Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Chuyên ngành kinh tế Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện bố trạch, tỉnh q...

Tài liệu Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện bố trạch, tỉnh quảng bình

.PDF
132
208
135

Mô tả:

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TRẦN NGỌC HUY NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CHUYÊN MÔN CẤP XÃ Ở HUYỆN BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ HUẾ - 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TRẦN NGỌC HUY NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CHUYÊN MÔN CẤP XÃ Ở HUYỆN BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ MÃ SỐ: 8340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGUYỄN VĂN PHÁT HUẾ - 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ cho một học vị nào. Mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả Trần Ngọc Huy i LỜI CẢM ƠN Cho phép tôi được trân trọng và đặc biệt bày tỏ lời cám ơn sâu sắc đến Phó Giáo sư – Tiến sĩ Nguyễn Văn Phát, người thầy đã nhiệt tình, tận tâm, đầy trách nhiệm hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cám ơn các Quý thầy cô giáo và cán bộ công chức Trường Đại học Kinh tế Huế đã dạy bảo và giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình học tập và làm luận văn. Cám ơn lãnh đạo, cán bộ phòng ban của huyện và UBND các xã trong địa bàn huyện. Cám ơn đồng nghiệp, bạn bè lớp cao học K17B2 - QLKT UD Huế, cùng toàn thể những người đã giúp đỡ tôi trong quá trình điều tra phỏng vấn và thụ thập số liệu cũng như góp ý kiến để xây dựng luận văn. Để thực hiện luận văn, bản thân tôi đã cố gắng tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu với tinh thần chịu khó, nghị lực và ý chí vươn lên. Tuy nhiên, không tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót nhất định. Kính mong Quý thầy, cô giáo và bạn bè, đồng nghiệp tiếp tục đóng góp ý kiến để đề tài được hoàn thiện hơn. Do trình độ còn hạn chế, việc có một số lỗi sẽ là điều không thể tránh khỏi, tác giả luận văn mọng nhận được sự đóng góp ý kiến từ quý vị, mong muốn cho bản thân luận văn được hoàn chỉnh hơn. Cuối cùng, tôi xin được cám ơn gia đình và người hân đã động viên, giúp tôi yên tâm công tác và hoàn thành được luận văn này./. Quảng Bình, ngày thàng năm 2018 Tác giả Trần Ngọc Huy ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ Họ và Tên: TRẦN NGỌC HUY Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Niên khóa: 2016-2018 Người hướng dẫn khoa học: PGS – TS NGUYỄN VĂN PHÁT Tên đề tài: NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CHUYÊN MÔN CẤP XÃ Ở HUYỆN BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH 1. Tính cấp thiết của đề tài Cấp xã có tầm quan trọng bậc nhất, là cấp đơn vị hành chính nhỏ nhất nhưng lại là nơi gần dân nhất, nơi mà mọi đường lối chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước trực tiếp đi vào cuộc sống, đồng thời là nơi tiếp thu những ý kiến của dân để phản ánh lại cho Đảng, Nhà nước kịp thời sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Vì vậy, vấn đề nghiên cứu “Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình” có tính cấp thiết. 2. Phương pháp nghiên cứu Trong quá trình nghiên cứu của mình, đề tài sử dụng các phương pháp chủ yếu sau: Điều tra, phỏng vấn, thu thập số liệu thứ cấp. Sử dụng phương pháp tổng hợp, phân tích thống kê và phương pháp phân tích bằng phần mềm SPSS để xử lý số liệu sơ cấp. 3. Kết quả nghiên cứu: Chất lượng công chức chuyên môn các xã chưa cao, số lượng còn thiếu. Các chính sách khuyến khích về vật chất lẫn tinh thần hiện còn bất cập chưa khuyến khích được tinh thần cống hiến của đội ngũ công chức. Chính sách về đào tạo, bồi dưỡng mặc dù được chú trọng nhưng còn nhiều bất hợp lý. Chất lượng cung ứng dịch vụ công của công chức chuyên môn được người dân đánh giá chấp nhận được, tuy nhiên vẫn còn một số tồn tại. Bên cạnh đó chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn các xã, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn tại các xã trên địa bàn huyện Bố Trạch trong thời gian tới. iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Ký hiệu Ý nghĩa CCCM Công chức chuyên môn CBCC Cán bộ công chức VC Viên chức ĐTBD Đào tạo bồi dưỡng CMNV Chuyên môn nghiệp vụ UBND Ủy ban nhân dân HĐND Hội đồng nhân dân TP Thành phố CCHC Cải cách hành chính QLNN Quản lý Nhà nước THPT Trung học phổ thông THCS Trung học cơ sở HCCB Hội Cựu chiến binh HND Hội Nông dân HLHPN Hội liên hiệp phụ nữ MTTQVN Mặt trận Tổ quốc Việt Nam LLCT Lý luận chính trị CNXH Chủ nghĩa xã hội CNH Công nghiệp hóa HĐH Hiện đại hóa KT-XH Kinh tế xã hội TT Thứ tự iv MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ ii TÓM LƯỢC LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC KINH TẾ ................................ iii MỤC LỤC...................................................................................................................v DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ...............................................................................x PHẦN MỞ ĐẦU.........................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2 2.1. Mục tiêu chung.....................................................................................................2 2.2. Mục tiêu cụ thể.....................................................................................................2 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ..............................................................................2 3.1. Đối tượng nghiên cứu...........................................................................................2 3.2. Phạm vi nghiên cứu..............................................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu.........................................................................................3 4.1. Phương pháp thu thập thông tin, dữ liệu ..............................................................3 4.2. Phương pháp phân tích.........................................................................................4 5. Kết cấu luận văn......................................................................................................4 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ......................................................................5 CHƯƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CHUYÊN MÔN CẤP XÃ................................................5 1.1. Chính quyền cấp xã và đội ngũ chuyên môn cấp xã............................................5 1.1.1. Chính quyền cấp xã...........................................................................................5 1.1.1.1 Khái niệm chính quyền cấp xã ........................................................................5 1.1.1.2. Đặc điểm của chính quyền cấp xã..................................................................6 1.1.1.3. Phân loại các đơn vị hành chính cấp xã: ........................................................8 1.1.2. Đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ..........................................................11 1.1.2.1 Khái niệm về công chức chuyện môn cấp xã................................................11 1.1.2.2. Vị trí, vai trò của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã............................13 1.1.3. Tổ chức bộ máy và tiêu chuẩn đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã..........15 v 1.1.3.1. Tổ chức bộ máy chính quyền cấp xã............................................................15 1.1.3.2. Tiêu chuẩn đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã .....................................16 1.2. Chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ...........................................20 1.2.1. Khái niệm ........................................................................................................20 1.2.2. Các tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ......22 1.2.2.1. Nhóm tiêu chí đánh giá về trình độ chuyên môn nghiệp vụ ........................22 1.2.2.2. Nhóm tiêu chí đánh giá phẩm chất đạo đức và phẩm chất chính trị. ...........24 1.2.2.3. Nhóm các tiêu chí đánh giá về tình trạng sức khỏe và thể lực ....................25 1.2.2.4. Nhóm tiêu chí đánh giá hiệu quả thực thi công vụ của công chức chuyên môn cấp xã ................................................................................................................25 1.2.