Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Nâng cao chất lượng tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn t...

Tài liệu Nâng cao chất lượng tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh nghệ an

.DOCX
503
91
100

Mô tả:

i L I CAM OAN Tôi xin cam oan lu n văn “Nâng cao ch t lư ng tín d ng t i Ngân hàng nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Ngh An” là công trình nghiên c u khoa h c l p do chính tác gi th c hi n dư i s giúp c a giáo viên hư ng d n, chưa ư c công b trên b t kỳ phương ti n thông tin nào. M i s giúp nghiên c u này ã ư c c m ơn c y hoàn thành , các s li u ph n ánh trong lu n văn là trung th c chính xác, có ngu n g c rõ ràng. Tác gi tài tài ii L I C M ƠN Tác gi xin chân thành c m ơn các Th y giáo, Cô giáo c a Trư ng Nha Trang, giúp ih c c bi t là cô giáo - Ti n sĩ Nguy n Th Hi n ã t n tình hư ng d n, tác gi hoàn thành lu n văn này. Tác gi cũng xin c m ơn Ban lãnh các anh, ch cán b Ngân hàng Nhà Nư c t nh Ngh An, Ngân hàng Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn t nh Ngh An, gia ình, b n bè và ki n thu n l i v th i gian, cung c p v s li u và giúp ng nghi p ã t o i u tác gi trong quá trình chu n b lu n văn. Trân tr ng! o và iii DANH M C CÁC T VI T T T CBTD Cán b tín d ng DNNN Doanh nghi p Nhà nư c NHNN Ngân hàng Nhà Nư c NHTM Ngân hàng thương m i NHNo& PTNT Ngân Hàng Nông Nghi p và Phát Tri n Nông Thôn. NHTW Ngân hàng trung ương NQH N quá h n QSD Quy n s d ng SXKD S n xu t kinh doanh TCTD T ch c tín d ng TDTM Tín d ng thương m i TDNH Tín d ng ngân hàng UBND y ban nhân dân XHTD X p h ng tín d ng t iv DANH M C B NG B ng 2.1: T ng ngu n v n NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh An 2009 -2011.......... 52 B ng 2.2: Cơ c u ngu n v n huy ng NH No & PTNT Chi nhánh Ngh An Phân theo b n t giai o n t 2009-2011 ....................................................................... 53 B ng 2.3: Ngu n v n huy ng NH No & PTNT Chi nhánh Ngh An Phân theo nhóm khách hàng, giai o n t 2009-2011. ................................................................... 53 B ng 2.4: Ngu n v n huy kỳ h n huy ng NH No & PTNT Chi nhánh Ngh An phân theo ng t 2009-2011....................................................................................... 54 B ng 2.5: Quy mô tín d ng NHNo & PTNT Ngh An giai o n 2009-2011................ 55 B ng 2.6: Tình hình s d ng v n NHNo & PTNT Ngh An giai o n 2009-2011 phân theo th i gian ......................................................................................................... 56 B ng 2.7: Cơ c u dư n theo thành ph n kinh t NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh An giai o n 2009-2011 ...................................................................................... 57 B ng 2.8: Quan h gi a th i h n huy ng v n và th i h n cho vay NHNo & PTNT Ngh An 2009-2011 ............................................................................................ 58 B ng 2.9: Cơ c u tín d ng theo tài s n b o B ng 2.10: Th ph n v ngu n v n huy An trên ng c a NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh a bàn t nh Ngh An giai o n 2009-2011 ..................................................... 60 B ng 2.11: T c tăng trư ng ngu n v n c a NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh An so v i toàn ngành ngân hàng trên B ng 2.12: Th ph n v dư n B ng 2.13. T c i bàn t nh Ngh An giai o n 2009-2011 ....... 61 c a NHNo & PTNT Chi nhánhNgh An 2009-2011 ... 62 tăng trư ng dư n tín d ng c a NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh An và các NHTM trên B ng 2.14: m giai o n t 2009-2011...................... 59 a bàn t nh Ngh An giai o n 2009-2011..................... 63 N quá hán và cơ c u n quá h n theo thành ph n kinh t NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An giai o n t 2009 -2011........................................ 65 B ng 2.15: Tình hình n quá h n phân theo th i gian giai o n t năm 2009 -2011.... 66 B ng 2.16: Tình hình cơ c u n x u theo nhóm n NHNo & PTNT Chi nhánh t nh Ngh An .................................................................................................................. 67 v B ng 2.17: T l n x u NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh An t 2009-2011............. 68 B ng 2.18: Vòng quay v n tín d ng NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh An giai o n t 2009-2011.......................................................................................................... 