luËn v¨n tèt nghiÖp
1
Lêi më ®Çu
§ øng tr−íc ng−ìng cöa cña thÕ kû 21, theo xu h−íng toµn
cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ. NÒn kinh tÕ n−íc ta ®! ®Æt ra nhiÒu yªu cÇu
cÊp b¸ch ph¶i ®æi míi hÖ thèng qu¶n lý kinh tÕ. Cïng víi qu¸
tr×nh ®æi míi ®ã, vÊn ®Ò míi dÆt ra cho c¸c doanh nghiÖp lµ
ph¶i hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý tæ chøc ngay tõ nh÷ng yÕu tè
®Çu vµo ®Çu tiªn. Do ®ã, vÊn ®Ò cung −ng dù tr÷ vËt t− ®−îc rÊt
nhiÒu doanh nghiÖp quan t©m.
Thùc tÕ, ë n−íc ta trong hoµn c¶nh chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ
theo c¬ chÕ thÞ tr−êng. C¸c quan hÖ kinh tÕ chñ yÕu lµ quan hÖ
hµng ho¸- tiÒn tÖ vËn hµnh theo c¸c quy luËt cña nÒn kinh tÕ.
Víi bèi c¶nh míi ®ã, hoµ nhÞp víi sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc. c¸c doanh nghiÖp kh«ng ngõng hoµn
thiÖn m×nh, ®æi míi , n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nh−: n©ng
cao c¬ sá h¹ tÇng, ®æi míi c«ng nghÖvµ chÊt l−îng... Nh−ng
v−ît lªn tÊt c¶, Doanh nghiÖp kh«ng thÓ lµm ®−îc bÊt cø ®iÒu g×
nÐu kh«ng æn ®Þnh ®−îc c¸c yÕu tè ®Çu vµo vËt t− kü thuËt.
Còng nhê hoµn thiÖn c«ng t¸c nµy, Doanh nghiÖp míi æn ®Þnh
®−îc s¶n xuÊt kinh doanh, tiÕt kiÖm, gi¶m ®−îc chi phÝ s¶n xuÊt
kinh doanh. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn ®ã t¹o tiÒn ®Ò cho mét
doanh nghiÖp ph¸t triÓn bÒn vµ v÷ng ch¾c.
H¬n n÷a, c¹nh tranh lµ mét yÕu tè t¹o ®éng lùc m¹nh mÏ
cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ. C¹nh tranh buéc c¸c doanh
nghiÖp ph¶i gi¶m thiÓu chi phÝ nÕu muèn tèi ®a ho¸ lîi nhuËn
cña m×nh. Tr−íc sù c¹nh tranh khèc liÖt cña c¸c doanh nghiÖp
vµ c¸c thanh phÇn kinh tÕ tù, th× c«ng viªc kinh doanh cña c¸c
doanh nghiÖp ph¶i mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ x! héi nhÊt ®Þnh.
Cã nghÜa lµ doanh sè b¸n ra ph¶i lín h¬n vµ bï ®¾p ®−îc nh÷ng
chi phÝ mua vµo, nh−ng vÉn thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi nhµ
n−íc. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, vÊn ®Ò c¹nh tranh vÒ chÊt
l−îng, sè l−îng d−êng nh− rÊt khã kh¨n vµ kh«ng thùc sù mang
l¹i hiÖu qu¶ nhiÒu l¾m. Doanh nghiÖp chØ cßn c¸ch duy nhÊt, ®ã
lµ phÊn ®Êu gi¶m thiÓu chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm: qua
trang thiÕt bÞ vËt t− kü thuËt - yÕu tè cèt lâi cña vÊn ®Ò. §ã lµ
yÕu tè ban ®Çu ¶nh h−ëng xuyªn suèt tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghÞªp. §iÒu ®ã t−ëng chõng nh− m¬ hå vµ
1
luËn v¨n tèt nghiÖp
2
®¬n gi¶n, nh−ng kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng biÕt tËn
dông nã .
HiÓu râ vai trß vµ t¸c dông cña c«ng t¸c hËu cÇn vËt t−
®Õn lîi Ých ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Víi c−¬ng vÞ lµ mét
sinh viªn Qu¶n trÞ, t«i mong muèn t×m hiÓu vµ nghiªn cøu mét
vµi mÆt còng nh− mét sè khÝa c¹nh cña c«ng t¸c tæ chøc kÕ
ho¹ch hËu cÇn v¹t t− t¹i C«ng ty vËt t− N«ng s¶n- Qua chuyªn
®Ò : "N©ng cao hiÖu qu¶ Qu¶n lý vËt t− ë C«ng ty vËt t− N«ng
s¶n``
2
3
luËn v¨n tèt nghiÖp
PhÇn thø nhÊt
Qu¶n lý vËt t− vµ hiÖu qu¶ cña qu¶n lý
vËt t− trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng
I- C¬ së lý luËn vÒ qu¶n lý vËt t− ë doanh nghiÖp:
1.1- Kh¸i niÖm – ph©n lo¹i vËt t−
VËt t− kü thuËt lµ s¶n phÈm cña lao ®éng ®−îc dïng ®Ó
s¶n xuÊt : nguyªn liÖu, vËt liÖu… thiÕt bÞ, m¸y mãc, b¸n thµnh
phÈm. Cã thÓ mét s¶n phÈm cña Doanh nghiÖp nµy l¹i lµ lo¹i
nguyªn liÖu cña Doanh nghiÖp kh¸c. V× mçi vËt cã nh÷ng thuéc
tÝnh kh¸c nhau vµ chÝnh nh− thùc hiÖnÕ nã s½n sµng cã thÓ dïng
cho nhiÒu viÖc, cho nªn cïng mét s¶n phÈm cã thÓ dïng lµm s¶n
phÈm tiªu dïng hay dïng lµm vËt t− kü thuËt. Bëi vËy, trong
mäi tr−êng hîp cÇn ph¶i c¨n cø vµo c«ng dông cuèi cïng cña
s¶n phÈm ®Ó xem xÐt nã lµ vËt t− kü thuËt hay lµ s¶n phÈm tiªu
dïng ®Ých thùc.4
1.2- Ph©n lo¹i vËt t− kü thuËt
• Theo c«ng dông:
Lµ nh÷ng lo¹i vËt t− ®−îc ph©n lo¹i theo c«ng dông vµ
tÝnh chÊt cña nã trong quy tr×nh sö dông:
-Nhãm1 gåm: nguyªn, nhiªn vËt liÖu, b¸n thµnh phÈm
-Nhãm2 gåm: thiÕt bÞ m¸y mãc c«ng cô , dông cô…
•
Theo sù di chuyÓn gi¸ trÞ vµo thµnh phÈm
-Nhãm 1: nhãm vËt t− chuyÓn mét lÇn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm
-Nhãm 2 : nhãm vËt t− chuyÓn tõng phÇn v¸o s¶n phÈm .
•
Ph©n theo tÇm quan träng cña vËt t−
Chia theo vËt t− chÝnh vµ vËt t− phô (§−îc x¸c ®Þnh theo
gi¸ trÞ cña vËt t−vµ c¬ cÊu cÊu thµnh s¶n phÈm cña nã )
3
luËn v¨n tèt nghiÖp
4
-VËt t− quan träng (c¸c lo¹i vËt t− cã ®é khan hiÕm cao,
hoÆc it cã trªn thÞ tr−êng )
-VËt t− cÇn thiÕt (nhãm vËt t− Ýt quan träng h¬n
kh«ng thÓ thiÕu )
nh−ng
-VËt t− Ýt quan träng h¬n (vËt t− s½n cã trªn thÞ tr−êng, kÕ
ho¹ch«ng cÇn ph¶I dù tr÷ nhiÒu)
•
Ph©n chia theo A-B-C
A=Lo¹i vËt t− chñ yÕu tiªu dïng hµng ngµy ë c«ng ty
chiÕm kho¶ng 60-70%gi¸ trÞ vµ kÕ ho¹chèi l−îng, nh−ng chØ
chiÕm 10-15%danh môc mÆt hµng.
B=Lo¹i vËt t− chiÕm 20% gi¸ trÞ vµ sè l−îng còng nh−
danh môc mÆt hµng. Nhãm nµy Ýt quan träng h¬n, ®−îc liÖt kª
vµo nhãm qu¶n lý cña Doanh nghiÖp nh−ng kh«ng chÆt chÏ nh−
lo¹i A
C= Nhãm vËt t− cßn l¹i: nhãm nµy kh«ng quan träng
nh−ng ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé vµ kÞp thêi th× lo¹i nµy còng
ph¶i qu¶n lý
•
Ph©n theo l−îng vµ gi¸ trÞ
-Nhãm 1: chiÕm 20% mÆt hµng vµ 80% gi¸ trÞ
trÞ
-Nhãm 2: ChiÕm80% mÆt hµng nh−ng chØ chiÕm 20% gi¸
•
Ph©n theo møc ®é khan hiÕm ( cÇn cÊp) cña vËt t−
-Lo¹i1: Nhãm vËt t− rÊt khan hiÕm (khã t×m kiÕm hay ®äc
quyÒn trªn thÞ tr−êng )
-Lo¹i2: Nhãm vËt t− khan hiÕm
-Lo¹i3: Nhãm vËt t− kh«ng khan hiÕm ( cã s½n trªn thÞ
tr−êng )
Doanh nghiÖp ®Æc biÖt quan t©m ®Õn lo¹i vËt t− cã ®é khan
hiÕm cao, víi møc dù tr÷ cao h−n b×nh thùêng ®Ó ®¶m b¶o ®é an
toµn ë Doanh nghiÖp, tr¸nh rñi ro .
•
Theo tÝnh chÊt sö dông
4
luËn v¨n tèt nghiÖp
5
-Nhãm vËt t− th«ng dông: Nhãm vËt t− nµy ®−îc sö dông
nhiÒu ë c¸c Doanh nghiÖp mang tÝnh phæ biÕn
-Nhãm vËt t− chuyªn dïng: lµ vËt t− dïng cho mét sè Ýt
c¸c ngµnh kh«ng phæ biÕn trong nÒn kinh tÕ. Lo¹i nµy, Doanh
nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh nguån hµng æn ®Þnh vµ cã møc dù tr÷ tho¶
®¸ng æn ®Þnh ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh.
•
Theo sù ph©n cÊp qu¶n lý:
-Nhãm vËt t− ®−îc qu¶n lý tËp chung: ThÞ tr−êng lo¹i vËt
t− nµy do nhµ n−íc cÊp ph¸t, qu¶n lý theo kÕ ho¹ch vµ chØ tiªu.
-Nhãm vËt t− qu¶n lý kh«ng tËp chung: lo¹i vËt t− ®−îc mua b¸n tù
do vµ cã s½n trªn thÞ tr−êng .
1.3-Tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ vËt t− ë Doanh nghiÖp :
1.3.1- Sù cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ vËt t− ë doanh
nghiÖp :
Tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ vËt t− ë doanh nghiÖp ®−îc h×nh
thµnh mét c¸ch kh¸ch quan dùa trªn chøc n¨ng qu¶n trÞ cña tæ
chøc vÒ vËt t−. nã quyÕt ®Þnh mét phÇn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c
qu¶n trÞ .
NÕu nh− bé m¸y qu¶n trÞ vËt t− ®−îc h×nh thµnh mét c¸ch
hîp lý sÏ cã t¸c dông to lín ®Õn hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt
t− ë doanh nghiÖp.V× vËy, cÇn thiÕt ph¶i nghiªn cøu, tæ chøc bé
m¸y qu¶n trÞ vËt t−:§¸p øng ®−îc yªu cÇu ho¹t ®éng cña Doanh
nghiÖp
X¸c ®Þnh ®−îc hiÑu qu¶ ho¹t ®éng cña tæ chøc lµ mét viÖc
lµm cÇn thiÕt, th−êng xuyªn cña qu¸ tr×nh tæ chøc bé m¸y. V×
qua viÖc nghiªn cøu nµy ta cã thùc hiÖn ®Ó ®¸nh gÝa ®−îc tÝnh
hiÖu qu¶ vµ hîp lý cña bé m¸y qua tõng thêi kú. Tõ ®ã cã nh÷ng
kiÕn nghÞ kiÖn toµn bé m¸y tæ chøc.
Ngoµi ra ph¶i kh«ng ngõng tinh gi¶n bé m¸y qu¶n lý ,
n©ng cao søc m¹nh cña tæ chøc, nghiªn cøu ,x©y dùng nh÷ng m«
h×nh tiªn tiÕn vÒ tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ ë Doanh nghiÖp .
