Tài liệu Nâng cao khả năng huy động vốn tại ngân hàng hợp tác xã việt nam chi nhánh quảng bình

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ------------------- NGUYỄN THỌ HIẾU NÂNG CAO KHẢ NĂNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số: 8340101 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRỊNH VĂN SƠN HUẾ, 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu, thông tin được sử dụng trong Luận văn đều trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, được phép công bố và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Tác giả luận văn NGUYỄN THỌ HIẾU i LỜI CẢM ƠN Với tình cảm sâu sắc, chân thành, cho phép tôi được bày tỏ lòng biết ơn tới các cơ quan và cá nhân đã tạo điều kiện giúp đỡ cho tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn toàn thể quý thầy, cô giáo và các cán bộ công chức của Trường Đại học Kinh tế Huế đã giúp đỡ tôi về mọi mặt trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Trịnh Văn Sơn - người Thầy trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tận tình tôi trong quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Lãnh đạo, các phòng ban của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam Chi nhánh Quảng Bình đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình công tác, trong nghiên cứu, đóng góp cho tôi những ý kiến quý báu để hoàn thành luận văn này. Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ, động viên của gia đình, bạn bè và người thân trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu luận văn này. Tác giả luận văn NGUYỄN THỌ HIẾU ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC Họ và tên học viên: NGUYỄN THỌ HIẾU Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. TRỊNH VĂN SƠN Tên đề tài: NÂNG CAO KHẢ NĂNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH 1. Tính cấp thiết của đề tài Công tác huy động nguồn vốn tiền gửi tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam Chi nhánh Quảng Bình (Co-opBank Quảng Bình) là một yêu cầu cấp thiết bởi vì hoạt động này tại đây còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng được đầy đủ nhu cầu cũng như đòi hỏi của khách hàng, chưa khai thác được nguồn vốn tiềm tàng trong nền kinh tế, nguồn vốn tiền gửi trong thời gian dài cho đầu tư phát triển còn thiếu. Xuất phát từ thực tế trên, tôi đã chọn đề tài: “Nâng cao khả năng huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam- Chi nhánh Quảng Bình” để thực hiện luận văn thạc sỹ của mình. 2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp thu thập số liệu, dữ liêu: Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo, thông tin, số liệu lưu trữ tại Co-opBank Quảng Bình giai đoạn 2015 – 2017 và các tài liệu khác có liên quan. Dữ liệu sơ cấp được thu thập bằng phỏng vấn chuyên gia và khách hàng về các khía cạnh hoạt động huy động vốn của khách hàng. Phương pháp tổng hợp và phân tích:Phương pháp so sánh: Phương pháp Thống kê mô tả, phân tích dự báo.... 3. Kết quả nghiên cứu Luận văn đã hệ thống hóa được các cơ sở lý luận và thực tiễn liên quan đến công tác huy động vốn trong các NHTM. Đánh giá thực trạng huy động vốn của Ngân hàng Co-opBank Quảng Bình trong giai đoạn 2015-2017, cũng như làm rõ những đánh giá của khách hàng đối với công tác này. Qua đó, Luận vănđề xuất định hướng và các giải pháp nhằm nâng cao khả năng huy động vốn của Ngân hàng CoopBank Quảng Bình. iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KÝ HIỆU ATM Automatic Teller Machine Máy rút tiền tự động BH Bảo hiểm BHTG Bảo hiểm tiền gửi Co-opBank Ngân hàng Hợp tác xã CN Chi nhánh CNTT Công nghệ thông tin CSDL Cơ sở dữ liệu DELPHI Phỏng vấn chuyên gia ĐH Đại học NĐ Nghị định NHNN Ngân hàng Nhà nước NHTM Ngân hàng Thương mại PIN Personal Identification Number Mã số định danh cá nhân POS Point of Sale Máy chấp nhận thanh toán thẻ PGD Phòng giao dịch QĐ Quyết định QTDND Quỹ tín dụng nhân dân TT Thông tư TMCP Thương mại cổ phần TP Thành phố TT Thông tư USD United States Dollar Đô la Mỹ VND Việt Nam Đồng iv MỤC LỤC Lời cam đoan............................................................................................................... i Lời cảm ơn ................................................................................................................. ii Tóm lược luận văn thạc sỹ khoa học......................................................................... iii Danh mục các chữ viết tắt và ký hiệu ....................................................................... iv Mục lục........................................................................................................................v Danh mục bảng ......................................................................................................... ix Danh mục các sơ đồ, đồ thị, hình vẽ ......................................................................... xi PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ............................