69 B ng 2.19: T ng thu nh p t ho t ng tín d ng d ng NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh an giai ô n 2009-2011......................................................................................... 70 B ng 2.20: vi c ra quy t ng d ng k t qu ch m i m tín d ng và x p h ng khách hàng trong nh c p tín d ng và giám sát sau khi cho vay ......................................... 76 vi DANH M C BI U Bi u 2.1: Cơ c u kinh t theo ngành c a t nh Ngh An t 2009-2011 ........................ 43 Bi u 2.2: Tăng trư ng GDP bình quânt i t nh Ngh An và c nư c giai o n t 2009-2011 ...........................................................................................................................44 Bi u trên 2.3: Th ph n v ngu n v n huy ng c a Agribank Ngh An a bàn t nh Ngh An giai o n 2009-2011 ................................................................60 Bi u 2.4: T c Bi u 2.5: Th ph n v dư n tín d ng c a NHNo & PTNT Ngh An 2009-2011 .......62 Bi u 2.6:. T c NHTM trên tăng trư ng ngu n v n c a NHNo & PTNT Ngh An 2009-2011 ...61 tăng trư ng dư n tín d ng c a NHNo & PTNT Ngh An và các a bàn t nh Ngh An giai o n 2009-2011 ...................................................63 vii DANH M C SƠ Sơ 1.1: H th ng qu n lý r i ro tín d ng c a ngân hàng UOB ....................................39 Sơ 2.1: Cơ c u t ch c c a NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh An...............................47 Sơ 2.2: Quy trình tín d ng chung ..................................................................................71 Sơ 2.3 : B máy giám sát tín d ng t i Chi nhánh và Ngân hàng cơ s .........................72 Sơ 2.4 : Sơ quy trình ch m i m tín d ng và x p h ng khách hàng trong h th ng NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An ........................................................................75 viii M CL C M U ......................................................................................................................... 1 1. Tính c p thi t c a tài................................................................................................ 1 2. M c ích nghiên c u .................................................................................................... 2 3. i tư ng nghiên c u ................................................................................................... 2 CHƯƠNG I. LÝ LU N CHUNG V TÍN D NG VÀ CH T LƯ NG TÍN D NG TRONG HO T NG C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I ......................... 4 1.1. Ngân hàng thương m i .............................................................................................. 4 1.1.1. Khái ni m ngân hàng thương m i .......................................................................... 4 1.1.2. Các ho t ng ch y u c a NHTM ........................................................................ 6 1.2. Tín d ng Ngân hàng thương m i............................................................................... 7 1.2.1. Khái ni m tín d ng Ngân hàng thương m i ........................................................... 7 1.2.1.1. Khái ni m tín d ng Ngân hàng thương m i ........................................................ 7 1.2.1.2. Nguyên t c cho vay c a NHTM.......................................................................... 9 1.2.1.3. i u ki n vay v n i v i khách hàng ............................................................... 9 1.2.2. Các hình th c tín d ng c a Ngân hàng thương m i ............................................... 9 1.2.3. Vai trò c a tín d ng NHTM i v i n n kinh t .................................................. 13 1.3. Ch t lư ng tín d ng NHTM .................................................................................... 14 1.3.1. Quan ni m ch t lư ng tín d ng Ngân hàng.......................................................... 14 1.3.2. Các ch tiêu ánh giá ch t lư ng tín d ng ............................................................ 16 1.3.3. Các nhân t nh hư ng n ch t lư ng tín d ng.................................................. 22 1.3.4. M i tương quan gi a tăng cư ng tín d ng, ch t lư ng tín d ng và hi u qu ho t ng tín d ng .......................................................................................................... 