Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Nghiên cứu phát triển sản phẩm quà lưu niệm nhằm phục vụ khách du lịch ở hạ long...

Tài liệu Nghiên cứu phát triển sản phẩm quà lưu niệm nhằm phục vụ khách du lịch ở hạ long

.DOC
143
530
113

Mô tả:

Nghiên cứu phát triển sản phẩm quà lưu niệm nhằm phục vụ khách du lịch ở hạ long
§¹i häc quèc gia hµ néi trƯêng ®¹i häc khoa häc XA héi vµ nh©n v¨n NGUYỄN THỊ MAI PHƯƠNG NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM QUÀ LƯU NIỆM NHẰM PHỤC VỤ KHÁCH DU LỊCH Ở HẠ LONG LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH Hà Nội - 2013 §¹i häc quèc gia hµ néi trưêng ®¹i häc khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n NGUYỄN THỊ MAI PHƯƠNG NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM QUÀ LƯU NIỆM NHẰM PHỤC VỤ KHÁCH DU LỊCH Ở HẠ LONG Chuyên ngành: Du lịch (Chương trình đào tạo thí điểm) LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: T.S. NGUYỄN VĂN BÌNH Hà Nội - 2013 MỤC LỤC ............................................................................ DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.........................................................................5 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU................................................................................6 MỞ ĐẦU........................................................................................................................7 1. Lý do chọn đề tài......................................................................................................7 2. Mục đích của đề tài................................................................................................10 3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu.........................................................................10 4. Nhiệm vụ nghiên cứu.............................................................................................11 5. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................11 5.1. Phương pháp phân tích tổng hợp dữ liệu...........................................................11 5.2. Phương pháp thống kê.........................................................................................11 5.3. Phương pháp khảo sát, điều tra xã hội học........................................................11 5.4. Phương pháp nghiên cứu, so sánh.....................................................................12 5.5. Phương pháp dự báo............................................................................................12 5.6. Phương pháp chuyên gia.....................................................................................12 6. Bố cục của luận văn................................................................................................12 CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SẢN PHẨM QUÀ .......... LƯU NIỆM TRONG PHÁT TRIỂN DU LỊCH.....................................................13 1.1. Tổng quan nghiên cứu về sản phẩm quà lưu niệm...............................................13 1.1.1. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu đề tài..........................................................13 1.1.2. Những đóng góp mới của luận văn cho đề tài sản phẩm quà lưu niệm ........... ở Việt Nam...................................................................................................................15 1.2. Khái niệm về sản phẩm quà lưu niệm..............................................................15 1.2.1. Định nghĩa về sản phẩm quà lưu niệm...........................................................15 1.2.2. Đặc điểm của sản phẩm quà lưu niệm............................................................18 1.2.3. Phân loại sản phẩm quà lưu niệm...................................................................19 1.2.3.1. Phân loại sản phẩm quà lưu niệm theo chất liệu...........................................19 1.2.3.2. Phân loại sản phẩm quà lưu niệm theo mục đích sử dụng............................29 1.2.3.3. Phân loại sản phẩm quà lưu niệm theo tính chất của sản phẩm...................29 1 1.3. Giá trị của sản phẩm lưu niệm..........................................................................30 1.3.1. Giá trị về mặt kinh tế.........................................................................................30 1.3.2. Giá trị về mặt văn hóa, tinh thần, giáo dục.....................................................32 1.4. Vai trò của sản phẩm quà lưu niệm đối với điểm đến du lịch........................33 1.4.1. Vai trò chung của sản phẩm quà lưu niệm.....................................................33 1.4.2. Sản phẩm quà lưu niệm và vấn đề xây dựng hình ảnh điểm đến.................34 1.4.3. Kinh nghiệm quốc tế về phát triển sản phẩm quà lưu niệm phục vụ du lịch ......................................................................................................................................35 1.4.4. Kinh nghiệm trong nước về phát triển sản phẩm quà lưu niệm phục vụ du lịch................................................................................................................................37 1.5. Thị hiếu và xu hướng mua sắm sản phẩm quà lưu niệm của du khách hiện nay................................................................................................................................38 1.5.1. Thị hiếu mua sắm của các nhóm du khách phổ biến ở Việt Nam.................38 1.5.2. Xu hướng mua sắm các sản phẩm quà lưu niệm của du khách...................40 Tiểu kết chương 1.......................................................................................................41 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG SẢN PHẨM QUÀ LƯU NIỆM Ở HẠ LONG....42 2.1. Các loại hình sản phẩm quà lưu niệm tại Hạ Long.........................................42 2.1.1. Nhóm văn hóa phẩm........................................................................................42 2.1.2. Nhóm sản phẩm vật dụng.................................................................................46 2.1.3. Nhóm hàng trang sức, phục sức......................................................................47 2.2. Đánh giá chất lượng sản phẩm quà lưu niệm tại Hạ Long............................48 2.3. Đặc điểm các thị trường khách du lịch mua sắm sản phẩm quà lưu niệm ở Hạ Long.......................................................................................................................50 2.4. Phương thức tổ chức sản xuất các sản phẩm quà lưu niệm phục vụ du lịch Hạ Long ở Quảng Ninh.............................................................................................52 2.4.1. Thực trạng các nghề thủ công mỹ nghệ chủ đạo của Quảng Ninh liên quan đến sản phẩm quà lưu niệm Hạ Long..............................................................54 2.4.2. Các chính sách đối với phát triển các làng nghề truyền thống ở Quảng Ninh59 .............................................................................................................................. 2.5. Thực trạng kinh doanh sản phẩm lưu niệm quà ở Hạ Long hiện nay..........64 2.5.1. Thực trạng hệ thống bán sản phẩm quà lưu niệm tại Hạ Long....................64 2 2.5.2. Thực trạng công tác quản lý hoạt động kinh doanh bán hàng quà lưu niệm tại ...................................................................................................................................... Hạ Long.......................................................................................................................69 2.6. Đánh giá chung....................................................................................................71 Tiểu kết chương 2.......................................................................................................74 CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN SẢN PHẨM QUÀ LƯU ...... NIỆM Ở HẠ LONG...................................................................................................75 3.1. Những định hướng cơ bản trong việc phát triển sản phẩm quà lưu niệm cho Hạ Long................................................................................................................75 3.1.1. Định hướng thị trường mục tiêu và thị trường tiềm năng cho sản phẩm quà .................................................................................................................................... lưu niệm Hạ Long.......................................................................................................75 3.1.2. Định hướng phát triển sản phẩm quà lưu niệm cho Hạ Long......................76 3.2. Các giải pháp phát triển sản phẩm quà lưu niệm Hạ Long...........................78 3.2.1. Nhóm giải pháp về chính sách.........................................................................78 3.2.1.1. Mục đích của giải pháp...................................................................................78 3.2.1.2. Nội dung của giải pháp...................................................................................78 3.2.1.3. Lợi ích của giải pháp......................................................................................82 3.2.2. Giải pháp xây dựng sản phẩm hình ảnh biểu trưng cho du lịch Hạ Long...83 3.2.2.1. Mục đích của giải pháp...................................................................................83 3.2.2.2. Nội dung của giải pháp...................................................................................83 3.2.2.3. Lợi ích của giải pháp......................................................................................84 3.2.3. Giải pháp đầu tư nghiên cứu xây dựng bộ sản phẩm quà lưu niệm đặc thù cho du lịch Quảng Ninh nói chung, Hạ Long nói riêng, kết hợp đa dạng hóa hệ ..... thống sản phẩm...........................................................................................................85 3.2.3.1. Mục đích của giải pháp...................................................................................85 3.2.3.2. Nội dung giải pháp..........................................................................................85 3.2.3.3. Lợi ích của giải pháp......................................................................................95 3.2.4. Giải pháp quy hoạch các làng nghề truyền thống gắn với sản xuất các sản .... phẩm quà lưu niệm của Quảng Ninh........................................................................96 3 3.2.4.1. Mục đích của giải pháp...................................................................................96 3.2.4.2. Nội dung của giải pháp...................................................................................96 3.2.4.3. Lợi ích của giải pháp......................................................................................97 3.2.5. Giải pháp về đào tạo bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực.....................98 3.2.5.1. Mục đích của giải pháp...................................................................................98 3.2.5.2. Nội dung của giải pháp...................................................................................98 3.2.5.3. Lợi ích của giải pháp......................................................................................99 3.2.6. Giải pháp về tổ chức hoạt động quản lý, kinh doanh sản phẩm quà lưu niệm ở Hạ Long........................................................................................................100 3.2.6.1. Mục đích của giải pháp................................................................................100 3.2.6.2. Nội dung của giải pháp.................................................................................100 3.2.6.3. Lợi ích của giải pháp....................................................................................109 3.2.7. Một số giải pháp xúc tiến quảng bá...............................................................109 3.2.7.1. Mục đích của giải pháp................................................................................109 3.2.7.2. Nội dung của giải pháp.................................................................................110 3.2.7.3. Lợi ích của giải pháp....................................................................................113 Tiểu kết chương 3......................................................................................................113 KẾT LUẬN...............................................................................................................114 TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................117 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CN- TTCN Công nghiệp- Tiểu thủ công nghiệp 4 CT CP Công ty cổ phần CT TNHH Công ty trách nhiệm hữu hạn DN Doanh nghiệp EU European Union Liên minh châu Âu GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội HTX Hợp tác xã DNNQD Doanh nghiệp ngoài quốc doanh LĐNT Lao động nông thôn TNHH MTV Trách nhiệm hữu hạn một thành viên TP Thành phố UBND Ủy ban nhân dân USD United States Dollar Đô la Mỹ VN Việt Nam VNĐ Việt Nam đồng DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU STT Tên bảng biểu, sơ đồ 5 Trang 1 Bảng 2.1: Số lượng các cơ sở Công nghiệp- TTCN ngoài Quốc doanh tỉnh Quảng Ninh từ 2000-2004 53 2 Bảng 2.2: Số lượng các cơ sở ngành nghề chế biến các địa phương trong tỉnh năm 2004 53 3 Bảng 2.3: Giá trị sản xuất công nghiệp làng nghề- TTCN ngoài quốc doanh trong tỉnh từ 1995-2003 54 4 Bảng 2.4: Các doanh nghiệp gốm sứ có vốn kinh doanh khá trong tỉnh năm 2004 55 5 Bảng 2.5: Tình hình đầu tư, hỗ trợ cho sản xuất làng nghề của tỉnh 60 2004-2005 6 Bảng 2.6: Số lượng tăng trưởng làng nghề trong tỉnh từ 2004-2015 61 7 Bảng 2.7: Tổng hợp vốn đầu tư và kinh phí hỗ trợ cho làng nghề- 62 TTCN 8 Sơ đồ 2.8: Hệ thống bán sản phẩm quà lưu niệm ở Hạ Long 64 9 Sơ đồ 3.1: Mô phỏng quá trình phục vụ khách du lịch chụp ảnh in trên sản phẩm gốm sứ 92 10 Sơ đồ 3.2: Mối quan hệ giữa công ty du lịch, du khách và công ty sản xuất sản phẩm quà lưu niệm 109 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong mỗi chương trình đi tham quan, du lịch của du khách, bên cạnh các yêu cầu chính về ăn nghỉ, đi lại và tham quan tìm hiểu, nhu cầu mua sắm, đặc biệt là 6 mua sắm các sản phẩm quà lưu niệm tại mỗi một quốc gia, một địa phương là không thể thiếu. Sản phẩm quà lưu niệm có một vai trò hết sức quan trọng trong mỗi chuyến đi của du khách, là vật lưu giữ kỷ niệm giúp khách du lịch nhớ lại mỗi khi nhìn thấy, thể hiện rằng họ đã tới nơi đó [10, tr. 4], giúp cho du khách có nhận thức về văn hóa của điểm đến [10, tr. 5]. Bên cạnh đó, sản phẩm quà lưu niệm còn có những vai trò sau: + Quà lưu niệm là phương tiện để quảng cáo cho một điểm, một địa phương, một trung tâm du lịch, một vùng du lịch hay một quốc gia. [10, tr. 4] + Việc sản xuất quà lưu niệm đã tạo ra một khối lượng công việc lớn cho nhiều người, thậm chí cả người già, trẻ em, người khuyết tật; giúp nâng cao thu nhập cho người dân, cải thiện kinh tế, đặc biệt là vùng nông thôn. [10, tr. 4] + Quà lưu niệm đáp ứng được nhu cầu thị trường, giúp giữ gìn bản sắc văn hóa, các làng nghề thủ công truyền thống, lôi kéo những thợ lành nghề trở lại làm việc… + Việc sản xuất quà lưu niệm giúp tận dụng khai thác nhiều nguyên liệu thiên nhiên, thậm chí phế liệu, giúp bảo vệ môi trường. [10, tr. 5] Từ đó đóng góp cho việc phát triển du lịch bền vững của điểm đến. Việc sản xuất và bán các sản phẩm quà lưu niệm được hầu hết các quốc gia trên thế giới tổ chức bài bản từ lâu. Các nước châu Á cũng không phải là ngoại lệ, trong đó tiêu biểu phải kể đến Thái Lan, Singapore, Malaysia, Trung Quốc... Chương trình shopping là một phần không thể thiếu trong tour và họ làm rất tốt. Nguồn doanh thu từ bán các sản phẩm quà lưu niệm như ở Thái Lan thậm chí chiếm từ 50-55% tổng chi phí cho chuyến đi của du khách và ở nhiều nước đây là nguồn thu chính của du lịch. Ngay tại khách sạn, du khách có thể mua mặt hàng lưu niệm với các chủng loại, mẫu mã đa dạng và phong phú. Trong khi đó ở Việt Nam, việc sản xuất và kinh doanh sản phẩm quà lưu niệm cho du khách còn nhiều hạn chế bởi những lý do sau: 7 Việt Nam có lợi thế về các làng nghề thủ công truyền thống như lụa Hà Đông, tranh Đông Hồ, sơn mài Tương Bình Hiệp, gốm Bình Dương, Bát Tràng, Bàu Trúc, chạm gỗ Kim Bồng, chạm đá Non Nước, chạm đồi mồi Phú Quốc... song các cơ sở sản xuất còn nhỏ hẹp, mang tính tự phát, thiếu đội ngũ thiết kế chuyên nghiệp, thiếu đầu tư cơ sở vật chất, kỹ thuật, trang thiết bị, cũng chưa nhận được sự hỗ trợ đúng mức của nhà nước về đầu tư vốn, kỹ thuật, tiếp thị sản phẩm và đặc biệt là hướng đầu ra cho sản phẩm. Dẫn đến chất lượng sản phẩm lưu niệm của Việt Nam còn chưa cao, nghèo nàn về kiểu dáng, mẫu mã, giá thành làm ra sản phẩm cao... Seagames 22, các cửa hàng lưu niệm tại Việt Nam đã tung ra sản phẩm biểu tượng là con trâu vàng nhồi bông, được bán với giá cao cho du khách nước ngoài khiến họ không khỏi phàn nàn. Chất lượng thấp nhưng giá đắt nếu so sánh với cùng một sản phẩm quà lưu niệm tương tự của Trung Quốc. Các sản phẩm võng, nón lá Việt Nam cũng khá được ưa chuộng song khách nước ngoài thường xuyên phải mua với giá quá cao so với thực tế. Điều này làm hạn chế rất nhiều khả năng tiêu thụ sản phẩm lưu niệm của Việt Nam so với các nước bạn lân cận như Thái Lan, Singapore, Malaysia... [2, tr. 58] Hầu hết du khách nước ngoài đều thích mua những mặt hàng thủ công mỹ nghệ làm quà tặng, nhưng thị hiếu du khách mỗi nước lại khác nhau. Do chưa nắm vững nhu cầu, thị hiếu của từng nhóm khách hàng, sản phẩm quà lưu niệm làm ra chưa phù hợp, khiến họ ưng ý mua ngay. Những sản phẩm lưu niệm Việt Nam còn khá đơn điệu và đã quen thuộc, ví dụ như cô gái Việt Nam đội nón lá, quân rối nước... khiến du khách ít có nhiều lựa chọn để mua.[2, tr. 58] Bên cạnh đó, sản phẩm quà lưu niệm ở Việt Nam đang bị dần trở nên đại trà, thiếu nét đặc trưng của văn hóa địa phương. Trong khi hiện nay xu hướng khách hàng khi đi du lịch là muốn mua về những sản phẩm quà lưu niệm độc đáo mang những nét bản địa, đại diện cho điểm đến lại không được chúng ta chú trọng và làm tốt. 8 Sản phẩm quà lưu niệm của Việt Nam chưa xây dựng được thương hiệu cũng như nét độc đáo riêng cho sản phẩm. Một số sản phẩm lưu niệm của Việt Nam được chế tác tỉ mỉ dễ bị du khách nhầm là sản phẩm Trung Quốc như sản phẩm chạm khảm, hộp con dấu, khay ấm chén, hộp giấy, hộp đũa, hộp name card, sản phẩm lụa Hà Đông, gốm sứ Đông Triều... Các làng nghề dần mai một do sản phẩm làm ra mất nhiều công sức song không tìm được đầu ra. Khu vực Thường Tín, Phú Xuyên, Thạch Thất (Hà Nội)...đều có những làng nghề nổi tiếng: đan lát, thêu thùa, làm gỗ...dần biến mất. Thợ nghề cũng bỏ việc vì thu nhập thấp. Sản phẩm thời trang chưa được quan tâm đúng mức. Một trong những ưu thế của Việt Nam là các sản phẩm quần áo thời trang. Nhưng hàng thời trang cao cấp thương hiệu Việt Nam như Mahattan, Sanciro... còn quá ít và không được quảng cáo đúng tầm, nên khách du lịch không biết đến sản phẩm. Những chiếc áo thun in hình bản đồ Việt Nam, hình ngôi sao, phong cảnh có chất lượng kém, dễ bay màu và biến dạng, tạo ấn tượng không tốt trong lòng du khách. Tại khu chợ đêm Bến Thành có nhiều quần áo thời trang Việt Nam ghi nhãn mác ngoại, vì thế khó bán cho du khách. Trang phục áo dài truyền thống cũng không thể phát triển thành mặt hàng lưu niệm. Du khách Nhật, Hàn Quốc và Pháp rất thích áo dài Việt Nam, họ thường mua hàng may sẵn. Thế nhưng, nhiều nơi lại giới thiệu kiểu áo kiểu cổ thắt nút Tàu, nên nhiều du khách lầm tưởng đó là áo dài của Việt Nam. Đã đến lúc chúng ta phải đưa ra một chiến lược phát triển sản phẩm quà lưu niệm cùng với chiến lược phát triển du lịch một cách hiệu quả. Muốn hấp dẫn và thu hút khách du lịch, quà lưu niệm bên cạnh mẫu mã đẹp, đa dạng và chất lượng tốt cần mang tính bản địa độc đáo, giúp gợi nhớ về điểm đến, đại diện cho điểm đến. Hạ Long là khu du lịch nổi tiếng được nhiều du khách trong và ngoài nước biết đến. Hàng năm Hạ Long thu hút hàng triệu lượt khách nội địa và nước ngoài, và sẽ còn tăng hơn nữa khi hiện nay Hạ Long đã trở thành một trong bẩy kỳ quan thiên 9 nhiên mới của thế giới. Khách du lịch khi đến đây ngoài thăm thú đều muốn tìm cho mình những sản phẩm quà lưu niệm về làm quà. Quảng Ninh là một vùng đất có nhiều nghề thủ công lâu năm như nghề làm gốm, mỹ nghệ than đá, nuôi cấy ngọc trai, đan lát, thêu thùa…đặc biệt nghề làm gốm, mỹ nghệ than đá và nuôi cấy ngọc trai là những nghề mang đến các sản phẩm có giá trị cao, đem lại thu nhập lớn cho người lao động, giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống và được du khách trong ngoài nước hết sức ưa chuộng. Tuy nhiên một thực trạng hiện nay là các sản phẩm quà lưu niệm ở Hạ Long chưa hấp dẫn và độc đáo, đặc biệt chưa có nhiều sản phẩm mang tính địa phương, đại diện cho văn hóa Hạ Long. Nhiều du khách đến đây muốn tìm một sản phẩm mang tính bản địa nhưng hầu như rất ít nơi có thể đáp ứng, trong khi thị trường khách có nhu cầu lại cao. Đây là lý do tại sao luận văn lại chọn đề tài nghiên cứu phát triển sản phẩm quà lưu niệm Hạ Long phục vụ khách du lịch. 2. Mục đích của đề tài Đề tài này được thực hiện nhằm nghiên cứu tổng quan thực trạng hệ thống sản xuất, phân phối của sản phẩm quà lưu niệm phục vụ khách du lịch ở Hạ Long, qua đó đề xuất những hướng cơ bản cũng như những giải pháp cần thiết cho việc tổ chức sản xuất, phân phối các sản phẩm quà lưu niệm phục vụ khách du lịch ở Hạ Long, góp phần xây dựng hình ảnh điểm du lịch Hạ Long- một di sản thiên nhiên hàng đầu thế giới. 3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu là điểm du lịch di sản Hạ Long, trong đó tập trung nghiên cứu các khu vực bán sản phẩm quà lưu niệm chính của Hạ Long là chợ đêm, Trung tâm thương mại Hạ Long, các cửa hàng bán sản phẩm quà lưu niệm cho du khách trong thành phố, điểm bán lưu niệm trên vịnh Hạ Long, các khách sạn có bán sản phẩm quà lưu niệm... 10 Nhóm đối tượng nghiên cứu: Toàn bộ hệ thống bán sản phẩm quà lưu niệm cho khách du lịch ở Hạ Long, cũng như hệ thống tổ chức quản lý sản xuất, phân phối và tiêu thụ chúng bao gồm du khách trong và ngoài nước. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu Bao gồm ba nhiệm vụ sau: - Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về sản phẩm quà lưu niệm. - Đánh giá thực trạng thị trường và kinh doanh sản phẩm quà lưu niệm Hạ Long. - Đề xuất giải pháp phát triển sản phẩm quà lưu niệm ở Hạ Long, đáp ứng nhu cầu của khách du lịch 5. Phương pháp nghiên cứu Sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: 5.1. Phương pháp phân tích tổng hợp dữ liệu Dựa trên những nguồn số liệu sơ cấp có được qua khảo sát và những số liệu thứ cấp từ các nguồn thông tin trên website để tổng hợp các thông tin về nhu cầu mua sắm quà lưu niệm của khách du lịch. 5.2. Phương pháp thống kê Phương pháp này được áp dụng nhằm thống kê các mặt hàng sản phẩm quà lưu niệm khác nhau hiện được bán ở Việt Nam, giúp cho việc nghiên cứu so sánh, đánh giá để có được những nhận định chính xác. 5.3. Phương pháp khảo sát, điều tra xã hội học Nhằm thu nhận những thông tin nhận xét, đánh giá của các đối tượng nghiên cứu của luận văn. Phương pháp này được thực hiện bằng cách khảo sát các đối tượng sau: 11 Chủ cửa hàng và người bán hàng nhằm nắm được các thông tin về: Nhu cầu mua sắm khác nhau giữa các nhóm khách hàng; loại sản phẩm bán chạy; nguồn hàng Khách du lịch trong và ngoài nước về các thông tin: Nhu cầu mua sắm giữa các nhóm khách du lịch có quốc tịch, độ tuổi, giới tính khác nhau. Đánh giá của du khách về sản phẩm quà lưu niệm ở Hạ Long. 5.4. Phương pháp nghiên cứu, so sánh Sử dụng phương pháp nghiên cứu, so sánh nhằm làm rõ sự khác biệt giữa hình thức sản xuất và bán các sản phẩm quà lưu niệm ở Hạ Long với các vùng miền, địa phương khác. 5.5. Phương pháp dự báo Dựa trên các nguồn số liệu đã có và những yếu tố liên quan để dự báo về sự phát triển của sản phẩm quà lưu niệm tại Hạ Long trong tương lai. 5.6. Phương pháp chuyên gia Bằng việc lấy ý kiến các chuyên gia để dự báo về sự phát triển của sản phẩm quà lưu niệm tại Hạ Long. 6. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, phụ lục, phần nội dung chính của luận văn gồm ba chương: Chương 1: Một số vấn đề cơ sở lý luận về sản phẩm quà lưu niệm trong phát triển du lịch. Chương 2: Thực trạng sản xuất và kinh doanh sản phẩm quà lưu niệm ở Hạ Long. Chương 3: Đề xuất giải pháp phát triển sản phẩm quà lưu niệm ở Hạ Long 12 CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SẢN PHẨM QUÀ LƯU NIỆM TRONG PHÁT TRIỂN DU LỊCH 1.1. Tổng quan nghiên cứu về sản phẩm quà lưu niệm 1.1.1. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu đề tài Từ lâu trên thế giới đã quan tâm tới nghiên cứu phát triển sản phẩm quà lưu niệm phục vụ khách du lịch. Có thể kể đến các sách “Souvenirs: The Material Culture of Tourism” do Michael Hitchcock và Ken Teague biên soạn, xuất bản 01/08/2000; “Shopping tourism, retailing and leisure” của tác giả Dallen J.Timothy xuất bản 1/1/2005; “Tourism and souvenirs glocal perspectives from the magins” do Jenny Cave, Lee Jolliffe và Tom Baum biên soạn, phát hành 08/07/2013; “Tourism Arts and Souvenirs the material culture of tourism” bởi tác giả David L.Hume, xuất bản 04/09/2013... Các bài báo trên các tạp chí nghiên cứu như tạp chí Jounal of Vacation Marketing với các bài “Shopping as a destination attraction: An empirical examination of the