
hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµm ¨n cã hiÖu qu¶. Thùc tÕ trong thêi gian qua chØ
ra nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n cã hhiÖu qu¶, thÝch øng ®îc tèt víi c¬ chÕ thÞ
trêng sÏ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Ngîc l¹i nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng thÝch øng sÏ
bÞ ph¸ s¶n hoÆc gi¶i thÓ. HiÖn nay níc ta cã sù më réng nÒn kinh tÕ, c¸c nghµnh
c¸c cÊp, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nh»m dÇn dÇn x©y dùng l¹i c¬ cÊu tæ chøc
hÖ thèng qu¶n lý cña c¸c c«ng ty, xÝ nghiÖp. HiÖn t¹i c¸c doanh nghiÖp nhµ níc
chiÕm ®a sè tr«ng nÒn kinh tÕ trong ®ã doanh nghiÖp chiÕm vÞ trÝ träng yÕu trong
nÒn kinh tÕ ®îc nhµ níc ®Çu t ph¸t triÓn. §iÒu ®ã kh«ng tr¸nh khái sù ®éc
quyÒn mÆc dï doanh nghiÖp nµy ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ ®Ó ®a níc ta trë
thµnh níc cã nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, dÇn dÇn tiÕn tíi ph¸t triÓn
m¹nh vÒ nhiÒu lÜnh vùc trong nÒn kinh tÕ, s¸nh vai cïng c¸c níc ph¸t triÓn kh¸c
trong khu vùc §«ng Nam ¸, ®a nÒn kinh tÕ lªn ngang tÇm vµ hoµ cïng nÒn
kinh tÕ thÕ giíi.
Song ho¹t ®éng s¶n suÊt kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, l¹i lµ mét
vÊn ®Ò rÊt phøc t¹p vµ nan gi¶i. Cã rÊt nhiÒu ®iÒu ph¶i bµn ®Õn t×m ra gi¶i ph¸p
cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ chung cña ®Êt níc.
Do ®ã c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù t×m vµ t¹o ra con ®êng ®i, m«i trêng
kinh doanh cña riªng m×nh.
M«i trêng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp thêng coi ®ã lµ mét m«i trêng
c¹nh tranh gay g¾t, lµ ®iÓm sèng cßn cña c¸c doanh nghiÖp.
V× thÕ viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña mçi doanh nghiÖp lµ ®iÒu quan träng
nhÊt. Nã cã thÓ gióp c«ng ty ®øng v÷ng trªn thÞ trêng vµ ®Ó t¹o ra mét m«i
trêng kinh doanh phï hîp víi nÒn kinh tÕ cña mçi c«ng ty.
1
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt tríc hÕt c¸c c«ng ty, doanh nghiÖp ph¶i duy tr×
®¶m b¶o ®îc chÊt lîng s¶n phÈm hµng ho¸ vµ ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó gi¶m ®îc
chi phÝ cho mçi s¶n phÈm cµng Ýt cµng tèt. Nhng vÉn ®¹t møc s¶n lîng tèi ®a
lîi nhuËn lín. Cã nh vËy c¸c doanh nghiÖp míi cã thÓ ®øng v÷ng trªn thÞ trêng.
§ång thêi díi sù ph¸t triÓn vµ t¸c ®éng cña nÒn kinh tÕ c¸c c«ng ty,
doanh nghiÖp míi cã thÓ dùa vµo tiÒm n¨ng cña m×nh ®Ó tõ ®ã thóc ®Èy nÒn kinh
tÕ ph¸t triÓn.
C«ng ty c¬ khÝ 120 lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc thuéc tæng c«ng ty c¬
khÝ giao th«ng vËn t¶i chuyªn s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng thuéc ph¹m vi kÕt cÊu
thÐp m¹ kÏm, söa ch÷a xe m¸y c«ng tr×nh vµ s¶n xuÊt phô tïng l¾p gi¸p xe g¾n
m¸y. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, ®Ó ®øng v÷ng trªn thÞ trêng c«ng ty lu«n phÊn
®Êu víi khÈu hiÖu:
“+ TÊt c¶ v× quyÒn lîi cña kh¸ch hµng v× sù ph¸t triÓn l©u dµi cña c«ng ty.
+ §¶m b¶o qu¶n lý chÆt chÏ c¸c quy tr×nh ho¹t ®éng ®· cam kÕt víi kh¸ch hµng.
