Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
B¶NG CH÷ VIÕT T¾T
CNH - H§H
: C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸
CNPT
: C«ng nghiÖp ph¸t triÓn
DN
: Doanh nghiÖp
DNLD
: Doanh nghiÖp liªn doanh
DNSX
: Doanh nghiÖp s¶n xuÊt
DNVN
: Doanh nghiÖp ViÖt Nam
§TNN
: §Çu t- n-íc ngoµi
§PT
: §ang ph¸t triÓn
FDI (Foreign Direct Investment)
: §Çu t- trùc tiÕp n-íc ngoµi
GDP (Gross Domestic Product)
: Tæng s¶n phÈm quèc néi
KCN & KCX
: Khu c«ng nghiÖp & Khu chÕ xuÊt
KTT§
: Kinh tÕ träng ®iÓm
NSL§
: N¨ng suÊt lao ®éng
PT
: Ph¸t triÓn
TB
: Trung b×nh
TNC (Transnational Corporation)
: C«ng ty xuyªn quèc gia
TP HCM
: Thµnh phè Hå ChÝ Minh
Vèn §K
: Vèn ®¨ng ký
Vèn §T
: Vèn ®Çu t-
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
môc lôc
LêI Më §ÇU....................................................................................................................... 1
Ch-¬ng 1: Vai trß cña nguån vèn ®Çu t- trùc tiÕp n-íc
ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña thµnh phè
Hå ChÝ Minh .................................................................................................................... 7
1.1. VÞ trÝ cña thµnh phè Hå ChÝ Minh trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ......................7
1.1.1. Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ "h¹t nh©n" ph¸t triÓn cña Vïng kinh tÕ träng ®iÓm
phÝa Nam: ....................................................................................................................... 7
1.1.2. Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ n-íc ................................ 11
1.2. ý nghÜa cÇn thiÕt cña viÖc thu hót nguån vèn ®Çu t- trùc tiÕp n-íc ngoµi
®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña thµnh phè Hå ChÝ Minh .................20
1.2.1. Thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ thµnh phè ...................................................................... 21
1.2.2. TÝnh tÊt yÕu kh¸ch quan cña viÖc thu hót FDI vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh...... 27
Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng thu hót vµ sö dông nguån vèn ®Çu ttrùc tiÕp n-íc ngoµi ë Thµnh phè Hå ChÝ Minh ................................... 29
2.1. Môc tiªu, ®Þnh h-íng, chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p ®· vµ ®ang thùc hiÖn ®Ó
thu hót FDI vµo thµnh phè Hå ChÝ Minh .........................................................29
2.1.1. Môc tiªu vµ ®Þnh h-íng ..................................................................................... 29
2.1.2. ChÝnh s¸ch .......................................................................................................... 33
2.1.3. BiÖn ph¸p ........................................................................................................... 35
2.2. Thùc tr¹ng thu hót vµ sö dông FDI t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh ............36
2.2.1. Quy m« vµ nhÞp ®é thu hót FDI ......................................................................... 36
2.2.2. C¬ cÊu ngµnh ®Çu t-:.......................................................................................... 42
2.2.3. H×nh thøc vµ ®èi t¸c ®Çu t-: ............................................................................... 44
2.2.4. Mét sè dù ¸n FDI tiªu biÓu trªn ®Þa bµn thµnh phè ........................................... 47
2.2.5. §Çu t- trùc tiÕp n-íc ngoµi quý I/2008 ............................................................. 49
2.3. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña FDI ®èi víi nÒn kinh tÕ TP. Hå ChÝ Minh ...........50
2.3.1. T¸c ®éng tÝch cùc: .............................................................................................. 50
2.3.2. T¸c ®éng tiªu cùc: .............................................................................................. 63
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch-¬ng 3: Bµi häc kinh nghiÖm vÒ viÖc thu hót vµ sö dông
nguån vèn ®Çu t- trùc tiÕp n-íc ngoµi cña thµnh phè Hå ChÝ
Minh ®èi víi c¸c tØnh thµnh kh¸c ............................................................... 69
3.1. C¶i thiÖn m«i tr-êng ®Çu t-: .......................................................................69
3.1.1. §Êt ®ai ................................................................................................................ 69
3.1.2. N©ng cao chÊt l-îng nguån nh©n lùc ................................................................. 71
3.1.3. Gi¶i quyÕt bøc xóc h¹ tÇng: MÊu chèt ®Ó thu hót ®Çu t- ................................... 72
3.1.4. Nç lùc trong c¶i c¸ch hµnh chÝnh : QuyÕt liÖt "mét cöa mét dÊu"..................... 74
3.1.5. Mét sè c¶i c¸ch kh¸c: ........................................................................................ 76
3.2. X©y dùng, quy ho¹ch vµ cô thÓ hãa chiÕn l-îc thu hót FDI ....................77
3.2.1. C¸c giai ®o¹n trong x©y dùng chiÕn l-îc thu hót FDI ....................................... 77
3.2.2. Yªu cÇu cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng mét chiÕn l-îc cô thÓ ®Ó thu hót FDI vµo thµnh
phè Hå ChÝ Minh ......................................................................................................... 78
3.3. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch -u tiªn, -u ®·i ®Çu t- ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t- chiÕn
l-îc, c¸c ngµnh kinh tÕ träng ®iÓm ....................................................................79
3.3.1. Mét sè c¬ chÕ, chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t- vµo Khu C«ng nghÖ cao thµnh phè
HCM ............................................................................................................................ 79
3.3.2. Minh chøng cô thÓ vÒ thùc hiÖn chÝnh s¸ch -u tiªn, -u ®·i ®Çu t- ®èi víi c¸c
nhµ ®Çu t- chiÕn l-îc, c¸c ngµnh kinh tÕ träng ®iÓm ................................................... 82
3.4. T¨ng c-êng hiÖu qu¶ c¸c dù ¸n ®· triÓn khai ............................................83
3.5. §Èy m¹nh ch-¬ng tr×nh qu¶ng b¸ vµ xóc tiÕn ®Çu t- ...............................85
3.5.1. Nh÷ng khã kh¨n trong ho¹t ®éng qu¶ng b¸ vµ xóc tiÕn ®Çu t- ë thµnh phè Hå
ChÝ Minh ...................................................................................................................... 85
3.5.2. Nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc............................................................................... 86
3.5.3. §Ò xuÊt vÒ ho¹t ®éng xóc tiÕn ®Çu t- t¹i c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt .. 88
KÕT LUËN ......................................................................................................................... 92
TµI LIÖU THAM KH¶O ................................................................................................. 94
PHô LôC............................................................................................................................ 97
3
LêI Më §ÇU
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi
§Çu t- trùc tiÕp n-íc ngoµi (FDI: Foreign Direct Investment) lµ mét bé phËn rÊt
quan träng trong tæng nguån vèn ®Çu t-, ®-îc ®¸nh gi¸ lµ “chiÕc ch×a khãa v¯ng”, l¯
mét ®ßn bÈy ®Ó thóc ®Èy t¨ng tr-ëng, ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þa ph-¬ng, kinh tÕ ®Êt n-íc
vµ gãp phÇn ®-a ®Êt n-íc héi nhËp s©u réng víi thÕ giíi. §Þa ph-¬ng tiÕp nhËn ®Çu
t- kh«ng nh÷ng ®-îc cung cÊp vÒ vèn mµ cßn ®-îc tiÕp nhËn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ
kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn. V× vËy, thu hót vµ sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn ®Çu ttrùc tiÕp n-íc ngoµi ®· trë thµnh vÊn ®Ò quan träng ®èi víi nhiÒu ®Þa ph-¬ng, nhiÒu
n-íc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ ë c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn.
