Tài liệu nghiên cứu động lực học hệ thống treo trên xe VIOS

MỤCLỤC CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ XE TOYOTA VIOS........................6 1.1. Giới thiệu chung về xe Toyota Vios...........................................................6 1.2. Thông số kỹ thuật của xe Toyota Vios......................................................9 1.2.1. Động cơ 1NZ-FE (DOHC 16 xu páp với VVT-i)............................9 1.2.2. Hệ thống truyền lực...........................................................................9 1.2.3. Hệ thống phanh...............................................................................10 1.2.4. Hệ thống lái......................................................................................10 1.2.5. Phần vận hành.................................................................................11 1.2.6. Hệ thống điện...................................................................................12 1.3. Cấu tạo hệ thống treo...............................................................................16 1.4. Phân loại....................................................................................................17 Các bộ phận chính của hệ thống treo..............................................................18 1.4.1. Bộ phận đàn hồi...............................................................................18 1.4.2. Bộ phận dẫn hướng.........................................................................24 1.4.3. Bộ phận giảm chấn..........................................................................24 1.4.4. Thanh cân bằng...............................................................................25 1.4.5. Các vấu cao su tăng cứng và hạn chế hành trình.........................26 CHƯƠNG 2: Động lực học hệ thống treo.........................................................26 1.2 Động học hệ thống treo độc lập dạng treo Mc. Pherson.......................26 a) Đặc điểm...........................................................................................26 b) Mối quan hệ động học cửa hệ treo Mc. Pherson..........................27 c) Xác định tăm quay tức thời và tâm nghiêng ngang.....................28 2.1. Mô hình không gian cả xe........................................................................29 2.2. Xây dựng mô hình và tính toán động lực học cho một phần hai xe trong mặt phẳng dọc.........................................................................................33 2.3. Xây dựng mô hình và tính toán động lực học cho một phần hai xe trong mặt phẳng ngang.....................................................................................39 2.4. Xây dựng mô hình và tính toán động lực học cho toàn bộ xe trong không gian..........................................................................................................42 2.5. Chỉ tiêu đánh giá về độ dao động............................................................51 2.6. Chỉ tiêu đánh giá độ êm dịu chuyển động..............................................52 2.7. Chỉ tiêu về an toàn chuyển động và tải trọng tác dụng xuống nền đường..................................................................................................................53 CHƯƠNG 3: Kiểm nghiệm các thông số đọng lực học hệ thống treo trên xe VIOS. 55 3.1. Giới thiệu thiết bị đo.Bộ xử lí UC Processor..........................................55 3.1.1. 3.1.2. 3.1.3. 1. 2. 3. 4. 5. Tổng quan.........................................................................................55 Ứng dụng..........................................................................................55 Cách lắp đặt.....................................................................................58 Tổng quan thiết bị...........................................................................58 Nối nguồn.........................................................................................59 Kết nối với HF.................................................................................64 Quy trình khởi động........................................................................66 An toàn lao động...............................................................................66 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng những số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa hề sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cám ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả Trần Văn Ba LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Anh người đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong thời gian thực hiện đề tài, PGS – Tiến sĩ Lê Hồng Quân và các thầy trong bộ môn động lực, Khoa ÔTÔ Trường Đại Học Công Nghiệp Hà Nội đã hết sức giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi trong quá trinh học tập và hoàn thành luận văn này. Tôi cũng xin bày tỏ lời cảm ơn tới các thầy, các cô và tất cả những người đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện đề tài. Tác giả Trần Văn Ba MỞ ĐẦU Trong hệ thống giao thông vận tải của chúng ta ngành giao thông đường bộ đóng vai trò chủ đạo và phần lớn lượng hàng và người được vận chuyển trong nội địa bằng ô tô. Khi ôtô chạy trên đường không bằng phẳng sẽ phát sinh dao động. Những dao động này thường ảnh hưởng xấu,đặc biệt ảnh hưởng người lái và hành khách ngồi trên xe,tới hàng hoá,tuổi thọ của xe. Ở những nước phát triển, dao động của ôtô được quan tâm đặc biệt. Dao động của xe được nghiên cứu đưa về mức tối ưu làm giảm đến mức thấp nhất những tác hại của nó đến con người đồng thời làm tăng tuổi thọ của xe cũng như các bộ phận được treo.Ở nước ta, mục tiêu của ngành Công nghiệp ôtô trong những năm tới là nội địa từng phần và tiến tới nội địa toàn phần sản phẩm ôtô. Không chỉ dừng lại ở đó, chúng ta đã bắt đầu quan tâm đến tính êm dịu chuyển động, tính an toàn chuyển động...hay nói cách khác là tính năng động lực học ôtô, từ đó có những cải tiến hợp lý với điều kiện sử dụng của nước ta. Chất lượng của hệ thống treo phụ thuộc rất nhiều vào công tác bảo dưỡng sửa chữa. Muốn làm tốt việc đó thì người cán bộ kỹ thuật cần phải nắm vững kết cấu và nguyên lí làm việc của các bộ phận của hệ thống treo 1.Lý do chọn đề tài Cùng với sự phát triển của nền kinh tế nước nhà thì nhu cầu của người dân nói chung và nhu cầu đi lại nói riêng được tăng lên một cách rõ rệt. Khi sử dụng một phương tiện giao thông ngoài những yêu cầu về khả năng thuận lợi trong lưu thông thì một phương tiện gọi là tốt còn phải đảm bảo an toàn trong chuyển động, tính thẩm mỹ cao và độ êm dịu cao trong quá trình sử dụng để bảo sức khỏe cho người tham gia giao thông. Ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đang có những bước đi ban đầu về thiết kế, chế tạo ôtô. Song do điều kiện đường xá kém chất lượng, ở các xe này chưa đáp ứng được một số các yêu cầu đòi hỏi về độ êm dịu chuyển động, tính tiện nghi, tính an toàn chuyển động,...Một trong những nguyên nhân là do chất lượng đường của chúng ta còn hạn chế. Chính vì vậy, việc quan tâm đến độ êm dịu cho một chiếc xe khi tham gia giao thông là một quan trọng trong quá trình chế tạo một phương tiện giao thông nói chung và ô tô nói riêng. Trong luận văn này tôi xin trình bày về phương pháp nghiên cứu về động lực học hệ thống treo trên xe du lịch. Tôi xin đề xuất đề tài: “Nghiên cứu động lực học hệ thống treo trên xe VIOS ” để làm luận văn bảo vệ tốt nghiệp cho mình. 3 2.Tính cấp thiết của đề tài Ngày nay các ngành khoa học công nghệ ngày càng phát triển mạnh mẽ, mục tiêu là tăng năng suất lao động, giải phóng sức lao động của con người. Ngành công nghệ ôtô là một trong những ngành công nghiệp phát triển ưu tiên hang đầu ở nước ta. Khi ô tô ngày càng hoàn thiện thì tiêu chí đánh giá ảnh hưởng của các kết cấu ngày càng được quan tâm đúng mức. Nghiên cứu để hoàn thiện các kết cấu của ô tô nhằm nâng cao độ êm dịu chuyển động, an toàn chuyển động và thân thiện với môi trường là một nhu cầu cấp thiết. Trong đó đánh giá đúng về chất lượng động học hệ thống treo là một vấn đề quan trọng, nhất là với điều kiện đường xá ở Việt Nam. Hệ thống treo là một trong các hệ thống rất quan trọng trên ôtô, nó góp phần tạo nên độ êm dịu, ổn định và tính tiện nghi của xe, giúp người ngồi có cảm giác thoải mái dễ chịu. Ở Việt Nam hiện nay đã có rất nhiều hãng và chủng loại ôtô. Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật nghành ô tô ngày càng phát triển hơn. Khởi đầu từ những chiếc ô tô thô sơ hiện nay nghành công nghiệp ô tô đã có sự phát triển vượt bậc nhằm đáp ứng những yêu cầu của con người. Những chiếc ô tô ngày càng trở nên đẹp hơn, nhanh hơn, an toàn tiện nghi hơn… để theo kịp với xu thế thời đại. 4 3.Mục tiêu đề tài a. Mục tiêu cụ thể: - Kiểm nghiệm các thông số động lực học hệ thống treo trên xe captiva - Phân tích, đánh giá kết quả thí nghiệm trên xe - Đề xuất những kiến nghị mới góp phần cải tiến hệ thống treo. b. Mục tiêu lâu dài: - Nghiên cứu sâu về hệ thống treo mới nhất trên xe du lịch. Từ đó nghiên cứu, thiết kế và khắc phục hệ thống treo trên các dòng xe du lịch trong tương lai. - Giúp người điều khiển và hành khách trên xe được êm dịu, thoải mái nhất khi xe chạy trên đường. 