Tài liệu Nâng cao năng lực cạnh tranh của cty bánh kẹo hải châu

Lêi nãi ®Çu Tõ khi ViÖt Nam xo¸ bá c¬ chÕ kinh tÕ bao cÊp chuyÓn sang c¬ chÕ kinh tÕ thÞ trêng, nÒn kinh tÕ ®· ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Trong bèi c¶nh ®ã, sù c¹nh tranh trªn thÞ trêng ngµy cµng gay g¾t. Mét doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn lµ rÊt khã kh¨n. Doanh nghiÖp chØ cã thÓ chiÕn th¾ng trong cuéc c¹nh tranh b»ng c¸ch kh«ng ngõng n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc nhng còng ph¶i ®èi mÆt víi thùc tÕ nh trªn. Trong thêi gian qua, b»ng nhiÒu kÕ ho¹ch vµ biÖn ph¸p hiÖu qu¶, c«ng ty ®· ®¹t ®îc mét sè thµnh c«ng ®¸ng kÝch lÖ. MÆc dï vËy, c«ng ty vÉn ®ang tiÕp tôc t×m híng ®i ®óng ®¾n ®Ó ph¸t triÓn lªn tÇm cao míi. Víi nhËn thøc nh vËy, sau thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u, t×m hiÓu ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty em m¹nh d¹n chän ®Ò tµi: "Mét sè biÖn ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u" ®Ó viÕt chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp. Môc ®Ých nghiªn cøu cña chuyªn ®Ò lµ kÕt hîp nh÷ng hiÓu biÕt thùc tÕ vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt, kinh doanh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u vµ nh÷ng kiÕn thøc ®· ®äc ®Ó ®ãng gãp mét sè biÖn ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u. §èi tîng nghiªn cøu cña chuyªn ®Ò lµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét c«ng ty s¶n xuÊt. Theo ®ã, kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµ n¨ng lùc duy tr× ®îc lîi nhuËn vµ thÞ phÇn trªn c¸c thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Nã ®îc t¸c ®éng bëi c¸c yÕu tè tõ ®Çu vµo ®Õn ®Çu ra cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Ph¹m vi nghiªn cøu ®îc giíi h¹n trong ngµnh s¶n xuÊt, kinh doanh b¸nh kÑo cña ViÖt Nam vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh cô thÓ cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u trong giai ®o¹n 5 n¨m gÇn ®©y (1998 - 2002). Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Ò tµi lµ ph¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, thèng kª khoa häc, m« h×nh ho¸. 1 Chuyªn ®Ò ®îc chia thµnh 3 ch¬ng: Ch¬ng I. Lý thuyÕt c¬ së vÒ c¹nh tranh Ch¬ng II. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u Ch¬ng III. Mét sè biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u. Do thêi gian vµ tr×nh ®é cã h¹n, chuyªn ®Ò kh«ng tr¸nh khái thiÕu sãt, em rÊt mong nhËn ®îc sù chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ sù gióp ®ì cña c¸c b¹n ®Ó em cã thÓ hoµn thiÖn h¬n chuyªn ®Ò nµy. 2 Ch¬ng I. lý thuyÕt c¬ së vÒ c¹nh tranh I. ý nghÜa cña viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp 1. Nguån gèc cña c¹nh tranh C¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña bÊt k× doanh nghiÖp nµo còng ®Òu diÔn ra trªn thÞ trêng vµ chÞu sù t¸c ®éng cña c¬ chÕ vµ c¸c quy luËt thÞ trêng. Do ®ã ®Ó hiÓu râ nh÷ng nguyªnnh©n khiÕn doanh nghiÖp lu«n chÞu sù t¸c ®éng cña quy luËt c¹nh tranh vµ t¸c ®éng cña quy luËt nay tíi hµnh vi cña doanh nghiÖp ra sao, ®iÓm ®Çu tiªn lµ ph¶i lµm râ kh¸i niÖm thÞ trêng. Cã nhiÒu c¸ch thøc, gãc ®é tiÕp cËn víi kh¸i niÖm thÞ trêng. Mçi c¹nh thøc, gãc ®é sÏ ®a ra mét kÕt qu¶ kh¸c nhau. ®Ó cã c¸ch nh×n t¬ng ®èi tæng thÓ, cã thÓ lý gi¶i nguån gèc c¹nh tranh trªn thÞ trêng, phôc vô cho môc tiªu nghiªn cøu cña ®Ò tµi, mét trong nh÷ng gãc ®é tiÕp cËn hiÖu qu¶ lµ theo gi¸c ®é ph©n tÝch cña kinh doanh: thÞ trêng cña doanh nghiÖp. Theo Me Carthy: "ThÞ trêng cã thÓ ®îc hiÓu lµ nh÷ng nhãm kh¸ch hµng tiÒm n¨ng víi nh÷ng nhu cÇu t¬ng tù (gièng nhau) vµ nh÷ng ngêi b¸n ®a ra c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau víi c¸c c¸ch thøc kh¸c nhau ®Ó tho¶ m·n c¸c nhu cÇu ®ã". §Þnh nghÜa nµy chØ ra r»ng ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu gièng nhau lu«n tån t¹i sè nhiÒu c¸c nhµ cung cÊp. Nh÷ng ngêi b¸n bao gåm tËp hîp ®a d¹ng c¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n, tæ chøc cã kh¶ n¨ng cung cÊp Ýt nhÊt mét s¶n phÈm, dÞch vô nµo ®ã. Hä lu«n ph¶i sö dông mäi nguån lùc, mäi lîi thÕ, mäi c¸ch thøc ®Ó khai th¸c c¸c nhu cÇu vèn rÊt h¹n chÕ trªn thÞ trêng. NÕu khia th¸c ®îc, hä sÏ thu ®îc lîi nhuËn ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. ngîc l¹i, hä sÏ thua lç vµ ph¸ s¶n. §©y lµ c¬ chÕ thÞ trêng, lµ luËt ch¬i chung cho toµn bé nh÷ng ®èi tîng tham gia thÞ trêng. Sù cä x¸t vÒ lîi Ých gi÷a c¸c chñ thÓ tham gia thÞ trêng ®· t¹o ra c¹nh tranh. 