Thµnh phè Hå ChÝ Minh (TP HCM) lµ ®Çu tµu kinh tÕ cña vïng Kinh tÕ Träng
®iÓm phÝa Nam còng nh- cña c¶ n-íc, còng chÝnh lµ ®Þa ph-¬ng thu hót ®-îc nguån
vèn FDI lín nhÊt c¶ n-íc trong thêi gian qua. §Ó ®¹t ®-îc ®iÒu nµy bªn c¹nh nh÷ng
lîi thÕ s½n cã vÒ ®Þa lý – kinh tÕ - x· héi, TP HCM ®· ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch,
biÖn ph¸p nh»m c¶i thiÖn m«i tr-êng ®Çu t-, lµm t¨ng tÝnh hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ
®Çu t- n-íc ngoµi. Tuy ®· ®¹t ®-îc mét sè thµnh tùu ®¸ng khÝch lÖ nh- t¨ng tr-ëng
kinh tÕ nhanh, æn ®Þnh, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h-íng c«ng nghiÖp – dÞch
vô hiÖn ®¹i, gi¸ trÞ cao, gia t¨ng xuÊt khÈu, tiÕp thu c«ng nghÖ tiªn tiÕn... nh-ng
còng gièng nh- nh÷ng ®Þa ph-¬ng kh¸c trong c¶ n-íc hay nh- c¸c thµnh phè ®ang
ph¸t triÓn kh¸c trªn thÕ giíi, TP HCM còng kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n, trë
ng¹i khi tiÕp cËn, sö dông nguån vèn nµy mét c¸ch hiÖu qu¶ ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ.
ViÖt Nam ®· gia nhËp WTO, thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa ch-a l©u vµ míi chØ
thùc sù chó träng tíi thu hót nguån vèn FDI ®-îc h¬n 20 n¨m. TP HCM l¹i lµ ®Þa
ph-¬ng ®i ®Çu, dÉn ®-êng cho c¸c ®Þa ph-¬ng kh¸c trong viÖc thu hót vµ sö dông
nguån vèn nµy. Nh÷ng b-íc ®i cña thµnh phè sÏ ®ãng vai trß gîi më cho c¸c ®Þa
ph-¬ng kh¸c, nh÷ng kÕt qu¶ thu hót vµ sö dông ®Çu t- trùc tiÕp n-íc ngoµi cña
4
thµnh phè tõ nh÷ng thµnh c«ng ®Õn nh÷ng ®iÓm cßn ch-a lµm ®-îc thùc sù ®·, ®ang
vµ sÏ ®Ó l¹i nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u cho c¸c ®Þa ph-¬ng trong c¶ n-íc.
Do ®ã nghiªn cøu vµ häc hái kinh nghiÖm TP HCM ®Ó ¸p dông sang c¸c tØnh thµnh
kh¸c lµ viÖc lµm cÇn thiÕt.
2. Môc tiªu nghiªn cøu
Khãa luËn xin ®-îc lµm râ mét sè néi dung sau:
* Vai trß cña nguån vèn FDI ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña TP
HCM, ®Æc biÖt trong thêi gian 2001 - 2007, ý nghÜa cÇn thiÕt ph¶i thu hót FDI vµo
thµnh phè trong thêi gian tíi.
* Nh÷ng môc tiªu, ®Þnh h-íng, chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p nh»m thu hót FDI cña
TP HCM còng nh- t×nh h×nh thu hót FDI cña ®Þa ph-¬ng nµy vµ c¸c kÕt qu¶ ®¹t
®-îc. Tõ ®ã ®¸nh gi¸ nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc, tiªu cùc cña nguån vèn FDI ®èi víi
sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ x· héi cña TP HCM.
* Nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm quý b¸u vÒ viÖc thu hót vµ sö dông hiÖu qu¶
nguån vèn FDI cña TP HCM dµnh cho c¸c tØnh thµnh kh¸c trong c¶ n-íc.
3. §èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
Khãa luËn nghiªn cøu mét sè vÊn ®Ò tæng quan vÒ t×nh h×nh kinh tÕ cña TP
HCM; C¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p nh»m thu hót ®Çu t- trùc tiÕp cña thµnh phè; T×nh
h×nh thùc tiÔn trong viÖc thu hót FDI, kÕt qu¶ vµ nh÷ng t¸c ®éng cña FDI ®èi víi
kinh tÕ thµnh phè.
Tuy nhiªn khãa luËn kh«ng thÓ nghiªn cøu s©u toµn bé nÒn kinh tÕ cña TP HCM
mµ chØ ®Ò cËp ®Õn thùc tr¹ng thu hót, sö dông FDI vµ nh÷ng t¸c ®éng cña nã ®Õn
kinh tÕ - x· héi cña ®Þa ph-¬ng nµy trong giai ®o¹n 2001 - 2007 mét c¸ch tæng qu¸t.
Sau ®ã khãa luËn xin ®i vµo giíi thiÖu mét sè dù ¸n FDI lín trªn ®Þa bµn thµnh phè
nh- dù ¸n cña Intel, dù ¸n c¶ng Container Trung t©m Sµi Gßn, dù ¸n x©y dùng
Asiana Plaza,...
4. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu
Ngoµi viÖc vËn dông c¸c ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu c¬ b¶n nh- duy vËt biÖn
chøng, duy vËt lÞch sö, khãa luËn cßn sö dông c¸c ph-¬ng ph¸p so s¸nh, ph©n tÝch,
5
tæng hîp, ®Ó ph©n tÝch c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu, kÕt hîp gi÷a lý luËn vµ thùc tiÔn vµ ®i
tõ t- duy trõu t-îng ®Õn thùc tiÔn kh¸ch quan.
Ngoµi ra khãa luËn cßn sö dông b¶ng biÓu, h×nh vÏ ®Ó m« pháng xu h-íng biÕn
®æi cña c¸c ®èi t-îng vµ hiÖn t-îng.
5. KÕt cÊu cña khãa luËn
Khãa luËn ®-îc chia lµm 3 phÇn: phÇn lêi më ®Çu, phÇn kÕt luËn vµ 3 ch-¬ng,
trong ®ã:
Ch-¬ng 1: Vai trß cña nguån vèn ®Çu t- trùc tiÕp n-íc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn
kinh tÕ - x· héi cña thµnh phè Hå ChÝ Minh
Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng thu hót vµ sö dông nguån vèn ®Çu t- trùc tiÕp n-íc ngoµi ë
Thµnh phè Hå ChÝ Minh
Ch-¬ng 3: Bµi häc kinh nghiÖm vÒ viÖc thu hót vµ sö dông nguån vèn ®Çu t- trùc
tiÕp n-íc ngoµi cña thµnh phè Hå ChÝ Minh ®èi víi c¸c tØnh thµnh kh¸c
MÆc dï ®· hÕt søc cè g¾ng nh-ng do nh÷ng h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc, thêi gian vµ
nguån tµi liÖu cã h¹n nªn khãa luËn kh«ng thÓ tr¸nh khái mét sè sai sãt, h¹n chÕ
nhÊt ®Þnh. Em rÊt mong nhËn ®-îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Õn
nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra trong khãa luËn.
Cuèi cïng, em xin göi lêi c¸m ¬n s©u s¾c ®Õn thÇy gi¸o h-íng dÉn – PGS
TS Vò ChÝ Léc ®· tËn t×nh h-íng dÉn, gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nghiªn
cøu vµ hoµn thµnh kho¸ luËn tèt nghiÖp nµy.