28 1.3.5. nh hư ng c a x p h ng tín d ng 1.3.6. Công tác qu n lý ho t i v i ch t lư ng tín d ng........................... 29 ng tín d ng t i các Ngân hàng thương m i nư c ngoài và bài h c kinh nghi m cho Vi t Nam ................................................................. 34 1.3.6.1. Ngân hàng Hongkong and Shanghai Banking Corporation .............................. 34 1.3.6.2. Ngân hàng United Overseas Bank (UOB) ........................................................ 38 1.3.6.3. Bài h c kinh nghi m cho các NHTM Vi t Nam ............................................... 40 ix K t lu n chương 1 .......................................................................................................... 41 CHƯƠNG II. TH C TR NG HO T NG TÍN D NG VÀ CH T LƯ NG TÍN D NG T I NHNO&PTNT CHI NHÁNH T NH NGH AN................................ 42 2.1. Khái quát chung v NHNO&PTNT Chi nhánh t nh Ngh An................................. 42 2.1.1. Khái quát chung v tình hình kinh t - xã h i t nh Ngh An ............................... 42 2.1.2. Quá trình hình thành và phát tri n NHNO &PTNT Chi nhánh Ngh An ............. 44 2.1.3. Cơ c u t ch c c a NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An ..................................... 46 2.1.4. M t s k t qu ho t ng kinh doanh c a NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An ................................................................................................................................... 50 2.2. Tình hình huy ng v n và cho vay t i NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An ........ 51 2.2.1. Ho t ng huy ng v n ...................................................................................... 51 2.2.2. Ho t ng cho vay................................................................................................ 55 2.2.3. Th ph n ngu n v n và u tư tín d ng c a NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An .................................................................................................................................. 59 2.2.3.1. Th ph n v huy 2.2.3.2. Th ph n v 2.3. Nh ng ng v n ................................................................................. 59 u tư tín d ng.............................................................................. 61 c i m nh hư ng n ch t lư ng ho t ng tín d ng c a NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An ............................................................................... 64 2.3.1. V khách hàng ...................................................................................................... 64 2.3.2. V tài s n b o m ............................................................................................... 64 2.3.3. V th c hi n nhi m v chính tr ........................................................................... 64 2.4. Th c tr ng qu n lý ch t lư ng tín d ng t i NHN O&PTNT Chi nhánh Ngh An ... 64 2.4.1. Các ch tiêu ánh giá ch t lư ng tín d ng c a NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An.......................................................................................................................... 64 2.4.2. Quy trình ki m soát tín d ng t i NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An ................. 70 2.1.2.1. Quy trình xét duy t cho vay .............................................................................. 70 2.4.2.2. Quy trình ki m soát tín d ng ............................................................................. 72 2.4.2.3. Th c tr ng công tác ch m i m, x p h ng khách hàng t i NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An ....................................................................................................... 73 2.5. ánh giá ch t lư ng tín d ng t i NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An ................... 78 2.5.1. Nh ng k t qu t ư c trong vi c nâng cao ch t lư ng tín d ng....................... 78 2.5.2. Nh ng m t h n ch ............................................................................................... 79 x 2.5.3. Phân tích các nguyên nhân nh hư ng n ch t lư ng tín d ng t i NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An trong th i gian qua................................................ 80 2.5.3.1. Nguyên nhân khách quan .................................................................................. 80 2.5.3.2. Nguyên nhân thu c v khách hàng vay............................................................. 81 2.5.3.3. Nguyên nhân thu c v năng l c qu n tr ngân hàng (Nhân t bên trong) ........ 82 K t lu n chương 2 .......................................................................................................... 85 CHƯƠNG III: GIÀI PHÁP NÂNG CAO CH T LƯ NG TÍN D NG T I NGÂN HÀNG NHNO&PTNT T NH NGH AN.......................................................... 86 3.1. nh hư ng phát tri n kinh t - xã h i t nh Ngh An giai o n t 2010 n 2015 ................................................................................................................................ 86 3.1.1. Nh n nh các nhân t tác ng n ho t ng kinh doanh ngân hàng thương m i giai o n 2012 – 2020 ................................................................................. 86 3.1.2. nh hư ng phát tri n kinh t - xã h i t nh Ngh An giai o n t 2010 n 2015 ................................................................................................................................ 87 3.2. inh hư ng ho t ng và m c tiêu t ng quát v nâng cao ch t lư ng tín d ng t i NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An .......................................................................... 88 3.2.1. inh hư ng ho t ng c a NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An giai o n 2012 – 2020 .................................................................................................................... 88 3.2.2. M c tiêu phát tri n c a NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An 2012 – 2020 .......... 88 3.2.3. M c tiêu t ng quát v nâng cao ch t lư ng tín d ng t i NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An............................................................................................................... 88 3.3. M t s gi i pháp nh m nâng cao ch t lư ng tín d ng t i NHNO&PTNT Chi nhánh Ngh An .............................................................................................................. 89 3.3.1. Gi i pháp nâng cao ch t lư ng công tác th m nh ........................................... 89 3.3.2. Gi i pháp hoàn thi n công tác ch m i m, x p h ng khách hàng ....................... 90 3.3.3. Gi i pháp ào t o nâng cao năng l c, ph m ch t cán b ngân hàng g n v i s p x p b trí công vi c cán b .................................................................................... 91 3.3.4. Gi i pháp hoàn thi n quy trình ki m soát ho t ng tín d ng t i NHNo&PTNT Chi nhánhNgh An .............................................................................92 3.3.5. Gi i pháp th c hi n nghiêm cơ ch trách nhi m liên quan n o c nhân viên ................................................................................................................................94 3.3.5.1. V lu t pháp......................................................................................................95 xi 3.3.5.2. V cơ ch trách nhi m do NHNo&PTNT Vi t Nam quy nh ........................95 3.3.6. Gi i pháp thu h i n x u .....................................................................................96 3.3.7. Gi i pháp v công tác t ch c và m ng lư i ngân hàng......................................98 3.3.8. Gi i pháp h tr ho t ng tín d ng....................................................................99 3.4. M t s ki n ngh ...................................................................................................101 3.4.1. Ki n ngh v i các cơ quan Nhà nư c có th m quy n........................................101 3.4.2. Ki n ngh v i Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam .................................................102 3.4.3. Ki n ngh v i NHNo & PTNT Vi t Nam .........................................................102 K T LU N .................................................................................................................104 TÀI LI U THAM KH O ...........................................................................................105 1 M 1. Tính c p thi t c a U tài Ngân hàng thương m i v i ch c năng là kinh doanh ti n t tín d ng và các d ch v ngân hàng, trong ó ho t ng tín d ng là m t nghi p v truy n th ng. Cho n nay tín d ng NHTM v n là m t kênh ch y u thu hút và i u hoà v n cho n n kinh t , là c u n i trung gian gi a nơi th a và nơi thi u v n, óng vai trò quan tr ng h ic a i v i s phát tri n kinh t xã t nư c. Ho t ng tín d ng là m t m ng ho t tr ng trong toàn b ho t ng l n và óng m t vai trò h t s c quan ng c a NHTM. Tính quan tr ng