1.3.2-C¸c h×nh thøc tæ chøc
1.3.2.1. Tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ vËt t− theo nguyªn t¾c
chøc n¨ng:
5
6
luËn v¨n tèt nghiÖp
Theo nguyªn t¾c nµy th× chøc n¨ng nhiÖm vô chñ yÕu cña
phßng vËt t− ®−îc chuyªn m«n ho¸ cho tõng bé phËn, cho tõng
phßng ban theo s¬ ®å sau:
S¬ ®å nguyªn t¾c tæ chøc phßng vËt t− theo nguyªn t¾c
chøc n¨ng
Phã gi¸m ®èc kinh doanh
Tr−ëng phßng kinh
doanh
Tæ kÕ ho¹ch
(hËu cÇn vËt t−)
Tæ tiªu thô s¶n
phÈm
Tæ tiÕp liÖu
nguyªn nhiªn
liÖu
liÖu
VËt
liÖu
ho¸
chÊt
Tæ kho
v.v..
§éi xe
Kho Kho Kho v.v
sè
sè
sè
1
2
3
®éi
vËn
chuyÓn
+Chøc n¨ng, nhiÖm vô cña c¸c bé phËn nµy nh− sau:
-Tæ kÕ ho¹ch thèng kª: lµm nhiÖm vô x¸c ®Þnh nhu cÇu vµ
nguån vËt t− cho Doanh nghiÖp .
Lªn ph−¬ng ¸n mua s¾m vËt t−
LËp ®¬n hµng vËt t− kü thuËt
LËp phiÕu lÜnh vËt t− theo h¹n møc
6
luËn v¨n tèt nghiÖp
7
-Tæ kÕ ho¹ch chuyªn theo dâi kiÓm tra vµ sö dông vËt t−
thiÕt bÞ.
Thèng kª t×nh h×nh xuÊt – nhËp cung øng vËt t−
LËp kÕ ho¹ch vËt t− míi.
-Bé phËn nghiªn cøu thÞ tr−êng
NghiÖp vô chñ yÕu; nghiªn cøu thÞ tr−êng c¸c yÕu tè s¶n
xuÊt ®Ó cã thÓ tr¶ lêi ®−îc nh÷ng c©u hái: Gi¸ c¶, chÊt l−îng, sè
l−îng, nguån cung øng
-Bé phËn tiÕp liÖu: lµm nghiÖp vô mua s¾m vËt t−, ¸p t¶i
vËt t− hµng ho¸, theo dâi giao nhËn vËt t− ®Çy ®ñ, kÞp thêi,
®ång bé, chÝnh x¸c theo ®óng hîp ®ång mua hµng.
§éi vËn chuyÓn: §èi víi c¸c c«ng ty lín chuyªn chë, cã
®éi xe riªng cña c«ng ty. Tuú theo quy m«, yªu cÇu mµ cÇn ®Õn
nh÷ng sè l−îng vµ ®éi xe kh¸c nhau. C«ng t¸c nµy, nã gãp phÇn
chñ ®éng trong viÖc vËn chuyÓn vËt t− trang thiÕt bÞ , thuËn tiÖn
linh ho¹t mäi lóc, mäi n¬i
1.3.2.2. Tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ vËt t−
t¾c mÆt hµng
theo nguyªn
Theo nguyªn t¾c nµy, tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ vËt t− ®−îc
thµnh lËp theo nhiÒu bé phËn. Mçi bé phËn phô tr¸ch mét nhãm
mÆt hµng vËt t− chñ yÕu cña Doanh nghiÖp.
Theo h×nh thøc nµy cã thÓ tæ chøc bé m¸y nh− sau
7
8
luËn v¨n tèt nghiÖp
S¬ ®å tæ chøc phßng vËt t− theo nguyªn t¨c mÆt hµng:
Phã gi¸m ®èc kinh
doanh
Ban m¸y mãc
thiÕt bÞ
Ban ho¸ chÊt
vËt liÖu
Tæ
kÕ
ho¹ch
thèng
kª
tiÕp
liÖu
ho¸
chÊt
vËt
liÖu
kho
tµng
ho¸
chÊt
vËt
liÖu
nghiªn
cøu
kÕ
ho¹ch
Ban vËt t−
kü thuËt
tiÕp
nhËn
vËn
chuyÓn
vËt t−
qu¶n
lý
kho
tµng
bÕn
b·i
M« h×nh tæ chøc theo nguyªn t¾c mÆt hµng th−êng ®−îc ¸p
dông ®èi c¸c doanh nghiÖp co quy m« s¶n xuÊt kinh doanh lín.
Mét bé phËn qu¶n trÞ kinh doanh kh«ng thÓ qu¸n xuyÕn d−îc t©t
c¶ nh÷ng mÆt hµng cho nªn tæ chøc theo nguyªn t¾c ph©n quyÒn
chÞu tr¸ch nhiÖm riªng dèi víi tõng mÆt hµng.
§Æc ®iÓm m« h×nh tæ chøc nµy; cã thªm mét cÊp trung
gian phô tr¸ch mét nhãm c¸c mÆt hµng vËt t−. Tuú theo chñng
lo¹i vËt t− ë doanh nghiÖp, ng−êi ta cã thÓ chia theo c¸c nhãm
kh¸c nhau dùa trªn mét vµi tiªu thøc qu¶n lý nµo ®ã.
8
luËn v¨n tèt nghiÖp
9
Tõng ban trong bé may qu¶n trÞ vËt t− ®Òu ®−îc cÊu thµnh
bëi ba bé phËn nhá h¬n: KÕ ho¹ch, tiÕp liÖu vµ c¸c kho theo
nguyªn t¾c thèng nhÊt tõng mÆt hµng
II - Sù cÇn thiÕt thiÕt cña viÖc ®¶m b¶o vËt t− kü thuËt
trong doanh nghiÖp .
Qu¸ trÝnh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh con ng−êi sö dông t− liÖu
lao ®éng ®Ó t¸c ®éng µo ®èi t−îng lao ®éng lµm thay ®æi h×nh
®−îc¸ng, kÝch th−íc tÝnh chÊt lý ho¸ cña ®èi t−îng lao ®éng ®Ó
t¹o ra nh÷g s¶n phÈm chÊt l−îng ngµy cµng cao. Ho¹t ®éng nµy
khi mua c¸c yÕu tè ®Çu vµo, kh«ng trùc tiÕp víi b¸n ra nªn ®ßi
hái ph¶i cã mét kÕ ho¹ch hËu cÇn án ®Þnh . S¶n xuÊt kinh doanh
lµ ho¹t ®éng nh»m môc ®Ých kiÕm lêi ®−îcùa trªn c¸c ph−¬ng
ph¸p, thñ ph¸p kh¸c nhau sao cho lîi Ých thu vÒ lín h¬n vµ ®ñ
bï ®¾p nh÷ng chi phÝ thu mua bá ra.
Do ®Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt vµ c¸c quy luËt cña nÒn kinh tÕ
thÞ tr−êng nã t¸c ®éng tíi tõng doanh nghiÖp cho nªn Doanh
nghiÖp ph¶i biÕt chñ ®éng trong tõng t×nh huèng. §èi víi vËt t−
kü thuËt còng vËy, nã còng cÇn thiÕt kh¸ch quan, cã t¸c dông
®¶m b¶o s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp cho nªn c¸c
doanh nghiÖp ph¶i chñ ®éng nã.
C¨n cø vµo nhu cÇu kÕ ho¹ch, cã thÓ ra quyÕt ®Þnh mua
s¾m vËt t− nh− thÕ nµo,tøc lµ cung øng theo nhu cÇu t¹o thµnh
mèi quan hÖ g¾n chÆt víi nhau. ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt, th×
khèi l−îng s¶n xuÊt vµ c¬ vÊu s¶n phÈm quyÕt ®Þnh khèi l−îng
chñng lo¹i vËt t−, nã còng quyÕt ®Þnh thêi gian, ®Þa ®iÓm cung
øng vËt t−. ë doanh nghiÖp th−¬ng m¹i, cung theo cÇu- theo ®¬n
hµng vµ theo môc tiªu kÕ ho¹ch cña tõng thêi kú.
Do ®ã qu¶n trÞ vËt t− - vµ ®¶m b¶o s¶n xuÊt cã mét ¶nh
h−ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë doanh
nghiÖp.§¶m b¶o vËt t− kü thuËt ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c nã
lµ ®iÒu kiÖn cã tÝnh chÊt tiÒn ®Ò t¹o sù liªn tôc cña qóa tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh vµ t¹o mèi quan hÖ kh¨ng khÝt víi kh¸ch hµng.
§¶m b¶o vËt t− kü thuËt tèt lµ ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt
l−îng kinh doanh, chÊt l−îng s¶n phÈm, t¹o uy tÝn vµ n©ng con
søc c¹nh tranh cña Doanh nghiÖp trong c«ng t¸c tiªn thô cña
m×nh.
Cã ®−îc kÕ ho¹ch vËt t− kü thô©t , gióp cho viÖc n©ng cao
tr×nh ®é khoa häc kü thu¹t cña s¶n xuÊt, han chÕ thõa thiÕu g©y
ø ®äng vËt t− kü thuËt.
9
luËn v¨n tèt nghiÖp
10
Tõ viÖc x¸c ®Þnh ®−îc kÕ ho¹ch ®Þnh kú, nã ®ßn bÈy ®Ó
tiÕt kiÖm vµ t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, gãp phÇn c¶i thiÖn viÖc sö
dông m¸y mãcthiÕt bÞ kü thuËt. V× thÕ, c«ng t¸c vËt t− lµ c«ng
t¸c then chèt khëi sù cho mäi sù thµnh c«ng hay thÊt b¹Þ cña
Doanh nghiÖp, do ®ã bÊt cø Doanh nghiÖp nµo còng ph¶i qu¶n
lý s¸t sao chóng.\
III- Nhu cÇu vµ c¸c biÖn ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu vËt t−
kü thuËt:
3.1 - Kh¸i niÖm.
Nhu cÇu lµ mét kh¸i niÖm c¬ b¶n vµ tiÒm Èn trong
marketing, nhu cÇu nãi chung ®−îc hiÓu lµ c¶m gi¸c thiÕu hôt
mét c¸i g× ®ã mµ con ng−êi c¶m nhËn ®−îc. Nhu cÇu nãi chung
rÊt ®¹ng vµ phøc t¹p tõ nhu cÇu ¨n, ë, mÆc, ®Õn nhu cÇu tri thøc,
v¨n ho¸, gi¶i trÝ… nã thuéc trong c¸c cÊp bËc nhu cÇu tõ thÊp
®Õn cao cña con ng−êi
Nh−ng nÕu xÐt vÒ lÜnh vùc vËt t− s¶n xuÊt kinh doanh th×
nhu cÇu ®−îc cô thÓ h¬n. Nã lµ mét ph¹m trï kinh tÕ quan
träng, ph¶n ¸nh mèi liªn hÑ phô thuéc cña c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt
kinh doanh vÒ c¸c ®iÒu kiÖn t¸i s¶n xuÊt x! héi. Nhu cÇu mang
tÝnh ch¸t kh¸ch quan còng gièng nh− nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ tÝnh
quy luËt cña t¸i s¶n xuÊt x! héi. TÝnh kh¸ch quan cña nhu cÇu
thÓ hiÖn ë chç: l−îng nhu cÇu hoµn toµ kh«ng phô thuéc vµo
viÖc x¸c ®Þnh hoÆc kh«ng x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña nã.
Nhu cÇu vËt t− lµ nh÷ng nhu cÇu cÇn thiÕt vÒ nguyªn,
nhiªn vËt liÖu, thiÕt bÞ maý mãc ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô kinh
doanh nhÊt ®Þnh mµ doanh nghiÖp kh¶ n¨ng thanh to¸n.
Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng ho¸, nhu cÇu vËt t− lu«n
lu«n biÓu hiÖn d−íi d¹ng cÇu. CÇu lµ mét ph¹m trï kinh tÕ phøc
t¹p cã mèi liªn hÖ trùc tiÕp tíi c¸c quy luËt vµ c¸c ph¹m trï cña
s¶n xuÊt vµ l−u th«ng hµng ho¸ vµ lµ mét yÕu tè cña thÞ tr−êng
vËt t− . Còng nh− cÇu vµ nhu cÇu nãi chung, cÇu vµ nhu cÇu vËt
t− cã ®«i chç kh¸c nhau cÇn ph©n biÖt:
Tr−íc hÕt nÕu nh− nhu cÇu vËt t− liªn hÖ trùc tiÕp ®−îc
®Õn s¶n xuÊt th× cÇu vËt t− l¹i liªn hÖ ®Õn s¶n xuÊt th«ng qua
nhu cÇu vËt t−, qua kh¶ n¨ng thanh to¸n, qua gi¸ c¶, cung hµng
ho¸ vµ kh¶ n¨ng tÝn dông .
Thø hai, cÇu vËt t− ®−îc x¸c ®Þnh bëi nhu cÇu vËt t− cã
kh¶ n¨ng thanh to¸n cho nªn nhu cÇu vËt t− réng lín h¬n cÇu
10
luËn v¨n tèt nghiÖp
11
vËt t−, kh«ng cã nhu cÇu vËt t− th× kh«ng cã cÇu vËt t−, vµ cÇu
vËt t− kh«ng ph¶i lµ toµn bé nhu cÇu.
3.2- Nh÷ng ®Æc tr−ng c¬ b¶n cña nhu cÇu vËt t−
Còng nh− qu¸ tr×nh ®¶m b¶o vËt t− cho s¶n xuÊt, nhu cÇu
vËt t− kü thuËt mang tÝnh kh¸ch quan ph¶n ¸nh yªu cÇu cña s¶n
xuÊt vÒ mét lo¹i vËt t− nµo ®ã. V× vËy, nhu cÇu vËt t− cã nh÷ng
®Æc tr−ng sau ®©y:
-Nhu cÇu vËt t− liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
kinh doanh cña Doanh nghiÖp
-Nhu cÇu vËt t− ®−îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt
vËt chÊt hoÆc nhu cÇu kinh doanh .
-Nhu cÇu vËt t− mang tÝnh x! héi bëi v× nguyªn vËt liÖu
cña Doanh nghiÖp nµy l¹i lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp
kh¸c, chØ khi nã ®−îc tiªu dïng cuèi cïng
.TÝnh thay thÕ lÉn nhau cña nhu cÇu vËt t−
.TÝnh bæ xung cho nhau cña nhu cÇu vËt t−
.TÝnh kh¸ch quan cña nhu cÇu vËt t− - lµ sù cÇn thiÕt tÊt
yÕu cho nhu cÇu s¶n xuÊt. Muèn s¶n xuÊt ph¶i cã vËt t−, ®ã lµ
nhu cÇu cô thÓ ®−îc vËt ho¸ b»ng søc lao ®éng cña con ng−êi
.TÝnh ®a d¹ng nhiÒu vÎ cña vËt t−: khi nhu cÇu s¶n xuÊt
hµng ho¸ ngµy cµng ph¸t triÓn th× chñng lo¹i vËt t− hµng ho¸
còng ngµy cµng ®a d¹ng
3.3- KÕt cÊu nhu cÇu vµ c¸c ph−¬ng ph¸p x¸c ®Þnh nhu cÇu
§èi víi c¸c doanh nghiÖp, nhu cÇu vËt t− ®−îc biÓu hiÖn
toµn bé trong kú kÕ ho¹ch, theo tõng th¸ng, quý, kÓ c¶ dù tr÷.
KÕt cÊu nhu cÇu vËt t− ®−îc thÓ hiÖn b»ng mèi quan hÖ gi÷a
mçilo¹i nhu cÇu ®èi víi toµn bé lo¹i nhu cÇu vËt t− ë doanh
nghiÖp. Nhu cÇu vËt t− ë doanh nghiÖp ®−îc ph¶n ¸nh ë s¬ ®å
sau :
S¬ ®å kÕt cÊu nhu cÇu vËt t− doanh nghiÖp :
11
12
luËn v¨n tèt nghiÖp
tæng nhu cÇu
cho s¶n xuÊt kinh
doanh
ph©n
x−ëng
1
ph©n
x−ëng
2
s¶n
xuÊt
s¶n
phÈm
ph©n
x−ëng
3
s¶n
xuÊt
c«ng
cô
nhu c©ï cho x©y dùng
c¬ b¶n
cho
dù
tr÷
hîp
®ång
tiªu
thô
x©y
dùng
c¬
b¶n
söa
ch÷a
söa
ch÷a
th−êng
xuyªn
(®éi xe)
cho
dù
tr÷
khÊu
hao
m¸y
mãc
thiÕt
bÞ
12
luËn v¨n tèt nghiÖp
13
3- C¸c nh©n tè ¶nh h−ëng ®Õn nhu cÇu vËt t− kü thuËt ë
Doanh nghiÖp
Nhu cÇu vËt t− nhu cÇu ®−îc h×nh thµnh d−íi t¸c ®éng
cña nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau. Nh÷ng nh©n tè nµy cã thÓ ph©n
theo c¸c nhãm sau :
Mét lµ tiÕn bé vÒ khoa häc kü thuËt trong s¶n xuÊt. Nh©n
tè tæng hîp nµy ph¶n ¸nh tiÕn bé vÒ khoa häc kü thuËt trong
lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ vËt t− nh− chÕ t¹o nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ
cã tÝnh kü thuËt cao, sö dông nh÷ng vËt liÖu míi vµ sö dông cã
hiÖu qu¶ nguån vËt t− .
Hai lµ quy m« s¶n xuÊt ë c¸c ngµnh, c¸c Doanh nghiÖp.
Nh©n tè nµy ¶nh h−ëng trùc tiÕp tíi khèi l−îng vËt t− tiªu dïng
vµ do ®ã ¶nh h−ëng tíi khèi l−îng nhu cÇu vËt t−. Quy m« s¶n
xuÊt cµng lín th× khèi l−îng tiªu dïng vËt t− ngµy cµng nhiÒu
vµ do ®ã nhu cÇu vËt t− ngµy cµng t¨ng. Theo ®µ ph¸t triÓn kinh
tÕ, quy m« s¶n xuÊt ngµy cµng gia t¨ng vµ ®IÒu ®ã ®ßi hái nhu
cÇu vËt t− ngµy cµng lín trong nÒn kinh tÕ .
Ba lµ c¬ cÊu khèi l−îng s¶n phÈm s¶n xuÊt. C¬ cÊu khèi
l−îng s¶n phÈm s¶n xuÊt thay ®æi theo nhu cÇu thÞ tr−êng vµ sù
tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt, ®Æc biÖt thay ®ái theo tr×nh ®é sö
dông vËt t− tiªu dïng vµ c¶I tiÕn chÊt l−îng s¶n phÈm tõ vËt t−
tiªu dïng. §IÒu nµy ¶nh h−ëng tíi c¬ cÊu cña vËt t− tiªu dïng
vµ do ®ã t¸c ®éng tíi c¬ cÊu cña nhu cÇu vËt t− .
Bèn lµ quy m« thÞ tr−êng vËt t−. Quy m« thÞ tr−êng biÓu
hiÖn sè l−îng Doanh nghiÖp tiªu dïng vËt t− vµ quy cach chñng
lo¹I vËt t− mµ c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu tiªu dïng trªn thÞ
tr−êng : quy m« cña thÞ tr−êng cµng lín th× nhu cÇu vËt t− cµng
nhiÒu.
N¨m lµ nguån cung vËt t−- hµng ho¸ trªn thÞ tr−êng : cung
vËt t− thÓ hÞªn kh¶ n¨ng vËt t− cã trªn thÞ tr−êng vµ kh¶ n¨ng
®¸p øng nhu cÇu vËt t− cña c¸c ®¬n vÞ tiªu dïng . Cung vËt t− cã
t¸c ®éng ®Õn cÇu vËt t− th«ng qua gi¸ c¶vµ do ®ã ®Õn toµn bé
nhu cÇu .
Ngoµi nh÷ng nh©n tè trªn ®©y cßn cã nhiÒu c¸c nh©n tè
kh¸c ¶nh h−ëng ®Õn nhu cÇu vËt t− nh− :
13
luËn v¨n tèt nghiÖp
14
C¸c nh©n tè x! héi ph¶n ¸nh môc tiªu c¶I thiÖn ®iÒu kiÖn
lao ®éng trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt, ¶nh h−ëng cña nh÷ng nh©n
tè nµy ®−îc x¸c ®Þnh b»ng nh÷ng chØ tiªu nh− tr×nh ®é c¬ giíi
ho¸, tù ®éng ho¸ s¶n xuÊt vµ c¶I thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng.
t−
Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c¸c doanh nghiÖp tiªu dïng vËt
Gi¸ c¶ vËt t− hµng ho¸ vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh .
Nghiªn cøu sù t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè ®Õn nhu cÇu vËt t−
®−îc thùc hiÖn theo tõng nhãm vµ cho tõng lo¹i vËt t−, còng nh−
cho tõng lo¹i nhu cÇu cã tÝnh ®Õn c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña
c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸. Qóa tr×nh nµy cã ý nghÜa quan träng cho
c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch dù b¸o nhu cÇu thÞ tr−êng .
IV- Néi dung c«ng t¸c hËu cÇn vËt t−
4.1- Tr×nh tù kÕ ho¹ch hËu cÇn vËt t−
Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, néi dung chñ yÐu cña c«ng
t¸c h¹u cÇn vËt t− kü thuËt bao gåm tõ kh©u nghiªn cøu thÞ
tr−êng, x¸c ®Þnh nhu cÇu vËt t− cña doanh nghiÖ, x¸c ®Þnh
nguån vËt t−, lËp kÕ ho¹ch mua s¾m vËt t−, d− tr÷ b¶o qu¶n vµ
cÊp ph¸t vËt t−, ®Õn viÖc qu¶n lý sö dông vµ quyÕt to¸n vËt t− .
Néi dung cña c«ng t¸c hËu cÇn vËt t− kü thuËt cã thÓ biÓu
diÔn qua s¬ ®å sau :
Tr×nh tù c«ng t¸c hËu cÇn vËt t− kü thuËt doanh nghiÖp
nghiªn cøu vµ lËp kÕ ho¹ch mua s¾m vËt t−
Tæ chøc mua s¾m vËt t−
Tæ chøc chuyÓn ®−a vËt t− vÒ doanh nghiÖp
14
15
luËn v¨n tèt nghiÖp
tiÕp nhËn vµ b¶o qu¶n vËt t− vÒ chÊt l−îng vµ
sè l−îng
Tæ chøc cÊp ph¸t vËt t− ë néi bé doanh
nghiÖp
Trong ®ã kÕ ho¹ch mua s¾m vËt t− lµ kh©u then chèt nhÊt
vµ bao gåm c¸c b−íc nh− sau :
4.2 - Nghiªn cøu néi dung vµ tr×nh tù kÕ ho¹ch mua s¾m
vËt t−
+ Néi dung
KÕ ho¹ch mua s¾m vËt t− cña doanh nghiÖp thùc chÊt lµ sù
tæng hîp nh÷ng tµi liÖu tÝnh to¸n kÕ ho¹ch, nã lµ mét hÖ thèng
c¸c b¶ng biÓu tæng hîp nhu cÇu vËt t− vµ mét hÖ thèng c¸c biÐu
c©n ®èi vËt t−. NhiÖm vô chñ yÕu cña nã lµ ®¶m b¶o vËt t− mét
c¸ch tèt nhÊt vµ æn ®Þnh nhÊt cho s¶n xuÊt kinh doanh. Muèn
vËy c«ng t¸c vËt t− ph¶i x¸c ®Þnh cho ®−îc l−îng vËt t− cÇn
thiÕt ph¶i cã lµ bao nhiªu? vµ ë ®©u? khi naß, ®Çy ®ñ vÒ chÊt
l−îng, sè l−îng vµ thêi gian .
Bªn c¹nh viÖc x¸c ®Þnh l−îng vËt t− cÇn mua kÕ ho¹ch
mua s¾m vËt t− cßn ph¶i x¸c ®Þnh râ nh÷ng nguån vËt t− ®Ó tho¶
m!n nh÷ng nhu cÇu ®ã. Bëi vËy, kÕ ho¹ch mua s¾m vËt t−
th−êng ph¶n ¸nh hai néi dung c¬ b¶n sau:
Mét lµ: Ph¶n ¸nh toµn bé nhu cÇu vËt t− cña doanh nghiÖp
trong kú kÕ ho¹ch nh− nhu cÇu vËt t− cho s¶n xuÊt, cho x©y
dùng c¬ b¶n, hay cho hîp ®ång A hay kh¸ch hµng B vµ cßn lµ
dù tr÷ lµ bao nhiªu.