2. T¸c ®éng cña quy luËt c¹nh tranh ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp Doanh nghiÖp lµ mét ®¬n vÞ kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô theo nhu cÇu thÞ trêng vµ x· héi ®Ó ®¹t lîi nhuËn vµ ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cao nhÊt. Mét doanh nghiÖp tiÕn hµnh kinh doanh cã hiÖu qu¶ lµ doanh nghiÖp tho¶ m·n ®îc tèi ®a nhu cÇu thÞ trêng vµ x· héi vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô trong giíi h¹n cho phÐp cña nguån lùc hiÖn cã vµ thu ®îc lîi nhuËn nhiÒu nhÊt, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cao nhÊt. Trong ho¹t ®éng kinh doanh c¸c doanh nghiÖp buéc ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh, ganh ®ua víi nhau, ph¶i lu«n kh«ng ngõng c¶i tiÕn ®Ó giµnh ®îc nh÷ng u 3 thÕ t¬ng ®èi so víi ®èi thñ. NÕu nh lîi nhuËn lµ ®éng lùc thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp tiÕn hµnh c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh th× c¹nh tranh buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i cè g¾ng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt nh»m thu lîi nhuËn tèi ®a ®ång thêi gia t¨ng thÕ lùc vµ ®é an toµn trong kinh doanh. Trong cuéc c¹nh tranh cã nh÷ng doanh nghiÖp th× v¬n lªn ®øng vÞ trÝ dÉn ®Çu thÞ trêng, cã lîi nhuËn cao. Nhng còng cã nh÷ng doanh nghiÖp tån t¹i mét c¸ch khã kh¨n, bÞ ph¸ s¶n hoÆc bÞ th«n tÝnh. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ t¹i sao l¹i cã sù ph©n ho¸ nh vËy trong khi mäi doanh nghiÖp tham gia kinh doanh ®Òu t×m mäi c¸ch ®Ó ph¸t triÓn. Nguyªn nh©n lµ sù kh¸c biÖt vÒ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña tõng doanh nghiÖp trªn thÞ trêng. II. Ph¬ng ph¸p ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét doanh nghiÖp Nh ®· nãi trªn, trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp buéc ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh vµ coi c¹nh tranh lµ yÕu tè vèn cã, võa mang ®Õn nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc, võa mang ®Õn nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc. ChÝnh v× lÏ ®ã viÖc ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét doanh nghiÖp lµ rÊt quan träng. §Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét doanh nghiÖp c¸c nhµ nghiªn cøu ®· ®Ò ra nhiÒu ph¬ng ph¸p. Mçi ph¬ng ph¸p ®îc x©y dùng trªn mét nÒn t¶ng t duy kh¸c nhau, sö dông c¸c c«ng cô ph©n tÝch kh¸c nhau vµ do ®ã ®a ra nh÷ng kÕt qu¶ còng kh¸c nhau. Sau ®©y chóng ta sÏ ®iÓm qua c¸c ph¬ng ph¸p c¬ b¶n, næi tiÕng vµ ®i ®Õn lùa chän mét ph¬ng ph¸p thÝch hîp ®Ó øng dông vµo ph©n tÝch thùc tÕ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u ë phÇn sau. C¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ bao gåm: - Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch theo quan ®iÓm qu¶n trÞ chiÕn lîc - Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch theo quan ®iÓm t©n cæ ®iÓn - Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch theo quan ®iÓm tæng hîp. 1. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch theo quan ®iÓm qu¶n trÞ chiÕn lîc 1.1. Ph©n tÝch theo cÊu tróc VÒ thùc chÊt ph¬ng ph¸p nµy ®îc øng dông hiÖu qu¶ trong ph©n tÝch kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña mét ngµnh h¬n lµ cho mét doanh nghiÖp. Tuy nhiªn chóng ta vÉn cã thÓ øng dông ph¬ng ph¸p nµy trong ph©n tÝch ®èi víi mét doanh nghiÖp. Quan ®iÓm qu¶n trÞ chiÕn lîc ®îc thÓ hiÖn kh¸ hoµn chØnh trong nh÷ng n¨m 1980 qua c¸c c«ng tr×nh cña Porter (1980 vµ 1990). ChÝnh v× vËy, ®iÒu nµy còng dÔ hiÓu lµ viÖc ph©n tÝch theo cÊu tróc cña c¸ch tiÕp cËn nµy chÝnh lµ nÒn cho "khèi kim c¬ng" c¸c yÕu tè x¸c ®Þnh lîi thÕ c¹nh tranh quèc gia. Ph©n tÝch 4 theo cÊu tróc còng ®îc ®¸nh gi¸ lµ rÊt cã u thÕ trong nghiªn cøu t×nh huèng (case-study) vµ trong nhËn thøc ®éng th¸i ngµnh. Theo ph¬ng ph¸p ph©n tÝch nµy, ®èi víi mçi ngµnh, dï lµ trong hay ngêi níc, b¶n chÊt c¹nh tranh n»m trong 5 nh©n tè c¹nh tranh. 1. Sù th©m nhËp ngµnh cña c¸c c«ng ty míi; 2. C¸c s¶n phÈm hay dÞch vô thay thÕ; 3. VÞ thÕ giao kÌo cña c¸c nhµ cung øng; 4. VÞ thÕ giao kÌo cña ngêi mua; 5. Sù tranh ®ua cña c¸c c«ng ty hiÖn ®ang c¹nh tranh. 5 S¬ ®å 1: M« h×nh 5 lùc lîng Nh÷ng ngêi gia nhËp tiÒm n¨ng Mèi ®e do¹ gia nhËp Ngêi cung øng Søc m¹nh cña ngêi cung øng C¸c ®èi thñ c¹nh tranh Sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ®ang tån t¹i Mèi ®e thay thÕ Søc m¹nh cña ngêi mua Ngêi mua do¹ Mçi mét trong n¨m lùc lîng chÞu ¶n hëng cña nhiÒu yÕu tè kh¸c, C¸cnµy s¶nl¹i phÈm thay thÕ mµ b¶n th©n c¸c yÕu tè ®ã còng cÇn ph¶i ®îc nghiªn cøu ®Ó t¹o ra bøc tranh ®Çy ®ñ vÒ sù c¹nh tranh trong mét ngµnh. Sù t¸c ®éng qua l¹i gi÷a n¨m lùc lîng quyÕt ®Þnh mét ngµnh hÊp dÉn nh thÕ nµo ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®ang ë trong ®ã. M« h×nh n¨m lùc lîng hoµn chØnh h¬n rÊt nhiÒu so víi mét tËp hîp c¸c m« h×nh gi¸o khoa, nhng nã còng kÐm râ rµng h¬n rÊt nhiÒu. Nã ®îc sö dông cho hµng chôc lo¹i thÞ trêng kh¸c nhau nhng nã l¹i kh«ng cung cÊp nh÷ng dù ®o¸n râ rµng vÒ kÕt qu¶ cña c¸c cÊu tróc thÞ trêng ®ã. Thùc tÕ, gi¸ trÞ cña nã kh«ng n»m ë chç cung cÊp nh÷ng dù ®o¸n cho mçi kiÓu ngµn, mµ ë chç cung cÊp cho c¸c nhµ qu¶n lý mét danh môc ®Çy ®ñ cã thÓ sö dông ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng ®Æc ®iÓm quan träng nhÊt cña sù c¹nh tranh trong mét ngµnh. C¸c ®Æc ®iÓm nµy t¹o ra xuÊt ph¸t ®iÓm ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ x©y dùng chiÕn lîc c¹nh tranh hiÖu qu¶. 1.2. Ph©n tÝch theo lîi thÕ c¹nh tranh trªn c¸c nguån lùc riªng biÖt Nguån lùc ph¶i thùc gi¸ trÞ, nghÜa lµ nã cã ®ãng gãp tÝch cùc cho viÖc khai th¸c vÞ thÕ cña c«ng ty trªn thÞ trêng. Nguån lùc ph¶i hiÕm hoi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh kh«ng thÓ cã ®îc mét c¸ch réng r·i. Nguån lùc ph¶i cã tÝnh khã b¾t tríc hay m« pháng Nguån lùc kh«ng dÔ bÞ thay thÐ bëi nguånlùc kh¸c. 6 Nãi ng¾n gän, lîi thÕ c¹nh tranh - môc tiªu cña qu¶n trÞ chiÕn lîc - ®ßi hái c¸c nguån lùc cña c«ng ty ph¶i kh¸c biÖt, rÊt khã lu chuyÓn vµ b¾t tríc. Vµ nh vËy, ngay ®èi víi mét ngµnh, viÖc ph©n tÝch theo cÊu tróc víi n¨m nh©n tè c¹nh tranh còng ph¶i tÝnh ®Õn, "nh÷ng ®Æc thï nguån lùc" cña mét sè c«ng ty ®Ó tr¸nh c¸i gäi lµ mét chÝnh s¸ch phï phï hîp víi mäi kiÓu lo¹i c«ng ty. 2. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch theo quan ®iÓm t©n cæ ®iÓn. quan ®iÓm t©n cæ ®iÓn dùa trªn lý thuyÕt th¬ng m¹i truyÒn thèng xem xÐt lîi thÕ c¹nh tranh hay tÝnh c¹nh tranh ®èi víi mét s¶n phÈm (®ång nhÊt) qua lîi thÕ so s¸nh vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ n¨ng suÊt. C¸ch xem xÐ theo quan ®iÓm t©n cæ ®iÓn cã phÇn phiÕn ®iªn; nã thêng cßn bÞ phª ph¸n lµ yÕu vÒ ph©n tÝch ®éng th¸i vµ h¬n thÕ n÷a, viÖc ®o lêng chi phÝ vµ nhÊt lµ n¨ng suÊt (nh n¨ng suÊt tæng hî c¸c nh©n tè TFP) ph¶i dùa trªn nh÷ng gi¶thiÕt kh«ng thËt phï hîp víi thùc tÕ. Tuy nhiªn, c¸c ph©n tÝch ®Þnh lîng ph¶n ¸nh tÝnh c¹nh tranh ngµnh/ c«ng ty theo quan ®iÓm nµy vÉn ®îc sö dông rÊt réng r·i. Tríc hÕt, chi phÝ c¸c nh©n tè s¶n xuÊt vÉn cßn lµ mét ®iÒu kiÖn c¬ b¶n cña lîi thÕ c¹nh tranh, nhÊt lµ ®èi víi c¸c níc ®ang pt vµ l¹i trong qu¸ tr×nh héi nhËp th¬ng m¹i quèc tÕ. H¬n n÷a, c¸c chØ sè chi phÝ cßn cho phÐp x¸c ®Þnh ®îc nh÷ng ngµnh/c«ng ty cã ®ãng gãp tÝch cùc cho nÒn kt xÐt vÒ phóc lîi x· héi vµ do vËy, nh÷ng can thiÖp chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ lµ phï hîp hay kh«ng. Díi gãc ®é c«ng ty, c¸c chØ sè ®ã sÏ cho biÕt liÖu c«ng ty cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ tån t¹i hay kh«ng trong m«i trêng gi¸ c¶ thÞ trêng ®· ®Þnh vµ c¶ trong c¸c bèi c¶nh cã sù thay ®æi chÝnh s¸ch (nh chÝnh s¸ch th¬ng m¹i ch¼ng h¹n). 3. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch theo quan ®iÓm tæng hîp. Theo quan ®iÓm tæng hîp, tÝnh c¹nh tranh cña mét ngµnh/c«ng ty lµ "n¨ng lùc duy tr× ®îc lîi nhuËn vµ thÞ phÇn trªn c¸c thÞ trêng trong vµ ngoµi níc" (Van Duren, Matin, vµ Westgren 1991). ®Þnh nghÜa nµy ®îc xem lµ nhÊt qu¸n víi môc tiªu kd, nhng l¹i còng phï hîp víi c¸c môc tiªu cña chÝnh s¸ch kt vµ th¬ng m¹i cña chÝnh phñ. Qua ®iÓm tæng hîp kÕt hîp c¸c quan ®iÓm qu¶n trÞ chiÕn lîc, t©n cæ ®iÓn vµ kinh tÕ häc vÒ tæ chøc c«ng nghiÖp, cè g¾ng ®o lêng tÝnh c¹nh tranh, ®ång thêi chØ ra nh÷ng nh©n tè khuyÕn khÝch hay ng¸ng trë tÝnh c¹nh tranh. H×nh 4 lµ tËp hîp c¸c chØ sè vµ nh©n tè lµm c¬ së cho viÖc ®¸nh gi¸ tÝnh c¹nh tranh theo quan ®iÓm tæng hîp. b¶ng 1: Khung khæ ®¸nh gi¸ tÝnh c¹nh tranh C¸c chØ sè do tÝnh c¹nh tranh Lîi nhuËn ThÞ phÇn 7 C¸c chØ sè (lîng vµ chÊt) hµm chøa tÝnh c¹nh tranh: N¨ng suÊt - Lao ®éng - Tæng hîp cña c¸c nh©n tè C«ng nghÖ - Chi phÝ cho nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn - CÊp ®é - Thay ®æi - S¶n phÈm - ChÊt lîng - Sù kh¸c biÖt §Çu vµo & chi phÝ - Gi¸ c¶ ®Çu vµo chñ yÕu - HÖ sè chi phÝ c¸c nguån lùc Møc ®é tËp C¸c ®iÒu trung kiÖn vÒ cÇu - 4 c«ng ty lín nhÊt §é liªn kÕt - VÞ thÕ ngêi cung øng - VÞ thÕ ngêi mua TÝnh c¹nh tranh chÞu t¸c ®éng cña nh÷ng nh©n tè KiÓm so¸t bëi c«ng ty - ChiÕn lîc - s¶n phÈm - C«ng nghÖ - §µo t¹o - Nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn (néi bé) - Chi phÝ - Liªn kÕt KiÓm so¸t bëi chÝnh phñ - M«i trêng kinh doanh (thuÕ, l·i suÊt, tû gi¸) - ChÝnh s¸ch N. cøu & ph¸t triÓn - §µo t¹o & gi¸o dôc - Liªn kÕt KiÓm so¸t ®îc phÇn Kh«ng thÓ kiÓm nµo so¸t ®îc - Gi¸ ®Çu vµo - M«i trêng tù nhiªn - C¸c ®iÒu kiÖn vÒ cÇu - M«i trêng th¬ng m¹i quèc tÕ (nguån: Theo Van Duren, Martin, vµ Westgren) Trong khung khæ ®¸nh gi¸ nµy, c¸c chØ sè (lîng vµ chÊt) hµm chøa tÝnh c¹nh tranh lµ nh÷ng chØ sè quan träng nhÊt. ViÖc ®¸nh gi¸ thµnh c«ng hay thÊt b¹i phô thuéc rÊt nhiÒu vµo kh¶ n¨ng ph©n tÝch nh÷ng chØ sè nµy. Do ®ã, chóng ta cÇn hiÓu râ h¬n vÒ c¸c chØ sè nµy: XÐt tæng thÓ, c¸ch ph©n tÝch theo quan ®iÓm tæng hîp cho phÐp tr¶ lêi ba c©u hái c¬ b¶n khi nghiªn cøu tÝnh c¹nh tranh cña mét ngµnh/c«ng ty: 1. Ngµnh/c«ng ty ®ã cã tÝnh c¹nh tranh nh thÕ nµo? 2. Nh÷ng nh©n tè nµo thóc ®Èy hay cã ®ãng gãp tÝch cùc, cßn nh÷ng nh©n tè nµo h¹n chÕ hay cã t¸c ®éng tiªu cùc ®èi víi tÝnh c¹nh tranh cña ngµnh/c«ng ty? 3. Nh÷ng tiªu chÝ g× cÇn ®Æt ra cho chÝnh s¸ch ®Ó n©ng cao tÝnh c¹nh tranh cña ngµnh/c«ng ty? Nh÷ng chÝnh s¸ch, ch¬ng tr×nh vµ c«ng cô nµo cña chÝnh phñ ®¸p øng ®îc c¸c tiªu chÝ ®ã? Cã thÓ nãi khung khæ ®¸nh gi¸ tÝnh c¹nh tranh ngµnh/c«ng ty theo quan ®iÓm tæng hîp thÓ hiÖn ®Çy ®ñ c¶ nh÷ng ph©n tÝch ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng vµ c¶ nh÷ng quan s¸t lÜnh vµ ®éng. Víi nh÷ng u ®iÓm næi bËt nh vËy, ph¬ng ph¸p nµy sÏ ®îc lùa chän ®Ó ph©n tÝch kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u trong phÇn sau. C¸c biÖn ph¸p th«ng dông ®Ó t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. B»ng viÖc ph©n tÝch néi dung vµ u, nhîc ®iÓm cña c¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh, chóng ta ®· thèng nhÊt sö dông ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ 8 tæng hîp ë phÇn sau. nÒn t¶ng c¬ b¶n cña ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ c¹nh tranh tæng hîp lµ t tëng "kinh doanh lµ mét qu¸ tr×nh liªn tôc" s¬ ®å 2: Qu¸ tr×nh kinh doanh c¬ b¶n cña mét doanh nghiÖp Mua ®Çu vµo §Çu vµo S¶n xuÊt §Çu ra Tiªu thô Toµn bé nh÷ng yÕu tè, ho¹t ®éng cña qu¸ tr×nh kinh doanh tõ giai ®o¹n nua ®Çu vµo ®Õn tiªu thô ®Òu tham gia t¹ nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh. V× vËy, râ rµng nh÷ng yÕu tè nµo lµ thÕ m¹nh c¹nh trnah cña c«ng ty, ®ång thêi nh÷ng yÕu tè nµo lµ h¹n chÕ. §Ó phï hîp víi ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tæng hîp, nh÷ng biÖn ph¸p t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh mµ chóng ta x©y dùng díi ®©y ph¶i t¸c ®éng ®Õn toµn bé c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh kinh doanh. Nh÷ng yÕu tè lµ thÕ m¹nh sÏ ®îc tiÕp tôc khai th¸c ph¸t huy, cßn nh÷ng yÕu tè h¹n chÕ ph¶i ®îc kh¾c phôc. Tuy nhiªn, x©y dùng ®ång ®ång bé c¸c biÖn ph¸p lµ khèi lîng c«ng viÖc rÊt lín, ®ßi hái nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc, cã thÓ vît qu¸ khu«n khæ h¹n chÕ cñamét chuyªn ®Ò tèt nghiÖp. Do kh¶ n¨ng vµ thêi gian cã h¹n, vµ còng phï hîp víi kiÕn thøc chuyªn ngµnh cña sinh viªn khoa Th¬ng m¹i, t¸c gi¶ xin chØ tËp trung vµo c¸c biÖn ph¸p t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong tiªu thô cña doanh nghiÖp. Theo ®ã, chóng ta cã 3 nhãm biÖn ph¸p lín:  C¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn s¶n phÈm  C¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn gi¸ c¶  C¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn dÞch vô C¸c biÖn ph¸p sau ®©y sÏ ®îc xÐ riªng lÎ. Nhng trong thùc tÕ, c¸c c«ng ty thêng ¸p dông tæng hîp c¸c biÖn ph¸p nµy. Tuú vµo tõng thêi kú nhng vÉn ph¶i sö dông c¸c c«ng cô kh¸c mang tÝnh hç trî. 4. C¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn s¶n phÈm Muèn x©y dùng c¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn s¶n phÈm thµnh c«ng, ®iÓm ®Çu tiªn lµ ph¶i hiÓu vµ m« t¶ ®óng s¶n phÈm cña doanh nghiÖp ®a ra b¸n trªn tÞ trêng. NÕu chØ hiÓu s¶n phÈm theo quan niÖm truyÒn thèng - tõ gãc ®é s¶n xuÊt th«ng qua h×nh thøc biÓu hiÖn b»ng vËt chÊt, chóng ta kh«ng thÓ x©y dùng ®îc c¸c biÖn ph¸p mét c¸ch s¸ng t¹o, linh ho¹t. C¸ch thøc tiÕp cËn thÝch hîp h¬n ph¶i xuÊt ph¸t tõ gãc gé ngêi tiªu dïng. Theo c¸ch thøc nµy, s¶n phÈm lµ sù tho¶ m·n mét nhu cÇu nµo ®ã cña kh¸ch hµng. 4.1. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm 9 Thùc chÊt ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm lµ qu¸ tr×nh më réng danh môc s¶n phÈm, t¹o nªn mét c¬ cÊu s¶n phÈm cã hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm lµ cÇn thiÕt vµ kh¸ch quan ®èi víi mçi doanh nghiÖp bëi v×:  Sù tiÕn bé nhanh chãng, kh«ng ngõng cña khoa häc c«ng nghÖ cïng víi sù ph¸t triÓn ngµy cµng cao cña nhu cÇu thÞ trêng lµm hco vßng ®êi s¶n phÈm bÞ rót ng¾n, doanh nghiÖp cÇn cã nhiÒu chñng lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸ ®Ó hç trî lÉn nhau, thay thÕ nhau. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm sö dông tèi ®a c«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ, thùc hiÖn khÊu hao nhanh ®Ó ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ®æi míi c«ng nghÖ.  Nhu cÇu cña thÞ trêng rÊt ®a d¹ng phong phó vµ phøc t¹p, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm nh»m ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu thÞ trêng vµ nh vËy doanh nghiÖp sÏ thu ®îc nhiÒu lîi nhuËn h¬n.  Trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh ngµy cµng trë nªn quyÕt liÖt th× ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm lµ mét biÖn ph¸p nh»m ph©n t¸n rñi ro trong kinh doanh.  §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm cho phÐp tËn dông ®Çy ®ñ h¬n nh÷ng nguån lùc s¶n xuÊt d thõa cña doanh nghiÖp, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. 4.2. Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm Nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng ph¸t triÓn th× thÞ trêng cµng ®ßi hái ph¶i cã lo¹i s¶n phÈm cã chÊt lîng cao, ®¶m b¶o sù tho¶ m·n cao nhÊt cho ngêi tiªu dïng. N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cã ý nghÜa quan träng ®èi víi viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, thÓ hiÖn ë c¸c khÝa canh:  ChÊt lîng s¶n phÈm t¨ng lªn nhê ®ã thu hót kh¸ch hµng, t¨ng khèi lîng hµng ho¸ b¸n ra, t¨ng ®îc uy tÝn cña s¶n phÈm, më réng ®îc thÞ trêng.  N©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cã nghÜa lµ n©ng cao ®îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt. ChÊt lîng s¶n phÈm ®îc h×nh thµnh tõ khi thiÕt kÕ s¶n phÈm cho ®Õn khi s¶n xuÊt xong s¶n phÈm, tiªu thô s¶n phÈm. Cã nhiÒu yÕu tè ®éng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm: thiÕt kÕ s¶n phÈm, lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, chÊt lîng nguyªn vËt liÖu, kh¶ n¨ng m¸y mãc thiÕt bÞ vµ t×nh tr¹ng c«ng nghÖ chÕ t¹o, ®Æc biÖt lµ chÊt lîng lao ®éng. viÖc n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm kh«ng ph¶i lµ tr¸ch nhiÖm cña mét sè bé phËn, c¸ nh©n mµ lµ tr¸ch nhiÖm cña toµn bé bé phËn, thµnh viªn cña c«ng ty. V× vËy ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm c«ng ty cã thÓ ¸p dông nhiÒu c¸ch thøc nhø: 10  N©ng cao ho¹t ®éng thiÕt kÕ s¶n phÈm  N©ng cao kh¶ n¨ng m¸y mãc thiÕt bÞ, tr×nh ®é c«ng nghÖ  N©ng cao tay nghÒ vµ ý thøc cña ngêi lao ®éng  ¸p dông hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng hiÖn ®¹i nh hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng toµn diÖn TQM hay bé tiªu chuÈn ISO Nãi chung c¸c biÖn ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh liªn quan ®Õn s¶n phÈm lu«n ®îc coi lµ vò khÝ u tiªn nhÊt. Nã cho phÐp t¹o ra lîi thÕ c¹nh tranh râ rÖt. Nh÷ng c«ng ty thµnhc«ng trªn thÞ trêng ViÖt Nam g©y ®©y nh c«ng ty giÇy dÐp Biti's, c«ng ty s÷a Vinamilk, c«ng ty NhËt Linh víi s¶n phÈm æn ¸p LIOA… ®Òu sö dông rÊt hiÓu qu¶ nhãm biÖn ph¸p nµy. S¶n phÈm cña hä lu«n ®îc ngêi tiªu dïng a chuéng v× mÉu m· ®Ñp chñng lo¹i phong phó vµ chÊt lîng cao. 5. C¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn gi¸. Trong kinh doanh, gi¸ lµ mét nh©n tè cã thÓ kiÓm so¸t mµ doanh nghiÖp cã thÓ sö dông ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu chiÕn lîc, kÕ ho¹ch kinh doanh. Nhng gi¸ còng lµ mét c«ng cô rÊt khã sö dông ®Ó lµm vò khÝ c¹nh tranh. Mét ®iÒu thêng dÔ nhÇm lÉn lµ muèn sö dông gi¸ lµ c«ng cô c¹nh tranh th× doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ thÊp. TÊt nhiªn nÕu doanh nghiÖp lu«n cã thÓ x©y dùng ®îc mét møc gi¸ thÊp h¬n ®èi thñ th× rÊt tèt. Nhng ®©y lµ ®iÒu kh«ng thÓ. Trong thùc tÕ, doanh nghiÖp cã thÓ sö dông gi¸ lµ c«ng cô c¹nh tranh nÕu x©y dùng mét chÝnh s¸ch gi¸ thµnh c«ng. Sau ®©y chóng ta sÏ xem xÐt c¸c biÖn ph¸p c¹nh tranh b»ng c«ng cô gi¸ vµ quan träng h¬n lµ xem xÐt c¬ së ®Ó thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nµy. 5.1. X©y dùng møc gi¸ thÊp. Môc tiªu cña viÖc x¸c ®Þnh møc gi¸ lµ ®a ra mét gi¸ "tèt nhÊt" díi con m¾t cña kh¸ch hµng so víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. Trong trêng hîp s¶n phÈm cã tiªu chuÈn chÊt lîng ®ång nhÊt hoÆc kh¸ râ rµng, mét møc gi¸ lu«n h¹ h¬n so víi ®èi thñ c¹nh tranh cã kh¶ n¨ng t¹o ra h×nh ¶nh tèt vÒ doanh nghiÖp ®Ó hÊp dÉn hä. §iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng ®èi víi c¸c kh¸ch hµng nh¹y c¶m vÒ gi¸ vµ nhu cÇu vÒ s¶n phÈm co gi·n. Gi¸ cã tÝnh c¹nh tranh cho phÐp thóc ®Èy t¨ng trëng "cÇu híng vµo doanh nghiÖp" ®Ó duy tr× vµ t¨ng trëng doanh sè b¸n. §iÒu kiÖn ®Ó ¸p dông biÖn ph¸p c¹nh tranh nµy lµ doanh nghiÖp ph¶i s¶n xuÊt s¶n phÈm víi gi¸ thµnh thÊp vµ gi¶m ®îc c¸c phÝ tæn th¬ng m¹i. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc cÊu thµnh bëi chi phÝ nguyªn nhiªn vËt liÖu, ®éng lùc, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ khÊu hao TSC§ hay cßn gäi lµ chi phÝ TSC§ vµ mét sè chi phÝ kh¸c phôc vô trùc tiÕp cho s¶n xuÊt. 11 §Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p c¬ b¶n nh:  Gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu tæ chøc tèt c«ng t¸c thu mua nguyªn vËt liÖu Tèi thiÓu ho¸ chi phÝ b¶o qu¶n dù tr÷ nguyªn vËt liÖu X©y dùng ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu  ¸p dông m¸y mãc vµ c«ng nghÖ míi ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.  Gi¶m chi phÝ nh©n c«ng trong chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm.  Gi¶m chi phÝ cè ®Þnh, chi phÝ ®iÖn níc. ë thÞ trêng ViÖt Nam ®· cã mét sè c«ng ty thµnh c«ng khi sö dông biÖn ph¸p nµy. §iÓn h×nh thµnh c«ng cã thÓ kÓ ®Ó c«ng ty bét giÆt víi s¶n phÈm bét giÆt V× D©n rÊt ®îc a chuéng trªn thÞ trêng n«ng th«n v× gi¸ rÊt phï hîp víi tói tiÒn cña ®èi tîng tiªu dïng lµ n«ng d©n. 5.2. ¸p dông chÝnh s¸ch gi¸ hiÖu qu¶ Bªn c¹nh viÖc sö dông møc gi¸ thÊp, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ sö dông mét sè chÝnh s¸ch gi¸ hiÖu qu¶ ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. C¸c cÝnh s¸ch gi¸ ®óng cho phÐp doanh nghiÖp cã thÓ ®Þnh gi¸ vµ qu¶n lý gi¸ cã hiÖu qu¶ trong kinh doanh. ChÝnh s¸ch ®Þnh gi¸ thÓ hiÖn sù lùa chän ®óng ®¾n c¸c t×nh huèng cÇn gi¶i quyÕt khi ®Æt møc gi¸ gióp cho viÖc chÊp nhËn gi¸ vµ ra quyÕt ®Þnh mua s¾m cña kh¸ch hµng ®îc dÔ dµng h¬n. NÕu thùc hiÖn ®îc ®iÒu nµy, c«ng ty ®· cã thÓ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. 6. C¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn dÞch vô Kh«ng bÞ h¹n chÕ trong mét sè h×nh thøc cô thÓ nh c¸c biÖn ph¸p c¹nh tranh trªn, c¸c biÖn ph¸p liªn quan ®Õn dÞch vô ®îc thùc hiÖn rÊt ®a d¹ng. §©y lµ c«ng cô c¹nh tranh rÊt lîi h¹i. V× thÕ c¸c dn rÊt a dïng biÖn ph¸p nµy. Thùc hiÖn dÞch vô, doanh nghiÖp kh«ng chØ nh»m môc tiªu b¸n hµng tøc thêi mµ nh»m môc tiªu lín h¬n lµ x©y dùng mét h×nh ¶nh tèt vÒ doanh nghiÖp trong t©m trÝ kh¸ch hµng. doanh nghiÖp cã thÓ tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng dÞch vô sau: 6.1. DÞch vô tríc b¸n hµng: §Ó thuyÕt phôc kh¸ch hµng mua hµng, dn cÇn ph¶i tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng dÞch vô ngay c¶ tríc kih cã sù tiÕp xóc gi÷a ngêi b¸n hµng vµ ngêi mua . Nh÷ng ho¹t ®éng nµy bao gåm c¸c dÞch vô vÒ th«ng tin, giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, chµo hµng, vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ c¸c dÞch vô kÌm theo., c¸c dÞch vô vÒ chuÈn bÞ hµng ho¸, ®ãng gãi s½n theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, triÓn l·m hµng ho¸ t¹i c¸c héi chî, giíi thiÖu s¶n phÈm vµ bµy mÉu hµng… Nh÷ng dÞch vô nµy cã t¸c 12 dông lµm kh¸ch hµng biÕt vÒ s¶n phÈm cña c«ng