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................3 5 Kết cấu luận văn.......................................................................................................6 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .........................................7 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TRONG CÁC NGÂN HÀNGTHƯƠNG MẠI ................................7 1.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI............................................7 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm Ngân hàng thương mại................................................7 1.1.2. Hoạt động cơ bản của Ngân hàng thương mại................................................10 1.2. HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TRONG CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ...........................................................................................................................12 1.2.1. Khái niệm và đặc điểm huy động vốn trong các Ngân hàng thương mại.......12 1.2.2. Vai trò của hoạt động huy động vốn ...............................................................13 1.2.3. Phân loại các hình thức huy động vốn của Ngân hàng thương mại................16 1.3. CÁC CHỈ TIÊU ĐO LƯỜNG KHẢ NĂNG VÀ HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ....20 1.4. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN .....24 v 1.5. THỰC TIỄN VÀ KINH NGHIỆM HUY ĐỘNG VỐN Ở MỘT SỐ NGÂN HÀNG TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC .......................................................................31 1.5.1. Kinh nghiệm huy động vốn của các Ngân hàng thương mại trong nước .......31 1.5.2. Kinh nghiệm huy động vốn của các Ngân hàng thương mại nước ngoài.......34 1.5.3. Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình ...........................................................................................................................36 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM, CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH .....................................................38 2.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM, CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH..........................................................................................................38 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình ................................................................................................................38 2.1.2. Cơ cấu tổ chức và hoạt động của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình ................................................................................................................39 2.1.3. Tình hình nhân lực của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình ...........................................................................................................................44 2.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình.....................................................................................................45 2.2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM, CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH.............................................48 2.2.1. Quy mô và tốc độ tăng trưởng nguồn vốn huy động ......................................48 2.2.2. Đánh giá cơ cấu nguồn vốn huy động.............................................................50 2.2.3. Thị phần huy động vốn của Chi nhánh Ngân hàng HTX Quảng Bình ...........57 2.2.4. Đánh giá kết quả và hiệu quả hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng hợp tác xã Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình .......................................................................58 2.3. Ý KIẾN ĐÁNH GIÁ CỦA CÁC ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT VỀ CÔNG TÁC HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM, CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH..........................................................................................................61 2.3.1. Đặc điểm của mẫu điều tra (với đối tượng là khách hàng) .............................61 vi 2.3.2. Kết quả đánh giá của các đối tượng khảo sát đối với công tác huy động vốn của Ngân hàng Co-opBank Quảng Bình...................................................................65 2.3.3. Ý kiến đánh giá của lãnh đạo và nhân viên Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình......................................................................................................72 2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM, CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH ...75 2.4.1. Những kết quả đạt được ..................................................................................75 2.4.2. Những tồn tại, hạn chế ....................................................................................77 2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế ....................................................................78 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO KHẢ NĂNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG HỢP TÁC XÃ VIỆT NAM CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH.........................................................................................................80 3.1. ĐỊNH HƯỚNG ..................................................................................................80 3.1.1. Định hướng phát triển Ngân hàng HTX Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình ........80 3.1.2. Định hướng trong công tác huy động vốn ......................................................81 3.2. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO KHẢ NĂNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG HTX VIỆT NAM, CHI NHÁNH QUẢNG BÌNH...................82 3.2.1. Nhóm giải pháp về: Hoạch định và xây dựng chiến lược công tác huy động vốn tại Chi nhánh Co-opBank Quảng Bình ..............................................................82 3.2.2. Nhóm giải pháp về: Nâng cao trình độ chuyên môn và tính chuyên nghiệp của cán bộ hoạt động huy động vốn tại Chi nhánh Co-opBank Quảng Bình......................86 3.2.3. Nhóm giải pháp về: Phát triển đa dạng các dịch vụ hỗ trợ cho công tác huy động vốn....................................................................................................................88 3.2.4. Nhóm giải pháp về: Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát, giám sát công tác huy động vốn .......................................................................................................90 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................91 1. KẾT LUẬN ...........................................................................................................91 2. KIẾN NGHỊ ..........................................................................................................92 2.1. Đối với Chính phủ..............................................................................................92 vii 2.2. Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam............................................................93 2.3. Đối với Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam ..........................................................94 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................95 PHỤ LỤC .................................................................................................................97 QUYẾT ĐỊNH VỀ VIỆC THÀNH LẬP HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN THẠC SĨ BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VẮN THẠC SĨ KINH TẾ NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 1 NHẬN XÉT LUẬN VĂN THẠC SĨ CỦA PHẢN BIỆN 2 BẢN GIẢI TRÌNH CHỈNH SỬA LUẬN VĂN XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN viii DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Cơ cấu nhân lực của ngân hàng Co-opBank Quảng Bình.....................44 Bảng 2.2: Kết quả hoạt động kinh doanh của Co-opBank Quảng Bình ................46 Bảng 2.3: Tình hình thực hiện chỉ tiêu huy động vốn theo kế hoạch tại Chi nhánh Co-opBank Quảng Bình..................................................48 Bảng 2.4: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo đối tượng tại Chi nhánh Co-opBank Quảng Bình..................................................51 Bảng 2.5: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo loại tiền tệ tại Chi nhánh Co-opBank Quảng Bình..................................................52 Bảng 2.6: Cơ cấu nguồn vốn huy động phân theo thời hạn tại Co-opBank Quảng Bình ........................................................................54 Bảng 2.7: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo kỳ hạn tại Co-opBank Quảng Bình ........................................................................55 Bảng 2.8: Thị phần huy động của Chi nhánh Co-opBank và các Chi nhánh ngân hàng khác trên địa bàn Quảng Bình..............................................57 Bảng 2.9: Cân đối huy động và sử dụng vốn của Co-opBank Quảng Bình ..........59 Bảng 2.10: Chi phí huy động vốn bình quân tại Co-opBank Quảng Bình ..............60 Bảng 2.11: Thu nhập từ vốn huy động tại Co-opBank Quảng Bình........................61 Bảng 2.12: Đặc điểm mẫu điều tra...........................................................................62 Bảng 2.13: Mức độ giao dịch tại ngân hàng ............................................................64 Bảng 2.14: Đánh giá của khách hàng về các yếu tố thuộc thành phần sự tin cậy ...65 Bảng 2.15: Đánh giá của khách hàng về các yếu tố thuộc thành phần sự đáp ứng ..................................................................................................67 Bảng 2.16: Đánh giá của khách hàng về các yếu tố thuộc thành phần phương tiện hữu hình.................................................................................................68 Bảng 2.17: Đánh giá của khách hàng về các yếu tố thuộc thành phần đồng cảm ...70 Bảng 2.18: Đánh giá của khách hàng về các yếu tố thuộc thành phần năng lực phục vụ ..................................................................................................71 ix Bảng 2.19: Thống kê mô tả mẫu khảo sát lãnh đạo và cán bộ trực tiếp của ngân hàng Co-opBank Quảng Bình ...............................................................72 Bảng 2.20: Kết quả đánh giá của Lãnh đạo và nhân viên ngân hàng Co-opBank Quảng Bình về các nội dung 1, 2 và 3...................................................73 Bảng 2.22: Kết quả đánh giá của Lãnh đạo và nhân viên ngân hàng Co-opBank Quảng Bình về các nội dung 4, 5 và 6...................................................74 x DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, ĐỒ THỊ, HÌNH VẼ Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của Co-opBank Quảng Bình ...............40 Sơ đồ 2.2: Quy mô nguồn vốn huy động của Co-opBank Quảng Bình qua các năm 2015, 2016, 2017 ..............................................................49 Sơ đồ 2.3: Số lượng khách hàng gửi tiền của Chi nhánh Co-opBankQuảng Bình.50 Sơ đồ 2.4: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo loại tiền tệ tại Co-opBank Quảng Bình .......................................................................................................53 Sơ đồ 2.5: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo thời hạn tại Chi nhánhCo-opBank Quảng Bình............................................................................................54 Sơ đồ 2.6: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo kỳ hạn tại Co-opBank Quảng Bình 56 Sơ đồ 2.7: Tình hình Dư nợ và tổng vốn huy động ................................................58 xi PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Tính cấp thiết của đề tài Ngân hàng là một tổ chức kinh doanh tiền tệ, hoạt động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi của khách hàng và cho vay từ số tiền huy động được, đồng thời thực hiện các dịch vụ ngân hàng khác, vì thế vai trò nguồn vốn huy động càng trở nên đặc biệt quan trọng. Ngân hàng thương mại (NHTM) được ví như là hệ thần kinh trung ương của nền kinh tế, là dấu hiệu báo trước trạng thái sức khoẻ của nền kinh tế. Các ngân hàng mạnh, nền kinh tế mới mạnh, ngược lại các ngân hàng suy yếu, nền kinh tế tất sẽ yếu kém, thậm chí, nếu ngân hàng đổ vỡ, phá sản nền kinh tế sẽ lâm vào tình trạng khủng hoảng và sụp đổ. Hiện nay với quá trình phát triển và Hội nhập sâu vào nền kinh tế thế giới, hệ thống các NHTM đang trong một cuộc chạy đua khốc liệt, cuộc cạnh tranh về vốn, nguồn nhân lực, chất lượng dịch vụ và công nghệ, nhằm gia tăng hiệu quả hoạt động, gia tăng thị phần, tối đa hóa lợi nhuận. Để duy trì hoạt động và phục vụ cho mục đích kinh doanh, ngân hàng cần một lượng vốn rất lớn và nguồn vốn mà các ngân hàng huy động được xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau, nhưng nguồn vốn chủ yếu vẫn là nguồn tiền gửi của tổ chức kinh tế và dân cư. Vấn đề huy động vốn tiền gửi sao cho hiệu quả luôn là vấn đề khiến các nhà quản trị ngân hàng phải đau đầu, nhất là trong tình hình chính trị và kinh tế thế giới có nhiều bất ổn như hiện nay đã tác động đến tâm lý và thói quen tiêu dùng của người gửi tiền và gây những ảnh hưởng xấu đến công tác huy động vốn của ngân hàng. Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam Chi nhánh Quảng Bình (Co-opBank Quảng Bình) là loại hình ngân hàng có đặc điểm riêng, nhưngnằm trong hệ thống của các NHTM. Trước thực tế đòi hỏi, Ngân hàngCo-opBank Quảng Bình cũng chịu sức ép và chi phốibởi sự cạnh tranh, tồn tại và phát triển.Kết quả cho thấy, trong những năm qua hoạt động kinh doanh nói chung và hoạt động huy động vốn tiền gửi nói riêng tại Co-opBank Quảng Bình đã đạt những kết quả đáng mừng. Tuy nhiên, trong thực tế hoạt động huy động vốn của Ngân hàng còn bộc lộ 1 nhiềutồn tại, hạn chế chưa đáp ứng được đầy đủ nhu cầu cũng như đòi hỏi của khách hàng, chưa khai thác được nguồn vốn tiềm tàng trong nền kinh tế, nguồn vốn tiền gửi trong thời gian dài cho đầu tư phát triển còn thiếu. Xuất phát từ thực tế trên, tôi đã chọn đề tài: “Nâng cao khả năng huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam,Chi nhánh Quảng Bình” để thực hiện Luận văn thạc sỹ của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu chung Từ đánh giá thực trạng huy động vốn, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao khả năng huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt nam, Chi nhánh Quảng Bình (Co-opBank Quảng Bình). 2.2 Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hoá lý luậnvà thực tiễn về huy động vốn trong các Ngân hàng thương mại. - Đánh giá thực trạng công tác huy động vốn tại Co-opBank Quảng Bình, giai đoạn 2015-2017. - Đề xuất một số giải nhằm nâng cao khả năng huy động vốn tại Co-opBank Quảng Bìnhtrong giai đoạn 2018 - 2022. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động huy động vốn tại Co-opBank Quảng Bình Đối tượng điều tra: Khách hàng và lãnh đạo, cán bộ ngân hàng trực tiếp tham gia hoạt động huy động vốn 3.2 Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi không gian: Tại Co-opBank Quảng Bình. - Pham vi thời gian: Nguồn số liệu thứ cấp về hoạt động huy động vốn tại Co-opBank Quảng Bình giai đoạn 2015 - 2017; nguồn số liệu sơ cấp được thu thập từ Quí I/2018; phân tích, đánh giá thực trạng điều tra khảo sát khách hàng, lãnh đạo và cán bộ ngân hàng trực tiếp tham gia hoạt động huy động vốn và đề xuất giải 2 pháp nhằm nâng cao khả năng huy động vốn của Co-opBank Quảng Bình, giai đoạn 2018 - 2022. - Phạm vi nội dung: Luận văn chỉ tập trung nghiên cứu về hoạt động huy động vốn tại Co-opBank Quảng Bình. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp điều tra, thu thập dữ liệu, số liệu  Số liệu thứ cấp: Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo, thông tin, số liệu lưu trữ tại CoopBank Quảng Bình, giai đoạn 2015 – 2017 và các văn bản Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước và Ngân hàng Hợp tác xã Việt nam … có liên quan đến hoạt động huy động vốn ngân hàng Bên cạnh đó, luận văn còn tiến hành thu thập thông tin từ các website, sách báo, tạp chí nghiên cứu khoa học, mô hình nghiên cứu và các giáo trình có liên quan đến vấn đề nghiên cứu.  Số liệu sơ cấp: Khảo sát và thu thập ý kiến đánh giá của các chuyên gia (kỹ thuật DELPHI) trong lĩnh vực ngân hàng như Trưởng phó phòng ban chức năng, Trưởng các phòng giao dịch và lãnh đạo Co-opBank Quảng Bình. Đây là nguồn thông tin quan trọng để luận văn làm cơ sở cho việc diều tra khách hàng và tìm ra cá giải pháp phù hợp với các mục tiêu đề ra của luận văn. Tiếp đến, số liệu sơ cấp của luận văn được thu thập chủ yếu thông qua việc điều tra khảo sát khách hàng, lãnh đạo và cán bộ có liên quan trực tiếp về hoạt động huy động vốn của Co-opBank Quảng Bình. Nội dung điều tra được cụ thể hóa thành những câu hỏi và phương án trả lời trong phiếu điều tra. - Phương pháp Chọn mẫu + Đối với đối tượng khảo sát là những khách hàng: 3 Nghiên cứu chọn mẫu theo phương pháp ngẫu nhiên thuận tiện, với yêu cầu mức độ tin cậy là 95%, sai số chọn mẫu (e) không vượt quá 10% kích cỡ mẫu. Kích cỡ mẫu cho nghiên cứu được xác định theo công thức [2]: = . . (1 − ) Trong đó, n là kích cỡ mẫu dự tính, Z là giá trị tương ứng của miền thống kê. Với mức ý nghĩa α = 5%, Z = 1,96; p = 0,5 (cho kích cỡ mẫu lớn nhất); e: sai số cho phép (10%). Kết quả số quan sát trong mẫu theo công thức là 96. Để đảm bảo số lượng bảng hỏi thu về đầy đủ, nghiên cứu tiến hành khảo sát 160 bảng hỏi. Kết quả thu về được 150 bảng hỏi đủ chất lượng để tiến hành phân tích. + Đối với đối tượng điều tra là lãnh đạo, cán bộ có liên quan trực tiếp đến hoạt động huy động vốn: Khảo sát 50 người, là ban lãnh đạo chi nhánh, trưởng phó phòng giao dịch, trưởng phó phòng chức năng và các tổ chuyên môn, cán bộ nhân viên có liên quan trực tiếp đến hoạt động huy động vốn. Kết quả thu đầy đủ 47 bảng hỏi đủ chất lượng để tiến hành phân tích. - Thiết kế phiếu điều tra + Đối với đối tượng khảo sát là những khách hàng: Để có được cái nhìn tổng quan về công tác huy động vốn tại Co-opBank Quảng Bình, luận văn đã thiết kế phiếu điều tra nhằm khảo sát các khách hàng (cá nhân và tổ chức) có gửi tiền tại Ngân hàng. Phiếu điều tra gồm 3 phần: (i) Thông tin cơ bản của khách hàng như giới tính, độ tuổi khách hàng, trình độ học vấn, nghề nghiệp; (ii) Mô tả sơ lược về hoạt động huy động vốn của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam Chi nhánh Quảng Bình; (iii) Đánh giá của khách hàng về hoạt động huy động vốn của Co-opBank Quảng Bình. Tuy nhiên, để có một khung phân tích rõ ràng, có cơ sở và tránh bị bỏ sót các khía cạnh trong việc khảo sát khách hàng đối với công tác huy động vốn tại Ngân hàng. Dựa trên sự tham khảo các chuyên gia là các cán bộ lãnh đạo Ngân hàng, các chuyên gia trong việc điều tra định lượng, luận văn tiến hành sử dụng mô hình 4 SERVPERF, một mô hình chuyên được các chuyên gia khuyến nghị đo lương các khía cạnh của một sản phẩm dịch vụ, kể cả sản phẩm dịch vụ của ngân hàng. Theo đó, thang đo được xây dựng dựa trên 5 thành phần của mô hình: Tin cậy, Đáp ứng, Cảm thông, Hữu hình, Đảm bảo. + Đối với đối tượng điều tra là lãnh đạo, cán bộ có liên quan trực tiếp đến hoạt động huy động vốn: Bảng hỏi được thiết kế nhằm thu thập ý kiến của lãnh đạo, cán bộ có liên quan trực tiếp đến hoạt động huy động vốn với các nội dung như sau: (i) Chiến lược huy động động vốn Chi nhánh Ngân hàng khoa học, phù hợp và có tính khả thi; (ii) Chi nhánh ngân hàng đã xây dựng qui trình và tổ chức thực hiện công tác huy động vốn sát thực, phù hợp, năng động và có hiệu quả.; (iii) Chi nhánh ngân hàng đã thực hiện tốt Công tác quảng bá và triển khai thực tốt các chính sách trong hoạt động huy động vốn; (iv) Cán bộ của Chi nhánh ngân hàng có phẩm chất, có trình độ, có kỹ năng tốt và năng động trong hoạt động huy động vốn; (v) Chi nhánh ngân hàng đã có uy tín cao, tạo được lòng tín với khách hàng và (vi) Chi nhánh ngân hàng luôn đảm bảo tốt các điều kiện nguồn lực và thời gian cho hoạt động huy động vốn. 4.2. Phương pháp tổng hợp và phân tíchsố liệu - Dùng phương pháp phân tổ thống kê để tổng hợp và hệ thống hóa tài liệu nghiên cứu, số liệu điều tra theo các tiêu chí phù hợp với mục tiêu nghiên cứu. - Phương pháp tổng hợp: Số liệu, dữ liệu sau khi thu thập và sẽ tiến hành phân loại thống kê (phân tổ) và tổng hợp theo các nhóm chỉ tiêu, tiêu chí có liên quan đến nội dung nghiên cứu. - Phương pháp thống kê mô tả được sử dụng để hệ thống hóa và tổng hợp tài liệu điều tra theo các tiêu thức phù hợp với mục đích nghiên cứu. - Phương pháp so sánh để phân tích dữ liệu theo chuỗi thời gian,nhằm phân tích động thái (biến động, xu thế) của tình hình phát hoạt động huy động vốn của Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam Chi nhánh Quảng Bình giai đoạn 2015 - 2017. 5 4.3 Phương pháp chuyên gia: Tham khảo ý kiến các nhà lãnh đạo Chi nhánh Ngân hàng, các chuyên gia có thâm niên và kinh nghiệm... 5 Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, kiến nghị. Nội dung chính của Luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động huy động vốn trong các Ngân hàng Thương mại. Chương 2: Thực trạng huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình. Chương 3: Định hướng và giải pháp nhằm nâng cao khả năng huy động vốn tại Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam, Chi nhánh Quảng Bình. 6 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀHOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TRONG CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm Ngân hàng thương mại 1.1.1.1. Khái niệm Tại Việt Nam, Ngân hàng được thành lập vào ngày 05/05/1951 theo Sắc lệnh số 15/SL của Chủ tịch nước VNDCCH. Trong giai đoạn 1951 - 1987, hệ thống Ngân hàng hoạt động theo mô hình một cấp nhằm phù hợp với cơ chế quản lý kế hoạch hoá tập trung. Ngày 26/3/1988 Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ Nước CHXHCN Việt Nam) ban hành Nghị định số 53-HĐBT về bộ máy NHNN Việt Nam quy định hệ thống Ngân hàng hoạt động theo mô hình hai cấp là Ngân hàng nhà nước (NHNN) và các Ngân hàng chuyên doanh trực thuộc. Theo Nghị định số 59/2009/NĐ-CP ngày 16/7/2009 của Chính phủ, Ngân hàng thương mại (NHTM) là “Ngân hàng được thực hiện toàn bộ hoạt động Ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan vì mục tiêu lợi nhuận theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng (TCTD) và quy định khác của pháp luật” [1]. Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010 đã định nghĩa về NHTM thông qua định nghĩa “ngân hàng” và “hoạt động ngân hàng”. Theo đó, tại khoản 2 Điều 4 quy định: “Ngân hàng là loại hình tổ chức tín dụng có thể được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng theo quy định của Luật này. Theo tính chất và mục tiêu hoạt động, các loại hình ngân hàng bao gồm ngân hàng thương mại, ngân hàng chính sách, ngân hàng hợp tác xã”. Khoản 12 Điều 4 quy định: “Hoạt động ngân hàng là việc kinh doanh, cung ứng thường xuyên một hoặc một số các nghiệp vụ sau đây: nhận tiền gửi, cấp tín dụng, cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản”. Khái niệm 7 NHTM đã được định nghĩa tại khoản 3 Điều 4 như sau: “NHTM là loại hình ngân hàng được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận” [14]. “Ngân hàng là các tổ chức tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất – đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh toán – và thực hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ một tổ chức kinh doanh nào trong nền kinh tế” [13]. Khái niệm về NHTM theo quan điểm của pháp luật hay của các nhà kinh tế ở các quốc gia khác nhau không hoàn toàn giống nhau mặc dù có những điểm tương đồng. Tuy nhiên, dù các định nghĩa về NHTM ở mỗi quốc gia có khác nhau, nhưng nhìn chung lại, chúng ta thấy rằng bản chất NHTM được hiểu là: NHTM là một doanh nghiệp đặc biệt kinh doanh tiền tệ với hoạt động thường xuyên là nhận tiền gửi, sử dụng số tiền này để cấp tín dụng và cung ứng các dịch vụ thanh toán, thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh khác nhau vì mục tiêu lợi nhuận và sự phát triển chung của toàn bộ nền kinh tế. 1.1.1.2. Đặc điểm Ngân hàng thương mại NHTM là một loại hình doanh nghiệp đặc biệt, do đó có những đặc thù riêng có khác với các doanh nghiệp khác. Cụ thể NHTM có những đặc điểm sau: - NHTM là doanh nghiệp (DN) đặc thù hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ - tín dụng vì mục tiêu lợi nhuận. Các hoạt động của NHTM nhằm thúc đẩy và lưu chuyển các dòng tiền tệ phục vụ cho việc giao dịch, thanh toán phát sinh hàng ngày trong nền kinh tế. Đồng thời, thông qua các hoạt động huy động vốn và cho vay các NHTM có khả năng tạo tiền từ các nghiệp vụ kinh doanh của mình thông qua các công cụ lãi suất, tỷ giá. Vì vậy, NHTM là một mắt xích góp phần ổn định chính sách tiền tệ quốc gia, đặc biệt là đối với các quốc gia đang chuyển đổi nền kinh tế để tham gia hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế như Việt Nam. - Cấu trúc tài sản, cơ cấu vốn kinh doanh và nguồn sinh lợi nhuận của NHTM có tính đặc thù riêng. Do NHTM kinh doanh tiền và các giấy tờ có giá khác nên cấu trúc tài sản khác biệt so với cấu trúc tài sản của các doanh nghiệp phi tài 8