+ Kh«ng ngõng c¶i tiÕn n©ng cao h¬n n÷a sù tho¶ m·n cña kh¸ch hµng. “
Víi thùc tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty c¬ khÝ 120 dùa trªn c¬ së
lý luËn chung díi sù híng dÉn cña thÇy §ång Xu©n Ninh chuyªn ®Ò
“Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng
ty c¬ khÝ 120”
Môc ®Ých bµi viÕt T×m ra ®iÒu m¹nh yÕu cña c«ng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh.
Ph©n tÝch c¸c ®iÒu kiÖn chñ quan, kh¸ch quan. ®iÒu kiÖn bªn trong , bªn ngoµi
céng víi kÕt qu¶ thùc tÕ cña ®èi tîng nghiªn cøu. §Ó tõ ®ã t×m ra con ®êng
®i cho doanh nghiÖp trªn thÞ trêng hiÖn nay
§èi tîng cña chuyªn ®Ò nµy lµ : C«ng ty c¬ khÝ 120.
B»ng nh÷ng kÕt qu¶ cô thÓ mµ c«ng ty ®· ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m tõ 1999
®Õn n¨m 2001. Lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh cña ngµnh c¬ khÝ trong khi
t×nh h×nh chung cña ngµnh cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n mµ c«ng ty vÉn ®øng
v÷ng trªn thÞ trêng trong nh÷ng n¨m qua vµ hiÖn nay ®ang kh¼ng ®Þnh m×nh
2
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
B»ng ph¬ng ph¸p ph©n tÝch so s¸nh c¸c kÕt qu¶ ®· ®¹t ®îc kinh doanh
cña c«ng ty. Dïng c¬ së lý luËn cña ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ho¹t ®éng ®Ó tõ
®ã cã gi¶ ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty.
Chuyªn ®Ò ®îc chia lµm ba ch¬ng
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ hiÖu qu¶ s¶n suÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty c¬ khÝ 120.
Ch¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng
ty c¬ khÝ 120.
Qua bµi viÕt nµy t«i xin tr©n träng c¶m ¬n PGS.TS §ång Xu©n Ninh vµ
C«ng ty c¬ khÝ 120 ®· tËn t×nh gióp ®ì ®Ó t«i hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy.
Sinh viªn
Ph¹m Vò Lîi
3
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ch¬ng i
lý luËn chung vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp.
I.
Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña hiÖu qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh.
1. Kh¸i niÖm.
MÆc dï cã rÊt nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau, song vÉn cã thÓ kh¼ng ®Þnh
trong c¬ chÕ thÞ trêng ë níc ta hiÖn nay, mäi C«ng ty, doanh nghiÖp kinh
doanh ®Òu nh»m môc ®Ých lµ lîi nhuËn. NÕu duy tr× ®îc lîi thÕ kinh doanh th×
sÏ mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn h¬n cho doanh nghiÖp. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy c¸c
doanh nghiÖp ph¶i tù x¸c ®Þnh híng kinh doanh, chiÕn lîc kinh doanh cho
m×nh. Trong mäi thêi kú ph¸t triÓn ®Òu ph¶i kinh doanh sao cho phï hîp víi sù
thay ®æi cña m«i trêng kinh doanh ®ã lµ ph©n bæ tèt c¸c nguån lùc s½n cã.
Muèn kiÓm tra tÝnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tríc tiªn ta ph¶i
®¸nh gi¸ ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh còng nh tõng bé
phËn kinh doanh.
Cã thÓ nãi r»ng, sù thèng nhÊt vÒ quan ®iÓm cho r»ng ph¹m trï vÒ hiÖu
qu¶ kinh doanh ph¶n ¸nh mÆt chÊt lîng cña hoËt ®éng kinh doanh song l¹i rÊt
khã cã thÓ t×m thÊy ®îc sù thèng nhÊt trong quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
kinh doanh.
4
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Theo nhµ kinh tÕ häc ManfredKulin th× hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ®ã lµ
mét ph¹m trï kinh tÕ nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông vµ cung cÊp c¸c nguån lùc
nh thiÕt bÞ m¸y mãc nh»m ®¹t môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®Ò ra.
Chuyªn ®Ò vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh gióp c¸c doanh nghiÖp cã thÓ
®¹t ®îc lîi nhuËn cao nhÊt nÕu doanh nghiÖp biÕt tËn dông mäi kh¶ n¨ng vÒ lao
®éng vµ vÒ vèn th× sÏ cã møc chi phÝ cho s¶n xuÊt kinh doanh lµ thÊp nhÊt.