c a ho t ng tín d ng ư c th hi n trư c h t là mang l i ngu n thu nh p chi m t tr ng l n, ch y u trong t ng thu nh p c a NHTM. Bên c nh ó nh ho t th thu hút, phát tri n các m ng ho t ng tín d ng mà t o ti n có ng khác thông qua bán chéo s n ph m như b o lãnh, thanh toán, chuy n ti n, m th , mua bán ngo i t ,v.v. Tuy nhiên, cùng v i nh ng l i ích t ư c thì lĩnh v c tín d ng cũng là lĩnh v c có r i ro l n nh t. R i ro tín d ng luôn song hành v i ho t ng tín d ng, chúng ta không th lo i b hoàn toàn ư c r i ro tín d ng mà ch có th áp d ng các bi n pháp phòng ng a và gi m thi u thi t h i do r i ro tín d ng. Th c hi n qu n tr t t ho t ng tín d ng không ch nâng cao hi u qu , làm tăng kh năng c nh tranh c a NHTM trong b i c nh n n kinh t h i nh p ngày nay mà còn óng góp tích c c vào s v n hành c a n n kinh t thông qua s tác ng c a cung - c u ti n t làm thúc y tăng trư ng kinh t , h n ch l m phát, giúp cho Nhà nư c th c hi n t t vai trò qu n lý Nhà nư c v ho t ti n t - tín d ng. V n t ra hi n nay là tăng trư ng tín d ng ph i g n li n v i nâng cao ch t lư ng tín d ng. Ch t lư ng tín d ng ã, ang và luôn là v n cơ quan qu n lý nhà nư c và Chính ph NHNo&PTNT t nh Ngh ng mà các TCTD, c bi t quan tâm. An là Chi nhánh lo i 1, h ng 1 tr c thu c NHNo&PTNT Vi t Nam, ơn v nhi u năm li n là lá c u c a khu v c B c mi n trung, có th ph n v ngu n v n và dư n l n nh t trong các NHTM óng trên là ngân hàng óng vai trò ch a bàn, o và ch l c trong lĩnh v c nông nghi p, nông thôn cũng như cho vay h gia ình, cá nhân, doanh nghi p nh và v a. V i t c tăng trư ng ngu n v n và dư n bình quân hàng năm trên 20% ã óng góp tích c c vào vi c tăng trư ng kinh t hàng năm c a t nh Ngh An trên 10,5%. Nh ng năm qua ch t lư ng tín d ng c a NHNo&PTNT Chi nhánh Ngh An tương i t t. Tuy nhiên, ch t 2 lư ng tín d ng t i chi nhánh hi n nay ang ti m n nhi u r i ro do có s c nh tranh ngày càng quy t li t gi a các NHTM ho t d ng dành th ph n d n ng trên a bàn, vi c y nhanh t c n vi c h th p các i u ki n vay; trình cán b làm công tác th m th m nh c a nh còn y u; cán b có th m quy n trong vi c quy t cho vay tư l i cá nhân; qu n tr r i ro chưa ư c quan tâm úng m c ã d n lư ng tín d ng không tín nh n ch t m b o. Vì v y, vi c nâng cao ch t lư ng tín d ng c a NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh An nh m nâng cao hi u qu ho t ng kinh doanh, tăng kh năng c nh tranh và phát tri n b n v ng là h t s c c n thi t. Xu t phát t tình hình trên, qua quá trình làm vi c t i Chi nhánh cùng s giúp c a các th y cô và các b n ng nghi p, tôi ch n “Nâng cao ch t lư ng tín d ng t i Ngân hàng nông nghi p và Phát tri n nông thôn t nh Ngh An” Làm n i dung lu n văn t t nghi p Th c s chuyên ngành qu n tr kinh doanh c a mình. 2. M c tiêu nghiên c u M c tiêu nghiên c u c a tài t p trung vào ba n i dung sau: - Làm sáng t thêm nh ng lý lu n cơ b n v tín d ng Ngân hàng, ch t lư ng tín d ng ngân hàng. - Qua ho t ng th c ti n, ánh giá th c tr ng ho t ng tín d ng và ch t lư ng tín d ng c a NHNo& PTNT Chi nhánh Ngh An - Xây d ng các gi i pháp ng b và các ki n ngh nâng cao ch t lư ng ho t ng tín d ng c a NHNo& PTNT Chi nhánh Ngh An; làm cho công tác tín d ng th c s là bà ph c v t t cho chương trình phát tri n kinh t c a t nh nhà và NHNo&PTNT Chi nhánh Ngh An ho t v ng cũng qua ó các Chi nhánh khác trong h th ng NHNo& PTNT Vi t Nam tham kh o, v n d ng vào ho t 3. - ng có hi u qu , phát tri n m t cách b n ng kinh doanh c a mình. i tư ng và ph m vi nghiên c u i tư ng nghiên c u c a lu n văn là ho t ng tín d ng t i NHN o& PTNT Chi Nhánh Ngh An - Ph m vi nghiên c u : + V không gian : T i NHNo & PTNT Chi Nhánh t nh Ngh An. + V th i gian : Phân tích s li u báo cáo năm 2009, 2010, 2011. tài 3 4. Phương pháp nghiên c u Lu n văn s d ng các phương pháp: Phương pháp th ng kê, phương pháp phân tích, phương pháp t ng h p và phương pháp so sánh qua ó xu t gi i pháp th c hi n. 5. T ng quan tình hình nghiên c u T năm 2000 n nay, ã có m t s tài nghiên c u v ch t lư ng tín d ng c a m t s ngân hàng thương m i như: “Gi i pháp nâng cao ch t lư ng tín d ng c a các NHTM trên a bàn Thành Ph H Chí Minh ” lu n văn Th c sĩ, tác gi Ph m Qu c Long, trư ng i h c kinh t Thành ph H Chí Minh; lu n văn Th c sĩ “Nâng cao ch t lư ng tín d ng t i NHNo & PTNT huy n Phú Bình” tác gi sĩ "Gi i pháp i p, i h c Thái Nguyên; Lu n văn Th c m r ng và nâng cao ch t lư ng tín d ng t i NHNo& PTNT t nh Ti n Giang ” c a tác gi trên Minh a bàn Ngh Th Liên Chi, An chưa có NHNo&PTNT. Dư i góc i h c Kinh t TP H Chí Minh; ...vv nhưng tài nghiên c u v kinh t tác gi th y r ng ch t lư ng tín d ng c a tài này mang tính th i s và c n thi t cho s phát tri n, an toàn cho ngân hàng NHNo & PTNT Chi nhánh Ngh An nói riêng và h th ng NHNo & PTNT Vi t Nam nói chung. 6. K t c u c a lu n văn Ngoài ph n m u và k t lu n, lu n văn g m 3 chương: Chương I: Lý lu n chung v tín d ng, ch t lư ng tín d ng t i NHTM Chương II: Th c tr ng ho t ng tín d ng, ch t lư ng tín d ng t i NHNo&PTNT Chi nhánh Ngh An. Chương III: Gi i pháp nâng cao ch t lư ng tín d ng t i NHNo&PTNT Chi nhánh Ngh An. 4 CHƯƠNG I LÝ LU N CHUNG V TÍN D NG VÀ CH T LƯ NG TÍN D NG TRONG HO T NG C A NGÂN HÀNG THƯƠNG M I 1.1. Ngân hàng thương m i 1.1.1. Khái ni m Ngân hàng thương m i L ch s hình thành và phát tri n c a NHTM g n li n v i s phát tri n c a n n s n xu t hàng hóa. Ho t ng kinh t là i u ki n, s òi h i khách quan NHTM và khi Ngân hàng thương m i phát tri n s t o i u ki n thúc kinh t . Theo gi i s h c, ngân hàng u tiên ã ra L p. Khi ó ngân hàng ch mang ý nghĩa là nơi ivi y phát tri n i cách ây hơn 2000 năm i t ngo i t sang b n t cho khách du l ch và chi t kh u thương phi u cho các nhà buôn, v i cách t ch c ban nh ch là m t ho c m t ít ngư i ng i Hy ur tg n chi c bàn nh ho c m t c a hi u nh . Vì v y khái ni m “ngân hàng”, xu t phát t ch La tinh là “bancus” có nghĩa là “bàn ti n”. Sang giai o n chi m h u nô l và phong ki n, nghi p v ngân hàng g n li n v i vi c cho vay n ng lãi, v i nh ng ngư i i vay ch y u là t ng l p th ng tr và nh ng ngư i s n xu t hàng hoá gi n ơn. Trong ch tư b n ch nghĩa, s n xu t và lưu thông hàng hoá phát tri n, nhu c u v n vay tăng lên. Nhưng các nhà tư b n không ch u vay v n c a các ngân hàng vì lãi su t quá cao, chi m h t toàn b l i nhu n và m t ph n v n t có c a h . H v n l p ra các ngân hàng ã hùn cho vay v i m c lãi su t v a ph i th p hơn l i nhu n bình quân, làm cho các ngân hàng cho vay n ng lãi theo ki u cũ b t u bu c ph i h lãi su t và chuy n sang kinh doanh như các ngân hàng tư b n. H th ng ngân hàng ã ra i hàng lo t t i Châu Âu, B c M trong th k 18, vi c ng d ng phương th c s n xu t l n trong th i kỳ này òi h i m t s m r ng tương ng trong thương m i toàn cu tiêu th các s n ph m công nghi p, do ó kéo theo yêu c u phát tri n các phương th c thanh toán và tín d ng m i. Chính vì v y ã làm cho ho t ng ngân hàng tr nên a d ng hơn v lo i hình. Ngày nay, h th ng NHTM là h th ng ngân hàng hai c p, có m i quan h tr c ti p v i m i thành ph n kinh t . Và NHTM ã tr thành m t trong nh ng t ch c tài chính quan tr ng nh t b i nó không ch óng vai trò là trung gian thanh toán, là ơn thu n nh n ti n g i và cho vay mà còn i lý, ngư i b o lãnh, hay góp ph n th c hi n 5 chính sách c a Chính ph nh m th c hi n các m c tiêu kinh t - xã h i. Do ó, khái ni m v NHTM cũng r t phong phú. Trên nhi u góc , các cơ quan ch c năng c a các nư c ưa ra nh ng cách ti p c n khác nhau v khái ni m NHTM. Trong khi t i Vi t Nam, h th ng ngân hàng Vi t Nam su t g n 40 năm (1951 - 1987) là h th ng ngân hàng m t c p, v a làm nhi m v c a ngân hàng phát hành, v a th c hi n ch c năng c a ngân hàng kinh doanh ti n t . Giai o n này Ngân hàng Nhà nư c Vi t Nam ã góp ph n không nh vào s nghi p xây d ng và phát tri n kinh t trong i u ki n chi n tranh. Trư c yêu c u i m i toàn di n n n kinh t , h th ng ngân hàng Vi t Nam như trư c ây không còn phù h p do ó c n ph i ư c thay i và Ngh nh 53 ngày 26/03/1988 c a Chính ph là bư c sơ khai ã chuy n h th ng Ngân hàng Vi t Nam thành h th ng ngân hàng hai c p. Các NHTM ư c thành l p và ho t ng dư i s i u ch nh c a pháp l nh ngân hàng, sau ó là lu t các t ch c tín d ng và các văn b n pháp lu t khác có liên quan. NHTM là m t t nói chung và nh ch tài chính có vai trò vô cùng quan tr ng i v i t ng c ng i v i n n kinh ng dân cư nói riêng. Theo Lu t các t ch c tín d ng ư c Qu c h i nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam khóa X thì: “Ngân hàng là lo i hình t ch c tín d ng ư c th c hi n toàn b ho t ngân hàng và các ho t ho t ng ng kinh doanh khác có liên quan. Theo tính ch t và m c tiêu ng, các lo i hình ngân hàng g m ngân hàng thương m i, ngân hàng phát tri n, ngân hàng u tư, ngân hàng chính sách, ngân hàng h p tác và các lo i hình ngân hàng khác”. Mà “t ch c tín d ng là doanh nghi p ư c thành l p theo quy này và các quy nh khác c a pháp lu t ho t ngân hàng v i n i dung nh n ti n g i và s d ng ti n g i nh c a Lu t ng kinh doanh ti n t , làm d ch v