3.1 Nội dung nghiên cứu -Tìm hiểu sâu về động lực học hệ thống treo. -Kiểm nghiệm các thông số đo trên các đường. -Mô phỏng trên mô hình tính toán bằng động lực học. -Phân tích các hiện tượng và suy luận tìm ra các giải pháp khắc phục. 3.2 Phương pháp nghiên cứu 3.2.1 Phương pháp luận 5 - Sử dụng phương pháp suy luận logic. - Sử dụng những kết quả đã công bố của hãng để từ đó có định hướng nghiên cứu tiếp theo. - Tiến hành đo đạc, thu thập các số liệu thực tế của xe. - Tính toán và phân tích động lực học đối tượng nghiên cứu. - Từ các phân tích từ bài toán độn lực học, xây dựng bài toán và mô phỏng đối tượng nghiên cứu trên mô hình động lực học. - Tổng kết kết quả, rút ra những kết luận cần thiết, có ích cho đề tài nghiên cứu. 3.2.2 Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp kế thừa: Thu thập các tài liệu của hãng Chevorlet - Phương pháp mô phỏng : Bằng phần mềm ADAMS/CAR trên máy tính. -Phương pháp suy luận logic: Dựa vào cơ sở lý thuyết kết hợp với thực tế để tính toán động lực học. Sử dụng các thiết bị đo để thu thập các số liệu thức tế trên đường thử. CHƯƠNG 1: 1.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ XE TOYOTA VIOS Giới thiệu chung về xe Toyota Vios Toyota Vios là phiên bản Sedan cỡ nhỏ ra đời năm 2003 để thay thế cho dòng Soluna ở thị trường Đông Nam Á và Trung Quốc. Thế hệ Vios đầu tiên là một phần trong dự án hợp tác giữa các kĩ sư Thái Lan và những nhà thiết kế Nhật của Toyota được sản xuất tại nhà máy Toyota Gateway, tỉnh Chachoengsao, Thái Lan. Với sự ra đời của Vios thế hệ thứ 2 năm 2007, Toyota bắt đầu cho dòng xe này tiến quân sang các thị trường khác ngoài châu 6 Á, thay thế chiếc Toyota Soluna, một mẫu subcompact bình dân hơn Toyota Corolla và Toyota Camry trong khu vực Đông Nam Á. Hình 1. Hình dáng ngoài xe Toyota Vios. Thế hệ đầu 2003–2007 Kiểu thiết kế thân xe: sedan 4 chỗ Động cơ: 1.3 và 1.5 lít Những chiếc xe đầu tiên của Vios ra đời tại Thái Lan dưới bàn tay của các kỹ sư Thái Lan và các nhà thiết kế Nhật. Phần lớn các mẫu xe Vios tại các quốc gia Đông Nam Á trong đó có Việt Nam được trang bị động cơ 1,5 lít trừ những chiếc Vios của quốc đảo Philippines. Người dân quốc đảo này ưa chuộng phiên bản sử dụng động cơ nhỏ hơn với dung tích 1,3 lít. Phiên bản đầu tiên của Vios được chế tạo dựa trên mẫu Toyota Platz. Nhờ một số cải tiến về ngoại thất, những chiếc Vios mang một dáng vẻ khác biệt, đặc biệt là với phiên bản 2006. Phiên bản này được chỉnh sửa đáng kể với lưới tản nhiệt, đèn pha, đèn hậu được làm mới cùng vành đúc và nội thất mới. Thế hệ thứ 2 (từ năm 2007 đến nay) Kiểu thiết kế thân xe: sedan 4 chỗ Động cơ: 1.5 lít 7 Chiếc Toyota Vios mới là sự tái hiện lại mẫu Toyota Belta sedan trình làng tháng 11/2005. Toyota Belta còn có tên gọi khác là Toyota Yaris (tên này chỉ có ở Mỹ, Nhật và Australia), Toyota Echo (tên gọi tại Canada) và Toyota Vitz. Nếu Vios chỉ có phiên bản sedan thì Belta có thêm phiên bản hachtback. Toyota Vios 2007 vẫn sử dụng động cơ cũ (ra mắt vào tháng 8/2003) I4 ký hiệu 1NZ-FE 1.5L DOHC tích hợp công nghệ điều khiển van biến thiên VVT-i. Công suất cực đại của động cơ là 107 mã lực, mô-men xoắn tối đa 144 Nm. Tuy nhiên, khung gầm thiết kế hoàn toàn mới. Phiên bản Vios 1.5E mới (5 số sàn) được nâng cấp từ xe Vios 2003 1.5G (5 số sàn), còn phiên bản Vios 1.5G mới (4 số tự động) lần đầu tiên được giới thiệu tại thị trường Việt Nam. Xe Vios 2007 có kích thước lớn hơn xe đời cũ. Trang bị an toàn và tiện nghi có nhiều cải tiến. Về ngoại thất, thay đổi lớn nhất là lưới tản nhiệt có cấu trúc hình chữ V, cụm đèn hậu nhô ra ngoài, đèn xi-nhan tích hợp trên gương (gương có thể gập lại khi không sử dụng), vành hợp kim thiết kế mới.... 1.2. Thông số kỹ thuật của xe Toyota Vios 1.2.1. Động cơ 1NZ-FE (DOHC 16 xu páp với VVT-i). Động cơ sử dụng trên xe Toyota Vios là loại động cơ xăng 4 kỳ , với 4 xy lanh đặt thẳng hàng, thứ tự làm việc 1- 3- 2- 4. Động cơ sử dụng trục cam q1(VVT- i), giúp cho xe tiết kiệm nhiên liệu và bảo vệ môi trường. - Công suất tối đa: 107 HP / 6000 rpm. - Mô men xoắn tối đa: 144 Nm / 4200 rpm. - Tỉ số nén: 10,5:1. - Mức tiêu hao nhiên liệu: 5,5L/100 Km (trong điều kiện thử nghiệm) 8 - Hệ thống cung cấp nhiên liệu: xe Toyota Vios sử dụng hệ thống phun xăng điện tử đa điểm (MPI) với các loại xăng có chỉ số octan là RON 95, 92, 87, 83. Dung tích bình xăng là 42 lít. - Hệ thống làm mát: hệ thống làm mát bằng nước theo phương pháp tuần hoàn cưỡng bức nhờ bơm nước. - Hệ thống bôi trơn: theo nguyên lý hoạt động hỗn hợp bao gồm bôi trơn cưỡng bức kết hợp với vung té. Xe sử dụng các loại dầu bôi trơn như: SAE 5W30, SAE 10W30, SAE 15W40. 1.2.2. Hệ thống truyền lực - Ly hợp: Loại 1 đĩa ma sát khô, thường đóng , có lò xo ép hình đĩa, dẫn động cơ khí kiểu cáp. Ở loại ly hợp này sử dụng lò xo dạng đĩa hình côn từ đó có thể tận dụng kết cấu này để đóng mở ly hợp mà không cần phải có đòn mở riêng. Mặt đáy của lò xo được tì trực tiếp vào đĩa ép, phần giữa của lò xo được liên kết với vỏ. Mặt đỉnh của lò xo sẽ được sử dụng để mở ly hợp khi bạc mở ép lên nó. - Hộp số:+ Đối với phiên bản 1.5G là tự động 4 cấp. + Đối với phiên bản 1.5E là hộp số thường 5 cấp. - Truyền lực chính và vi sai: Đây là loại xe du lịch động cơ và hộp số đặt ngang, cầu trước chủ động nên cặp bánh răng truyền lực chính và vi sai cũng được bố trí luôn trong cụm hộp số. Xe Toyota Vios sử dụng truyền lực chính một cấp, bánh răng trụ răng nghiêng. 1.2.3. Hệ thống phanh Hệ thống phanh xe Toyota Vios bao gồm hệ thống phanh chân và phanh dừng (phanh tay). - Hệ thống phanh chân có dẫn dộng phanh thuỷ lực trợ lực chân không hai dòng chéo nhau, sử dụng cơ cấu phanh đĩa ở cả bánh trước và bánh sau. 9 Bộ trợ lực phanh và xi lanh chính được ghép với nhau thành một khối. Ty đẩy của bàn đạp phanh trước khi tác dụng vào pittông trong xi lanh chính có liên hệ với van phân phối của bộ cường hoá nên khi phanh lực tác dụng lên pittông xi lanh chính bao gồm cả lực của người lái và lực của bộ trợ lực phanh. - Xe Toyota Vios còn được trang bị hệ thống chống bó cứng phanh ABS, với cơ chế phân bố lực phanh điện tử EBD, giúp bánh xe không bị bó cứng và ổn định ngay cả khi phanh gấp trên đường trơn trượt. 1.2.4. Hệ thống lái Hệ thống lái trên xe Toyota Vios là hệ thống lái cơ khí với tay lái trợ lực thủy lực, giúp tay lái nhẹ hơn khi chạy xe ở tốc độ thấp và trở lại mức bình thường khi xe chạy ở tốc độ cao. Hệ thống lái xe Toyota Vios bao gồm cơ cấu lái, dẫn động lái, và trợ lực lái. - Cơ cấu lái loại bánh răng trụ thanh răng, trong đó thanh răng làm luôn chức năng của thanh lái ngang trong hình thang lái. - Dẫn động lái gồm có: vành tay lái, vỏ trục lái, trục lái, truyền động các đăng, thanh lái ngang, cam quay và các khớp nối. - Trợ lực lái gồm các bộ phận cơ bản: bơm dầu, van phân phối và xi lanh lực - Bán kính quay vòng: Bán kính quay vòng tối thiểu 4,9 m. 1.2.5. Phần vận hành Hệ thống treo trên xe bao gồm treo trước và treo sau - Treo trước là hệ thống treo độc lập kiểu nến (mcpherson), kích thước đòn treo trên của hệ thống treo này giảm về bằng 0. Còn đầu trong của đòn treo dưới được liên kết bản lề với dầm ôtô, đầu ngoài liên kết với trục khớp nối dẫn hướng mà điểm liên kết nằm trên đường tâm của trụ xoay đứng. Đầu 10 trên của giảm chấn ống thuỷ lực được liên kết với gối tựa trên vỏ ôtô. Phần tử đàn hồi là lò xo được đặt một đầu tì vào tấm chặn trên vỏ giảm chấn còn một đầu tì vào gối tựa trên vỏ ôtô. Trên xe Toyota Vios vì đòn treo dưới chỉ gồm một thanh nén nên có bố trí thêm một thanh giằng ổn định. Ngoài ra đây là bánh xe dẫn hướng nên trụ đứng là vỏ giảm chấn có thể quay quanh trục của nó khi xe quay vòng. - Treo sau là hệ thống treo phụ thuộc phần tử đàn hồi lò xo trụ, vì lò xo trụ chỉ có khả năng chịu lực theo phương thẳng đứng nên ngoài lò xo trụ phải bố trí các phần tử hướng. - Lốp xe gồm 4 lốp chính và 1 lốp dự phòng, kích thước lốp xe 185/60R15. - Các bộ phận chính đều được lắp đặt trên vỏ xe nên đặc điểm chịu lực của xe là vỏ chịu lực. 1.2.6. Hệ thống điện - Điện áp mạng: 12 V. - Máy phát: 12V- 65A. - Động cơ khởi động: kiểu SD 80, công suất 0,8 KW. - Ắc quy(mf): 12V- 35Ah. - Hệ thống đánh lửa trực tiếp (DIS). - Hệ thống đèn chiếu sáng và đèn báo hiệu bao gồm: đèn pha, đèn si nhan, đèn phanh, đèn sương mù, đèn soi biển số, đèn trần trong xe, đèn báo áp suất dầu, đèn báo nạp ắc quy, đèn báo mức xăng thấp... - Hệ thống thông gió, sưởi ấm, điều hoà nhiệt độ, bộ gạt nước, rửa kính. - Hệ thống âm thanh gồm có radio, cassette và dàn loa. 11 Bảng 1.1. Các thông số kỹ thuật của xe Toyota Vios S TT TÊN THÔNG SỐ ĐƠ GIÁ TRỊ G N VỊ HI CHÚ TOY TOY OTA VIOS OTA VIOS 12 1 2 1.5G 1.5E 1.5 lít (1NZ-FE) 4 số 5 số Động cơ Hộp số 3 Kích thước mm tự động tay 4300 x 1700 x 1460 tổng thể (dài x rộng x cao) 4 Kích thước mm 1965x1390x1200 Chiều dài cơ mm 2550 Chiều rộng mm 1470/1460 cơ sở (trước/sau) 7 Khoảng sáng mm 150 gầm xe 8 Trọng lượng kg 1055- 1030 không tải 9 Trọng lượng kg 1110 1520 -1085 1495 toàn tải 1 Hệ thống Trư Đĩa thông gió Sau Đĩa 185/60R15 Mâm nội thất (dài x rộng x cao) 5 sở 6 0 phanh 1 1 3 Vỏ và mâm xe m đúc 4,9 quay vòng tối thiểu 1 Dung tích Lít 42 bình nhiên liệu 1 Dung tích Lít 1 2 ớc Bán kính 475 448 13 4 khoang chứa hành lý 1 Kiểu động cơ 4 xy lanh, thẳng 5 hàng, 16 xu páp, DOHCVVT-i 1 6 Dung tích công tác 1 Công suất tối 7 đa 1 8 1.3. cc 1497 HP/ 107/6000 Nm/ 144/4200 rpm Mô men xoắn tối đa rpm Cấu tạo hệ thống treo Hình 1.3: Cấu tạo chung hệ thống treo 14 Trong ôtô thông thường sử dụng chủ yếu hai hệ thống treo phụ thuộc và độc lập, hầu hết ở các hệ thống treo phụ thuộc đầu trước nhíp nối với khung bằng khớp cố định, nhíp đặt dọc thường làm bộ phận dẫn hướng truyền lực đẩy hoặc lực phanh lên khung. Hệ thống treo phụ thuộc được sử dụng rộng rãi ở các ôtô vận tải, hành khách và một số ôtô du lịch. Còn hệ thống treo độc lập sử dụng khá nhiều ở ôtô du lịch và một số loạ ôtô vận tải đời mới. Ưu điểm của hệ thống treo phụ thuộc là đơn giản về kết cấu, trong khi đó vẫn đảm bảo được yêu cầu êm dịu cần thiết của ôtô nhất là những ôtô có tốc độ chuyển động không lớn. Còn hệ thống treo độc lập có ưu điểm chủ yếu là tăng được khá nhiều tính êm dịu của ôtô khi chuyển động ở các điều kiện đường xá khác nhau, nhưng nó có kết cấu phức tạp nên gía thành cao nó được áp dụng cho các loại xe có vận tốc lớn, hiện đại. Ở hệ treo phụ thuộc các bánh xe đặt trên dầm liền bộ phận giảm chấn và đàn hồi đặt giữa thung xe và dầm cầu liền. Qua cấu tạo hệ thống treo phụ thuộc sự dịch chuyển của một bên bánh xe theo phương thẳng đứng sẽ gây nên chuyển vị nào đó của bánh xe bên kia nên chúng phụ thuộc lẫn nhau. Ở trên hệ thống treo độc lập các bánh xe gắn (độc lập) với khung vỏ thông qua các đòn, bộ phận giảm chấn, đàn hồi. Các bánh xe độc lập dịch chuyển tương đối với khung vỏ. Trong thực tế chuyển động của xe, điều này chỉ đúng khi ta coi thùng và vỏ xe đứng yên. Tuy nhiên dù là hệ thống treo nao đi nữa thì cũng bao gồm có 3 bộ phận chính dưới đây: - Bộ phận đàn hồi; - Bộ phận giảm chấn; - Bộ phận ổn định và thanh dẫn hướng. 15 1.4. Phân loại Phân loại theo cấu tạo bộ phận dẫn hướng:  + Hệ thống treo phụ thuộc: các bánh xe bên trái và phải đợc liên kết với nhau bằng dầm cầu cứng. + Hệ thống treo độc lập: từng bánh dao động độc lập, không ảnh hưởng đến nhau. Phân loại theo phần tử đàn hồi:  + Bằng kim loại: nhíp lá, lò xo, thanh xoắn (dùng phổ biến nhất). + Loại khí. + Loại thuỷ lực, thuỷ khí. + Loại cao su: vấu giới hạn. Các bộ phận chính của hệ thống treo 1.4.1. Bộ phận đàn hồi. Là bộ phận nối mềm giữa bánh xe và thùng xe, nhằm biến đổi tần số dao động cho phù hợp với cơ thể con người (60 - 80 lần/ph). Bộ phận đàn hồi có thể bố trí khác nhau trên xe nhưng nó cho phép bánh xe có thể dịch chuyển theo phương thẳng đứng. Bộ phận đàn hồi có các phần tử đàn hồi thường gặp là: a) Nhíp lá Nhíp được làm từ các lá thép cong, sắp xếp lại với nhau theo thứ tự từ ngắn đến dài. Đặc tính làm việc của nhíp là khi tải trọng tác dụng lên nhíp tăng thì biến dạng của nhíp cũng tăng theo quy luật tuyến tính. 16 INCLUDEPICTURE "https://www.headstrongoffroad.com/uploads/1/1/8/4/11846658/s6431395874 68852138_p456_i1_w1416.jpeg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "https://www.headstrongoffroad.com/uploads/1/1/8/4/11846658/s6431395874 68852138_p456_i1_w1416.jpeg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "https://www.headstrongoffroad.com/uploads/1/1/8/4/11846658/s6431395874 68852138_p456_i1_w1416.jpeg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "https://www.headstrongoffroad.com/uploads/1/1/8/4/11846658/s6431395874 68852138_p456_i1_w1416.jpeg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "https://www.headstrongoffroad.com/uploads/1/1/8/4/11846658/s6431395874 68852138_p456_i1_w1416.jpeg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "https://www.headstrongoffroad.com/uploads/1/1/8/4/11846658/s6431395874 68852138_p456_i1_w1416.jpeg" \* MERGEFORMATINET INCLUDEPICTURE "https://www.headstrongoffroad.com/uploads/1/1/8/4/11846658/s6431395874 17