2. B¶n chÊt.
Qua kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ta thÊy ®îc râ h¬n hiÖu
qu¶ kinh doanh lµ ph¹m trï ph¶n ¸nh mÆt chÊt lîng cña c¸c ho¹t ®éng kinh
doanh, nã ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc s¶n xuÊt nh m¸y mãc thiÕt
bÞ, nguyªn nhiªn liÖu, tiÒn vèn trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
NÕu ta xÐt ë hai khÝa c¹nh: - HiÖu qu¶
- KÕt qu¶.
-KÕt qu¶ lµ ph¹m trï ph¶n ¸nh nh÷ng c¸i thu ®îc sau mét qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh hay mét kho¶ng thêi gian kinh doanh nµo ®ã.
KÕt qu¶ bao giê còng lµ môc tiªu cña doanh nghiÖp, kÕt qu¶ cã thÓ biÓu hiÖn
b»ng ®¬n vÞ hiÖn vËt hoÆc ®¬n vÞ gi¸ trÞ.
5
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
C¸c ®¬n vÞ hiÖn vËt cô thÓ ®îc sö dông tuú thuéc vµo ®Æc trng cña s¶n
ph¶m mµ qu¸ tr×nh ¶n xuÊt kinh doanh t¹o ra nã cã thÓ lµ tÊn, t¹,…m2 , m3 ,lÝt.
C¸c ®¬n vÞ gi¸ trÞ nh triÖu ®ång, ngo¹i tÖ….
KÕt qu¶ cßn cã thÓ ph¶n ¸nh mÆt chÊt lîng cña s¶n phÈm s¶n xuÊt kinh
doanh nh uy tÝn, danh tiÕng cña doanh nghiÖp.
-HiÖu qu¶ lµ ph¹m trï ph¶n ¸nh møc ®é, tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc
s¶n xuÊt mµ tr×nh ®é lîi dông ë ®©y kh«ng thÓ ®o b»ng ®¬n vÞ hiÖn vËt hay gi¸ trÞ
mµ nã l¹i lµ mét ph¹m trï t¬ng ®èi.
NÕu kÕt qu¶ lµ môc tiªu cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh th× hiÖu qu¶ lµ
ph¬ng tiÖn ®Ó cã thÓ ®¹t ®îc môc tiªu ®ã.
Nãi ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ta l¹i nghÜ ngay ®Õn hai chØ tiªu ®ã
lµ chi phÝ vµ kÕt qu¶ ®ã lµ mèi quan hÖ gi÷a tû sè vµ kÕt qu¶ hao phÝ nguån lùc.
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc
s¶n xuÊt trong mét thêi kú kinh doanh, nã hoµn toµn kh¸c víi viÖc so s¸nh sù
t¨ng lªn cña kÕt qu¶ víi sù t¨ng lªn cña c¸c yÕu tè ®Çu vaß.
II. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
1. ChØ tiªu vÒ n¨ng suÊt lao ®éng.
Thêng ®¸nh gi¸ chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n theo n¨m, ngµy,
giê….N¨ng suÊt lao ®éng kh«ng chØ ph¶n ¸nh kÕt qu¶ c«ng t¸c mµ cßn trùc tiÕp
6
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ph¶n ¸nh kh¸i qu¸t nhÊt kÕt qu¶ c«ng t¸c trong kú vµ thêng ®¹t chØ tiªu vÒ sö
dông ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cuèi cïng cña doanh nghiÖp.
ChØ tiªu vÒ n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ph¶n ¸nh chØ tiªu lao ®éng h»ng
n¨m nã phô thuéc vµo nh©n tè m¸y mãc thiÕt bÞ.
Th«ng thêng nãi ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng ta thêng nghÜ ngay ®Õn d©y
chuyÒn m¸y mãc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ cã sù s¸ng t¹o cña ngêi lao ®éng ®Ó
®iÒu khiÓn ®îc c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i míi nh»m ®a n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng lªn.
Chóng ta ®· biÕt r»ng, dï m¸y mãc thiÕt bÞ cã hiÖn ®¹i ®Õn ®©u ®Òu do bµn
tay khèi ãc con ngêi t¹o ra. V× vËy, c¸i quan träng ë ®©y lµ ta ph¶i biÕt phèi hîp
nhÞp nhµng gi÷a ngêi vËn hµnh c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, mµ n¨ng suÊt lao
®éng l¹i chñ yÕu dùa vµo hai vÊn ®Ò trªn ®ã lµ ngêi vËn hµnh m¸y mãc thiÕt bÞ.
C«ng thøc:
gi¸ trÞ tæng s¶n lîng
NSL§ b×nh qu©n
=
Sè ngêi lao ®éng
ChØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ngµy cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ngoµi
nh©n tè thuéc vÒ b¶n th©n ngêi sö dông mµ n¨ng suÊt lao ®éng cßn phô thuéc
vµo thêi gian lao ®éng.
NÕu tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ngµy mµ nhá h¬n n¨ng suÊt
lao ®éng giê th× nã ph¶n ¸nh viÖc sö dông thêi gian sè giê lµm viÖc b×nh qu©n
7
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
cña c«ng nh©n lµ kÐm so víi kÕ ko¹ch vµ ngîc l¹i nÕu nh n¨ng suÊt lao ®éng
b×nh qu©n n¨m cña mét c«ng nh©n mµ lín h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng
ngµy cña mét c«ng nh©n th× nã ph¶n ¸nh doanh nghiÖp sÏ t¨ng sè ngµy lµm viÖc
trong n¨m.
2. ChØ tiªu vÒ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Trong mçi doanh nghiÖp viÖc æn ®Þnh gi¸ thµnh cho mét lo¹i s¶n phÈm lµ
vÊn ®Ò rÊt quan träng, gi¸ thµnh ph¶i thÕ nµo ®Ó cho phï hîp víi tói tiÒn cña
ngêi tiªu dïng tin tëng vµ sö dông, chÊt lîng s¶n phÈm ®îc ®¶m b¶o mÉu
m·, bao b× phï hîp.
Nhng thùc tÕ l¹i cho thÊy r»ng tuú thuéc vµo tõng lo¹i s¶n phÈm vµ chi
phÝ cho s¶n xuÊt mét s¶n phÈm lín hay nhá ®Ó tõ ®ã cã thÓ tÝnh ®îc gi¸ thµnh
mçi s¶n phÈm mµ vÉn ®em l¹i lîi nhuËn lín cho doanh nghiÖp.
Mçi mét s¶n phÈm ph¶i ®¹t ®îc chÊt lîng cao nh ®é an toµn lín, mÉu
m· h×nh thøc bao b× phï hîp, tr¸nh loÌ loÑt, tiÕt kiÖm ®îc thêi gian s¶n xuÊt ra
mét s¶n phÈm. Cã ®îc nh vËy míi cã thÓ gióp doanh nghiÖp ®¹t ®îc tèt môc
tiªu mµ doanh nghiÖp ®Ò ra, gióp doanh nghiÖp Ên ®Þnh ®îc gi¸ thµnh s¶n
phÈm,møc ®é tiªu thô s¶n phÈm ®em l¹i lîi nhuËn cho doanh nghiÖp m×nh.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm = Chi phÝ trùc tiÕp 1 s¶n phÈm + Chi phÝ chung 1 s¶n phÈm
Mét sè ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm thêng dïng.
- Ph¬ng ph¸p gi¶n ®¬n:
8
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Z s¶n phÈm= CFKD
Sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra
Ph¬ng ph¸p nµy chØ ¸p dông víi doanh nghiÖp chØ s¶n xuÊt ra mét lo¹i
s¶n phÈm duy nhÊt.
-Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo hai hay nhiÒu bíc.
Z = Z1 + Z2.
Z1 lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra.
Z2 lµ gi¸ thµnh vÒ gi¸ trÞ tiªu thô cña nh÷ng s¶n phÈm tiªu thô trong kú.
chi phÝ kinh doanh trùc tiÕp
Z1 =
Sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong kú
Chi phÝ kinh doanh qu¶n trÞ + Chi phÝ kinh doanh tiªu thô
Z2 =
Sè lîng s¶n phÈm tiªu thô trong kú
ë ®©y ¸p dông ®îc trong trêng hîp cã kÕt qu¶ chi phÝ kinh doanh cña
tõng bíc c«ng viÖc.
- Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo hÖ sè t¬ng ®¬ng.
Ta tiÕn hµnh chia s¶n phÈm theo nhãm hoÆc mét tËp hîp chi phÝ kinh doanh theo
nhãm vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh ë phÇn s¶n phÈm gi¶n ®¬n.