6
Ch-¬ng 1: Vai trß cña nguån vèn ®Çu t- trùc tiÕp
n-íc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña
thµnh phè Hå ChÝ Minh
1.1. VÞ trÝ cña thµnh phè Hå ChÝ Minh trong nÒn kinh tÕ
ViÖt Nam
33 n¨m sau ngµy Sµi Gßn ®-îc gi¶i phãng, tõ mét thµnh phè tiªu thô, kinh tÕ
quÌ quÆt víi c¸c tÖ n¹n x· héi vµ thÊt nghiÖp trµn lan; víi c¬ së h¹ tÇng kü thuËt chñ
yÕu phôc vô chiÕn tranh, lÖ thuéc n-íc ngoµi thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· v-¬n m×nh
trë thµnh ®Çu tµu cña vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam vµ lµ mét trung t©m kinh tÕ
lín nhÊt cña c¶ n-íc. ChØ víi 0,6% diÖn tÝch vµ 6,6 % d©n sè so víi c¶ n-íc nh-ng
thµnh phè Hå ChÝ Minh lu«n kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ dÉn ®Çu cña m×nh víi mét tèc ®é
t¨ng tr-ëng kinh tÕ cao, liªn tôc trong nhiÒu n¨m, cã GDP chiÕm 13% n¨m 1985,
20% n¨m 2005 trong c¬ cÊu GDP cña c¶ n-íc; thu ng©n s¸ch t¨ng 10 lÇn vµ chiÕm
tû träng 1/3 tæng thu ng©n s¸ch quèc gia; gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chiÕm tû
träng 30%, xuÊt khÈu chiÕm tû träng 40% cña c¶ n-íc. Mçi chØ tiªu t¨ng tr-ëng,
ph¸t triÓn cña thµnh phè ®Òu gãp phÇn quan träng vµo sù ph¸t triÓn chung cña c¶
n-íc, thùc sù lµ trung t©m cã søc thu hót vµ lan to¶ lín. [27]
1.1.1. Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ "h¹t nh©n" ph¸t triÓn cña Vïng kinh tÕ
träng ®iÓm phÝa Nam:
§¶ng vµ Nhµ n-íc ta x¸c ®Þnh viÖc thóc ®Èy ph¸t triÓn Vïng kinh tÕ träng
®iÓm phÝa Nam (Vïng KTT§ phÝa Nam) lµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô träng t©m bëi
v× vai trß cña khu vùc nµy ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ n-íc. Vïng KTT§
phÝa Nam chiÕm kho¶ng 50% GDP, 57% tæng s¶n l-îng c«ng nghiÖp, 60% tæng
kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu, vµ 47% ng©n s¸ch cña c¶ n-íc. T¸c ®éng t¹o ®µ thóc ®Èy
c¶ n-íc ph¸t triÓn trªn nh÷ng nÊc thang míi cña Vïng KTT§ phÝa Nam ®-îc nh©n
theo béi sè cña hÖ sè lan táa mµ c¸c chuyªn gia kinh tÕ ®· tÝnh to¸n: 1% GDP t¨ng
thªm cña Vïng kinh tÕ nµy sÏ cã t¸c ®éng lµm t¨ng 0,3% GDP cña c¶ n-íc. Mét
®iÓm nhÊn n÷a trong vai trß cña Vïng KTT§ phÝa Nam ®èi víi sù nghiÖp ph¸t triÓn
7
kinh tÕ cña c¶ n-íc b¾t nguån tõ vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng lµ cöa ngâ ph¸t triÓn, liªn
kÕt kinh tÕ gi÷a miÒn §«ng Nam bé, miÒn T©y Nam bé vµ T©y Nguyªn, vµ lîi thÕ
trong nhiÒu lÜnh vùc, ®Æc biÖt lµ giao th«ng vËn t¶i, hµng kh«ng, c¶ng biÓn; giao l-u
hîp t¸c quèc tÕ; nguån nh©n lùc chÊt l-îng cao, nhÊt lµ nguån nh©n lùc vÒ tµi chÝnh
lín tËp trung vµ cã thÓ khai th¸c ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ vïng;
vµ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ®a d¹ng vµ phong phó. [28]
Trong Vïng KTT§ phÝa Nam, sù ph¸t triÓn cña TP HCM ®-îc NghÞ quyÕt sè
53/NQ-T¦ Bé ChÝnh trÞ Trung -¬ng §¶ng vÒ Vïng KTT§ phÝa Nam x¸c ®Þnh lµ cã
ý nghÜa to lín, lµ ®Çu tµu thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña Vïng KTT§ phÝa Nam,
t¹o ®µ cïng c¶ n-íc tiÕn nhanh, tiÕn v÷ng ch¾c vµo qu¸ tr×nh CNH, H§H.
Víi vÞ trÝ ®Þa lý vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn – x· héi thuËn lîi (n»m ë trung t©m
Nam bé, phÝa Nam cña §«ng Nam bé vµ r×a B¾c cña T©y Nam bé, cã c¬ së h¹
tÇng ph¸t triÓn tèt, lµ ®Çu mèi giao th«ng lín, nèi liÒn c¸c tØnh trong vïng vµ lµ
cöa ngâ cña c¶ n-íc v-¬n ra thÕ giíi) cïng víi tiÒm n¨ng vÒ nhiÒu mÆt cña thµnh
phè nh-: lµ mét trung t©m nhiÒu chøc n¨ng, cã ®éi ngò lao ®éng tay nghÒ cao víi
nguån chÊt x¸m dåi dµo, cã c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kü thuËt cao, cã c¸c lo¹i dÞch
vô hiÖn ®¹i,… cã thÓ nãi thµnh phè lµ h¹t nh©n trong Vïng KTT§ phÝa Nam gåm
8 tØnh, thµnh phè: TP.HCM, §ång Nai, Bµ RÞa - Vòng Tµu, B×nh D-¬ng, B×nh
Ph-íc, T©y Ninh, Long An vµ TiÒn Giang vµ lµ trung t©m ®èi víi vïng Nam Bé.
Thµnh phè lu«n gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy vai trß, vÞ trÝ ®Çu tÇu cña m×nh víi møc ®ãng
gãp GDP lµ 66,1% trong Vïng KTT§ phÝa Nam vµ ®¹t møc 30% trong tæng GDP
cña c¶ khu vùc Nam Bé.1
1
Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ n-íc (2005), www.hochiminhcity.gov.vn, 21/04/2008
8
BiÓu ®å 1.1: Tèc ®é t¨ng tr-ëng GDP, c«ng nghiÖp vµ dÞch vô cña TPHCM,
Vïng KTT§ phÝa Nam vµ c¶ n-íc giai ®o¹n 2001 - 2010
(Nguån: Së KÕ ho¹ch §Çu t- Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
Dùa vµo Quy ho¹ch ph¸t triÓn cña Vïng KTT§ phÝa Nam, TP HCM ®·, ®ang
vµ sÏ lµ vai trß trung t©m, ®ång thêi lµ Trung t©m lín cña c¶ n-íc.
§èi víi Vïng KTT§ phÝa Nam, ch-¬ng tr×nh hîp t¸c cña TP HCM víi c¸c tØnh
b¹n tiÕp tôc ®-îc t¨ng c-êng, ®Õn nay TP HCM ®· ký kÕt hîp t¸c víi tÊt c¶ 7 tØnh
trong vïng. Vµ nÕu tÝnh c¶ n-íc th× Thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· ký kÕt hîp t¸c víi
25 tØnh, thµnh phè. Qua ®ã, ®· thu hót ®-îc trªn 200 doanh nghiÖp thµnh phè thùc
hiÖn ®Çu t- t¹i c¸c ®Þa ph-¬ng víi 250 dù ¸n ®ang triÓn khai cã tæng vèn ®Çu t9.200 tû ®ång. [27]
Sù ph¸t triÓn cña thµnh phè còng ®· ®ãng gãp tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh chuyÓn
dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Vïng KTT§ phÝa Nam theo h-íng c«ng nghiÖp - dÞch vô - n«ng
nghiÖp vµ gi÷ vai trß trung t©m cña c¶ vïng vÒ dÞch vô vµ c«ng nghiÖp (chiÕm h¬n
80% gi¸ trÞ gia t¨ng cña khu vùc dÞch vô, chiÕm 50% gi¸ trÞ gia t¨ng khu vùc c«ng
nghiÖp cña c¶ vïng); lµ trung t©m tµi chÝnh - ng©n hµng cña Vïng KTT§ phÝa Nam
vµ khu vùc Nam bé. 2
2
Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ n-íc (2005), www.hochiminhcity.gov.vn
9
BiÓu ®å 1.2: Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ dÞch vô cña
Thµnh phè Hå ChÝ Minh so víi VKTT§PN
N¨m
2005
1. Gi¸ trÞ s¶n
xuÊt c«ng
nghiÖp cña
Thµnh phè so
víi VKTT§PN
2. DÞch vô cña
Thµnh phè so
víi VKTT§PN
KÕ
ho¹ch
n¨m
2010
57,6% 52,5%
81% 82%
80%
(Nguån: Së KÕ ho¹ch §Çu t- Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
Sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña thµnh phè cã t¸c ®éng ¶nh h-ëng ®Õn sù ph¸t
triÓn nhiÒu mÆt cña c¸c tØnh, thµnh trong khu vùc,
- T¹o sù thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi ®èi víi c¸c ®Þa ph-¬ng trong
vïng; gióp tõng ®Þa ph-¬ng ph¸t huy thÕ m¹nh trong s¶n xuÊt vµ më réng ho¹t ®éng
th-¬ng m¹i, giíi thiÖu c¸c mÆt hµng chiÕn l-îc ®Õn víi c¸c doanh nghiÖp trong vµ
ngoµi n-íc.
- T¹o ra c¸c m« h×nh trong viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng c«ng nghiÖp (x©y dùng
c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp, ®µo t¹o tay nghÒ cho ng-êi lao ®éng) ®Ó c¸c
tØnh, thµnh cã thÓ vËn dông vµ tæ chøc thùc hiÖn t¹i tõng ®Þa ph-¬ng.
Thµnh phè ®ang vËn ®éng vµ ph¸t triÓn theo xu h-íng h×nh thµnh vïng ®« thÞ thµnh
phè Hå ChÝ Minh:
- Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ thµnh phè lín cña khu vùc vµ trªn thÕ giíi, d©n
sè ®· v-ît qua Singapore, Manila, Kuala Lumpua (6,24 triÖu ng-êi – sè liÖu n¨m
2005) vµ theo quy luËt, thµnh phè cùc lín lu«n t¹o cho nã mét kh«ng gian ph¸t triÓn
ngoµi ranh giíi hµnh chÝnh mµ c¸c nhµ chuyªn m«n gäi lµ vïng ®« thÞ thµnh phè.
HiÖn nay nã ®ang t¹o ®iÒu kiÖn v« cïng thuËn lîi cho c¸c tØnh l©n cËn cã c¬ héi ph¸t
triÓn. Ngµy nay ng-êi ta cßn biÕt ®Õn bªn c¹nh Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ nh÷ng
10
c¸i tªn nh- B×nh D-¬ng, §ång Nai, Long An, TiÒn Giang,… lµ nh÷ng ®iÓm s¸ng vÒ
thu hót ®Çu t- n-íc ngoµi, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ nhanh chãng.
- C¸c tØnh xung quanh thµnh phè ®ang thu hót kh¸ nhiÒu nhµ ®Çu t- ®Ó x©y
dùng vµ ph¸t triÓn c¸c khu c«ng nghiÖp vµ ®« thÞ, hÖ thèng ®« thÞ c¸c tØnh xung
quanh thµnh phè ngµy cµng g¾n bã chÆt chÏ h¬n víi ®« thÞ trung t©m lµ thµnh phè
Hå ChÝ Minh vµ t¹o thµnh mét kh«ng gian thèng nhÊt võa hç trî nhau, võa bæ sung
t¹o ®µ cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña vïng, qua ®ã khai th¸c tèi ®a mäi tiÒm
n¨ng cña khu vùc cho sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng.
1.1.2. Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ n-íc
Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ n¬i ho¹t ®éng kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt, ®i ®Çu
trong c¶ n-íc vÒ tèc ®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ, lµ trung t©m kinh tÕ, tµi chÝnh, v¨n ho¸,
khoa häc kü thuËt cña c¶ n-íc; ë møc ®ãng gãp vµo kho¶ng 1/5 GDP cña c¶ n-íc
(20%), gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp chiÕm kho¶ng 30%, kim ng¹ch xuÊt khÈu chiÕm
40%, thu nép ng©n s¸ch b»ng 1/3 tæng thu ng©n s¸ch nhµ n-íc (34%). V× c¶ n-íc,
cïng c¶ n-íc, thµnh phè ®ang nç lùc ®Ó ®i tr-íc, vÒ ®Ých tr-íc trong sù nghiÖp c«ng
nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa; trong ph¸t triÓn vµ héi nhËp; gãp phÇn tÝch cùc cïng c¶
n-íc sím ra khái c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn cã møc thu nhËp thÊp.
BiÓu ®å 1.3: Tû träng GDP cña TP HCM, VKTT§PN so víi c¶ n-íc
vµo n¨m 2005
(Nguån: Së KÕ ho¹ch §Çu t- Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
11
BiÓu ®å 1.4: Tû träng GDP cña Thµnh phè, VKTT§PN so víi c¶ n-íc
vµo n¨m 2007
Tỷ trọng GDP của TP so với cả nước năm
2007
Tỷ trọng GDP của VKTTĐPN so với
cả nước năm 2007
TP Hå ChÝ
Minh
20%
VKTT§PN
50%
80%
50%
C¸c vïng
kh¸c
C¸c vïng
kh¸c
(Nguån: Së KÕ ho¹ch §Çu t- Thµnh phè Hå ChÝ Minh)
NÕu nh- n¨m 2001 tèc ®é t¨ng GDP cña thµnh phè lµ 7,4 % th× ®Õn n¨m
2007 t¨ng lªn ®¹t møc 12,6%, t¨ng gÊp r-ìi so víi møc t¨ng chung cña c¶ n-íc vµ
còng lµ møc t¨ng cao nhÊt trong vßng 10 n¨m qua, cao h¬n chØ tiªu t¨ng tr-ëng
trung b×nh hµng n¨m cña KÕ ho¹ch 5 n¨m 2006 - 2010 (12%). Ph¸t triÓn kinh tÕ víi
tèc ®é t¨ng tr-ëng cao ®· t¹o ra møc ®ãng gãp GDP lín cho c¶ n-íc. Tæng s¶n
phÈm trong n-íc (GDP) cña Thµnh phè n¨m 2007 theo gi¸ hiÖn hµnh (quý I/2008)
®¹t 228.697 tû §ång (t-¬ng ®-¬ng 14,3 tû USD), chiÕm tû träng 20% GDP cña c¶
n-íc. GDP b×nh qu©n ®Çu ng-êi còng cã møc t¨ng tr-ëng ®¸ng kÓ, ®¹t 2.180 USD,
gÊp 2,6 lÇn so víi møc b×nh qu©n chung cña c¶ n-íc. [16]
BiÓu ®å 1.5: Tèc ®é t¨ng GDP cña TP. HCM giai ®o¹n 2002 – 2007
Tèc ®é t¨ng GDP (%)
ChØ sè gi¸ b×nh qu©n c¶ n¨m - (%)
14,0
12,2
12,1
11,4
12,0
10,0
11,7
12,6
10,2
9,61
8,82
8,21
8,0
6,0
7,32
5,62
4,0
2,50
2,0
0,0
2002
2003
2004
2005
2006
2007
(Nguån: Côc thèng kª TP. HCM - 2007)
12
Thµnh phè lu«n chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng thu ng©n s¸ch cña nhµ
n-íc, mÆc dï gÆp nhiÒu khã kh¨n song thu ng©n s¸ch cña thµnh phè vÉn kh«ng
ngõng t¨ng. N¨m 2007, tæng thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn c¶ n¨m ®¹t 92 ngµn tû ®ång,
v-ît dù to¸n h¬n 4.000 tû ®ång, t¨ng ®Õn 30,37% so víi n¨m 2006 (n¨m 2006 t¨ng
16,8% so víi n¨m 2005). N¨m 2008, dù kiÕn sè thu ng©n s¸ch cña TP HCM sÏ ®¹t
con sè gÇn 100.000 tû ®ång, nh-ng ngay trong 4 th¸ng ®Çu n¨m, sè thu ng©n s¸ch
®· ®¹t ®Õn con sè h¬n 41.662 tû ®ång, gÊp 2,03 lÇn so víi cïng thêi gian nµy n¨m
tr-íc, nªn kh¶ n¨ng sè thu c¶ n¨m sÏ cßn t¨ng tr-ëng m¹nh mÏ h¬n n÷a. Tæng chi
ng©n s¸ch Thµnh phè ®¹t 22.554 tû ®ång, t¨ng 14,51%. Chi ®Çu t- ph¸t triÓn t¨ng
10,05% vµ chiÕm 54,1% trong tæng chi ng©n s¸ch Thµnh phè. [16]
Kinh tÕ thµnh phè cã sù chuyÓn dÞch m¹nh mÏ. N¨m 2005, n¨ng suÊt lao
®éng b×nh qu©n toµn nÒn kinh tÕ thµnh phè ®¹t 63,63 triÖu §ång/ng-êi/n¨m, n¨ng
suÊt lao ®éng c«ng nghiÖp - x©y dùng ®¹t 67,05 triÖu §ång (b»ng 105,4% n¨ng suÊt
lao ®éng b×nh qu©n toµn nÒn kinh tÕ), n¨ng suÊt lao ®éng dÞch vô ®¹t 66,12 triÖu
§ång (b»ng 103,12%), n¨ng suÊt lao ®éng n«ng nghiÖp ®¹t 13,66 triÖu §ång (b»ng
21,5%).3
Ngµnh dÞch vô:
Trong 3 khu vùc cña nÒn kinh tÕ, khu vùc dÞch vô cã møc t¨ng tr-ëng cao
nhÊt, t¨ng 14,1% vµ chiÕm tû träng 52,6% GDP cña Thµnh phè. Bèn ngµnh dÞch vô
tµi chÝnh – ng©n hµng, du lÞch, b-u chÝnh – viÔn th«ng, vËn t¶i – dÞch vô c¶ng –
kho b·i cã tèc ®é t¨ng tr-ëng cao, cho thÊy sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ Thµnh
phè ®ang ®i ®óng h-íng nh»m gia t¨ng tû träng cña c¸c nhãm ngµnh dÞch vô, ph¸t
huy tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña trung t©m tµi chÝnh, dÞch vô cña Vïng kinh tÕ träng
®iÓm phÝa Nam vµ cña c¶ n-íc, ®Æc biÖt lµ tËn dông c¬ héi ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc
nµy trong n¨m ®Çu ViÖt Nam gia nhËp WTO. VÒ th-¬ng m¹i, dÞch vô, thµnh phè lµ
trung t©m xuÊt nhËp khÈu lín nhÊt n-íc KÕt qu¶ cô thÓ trªn mét sè ngµnh dÞch vô cã
thÓ ghi nhËn nh- sau:
Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu
3
Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ n-íc (2005), www.hochiminhcity.gov.vn
13
Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña thµnh phè ngµy cµng chiÕm tû träng lín
trong tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña c¶ n-íc. N¨m 2007, kim ng¹ch xuÊt khÈu
trªn ®Þa bµn cã møc ®ét ph¸, ®¹t 18,3 tû USD, t¨ng 17,2% so víi n¨m 2006 (Lo¹i trõ
trÞ gi¸ dÇu th«, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 9.834,4 triÖu USD, t¨ng 35,3% so víi
cïng kú). Trong ®ã, khu vùc kinh tÕ trong n-íc t¨ng 34,1%; khu vùc kinh tÕ cã vèn
®Çu t- n-íc ngoµi t¨ng 80,5%. Tæng møc hµng hãa b¸n lÎ t¨ng 26,6%, lo¹i trõ yÕu
tèt biÕn ®éng gi¸ tæng møc b¸n lÎ vµ doanh thu dÞch vô n¨m 2007 t¨ng 16,4%. [3]
C¬ së vËt chÊt ngµnh th-¬ng m¹i ®-îc t¨ng c-êng víi kho¶ng 400 chî b¸n lÎ,
81 siªu thÞ, 18 trung t©m th-¬ng m¹i, 3 chî ®Çu mèi. Khu vùc dÞch vô t¨ng tr-ëng
v-ît kÕ ho¹ch, ®¸p øng ngµy cµng tèt h¬n nhu cÇu s¶n xuÊt - kinh doanh vµ phôc vô
®êi sèng d©n c-. N¨m 2005, Gi¸ trÞ gia t¨ng c¸c ngµnh dÞch vô t¨ng 12,2% so víi
n¨m 2004; n¨ng suÊt lao ®éng cña c¸c ngµnh dÞch vô nãi chung lµ 66,12 triÖu
®ång/ng-êi/n¨m (gi¸ trÞ gia t¨ng) trong ®ã n¨ng suÊt lao ®éng cña Th-¬ng m¹i lµ
51,6 triÖu ®ång/ng-êi/n¨m (b»ng 78% n¨ng suÊt lao ®éng ngµnh dÞch vô). 4
ThÞ tr-êng xuÊt khÈu ®-îc më réng, c¬ cÊu thÞ tr-êng cã chuyÓn biÕn tÝch
cùc, gi¶m dÇn phô thuéc vµo thÞ tr-êng ch©u ¸, th©m nhËp ®-îc nhiÒu thÞ tr-êng míi
tiÒm n¨ng nh- Nam Phi, óc, New Zealand….
Ngµnh du lÞch
Du lÞch cña Thµnh phè lµ mét trong nh÷ng ngµnh dÞch vô cã tèc ®é t¨ng
tr-ëng cao phï hîp víi xu thÕ cña thêi kú héi nhËp. N¨m 2007, tæng doanh thu du
lÞch ®¹t trªn 20.000 tû ®ång (t-¬ng ®-¬ng 1,25 tû USD), t¨ng 20% so víi n¨m tr-íc,
riªng lÜnh vùc kh¸ch s¹n t¨ng 41,6%; sè l-îng kh¸ch quèc tÕ ®Õn Thµnh phè ®¹t
2,65 triÖu l-ît, t¨ng 17% so víi n¨m 2006. §Õn 2005, cã 142 kh¸ch s¹n ®-îc xÕp
h¹ng, trong ®ã 35 kh¸ch s¹n 3 ®Õn 5 sao víi 5.740 phßng vµ 346 doanh nghiÖp l÷
hµnh ®ñ ®iÒu kiÖn kinh doanh. C«ng suÊt sö dông phßng cña c¸c kh¸ch s¹n 3 ®Õn 5
sao ®¹t 75%, t¨ng 9,5%. [3]
C«ng t¸c xóc tiÕn, qu¶ng b¸ du lÞch ®· ph¸t huy c¸c ph-¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i
chóng, n©ng cao chÊt l-îng chuyªn môc du lÞch trªn c¸c b¸o lín, truyÒn h×nh, t¨ng
4
Thµnh phè Hå ChÝ Minh - Trung t©m kinh tÕ cña c¶ n-íc (2005), www.hochiminhcity.gov.vn
14
c-êng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c ®ît tham dù héi chî du lÞch chuyªn nghiÖp khu vùc
vµ c¸c thÞ tr-êng träng ®iÓm. TriÓn khai ch-¬ng tr×nh xÐt chän vµ c«ng nhËn 100
®iÓm mua s¾m ®¹t chuÈn du lÞch.