c p tín d ng, cung ng các d ch v thanh toán.” Như v y, NHTM ngân hàng và các ho t Vi t Nam là: “ngân hàng ư c th c hi n toàn b ho t ng ng kinh doanh khác có liên quan vì m c tiêu l i nhu n, góp ph n th c hi n các m c tiêu kinh t c a nhà nư c”. Do ó, NHTM v i tư cách là m t trung gian tài chính, tương t các t ch c kinh doanh khác là l y l i nhu n làm m c tiêu ho t doanh vì là ti n t . ng, nhưng khác i tư ng kinh doanh c a các ngân hàng thương m i là hàng hoá ch i tư ng kinh c bi t ó 6 1.1.2. Các ho t ng ch y u c a NHTM NHTM là lo i hình t ch c tài chính cung c p các d ch v tài chính a d ng nh t, c bi t là tín d ng, ti t ki m và d ch v thanh toán. Ho t ng c a m t NHTM cũng khá gi ng như m t doanh nghi p kinh doanh bình thư ng, i m khác bi t là các NHTM kinh doanh "quy n s d ng ti n t ". V i hai ch c năng ch y u là t o ti n và kinh doanh ti n t nh m m c tiêu sinh l i, ngân hàng thương m i có các ho t ng ch y u sau ây: a) Ho t ng huy ng v n áp ng nhu c u v n r t a d ng c a khách hàng, ngoài ngu n v n c a b n thân có, NHTM còn ph i ti n hành huy ng các ngu n v n t m th i nhàn r i trong n n kinh t dư i các hình th c khác nhau, bao g m nh ng lo i sau: - Ngu n ti n g i: Ti n g i là n n t ng cho s phát tri n c a m t ngân hàng, là cơ s c a các kho n cho vay và do ó là ngu n g c t o ra l i nhu n. Khách hàng g i ti n vào ngân hàng v i r t nhi u m c ích khác nhau ho c ti t ki m, c t tr , dành thanh toán, tùy theo m c ích c a khách hàng ngân hàng có các hình th c huy ng như: ti n g i giao d ch, ti n g i phi giao d ch. + Ti n g i giao d ch là lo i ti n g i òi h i ngân hàng ph i thanh toán ngay các l nh rút ti n c a khách hàng. ây là m t trong nh ng ngu n v n bi n n nh, kỳ h n c a ti n g i giao d ch là ng n nh t b i vì nó có th ng nh t, thi u ư c rút ra b t kỳ lúc nào mà khách hàng không c n ph i báo trư c, lãi su t ph i tr th p nhưng b n thân ngân hàng khó ch ng s d ng. Ti n g i giao d ch g m ti n g i có th phát hành séc, y nhi m thu, y nhi m chi, tài kho n nostro, m ng. + Ti n g i phi giao d ch là lo i ti n ư c hình thành t ngu n v n c a nh ng ngư i mu n dành m t kho n ti n cho nh ng m c tiêu hay nhu c u tài chính ư c d tính trư c trong tương lai. Lãi su t c a lo i ti n g i này cao hơn nhi u so v i ti n g i giao d ch nhưng tính n - Huy nh cao. ng v n thông qua vi c phát hành kỳ phi u, trái phi u, ti t ki m, ch ng ch ti n g i,... Ngu n v n này thư ng chi m t tr ng l n nh t trong cơ c u ngu n v n huy ng c a ngân hàng. - Ngu n vay NHTW, các t ch c tín d ng khác 7 NHTW là ngân hàng c a các ngân hàng, là ngư i cho vay cu i cùng c a các t ch c tín d ng trong trư ng h p h không có h p này các NHTM vay ti n bù kh năng thanh toán. Trong trư ng p thi u h t, m b o kh năng thanh kho n trong trư ng h p c n thi t. Vi c huy ng v n m t cách h p lý, v i chi phí và cơ c u phù h p s góp ph n tăng hi u qu kinh doanh c a m t ngân hàng. b) Ho t ng tín d ng u tư cho vay phát tri n. Huy i v i khách hàng chính là i u ki n ng ư c v n r i, ngân hàng ph i có k ho ch s d ng ngu n v n ó sao cho h p lý và có hi u qu nh t. Ch có như v y ho t nghĩa, m i bù ngân hàng t n t i và ng huy ng v n m i có ý p ư c chi phí ti n g i, chi phí d tr , chi phí kinh doanh, chi phí qu n lý,... Khi n n kinh t phát tri n nhu c u s d ng v n tăng lên, các doanh nghi p tìm n v i ngân hàng như m t ch d a là “bà ” phát tri n s n xu t kinh doanh. c) Ho t ng trung gian Các nghi p v trung gian bao g m: thanh toán h , chuy n ti n, thu h , b o lãnh, m L/C, cung c p thông tin v kinh doanh, u tư và qu n tr doanh nghi p, qu n lý b o qu n tài s n,… các nghi p v này ư c th c hi n theo s u nhi m c a khách hàng trên cơ s khách hàng có tài kho n thanh toán t i ngân hàng. Nh ng nghi p v này ngoài tăng thêm ngu n v n còn mang l i cho ngân hàng m t kho n thu nh p dư i d ng phí d ch v . i u ó có ý nghĩa l n trong vi c áp ng nhu c u a d ng c a khách hàng và nâng cao năng l c tài chính cũng như thương hi u - s c c nh tranh c a ngân hàng. 1.2. Tín d ng Ngân hàng thương m i 1.2.1. Khái ni m tín d ng Ngân hàng thương m i 1.2.1.1. Khái ni m tín d ng Ngân hàng thương m i Ho t ng Tín d ng (Credit) ư c xu t phát t ti ng Latinh là credo t c là tin tư ng, tín nhi m. Trong th c t ho t ng tín d ng ư c hi u theo nhi u nghĩa khác nhau tùy theo t ng b i c nh c th mà m i cách hi u có m t n i dung riêng. Trong quan h tài chính - tín d ng có th ư c hi u theo m t s nghĩa như sau: - Xét theo góc chuy n d ch qu cho vay t ch th có th ng dư ti t ki m sang ch