C¸c bíc tiÕn hµnh:
9
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Bíc 1: Ph©n nhãm s¶n phÈm lµ c¸c nhãm cã c¸c ®Æc ®iÓm gièng nhau.
Bíc 2: Lùa chän, liÖt kª c¸c s¶n phÈm ®iÓn h×nh.
Bíc 3: X¸c ®Þnh c¸c hÖ sè t¬ng quan trªn c¬ së ®Þnh møc s¶n phÈm.
Bíc 4: Quy ®æi mäi s¶n phÈm trong nhãm thµnh s¶n phÈm ®iÓn h×nh th«ng qua
hÖ sè t¬ng ®¬ng.
Bíc 5: TÝnh gi¸ thµnh cho s¶n phÈm ®iÓn h×nh.
Bíc 6: Sö dông c¸c hÖ sè t¬ng quan ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c¸c
lo¹i s¶n phÈm cô thÓ trong nhãm.
- TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph¬ng ph¸p bæ xung.
CFKD trùc tiÕp
Tû lÖ bæ sung chung =
x100 =
(%)
CFKD gi¸n tiÕp
CFKD trùc tiÕp vÒ vËt t
§iÓm vËt t
=
x100 =
(%)
CFKD gi¸n tiÕp ë ®o¹n s¶n xuÊt
CFKD trùc tiÕp ë ®iÓm s¶n xuÊt
Tû lÖ bæ sung ®iÓm s¶n xuÊt =
x100 = (%)
CFKD gi¸n tiÕp ë ®o¹n s¶n xuÊt
10
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ë ®©y ®iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông víi Doanh nghiÖp s¶n xuÊt víi nhiÒu lo¹i s¶n
phÈm, doanh nghiÖp ®· thiÕt lËp vµ thùc hiÖn tÝnh chi phÝ kinh doanh theo lo¹i,
®iÓm.
3. ChØ tiªu vÒ doanh thu.
Doanh thu cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau: sè
lîng, chÊt lîng cña s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra.
NÕu chÊt lîng s¶n phÈm tèt gi¸ thµnh æn ®Þnh th× doanh nghiÖp sÏ tiªu thô ®îc
nhiÒu s¶n phÈm, lóc nµy doanh thu cña doanh nghiÖp sÏ t¨ng lªn kÐo teo c¶ ®êi
sèng cña c«ng nh©n sÏ cã thu nhËp cao.
Doanh thu s¶n phÈm = Sè lîng s¶n phÈm x gi¸ thµnh 1 ®¬n vÞ s¶n phÈm.
4. ChØ tiªu vÒ lîi nhuËn.
Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp phô thuéc vµo doanh thu cña mçi doanh
nghiÖp. TÊt c¶ mäi doanh nghiÖp dï lín hay nhá ®Òu cã môc tiªu cuèi cïng lµ tèi
®a ho¸ lîi nhuËn, ®· kinh doanh lµ ph¶i cã lîi nhuËn, doanh thu cña doanh
nghiÖp cµng lín th× lîi nhuËn cña doanh nghiÖp cµng cao. Doanh nghiÖp cã vèn
®Çu t lín ®em l¹i lîi nhuËn cao cho doanh nghiÖp, ®iÒu ®ã sÏ ®îc ph¶n ¸nh qua
hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanhcña mçi doanh nghiÖp.
LNDN = CFSXKD - Doanh thu cña doanh nghiÖp
DN
11
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
5. ChØ tiªu vÒ møc thu nhËp .
Møc thu nhËp cña ngêi lao ®éng phô thuéc vµo lîi nhuËn cña doanh
nghiÖp, tr×nh ®é qu¶n lý cña c¸n bé ®iÒu hµnh. NÕu tr×nh ®é cña ngêi ®iÒu hµnh
tèt võa cã thÓ l·nh ®¹o vµ t×m tßi ph¬ng ph¸p lµm gi¶m thêi gian lao ®éng
nhng s¶n phÈm vÉn t¨ng. NÕu doanh nghiÖp lµm ¨n thu ®îc nhiÒu lîi nhuËn
cao th× møc thu nhËp cña c«ng nh©n sÏ æn ®Þnh, t¨ng lªn thóc ®Èy ngêi c«ng
nh©n cã tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc, h¨ng h¸i lao ®éng. Nªn ¸p dông h×nh thøc tr¶
l¬ng cã thëng ®Ó khuyÕn khÝch lao ®éng, ngoµi ra cßn cã nhiÒu h×nh thøc tr¶
l¬ng ®Ó khuyÕn khÝch lao ®éng t¨ng lîi nhuËn ®ã lµ kho¸n s¶n phÈm, l¬ng thêi
gian….