Ngµnh b-u chÝnh, viÔn th«ng
Ngµnh b-u chÝnh, viÔn th«ng cña Thµnh phè ph¸t triÓn kh¸ tèt c¶ vÒ doanh
thu vµ sè l-îng doanh nghiÖp ®¨ng ký ho¹t ®éng. Doanh thu -íc c¶ n¨m ®¹t 14.000
tû ®ång, t¨ng 16,7%; sè l-îng doanh nghiÖp chuyªn ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin
®-îc cÊp phÐp trong n¨m lµ 1.053 doanh nghiÖp, t¨ng 13,2%, n©ng tæng sè doanh
nghiÖp chuyªn ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin ®ang ho¹t ®éng trªn ®Þa bµn lµ 6.685
doanh nghiÖp. Ng-êi d©n Thµnh phè ngµy cµng tiÕp cËn thuËn lîi víi c«ng nghÖ
th«ng tin, kÕt qu¶ trong n¨m cã 9,54 triÖu thuª bao ®iÖn tho¹i (trong ®ã cã 7,94 triÖu
m¸y di ®éng), chiÕm tû lÖ gÇn 20% sè thuª bao ®iÖn tho¹i cña c¶ n-íc vµ ®¹t 143
m¸y/100 d©n. [16]
Tµi chÝnh ng©n hµng
Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ trung t©m tµi chÝnh ng©n hµng lín nhÊt ViÖt Nam,
thµnh phè dÉn ®Çu c¶ n-íc vÒ sè l-îng ng©n hµng vµ doanh sè quan hÖ tµi chÝnh tÝn dông. Doanh thu cña hÖ thèng ng©n hµng thµnh phè chiÕm kho¶ng 1/3 tæng
doanh thu toµn quèc. N¨m 2007, c¸c ho¹t ®éng tÝn dông - ng©n hµng tiÕp tôc ph¸t
triÓn, gãp phÇn ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt - kinh doanh. Nguån vèn huy ®éng qua
ng©n hµng ®¹t 484.272 tû ®ång (t-¬ng ®-¬ng 28 tû USD), t¨ng 69,6% so cïng kú
(riªng tiÒn göi cña d©n c- t¨ng 71,9%, chiÕm 44,4% ). Vèn huy ®éng b»ng ngo¹i tÖ
chiÕm 25,3% tæng vèn huy ®éng, t¨ng 39,2%; b»ng tiÒn néi tÖ (VND) chiÕm 74,7%,
t¨ng 83,2%; tæng d- nî tÝn dông ®¹t 397.172 tû ®ång, t¨ng 72,9% so cïng kú. §iÒu
®¸ng ghi nhËn lµ trong tæng d- nî tÝn dông, d- nî tÝn dông trung dµi h¹n chiÕm ®Õn
39,7%, t¨ng 71,9% cho thÊy nguån vèn tÝn dông ®-îc huy ®éng cho ®Çu t- ph¸t
triÓn kinh tÕ ®· t¨ng kh¸. NhiÒu dÞch vô tÝn dông hiÖn ®¹i ®-îc ®-a vµo øng dông,
m¹ng l-íi thanh to¸n th«ng qua thÎ ATM ®-îc më réng. [3]
VÒ thÞ tr-êng chøng kho¸n, ®· cã 130 cæ phiÕu vµ 2 chøng chØ quü niªm
yÕt t¹i Trung t©m giao dÞch chøng kho¸n thµnh phè Hå ChÝ Minh; Tæng gi¸ trÞ niªm
15
yÕt toµn thÞ tr-êng ®¹t 101.502 tû, trong ®ã: cæ phiÕu ®¹t 35.509 tû, tr¸i phiÕu:
64.494 tû, chøng chØ quü: 1500 tû. STB lµ tæ chøc cã gi¸ trÞ niªm yÕt lín nhÊt (4.449
tû), chiÕm 4,4% tæng gi¸ trÞ niªm yÕt. Tæng gi¸ trÞ thÞ tr-êng cña c¸c cæ phiÕu niªm
yÕt t¹i thêi ®iÓm ngµy 17/12/2007 ®¹t 341.719 tû ®ång.
Tæng khèi l-îng giao dÞch c¶ n¨m ®¹t 2,3 tû chøng kho¸n, gÊp 2,3 lÇn n¨m 2006 víi
tæng gi¸ trÞ giao dÞch 238,6 ngµn tû ®ång gÊp 3,1 lÇn cïng kú. Trong ®ã, giao dÞch
cæ phiÕu chiÕm 75,7% vÒ khèi l-îng, gÊp 3,6 lÇn vµ 38,5% vÒ gi¸ trÞ, gÊp 6,6 lÇn.
[3]
Ngµnh c«ng nghiÖp:
¦íc c¶ n¨m 2007, gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng 13,5%. Trong ®ã, khu
vùc cã vèn ®Çu t- n-íc ngoµi t¨ng cao nhÊt 18,1%, khu vùc ngoµi nhµ n-íc t¨ng
13,5%, khu vùc nhµ n-íc t¨ng 8,9%. Mét sè ngµnh cã hµm l-îng khoa häc vµ gi¸ trÞ
gia t¨ng cao nh- c¬ khÝ chÕ t¹o, s¶n xuÊt thiÕt bÞ truyÒn th«ng, hãa chÊt, s¶n phÈm tõ
cao su – plastic tiÕp tôc ph¸t triÓn theo ®óng ®Þnh h-íng. Bªn c¹nh ®ã, mét sè
ngµnh dÖt, may, s¶n xuÊt da giµy cã tèc ®é t¨ng chËm h¬n so víi cïng kú. Thµnh
phè còng lµ n¬i ®i ®Çu trong c¶ n-íc vÒ ph¸t triÓn c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng
nghiÖp vµ Khu c«ng nghÖ cao (12 khu c«ng nghiÖp, 3 khu chÕ xuÊt vµ 1 khu c«ng
nghÖ cao); Khu chÕ xuÊt T©n ThuËn lµ mét trong nh÷ng khu chÕ xuÊt thµnh c«ng
nhÊt cña khu vùc Ch©u ¸- Th¸i B×nh D-¬ng hiÖn nay. [3]
Ngµnh n«ng nghiÖp:
Thµnh phè ®ang chuyÓn dÇn sang n«ng nghiÖp g¾n víi ®« thÞ vµ n«ng nghiÖp
sinh th¸i, gi¶m diÖn tÝch trång lóa, t¨ng diÖn tÝch trång hoa, rau an toµn, c©y c«ng
nghiÖp hµng n¨m vµ c¸c lo¹i vËt nu«i cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. ¦íc c¶ n¨m 2007 gi¸ trÞ
s¶n xuÊt ngµnh n«ng nghiÖp t¨ng 6,5%, diÖn tÝch rau ®¹t 10.000 ha, s¶n l-îng
195.000 tÊn; diÖn tÝch cá ch¨n nu«i 2.400 ha, ®µn heo 380.433 con (t¨ng 26,4%),
tr©u bß 121.000 con (t¨ng 5%); tæng s¶n l-îng thñy s¶n ®¹t 57.885 tÊn c¸c lo¹i, t¨ng
2%; s¶n xuÊt 45 triÖu con c¸ c¶nh (t¨ng 50%); ®µn c¸ sÊu ®¹t 123.000 con, t¨ng
58,9%. [3]
§Çu t-:
16
Mét thµnh tùu quan träng kh¸c lµ vèn ®Çu t- toµn x· héi trªn ®Þa bµn t¨ng
cao. Trong n¨m 2007, tæng vèn ®Çu t- x· héi ®¹t 84.800 tû ®ång, t¨ng 26,6%; trong
®ã ®Çu t- tõ vèn nhµ n-íc chiÕm 32%, vèn d©n doanh chiÕm 51%, vèn doanh
nghiÖp ®Çu t- n-íc ngoµi chiÕm 17%. [3]
Víi nh÷ng nç lùc kh«ng ngõng cña thµnh phè trong viÖc t¹o dùng niÒm tin
cho c¸c nhµ ®Çu t-, tËp trung c¶i thiÖn m«i tr-êng ®Çu t-, kinh doanh ®· gãp phÇn
t¹o nªn nh÷ng chuyÓn biÕn míi tÝch cùc ®Ó n©ng cao søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ
thµnh phè. Lùc l-îng c¸c doanh nghiÖp t- nh©n còng ®ang ph¸t triÓn rÊt m¹nh, ®ãng
gãp ngµy cµng lín h¬n vµo nÒn kinh tÕ chung. Trong n¨m 2007 ®· cã thªm 17.519
doanh nghiÖp míi víi sè vèn ®¨ng ký lµ 153.372 tû ®ång, t¨ng 13,3% vÒ sè l-îng
doanh nghiÖp vµ t¨ng gÊp h¬n 3 lÇn vÒ vèn ®¨ng ký, chøng tá mét l-îng vèn rÊt lín
trong d©n ®· ®-îc ®-a vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Trong 4 th¸ng ®Çu n¨m 2008, thµnh
phè l¹i cã thªm tíi 6.153 doanh nghiÖp míi thµnh lËp víi tæng vèn ®¨ng ký 44.667
tû ®ång. Víi hµng chôc ngµn doanh nghiÖp t- nh©n vµ hµng chôc v¹n hé kinh doanh
c¸ thÓ, kinh tÕ d©n doanh t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh ®· ®ãng gãp tíi 48,1% tæng
s¶n phÈm trªn ®Þa bµn vµ ®· ®ãng gãp tíi 8,4% trong møc t¨ng tr-ëng GDP 12,6%
cña toµn thµnh phè trong n¨m qua. [3]
Tõ khi ViÖt Nam gia nhËp WTO, lµn sãng ®Çu t- n-íc ngoµi ®· dån dËp ®æ
vµo ViÖt Nam. Nhê m«i tr-êng ®Çu t- ®-îc c¶i thiÖn, Thµnh phè lµ n¬i thu hót vèn
®Çu t- n-íc ngoµi m¹nh nhÊt c¶ n-íc, kÓ tõ khi LuËt ®Çu t- ®-îc ban hµnh. Sè dù ¸n
®Çu t- vµo thµnh phè chiÕm kho¶ng 1/3 tæng sè dù ¸n ®Çu t- n-íc ngoµi trªn c¶
n-íc. N¨m 2007, ®Çu t- trùc tiÕp cña n-íc ngoµi t¨ng kh¸ so víi n¨m 2006, 460 dù
¸n ®Çu t- n-íc ngoµi ®-îc cÊp phÐp víi tæng vèn ®¨ng ký 2.280,3 triÖu USD, t¨ng
62,5% (t¨ng 177 dù ¸n) vÒ sè dù ¸n vµ 40,1% (t¨ng 653 triÖu USD) vÒ vèn ®Çu t-.
Cã 197 dù ¸n t¨ng vèn víi sè vèn ®iÒu chØnh t¨ng 310,9 triÖu USD. Tæng vèn ®Çu tn-íc ngoµi (gåm cÊp phÐp míi vµ ®iÒu chØnh t¨ng vèn) trong n¨m ®¹t 2.591,2 triÖu
USD, so víi n¨m 2006 t¨ng 16% (c¸c chØ tiªu nµy n¨m 2006 ®¹t 2.233 triÖu USD,
gÊp 2,3 lÇn so víi n¨m 2005). §©y còng lµ møc thu hót cao nhÊt tõ tr-íc tíi nay. [3]
TÝnh ®Õn thêi ®iÓm cuèi th¸ng 4/2008, toµn thµnh phè cã 2.762 dù ¸n FDI
cßn hiÖu lùc ho¹t ®éng víi tæng vèn ®Çu t- 19.314 triÖu USD, t¨ng tíi 22,2% vÒ sè
17
dù ¸n vµ 30,8% vÒ sè vèn so víi cïng thêi ®iÓm nµy n¨m tr-íc. C¸c nhµ ®Çu t- n-íc
ngoµi ®· b¾t ®Çu chó träng nhiÒu h¬n ®Õn c¸c ngµnh th©m dông vèn, kü thuËt c«ng
nghÖ cao, kinh doanh dÞch vô bÊt ®éng s¶n. Trong tæng vèn ®Çu t- nµy, vèn ®Çu tvµo ngµnh c«ng nghiÖp ®¹t 7.407,7 triÖu USD, chiÕm 38,4%; ngµnh kinh doanh bÊt
®éng s¶n vµ ho¹t ®éng dÞch vô t- vÊn ®¹t 6.148,5 triÖu USD, chiÕm 31,8%; ngµnh
vËn t¶i kho b·i vµ th«ng tin liªn l¹c ®¹t 1.709,4 triÖu USD, chiÕm 8,9%... TÝnh
chung, ho¹t ®éng ®Çu t- n-íc ngoµi ®· ®ãng gãp 20,1% trong tæng gi¸ trÞ GDP vµ
®ãng gãp trªn d-íi 2% trong møc t¨ng tr-ëng cña thµnh phè trong nh÷ng n¨m gÇn
®©y. [3]
Gi÷ v÷ng vai trß ®Çu tµu kinh tÕ trong t-¬ng lai
Trong t-¬ng lai thµnh phè ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ chñ lùc, lµ ®Þa
ph-¬ng ®Çu tiªn tËp trung ph¸t triÓn c¸c ngµnh c¬ khÝ gia dông, s¶n xuÊt ph-¬ng
tiÖn vËn t¶i, chÕ t¹o m¸y, c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao … vÉn lµ ®Çu mèi xuÊt nhËp
khÈu, du lÞch cña c¶ n-íc víi hÖ thèng c¶ng biÓn ph¸t triÓn. ViÖc h×nh thµnh c¸c hÖ
thèng giao th«ng nh- ®-êng Xuyªn ¸, ®-êng §«ng T©y …sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho kinh
tÕ thµnh phè t¨ng tr-ëng m¹nh mÏ.
ChØ tiªu vÒ kinh tÕ ®Õn n¨m 2010: tèc ®é t¨ng tr-ëng tæng s¶n phÈm trong
n-íc (GDP) trªn ®Þa bµn thµnh phè b×nh qu©n 12%/n¨m; c¬ cÊu kinh tÕ ®Õn n¨m
2010: n«ng nghiÖp chiÕm tû träng 0,9%, c«ng nghiÖp - x©y dùng 48,5% vµ dÞch vô
50,6% (chÊm døt ®-îc xu h-íng gi¶m tû träng khu vùc dÞch vô trong c¬ cÊu GDP
trong suèt 10n¨m qua); tæng vèn ®Çu t- x· héi 5 n¨m trªn ®Þa bµn 434.500 tû ®ång
(t-¬ng ®-¬ng kho¶ng 27,2 tû USD); tæng thu ng©n s¸ch nhµ n-íc trªn ®Þa bµn t¨ng
62,89% so víi giai ®o¹n 2001-2005, trong ®ã, thu néi ®Þa t¨ng 88,34%, tæng chi
ng©n s¸ch ®Þa ph-¬ng t¨ng 44, 29%. [3]
N¨m 2008, n¨m thø ba – n¨m b¶n lÒ cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 2006 – 2010
®ång thêi còng lµ n¨m thø hai ViÖt Nam thùc hiÖn cam kÕt gia nhËp WTO. Trªn c¬
së dù b¸o t×nh h×nh thuËn lîi, khã kh¨n ë trong n-íc vµ trªn thÕ giíi, Thµnh phè ®Ò
ra nhiÖm vô kÕ ho¹ch n¨m 2008 lµ tiÕp tôc duy tr× tèc ®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ cao
®ång thêi t¹o chuyÓn biÕn m¹nh mÏ vÒ chÊt l-îng t¨ng tr-ëng, n©ng cao søc c¹nh
tranh vµ hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ, gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi. TËn dông c¬
18
héi thuËn lîi ®Ó t¨ng nhanh xuÊt khÈu, thu hót vèn, c«ng nghÖ cao cña n-íc ngoµi.
N©ng cao møc sèng cña ng-êi d©n. Xö lý tèt c¸c vÊn ®Ò m«i tr-êng, ®¶m b¶o Thµnh
phè ph¸t triÓn bÒn v÷ng, x©y dùng Thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ thµnh phè x· héi chñ
nghÜa, v¨n minh, hiÖn ®¹i theo tinh thÇn NghÞ quyÕt 20-NQ/TW cña Bé ChÝnh trÞ.
Thùc hiÖn quyÕt t©m ®ã, Héi ®ång nh©n d©n Thµnh phè ®· ®Ò ra 6 chØ tiªu
kinh tÕ n¨m 2008 nh- sau:
(1)
GDP t¨ng 12,7% - 13%, GDP b×nh qu©n ®Çu ng-êi 2.500 USD trë lªn.
(2)
Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng 15%.
(3)
Tæng vèn ®Çu t- ph¸t triÓn toµn x· héi b»ng 35% GDP (97.500 tû ®ång).
(4)
Thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn 98.070 tû ®ång, t¨ng 17,54% so -íc thùc hiÖn n¨m
2007.
(5)
Chi ng©n s¸ch ®Þa ph-¬ng 18.594 tû ®ång, b»ng 82,4% so -íc thùc hiÖn n¨m
2007.
(6)
ChØ sè gi¸ tiªu dïng t¨ng thÊp h¬n tèc ®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ. [16]
§Ó kinh tÕ ®¹t ®-îc tèc ®é t¨ng tr-ëng nhanh, b¶o ®¶m n©ng cao hiÖu qu¶,
tÝnh bÒn v÷ng, søc c¹nh tranh vµ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, Thµnh phè Hå
ChÝ Minh hiÖn ®ang tÝch cùc khÈn tr-¬ng triÓn khai thùc hiÖn Ch-¬ng tr×nh hµnh
®éng cña ChÝnh phñ nhiÖm kú 2007-2011. NhiÒu gi¶i ph¸p ®ang ®-îc tÝch cùc triÓn
khai, trong ®ã thµnh phè tËp trung t¹o b-íc ph¸t triÓn v-ît bËc trong khu vùc dÞch
vô, n©ng cao chÊt l-îng vµ søc c¹nh tranh cña khu vùc c«ng nghiÖp, ®ång thêi t¹o
chuyÓn biÕn m¹nh mÏ trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, kinh tÕ n«ng th«n vµ n©ng cao
®êi sèng nh©n d©n. Thµnh phè ®ang triÓn khai ch-¬ng tr×nh hµnh ®éng thùc hiÖn
Ch-¬ng tr×nh hç trî chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ giai ®o¹n 2006-2010, trong ®ã tËp
trung chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ 9 nhãm ngµnh dÞch vô mang tÝnh ®ét ph¸ (tµi chÝnh
- tÝn dông – ng©n hµng - b¶o hiÓm; th-¬ng m¹i; vËn t¶i, kho b·i, dÞch vô c¶ng; b-u
chÝnh – viÔn th«ng vµ c«ng nghÖ th«ng tin - truyÒn th«ng; kinh doanh tµi s¶n, bÊt
®éng s¶n; dÞch vô t- vÊn, khoa häc c«ng nghÖ; du lÞch; y tÕ vµ gi¸o dôc – ®µo t¹o
chÊt l-îng cao); 4 ngµnh c«ng nghiÖp chñ yÕu (c¬ khÝ chÕ t¹o; ®iÖn tö - viÔn th«ng -
19
tin häc; c«ng nghiÖp hãa - d-îc phÈm; chÕ biÕn l-¬ng thùc thùc phÈm gi¸ trÞ gia
t¨ng cao); ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®« thÞ, n«ng nghiÖp sinh th¸i.
Thµnh phè ®ang dån søc ®Ó chñ ®éng héi nhËp vµ t¨ng tèc ph¸t triÓn ®Ó thùc
hiÖn môc tiªu: §æi míi toµn diÖn vµ m¹nh mÏ h¬n n÷a ®Ó x©y dùng Thµnh phè Hå
ChÝ Minh ngµy cµng v¨n minh, hiÖn ®¹i, tõng b-íc trë thµnh mét trung t©m c«ng
nghiÖp, dÞch vô, khoa häc c«ng nghÖ cña khu vùc §«ng Nam ¸; gãp phÇn quan
träng vµo sù nghiÖp ®æi míi, x©y dùng vµ b¶o vÖ Tæ quèc ViÖt Nam x· héi chñ
nghÜa. Dï hiÖn t¹i ®ang gÆp nhiÒu khã kh¨n, thö th¸ch trong lóc kinh tÕ thÕ giíi gÆp
nhiÒu rñi ro, th¸ch thøc lín vµ t×nh tr¹ng l¹m ph¸t ë trong n-íc ®ang cã nh÷ng t¸c
®éng bÊt lîi ®Õn sù t¨ng tr-ëng kinh tÕ chung, nh-ng nÒn kinh tÕ vÜ m« cña thµnh
phè vÉn n»m trong tÇm kiÓm so¸t. Thµnh phè sÏ cè g¾ng ®Ó ngay trong n¨m 2008
nµy sÏ hoµn thµnh c¬ b¶n c¸c chØ tiªu kinh tÕ - x· héi cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 20062010; ®¶m b¶o cho viÖc vÒ ®Ých tr-íc thêi h¹n vµo n¨m tíi.
Cho ®Õn n¨m 2010, thµnh phè Hå ChÝ Minh vÉn lµ mét trong nh÷ng trung
t©m c«ng nghiÖp hµng ®Çu cña ViÖt Nam, xÐt vÒ tØ lÖ, mÆc dï trong thêi kú nµy sÏ
h×nh thµnh nhiÒu khu c«ng nghiÖp lín kh¸c, trong c¶ n-íc. Vai trß trung t©m tµi
chÝnh, th-¬ng m¹i - dÞch vô, ®Çu mèi giao l-u quèc tÕ vÉn kh«ng cã g× thay ®æi ®èi
víi thµnh phè Hå ChÝ Minh. Kh¸c víi c«ng nghiÖp, ngµnh th-¬ng m¹i - dÞch vô vµ
ho¹t ®éng tµi chÝnh cña thµnh phè Hå ChÝ Minh ngµy cµng cã vÞ trÝ quan träng h¬n;
trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa toµn khu vùc - tèc ®é c«ng nghiÖp hãa cµng nhanh
th× vai trß trung t©m th-¬ng m¹i - dÞch vô vµ tµi chÝnh cña thµnh phè Hå ChÝ Minh
cµng quan träng, nhÊt lµ khi thÞ tr-êng chøng kho¸n ®-îc h×nh thµnh ë ®©y. Thµnh
phè Hå ChÝ Minh cã thÓ sÏ trë thµnh mét trung t©m tµi chÝnh vµ th-¬ng m¹i trong
khu vùc c¸c n-íc ASEAN sau n¨m 2010.
1.2. ý nghÜa cÇn thiÕt cña viÖc thu hót nguån vèn ®Çu t- trùc
tiÕp n-íc ngoµi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña
thµnh phè Hå ChÝ Minh
Vai trß cña vèn ®Çu t- n-íc ngoµi ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi TP.HCM
®· ®-îc thùc tiÔn minh chøng. Víi tèc ®é t¨ng tr-ëng kinh tÕ trung b×nh ë møc hai
con sè, khu vùc cã vèn ®Çu t- n-íc ngoµi ®· ®ãng gãp rÊt tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh
20