ty, tin tëng vµo nã vµ gia t¨ng nhu cÇu tiªu dïng. 6.2. DÞch vô trong b¸n hµng. T¹i thêi ®iÓm b¸n hµng, ngêi b¸n cã c¬ héi giao tiÕp víi ngêi mua. V× thÕ ®©y lµ mét c¬ héi rÊt tèt ®Ó thùc hiÖn dÞch vô ®èi víi ngêi mua. ho¹t ®éng dÞch vô cã thÓ ®îc thùc hiÖn rÊt ®a d¹ng nh bao gãi hµng ho¸, vËn chuyÓn theo ý ngêi mua, híng dÉn trong qu¸ tr×nh mua hµng. Nh÷ng ho¹t ®éng dÞch vô ®îc thÓ hiÖn tèt lu«n ®em l¹i sù hµi lßng cho kh¸ch hµng. 6.3. DÞch vô sau b¸n hµng. B¸n ®îc hµng xong kh«ng cã nghÜa lµ kh«ng ph¶i thùc hiÖn tiÕp tôc c¸c ho¹t ®éng dÞch vô. Thùc tÕ ho¹t ®éng dÞch vô sau khi b¸n quan träng kh«ng kÐm g× ho¹t ®éng trong khi b¸n. Ho¹t ®éng nµy thêng bao gåm ch¨m sãc kh¸ch hµng khi b¸n hµng, kh¾c phôc sù cè vµ gi¶i ®¸p nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Nh÷ng ho¹t ®éng nh vËy gióp c«ng ty x©y dùng ®îc mét mèi quan hÖ chÆt víi kh¸ch hµng. Chóng ta cã thÓ kÓ ®Õn rÊt nhiÒu c¸c trêng hîp thµnh c«ng khi sö dông c«ng cô c¹nh tranh. VÝ dô nh: c«ng ty xe m¸y Honda ®ang chiÕm mét thÞ phÇn rÊt lín trªn thÞ trêng xe m¸y ViÖt Nam. S¶n phÈm cña c«ng ty ngoµi chÊt lîng tèt, gi¸ hîp lý mµ cßn dÔ dµng ®îc söa ch÷a nhê mét hÖ thèng c¸c cöa hµng do Honda uû nhiÖm trªn kh¾p c¶ níc víi phô tïng rÊt dÔ mua. Râ rµng sö dông c«ng cô c¹nh tranh nµy, c«ng ty kh«ng cÇn ph¶i huy ®éng nguån lùc lín nh c¸c biÖn ph¸p kh¸c. Nhng nã l¹i ®ßi hái c¸c c«ng ty ph¶i cã mét chÝnh s¸ch dÞch vô râ rµng nhÊt qu¸n ®îc ñng hé bëi toµn thÓ c¸c thµnh viªn trong c«ng ty vµ c¸c hÖ thoãng cã liªn quan. ChÝnh s¸ch ®ã ph¶i ®îc thùc hiÖn mét c¸ch nghiªm tóc do nh÷ng ngêi ®îc huÊn luyÖn kü cµng. TÊt c¶ ®iÒu nµy ®Òu dùa trªn hÖ thèng qu¶n trÞ hiÖn ®¹i, chÝnh quy. Nhng râ rµng ®©y lµ mét ®iÓm yÕu cña c¸c c«ng ty ViÖt Nam. ChÝnh v× vËy mÆc dï c¸c c«ng ty ®Òu nhËn thøc râ ®iÒu nµy nhng kh«ng ph¶i mäi c«ng ty ®Òu cã kh¶ n¨ng sö dông nã. 13 ch¬ng ii thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty b¸nh kÑo h¶i ch©u I.Giíi thiÖu tæng qu¸t vÒ C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u 1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc, thµnh viªn cña Tæng C«ng ty mÝa ®êng I - Bé N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, tiÒn th©n lµ nhµ m¸y H¶i ch©u. C«ng ty lµ mét trong nh÷ng C«ng ty hµng ®Çu cña ViÖt Nam trong lÜnh vùc s¶n xuÊt b¸nh, kÑo, thùc phÈm víi trªn 35 n¨m kh«ng ngõng ph¸t triÓn, liªn tôc ®æi míi c«ng nghÖ vµ ®Çu t thiÕt bÞ hiÖn ®¹i víi qui m« ph¸t triÓn ngµy cµng cao. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty H¶i Ch©u chia thµnh 3 giai ®o¹n: Thêi kú ®Çu thµnh lËp (1965-1975): §îc sù gióp ®ì chuyªn gia Trung Quèc, sau mét thêi gian x©y dùng ®Õn ngµy 02/9/1965, Bé c«ng nghiÖp nhÑ c¾t b¨ng kh¸nh thµnh Nhµ m¸y H¶i Ch©u. Nhµ m¸y chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng. Vèn ®Çu t ban ®Çu: Do chiÕn tranh nªn kh«ng lu tr÷ ®îc. Trong thêi kú nµy, c«ng ty s¶n xuÊt phuc vô nhu cÇu tiªu dïng cña nh©n d©n vµ nhu cÇu quèc phßng. S¶n phÈm chÝnh gåm cã b¸nh quy (h¬ng th¶o, quy døa, quy b¬, mÝt), b¸nh l¬ng kh«, kÑo cøng, kÑo mÒm. N¨m 1969 mét bé phËn cña c«ng ty ®îc t¸ch ra ®Ó tham gia thµnh lËp nhµ m¸y H¶i Hµ. §Çu n¨m 1970, c«ng ty chuyÓn tõ sù qu¶n lý cña Bé c«ng nghiÖp nhÑ sang Bé l¬ng thùc vµ thùc phÈm. Sè c¸n bé c«ng nh©n viªn: b×nh qu©n 850 ngêi/n¨m Thêi kú 1976-1985: Sang thêi kú nµy c«ng ty ®· kh¾c phôc nh÷ng thiÖt h¹i sau chiÕn tranh vµ ®i vµo ho¹t ®éng b×nh thêng. Sau ®©y lµ mét sè sù kiÖn chÝnh trong giai ®o¹n nµy: * N¨m 1976 Bé C«ng nghiÖp thùc phÈm cho nhËp nhµ m¸y s÷a MÉu S¬n thµnh lËp ph©n xëng sÊy phun. * N¨m 1982 C«ng ty tËn dông mÆt b»ng vµ lao ®éng ®ång thêi ®Çu t 12 l« s¶n xuÊt B¸nh keo xèp c«ng suÊt 240kg/ca. §©y lµ s¶n phÈm ®Çu tiªn ë miÒn B¾c. Thêi kú nµy nh÷ng s¶n phÈm cña nhµ m¸y vÉn lµ nh÷ng s¶n phÈm chiÕm vÞ trÝ ®éc quyÒn ë phÝa B¾c nh b¸nh quy kem xèp, s÷a ®Çu nµnh… Sè c¸n bé c«ng nh©n viªn: b×nh qu©n 1250 ngêi/n¨m. Thêi kú 1986-1991: 14 Trong thêi kú nµy, do t¸c ®éng cña khñng ho¶ng kinh tÕ, sù suy gi¶m chung cña ngµnh b¸nh kÑo nªn c«ng ty gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. C«ng ty ®· cã nhiÒu nç lùc duy tr× ho¹t ®éng, t×m híng ®i míi ®Ó vît qua nh÷ng khã kh¨n. N¨m 1989-1990: TËn dông nhµ xëng cña Ph©n xëng SÊy phun, C«ng ty l¾p ®Æt d©y chuyÒn s¶n xuÊt Bia víi c«ng suÊt 2000 lÝt/ngµy. N¨m 1990-1991: C«ng ty l¾p ®Æt thªm mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt B¸nh qui §µi Loan níng b»ng lß ®iÖn t¹i khu nhµ xëng cò. Sè c¸n bé c«ng nh©n viªn: b×nh qu©n 950 ngêi/n¨m. Thêi kú 1992 ®Õn 2002: C«ng ty ®Èy m¹nh ®i s©u vµo s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng truyÒn thèng (b¸nh kÑo) mua s¾m thªm thiÕt bÞ míi, thay ®æi mÉu m· mÆt hµng, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm cho phï hîp víi thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng.  N¨m 1993 mua thªm mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt b¸nh kem xèp cña CHLB §øc c«ng suÊt 1 tÊn/ca. §©y lµ d©y chuyÒn s¶n xuÊt b¸nh hiÖn ®¹i nhÊt ë ViÖt Nam.  N¨m 1994 mua thªm mét d©y chuyÒn phñ Socola cña CHLB §øc c«ng suÊt 500kg/ca. D©y chuyÒn cã thÓ phñ Socola cho c¸c s¶n phÈm b¸nh.  N¨m 1996 C«ng ty mua thªm vµ l¾p ®Æt thªm 2 d©y chuyÒn s¶n xuÊt kÑo cña CHLB §øc.  N¨m 1998 ®Çu t më réng d©y chuyÒn s¶n xuÊt b¸nh H¶i Ch©u. C«ng suÊt thiÕt kÕ 4 tÊn/ca.  N¨m 2001 ®Çu t më réng d©y chuyÒn s¶n xuÊt b¸nh kem xèp. C«ng suÊt thiÕt kÕ 1,6 tÊn/ca.  Cuèi n¨m 2001 C«ng ty ®Çu t mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt Socola c«ng suÊt 200kg/giê. HiÖn nay, sè c¸n bé c«ng nh©n viªn b×nh qu©n: 900 ngêi. 2. Chøc n¨ng nhiÖm vô vµ c¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty: 2.1. Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty: Theo quyÕt ®Þnh thµnh lËp c«ng ty sè 1335 NNTCCB ngµy 29/10/1994 C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u cã chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chÝnh lµ s¶n xuÊt vµ kinh doanh c¸c lo¹i s¶n phÈm b¸nh kÑo, ®ãng gãp mét phÇn vµo c«ng cuéc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt níc, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. C«ng ty ®îc phÐp kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc sau:  S¶n xuÊt kinh doanh c¸c lo¹i s¶n phÈm b¸nh kÑo 15  S¶n xuÊt kinh doanh c¸c lo¹i bét gia vÞ  XuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp víi níc ngoµi nh÷ng mÆt hµng mµ c«ng ty kinh doanh  Kinh doanh vËt t bao b× ngµnh c«ng nghiÖp thùc phÈm. 16 2.2. S¬ ®å tæ chøc cña c«ng ty S¬ ®å 3. tæ chøc bé m¸y cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u Gi¸m ®èc Phã G§ kinh doanh Phßng HCQT CH TTSP Phßng KHVT VP ®¹i diÖn TP.HCM Phã G§ kü thuËt Phßng tæ chøc Phßng tµi vô Ban b¶o vÖ tù vÖ Ban XDCB Phßng HCQT VP ®¹i diÖn TP. §µ N½ng Chó thÝch: nÐt liÒn thÓ hiÖn quan hÖ trùc tuyÕn, nÐt ®øt thÓ hiÖn quan hÖ chøc n¨ng. PX PX kÑo PXta BétthÊy bé PX PX®îc tæ chøc PX C¸c h×nh PX Quan m¸y ty phôc vô s¸t s¬ ®å, chóngcanh b¸nh 1 c«ng b¸nh 2 b¸nh 3theo m« kh¸c trùc tuyÕn chøc n¨ng. Theo ®ã: Ban gi¸m ®èc: gåm gi¸m ®èc c«ng ty, phã gi¸m ®èc kinh doanh vµ phã gi¸m ®èc kü thuËt.  Gi¸m ®èc c«ng ty: lµ ngêi ®¹i diÖn cho toµn bé c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty, qu¶n lý c«ng ty theo chÕ ®é mét thñ trëng. Gi¸m ®èc phô tr¸ch chung, cã quyÒn quyÕt ®Þnh viÖc ®iÒu hµnh cña c«ng ty, theo ®óng kÕ ho¹ch, chÝnh s¸ch, ph¸p luËt. Gi¸m ®èc lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé tríc nhµ níc vµ l·nh ®¹o cÊp trªn.  Phã gi¸m ®èc kü thuËt: Cã nhiÖm vô ®iÒu hµnh s¶n xuÊt, chuyªn theo dâi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc míi cña níc ngoµi vµo quy tr×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty khuyÕn khÝch c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¸t huy s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, t¨ng n¨ng suÊt.  Phã gi¸m ®èc kinh doanh: cã nhiÖm vô qu¶n lý, tæ chøc vµ chØ ®¹o c«ng t¸c kinh doanh cña c«ng ty, lµ ngêi gióp ®ì gi¸m ®èc vÒ: giao dÞch, ký kÕt c¸c hîp ®ång víi kh¸ch hµng. C¸c ®¬n vÞ chøc n¨ng gåm: 17 Phßng tæ chøc:  Chøc n¨ng: tham mu cho gi¸m ®èc vÒ mÆt c«ng t¸c: tæ chøc s¶n xuÊt vµ c¸n bé c«ng t¸c nh©n sù, ®µo t¹o n©ng bËc, c«ng t¸c lao ®éng tiÒn l¬ng.  NhiÖm vô: Thùc hiÖn c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt vµ c¸n bé, c«ng t¸c nh©n sù vµ chÕ ®é, c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông lao ®éng. Ban b¶o vÖ tù vÖ thi ®ua:  Chøc n¨ng: tham mu cho gi¸m ®èc vÒ c¸c mÆt: tæ chøc c¸c phong trµo thi ®ua, khen thëng, kû luËt, c«ng t¸c b¶o vÖ, tù vÖ…  NhiÖm vô: tæ chøc c¸c ®ît thi ®ua s¶n xuÊt, thi ®ua, lao ®éng vµ c¸c phong trµo thi ®ua kh¸c… Phßng kü thuËt:  Chøc n¨ng: tham mu cho gi¸m ®èc trong c«ng t¸c qu¶n lý kü thuËt, quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, nghiªn cøu s¶n phÈm míi vµ kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm, nguyªn vËt liÖu (NVL)…  NhiÖm vô: qu¶n lý kü thuËt, x©y dùng kÕ ho¹ch tiÕn bé kü thuËt vµ c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn, qu¶n lý quy tr×nh c«ng nghÖ, nghiªn cøu s¶n phÈm míi, x©y dùng néi quy, quy tr×nh quy ph¹m, gi¶i quyÕt c¸c sù cè trong s¶n xuÊt, qu¶n lý vµ kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm… Phßng kÕ ho¹ch - vËt t:  Chøc n¨ng tham mu cho gi¸m ®èc trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ ®iÒu ®é s¶n xuÊt.  NhiÖm vô: 1. X©y dùng kÕ ho¹ch tæng hîp vÒ XDCB ng¾n vµ dµi h¹n. 2. KÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kÕ ho¹ch gi¸ thµnh 3. KÕ ho¹ch cung øng vËt t, kÕ ho¹ch tiªu thô s¶n phÈm, kÕ ho¹ch XDCB. 4. Ph©n bæ kÕ ho¹ch vµ lËp kÕ ho¹ch t¸c nghiÖp hµng th¸ng, quý, n¨m. 5. LËp vµ triÓn khai thùc hiÖn cung øng vËt t, gia c«ng thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn, dông cô s¶n xuÊt. 6. Tæ chøc c¸c nghiÖp vô vÒ tiªu thô s¶n phÈm: bao gåm ph¬ng thøc tiªu thô, gi¸ c¶, thÞ trêng, kh¸ch hµng vµ qu¶ng c¸o, giíi thiÖu s¶n phÈm. 7. So¹n th¶o c¸c néi dung ký hîp ®ång kinh tÕ trong lÜnh vùc cung øng vËt t, tiªu thô s¶n phÈm vµ theo dâi viÖc thùc hiÖn, thanh lý hîp ®ång. 8. X©y dùng kÕ ho¹ch gi¸ thµnh vµ gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt. 18 9. Qu¶n lý vËt t, kho tµng, ph¬ng tiÖn vËn t¶i vµ xuÊt khÈu. 10. X©y dùng kÕ ho¹ch ®Çu t, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ, vµ söa ch÷a lín, võa, nhá cïng x©y dùng c¬ b¶n. 11. CÊp ph¸t vËt t, trang bÞ, dông cô s¶n xuÊt, thu håi phÕ liÖu, thanh lý tµi s¶n, thiÕt bÞ s¶n xuÊt. II. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña c«ng ty 1. §Æc ®iÓm lÜnh vùc kinh doanh Nh÷ng lÜnh vùc kinh doanh cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u ®îc cho phÐp trong giÊy phÐp kinh doanh bao gåm s¶n xuÊt b¸nh kÑo, ®å uèng, kinh doanh vËt t, nguyªn liÖu ngµnh b¸nh kÑo. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng tõ khi cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp míi (n¨m 1994), c«ng ty ®· thö nghiÖm kinh doanh, s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng. Tuy nhiªn, do kh«ng thµnh c«ng nªn c«ng ty ®· thu hÑp mét sè lÜnh vùc. Cho ®Õn nay, C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u ho¹t ®éng tËp trung trong lÜnh vùc s¶n xuÊt b¸nh kÑo vµ bét canh. §©y lµ nh÷ng mÆt hµng ®em l¹i møc doanh thu vµ lîi nhuËn cao nhÊt cho c«ng ty. M¶ng s¶n xuÊt chñ ®¹o cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt b¸nh. C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u rÊt næi tiÕng víi s¶n phÈm b¸nh H¬ng th¶o, b¸nh kem xèp cã mïi vÞ th¬m, ngon riªng biÖt. Hµng n¨m, c«ng ty tiªu thô ®îc hµng ngµn tÊn b¸nh. C«ng ty còng rÊt thµnh c«ng víi s¶n phÈm bét canh. Bét canh H¶i Ch©u lu«n lµ sù lùa chän u tiªn trong c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i. 2. §Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u s¶n xuÊt ®a d¹ng c¸c mÆt hµng b¸nh kÑo, bét canh. HiÖn nay, c«ng ty cã b¸n kho¶ng 100 mÆt hµng thuéc kho¶ng 30 chñng lo¹i. C¸c mÆt hµng truyÒn thèng cña c«ng ty lµ c¸c lo¹i b¸nh kem xèp, b¸nh quy, bét canh… B¸nh cña C«ng ty cã chÊt lîng tèt, ngon cã mïi vÞ ®Æc trng nªn ®îc ngêi tiªu dïng a chuéng. Bét canh cã chÊt lîng tèt, ®· x©y dùng ®îc niÒm tin víi ngêi tiªu dïng. Hµng cña c«ng ty lu«n ®îc lùa chän lµ "hµng ViÖt Nam chÊt lîng cao" trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Víi ph¬ng ch©m "H¶i Ch©u chØ cã chÊt lîng vµng", c«ng ty ®· nç lùc kh«ng ngõng ®Ó n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm. B¶ng 2: Mét sè chñng lo¹i s¶n phÈm chÝnh cña C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u Thêng §ãng gãi 200g Bét canh KÑo Ièt §ãng gãi KÑo cøng 1. KÑo cøng s÷a 200g 2. KÑo cøng tr¸i c©y 150g 3. KÑo cøng socola 4. KÑo cøng nh©n socola 5. KÑo cøng nh©n KÑo mÒm 1. KÑo mÒm Socola 2. KÑo mÒm tr¸i c©y 3. KÑo mÒm tang« 3. KÑo Socola tói b¹c 4. KÑo mÒm s÷a B¸nh B¸nh quy L¬ng kh« 1. Híng d¬ng 1. Kem xèp 1. L¬ng kh« hoa qu¶ tæng hîp 2. Quy cam 2. Kem xèp 2. L¬ng kh« cacao 3. Quy dõa 3. Kem xèp th- 3. l¬ng kh« dinh êng dìng 4. Quy h¬ng 4. Kem xèp th¶o thanh cao cÊp 5. Quy b¬ 5. Kem xèp 19 s÷a dõa 6. KÑo cøng gãi hoa 5. KÑo s÷a mÒm qu¶ 7. KÑo d©u mÒm døa mÒm 8. KÑo g«m (kÑo dÎo) 6. Chocobis 8. B¸nh tæng hîp Quy 6. Kem xèp thái 9. B¸nh H¶i têng 10. B¸nh Fom¸t 11. B¸nh violet 12. B¸nh H¶i hËu (Nguån: Phßng KÕ ho¹ch - VËt t cung cÊp) Tuy nhiªn trong kinh doanh b¸nh kÑo cã ®iÓm cÇn chó ý lµ chÊt lîng s¶n phÈm cha ph¶i lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh, sù lùa chän cña ngêi tiªu dïng cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo mÉu m· s¶n phÈm, bao b×. Theo ®¸nh gi¸ kh¸ch quan mÉu m· s¶n phÈm cña c«ng ty cßn h¹n chÕ. Nh÷ng mÆt hµng cña c«ng ty cã thÓ tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng cã thu nhËp thÊp, nhng tho¶ m·n h¹n chÕ c¸c nhu cÇu phøc t¹p h¬n. Do ®ã, s¶n phÈm cña c«ng ty ®øng ë thÕ bÊt lîi gÆp ph¶i sù c¹nh tranh tõ s¶n phÈm cïng lo¹i cña c¸c c«ng ty kh¸c. C«ng ty lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ ®i ®Çu trong c¶ níc s¶n xuÊt nh÷ng mÆt hµng míi. §Çu nh÷ng n¨m 90, c«ng ty ®· sím ®a ra thÞ trêng s¶n phÈm b¸nh kem xèp s¶n xuÊt trªn d©y chuyÒn tù ®éng hiÖn ®¹i. Võa qua, c«ng ty còng ®· m¹nh d¹n nhËp d©y chuyÒn s¶n xuÊt socola cña §øc vµ ®· s¶n xuÊt thµnh c«ng mét sè chñng lo¹i socola, ®øng vµo hµng ngò mét sè Ýt c«ng ty ë ViÖt Nam cã thÓ s¶n xuÊt lo¹i hµng nµy. HiÖn nay, c«ng ty còng ®ang tiÕn hµnh s¶n xuÊt thö nghiÖm c¸c lo¹i b¸nh mÒm cao cÊp 3. §Æc ®iÓm vÒ thÞ trêng vµ kh¸ch hµng, kªnh tiªu thô cña c«ng ty C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u chñ yÕu tiªu thô s¶n phÈm trªn thÞ trêng néi ®Þa. Còng nh cña s¶n phÈm phÇn lín c¸c c«ng ty kh¸c, s¶n phÈm b¸nh kÑo cña c«ng ty kh«ng cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu, thËm chÝ sang c¸c níc trong khu vùc nh Th¸i Lan, Indonexia… Trong thÞ trêng néi ®Þa, c«ng ty còng chØ cã thÕ m¹nh ë miÒn B¾c. Kho¶ng 80% s¶n phÈm cña c«ng ty ®îc tiªu thô ë c¸c tØnh phÝa B¾c. Chñ yÕu kh¸ch hµng cña c«ng ty lµ nh÷ng ngêi tiªu dïng cã møc thu nhËp trung b×nh vµ thÊp trªn thÞ trêng. Kh¶ n¨ng chi tiªu cho c¸c mÆt hµng kÑo lµ nh÷ng hµng ho¸ kh«ng thiÕt yÕu kh«ng cao. V× thÕ, hä kh«ng ®ßi hái hµng ho¸ ®¾t tiÒn, cã mÉu m·, h×nh thøc cÇu k×, chÊt lîng qu¸ cao. Tuy nhiªn nhãm kh¸ch hµng cã ®Æc trng nµy còng kh«ng thuÇn nhÊt. Ngêi tiªu dïng ë thµnh phè vµ ë n«ng th«n cã nh÷ng ®iÓm kh¸c biÖt nhau. Trªn c¬ së nµy, c«ng ty ®· ®a d¹ng ho¸ mÆt hµng ®Ó ®¸p øng ®ång ®Òu c¸c lo¹i kh¸ch hµng. HiÖn nay, c«ng ty còng ®ang cè g¾ng nh¾m tíi nh÷ng kh¸ch hµng cao cÊp, kh¶ n¨ng chi tiªu cao b»ng c¸c s¶n phÈm cao cÊp nh socola, b¸nh mÒm… C«ng ty b¸nh kÑo H¶i Ch©u sö dông ®ång bé c¸c lo¹i kªnh ph©n phèi. Tuy 20