Chi phÝ tiÒn l¬ng
Thu nhËp b×nh qu©n 1 lao ®éng =
Sè ngêi lao
6. ChØ tiªu vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn.
Vèn kinh doanh ®îc thÓ hiÖn b»ng toµn bé tiÒn l¬ng, toµn bé tµi s¶n cña
doanh nghiÖp bao gåm:
+ Tµi s¶n cè ®Þnh: Nhµ cöa, kho tµng, ®Êt ®ai,…
+ Tµi s¶n lu ®éng nh: TiÒn , b¶n quyÒn, ng©n phiÕu,…
XÐt trªn gãc ®é chu chuyÓn vèn th× l¹i chia lµm hai lo¹i:
12
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
+ Vèn lu ®éng ®ã lµ sè vèn dïng ®Ó mua s¾m c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, s¶n
phÈm…
Tµi s¶n lu ®éng lµ gi¸ trÞ cña nã bÞ dÞch chuyÓn mét lÇn hoµn toµn trong
mét chu kú kinh doanh. NÕu doanh nghiÖp nµo biÕt sö dông vèn quay vßng cµng
nhiÒu th× doanh nghiÖp ®ã sÏ cã lîi nhuËn lín.
+ Vèn cè ®Þnh lµ sè vèn dïng ®Ó mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh vèn nµy sÏ ®îc
dÞch chuyÓn dÇn qua tõng phÇn vµ qua rÊt nhiÒu chu kú kinh doanh.
7. ChØ tiªu vÒ doanh lîi.
Quan t©m xem xÐt, ®©y lµ nhãm chØ tiªu vµ lµ thíc ®o quyÕt ®Þnh ®Õn
hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp.
ChØ tiªu vÒ doanh lîi bao gåm c¸c chØ tiªu nh:
- Doanh lîi toµn bé vèn kinh doanh.
DVKD = R + VV
x 100 (%)
VKD
Trong ®ã:
D: HiÖu qu¶ møc doanh lîi.
DVKD lµ doanh lîi vèn kinh doanh.
R lµ l·i rßng.
VV lµ l·i vèn vay.
VKD lµ vèn kinh doanh.
DVKD cho biÕt mét ®ång vèn kinh doanh cho ta bao nhiªu ®ång lîi nhuËn.
DVKD =
R = lîi nhuËn tríc thuÕ x 100 (%)
VKD
VKD
- Doanh lîi vèn tù cã:
13
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Cã nhiÒu nhµ qu¶n trÞ häc cho r»ng ph¶i xem xÐt xem chi tiªu doanh lîi
vèn tù cã cã ph¶i lµ m« h×nh lùa chän vÒ kinh tÕ hay kh«ng.
Thùc chÊt doanh thu b¸n hµng cña mét kú tÝnh to¸n chÝnh lµ viÖc sö dông
vèn kinh doanh hiÖn cã cña doanh nghiÖp, h¬n n÷a chØ tiªu nµy cßn cã h¹n chÕ lµ
nÕu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh th«ng qua chØ tiªu nµy th× doanh nghiÖp ®i vay
vèn cµng nhiÒu th× dÉn tíi hiÖu qu¶ kinh doanh sÏ rÊt cao.
DVTC =
R x 100 (%)
VTC
Trong ®ã: DVTC lµ doanh lîi vèn tù cã cña mét thêi kú tÝnh to¸n.
VTC lµ tæng vèn tù cã cña mét thêi kú.
- Doanh lîi cña doanh thu b¸n hµng.
DTR(%) = R x 100
VKD
Víi DTR doanh lîi cña doanh thu b¸n hµng cña mét thêi kú.
TR doanh thu b¸n hµng cña thêi kú tÝnh to¸n chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh theo
chi phÝ.
+ HiÖu qu¶ kinh doanh theo chi phÝ kinh doanh cña mét thêi kú:
HCPKD(%) = TR x 100
TCKD
Trong ®ã:
HCPKD: HiÖu qu¶ kinh doanh tÝnh theo tiÒm n¨ng.
TR: Doanh thu b¸n hµng cña thêi kú tÝnh to¸n.
14
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
TCKD: TÝnh chi phÝ kinh doanh cña s¶n phÈm tiªu thô trong kú.
Chó ý: NÕu kh«ng x¸c ®Þnh ®îc doanh thu b¸n hµng cã thÓ sö dông chØ tiªu gi¸
trÞ tæng s¶n lîng cña thêi kú thay thÕ cho chi phÝ kinh doanh cña s¶n phÈm tiªu
thô trong kú.
+ HiÖu qu¶ kinh doanh theo tiÒm n¨ng cña mét thêi kú.
HTN(%) = TCKDTt x 100
TCKDPD
Trong ®ã:
HTN: Lµ hiÖu qu¶ kinh doanh tÝnh theo tiÒm n¨ng
TCKDTt: Chi phÝ kinh doanh thùc tÕ ph¸t sinh cña kú
TCKDPD: Chi phÝ kinh doanh ph¶i ®¹t.
8. Mét sè chØ tiªu kinh doanh bé phËn.
* Nhãm chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh.
§Ó ®¸nh gi¸ chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh ngêi ta thêng sö
dông c¸c chØ tiªu nh:
+ Sè vßng quay toµn bé vèn kinh doanh.
SV =
TR
VKD
Trong ®ã: SVVKD lµ sè vßng quay cña vèn kinh doanh.
NÕu sè vßng quay cµng lín th× hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng nhiÒu.
15
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
+ HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh ®îc ®¸nh gi¸ bëi chØ tiªu hiÖu suÊt sö dông tµi
s¶n vèn cè ®Þnh.
HTSCD = R
TSC§G
Trong ®ã: HTSCD lµ hiÖu suÊt sö dông tµi s¶n cè ®Þnh
TSC§G lµ tæng gi¸ trÞ tµi s¶n b×nh qu©n trong kú.
Tæng gi¸ trÞ b×nh qu©n cña tµi s¶n cè ®Þnh trong kú lµ tæng gi¸ trÞ cßn l¹i
cña tµi s¶n cè ®Þnh, ®îc tÝnh theo nguyªn gi¸ cña tµi s¶n cè ®Þnh sau khi ®· trõ
®i phÇn hao mßn tÝch luü ®Õn thêi kú tÝnh to¸n.
TSC§G = Nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh- Gi¸ trÞ ®· hao mßn.
ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång gi¸ trÞ TSC§ trong k× t¹o ra ®îc bao nhiªu
®ång lîi nhuËn. ë ®©y ®· thÓ hiÖn ®îc tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng sö dông tµi s¶n cè
®Þnh vµ sinh lêi trong s¶n xuÊt kinh doanh.
Ph©n tÝch c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh ®Ó tõ ®ã x¸c ®Þnh
tÝnh hiÖu qu¶ vµ nguyªn nh©n cña viÖc sö dông kh«ng cã hiÖu qu¶ µi s¶n cè ®Þnh,
th«ng thêng lµ do ®Çu t vµo tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng dïng ®Õn, sö dông tµi s¶n cè
®Þnh kh«ng hÕt c«ng suÊt.
+ HiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng:
HVL§ =
R
VL§
Trong ®ã: HVL§ lµ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng.
16
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
VL§ lµ vèn lu ®éng b×nh qu©n kú tÝnh to¸n.
Vèn lu ®éng b×nh qu©n kú tÝnh to¸n chÝnh lµ gi¸ trÞ b×nh qu©n cña vèn
lu ®éng cã ë ®Çu kú vµ cuèi kú. ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn lu ®éng
t¹o ra ®îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn.
Ngoµi ra hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cßn ®îc ph¶n ¸nh th«ng qua chØ
tiªu sè vßng lu©n chuyÓn vèn lu ®éng trong n¨m.
SVVL§ = TR
VL§
Víi SVVL§ lµ sè vßng lu©n chuyÓn vèn lu ®éng trong n¨m. NghÞch ®¶o
cña chØ tiªu trªn lµ chØ tiªu sè ngµy b×nh qu©n cña mét kú lu©n chuyÓn vèn lu
®éng.
SVLC = 365
SVVL§
= 365VL§
TR
SVLC lµ sè ngµy b×nh qu©n cña mét vßng lu©n chuyÓn vèn lu ®éng.
+ HiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng tÝnh theo lîi nhuËn: ChØ tiªu nµy ®îc x¸c ®Þnh
b»ng tÝch cña tû suÊt lîi nhuËn trong tæng gi¸ trÞ kinh doanh víi sè vßng lu©n
chuyÓn vèn lu ®éng.
HVL§ =
R x TR
TR
VL§
+ HiÖu qu¶ gãp vèn trong c«ng ty cæ phÇn ®îc x¸c ®Þnh bëi tû suÊt lîi nhuËn
cña vèn cæ phÇn.
DVCP(%) = R
VCP
DVCP lµ tû suÊt lîi nhuËn vèn cæ phÇn.
VCP lµ vèn cæ phÇn trong kú tÝnh to¸n.
17
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Vèn cæ phÇn b×nh qu©n ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
VCP = SCP * CP
CP lµ gi¸ trÞ mçi cæ phiÕu.
SCP lµ sè lîng b×nh qu©n cæ phiÕu ®ang lu hµnh. Sè lîng cæ phiÕu b×nh
qu©n cæ phiÕu ®ang lu th«ng ®îc tÝnh b»ng:
SCP = SCPDN + S
SCPDK lµ sè cæ phiÕu ®Çu n¨m.
S sè cæ phiÕu t¨ng (gi¶m) b×nh qu©n trong n¨m.
Sè cæ phiÕu thay ®æi trong n¨m ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
S = SiNi
365
Si lµ sè läng cæ phiÕu ph¸t sinh lÇn thø i( Si<0 nÕu thu håi).
Ni lµ sè ngµy thu håi cæ phiÕu trong n¨m.
S <0 lµ lîng cæ phiÕu kú tÝnh to¸n gi¶m.
+ HiÖu qu¶ sö dông lao ®éng: Lao ®éng lµ nh©n tè s¸ng t¹o trong s¶n xuÊt kinh
doanh, sè lîng vµ chÊt lîng lao ®éng lµ nh©n tè quan träng nhÊt t¸c ®éng ®Õn
hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng ®îc
biÓu hiÖn ë c¸c chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng, møc sinh lêi vµ hiÖu suÊt tiÒn l¬ng.
+ N¨ng suÊt lao ®éng: N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña mét thêi kú tÝnh to¸n
®îc x¸c ®Þnh:
APN = K
AL
APN lµ n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n cña kú tÝnh to¸n.
18
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
K lµ kÕt qu¶ tÝnh b»ng ®¬n vÞ hiÖn vËt hoÆc gi¸ trÞ.
AL lµ sè lao ®éng b×nh qu©n.
Thêi gian cña kú tÝnh to¸n thêng lµ mét n¨m, n¨ng suÊt lao ®éng n¨m
chÞu ¶nh hëng lín ®Õn viÖc sö dông thêi gian lao ®éng trong n¨m, ®Õn sè ngµy
lµm viÖc trong n¨m, sè giê lµm viÖc trong ngµy vµ ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt lao
®éng b×nh qu©n cña mçi giê. ChÝnh v× vËy nªn n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n n¨m
®îc tÝnh theo thêi h¹n ng¾n h¬n ®ã lµ:
19
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n giê:
APG = APN
N.C.G
Trong ®ã:
APG lµ n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n giê.
N sè ngµy lµm viÖc b×nh qu©n n¨m.
C lµ sè ca lµm viÖc trong ngµy.
G lµ sè giê lµm viÖc b×nh qu©n/ca lµm viÖc.
+ ChØ tiªu møc sinh lêi b×nh qu©n cña lao ®éng:
Bªn c¹nh chØ tiªu n¨ng suÊt lao ®éng cßn cã chØ tiªu møc sinh lêi b×nh
qu©n cña mét lao ®éng còng thêng ®îc sö dông, møc sinh lêi cho ta biÕt mçi
lao ®éng t¹o ra ®îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn trong mét kú tÝnh to¸n.
BQ = R
L
Trong ®ã: BQ lµ lîi nhuËn b×nh qu©n do lao ®éng t¹o nªn trong kú tÝnh to¸n.
L lµ sè lao ®éng lµm viÖc b×nh qu©n trong kú.
+ ChØ tiªu vÒ hiÖu suÊt tiÒn l¬ng.
HiÖu suÊt tiÒn l¬ng ph¶n ¸nh mét ®ång tiÒn l¬ng bá ra cã thÓ ®¹t tíi kÕt
qu¶ cô thÓ nh thÕ nµo. KÕt qu¶ cã thÓ lµ doanh thu hay lîi nhuËn, nÕu lÊy kÕt
qu¶ ®Ó tÝnh to¸n lµ doanh thu sÏ cã:
20
- Xem thêm -
.PDF 
72 
45749 
119 