role of shopping in tourists’s destination choice and experience” trên số 10 phát hành 01/10/2004; “Souvenirs: What and Why we buy” trên số 50 phát hành 01/05/2011;...Tạp chí Annals of Tourism Research với các bài viết “The Israeli souvenir” số 20 phát hành năm 1993; “Souvenir-purchase behaviour of women tourists” số 22 phát hành năm 2005;... Ngoài ra còn có các bài nghiên cứu học thuật như khóa luận tốt nghiệp đại học “Souvenir purchase patterns of domestic tourists- case study of Takayama city, Japan” của tác giả Miki Nomura trường Đại học Wisconsin- Stout tháng 04 năm 2002; dự án nghiên cứu “Direct Marketing of Crafts and Souvenirs to Vladimir Visitors” của nhóm dự án Vladimir gồm các thành viên Kyungrok Do, Pei-Chun Hsieh, Amy Komorowskki, Kelly Martin, Xiaofan Qiu, Melissa Rimdzius, Marianna Strzelecka, Kathryn Wade, Gongmei Yu; luận văn tốt nghiệp cao học“An Investigation on Influencing Factors on Tourists ShoppingAttitude of Iranian Handmade Carpet in Isfahan” của tác giả Marzieh 13 Yazdani trường Đại học Công nghệ Lulea năm 2008... Mặc dù đề tài “sản phẩm quà lưu niệm” không mới song ở Việt Nam chưa có nhiều công trình nghiên cứu cũng như đề ra chiến lược cụ thể cho việc sản xuất sản phẩm quà lưu niệm phục vụ du khách. Các ấn phẩm sách chủ yếu chuyên sâu về các vấn đề khôi phục, phát triển làng nghề truyền thống như “Nghề cổ nước Việt” của Vũ Từ Trang nhà xuất bản Văn hóa dân tộc năm 2001, “Làng nghề thủ công truyền thống Việt Nam” của thạc sĩ Bùi Văn Vượng nhà xuất bản Văn hóa năm 2001... Cũng đã có một số công trình nghiên cứu liên quan đề tài này có thể kể đến là khóa luận “Đồ lưu niệm đối với sự phát triển du lịch tại Đà Lạt” của tác giả Nguyễn Thị Cúc năm 2006; khóa luận “Vai trò của sản phẩm quà lưu niệm trong phát triển du lịch ở thành phố Hồ Chí Minh” của tác giả Châu Thị Phượng năm 2010; “Tìm hiểu sản phẩm lưu niệm tại một số tuyến điểm du lịch ở Hải Phòng” của tác giả Phạm Thị Thanh Thủy năm 2012... Với các khóa luận trên các tác giả đã đưa ra những khái niệm về sản phẩm quà lưu niệm bao gồm định nghĩa, đặc điểm và ý nghĩa của sản phẩm quà lưu niệm, quy trình sản xuất một số sản phẩm quà lưu niệm truyền thống, giá trị về mặt kinh tế cũng như văn hóa, tinh thần của sản phẩm quà lưu niệm, vai trò của sản phẩm quà lưu niệm trong phát triển du lịch, đánh giá về sản phẩm quà lưu niệm ở Việt Nam nói chung, đánh giá về nhu cầu cũng như những sản phẩm quà lưu niệm du khách ưa thích. Từ đó đề xuất một số giải pháp xây dựng sản phẩm quà lưu niệm biểu trưng, nâng cao chất lượng sản phẩm quà lưu niệm tại điểm tham quan, áp dụng công nghệ vào sản xuất sản phẩm, đa dạng hóa sản phẩm, đầu tư các trung tâm nghiên cứu, tư vấn và thiết kế sản phẩm, các trung tâm triển lãm, đào tạo nguồn lao động, quy hoạch điểm bán sản phẩm, xây dựng thương hiệu cũng như bảo vệ bản quyền sản phẩm...Tuy các giải pháp chỉ mang tính chất nói chung, chưa đi sâu cụ thể chi tiết song đã mang tính tham khảo nhất định. Bên cạnh đó có những bài báo viết về thực trạng sản phẩm quà lưu niệm ở Việt Nam song phần chung đánh giá sản phẩm chưa độc đáo, chưa đa dạng và đại 14 trà đâu cũng giống nhau, có thể kể đến một số bài viết trên tạp chí như “Buồn như...xú vơ nia” tạp chí Tư vấn và Tiêu dùng số 11 (140) 05/06/2005, “Bao giờ sản phẩm thủ công truyền thống trở thành hàng hóa” tạp chí Du lịch Việt Nam số tháng 03/2013... Hay trên các trang báo mạng như “Tìm sản phẩm lưu niệm đặc trưng cho du khách”, “Bỏ ngỏ quà lưu niệm”, “Quà lưu niệm cho du khách- không phải chuyện nhỏ”...Cũng có một số bài báo giới thiệu về sản phẩm quà lưu niệm độc đáo ở các vùng miền, cũng như là đề xuất giải pháp phát triển sản phẩm quà lưu niệm, song hầu hết chỉ mang tính chất tham khảo, chưa có sự chắt lọc, tổng hợp thành tài liệu chung. 1.1.2. Những đóng góp mới của luận văn cho đề tài sản phẩm quà lưu niệm ở Việt Nam Có thể nói, đề tài là một nghiên cứu mới, đóng góp cho việc phát triển sản phẩm quà lưu niệm phục vụ du khách cũng như quảng bá du lịch ở Hạ Long- Quảng Ninh. Dựa trên những nghiên cứu về sản phẩm quà lưu niệm đã có, luận văn tiếp tục khẳng định và nhấn mạnh vai trò của sản phẩm quà lưu niệm với phát triển du lịch. Luận văn cũng bổ sung thêm lịch sử nghiên cứu đề tài, những lý luận mới về sản phẩm quà lưu niệm, định hướng thị trường và sản phẩm; khai thác sâu hơn những giải pháp đã được các bài nghiên cứu trước đây đề xuất như xây dựng sản phẩm quà lưu niệm biểu trưng, đa dạng hóa sản phẩm, đầu tư các trung tâm nghiên cứu, tư vấn, triển lãm và thiết kế sản phẩm, đào tạo nguồn lao động, quy hoạch điểm bán sản phẩm, xây dựng thương hiệu cũng như bảo vệ bản quyền sản phẩm; đồng thời cũng như đưa ra những giải pháp mới bao gồm giải pháp về chính sách, quy hoạch làng nghề, xây dựng biểu tượng đặc trưng, xây dựng bộ sản phẩm quà lưu niệm, giải pháp quản lý và kinh doanh sản phẩm quà lưu niệm. 15 1.2. Khái niệm về sản phẩm quà lưu niệm 1.2.1. Định nghĩa về sản phẩm quà lưu niệm Đã từ lâu sản phẩm quà lưu niệm được biết như những vật người ta mua tặng nhau hoặc giữ làm kỷ niệm trong những chuyến đi, trong những sự kiện đặc biệt, trong lần đầu tiên gặp mặt...Đó có thể đơn giản là một bức ảnh, một bức tượng, một cái mặt nạ...nhưng dù là gì nó cũng mang được phần nào nét đặc trưng văn hóa, lịch sử của địa phương đó hoặc những dấu ấn về con người, sự kiện mà khi nhìn vào nó người ta sẽ nhớ đến những kỷ niệm liên quan đến. Có rất nhiều định nghĩa về sản phẩm quà lưu niệm. Một số định nghĩa về sản phẩm quà lưu niệm như sau: [43]. - Sản phẩm quà lưu niệm là một vật gợi lại về một địa điểm nhất định, một dịp hoặc một người; một vật kỷ niệm. - Sản phẩm quà lưu niệm là thứ có giá trị tình cảm. - Sản phẩm quà lưu niệm là một vật gợi nhớ về những sự kiện trong quá khứ. - Sản phẩm quà lưu niệm là vật (được mua, giữ hoặc được tặng) gợi nhớ về một địa điểm, người hay dịp kỷ niệm chuyến tham quan của một người nào đó. - Sản phẩm quà lưu niệm là vật bạn mua trong kỳ nghỉ hoặc là tại một sự kiện đặc biệt để nhắc bạn sau này nhớ về nơi đó. [42]. Trong từ điển bách khoa toàn thư Wikipedia sản phẩm quà lưu niệm được viết như sau: Sản phẩm quà lưu niệm là vật mà một người có những ký ức liên quan đến nó. Cụm từ “sản phẩm quà lưu niệm” mang đến ý nghĩ về những sản phẩm kém chất lượng được sản xuất hàng loạt, là những mặt hàng chính trong những cái bẫy khách du lịch ở khắp thế giới của các cửa hàng lưu niệm. Nhưng một sản phẩm quà lưu niệm còn có thể là bất cứ vật phẩm nào được khách du lịch sưu tầm, mua và mang 16 về nhà. Bản thân vật đó không có ý nghĩa thực sự hơn những kết nối về tâm lý người sở hữu có với vật đó như là một biểu tượng cho những trải nghiệm trong quá khứ. Không có những gì cung cấp cho người chủ sở hữu, ý nghĩa của vật đó không thấy được và không thể khớp nối. Sản phẩm quà lưu niệm như những đồ vật: Ngành công nghiệp du lịch thiết kế những sản phẩm quà lưu niệm du lịch như hàng kỷ niệm tương ứng với một địa phương, thường bao gồm những thông tin về địa lý và thường được sản xuất theo cách mà khuyến khích việc sưu tầm sản phẩm quà lưu niệm. Trên khắp thế giới, buôn bán sản phẩm quà lưu niệm là một phần quan trọng của ngành công nghiệp du lịch phục vụ hai vai trò, đầu tiên là giúp phát triển kinh tế của địa phương, và thứ hai là để du khách mang theo họ một vật kỷ niệm tại nơi họ tham quan, sau cùng cũng để khuyến khích họ quay lại, hoặc để quảng bá đến những du khách khác theo cách truyền mồm. Có lẽ sản phẩm quà lưu niệm được sưu tập nhiều nhất bởi khách du lịch là những bức ảnh như là một phương tiện để dẫn chứng bằng tài liệu những sự kiện và địa điểm đặc biệt cho sự tham khảo trong tương lai. Sản phẩm quà lưu niệm như những đồ vật bao gồm các sản phẩm sản xuất hàng loạt như quần áo: áo phông và mũ; những vật sưu tầm: bưu ảnh, nam châm dán dủ lạnh, bức tượng người nhỏ; sản phẩm gia dụng: chén, bát, đĩa, khay, đồng hồ bấm giờ quả trứng, thìa, giấy nhắn và nhiều thứ khác. Sản phẩm quà lưu niệm cũng bao gồm những sản phẩm được làm với số lượng ít như nghệ thuật dân gian, thủ công mỹ nghệ, tác phẩm mỹ thuật cổ, và những thứ phi thương mại như những vật thuộc về tự nhiên, và những thứ khác mà một người gắn liền với những giá trị hoài cổ và sưu tập trong số những gì thuộc về cá nhân người đó. Sản phẩm quà lưu niệm như là những món quà: Ở Nhật Bản, sản phẩm quà lưu niệm được biết đến như là meibutsu (Sản phẩm của một vùng cụ thể); và omiyage (Những món quà nhỏ tặng mọi người khi 17
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan