Tài liệu Nghiên cứu tình hình thất nghiệp tại thành phố bắc ninh, tỉnh bắc ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI --------------- NGUYỄN TIẾN DŨNG NGHI£N CøU T×NH H×NH THÊT NGHIÖP T¹I THµNH PHè B¾C NINH - TØNH B¾C NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp Mã số: 60.31.10 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Văn Song HÀ NỘI - 2011 LỜI CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan ñây là ñề tài nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu ñược sử dụng trong luận văn là hoàn toàn trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Các kết quả nghiên cứu trong luận văn ñược tập hợp tại cơ quan Chi cục phòng, chống tệ nạn xã hội (Sở lao ñộng - Thương binh và Xã hội tỉnh Bắc Ninh) chưa từng ñược sử dụng ñể bảo vệ và công bố trong bất kỳ một học vị nào. Hà Nội, ngày 10 tháng 11 năm 2011 Người cam ñoan Nguyễn Tiến Dũng Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… i LỜI CẢM ƠN Trong qu¸ tr×nh viÕt luËn v¨n, t«i ® nhËn ®−îc sù quan t©m, gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o bé m«n Kinh tÕ Tµi nguyªn vµ M«i tr−êng, khoa Kinh tÕ Ph¸t triÓn N«ng th«n, ViÖn sau ®¹i häc - Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp Hµ Néi; Lnh ®¹o Së Lao ®éng - Th−¬ng binh vµ X héi tØnh B¾c Ninh. §Æc biÖt lµ sù tËn t×nh h−íng dÉn, gióp ®ì cña PGS-TS NguyÔn V¨n Song; sù ñng hé ®éng viªn cña gia ®×nh, b¹n bÌ vµ ®ång nghiÖp. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña c¸c thÇy, c« gi¸o, c¸c quý c¬ quan, gia ®×nh, b¹n bÌ vµ ®ång nghiÖp. Sù gióp ®ì nµy ® cæ vò ®éng viªn vµ gióp t«i nhËn thøc, lµm s¸ng tá thªm c¶ vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ lÜnh vùc mµ luËn v¨n nghiªn cøu. LuËn v¨n lµ qu¸ tr×nh nghiªn cøu c«ng phu, sù lµm viÖc khoa häc vµ nghiªm tóc cña b¶n th©n, song do kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é cã h¹n nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. T«i mong ®−îc sù quan t©m ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy, c« gi¸o vµ cña nh÷ng ®éc gi¶ quan t©m ®Õn ®Ò tµi nµy. T¸c gi¶ NguyÔn TiÕn Dòng Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… ii MỤC LỤC Trang LỜI CAM ðOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC........................................................................................................ iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................ viii DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................... ix DANH MỤC BIỂU ðỒ, ðỒ THỊ ................................................................... xi PhÇn I: Më ®Çu ........................................................................................... 1 1.1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi ........................................................................ 1 1.2. Môc tiªu nghiªn cøu.............................................................................. 3 1.2.1. Môc tiªu chung ............................................................................... 3 1.2.2. Môc tiªu cô thÓ................................................................................ 3 1.3. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu ......................................................... 3 1.3.1. §èi t−îng nghiªn cøu...................................................................... 3 1.3.2. Ph¹m vi nghiªn cøu......................................................................... 3 PhÇn II: C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn................................................ 5 2.1. C¬ së lý luËn cña ®Ò tµi ......................................................................... 5 2.1.1. Mét sè kh¸i niÖm vµ quan ®iÓm vÒ thÊt nghiÖp .............................. 5 2.1.2. Kh¸i niÖm viÖc lµm - thÊt nghiÖp.................................................... 8 2.1.3. HËu qu¶ cña thÊt nghiÖp. ............................................................... 19 2.1.4. C¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p nhËn h¹n chÕ vµ kh¾c phôc t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp. ................................................................... 21 2.2. C¬ së thùc tiÔn cña ®Ò tµi nghiªn cøu. ............................................... 32 2.2.1. §Æc ®iÓm cña thÊt nghiÖp.............................................................. 