th thi u h t ti t ki m thì ho t qu t ngư i cho vay sang ngư i i vay. ng tín d ng ư c coi là phương pháp chuy n d ch 8 - Trong m t quan h tài chính c th , ho t ng tín d ng là m t giao d ch v tài s n trên cơ s có hoàn tr gi a hai ch th . - Xét trên góc quan h gi a bên cho vay và bên i vay thì ho t có nghĩa là m t s ti n cho vay mà các - N u ho t hi u như sau: Ho t ng tín d ng nh ch tài chính cung c p cho khách hàng. ng tín d ng ư c xem xét như m t ch c năng c a NHTM thì ư c ng tín d ng là m t ho t hóa) gi a bên cho vay (Ngân hàng và các ng giao d ch v tài s n (ti n ho c hàng nh ch tài chính) và bên i vay (cá nhân, doanh nghi p và các ch th khác), trong ó bên cho vay chuy n giao tài s n cho bên vay s d ng trong m t kho ng th i gian nh t nh theo th a thu n, bên i vay có trách nhi m hoàn tr vô i u ki n v n g c và lãi cho bên cho vay khi B n ch t ho t có m t s ng tín d ng là m t ho t n h n thanh toán. ng quan h v tài s n có hoàn tr và c trưng cơ b n sau: Tài s n trong quan h tín d ng Ngân hàng dư i hai hình th c là b ng ti n và b ng tài s n b t ng s n hay ng s n. Vì ph i hoàn tr nên ngư i cho vay ph i có cơ s tin tư ng r ng ngư i i vay s hoàn tr úng h n (tín nhi m hay tài s n ràng bu c nghĩa v c a ngư i vay). Giá tr hoàn tr thông thư ng ph i l n hơn giá tr lúc cho vay, hay nói cách khác ngư i i vay ph i hoàn tr c v n g c vay và lãi. Lãi thu ư c ng c a ngư i cho vay bù m b o cho ho t p chi phí và có ư c m c l i nhu n nh t nh tương x ng v i r i ro mà NHTM có th gánh ch u. Như v y Tín d ng là m t quan h kinh t trong ó có s chuy n như ng t m th i m t lư ng giá tr (hình thái ti n t hay hi n v t) t ngư i s h u sang ngư i s d ng sau m t th i gian thu v m t lư ng giá tr l n hơn lư ng giá tr ban u v i nh ng i u ki n mà hai bên th a thu n. Tín d ng ngân hàng là quan h tín d ng b ng ti n t gi a m t bên là Ngân hàng v i m t bên là t t c các t ch c cá nhân trong xã h i, trong ó Ngân hàng giao quy n s d ng ti n cho h v i nh ng i u ki n th a thu n nh t nh (th i gian, lãi su t, kh i lư ng, i u ki n Theo quy t nh s 1627/2001/Q -NHNN ngày 31/12/2001 c a Th ng NHNN ban hành quy ch cho vay c a t ch c tín d ng như sau v ho t i v i khách hàng c nh nghĩa ng cho vay: "Cho vay là m t hình th c c p tín d ng, theo ó t ch c tín d ng giao cho khách hàng s d ng m t kho n ti n và th i gian nh t m b o). s d ng vào m c ích nh theo th a thu n v i nguyên t c có hoàn tr c g c và lãi". 9 1.2.1.2. Nguyên t c cho vay c a NHTM a, V n vay ph i ư c hoàn tr thanh kho n trong ho t c g c và lãi úng h n: y m b o tính ng là m c ích t i thư ng c a các NHTM, b i l v n c a NHTM cho vay có ngu n g c ch y u là v n huy ng ( i vay). Vi c huy ng v n u có th a thu n rõ ràng v th i h n hoàn tr và lãi su t kèm theo. Vi c huy ng ti n g i c a NHTM òi h i ph i thanh toán tr g c và lãi cho ngư i g i, c nh ó ph i m b o chi phí cũng như m c lãi nh t và ch p nh n r i ro trong ho t hoàn tr y chi phí ho t ho t nh ng th i bên NHTM duy trì ho t ng c a mình. Do ó vi c cho vay òi h i ph i ư c c g c và lãi và v i m c lãi su t m b o chi tr cho ngư i g i, cho ng c a NHTM và m t m c lãi thích h p cho vi c ch p nh n r i ro trong ng. b, V n vay ph i ư c s d ng úng m c ích: Nh m b o v an toàn v n c a mình ( i vay) cho vay i v i khách hàng, NHTM ph i th a thu n v i khách hàng v các m c ích s d ng v n vay trên cơ s vòng c a m b o tính h p pháp, tính an toàn và quay ng v n. Th a thu n các i u ki n kèm theo m c ích s d ng v n vay ó nh m t o i u ki n cho các NHTM ki m soát ư c r i ro c a bi n pháp k p th i, ch ng v n và có ư c ng x lý nh m gi m thi u r i ro m t v n, d n n nh hư ng n kh năng thanh kho n c a NHTM. Do v y, v n vay c n ph i ư c s d ng úng m c ích. 1.2.1.3. i u ki n vay v n i v i khách hàng a, Có năng l c pháp lu t dân s , năng l c hành vi dân s và ch u trách nhi m dân s theo quy nh c a pháp lu t. b, Có m c ích s d ng v n vay h p pháp. c, Có kh năng tài chính, m b o tr n trong th i gian cam k t. d, Có d án d u tư, phương án s n xu t, kinh doanh, d ch v kh thi và có hi u qu , ho c có d án u tư, phương án ph c v i s ng kh thi và phù h p v i quy nh c a pháp lu t. e, Th c hi n các quy nh v m b o ti n vay theo quy nh c a Chính ph và hư ng d n c a NHNN Vi t Nam. 1.2.2. Các hình th c tín d ng c a Ngân hàng thương m i Ho t ng tín d ng r t phong phú và a d ng, tùy theo tiêu th c khác nhau mà có các cách phân lo i khác nhau. Trên cơ s ó ngân hàng thi t l p quy trình cho vay, ng
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng