Tài liệu Nâng cao chất lượng dịch vụ thẻ tại ngân hàng ngoại thương hà nội

1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu Sự xuất hiện của thị trường thẻ đã làm thay đổi cách chi tiêu, thanh toán của cộng đồng xã hội. Với đặc tính vốn có và các tiện ích mà dịch vụ thẻ mang lại thì dịch vụ thẻ ngày càng thu hút sự quan tâm của mọi tầng lớp dân cư. Nâng cao thị phần thẻ trên thị trường và tạo ra ngày càng nhiều lợi nhuận từ việc cung cấp dịch vụ này, đang là xu hướng mà các NHTM Việt Nam hướng tới hiện nay. Vietcombank Hà Nội cũng không nằm ngoài mục tiêu phát triển đó. Với hơn 15 năm phát triển, dịch vụ thẻ của Vietcombank Hà Nội đã phát triển và đạt được những thành tựu nhất định, thu hút hơn 99.000 cá nhân trên địa bàn Hà Nội tham gia và sử dụng dịch vụ thẻ. Với môi trường cạnh tranh gay gắt và khốc liệt nhu hiện nay, ngày càng nhiều NHTM tham gia vào lĩnh vực dịch vụ thẻ thì việc phát triển dịch vụ thẻ và giữ vững thị phần thẻ trên thị trường không còn chỉ phụ thuộc vào các chính sách Marketing mà phụ thuộc chính vào chất lượng dịch vụ thẻ. Khách hàng càng hài lòng, thỏa mãn bao nhiêu với chất lượng dịch vụ thẻ, họ càng tin tưởng sử dụng dịch vụ này nhiều hơn. Và việc tăng cường tính cạnh tranh và mở rộng thị phần thẻ không còn là vấn đề quá khó khăn nữa. Vậy phải làm gì để chất lượng dịch vụ thẻ của Vietcombank Hà Nội ngày càng nâng cao và hoàn thiện là vấn đề cần được quan tâm và giải quyết. Trước bối cảnh đó, đề tài “Nâng cao chất lượng dịch vụ thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội” được lựa chọn nhằm hệ thống thống hóa các vấn đề cơ bản về chất lượng dịch vụ thẻ tại NHTM, đồng thời phân tích thực trạng chất lượng dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội, từ đó đưa ra các giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội. 2 2. Mục tiêu nghiên cứu - Hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản về chất lượng dịch vụ thẻ của NHTM - Phân tích thực trạng chất lượng dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội. Trên cơ sở đó đưa ra những phân tích, đánh giá những kết quả đạt được cũng như những hạn chế trong chất lượng dịch vụ thẻ - Đề xuất một só giải pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao chất lượng dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu chất lượng dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội - Phạm vi nghiên cứu: nghiên cứu chất lượng dịch vụ thẻ của Vietcombank Hà Nội từ năm 2005 đến năm 2008 4. Phương pháp nghiên cứu Trên cơ sở phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, các phương pháp được sử dụng trong quá trình thực hiện luận văn gồm: Phương pháp hệ thống, phân tích hoạt động kinh tế, chon mẫu, thống kê… 5. Đóng góp của Luận văn - Hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản về chất lượng dịch vụ thẻ của NHTM - Phân tích thực trạng chất lượng dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội. Trên cơ sở đó đưa ra những phân tích, đánh giá những kết quả đạt được cũng như những hạn chế trong chất lượng dịch vụ thẻ - Đề xuất một só giải pháp nhằm hoàn thiện và nâng cao chất lượng dịch vụ thẻ tại Vietcombank Hà Nội. 3 6. Kết cấu của Luận văn Ngoài lời mở đầu và kết luận, Luận văn được kết cấu theo ba chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại Chương 2: Thực trạng chất lượng dịch vụ thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thẻ tại Ngân hàng Ngoại thương Hà Nội 4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ THẺ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1. Dịch vụ của ngân hàng thương mại 1.1.1. Khái quát về Ngân hàng thương mại Ngân hàng (NH) là một trong những tổ chức trung gian tài chính quan trọng nhất của nền kinh tế. NH bao gồm nhiều loại tùy thuộc vào sự phát triển của nền kinh tế nói chung và hệ thống tài chính nói riêng, trong đó ngân hàng thương mại (NHTM) thường chiếm tỷ trọng lớn nhất về quy mô tài sản, thị phần và số lượng các ngân hàng. NHTM đã hình thành và tồn tại và phát triển hàng trăm năm gắn liền với sự phát triển của kinh tế hàng hóa. Sự phát triẻn của hệ thống NHTM đã có tác động rất lớn và quan trọng đến quá trình phát triển của nền kinh tế hàng hóa, ngược lại nền kinh tế hàng hóa phát triển mạnh mẽ đến giai đoạn cao nhất của nó – nền kinh tế thị trường – thì NHTM cũng ngày càng được hoàn thiện và không thể thiếu được trong hoạt động kinh tế. Có rất nhiều khái niệm về NHTM nhưng nhìn chung các khái niệm đều có sự thống nhất rằng “NHTM là một trung gian tài chính điển hình quan trọng vào loại bậc nhất trong nền kinh tế thị trường mà hoạt động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi và tiến hành các hoạt động cho vay đồng thời làm trung gian thanh toán và thực hiện các nghiệp vụ chiết khấu thương phiếu cũng như các nghiệp vụ khác.” Vậy có thể nói NHTM là loại hình tổ chức tài chính cung cấp một danh mục và dịch vụ tài chính đa dạng nhất - đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh toán - và thực hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ một tổ chức trung gian tài chính nào trong nền kinh tế. Tổng tài sản của một ngân hàng có thể lên đến 1000 tỷ USD. Điển hình là Citigroup, năm 2007, tổng tài sản 1264 tỷ USD với trên 4000 chi nhánh tại 100 quốc gia, quản lý 200 triệu 5 tài khoản khách hàng, mỗi ngày thu lợi nhuận 49 triệu USD. Sự đa dạng trong các dịch vụ và chức năng của ngân hàng dẫn đến việc chúng được gọi là các “Bách hóa tài chính” (Financial department stores) và người ta bắt đầu thấy xuất hiện các khẩu hiệu quảng cáo tương tự như: Ngân hàng của bạn–Một tổ chức tài chính cung cấp đầy đủ dịch vụ (Your Bank–A full service Financial Institution). NHTM đã có lịch sử phát triển vài chục thế kỷ và đã phát triển qua nhiều hình thái, theo xu thế ngày càng mở rộng. Sự mở rộng thể hiện ở lượng dịch vụ, quy mô dịch vụ và ở sự lan rộng vượt ra ngoài mọi biên giới địa lý. Ngày nay, theo quy mô dịch vụ và lượng dịch vụ cung cấp, NHTM được phân loại thành ngân hàng bán lẻ và ngân hàng bán buôn: - Ngân hàng bán lẻ chỉ những hệ thống ngân hàng có nhiều chi nhánh mà đối tượng phục vụ thường là các khách hàng cá nhân, tổ chức có quy mô hoạt động nhỏ, đơn lẻ và tập trung vào các dịch vụ tiết kiệm, tạo tài khoản giao dịch, thanh toán, thế chấp, cho vay cá nhân, các loại thẻ tín dụng… - Ngân hàng bán buôn chỉ những ngân hàng chuyên cung cấp dịch vụ ngân hàng cho các doanh nghiệp, làm vai trò trung gian tài chính cho các doanh nghiệp. NHTM có hai hoạt động cơ bản là hoạt động kinh doanh (thu lãi) và hoạt động dịch vụ (thu phí). Trong đó hoạt động kinh doanh của NHTM là hoạt động mà ngân hàng cung cấp cho khách hàng qua đó làm tăng thu nhập cho ngân hàng thông qua việc thu lãi từ chính những hoạt động kinh doanh đó. Hoạt động dịch vụ là những nghiệp vụ mà ngân hàng cung cấp nhằm thực hiện theo yêu cầu ủy thác của khách hàng thông qua đó ngân hàng có thể làm tăng thu nhập từ phí mà dịch vụ đó mang lại. 1.1.2. Dịch vụ của ngân hàng thương mại Dịch vụ là một thuật ngữ thường được sử dụng trong nền kinh tế thị trường. Dịch vụ bao gồm nhiều loại hình hoạt động khác nhau và theo Philip 6 Kotler thì dịch vụ là một giải pháp hoặc lợi ích mà một bên có thể cung ứng cho bên kia và chủ yếu là vô hình, không dẫn đến việc chuyển quyền sở hữu. Dịch vụ có thể được hiểu là phương tiện có khả năng thỏa mãn mong muốn hoặc nhu cầu của con người. Dịch vụ ngân hàng được hiểu là các nghiệp vụ ngân hàng về vốn, tiền tệ, thanh toán, … mà ngân hàng cung cấp cho khách hàng đáp ứng nhu cầu kinh doanh, sinh lời, sinh hoạt cuộc sống, cất trữ tài sản và ngân hàng thu chênh lệch tỷ giá hoặc thu phí thông qua dịch vụ ấy. Trong xu hướng phát triển ngày nay mỗi ngân hàng có hàng trăm hàng nghìn dịch vụ khác nhau tùy theo trình độ phát triển của khách hàng, đặc điểm của mỗi vùng dân cư. Nước ta có 02 quan điểm khác nhau về dịch vụ ngân hàng Quan điểm 1: Nhiều người cho rằng các hoạt động sinh lời của NHTM ngoài hoạt động cho vay, đầu tư thì được gọi là hoạt động dịch vụ Quan điểm 2: Tất cả các hoạt động nghiệp vụ của một NHTM đều được coi là hoạt động dịch vụ Theo quan điểm 1 thì các dịch vụ ngân hàng ngày nay bao gồm các DVNH truyền thống và các DVNH hiện đại. Các DVNH truyền thống bao gồm: - Dịch vụ mua bán ngoại tệ: là một trong những DVNH đầu tiên được thực hiện là trao đổi (mua, bán) ngoại tệ - một Ngân hàng đứng ra mua bán một loại tiền này lấy một loại tiền khác. - Dịch vụ chuyển và nhận tiền: Là một trong những dịch vụ quan trọng của Ngân hàng sẵn sàng đáp ứng nhu cầu chuyển tiền cho nhiều mục đích khác nhau của khách hàng như học tập, chữa bệnh, du lịch, công tác, trả phí ở nước ngoài. Thêm vào đó khách hàng có thể yêu cầu người thân gửi tiền về Việt Nam thông qua hệ thống ngân hàng tại Việt Nam một cách nhanh chóng, thuận tiện và an toàn 7 - Dịch vụ ngân quỹ: Là những dịch vụ liên quan đến công tác quản lý tiền mặt như đổi tiền cũ sang tiền mới, tiền chẵn sang tiền lẻ, đếm tiền và đến tận các doanh nghiệp để thực hiện việc kiểm đếm tiền,… . - Dịch vụ bảo lãnh: Khả năng thanh toán của ngân hàng cho một khách hàng rất lớn và do ngân hàng nắm giữ tiền gửi của khách hàng, nên ngân hàng có uy tín trong bảo lãnh cho khách hàng. Trong những năm gần đây, nghiệp vụ bảo lãnh ngày càng đa dạng và phát triển mạnh. Ngân hàng thường bảo lãnh cho khách hàng của mình mua chịu hàng hóa và trang thiết bị, phát hành chứng khoán, vay vốn của tổ chức tín dụng khác,… - Dịch vụ ủy thác: Từ nhiều năm nay, các ngân hàng đã thực hiện việc quản lý tài sản và quản lý hoạt động tài chính cho cá nhân và doanh nghiệp thương mại. Theo đó, ngân hàng sẽ thu phí trên cơ sở giá trị của tài sản hay quy mô tài sản mà họ quản lý.Chức năng quản lý tài sản này được gọi là dịch vụ ủy thác (trust service). Hầu hết các ngân hàng đều cung cấp cả hai loại: dịch vụ ủy thác thông thường cho cá nhân, hộ gia đình và ủy thác thương mại cho các doanh nghiệp. Nhu cầu xã hội ngày càng cao, bên cạnh các sản phẩm dịch vụ truyền thống, ngân hàng đang cung cấp nhiều DVNH hiện đại hơn như: - Dịch vụ tư vấn tài chính: Các ngân hàng từ lâu đã được khách hàng yêu cầu thực hiện hoạt động tư vấn tài chính, đặc biệt là về tiết kiệm và đầu tư. Ngân hàng ngày nay cung cấp nhiều dịch vụ tư vấn tài chính đa dạng, từ chuẩn bị về thuế và kế hoạch tài chính cho các cá nhân đến các cơ hội thị trường trong nước và ngoài nước cho các doanh nghiệp của họ. - Quản lý tiền mặt :Qua nhiều năm, các ngân hàng đã phát hiện ra rằng một số dịch vụ mà họ làm cho bản thân mình cũng có ích đối với các khách hàng. 8 - Dịch vụ bảo hiểm: Các ngân hàng ngày nay còn tham gia kinh doanh các loại hình bảo hiểm phi nhân thọ; tái bảo hiểm phi nhân thọ trong và ngoài nước; hoạt động đầu tư tài chính - Dịch vụ cung cấp các kế hoạch hưu trí: Một số NHTM rất năng động trong việc quản lý kế hoạch hưu trí mà hầu hết các doanh nghiệp lập cho người lao động, đầu tư vốn và phát lương hưu cho những người đã nghỉ hưu hoặc tàn phế. Ngân hàng cũng cung cấp các kế hoạch tiền gửi hưu trí cho các cá nhân và giữ nguồn tiền gửi cho đến khi người sở hữu các kế hoạch này cần đến. - Dịch vụ môi giới đầu tư chứng khoán: Trên thị trường tài chính hiện nay, nhiều ngân hàng đang phấn đấu cung cấp đủ các dịch vụ tài chính, cho phép khách hàng thỏa mãn mọi nhu cầu tại một địa điểm. Đây là một trong những lý do chính khiến các ngân hàng bắt đầu bán các dịch vụ môi giới chứng khoán, cung cấp cho khách hàng cơ hội mua cổ phiếu, trái phiếu và các chứng khoán khác mà không phải nhờ đến người kinh doanh chứng khoán. Trong một vài trường hợp, các ngân hàng mua lại một công ty môi giới đang hoạt động hoặc thành lập các liên doanh với một công ty môi giới. - Dịch vụ quỹ tương hỗ và trợ cấp: Do ngân hàng cung cấp các tài khoản tiền gửi truyền thống với lãi suất quá thấp, nhiều khách hàng đã hướng tới việc sử dụng sản phẩm đầu tư (investment products) đặc biệt là các tài khoản của quỹ tương hỗ và hợp đồng trợ cấp. Loại hình này cung cấp triển vọng thu nhập cao hơn tài khoản tiền gửi dài hạn, cam kết thanh toán một khoản tiền mặt hàng năm cho khách hàng bắt đầu từ một ngày nhất định trong tương lai (chẳng hạn ngày nghỉ hưu). Ngược lại, quỹ tương hỗ bao gồm các chương trình đầu tư được quản lý một cách chuyên nghiệp nhằm vào việc mua cổ phiếu, trái phiếu và các chứng khoán phù hợp với mục tiêu của quỹ . Gần đây, hoạt động cung cấp nghiệp vụ quỹ tương hỗ của ngân hàng đã có nhiều giảm 9 sút do mức thu nhập không còn cao như trước, do những qui định nghiêm ngặt hơn và đồng thời do sự thay đổi trong quan điểm đầu tư của công chúng. - Dịch vụ thẻ : Ngày nay, thẻ là một phương tiện thanh toán thông dụng và văn minh. Các công ty và ngân hàng liên kết với nhau để khai thác lĩnh vực thu nhiều lợi nhuận này. Các loại thẻ Master Card, Visa, Dinners Club, JCB, American Express (Amex) được sử dụng rộng rãi trên toàn cầu. Người sử dụng thẻ có thể thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ, trả cước phí điện, điện thoại, tiền nước hay rút tiền mặt tại các máy rút tiền tự động 24/24 rất tiện lợi. Ngoài ra, họ còn được cấp hạn mức thấu chi qua thẻ mà khỏi phải bảo quản cất giữ tiền mặt không an toàn. 1.2. Dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm và phân loại thẻ 1.2.1.1. Khái niệm Nãi ®Õn dÞch vô thÎ tríc hÕt chóng ta ph¶i cã kh¸i niÖm vÒ thÎ ng©n hµng. Cã rÊt nhiÒu kh¸i niÖm ®Ó diÔn ®¹t ®èi víi thÎ ng©n hµng hay thÎ thanh to¸n, mçi kh¸i niÖm víi mét c¸ch diÔn ®¹t kh¸c nhau nhng nh×n chung cã thÓ hiÓu: ThÎ ng©n hµng lµ mét ph¬ng tiÖn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, ra ®êi tõ ph¬ng thøc mua b¸n chÞu hµng hãa b¸n lÎ vµ ph¸t triÓn g¾n liÒn víi øng dông c«ng nghÖ tin häc trong lÜnh vùc ng©n hµng. ThÎ ng©n hµng lµ c«ng cô thanh to¸n do ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ cÊp cho kh¸ch hµng sö dông thanh to¸n hµng hãa dÞch vô hoÆc rót tiÒn mÆt trong ph¹m vi sè d tiÒn göi cña m×nh hoÆc h¹n møc tÝn dông ®îc cÊp. Nãi mét c¸ch kh¸c thÎ ng©n hµng lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n mµ ngêi së h÷u thÎ cã thÓ dïng ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô hay rót tiÒn tù ®éng th«ng qua m¸y ®äc thÎ ®îc l¾p ®Æt ë c¸c c¬ së chÊp nhËn thanh to¸n thÎ (cöa hµng, kh¸ch s¹n, s©n bay,…) hay ë c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng l¾p ®Æt n¬i c«ng céng trong ph¹m vi sè d tiÒn göi cña m×nh hoÆc h¹n møc tÝn dông ®îc cÊp. ThÎ cßn ®îc dïng ®Ó thùc hiÖn nhiÒu dÞch vô kh¸c th«ng qua hÖ thèng giao dÞch tù ®éng ATM nh chuyÓn kho¶n, truy vÊn th«ng tin tµi kho¶n, th«ng tin c¸c kho¶n chi phÝ sinh ho¹t: tiÒn ®iÖn, ®iÖn tho¹i. 10 1.2.1.2. Đặc điểm và phân loại thẻ *Đặc điểm của thẻ a. .TÝnh n¨ng cña thÎ ng©n hµng TÝnh linh ho¹t: Víi nhiÒu lo¹i thÎ ®a d¹ng, phong phó thÎ thÝch hîp víi mäi ®èi tîng kh¸ch hµng, tõ nh÷ng kh¸ch hµng cã thu nhËp thÊp (thÎ thêng) ®Õn nh÷ng kh¸ch hµng cã thu nhËp cao (thÎ vµng). Nã ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau cña chñ thÎ nh rót tiÒn mÆt, nhu cÇu du lÞch gi¶i trÝ…. TÝnh tiÖn lîi: Chñ thÎ cã thÓ giao dÞch 24/24h trong ngµy vµ 7 ngµy trong tuÇn. ThÎ cung cÊp cho kh¸ch hµng sù tiÖn lîi mµ kh«ng mét ph¬ng tiÖn thµnh to¸n nµo cã thÓ mang l¹i ®îc, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng ngêi ®i ra níc ngoµi c«ng t¸c hay ®i du lÞch, thÎ cã thÓ gióp hä thanh to¸n ë bÊt cø n¬i nµo mµ kh«ng cÇn ph¶i ®em theo nhiÒu tiÒn mÆt hay sÐc du lÞch b. §Æc ®iÓm kü thuËt. HÇu hÕt c¸c thÎ quèc tÕ hiÖn nay ®Òu lµm b»ng nhùa cøng (plastic) cã h×nh ch÷ nhËt chung mét kÝch cì 96mm x 54mm x 0.76mm, cã gãc trßn gåm 2 mÆt. Bao gåm c¸c th«ng tin sau: - MÆt tríc: + C¸c huy hiÖu cña tæ chøc ph¸t hµnh thÎ, tªn thÎ : VISA, MASTERCARD, AMERICANEXPRESS, JCB, DINERS CLUB,… + BiÓu tîng cña thÎ + Sè thÎ: ®©y lµ sè dµnh riªng cho mçi chñ thÎ, sè ®îc dËp næi lªn trªn thÎ, sè nµy sÏ ®îc in l¹i lªn trªn ho¸ ®¬n khi chñ thÎ ®i mua hµng. Tuú theo tõng lo¹i thÎ mµ cã ch÷ sè kh¸c nhau vµ c¸ch cÊu tróc theo nhãm còng kh¸c nhau. + Ngµy hiÖu lùc cña thÎ: ®©y lµ thêi gian mµ thÎ ®îc lu hµnh. + Hä vµ tªn chñ thÎ + Sè mËt m· cña ®ît ph¸t hµnh (kh«ng b¾t buéc, thêng chØ cã Amex in sè nµy) + Mét sè ®Æc ®iÓm riªng cña tõng lo¹i thÎ 11 - MÆt sau cña thÎ + D©y b¨ng tõ cã kh¶ n¨ng lu tr÷ nh÷ng th«ng tin nh sè thÎ, ngµy hiÖu lùc, tªn chñ thÎ, tªn ng©n hµng ph¸t hµnh, m· sè bÝ mËt c¸ nh©n… + B¨ng ch÷ ký + Sè cña thÎ cßn cã thÓ in l¹i mét lÇn n÷a *Ph©n lo¹i thÎ Ngµy nay, thÎ ®· trë thµnh ph¬ng tiÖn thanh to¸n hiÖn ®¹i vµ tiªn tiÕn nhÊt trªn thÕ giíi. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng c¸c ng©n hµng còng kh«ng ngõng hoµn thiÖn c¸c s¶n phÈm cña m×nh víi nh÷ng tiÖn Ých ®¸ng kÓ phï hîp víi nh÷ng nhu cÇu cô thÓ cña tõng ®èi tîng kh¸ch hµng nhÊt ®Þnh. VÒ c¬ b¶n thÎ cã nh÷ng lo¹i sau: a. Ph©n lo¹i theo ph¹m vi l·nh thæ: - ThÎ trong níc Lµ thÎ ®îc giíi h¹n sö dông trong ph¹m vi mét quèc gia do vËy ®ång tiÒn giao dÞch ph¶i lµ ®ång b¶n tÖ cña níc ®ã. Lo¹i thÎ nµy ho¹t ®éng kh¸ ®¬n gi¶n bëi nã chØ do mét tæ chøc hay mét ng©n hµng ®iÒu hµnh tõ viÖc tæ chøc ph¸t hµnh ®Õn xö lý trung gian, thanh to¸n Thêng lo¹i thÎ nµy cã nhîc ®iÓm lµ ng©n hµng ph¶i thu hót mét sè lîng kh¸ lín ®¬n vÞ chÊp nhËn thÎ vµ ngêi sö dông thÎ. NÕu sè lîng nµy mµ Ýt th× viÖc kinh doanh trë nªn kh«ng hiÖu qu¶, mÆt kh¸c viÖc sö dông thÎ bÞ giíi h¹n trong ph¹m vi mét quèc gia. - ThÎ quèc tÕ §©y lµ lo¹i thÎ ®îc chÊp nhËn trªn toµn cÇu, ®îc hç trî vµ qu¶n lý trªn toµn thÕ giíi bëi nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh lín nh Master Card, Visa… hoÆc nh÷ng c«ng ty ®iÒu hµnh nh Amex, JCB….ho¹t ®éng trong mét hÖ thèng thèng nhÊt, ®ång bé. ThuËn lîi chñ yÕu cña thÎ quèc tÕ lµ ë chç c¸c ng©n hµng nhËn ®îc nhiÒu sù gióp ®ì vÒ nghiªn cøu thÞ trêng, xö lý vµ n©ng cao c¸c yÕu tè kü thuËt cña thÎ tõ phÝa trung t©m thÎ víi chi phÝ thÊp h¬n nhiÒu so víi sù ho¹t ®éng. Ngoµi ra, do ®îc ph¸t hµnh qua mét ch¬ng tr×nh ®éc quyÒn, thÎ ®îc nhiÒu ngêi biÕt ®Õn vµ dÔ dµng ®îc chÊp nhËn réng r·i ë hÇu hÕt mäi n¬i. 12 b. Ph©n lo¹i theo tÝnh chÊt thanh to¸n cña thÎ: - ThÎ rót tiÒn mÆt(Cash card) Lµ lo¹i thÎ ®îc dïng ®Ó rót tiÒn mÆt t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng (ATM) hoÆc ë ng©n hµng. Víi chøc n¨ng chuyªn biÖt chØ dïng ®Ó rót tiÒn, chñ thÎ ph¶i ký quü tiÒn göi vµo tµi kho¶n ng©n hµng hoÆc chñ thÎ ®îc cÊp h¹n møc tÝn dông thÊu chi míi sö dông ®îc. Sè tiÒn rót ra mçi lÇn sÏ ®îc trõ vµo sè tiÒn ký quü. ThÎ rót tiÒn mÆt cã 2 lo¹i: Lo¹i 1 chØ ®Ó rót tiÒn t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng cña ng©n hµng ph¸t hµnh Lo¹i 2 ®îc sö dông ®Ó rót tiÒn kh«ng chØ ë ng©n hµng ph¸t hµnh mµ cßn ®îc sö dông ®Ó rót tiÒn ë c¸c ng©n hµng cïng tham gia tæ hîp thanh to¸n víi ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ. - ThÎ ghi nî(Debit card) §©y lµ lo¹i thÎ cã quan hÖ trùc tiÕp vµ g¾n liÒn víi tµi kho¶n tiÒn göi hoÆc tµi kho¶n sÐc. Lo¹i thÎ nµy khi mua nh÷ng hµng ho¸ dÞch vô, gi¸ trÞ cña nh÷ng giao dÞch sÏ ®îc khÊu trõ ngay lËp tøc vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ th«ng qua c¸c thiÕt bÞ ®iÖn tö ®Æt t¹i cöa hµng, kh¸ch s¹n… ®ång thêi ghi cã ngay vµo tµi kho¶n cña cöa hµng, kh¸ch s¹n ®ã. ThÎ ghi nî còng ®îc sö dông t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM. Cã 2 lo¹i thÎ ghi nî c¬ b¶n: + ThÎ online lµ thÎ ghi nî mµ gi¸ trÞ giao dÞch ®îc khÊu trõ ngay lËp tøc vµo tµi kho¶n cña chñ thÎ. + ThÎ prepaid lµ thÎ trả trước mà khách hàng đã ứng một khoản tiền nhất định để có thể tiêu dùng theo hạn mức trả trước đó. - ThÎ tÝn dông (Credit card) §©y lµ lo¹i thÎ ®îc sö dông phæ biÕn nhÊt, theo ®ã chñ thÎ ®îc phÐp sö dông mét h¹n møc tÝn dông kh«ng ph¶i tr¶ l·i ®Ó mua s¾m hµng ho¸ dÞch vô t¹i nh÷ng c¬ së kinh doanh, cöa hµng, kh¸ch s¹n, s©n bay… chÊp nhËn lo¹i thÎ nµy. c. Ph©n lo¹i theo c«ng nghÖ s¶n xuÊt: 13 - ThÎ kh¾c ch÷ næi (Embossing Card) §©y lµ lo¹i thÎ ®îc lµm dùa trªn kü thuËt kh¾c ch÷ næi. §ã còng chÝnh lµ tÊm thÎ ®Çu tiªn ®îc s¶n xuÊt theo c«ng nghÖ nµy. Trªn bÒ mÆt thÎ ®îc kh¾c næi c¸c th«ng tin cÇn thiÕt. HiÖn nay ngêi ta kh«ng cßn sö dông nã n÷a v× kü thuËt s¶n xuÊt qu¸ th« s¬, dÔ bÞ lîi dông lµm gi¶. - ThÎ b¨ng tõ (Magnetic card) ThÎ nµy ®îc s¶n xuÊt dùa trªn kü thuËt th tÝn víi hai b¨ng tõ chøa th«ng tin ë mÆt sau cña thÎ. ThÎ nµy ®îc sö dông phæ biÕn trong vßng 20 n¨m tõ nh÷ng n¨m 80 ®Õn ®Çu n¨m 2000 ®· béc lé mét sè nhîc ®iÓm. §ã lµ kh¶ n¨ng bÞ lîi dông cao do th«ng tin ghi trong thÎ kh«ng tù m· ho¸ ®îc, ngêi ta cã thÓ ®äc thÎ dÔ dµng b»ng thiÕt bÞ ®äc g¾n víi m¸y vi tÝnh; ThÎ tõ chØ mang th«ng tin cè ®Þnh, khu vùc chøa tin hÑp, kh«ng ¸p dông c¸c kü thuËt ®Ó ®¶m b¶o an toµn. Do nh÷ng nhîc ®iÓm trªn, thÎ tõ nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· bÞ lîi dông ®Ó lÊy c¾p tiÒn. - ThÎ th«ng minh (Smart card) §©y lµ thÕ hÖ míi cña thÎ thanh to¸n. ThÎ th«ng minh dùa trªn kü thuËt vi xö lý tin häc dùa nhê g¾n vµo thÎ mét “chip” ®iÖn tö cã cÊu tróc gièng nh mét m¸y tÝnh hoµn h¶o. ThÎ th«ng minh cã nhiÒu nhãm víi dung lîng nhí cña “chip” ®iÖn tö kh¸c nhau. d. Ph©n lo¹i theo chñ thÓ ph¸t hµnh thÎ: - ThÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh(bank card) Lµ lo¹i thÎ do ng©n hµng ph¸t hµnh gióp cho kh¸ch hµng sö dông linh ®éng tµi kho¶n cña m×nh t¹i ng©n hµng, hoÆc sö dông sè tiÒn do ng©n hµng cÊp tÝn dông. §©y lµ lo¹i thÎ ®îc sö dông réng r·i nhÊt hiÖn nay, nã kh«ng chØ lu hµnh trong mét quèc gia mµ cßn cã thÓ lu hµnh toµn cÇu, vÝ dô nh thÎ Visa, Master.. - ThÎ do c¸c tæ chøc phi ng©n hµng ph¸t hµnh §ã lµ thÎ du lÞch vµ gi¶i trÝ cña c¸c tËp ®oµn kinh doanh lín ph¸t hµnh nh Diners Club, Amex… §ã còng cã thÓ lµ thÎ ®îc ph¸t hµnh bëi c¸c c«ng ty x¨ng dÇu, c¸c cöa hiÖu lín. e. Ph©n lo¹i theo môc ®Ých sö dông: 14 - ThÎ kinh doanh Lµ lo¹i thÎ ®îc ph¸t hµnh cho nh©n viªn c¸c c«ng ty sö dông, nh»m gióp c¸c c«ng ty qu¶n lý chÆt chÏ viÖc chi tiªu cña c¸c nh©n viªn v× môc ®Ých chung cña c«ng ty trong kinh doanh. Hµng th¸ng, hµng quý vµ hµng n¨m hä sÏ ®îc cung cÊp nh÷ng th«ng tin qu¶n lý mét c¸ch tãm t¾t vµ chi tiÕt vÒ sù chi tiªu cña tng nh©n viªn, tõng bé phËn trong c«ng ty m×nh. - ThÎ du lÞch vµ gi¶i trÝ Lµ lo¹i thÎ thêng do c¸c c«ng ty t nh©n ph¸t hµnh ®Ó phôc vô cho ngµnh du lÞch vµ gi¶i trÝ. f. Ph©n lo¹i theo ®èi tîng sö dông: - ThÎ vµng Lµ lo¹i thÎ phôc vô cho thÞ trêng cao cÊp, ®îc xem lµ lo¹i thÎ u h¹ng phï hîp víi møc sèng vµ nhu cÇu tµi chÝnh cña kh¸ch hµng cã thu nhËp cao. ThÎ ®îc ph¸t hµnh cho c¸c ®èi tîng cã uy tÝn, kh¶ n¨ng tµi chÝnh lµnh m¹nh, nhu cÇu chi tiªu lín. Thêng thÎ vµng lµ thÎ tÝn dông do hÖ thèng Master Card ph¸t hµnh. Lo¹i thÎ cã thÓ cã nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau tuú thuéc vµo tËp qu¸n, tr×nh ®é ph¸t triÓn cña mçi vïng, tuy nhiªn ®Æc ®iÓm chung nhÊt vÉn lµ thÎ cã h¹n møc tÝn dông cao h¬n thÎ thêng. - ThÎ thêng Còng lµ mét d¹ng thÎ tÝn dông, thÎ thêng lµ lo¹i thÎ c¨n b¶n nhÊt, lµ lo¹i thÎ mang tÝnh chÊt phæ th«ng, ®¹i chóng, ®îc h¬n 200 triÖu ngêi trªn thÕ giíi sö dông mçi ngµy. 1.2.2. Khái niệm dịch vụ thẻ ngân hàng Dịch vụ thẻ của NHTM là một loại hình dịch vụ hiện đại phản ánh được sự phát triển của một NH ở một trình độ nhất định. Dịch vụ thẻ là hoạt động mà một NH cung cấp nhằm giúp khách hàng có thể thuận tiện hơn trong việc chi tiêu sử dụng mà không cần dùng tiền mặt. Đồng thời, làm tăng doanh thu cho NH cung cấp dịch vụ thẻ thông qua phí dịch vụ. 1.2.3. Nội dung dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại 1.2.3.1. Nghiệp vụ phát hành thẻ 15 §©y lµ nghiÖp vô ph¸t sinh ®Çu tiªn liªn quan ®Õn dÞch vô thÎ t¹i ng©n hµng. VÒ c¬ b¶n, nghiÖp vô ph¸t hµnh thÎ cña ng©n hµng bao gåm viÖc qu¶n lý vµ triÓn khai toµn bé qu¸ tr×nh ph¸t hµnh thÎ, sö dông thÎ vµ thu nî tõ kh¸ch hµng. Mçi mét kh©u ®Òu liªn quan rÊt chÆt chÏ ®Õn viÖc phôc vô kh¸ch hµng vµ qu¶n lý rñi ro cho ng©n hµng. V× vËy c¸c quy ®Þnh vÒ viÖc ph¸t hµnh, sö dông thÎ vµ thu nî sÏ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng tuú theo chiÕn lîc vµ nguyªn t¾c ho¹t ®éng kinh doanh cña tõng ng©n hµng. Tuy nhiªn, nghiÖp vô nµy mang nh÷ng nÐt c¬ b¶n sau: a. §èi tîng ph¸t hµnh thÎ: - C¸c c¸ nh©n ®îc xin ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông díi sù uû quyÒn vµ/hoÆc b¶o l·nh cña c¸c tæ chøc, c«ng ty nh c¸c c¬ quan Nhµ níc, c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc quèc tÕ. - C¸c c¸ nh©n ngêi ViÖt Nam vµ ngêi níc ngoµi ë ViÖt Nam cã nguyÖn väng vµ ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn sö dông thÎ theo quy ®Þnh cña ng©n hµng. b. §iÒu kiÖn ph¸t hµnh thÎ: - Ngêi xin ph¸t hµnh thÎ: §èi víi tæ chøc, c«ng ty: Ngêi sö dông thÎ ph¶i lµ ®¹i diÖn hîp ph¸p cña tæ chøc, c«ng ty ®ã. §èi víi c¸ nh©n: Cã n¨ng lùc ph¸p luËt d©n sù vµ n¨ng lùc hµnh vi d©n sù. - N¨ng lùc tµi chÝnh: §èi víi thÎ ghi nî chñ thÎ cÇn ph¶i më vµ duy tr× sè d trªn tµi kho¶n tiÒn göi. C¸c chñ thÎ xin cÊp vµ sö dông thÎ tÝn dông trªn c¬ së tÝn chÊp ph¶i cã ®ñ n¨ng lùc tµi chÝnh ®Ó tr¶ nî kho¶n tÝn dông ®· sö dông cïng l·i vµ phÝ ph¸t sinh. Chñ thÎ cã thÕ chÊp, cÇm cè hoÆc ký quü th× kh«ng ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu trªn. c. C¸c chñ thÓ tham gia nghiÖp vô ph¸t hµnh thÎ - Ng©n hµng ph¸t hµnh (NHPH) Ng©n hµng ph¸t hµnh lµ ng©n hµng ®îc tæ chøc thÎ quèc tÕ hoÆc c«ng ty thÎ trao quyÒn ph¸t hµnh thÎ mang th¬ng hiÖu cña m×nh. Lµ thµnh viªn chÝnh thøc cña c¸c Tæ chøc thÎ quèc tÕ, lµ Ng©n hµng cung cÊp thÎ cho kh¸ch hµng. Ng©n hµng ph¸t hµnh chÞu tr¸ch nhiÖm nhËn hå s¬ xin cÊp thÎ, xö lý vµ ph¸t hµnh 16 thÎ, më vµ qu¶n lý tµi kho¶n thÎ, ®ång thêi thùc hiÖn viÖc thanh to¸n cuèi cïng víi chñ thÎ. Ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ quy ®Þnh c¸c ®iÒu kho¶n, ®iÒu kiÖn sö dông thÎ cho c¸c chñ thÎ. Ng©n hµng ph¸t hµnh cã quyÒn ký kÕt hîp ®ång ®¹i lý víi bªn thø ba, lµ mét ng©n hµng hoÆc mét tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông kh¸c trong viÖc thanh to¸n hoÆc ph¸t hµnh thÎ tÝn dông. - Chñ thÎ Lµ nh÷ng c¸ nh©n hoÆc ngêi ®îc uû quyÒn (nÕu lµ thÎ do c«ng ty uû quyÒn sö dông) ®îc ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ, cã tªn ghi trªn thÎ, ®îc dïng thÎ ®Ó chi tr¶ thanh to¸n tiÒn mua hµng ho¸, dÞch vô. ChØ cã chñ thÎ míi cã thÓ sö dông thÎ cña m×nh mµ th«i. Mçi khi thanh to¸n cho c¸c c¬ së chÊp nhËn thÎ vÒ hµng ho¸ dÞch vô hoÆc tr¶ nî, chñ thÎ ph¶i xuÊt tr×nh thÎ ®Ó n¬i ®©y kiÓm tra theo qui tr×nh vµ lËp biªn lai thanh to¸n. §èi víi thÎ tÝn dông, sau mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh tuú theo quy ®Þnh cña tõng ng©n hµng ph¸t hµnh, chñ thÎ sÏ nhËn ®îc sao kª. Sao kª lµ b¶n th«ng b¸o chi tiÕt toµn bé c¸c giao dÞch chi tiªu sö dông thÎ, sè d nî cuèi kú, ngµy ®Õn h¹n thanh to¸n còng nh sè tiÒn thanh to¸n tèi thiÓu b¾t buéc, c¸c kho¶n l·i vµ phÝ ph¸t sinh vµ c¸c th«ng b¸o liªn quan ®Õn viÖc sö dông thÎ. C¨n cø vµo th«ng tin trªn sao kª, chñ thÎ sÏ thùc hiÖn thanh to¸n kho¶n tÝn dông thÎ ®· sö dông cho ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ. d. Qui tr×nh ph¸t hµnh thÎ: Qu¸ tr×nh ph¸t hµnh thÎ cho kh¸ch hµng gåm c¸c bíc sau: Chñ thÎ (4) (2) Ng©n hµng ph¸t hµnh (1) (3) Tµi kho¶n thÎ S¬ ®å 1.1: NghiÖp vô ph¸t hµnh thÎ 17 (1) Kh¸ch hµng nép hå s¬ yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ (nép cho NHPH) (NH yªu cÇu kh¸ch hµng hoµn chØnh hå s¬ ph¸t hµnh thÎ víi ®Çy ®ñ th«ng tin theo quy ®Þnh). (2) Ng©n hµng ph¸t hµnh kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c, hîp lÖ cña c¸c th«ng tin trªn hå s¬ yªu cÇu ph¸t hµnh thÎ do kh¸ch hµng khai b¸o. Tham kh¶o, ®èi chiÕu víi nh÷ng th«ng b¸o phßng ngõa rñi ro (nÕu cã) cña c¸c ng©n hµng kh¸c vµ c¸c c¬ quan h÷u quan. (3) Sau khi hå s¬ ®îc chÊp nhËn, ng©n hµng më tµi kho¶n thÎ cho kh¸ch hµng, lËp hå s¬ qu¶n lý thÎ, x¸c ®Þnh h¹ng thÎ vµ lo¹i thÎ, x¸c ®Þnh h¹n møc tÝn dông ®èi víi thÎ tÝn dông, tiÕn hµnh m· hãa thÎ, x¸c ®Þnh sè PIN vµ in thÎ. (4) Ng©n hµng tiÕn hµnh giao thÎ cho kh¸ch hµng mét c¸ch an toµn vµ ®¶m b¶o bÝ mËt. Chñ thÎ nhËn thÎ vµ ký vµo giÊy giao nhËn thÎ vµ b»ng ch÷ ký ë mÆt sau cña thÎ. Sau khi ®· giao thÎ cho kh¸ch hµng, ng©n hµng thùc hiÖn: Qu¶n lý th«ng tin kh¸ch hµng 1 Qu¶n lý ho¹t ®éng sö dông thÎ cña kh¸ch hµng: Gi¶i quyÕt mäi yªu 2 cÇu liªn quan ®Õn viÖc sö dông thÎ cña kh¸ch hµng, thùc hiÖn cËp nhËp vµo hÖ thèng toµn bé c¸c giao dÞch sö dông thÎ cña kh¸ch hµng, gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò ph¸t sinh liªn quan ®Õn ho¹t ®éng sö dông thÎ cña kh¸ch hµng… Thùc hiÖn thu nî kh¸ch hµng (®èi víi thÎ tÝn dông): §Þnh kú ng©n 3 hµng sÏ göi cho kh¸ch hµng b¶n sao kª toµn bé c¸c giao dÞch sö dông thÎ cña chñ thÎ trong kú. Sau ®ã thùc hiÖn thu nî theo sè tiÒn ®· th«ng b¸o trªn sao kª. Cung cÊp dÞch vô cho kh¸ch hµng 4 Tæ chøc thanh to¸n bï trõ víi c¸c tæ chøc thÎ quèc tÕ 5 TriÓn khai ho¹t ®éng ph¸t hµnh thÎ, ngoµi viÖc hëng phÝ ph¸t hµnh thÎ thu ®îc tõ chñ thÎ, c¸c ng©n hµng cßn ®îc hëng kho¶n phÝ trao ®æi do ng©n hµng thanh to¸n thÎ chia sÎ tõ phÝ thanh to¸n thÎ th«ng qua c¸c TCTQT. §©y lµ phÇn lîi nhuËn c¬ b¶n cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh, ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ. Trªn c¬ së nguån thu nµy, c¸c tæ chøc tµi chÝnh, ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ ®a ra ®îc nh÷ng chÕ ®é miÔn l·i vµ u ®·i kh¸c cho kh¸ch hµng ®Ó më réng kh¸ch hµng sö dông thÎ còng nh t¨ng doanh sè sö dông thÎ. 1.2.3.2. Nghiệp vụ thanh toán thẻ a. Các chủ thể tham gia nghiệp vụ thanh toán thẻ: 18 Ngoài NHPH thẻ và chủ thẻ thì nghiệp vụ thanh toán thẻ còn bao gồm các chủ thể sau: - Tæ chøc thÎ quèc tÕ (TCTQT) Lµ hiÖp héi c¸c tæ chøc tµi chÝnh, tÝn dông lín tham gia ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ quèc tÕ. Tæ chøc thÎ quèc tÕ lµ ®¬n vÞ ®øng ®Çu, qu¶n lý mäi ho¹t ®éng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ, cã m¹ng líi ho¹t ®éng réng kh¾p vµ cã th¬ng hiÖu næi tiÕng trªn kh¾p thÕ giíi víi c¸c s¶n phÈm thÎ ®a d¹ng, vÝ dô tæ chøc thÎ VISA, tæ chøc thÎ Master Card, c«ng ty thÎ American Express, c«ng ty thÎ JCB, c«ng ty thÎ Diners Club… Tæ chøc thÎ quèc tÕ ®a ra nh÷ng quy ®Þnh c¬ b¶n vÒ ho¹t ®éng ph¸t hµnh, sö dông vµ thanh to¸n thÎ, ®ãng vai trß trung gian gi÷a c¸c tæ chøc vµ c¸c c«ng ty thµnh viªn trong viÖc ®iÒu chØnh vµ c©n ®èi c¸c lîng tiÒn thanh to¸n gi÷a c¸c c«ng ty thµnh viªn, cung cÊp mét m¹ng líi viÔn th«ng toµn cÇu phôc vô cho quy tr×nh thanh to¸n, cÊp phÐp cho ng©n hµng thµnh viªn mét c¸ch nhanh chãng. - Ng©n hµng thanh to¸n hay Ng©n hµng ®¹i lý Lµ ng©n hµng trùc tiÕp ký hîp ®ång víi c¬ së tiÕp nhËn vµ thanh to¸n c¸c chøng tõ giao dÞch do c¬ së chÊp nhËn thÎ xuÊt tr×nh. Mét ng©n hµng cã thÓ võa ®ãng vai trß thanh to¸n thÎ võa ®ãng vai trß ph¸t hµnh. Trong hîp ®ång chÊp nhËn thÎ ký kÕt víi c¸c ®¬n vÞ cung øng hµng ho¸, dÞch vô, ng©n hµng thanh to¸n thÎ cam kÕt: ChÊp nhËn c¸c ®¬n vÞ nµy vµo hÖ thèng thanh to¸n thÎ cña Ng©n hµng, cung cÊp c¸c thiÕt bÞ ®äc thÎ tù ®éng cho c¸c ®¬n vÞ nµy kÌm theo nh÷ng híng dÉn sö dông hoÆc ch¬ng tr×nh ®µo t¹o nh©n viªn c¸ch thøc vËn hµnh cïng víi dÞch vô b¶o tr×, b¶o dìng ®i kÌm trong suèt thêi gian ho¹t ®éng, qu¶n lý vµ xö lý nh÷ng giao dÞch cã sö dông thÎ t¹i nh÷ng ®¬n vÞ nµy. Th«ng thêng Ng©n hµng thanh to¸n thu tõ c¸c ®¬n vÞ cung øng hµng ho¸ dÞch vô cã ký kÕt hîp ®ång chÊp nhËn thÎ mét møc phÝ chiÕt khÊu cho viÖc xö lý c¸c giao dÞch cã sö dông thÎ t¹i ®©y. - §¬n vÞ chÊp nhËn thÎ (§VCNT) Lµ c¸c thµnh phÇn kinh doanh hµng ho¸ vµ dÞch vô cã ký kÕt víi Ng©n hµng thanh to¸n vÒ viÖc chÊp nhËn thÎ nh: nhµ hµng, kh¸ch s¹n, cöa hµng… C¸c ®¬n vÞ nµy ph¶i trang bÞ m¸y mãc kü thuËt ®Ó tiÕp nhËn thÎ thanh to¸n tiÒn mua hµng ho¸, dÞch vô, tr¶ nî thay cho tiÒn mÆt. 19 §Ó trë thµnh §VCNT ®èi víi mét lo¹i thÎ ng©n hµng nµo ®ã, nhÊt thiÕt lµ ®¬n vÞ nµy ph¶i cã t×nh h×nh tµi chÝnh tèt vµ cã n¨ng lùc kinh doanh. MÆc dï ph¶i tr¶ cho ng©n hµng thanh to¸n mét tû lÖ phÝ chiÕt khÊu theo lîng tiÒn trong mçi giao dÞch, c¸c §VCNT vÉn cã ®îc lîi thÕ c¹nh tranh bëi viÖc chÊp nhËn thanh to¸n b»ng thÎ ng©n hµng sÏ gióp c¸c ®¬n vÞ nµy thu hót ®îc mét lîng kh¸ch hµng lín, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. b. Quy trình thanh toán thẻ Tæ chøc S¬thÎ quèc tÕ (7) (5) Ng©n hµng ph¸t hµnh (8) (4) Ng©n hµng thanh to¸n (6) (9) (3) Chñ thÎ (2) §¬n vÞ CNT, §¦TM S¬ ®å 1.2: NghiÖp vô thanh to¸n thÎ Chñ thÎ dïng thÎ ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng hãa, dÞch vô hoÆc rót tiÒn mÆt t¹i c¸c (1) §VCNT. §VCNT khi nhËn ®îc thÎ tõ kh¸ch hµng ph¶i kiÓm tra tÝnh hîp lÖ. NÕu hîp lÖ §VCNT sÏ cung cÊp hµng ho¸ dÞch vô cho kh¸ch hµng. (2) §VCNT giao dÞch víi ng©n hµng (göi ho¸ ®¬n thanh to¸n thÎ cho NHTT) 20 Hãa ®¬n thanh to¸n thÎ ®îc lu t¹i chi nh¸nh thanh to¸n thÎ dïng lµm chøng tõ gèc ®Ó kiÓm tra vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i (nÕu cã). (3) NHTT ghi cã vµo tµi kho¶n cña §VCNT. (4) Thanh to¸n víi tæ chøc thÎ quèc tÕ vµ c¸c thµnh viªn kh¸c Cuèi mçi ngµy, Ng©n hµng tæng hîp toµn bé d÷ liÖu c¸c giao dÞch ph¸t sinh tõ thÎ do ng©n hµng kh¸c ph¸t hµnh vµ truyÒn d÷ liÖu cho TCTQT. (5) TCTQT b¸o cã cho NHTT. TCTQT sau khi nhËn ®îc d÷ liÖu tõ NHTT sÏ tiÕn hµnh ghi cã cho ng©n hµng. D÷ liÖu mµ TCTQT truyÒn vÒ bao gåm nh÷ng kho¶n NHTT ®· tr¶, nh÷ng kho¶n phÝ ph¶i tr¶ cho TCTQT, nh÷ng giao dÞch bÞ tra so¸t. (6) TCTQT truyÒn d÷ liÖu cho NHPH (7) TCTQT b¸o nî cho NHPH (8) Trªn c¬ së ®ã NHPH göi sao kª cho chñ thÎ (9) Chñ thÎ thanh to¸n nî cho NHPH, sau khi nhËn ®îc sao kª chñ thÎ sÏ ph¶i tiÕn hµnh tr¶ tiÒn cho nh÷ng kho¶n hµng ho¸ dÞch vô mµ m×nh ®· tiªu dïng. - NghiÖp vô thanh to¸n thÎ cña ng©n hµng ®îc m« t¶ chi tiÕt nh sau:  X©y dùng vµ qu¶n lý hÖ thèng th«ng tin kh¸ch hµng ®iÓm øng tiÒn mÆt (§¦TM), §VCNT: Thùc hiÖn xÐt duyÖt vµ ký kÕt hîp ®ång chÊp nhËn thanh to¸n thÎ víi c¸c §¦TM, §VCNT.  Qu¶n lý ho¹t ®éng cña m¹ng líi §¦TM, §VCNT.  Tæ chøc thanh to¸n c¸c giao dÞch sö dông thÎ cho c¸c §¦TM, §VCNT:  Cung cÊp dÞch vô kh¸ch hµng.  Tæ chøc tËp huÊn kiÕn thøc thanh to¸n thÎ cho nh©n viªn c¸c §¦TM, §VCNT.  Cung cÊp trang thiÕt bÞ, vËt t phôc vô cho c«ng t¸c thanh to¸n thÎ. Trong mét sè trêng hîp §VCNT ph¶i liªn hÖ víi NHPH hoÆc TCTQT (thay mÆt NHPH) ®Ó xin cÊp phÐp thanh to¸n thÎ tÝn dông. CÊp phÐp thanh to¸n lµ viÖc NHPH thÎ trùc tiÕp hoÆc th«ng b¸o TCTQT chuÈn bÞ giao dÞch thÎ b»ng c¸ch cung cÊp sè cÊp phÐp hoÆc cã yªu cÇu xö lý thÝch hîp ®èi víi giao dÞch xin cÊp phÐp. §èi víi c¸c giao dÞch ph¶i xin cÊp phÐp, §VCNT, §¦TM ph¶i xin cÊp phÐp tù ®éng hoÆc liªn hÖ NHPH ®Ó xin cÊp phÐp theo quy ®Þnh. C¸c giao dÞch ph¶i xin cÊp phÐp: - Toµn bé c¸c giao dÞch øng tiÒn mÆt