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã .....28 1.2.3.1. Đào tạo, bồi dưỡng.......................................................................................28 1.2.3.2. Cơ chế tuyển dụng, phân công, bổ nhiệm ....................................................29 2.2.3.3. Chế độ chính sách bảo đảm lợi ích vật chất.................................................31 1.2.3.4. Chế độ chính sách bảo đảm lợi ích tinh thần ...............................................32 1.3. Tác động của chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn lên chất lượng dịch vụ công cấp xã................................................................................................................33 1.3.1. Chất lượng dịch vụ công cấp xã......................................................................33 1.3.1.1. Khái niệm .....................................................................................................33 1.3.1.2 Các tiêu chí đánh giá chất lượng dịch vụ công cấp xã..................................34 1.3.2. Tác động của chất lượng đội ngũ công chức lên chất lượng dịch vụ công.....36 1.3.2.1. Tác động lên quá trình phổ biến chính sách.................................................36 1.3.2.2. Tác động lên quá trình thực thi chính sách ..................................................37 1.3.2.3. Tác động lên quá trình giám sát thực hiện chính sách .................................37 1.4. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC của một số địa phương trong nước và bài học kinh nghiệm đối với huyện Bố Trạch .............................................38 1.4.1. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC của một số địa phương trong nước .................................................................................................................38 1.4.1.1. Kinh nghiệm của tỉnh Bình Dương ..............................................................38 vi 1.4.1.2. Kinh nghiệm tại thành phố Đà Nẵng ...........................................................38 1.4.1.3. Kinh nghiệm của thành phố Hà Nội.............................................................40 1.4.1.4. Kinh nghiệm của tỉnh Quảng Trị .................................................................41 1.4.2. Bài học nâng cao chất lượng của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch .........................................................................................................42 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CHUYÊN MÔN CẤP XÃ HUYỆN BỐ TRẠCH ...................................................43 2.1. Điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế - xã hội của huyện Bố Trạch...................43 2.1.1. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên .................................................43 2.1.2. Về kinh tế ........................................................................................................47 Những năm đầu thập kỷ trước, cũng như cả nước nền kinh tế huyện Bố Trạch bắt đầu chuyển đổi từ một nền kinh tế nông nghiệp kế hoạch hóa tập trung sang nền kinh tế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa chấp nhận cạnh tranh. Tuy trong hoàn cảnh đó nhưng tất cả các ngành kinh tế của huyện đã vượt qua được những thách thức ban đầu và đạt nhiều thành tựu đáng kể. .................................................47 2.1.3. Văn hóa - xã hội ..............................................................................................52 2.1.4. Nguồn lực con người.......................................................................................53 2.2. Thực trạng số lượng, chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch....................................................................................................................54 2.2.1. Số lượng công chức chuyên môn cấp xã huyện Bố Trạch..............................54 2.2.2. Số lượng và cơ cấu theo giới tính và độ tuổi ..................................................60 2.2.3. Số lượng và cơ cấu công chức chuyên môn phân theo trình độ chuyên môn nghiệp vụ ...................................................................................................................61 2.2.4. Thực trạng công chức chuyên môn theo trình độ lý luận và phẩm chất chính trị ...............................................................................................................................62 2.3. ĐÁNH GIÁ CỦA CÁC ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU TRA VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CHUYÊN MÔN CẤP XÃ HUYỆN BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH..........................................................................................................66 2.3.1. Đánh giá của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã .....................................66 vii 2.3.1.1. Đặc điểm đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã........................................66 2.3.1.2. Thống kê mô tả đánh giá của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch thông qua các yếu tố ảnh hưởng chất lượng đội ngũ .....................69 2.3.2. Đánh giá của người dân ..................................................................................73 2.3.3. Đánh giá của cán bộ quản lý ...........................................................................74 2.4. Đánh giá chung về chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch....................................................................................................................77 2.4.1. Kết quả đạt được .............................................................................................77 2.4.2. Những tồn tại hạn chế .....................................................................................78 2.4.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế ........................................................79 CHƯƠNG 3. QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU VÀ GẢI PHÁP NÂNG CAO ................81 CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CHUYÊN MÔN CẤP XÃ Ở HUYỆN BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH.........................................................................81 3.1. QUAN ĐIỂM VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CHUYÊN MÔN CẤP XÃ ..........................................................................................................81 3.1.1. Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã phải nhận thức đúng đắn vị trí, vai trò của cấp xã .............................................................................81 3.1.2. Nhận thức đúng đắn vai trò của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã........82 3.1.3. Nâng cao chất lượng công chức chuyên môn cấp xã phải đảm bảo sự gắn kết chặt chẽ giữa chuyên môn nghiệp vụ với đạo đức nghề nghiệp ...............................82 3.1.4. Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã là trách nhiệm của tất cả các ấp ủy Đảng, chính quyền và từng công chức trong bộ máy chính quyền cấp xã..............................................................................................................83 3.1.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã là một quá trình đào tạo liên tục được thực hiện đồng bộ từ khâu tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo và sử dụng ......................................................................................................................83 3.2. MỤC TIÊU.........................................................................................................84 3.2.1.Mục tiêu chung.................................................................................................84 3.2.2. Mục tiêu cụ thể................................................................................................84 viii 3.3. CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU ............................................................................85 3.3.1. Quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng công chức chuyên môn cấp xã......................85 3.3.2. Tuyển dụng và đổi mới chính sách chế độ đối với công chức chuyên môn cấp xã ...............................................................................................................................88 3.3.3. Đổi mới công tác quản lý đánh giá, bố trí và luân chuyên công chức chuyên môn cấp xã ................................................................................................................91 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................................94 1. KẾT LUẬN ...........................................................................................................94 2. KIẾN