Hai lµ: Ph¶n ¸nh c¸c nguån vËt t− ®Ó tho¶ m!n c¸c nhu cÇu
nãi trwn bao gåm:nguån tån kho ®Çu kú, nguån ®éng viªn néi
bé doanh nghiÖp hay nguån mua bæ xung bªn ngoµi…
+ Tr×nh tù lËp kÕ ho¹ch mua s¾m vËt t− nh− sau:
Tr−íc hÕt lËp kÕ ho¹ch mua s¾m vËt t− lµ c«ng viÖcph¶i
lµm ®Ó cã ®−îc kÕ ho¹ch. §èi víi c¸c doanh nghiÖp, viÖc l¹p kÕ
ho¹ch mua s¾m vËt t− chñ yÕu do phßng kinh doanh lËp, nh−ng
15
16
luËn v¨n tèt nghiÖp
thùc tÕ cã sù tham gia cña nhiÒu bé phËn trong bé m¸y ®iÒu
hµnh Doanh nghiÖp
-Giai ®o¹n chuÈn bÞ: §©y lµ giai ®o¹n quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn
chÊt l−îng vµ néi dung cña kÕ ho¹ch vËt t−. ë giai ®o¹n nµy, c¸n bé th−¬ng
m¹i doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÑn c¸c c«ng viÖc sau: nghiªn cøu vµ thu thËp
c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr−êng c¸c yÕu tè s¶n xuÊt; chuÈn bÞ cho tµi liÖu vÒ
ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt – kinh doanh vµ kÕ ho¹ch tiªu thô s¶n phÈm, møc tiªu
dïng nguyªn vËt liÖu, yªu cÇu cña c¸c ph©n x−ëng, tæ ®éi s¶n xuÊt ë doanh
nghiÖp .
-Giai ®o¹n tÝnh to¸n c¸c lo¹i nhu cÇu cña doanh nghiÖp.
§èi víi c¸c Doanh nghiÖp s¶n xuÊt, ®Ó cã ®−îc kÕ ho¹ch mua
s¾m vËt t− chÝnh x¸c vµ khoa häc ®ßi hái ph¶i x¸c ®Þnh ®Çy ®ñ
c¸c lo¹i nhu cÇu vËt t− cho s¶n xuÊt. §©y lµ c¨n cø quan träng
®Ó x¸c ®Þnh l−îng nhu cÇu vËt t− cÇn mua vÒ cho doanh nghiÖp.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, víi c¬ chÕ tù trang tr¶i, vµ cã lîi
nhuËn ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n c¸c lo¹i
nhu cÇu cã ý nghÜa rÊt to lín.
-Giai ®o¹n x¸c ®Þnh sè l−îng vËt t− nhu cÇuù tr÷ ®Çu kú vµ
cuèi kú cña Doanh nghiÖp: §èi víi c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay,
viÖc x¸c ®Þnh nµy th−êng nhu cÇu dùa vµo ®Þnh møc tõ tr−íc
hay −íc tÝnh l−îng vËt t− nhËp xuÊt trong kú
-Giai ®o¹n kÕt thóc c¶ viÖc lËp kÕ ho¹ch mua s¾m vËt t− lµ
x¸c ®Þnh sè l−îng vËt t− hµng ho¸ cµn ph¶i mua vÒ doanh
nghiÖp: Nhu cÇu nµy cña Doanh nghiÖp th−êng ®−îc x¸c ®Þnh
th«ng qua c¸c chØ tiªu c©n ®èi l−îng vËt t− trong kú kÕ ho¹ch:
NghÜa lµ:
∑N = ∑P
I ,J
I ,J
Trong ®ã :
∑N
Lµ nhu cÇu vÒ loai vËt t− i dïng cho
I .J
c«ng viÖc j
∑ P Lµ
tæng nguån vÒ lo¹i vËt t− i cung øng
I ,J
b»ng nguån j
Trong c¬ chÕ thÞ tr−êng, theo yªu cÇu cña quy luËt c¹nh
tranh , ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc quan t©m ®Õn viÖc
16
luËn v¨n tèt nghiÖp
17
mua s¾m vµ sö dông vËt t− kü thuËt. Nhu cÇu mua s¾m ph¶i
®−îc tÝnh to¸n khoa häc, c©n nh¾c tíi mäi tiÒm n¨ng cña doanh
nghiÖp. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, môc tiªu cña viÖc lªn kÕ ho¹ch lµ
l¸m sao víi sè l−îng vËt t− cÇn thiÕt tèi thiÓu mua vÒ Doanh
nghiÖp mµ æn ®Þnh ®−¬c nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh
nghiÖp .
V- Tæ chøc c«ng t¸c ®¶m
doanh nghiÖp
b¶o vËt t− trong néi bé
5.1 - CÊp ph¸t vËt t−
VÊn ®Ò h¹ch to¸n néi bé chuyÓn giao quyÒn sö dông vËt t−
kh«ng mang tÝnh néi bé. CÊp ph¸t vËt t− cho c¸c ph©n x−ëng lµ
c«ng viÖc rÊt quan träng cña phßng qu¶n trÞ vËt t− ë doanh
nghiÖp. Nã gióp cho viÖc sö dông vËt t− cã hiÖu qu¶ thÓ hiÑn ë
mét sã ý nghÜa sau:
C«ng t¸c hËu cÇn vËt t− vai trß chøc n¨ng ®¶m b¶o vËt t−,
kh«ng tÝnh ®Õn c¸c yÕu tè th−¬ng m¹i, kinh tÕ mµ hiÖu qu¶ cña
cña nã cßn g¾n víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
+NhiÖm vô cña cÊp ph¸t vËt t−
§¶m b¶o cÊp ph¸t ®ång bé ®óng vÒ mÆt hµng, sè l−îng,
quy c¸ch phÈm chÊt. §©y lµ nhiÖm vô quan träng bËc nhÊt
trong c«ng t¸c qu¶n trÞ vËt t−
§Ó thùc hiÖn ®−¬c nhiÖm vô nµy, bé phËn qu¶n trÞ vËt t−
ph¶i tiÕn hµnh t¹o nguån, bè trÝ cÊp ph¸t trªn c¬ së yªu cÇu cña
c¸c ph©n x−ëng.
ChuÈn bÞ vËt t− tr−íc khi ®−a vµo s¶n xuÊt ®¶m b¶o giao
vËt t− d−íi d¹ng thuËn lîi nhÊt ccho s¶n xuÊt
Gi¶i phãng cho c¸c ®¬n vÞ tíi møc tèi ®a c¸c c«ng viÖc
liªn quan ®Õn hËu cÇn vËt t−. Môc tiªu gi¶m chi phÝ cho c«ng
viÖc chuÈn bÞ, thùc hiÑn chuyªn m«n ho¸ cho c«ng viÖc chuÈn
bÞ.
KiÓm tra viÖc giao vËt t− vµ t×nh h×nh sö dông vËt t− ë c¸c
®¬n vÞ, qua ®ã rót ra kinh nghiÖp qu¶n lý cÊp ph¸t tèt h¬n .
-§Ó thùc hiÖn viÖc cÊp ph¸t vËt t− ®−îc tèt, phßng vËt t−
ph¶i lµm c¸c c«ng viÖc sau:
17
luËn v¨n tèt nghiÖp
18
.LËp h¹n møc cÊp ph¸t vËt t− trong néi bé doanh nghiÖp
theo th¸ng, quý. Dùa trªn c¬ së khèi l−îng c«ng viÖc ph¶i hoµn
thµnh vµ ®Þnh møc sö dông vËt t−. Ng−êi ta x¸c ®Þnh l−îng vËt
t− cÇn thiÕt tèi thiÓu ®−îc cung cÊp trong kú kÕ ho¹ch
.LËp chøng tõ cÊp ph¸t vËt t− lµ chøng tõ liªn quan ®Õn
viÖc xuÊt kho (phiÕu lÜnh vËt t−, lÖnh xuÊt kho ... )
.C«ng viÖc quan träng lµ: chuÈn bÞ vËt t− ®Ó cÊp ph¸t,
®óng ®Çy ®ñ vÒ chñng lo¹i chÊt l−îng, sè l−îng...
.Tæ chøc giao vËt t− cho c¸c ®¬n vÞ tiªu dïng trong näi bä
doanh nghiÖp
.KiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc thù chiÖn vµ sö dông vËt t− .
5.2 –X¸c ®Þnh møc, h¹n møc tiªu dïng vËt t− kü thuËt:
§Ó qu¶n lý ho¹t ®éng mua s¾m c¸p ph¸t vµ sö dông vËt t−,
ng−êi ta th−êng södông c«ng cô quan träng ®ã lµ møc tiªu dïng
vËt t− kü thuËt cho s¶n xuÊt
5.2.1 Møc tiªu dïng vËt t− kü thuËt: lµ mét l−îng cÇn thiÐt
®ñ ®Ó s¶n xuÊt ra mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc hoµn thµnh mét
khèi l−îng c«ng viÖc, dÞch vô trong mét ®iÒu kiÖn kü thuËt nhÊt
®Þnh, trong tõng doanh nghiÖp cô thÓ
Kh¸i niÖm møc nµy hoµn toµn kh¸c víi møc trong nÒn
kinh tÕ tËp chung bao cÊp
Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹c ho¸ th×, møc tiªu dïng vËt t−
th−êng ®−îc ¸p dông cho mét ngµnh, ®Þa ph−¬ng hay mét quèc
gia, ®ång thêi nã lµ c¬ së ®Ó x©y dùng kÐ ho¹ch, ph¸t triÎn s¶n
xuÊt. §ång thêi nã lµ c¬ së ®Ó qu¶n lý nhµ n−íc, h¹ch to¸n kinh
tÕ.
Ngµy nay,trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng th× møc tiªu dïng
vËt t− kü thuËt kh«ng ®−îc ¸p dông mét c¸ch thèng nhÊt chung
cho toµn bé nÒn kinh tÐ hy mét ngµnh mµ chØ ¸p dông cho tõng
doan nghiÖp cô thÓ, víi tõng tr−êng hîp cô thÓ.
-Møc tiªu dïng v¹t t− kü thuËt cã vai trß rÊt quan träng
trong viÑc tæ chøc cµ qu¶n lý s¶n xuÊt ë c¸c doanh nghiÖp. Nã
lµ c«ng cô ®Ó ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña nhµ qu¶n
trÞ, ®ång thêi nã lµ c¬ së gióp cho viÖc h¹ch to¸n ®Çy ®ñ cho
doanh nghiÖp. Møc tiªu dïng vËt t− thÎ hiÑn ë mät sè ®Æc ®iÓm
sau:
18
luËn v¨n tèt nghiÖp
19
Nã lµ c¬ së ®Î x¸c ®Þnh nhu cÇu vËt t− cho doanh nghiÖp
Lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ tr×nh dé sö dông kü thuËt trong s¶n
xuÊt, tr×nh ®é lµnh nghÒcña c«ng nh©n vµ trinh ®é tæ chøcqu¶n
lý s¶n xuÊt cña c¸c nhµ qu¶n trÞ
5.2.2 §Þnh møc:
Lµ nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ kinh tÕ kü thuËt cña nhµ qu¶n trÞ
nh»m tÝnh to¸n x¸c ®Þnh mät møc tiªu dïng hîp lý trong diÒu
kiÑn lao ®éng b×nh th−êng , n¨ng xuÊt lao ®éng b×nh th−êng.
Nh− vËy, nãi ®Õn c«ng t¸c ®Þnh møc lµ nh÷ng ho¹t ®éng
cña c¸c nhµ qu¶n trÞ dùa trªn c¬ së khoa häc, nh÷ng thÝ nghiÖm,
nh÷ng gi¶i ph¸p tèi −u vÌ s¶n xuÊt... Nh»m x¸c ®Þnh mét l−îng
vËt t− tèi −u cho s¶n xuÊt.
-BiÖn ph¸p x¸c ®inh møc tiªu dïng vËt t−:
-Cã thÓ dïng ®Þnh møc tiªu dïng vËt t− kü thuËt tr−íc: Nã
nhanh gän dÔ dµng Ýt tèn kÐm nh−ng kh«ng ph¶n ¸nh møc tiªn
tiÕn vµ cã thÓ g©y l!ng phÝ vËt t−
-BiÖn ph¸p ph©n tÝch nghÜa lµ dùa trªn c¬ së hao phi thùc
tÕ (phÇn nµo hîp lý, phÇn nµo kh«ng hîp lý) ®Ó ®−a ra c¸c ®Þnh
m−c míi. Nã mang tÝnh thùc tÕ: nghiªn cøu tÝnh tèi −u ho¸ khi
tiªu dïng vËt t− ®Ó tiÕt kiÖm vËt t−
-Ph−¬ng ph¸p so s¸nh: Cho phÐp ta sö dông nh÷ng møc
t−¬ng tù ë c¸c doanh nghiÖp kh¸c ¸p dông lµm møc tiªu dïng
vËt t− ë doanh nghiÖp.
Tãm l¹i ta cã thÓ x¸c ®Þnh møc tiªu dïng vËt t− kü thuËt
qua s¬ ®å sau:
19
luËn v¨n tèt nghiÖp
20
C¬ cÊu x¸c ®Þnh møc cã thÓ biÓu diÔn qua s¬ ®å sau:
c¨n cø ®Þnh møc cña
kÕ ho¹ch ho¸ vµ qu¶n lý
th−¬ng m¹i
20
- Xem thêm -