32 2.2.2. §Æc ®iÓm riªng thÊt nghiÖp ë ViÖt Nam. ...................................... 33 2.2.3. ThÊt nghiÖp cña ViÖt Nam giai ®o¹n 2000 - 2010........................ 34 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… iii 2.2.4. ThÊt nghiÖp chia theo nhãm tuæi vµ giíi tÝnh. .............................. 36 2.2.5. ThÊt nghiÖp trong thanh niªn vµ tû lÖ thanh niªn trªn sè ng−êi tr−ëng thµnh. ....................................................................... 36 2.2.6. ThÊt nghiÖp chia theo tr×nh ®é häc vÊn......................................... 38 2.2.7. So s¸nh n«ng th«n - thµnh thÞ........................................................ 38 2.2.8. ILO c«ng bè nh÷ng dù b¸o míi vÒ thÊt nghiÖp toµn cÇu vµ ë ViÖt Nam.................................................................................... 39 phÇn III: §Æc ®iÓm ®Þa bµn vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ....... 45 3.1. §Æc ®iÓm ®Þa bµn nghiªn cøu.............................................................. 45 3.1.1. §Æc ®iÓm kinh tÕ xV héi tØnh B¾c Ninh......................................... 46 3.1.2. §Æc ®iÓm tù nhiªn kinh tÕ xV héi cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò thÊt nghiÖp, gi¶i quyÕt viÖc lµm cña Thµnh phè B¾c Ninh. .......... 48 3.1.3. VÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn. ................................................................... 50 3.1.4. §Æc ®iÓm khÝ hËu, thêi tiÕt............................................................ 51 3.1.5. Tµi nguyªn, c¶nh quan m«i tr−êng. .............................................. 52 3.1.6. C¶nh quan m«i tr−êng................................................................... 53 3.2. Kh¸i qu¸t thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ - xV héi .................................. 54 3.2.1. Khu vùc kinh tÕ n«ng nghiÖp. ....................................................... 57 3.2.2. Khu vùc c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp ................................. 58 3.2.3. Khu vùc kinh tÕ th−¬ng m¹i, dÞch vô ............................................ 58 3.3. D©n sè vµ lao ®éng.............................................................................. 60 3.4. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu ..................................................................... 63 3.4.1. Nguån sè liÖu ................................................................................ 65 3.4.2. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch xö lý sè liÖu ............................................. 66 3.4.3. Ph−¬ng ph¸p thèng kª m« t¶......................................................... 67 3.4.4. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch so s¸nh. .................................................... 68 3.4.5. Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch thèng kª................................................... 68 3.5. HÖ thèng c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸............................................................ 68 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… iv 3.5.1. ChØ tiªu ph¶n ¸nh ®iÒu kiÖn kinh tÕ - xV héi cña TP B¾c Ninh........................................................................................ 68 3.5.2. C¸c chØ tiªu liªn quan ®Õn c¸c doanh nghiÖp, ng−êi lao ®éng ®−îc ®iÒu tra......................................................................... 68 3.5.3. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ vÒ lao ®éng vµ thÊt nghiÖp.......................... 69 PhÇn IV: KÕt qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn ............................. 70 4.1. T×nh h×nh chung vÒ nguån lao ®éng t¹i Thµnh phè B¾c Ninh. ........... 70 4.1.1. Quy m« d©n sè chia theo giíi tÝnh khu vùc thµnh thÞ, n«ng th«n. ..................................................................................... 71 4.1.2. Lùc l−îng lao ®éng chia theo khu vùc thµnn thÞ n«ng th«n.......... 74 4.1.3. Quy m« c¬ cÊu lao ®éng chia theo nhãm tuæi. ............................. 75 4.1.4. Quy m« c¬ cÊu lao ®éng chia theo tr×nh ®é häc vÊn..................... 77 4.1.5. Quy m« c¬ cÊu lao ®éng chia theo tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt.......................................................................................... 79 4.1.6. Quy m« c¬ cÊu lao ®éng theo nhãm ngµnh kinh tÕ. ..................... 81 4.1.7. Quy m« c¬ cÊu lao ®éng ph©n theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp......... 82 4.2. Thùc tr¹ng thÊt nghiÖp t¹i Thµnh phè B¾c Ninh. ................................ 84 4.2.1. Thùc tr¹ng thÊt nghiÖp cña thµnh phè chia theo giíi tÝnh............. 85 4.2.2. Thùc tr¹ng thÊt nghiÖp cña TP B¾c Ninh chia theo khu vùc thµnh thÞ - n«ng th«n..................................................................... 87 4.2.3. Thùc tr¹ng thÊt nghiÖp chia theo nhãm tuæi. ................................ 88 4.2.4. ThÊt nghiÖp ph©n theo tr×nh ®é häc vÊn........................................ 90 4.2.5. ThÊt nghiÖp ph©n theo tr×nh ®é chuyªn m«n ®µo t¹o.................... 93 4.2.6. ThÊt nghiÖp ph©n theo nhãm ngµnh kinh tÕ.................................. 95 4.2.7. Sè ng−êi thÊt nghiÖp trong c¸c doanh nghiÖp ®−îc ®iÒu tra chia theo nhãm ngµnh kinh tÕ. ...................................................... 97 4.2.8. ThÊt nghiÖp ph©n theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp. ............................ 99 4.2.9. Mét sè th«ng tin liªn quan. ......................................................... 100 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… v 4.3. Ph©n tÝch c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn thÊt nghiÖp............................. 104 4.3.1. Quy m« c¬ cÊu d©n sè ch−a hîp lý ®èi víi nguån nh©n lùc. ...... 104 4.3.2. Quy m« c¬ cÊu d©n sè ph©n theo ®é tuæi cã ¶nh h−ëng ®Õn thÊt nghiÖp................................................................................... 106 4.3.3. YÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn thÊt nghiÖp do gi¸o dôc ®µo t¹o.............. 107 4.3.4. YÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn thÊt nghiÖp do ®Æc thï cña doanh nghiÖp. .............................................................................. 108 4.3.5. YÕu tè ¶nh h−ëng ®Õn thÊt nghiÖp do c¬ cÊu ngµnh. .................. 108 4.3.6. YÕu tè ¶nh h−ëng thÊt nghiÖp do c«ng t¸c qu¶n lý lao ®éng vµ xuÊt khÈu lao ®éng ................................................................. 109 4.3.7. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng kh¸c vÒ chÝnh s¸ch. ................................. 109 4.4. Nguyªn nh©n g©y ra thÊt nghiÖp, thiÕu viÖc lµm ®èi víi ng−êi lao ®éng thµnh phè B¾c Ninh............................................................ 110 4.4.1. Cung lao ®éng v−ît qu¸ cÇu lao ®éng......................................... 110 4.4.2. Lao ®éng bÞ d«i d− do qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸................................. 112 4.4.3. ChÊt l−îng cña nguån lao ®éng ch−a ®¸p øng ®−îc nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ - xV héi. ........................................................... 114 4.4.4. ViÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, c¸c ch−¬ng tr×nh dù ¸n nh»m gi¶i quyÕt viÖc lµm hiÖu qu¶ ch−a cao. ............................. 114 4.4.5. C¸c chÝnh s¸ch gi¶i quyÕt viÖc lµm cßn nhiÒu bÊt cËp................ 115 4.4.6. C«ng t¸c quy ho¹ch c¸c KCN vµ quy ho¹ch GQVL, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu lao ®éng ch−a cã hiÖu qu¶. .......... 116 4.5. Mét sè gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt viÖc lµm gi¶m thÊt nghiÖp ®èi víi ng−êi lao ®éng trªn ®Þa bµn thµnh phè B¾c Ninh ®Õn n¨m 2015 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo ..................................................................... 117 4.5.1. §Þnh h−íng gi¶i quyÕt viÖc lµm, gi¶m thÊt nghiÖp. .................... 117 4.5.2. C¸c gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt viÖc lµm, gi¶m thÊt nghiÖp ®èi víi ng−êi lao ®éng trªn ®Þa bµn thµnh phè B¾c Ninh........................ 120 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… vi 4.5.3. Nhãm gi¶i ph¸p liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch cña thµnh phè........... 122 4.5.4. Nhãm gi¶i ph¸p më réng cÇu lao ®éng....................................... 123 4.5.5. Gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt l−îng lao ®éng..................................... 125 4.5.6. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr−êng lao ®éng. .................................... 126 4.5.7. Gi¶i ph¸p t¹o viÖc lµm cho lao ®éng n«ng nghiÖp cã ®Êt bÞ thu håi. ........................................................................................ 127 4.5.8. Gi¶i ph¸p cña ng−êi lao ®éng. .................................................... 128 4.5.9. Gi¶i ph¸p chÝnh s¸ch hç trî cña ChÝnh phñ ................................ 128 Phan V: kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ ...................................................... 130 5.1. KÕt luËn ............................................................................................. 130 5.2. Mét sè ®Ò xuÊt, kiÕn nghÞ vÒ v©n ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm, gi¶m thÊt nghiÖp......................................................................................... 132 5.2.1. §èi víi Trung −¬ng..................................................................... 132 5.2.2. §èi víi tØnh ................................................................................. 133 5.2.3. §èi víi Thµnh phè B¾c Ninh ...................................................... 133 5.2.4. §èi víi ng−êi lao ®éng................................................................ 134 Tµi liÖu tham kh¶o............................................................................. 135 PHỤ LỤC ...................................................................................................... 136 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… vii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BHTN: B¶o hiÓm thÊt nghiÖp CCKT: C¬ cÊu kinh tÕ CCL§: C¬ cÊu lao ®éng CCN: Côm c«ng nghiÖp CLN: Côm lµng nghÒ CNH: C«ng nghiÖp ho¸ H§H: HiÖn ®¹i ho¸ H§ND: Héi ®ång nh©n d©n KCN: Khu c«ng nghiÖp L§TGH§KT: Lao ®éng tham gia ho¹t ®éng kinh tÕ LLL§: Lùc l−îng lao ®éng TLTN: Tû lÖ thÊt nghiÖp UBND: Uû ban nh©n d©n Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… viii DANH MỤC CÁC BẢNG Trang B¶ng 2.1: Tr¹ng th¸i nghÒ nghiÖp cña nh÷ng ng−êi thÊt nghiÖp m¾c TNXH..............................................................................................21 B¶ng 2.2: Sè ng−êi thÊt nghiÖp, tû lÖ thÊt nghiÖp chia theo giíi tÝnh ............35 B¶ng 2.3: Tû lÖ thÊt nghiÖp trong thanh niªn, ng−êi tr−ëng thµnh 2000-2010 .......................................................................................37 B¶ng 2.4: Thùc tr¹ng lao ®éng cña d©n sè tõ 15 tuæi trë lªn chia theo khu vùc thµnh thÞ - n«ng th«n n¨m 2000 vµ 2010 .........................39 B¶ng 3.1: Mét sè chØ tiªu vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ - xV héi Thµnh phè B¾c Ninh giai ®o¹n 2002 - 2010 vµ −íc thùc hiÖn n¨m 2011...............54 B¶ng 4.1: Giíi thiÖu chung vÒ c¸c ph−êng, xV nghiªn cøu............................70 B¶ng 4.2: Giíi thiÖu chung vÒ c¸c doanh nghiÖp ®−îc ®iÒu tra.....................71 B¶ng 4.3: D©n sè chia theo giíi tÝnh, khu vùc thµnh thÞ - n«ng th«n ............72 B¶ng 4.4: Lùc l−îng lao ®éng chia theo khu vùc thµnh thÞ - n«ng th«n........74 B¶ng 4.5: Quy m« c¬ cÊu lao ®éng chia theo nhãm tuæi ...............................75 B¶ng 4.6: Quy m« c¬ cÊu lùc l−îng lao ®éng chia theo tr×nh ®é häc vÊn ............................................................................................78 B¶ng 4.7: Quy m« c¬ cÊu lao ®éng theo tr×nh ®é chuyªn m«n......................80 B¶ng 4.8: Quy m« c¬ cÊu lao ®éng chia theo nhãm ngµnh kinh tÕ ...............81 B¶ng 4.9: Quy m« c¬ cÊu lao ®éng theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp ..................83 B¶ng 4.10: Sè ng−êi thÊt nghiÖp vµ tû lÖ thÊt nghiÖp chia theo giíi tÝnh ........85 B¶ng 4.11: Sè ng−êi thÊt nghiÖp chia theo khu vùc thµnh thÞ n«ng th«n ........87 B¶ng 4.12: Ng−êi thÊt nghiÖp ph©n theo nhãm tuæi.........................................88 B¶ng 4.13: Sè ng−êi thÊt nghiÖp ph©n theo tr×nh ®é häc vÊn...........................90 B¶ng 4.14: Sè ng−êi thÊt nghiÖp ph©n theo tr×nh ®é chuyªn m«n ®µo t¹o ......93 B¶ng 4.15: Sè ng−êi thÊt nghiÖp ph©n theo nhãm ngµnh kinh tÕ.....................95 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… ix B¶ng 4.16: Sè lao ®éng thÊt nghiÖp trong c¸c doanh nghiÖp chia theo lo¹i h×nh SXKD...............................................................................97 B¶ng 4.17: Sè ng−êi thÊt nghiÖp ph©n theo lo¹i h×nh doanh nghiÖp................99 B¶ng 4.18: Nhu cÇu sö dông cña c¸c doanh nghiÖp ph©n theo tr×nh ®é häc vÊn ..........................................................................................110 B¶ng 4.19: Nhu cÇu sö dông lao ®éng cña c¸c doanh nghiÖp ph©n theo tr×nh ®é ®µo t¹o. ............................................................................111 B¶ng 4.20: HiÖn tr¹ng sö dông quü ®Êt cña TP B¾c Ninh..............................112 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… x DANH MỤC BIỂU ðỒ, ðỒ THỊ Trang §å thÞ 2.1: Mèi quan hÖ cung cÇu trong thÞ tr−êng lao ®éng.......................... 29 BiÓu 3.1: Tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP b×nh qu©n ®Çu ng−êi Thµnh phè B¾c Ninh giai ®o¹n 2002-2010 (−íc thùc hiÖn 2011) ................... 55 BiÓu 3.2: C¬ cÊu s¶n phÈm cña TP B¾c Ninh giai ®o¹n 2002-2010............. 55 BiÓu 3.3: Tû lÖ d©n sè thµnh thÞ, n«ng th«n cña TP B¾c Ninh ..................... 60 BiÓu 4.1: C¬ cÊu d©n sè TP B¾c Ninh giai ®o¹n 2008 – 2010 chia theo giíi tÝnh ................................................................................. 73 Biểu 4.2: Cơ cấu dân số Thành phố Bắc Ninh giai ñoạn 2008-2010........... 73 BiÓu 4.3: Quy m« c¬ cÊu lao ®éng cña TP B¾c Ninh chia theo nhãm tuæi giai ®o¹n 2008-2010 .............................................................. 77 BiÓu 4.4: Quy m« LLL§ chia theo tr×nh ®é häc vÊn.................................... 78 BiÓu 4.5: Tû lÖ d©n sè khu vùc thµnh thÞ vµ n«ng th«n .............................. 105 BiÓu 4.6: C¬ cÊu d©n sè ph©n theo ®é tuæi trong lùc l−îng lao ®éng......... 106 BiÓu 4.7: Tû lÖ c¬ cÊu lùc l−îng lao ®éng theo tr×nh ®é ®µo t¹o................ 107 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… xi PhÇn I: Më ®Çu 1.1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi ThÊt nghiÖp lµ mét thùc tr¹ng tån t¹i kh¸ch quan trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, khi søc lao ®éng ®−îc coi lµ hµng ho¸ vµ lµ hµng ho¸ ®Æc biÖt, t¸c ®éng cña thÊt nghiÖp ®Õn c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ, chÝnh trÞ, xV héi cña mét ®Êt n−íc (Quèc gia) th−êng ë møc ®é kh¸c nhau tuú thuéc vµo tû lÖ thÊt nghiÖp cao hay thÊp ë quèc gia ®ã. Trong giai ®o¹n hiÖn nay cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ toµn cÇu cã t¸c ®éng nghiªm träng tíi vÊn ®Ò lao ®éng - viÖc lµm ë hÇu hÕt tÊt c¶ c¸c n−íc trªn thÕ giíi. §èi víi mét n−íc nh− ViÖt Nam t¨ng tr−ëng kinh tÕ chñ yÕu dùa vµo xuÊt khÈu, nhÊt lµ xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm tõ nh÷ng ngµnh, nh÷ng nghÒ sö dông nhiÒu c«ng nh©n nh− may mÆc, giÇy da, thñy s¶n, du lÞch... th× sù t¸c ®éng ®ã l¹i cµng râ. ThÊt nghiÖp kh«ng chØ ¶nh h−ëng tíi viÖc lµm thu nhËp mµ cßn ¶nh h−ëng tíi toµn bé ®êi sèng cña ng−êi lao ®éng, ®Õn sù h−ëng thô c¸c quyÒn lîi con ng−êi cña hä. NhËn thøc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò nµy, ngay trong nh÷ng n¨m ®Çu chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, Nhµ n−íc ta ®V coi vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp lµ yÕu tè kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ xV héi cña ®Êt n−íc, ®Æc biÖt lµ ViÖt Nam ®ang trong c«ng cuéc héi nhËp vµ ph¸t triÓn. T¹i §¹i héi §¶ng lÇn thø X n¨m 2005 ®V kh¼ng ®Þnh: Gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ yÕu tè quan träng, quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc ph¸t huy nh©n tè con ng−êi, æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, chÝnh trÞ, xV héi, n©ng cao ®êi sèng vÒ vËt chÊt còng nh− tinh thÇn cña mäi tÇng líp nh©n d©n. B¾c Ninh lµ tØnh míi ®−îc t¸i lËp tõ n¨m 1997, tuy cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ - xV héi, nh−ng trong nh÷ng n¨m qua, tèc ®é ph¸t triÓn KT-XH cña tØnh cßn khiªm tèn, ch−a t−¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña tØnh. Cã thÓ nãi, t×nh tr¹ng ®ã do rÊt nhiÒu nguyªn nh©n, trong ®ã ph¶i nãi ®Õn nguyªn nh©n thÊt nghiÖp cña lùc l−îng lao ®éng, lùc l−îng lao ®éng d− thõa t−¬ng ®èi lín, c¬ cÊu lao ®éng ch−a hîp lý, tû lÖ thÊt nghiÖp Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… 1 cßn ë møc ®é cao, tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ë n«ng th«n cßn thÊp, chÝnh v× vËy ®V ¶nh h−ëng kh«ng nhá tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ - xV héi cña tØnh. Thµnh phè B¾c Ninh lµ mét trung t©m ®« thÞ cña tØnh cã vai trß quan träng nßng cèt ®èi víi môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - xV héi cña tØnh. MÆc dï B¾c Ninh lµ mét thµnh phè trÎ, cã nhiÒu tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh vÒ tù nhiªn xV héi, ®ang trªn b−íc ®−êng kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ xøng ®¸ng cña trung t©m tØnh lþ, gãp phÇn tÝch cùc trong c«ng cuéc ®Èy nhanh tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Nh−ng thùc tÕ cho thÊy kÕt qu¶ thµnh phè ®V ®¹t ®−îc trong thêi gian võa qua cßn ch−a cao, nguyªn nh©n chÝnh lµ tû lÖ thÊt nghiÖp cßn cao lùc l−îng d− thõa cßn lín kho¶ng 4.500 lao ®éng (t−¬ng øng 4,3%) nhu cÇu viÖc lµm cña ng−êi lao ®éng ch−a ®−îc ®¸p øng ®Çy ®ñ. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n quan träng ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ - xV héi cña thµnh phè nãi riªng vµ cña c¶ tØnh nãi chung. Tr−íc thùc tÕ trªn ®ßi hái cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ, hiÖu qu¶ vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm, bè trÝ c¬ cÊu lao ®éng hîp lý nh»m gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thÊt nghiÖp cña thµnh phè B¾c Ninh nh»m t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn kinh tÕ xV héi cña Thµnh phè B¾c Ninh còng nh− cña tØnh B¾c Ninh. ViÖc nghiªn cøu ®Ò tµi sÏ gãp phÇn ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng t×nh h×nh thÊt nghiÖp cña thµnh phè B¾c Ninh, gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt viÖc lµm, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp, t¨ng thu nhËp cho ng−êi lao ®éng, n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n, t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n cña thÊt nghiÖp, c¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn thÊt nghiÖp. Trªn c¬ së ®ã, ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt viÖc lµm, bè trÝ c¬ cÊu lao ®éng hîp lý, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp ®Õn n¨m 2015 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo. Tõ vÊn ®Ò nªu trªn, c©u hái ®Æt ra lµ vËy thùc tr¹ng thÊt nghiÖp ë thµnh phè B¾c Ninh nh− thÕ nµo? thÊt nghiÖp ë nhãm tuæi nµo lµ lín nhÊt? nh©n tè nµo ¶nh h−ëng ®Õn thÊt nghiÖp? Nguyªn nh©n thÊt nghiÖp lµ do ®©u? trªn c¬ së ®ã cÇn cã c¸c gi¶i ph¸p g× nh»m gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp cho ng−êi lao ®éng ë thµnh phè B¾c Ninh ®Õn n¨m 2015 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo?. Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… 2 ChÝnh v× nguyªn nh©n trªn, t«i tiÕn hµnh chän nghiªn cøu ®Ò tµi: “Nghiªn cøu t×nh h×nh thÊt nghiÖp t¹i thµnh phè B¾c Ninh - tØnh B¾c Ninh” 1.2. Môc tiªu nghiªn cøu 1.2.1. Môc tiªu chung Nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thÊt nghiÖp t¹i thµnh phè B¾c Ninh, tõ ®ã ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt viÖc lµm, gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp t¹i thµnh phè ®Õn n¨m 2015 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo. 1.2.2. Môc tiªu cô thÓ - HÖ thèng ho¸ c¬ së lý luËn vµ c¬ së thùc tiÔn vÒ thÊt nghiÖp cña ng−êi lao ®éng. - §¸nh gi¸ ph©n tÝch t×nh h×nh thÊt nghiÖp ë TP B¾c Ninh - tØnh B¾c Ninh. - Ph©n tÝch c¸c nhãm nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn thÊt nghiÖp trªn ®Þa bµn thµnh phè. - Nh÷ng kiÕn nghÞ vµ ®Ò xuÊt gi¶i ph¸p t¹o viÖc lµm gi¶m thÊt nghiÖp ë thµnh phè B¾c Ninh ®Õn 2015 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo. 1.3. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu 1.3.1. §èi t−îng nghiªn cøu §èi t−îng nghiªn cøu cña ®Ò tµi lµ ThÊt nghiÖp trªn ®Þa bµn thµnh phè B¾c Ninh (bao gåm c¶ ng−êi cña ®Þa ph−¬ng vµ n¬i kh¸c ®Õn). 1.3.2. Ph¹m vi nghiªn cøu 1.3.2.1. Ph¹m vi vÒ kh«ng gian §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu trªn ®Þa bµn thµnh phè B¾c Ninh vÒ thÊt nghiÖp cña ng−êi lao ®éng trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ (trong ®ã tËp trung vµo 04 ph−êng vµ 01 xV vµ 10 doanh nghiÖp) 1.3.2.2. Ph¹m vi vÒ thêi gian §Ò tµi tËp trung thu thËp t×nh h×nh kinh tÕ cña B¾c Ninh giai ®o¹n 20082010, sù ph¸t triÓn cña thµnh phè B¾c Ninh ®Õn hết n¨m 2011. Thêi gian thùc hiÖn nghiªn cøu ®Ò tµi tõ th¸ng 6/2010 ®Õn th¸ng 10/2011 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… 3 1.3.2.3. Ph¹m vi vÒ néi dung §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò liªn quan ®Õn thÊt nghiÖp nh−: C¬ cÊu d©n sè, lùc l−îng lao ®éng, chÊt l−îng nguån lao ®éng, nhu cÇu lao ®éng viÖc lµm cña c¸c doanh nghiÖp, nhãm nh©n tè ¶nh ¶nh h−ëng, nguyªn nh©n thÊt nghiÖp, thÊt nghiÖp tËp chung ë nhãm tuæi nµo lµ chñ yÕu ë thµnh phè B¾c Ninh Trªn c¬ së ®ã ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p, nh÷ng ®Ò xuÊt kiÕn nghÞ nh»m gi¶iquyÕt viÖc lµm gi¶m thÊt nghiÖp n¨m 2015 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo t¹i Thµnh phè B¾c Ninh. (Gi¶i quyÕt viÖc lµm gi¶m thÊt nghiÖp lµ nh÷ng chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch cÇn ®Æc biÖt quan t©m cña chÝnh quyÒn Thµnh phè trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ xV héi cña Thµnh phè. Do vËy c¨n cø vµo NghÞ quyÕt cña H§ND tØnh cña Thµnh phè, trªn c¬ së ph¸t triÓn kinh tÕ xV héi cña Thµnh phè nh÷ng n¨m qua cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p cô thÓ, bÒn v÷ng ®Ó gi¶i quyÕt viÖc lµm gi¶m thÊt nghiÖp gãp phÇn phÊt triÓn kinh tÕ xV héi cña Thµnh phè B¾c Ninh ®Õn n¨m 2015 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo) Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… 4 PhÇn II: C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn 2.1. C¬ së lý luËn cña ®Ò tµi 2.1.1 Mét sè kh¸i niÖm vµ quan ®iÓm vÒ thÊt nghiÖp §Ó cã c¬ së x¸c ®Þnh thÊt nghiÖp, cÇn nghiªn cøu mét sè kh¸i niÖm sau: * Kh¸i niÖm lao ®éng. Nh÷ng quan ®iÓm vÒ lao ®éng: Lao ®éng lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých cña con ng−êi, lao ®éng lµ mét hµnh ®éng diÔn ra gi÷a con ng−êi víi thÕ giíi tù nhiªn. Trong qu¸ tr×nh lao ®éng, con ng−êi vËn dông søc tiÒm tµng trong th©n thÓ m×nh, sö dông c«ng cô lao ®éng ®Ó t¸c ®éng vµo giíi tù nhiªn, chiÕm lÊy nh÷ng vËt chÊt tù nhiªn, biÕn ®æi nh÷ng vËt chÊt ®ã, lµm cho chóng cã lîi Ých cho ®êi sèng cña m×nh. V× thÕ, lao ®éng lµ ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®−îc cña ®êi sèng con ng−êi, lµ mét sù tÊt yÕu vÜnh viÔn, lµ m«i giíi trong trao ®æi vËt chÊt gi÷a tù nhiªn vµ con ng−êi, lao ®éng chÝnh lµ viÖc sö dông søc lao ®éng [1]. Qu¸ tr×nh lao ®éng ®ång thêi lµ qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng, søc lao ®éng lµ n¨ng lùc cña con ng−êi, nã bao gåm c¸ thÓ lùc vµ trÝ lùc, nã lµ yÕu tè tÝch cùc ®ãng vai trß trung t©m trong suèt qu¸ tr×nh lao ®éng, lµ yÕu tè khëi ®Çu, quyÕt ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, s¶n phÈm hµng ho¸ cã thÓ ®−îc ra ®êi hay kh«ng th× nã phô thuéc vµo qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng. * Lùc l−îng lao ®éng. Lùc l−îng lao ®éng bao gåm toµn bé nh÷ng ng−êi ®ñ 15 tuæi trë lªn ®ang cã viÖc lµm hoÆc kh«ng cã viÖc lµm nh−ng cã nhu cÇu t×m viÖc lµm [1]. Nh− vËy, theo kh¸i niÖm nµy cã thÓ hiÓu lùc l−îng lao ®éng lµ mét bé phËn cña ng−êi lao ®éng nã bao gåm 2 phÇn: Mét lµ nh÷ng ng−êi ®ñ 15 tuæi trë lªn ®ang cã viÖc lµm trong c¸c lÜnh vùc ®êi sèng kinh tÕ - xV héi, biÓu hiÖn cña viÖc lµm ®ã lµ t¹o ra thu nhËp mµ ho¹t ®éng t¹o ra thu nhËp mµ kh«ng bÞ ph¸p luËt cÊm, ngoµi ra cßn cã c¶ nh÷ng ho¹t ®éng cña mét bé phËn d©n sè kh«ng Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… 5 trùc tiÕp t¹o ra thu nhËp nh−ng l¹i trùc tiÕp gióp ng−êi th©n, gia ®×nh t¹o thu nhËp. Hai lµ nh÷ng ng−êi ®ang ë trong ®é tuæi lao ®éng kh«ng cã viÖc lµm nh−ng cã nhu cÇu lµm viÖc vµ lu«n s½n sµng lµm viÖc (nh− vËy ng−îc l¹i bé phËn d©n sè nµy kh«ng t¹o ra thu nhËp, nh−ng lu«n t×m c¸ch t¹o ra thu nhËp). Ngoµi ra khi nghiªn cøu vÒ lao ®éng ta cßn th−êng sö dông d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ trong 12 th¸ng qua (lµ nh÷ng ng−êi tõ ®ñ 15 tuæi trë lªn cã tæng sè ngµy lµm viÖc vµ ngµy cã nhu cÇu lµm viÖc lín h¬n hoÆc b»ng 183 ngµy, nÕu nhá h¬n 183 ngµy lµ d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ kh«ng th−êng xuyªn) [2]. Thèng kª kinh tÕ ®Þnh nghÜa vÒ lùc l−îng lao ®éng lµ mét bé phËn cña nguån lao ®éng cã kh¶ n¨ng huy ®éng vµo ho¹t ®éng kinh tÕ. Tuy nhiªn nguån lao ®éng ë ®©y bao gåm nh÷ng ng−êi trong ®é tuæi lao ®éng cã kh¶ n¨ng lao ®éng vµ nh÷ng ng−êi ngoµi ®é tuæi lao ®éng nh−ng thùc tÕ tham gia lao ®éng t¹o ra s¶n phÈm xV héi. Sè l−îng vµ c¬ cÊu lùc l−îng ®−îc x¸c ®Þnh theo s¬ ®å sau: S¬ ®å 2.1: C¬ cÊu h×nh thµnh lùc l−îng lao ®éng Ng−êi ngoµi ®é tuæi lao ®éng Ng−êi trong ®é tuæi lao ®éng Nam > 60; N÷ > 55 Nam 15-60; N÷ 15-55 Kh«ng Thùc tÕ ®ang lµm viÖc Cã kh¶ n¨ng Kh«ng cã kh¶ lµm viÖc th−êng xuyªn lao ®éng n¨ng lao ®éng Nguån lao ®éng cña ®Þa ph−¬ng §ang lµm viÖc Häc sinh, ThÊt nghiÖp sinh viªn Lùc l−îng lao ®éng Nguån: Gi¸o tr×nh kinh tÕ vÜ m« (§¹i häc KTQD Hµ Néi 2004) - Lùc l−îng lao ®éng ®−îc biÓu hiÖn trªn hai mÆt: VÒ sè l−îng: §ã lµ tæng sè ng−êi trong ®é tuæi lao ®éng vµ thêi gian lµm viÖc cã thÓ huy ®éng cña hä. ViÖc quy ®Þnh cô thÓ ®é tuæi lao ®éng cña mçi Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… 6 quèc gia kh¸c nhau tuú thuéc yªu cÇu cña mçi quèc gia vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ trong tõng giai ®o¹n. HiÖn nay ë n−íc ta ®é tuæi lao ®éng ®−îc quy ®Þnh lµ tõ 15-60 tuæi (®èi víi nam) vµ tõ 15-55 tuæi (®èi víi n÷) [7]. VÒ chÊt l−îng: §ã lµ tr×nh ®é chuyªn m«n vµ søc khoÎ cña ng−êi lao ®éng. Vai trß cña lùc l−îng lao ®éng trong ph¸t triÓn kinh tÕ xV héi. Trong nh÷ng thËp niªn 50-60 cña thÕ kû XX, nh÷ng thµnh tùu t¨ng tr−ëng kinh tÕ thÕ giíi chñ yÕu do nÒn c«ng nghiÖp mang l¹i. §©y lµ nh÷ng tiÕn bé cña nÒn khoa häc kü thuËt do con ng−êi t¹o ra, ®Æc biÖt ë nh÷ng n−íc cã lùc l−îng lao ®éng ph¸t triÓn. Tr−íc ®©y nguån lùc tù nhiªn ®−îc ®¸nh gi¸ cao, cã vai trß trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Nh−ng ngµy nay, yÕu tè con ng−êi (nguån lùc) ®−îc ®¸nh gi¸ ®Æc biÖt quan träng, nguån lùc con ng−êi ®V trë thµnh nguån lùc c¬ b¶n nhÊt, quan träng nhÊt, cã tÝnh quyÕt ®Þnh nhÊt ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ - xV héi , nh©n tè con ng−êi ®−îc coi võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc, yÕu tè nµy cã mèi quan hÖ h÷u c¬ víi nhau, t¸c ®éng qua l¹i vµ thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn. Ngµy nay khi xuÊt hiÖn quan ®iÓm vÒ nÒn kinh tÕ tri thøc th× vai trß cña nguån nh©n lùc cµng ®−îc ®¸nh gi¸ cao. ChÊt l−îng nh©n lùc bao hµm chøa ®ùng gi¸ trÞ tri thøc kÕt tinh cña nh©n lo¹i. Tõ thËp kû 80 ®Õn nay, do t¸c ®éng cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ vËt liÖu, c«ng nghÖ n¨ng l−îng, nÒn kinh tÕ ®ang biÕn ®æi s©u s¾c vµ m¹nh mÏ. §©y lµ b−íc ngoÆt lÞch sö cã ý nghÜa träng ®¹i. NÒn kinh tÕ chuyÓn tõ kinh tÕ c«ng nghiÖp sang kinh tÕ tri thøc, nÒn v¨n minh loµi ng−êi chuyÓn tõ v¨n minh c«ng nghiÖp sang v¨n minh trÝ thøc, nã nãi lªn vai trß quyÕt ®Þnh cña tri thøc vµ c«ng nghÖ ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ tri thøc ngµy cµng trë thµnh nh©n tè trùc tiÕp s¶n xuÊt. Sù ph¸t triÓn kinh tÕ xV héi phô thuéc rÊt lín vµo viÖc khai th¸c, qu¶n lý vµ sö dông hîp lý, hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc cña ®Êt n−íc, bao gåm nguån tµi Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… 7 nguyªn thiªn nhiªn, nguån vèn, tr×nh ®é khoa häc kü thuËt, c«ng nghÖ vµ tiÒm lùc con ng−êi, trong ®ã nguån nh©n lùc cã vÞ trÝ trung t©m, ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh, nguån nh©n lùc vµ nh©n tè cña sù ph¸t triÓn lµ nh»m phôc vô ngµy cµng tèt h¬n cho con ng−êi, n©ng cao chÊt l−îng cuéc sèng cho con ng−êi. Nh− vËy: con ng−êi nguån nh©n lùc võa lµ môc tiªu, võa lµ ®éng lùc c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ - xV héi. Mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt vµ tinh thÇn cuèi cïng ®Òu lµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña con ng−êi vµ phôc vô cho nhu cÇu cña con ng−êi. Thùc tÕ cña ®æi míi cña n−íc ta h¬n 20 n¨m qua cho thÊy §¶ng vµ Nhµ n−íc ta ®V cã nhiÒu chñ tr−¬ng ®−êng lèi, chÝnh s¸ch biÖn ph¸p thiÕt thùc quan t©m ph¸t huy nh©n tè nguån nh©n lùc nh»m ®¸p øng cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n−íc vÒ nguån nh©n lùc. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®Êt n−íc theo h−íng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ cµng ®ßi hái ph¶i cã lùc l−îng lao ®éng cã tay nghÒ vµ tr×nh ®é kü thuËt cao (lao ®éng tri thøc) giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô ®Ó cã thÓ tiÕp thu vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña thÕ giíi. NhËn thøc ®−îc yªu cÇu tÊt yÕu kh¸ch quan ®ã ngay tõ NghÞ quyÕt Trung −¬ng 7 (kho¸ VII) ®V ®Æt viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc lµ chÝnh s¸ch hµng ®Çu trong c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p, nh»m thùc hiÖn tèt qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸. 2.1.2. Kh¸i niÖm viÖc lµm - thÊt nghiÖp * ViÖc lµm §øng trªn c¸c gãc ®é nghiªn cøu kh¸c nhau, ng−êi ta ®V ®−a ra rÊt nhiÒu ®Þnh nghÜa nh»m lµm s¸ng tá “viÖc lµm lµ g×?” vµ ë c¸c quèc gia kh¸c nhau do ¶nh h−ëng cña nhiÒu yÕu tè nh− ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ, luËt ph¸p ... ng−êi ta quan niÖm vÒ viÖc lµm còng kh¸c nhau. ChÝnh v× thÕ kh«ng cã mét ®Þnh nghÜa chung vµ kh¸i qu¸t nhÊt vÒ viÖc lµm. “Mäi ho¹t ®éng t¹o ra thu nhËp, kh«ng bÞ ph¸p luËt ng¨n c¶n ®Òu ®−îc thõa nhËn lµ viÖc lµm” [7]. Trªn thùc tÕ viÖc lµm nªu trªn ®−îc thÓ hiÖn d−íi 3 h×nh thøc: Mét lµ, lµm c«ng viÖc ®Ó Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế …………………………… 8