NGHỊ ..........................................................................................................94 TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................97 QUYẾT ĐỊNH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN NHẬN XÉT CỦA PHẢN BIỆN 1+2 BẢN GIẢI TRÌNH XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN ix DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Giá trị tăng thêm và tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm của giai đoạn 2014-2016...................................................................................50 Bảng 2.2: Thực trạng số lượng công chức chuyên môn cấp xã huyện bố trạch năm 2017 .............................................................................................56 Bảng 2.3: Phân bổ số lượng công chức chuyên môn cấp xã ở huyện bố trạch năm 2017 .....................................................................................................58 Bảng 2.4: Thực trạng công chức chuyên môn cấp xã huyện bố trạch phân theo độ tuổi..................................................................................................60 Bảng 2.5: Trình độ văn hóa, chuyên môn của công chức cấp xã trên địa bàn huyện bố trạch .....................................................................................62 Bảng 2.6: Tỷ lệ đạt chuẩn của công chức cấp xã ở huyện bố trạch giai đoạn 2015-2017............................................................................................63 Bảng 2.7: Trình độ lý luận chính trị và quản lý nhà nước của đội ngũ công chức cấp xã huyện bố trạch..........................................................................64 Bảng 2.8: Trình độ ngoại ngữ, tin học của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã huyện bố trạch .....................................................................................65 Bảng 2.9. Đặc điểm mẫu khảo sát là công chức chuyên môn cấp xã..................67 Bảng 2.10. Đánh giá của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã .........................69 Bảng 2.11. Thống kê mô tả kết quả đánh giá của người dân ......................................73 Bảng 2.12. Thống kê mô tả kết quả đánh giá của cán bộ quản lý về kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ...75 x PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức nhà nước (sau đây gọi chung là công chức) là một trong những nội dung quan trọng của công tác cải cách hành chính. Vì vậy, trong chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2010-2015, xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức là một trong bảy chương trình hành động có ý nghĩa quan trọng góp phần xây dựng một nền hành chính dân chủ, trong sạch, vững mạnh, chuyên nghiệp, từng bước hiện đại, xây dựng bộ máy nhà nước hoạt động có hiệu lực, hiệu quả. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng luôn quan tâm, chăm lo xây dựng cấp xã, đã tổng kết và rút ra bài học có ý nghĩa cực kỳ quan trọng “cấp xã là gần gũi dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm được việc thì mọi công việc đều xong xuôi”. Thấm nhuần tư tưởng của Người, trong quá trình hoạt động của mình, Đảng ta luôn quan tâm đến vai trò quan trọng của cán bộ, công tác cán bộ và đánh giá cao vai trò của cơ sở. Nhất là từ Nghị quyết Trung ương 8 (khoá VII), Nghị quyết Trung ương 3, Nghị quyết Trung ương 6 (khoá VIII). Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá IX) đã ra nghị quyết "về đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở xã, phường, thị trấn". Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, Đảng ta xác định nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, là khâu đột phá vì thế đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã lại càng có vai trò quan trọng. Đội ngũ cán bộ công chức nhà nước bao gồm nhiều cấp; tuy nhiên, cán bộ cấp xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cán bộ cấp xã) có tầm quan trọng bậc nhất. Lý do là mặc dù cấp xã là cấp đơn vị hành chính nhỏ nhất nhưng lại là nơi gần dân nhất, nơi mà mọi đường lối chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước trực tiếp đi vào cuộc sống, đồng thời là nơi tiếp thu những ý kiến của dân để phản ánh lại cho đảng và Nhà nước kịp thời sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Trên thực tế, cán bộ cấp xã hàng ngày phải giải quyết một khối lượng công việc rất lớn, đa dạng và phức tạp, liên quan đến tất cả mọi mặt của đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng; vì vậy, nếu đội ngũ 1 này thiếu phẩm chất và năng lực sẽ gây những hậu quả tức thời và nghiêm trọng về nhiều mặt cho các địa phương nói riêng và cho cả nước nói chung. Nhận thức được ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề trên tôi chọn nghiên cứu đề tài “Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình” làm luận văn thạc sỹ của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Trên cơ sở phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã, đề xuất những giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận chung và thực tiễn về chất lượng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã. - Đánh giá đúng thực trạng chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã của huyện Bố Trạch hiện nay. Phân tích những nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức chuyên môn cấp xã. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài được xác định là những vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Luận văn nghiên cứu công tác nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. - Về thời gian: Đề tài được tiến hành nghiên cứu từ năm 2015 đến 2017; đề xuất giải pháp đến năm 2020. Các số liệu thống kê phục vụ nghiên cứu đề tài bao gồm các số liệu, tài liệu về cán bộ, công chức cấp xã từ 2015 đến nay. 2 - Về không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu công tác nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn xã trên địa bàn huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập thông tin, dữ liệu * Phương pháp thu thập thông tin dữ liệu thứ cấp: - Thông tin khoa học trong các công trình nghiên cứu về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã trong nước; - Thông tin và số liệu thống kê từ các báo cáo của các cơ quan nghiên cứu và cơ quan quản lý nhà nước ở tỉnh Quảng Bình như: Sở Nội vụ; phòng Nội vụ Huyện Bố Trạch và các xã trên địa bàn huyện Bố Trạch. * Phương pháp thu thập thông tin dữ liệu sơ cấp: - Nội dung điều tra phục vụ cho việc phân tích, đánh giá + Đánh giá của người dân về kết quả giải quyết công việc của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã. + Đánh giá của người dân về phẩm chất đạo đức, lối sống của đội ngũ công chức chuyên môn chuyên môn cấp xã. + Đánh giá của người dân về thái độ, tinh thần phục vụ, trách nhiệm với công việc của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã. + Đánh giá của cán bộ quản lý về kỹ năng chuyên môn nghệp vụ của đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã. + Đánh giá của đội ngũ công chức chuyên môn về công tác đào tạo, công tác quy hoạch, công tác bố trí, sử dụng, sắp xếp công việc, công tác tuyển dụng, thực hiện công việc, lương thưởng và chế độ đãi ngộ - Đối tượng điều tra: Gồm cán bộ lãnh đạo quản lý công chức chuyên môn; Người dân; Công chức chuyên môn các xã. - Quy mô mẫu: Nghiên cứu 06 xã và 01 thị trấn. Số lượng mẫu: 175 mẫu. + Cán bộ lãnh đạo quản lý: 21 người + Người dân: 105 người + Công chức chuyên môn: 49 người 3 - Phương pháp chọn mẫu: + Đối với lãnh đạo quản lý: Mỗi đơn vị hành chính lấy phiếu của 03 lãnh đạo. gồm Bí thư, Chủ tịch và Phó Chủ tịch ủy ban nhân dân (UBND). + Người dân: Mỗi xã, thị trấn lấy phiếu điều tra của 15 người dân để chọn mẫu khảo sát. + Công chức chuyên môn: Mỗi xã, thị trấn gồm có 07 công chức chuyên môn. 4.2. Phương pháp phân tích - Phương pháp thống kê so sánh: + So sánh đánh giá của người dân về kết quả giải quyết công việc giữa các nhóm đội ngũ cán bộ và đội ngũ công chức chuyên môn + So sánh đánh giá của người dân về phẩm chất đạo đức, lối sống giữa các nhóm đội ngũ cán bộ và đội ngũ công chức chuyên môn + So sánh đánh giá của người dân về thái độ, tinh thần phục vụ, trách nhiệm với công việc giữa các nhóm đội ngũ cán bộ và đội ngũ công chức chuyên môn - Phương pháp thống kê mô tả: Dùng để phân tích, mô tả tổng quát về tình hình địa bàn nghiên cứu, thực trạng chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã. 5. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chương 1: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chất lượng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã. Chương 2: Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã trên địa bàn huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình. Chương 3: Mục tiêu, giải pháp xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức chuyên môn cấp xã ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình đến năm 2020 4 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CHUYÊN MÔN CẤP XÃ 1.1. Chính quyền cấp xã và đội ngũ chuyên môn cấp xã 1.1.1. Chính quyền cấp xã 1.1.1.1 Khái niệm chính quyền cấp xã Theo quy định của Hiến pháp năm 2013, “Chính quyền địa phương được tổ chức ở các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Cấp chính quyền địa phương gồm có Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân được tổ chức phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do luật định”. Trong đó Hội đồng nhân dân gồm các đại biểu Hội đồng nhân dân do cử tri ở địa phương bầu ra, là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên. UBND là cơ quan chấp hành của HĐND, là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước HĐND và cơ quan nhà nước cấp trên. Xuất phát từ vị trí chính quyền của cấp xã trong hệ thống chính trị nên có vai trò rất quan trọng trong cơ chế thực hiện quyền lực nhà nước của nhân dân. Có thể khẳng định chính quyền cấp xã là cầu nối quan trọng giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân. - Chính quyền cấp xã là nơi trực tiếp tổ chức thực hiện đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. vì vậy, cấp xã nói chung là cơ sở cho việc xây dựng và kiểm nghiệm tính đúng đắn của đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước trong cuộc sống. - Chính quyền cấp xã là nơi trực tiếp giải quyết các yêu cầu của nhân dân. Trong thực tế cuộc sống, khi cần có sự can thiệp của chính quyền, thì nơi người dân tìm đến đầu tiên chính là chính quyền cơ sở. Chính quyền cấp xã cũng là nơi trực tiếp đưa ra các giải pháp cần thiết theo thẩm quyền để giải quyết những yêu cầu chính đáng của người dân, tạo điều kiện cho người dân có cuộc sống bình yên, thực hiện có hiệu quả các quyền và nghĩa vụ của mình đối với nhà nước và cộng đồng.. 5 - Chính quyền cấp xã là nơi quyết định các vấn đề kinh tế xã hội ở địa phương. Tính hiệu quả trong hoạt động quản lý nhà nước của chính quyền cấp xã đóng vai trò quan trọng, chủ yếu trong việc cung cấp các dịch vụ công phục vụ nhân dân và bộ máy nhà nước đó. Từ đó, chính quyền cấp xã giúp cho cơ quan nhà nước cấp trên có những căn cứ để hoạch định chính sách phát triển kinh tế xã hội sát với yêu cầu thực tế của cuộc sống. - Chính quyền cấp xã là nơi nắm bắt tâm tư nguyện vọng của nhân dân địa phương để kịp thời phản ánh với cơ quan nhà nước cấp trên, giúp nhà nước đề ra các biện pháp phù hợp với đặc điểm của mỗi địa phương. Thực tế chứng minh ở một số địa phương như Tây Nguyên, Tây Bắc… cho thấy, nếu không đi sâu sát, nắm bắt nguyện vọng của nhân dân sẽ gây ra sự chia rẽ trong nội bộ nhân dân, phá vỡ mối quan hệ máu thịt giữa Đảng và nhân dân [13]. Chính quyền cấp xã là trung tâm của hệ thống chính trị ở cơ sở, là địa bàn gắn trực tiếp nhất với cuộc sống nhân dân. Tất cả các tổ chức quyền lực nhà nước cấp trên cuối cùng đều phải thông qua vai trò của hệ thống chính quyền cấp xã và nếu không có chính quyền cơ sở vững chắc, các tổ chức chính quyền cấp trên khó có thể phát huy tác dụng. Các quan hệ nhân dân với Đảng, với Nhà nước thể hiện trước hết và trực tiếp thông qua quan hệ của nhân dân với chính quyền cấp xã. Sức mạnh của hệ thống chính trị được chứng minh qua sức mạnh của chính quyền cơ sở. Cơ sở và chính quyền cơ sở là yếu tố quyết định sự nghiệp thành bại của sự nghiệp đổi mới của cả nước nói chung và công nghiệp hóa, hiện đại hóa nói riêng. Như vậy, chính quyền cấp xã là trung tâm của hệ thống chính trị cơ sở, là một trong các cấp chính quyền của nhà nước ta bao gồm HĐND và UBND là những cơ quan quyết định và tổ chức thực hiện những chủ trương, biện pháp liên quan đến phát triển kinh tế xã hội, an ninh, quốc phòng và đời sống của nhân dân ở địa phương theo quy định của hiến pháp và pháp luật [1]. 1.1.1.2. Đặc điểm của chính quyền cấp xã Một là: Chính quyền cấp xã là cấp cơ sở trực tiếp tiếp xúc với nhân dân. Cán bộ, công chức cấp xã thực hiện quan hệ công tác không chỉ với tư cách là người 6 thực thi quyền lực của nhà nước mà còn là người trong mối quan hệ gia tộc và làng xóm lâu đời. Là người trực tiếp hàng ngày giải quyết các vấn đề liên quan đến lợi ích thiết thực của đời sống nhân dân, cán bộ, công chức cấp xã phải đạt được: một mặt, đúng chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; mặt khác phải thấu tình đạt lý trong quan hệ xóm làng. Sự nghiệp đổi mới, quá trình công nghiệp hóa (CNH), hiện đại hóa (HĐH) đất nước làm cho bộ mặt của nông thôn thay đổi từng ngày trên lĩnh vực đòi hỏi cán bộ chính quyền cấp xã phải có tư duy mơi, trình độ kiến thức mới về chính trị, kinh tế, khoa học kỹ thuật, quản lý. Hai là: Tổ chức bộ máy của chính quyền cấp xã khác với các đơn vị hành chính cấp trên: Ở xã chỉ có HĐND và UBND thực hiện việc quản lý địa phương. Trong đó HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước, là cơ quan đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân địa phương và UBND là cơ quan chấp hành và đồng thời là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương mà không có các cơ quan tư pháp như: Viện kiểm sát và Tòa án. Vì thế, chính quyền cấp xã phải quản lý nhà nước về kinh tế, văn hóa xã hội, an ninh quốc phòng theo thẩm quyền do pháp luật quy định. Ba là: Chính quyền cấp xã là cấp thấp nhất trực tiêp thực hiện các nhiệm vụ cụ thể, là cấp đưa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và thực tế cuộc sống. Ngoài việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của chính quyền cấp xã nói chung, chính quyền cấp xã còn phải căn cứ và tình hình thực tế ở địa phương mình chủ động đưa ra các biện pháp tuyên truyền, giáo dục, thuyết phục nhân dân nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật; chủ động đưa ra những tiến bộ khoa học, công nghệ và sản xuất đề nâng cao năng suất lao động, phát triển ngành nghề mới, tìm thị trường tiêu thụ sản phẩm của địa phương, giải quyết việc làm, cải thiện đời sống của nhân dân địa phương. Bốn là: Trong hoạt động của chính quyền cấp xã, giữa HĐND và UBND khó tách biệt nhau về các lĩnh vực thẩm quyền và UBND có ưu thế vượt trội: Chính quyền cấp xã được coi là một cấp chính quyền hoàn chỉnh, bao quát toàn diện đời sống, kinh tế, xã hội, văn hóa, an ninh, quốc phòng ở địa bàn cơ sở. Nội dung các 7 Nghị quyết HĐND và Quyết định của UBND nhìn chung là giống nhau, chỉ khác nhau ở chỗ: HĐND quyết định biện pháp, còn UBND tổ chức thực hiện. Trong khi đó, tổ chức bộ máy của HĐND không đủ sức hoạt động độc lập mà chủ yếu dựa vào bộ máy của UBND để tham mưu soạn thảo các Nghị quyết. Năm là: Các đơn vị hành chính cấp xã, được hình thành trên nền tảng những địa điểm quần cư, nó liên kết dân cư trong một khối liên hoàn thống nhất. Mọi vấn đề của địa phương đều liên quan chặt chẽ với nhau và cần phải giải quyết trên cơ sở kết hợp hài hòa các lợi ích: Nhà nước, dân cư và giữa dân cư với nhau. Chính quyền ở đây không chỉ là cơ quan cai trị - quản lý mà còn là cơ quan thể hiện lợi ích chung của dân cư. Trong khi tổ chức quyền lực nhà nước ở cấp Trung ương có việc phân chia, hoặc phân công trách nhiệm một cách rạch ròi giữa lập pháp , hành pháp và tư pháp. Cấp tỉnh, cấp huyện cũng có cơ quan tư pháp - Viện kiểm sát nhân dân và Tòa án nhân dân. Riêng cấp xã, trong cơ cấu tổ chức bộ máy chính quyền địa phương chỉ có HĐND là cơ quan quyền lực nhà nước của địa phương và UBND là cơ quan chấp hành của HĐND và là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, thậm chí UBND cấp xã, phường, thị trấn trong nhiều trường hợp kiêm nhiệm luôn cả chức năng tư pháp. 1.1.1.3. Phân loại các đơn vị hành chính cấp xã: Cấp xã là cấp cuối cùng trong hệ thống chính trị 4 cấp của nước ta. Tính đến ngày 31/12/2017. Nước ta có 11.121 đơn vị hành chính cấp xã bao gồm: 1.448 phường, 623 thị trấn và 9.050 xã [2]. Qua hơn 30 năm đổi mới chúng ta đã thu được nhiều thành tựu về kinh tế. Nó là nền tảng cho việc đổi mới hệ thống chính trị, trong đó có đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền cơ sở. Đổi mới hệ thống chính trị trở thành xúc tác, động lực cho đổi mới kinh tế thu được kết quả. Một trong những yếu tố góp phần nâng cao vai trò của chính quyền cơ sở trong việc quản lý xã hội là Đảng, Nhà nước ta đã xác định tiêu chí phân loại đơn vị hành chính cấp xã trên cơ sở các điều kiện tự nhiên, xã hội, địa lý,phong tục, tập quán. 8
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan