Tài liệu Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra của ubnd huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện tam đường, tỉnh lai châu

MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC SƠ ĐỒ DANH MỤC BIỂU ĐỒ MỞ ĐẦU 1.1. Lí do chọn đề tài 1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 1.4. Đoàn góp chính của đề tài 1.5. Bố cục của đề tài. CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA UBND HUYỆN ĐỐI VỚI CÁC CƠ SỞ SẢN XUẤT, KINH DOANH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TAM ĐƯỜNG, TỈNH LAI CHÂU 1.1. Cơ sở lý luận về chất lượng công tác kiểm tra của UBND huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu. 1.1.1. Công tác kiểm tra của UBND huyện 1.1.2. Đặc điểm của công tác kiểm tra của UBND huyện 1.1.3. Vai trò của công tác kiểm tra của UBND huyện 1.1.4. Nội dung của công tác kiểm tra của UBND huyện 1.1.5. Những nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng công tác kiểm tra của UBND huyện 1.2. Cơ sở thực tiễn của chất lượng công tác kiểm tra của UBND huyện 1.2.1. Chất lượng công tác kiểm tra của UBND huyện một số địa phương 1.2.2. Kinh nghiệm rút ra cho UBND huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu CHƯƠNG II: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. Câu hỏi nghiên cứu 2.2. Phương pháp nghiên cứu 2.2.1. Cơ sở phương pháp luận 2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu 2.2.3. Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu 2.2.4. Phương pháp phân tích số liệu 2.3. Hệ số chỉ tiêu nghiên cứu CHƯƠNG III: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA UBND HUYỆN ĐỐI VỚI CÁC CƠ SỞ SẢN XUẤT, KINH DOANH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TAM ĐƯỜNG, TỈNH LAI CHÂU 3.1. Khai quát đặc điểm địa bàn huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu 3.1.1. Đặc điểm tự nhiên 3.1.2. Đặc điểm kinh tế, xã hội 3.1.3. Những thuận lợi, khó khăn liên quan đến chất lượng công tác kiểm tra của UBND huyện Tam Đường 3.2. Thực trạng của chất lượng công tác kiểm tra của UBND huyện Tam Đường đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn 3.3. Đáng giá chất lượng công tác kiểm tra của UBND huyện Tam Đường đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện 3.3.1. Ưu điểm và nguyên nhân thành công 3.3.2. Hạn chế và nguyên nhân hạn chế CHƯƠNG IV: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA UBND HUYỆN ĐỐI VỚI CÁC CƠ SỞ SẢN XUẤT KINH DOANH TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TAM ĐƯỜNG, TỈNH LAI CHÂU 4.1. Quan điểm, định hướng 4.1.1. Quan điểm 4.1.2. Định hướng 4.2. Một số giải pháp 4.3. Kiến nghị 4.3.1. Đối với Nhà nước, UBND tỉnh Lai Châu 4.3.2. Đối với các sở, ngành có liên quan KẾT LUẬN TÀI LIỆU THAM KHẢO DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT HĐND: Hội đồng nhân dân DNTN: Doanh nghiệp tư nhân UBND: Uỷ ban nhân dân BVMT: Bảo vệ Môi trường ATTP: An toàn thực phẩm Cty BVTV: Bảo vệ thực vật TNHH MTV: Trách nhiệm hữu hạn DN : Doanh nghiệp HTX : Hợp tác xã NNNN: Nông nghiệp và phát triển nông thôn NSNN: Ngân sách nhà nước PTNT : Phát triển nông thôn QLNN: Quản lý nhà nước SXKD: Sản xuất kinh doanh UBND: Ủy ban nhân dân VSATTP: Vệ sinh an toàn thực phẩm XD : Xây dựng LĐTB&XH : Lao động thương binh và xã hội THCS: Trung học cơ sở ĐH : Đại học TĐH : Trên đại học CCLLCT: Cao cấp lý luận chính trị : Công ty một thành viên Cty CP: Công ty cổ phần VSMT: Vệ sinh môi trường TCCQĐP: Tổ chức chính quyền DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1. Thống kê dân số huyện Tam Đường giai đoạn 2012-2015 Bảng 3.2. Giá trị sản xuất huyện Tam Đường giai đoạn 2012-2015 Biểu 3.3. Các DN, HTX trên địa bàn huyện năm 2012 Biểu 3.3. Các DN, HTX trên địa bàn huyện năm 2015 Biểu 3.4. Các hộ SXKD được kiểm tra trên địa bàn năm 2012 - 2015 Bảng 3.3. chất lượng công chức các phòng chuyên môn năm 2012. Bảng 3.4. chất lượng công chức các phòng chuyên môn năm 2015. Bảng 3.5. Tình hình công tác kiểm tra trong lĩnh vực đảm bảo an toàn lao động đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn Bảng 3.6. Tình hình công tác kiểm tra trong lĩnh vực phòng chống cháy nổ đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn Bảng 3.7. Tình hình công tác kiểm tra trong lĩnh vực vệ sinh an toàn thực phẩm đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn DANH MỤC HÌNH Biểu đồ 3.1. Giá trị sản xuất trong nền kinh tế của huyện Tam Đường.........42 Biểu đồ 3.2. Cơ cấu kinh tế huyện Tam Đường giai đoạn 2012-2015...........42 Biểu đồ 3.3. Sơ đồ cơ cấu tổ chức UBND huyện Tam Đường kèm theo……. 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu đề tài Ủy ban nhân dân (UBND) cấp huyện là cầu nối chuyển tải và tổ chức thực hiện các chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước đến UBND cấp xã và tới quảng đại quần chúng nhân dân. UBND cấp huyện thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội, an ninh quốc phòng, trật tự và an toàn xã hội trên địa bàn theo thẩm quyền, đảm bảo các chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước đi vào cuộc sống. Hoạt động của UBND cấp huyện có ảnh hưởng lớn tới tính hiệu quả của các chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước. Theo quy định, chức năng kiểm tra của UBND cấp huyện đối với các cơ sở kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu là một chức năng cơ bản trong hoạt động của UBND cấp huyện nhằm đảm bảo các cơ sở kinh doanh hoạt động theo đúng hiến pháp và pháp luật. Khác với hoạt động kiểm tra ở khu công nghiệp, khu chế xuất, hoạt động kiểm tra đối với các doanh nghiệp hoạt động tại một địa bàn dân cư là kiểm tra tên tất cả các lĩnh vực, các ngành nghề kinh doanh, đòi hỏi cán bộ kiểm tra phải có kiến thức chuyên ngành, đa ngành và liên ngành, một mặt. Mặt khác, phải nắm được quy định của Chính phủ, Nhà nước đối với từng lĩnh vực, loại hình kinh doanh, quy mô hàng hóa. Quan trọng hơn, trong bối cảnh quyết tâm chính trị của Chính phủ nhiệm kỳ mới, Việt Nam đang thực hiện chuyển đổi mô hình chính phủ quản trị sang chính phủ kiến tạo, chính phủ phục vụ. Ngay sau khi tiếp quản, Thủ tướng đã chọn hoạt động tiếp xúc đối thoại với cộng đồng doanh nghiệp. Đây là động thái thể hiện quyết tâm cải thiện môi trường kinh doanh, coi trọng doanh nghiệp. Bởi vậy, hơn lúc nào hết, việc kiểm tra của cơ quan chức năng, cụ thể là UBND huyện Tam Đường, đối với hoạt động của các doanh nghiệp trên địa bàn cần được nhìn nhận theo bối cảnh mới. Tuy nhiên trên thực tế, hoạt động kiểm tra của UBND huyện Tam Đường còn chưa chuyên sâu, bộc lộ những hạn chế nhất định chưa đáp ứng được nhu cầu thực tiễn trong công tác quản lý của mình dẫn đến hiệu quả hoạt động, đóng góp của các cơ sở SXKD vào sự phát triển kinh tế, xã hội của địa phương chưa cao, chưa tương xứng vớiyêu cầu phát triển trung của xã hội. Vấn nạn hàng giả, hàng kém chất lượng, vấn nạn ô nhiễm môi trường, mất vệ sinh an toàn thực phẩm đang là vấn đề đáng báo động, các vụ ngộ độc thực phẩm ngày một gia tăng... Việc phát hiện, xử lý và ngăn chặn các vi phạm trong hoạt động kinh doanh phải xuất phát từ cơ sở mà trực tiếp là sự vào cuộc của cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện. Nhận thức được vấn đề này trong quá trình công tác cũng như tìm hiểu thực tế và thu thập tài liệu ở UBND huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu cho thấy công tác công tác kiểm tra cơ sở sản xuất kinh doanh còn có những hạn chế nhất định chưa phát huy hết tính ưu việt của công tác kiểm tra. Việc nâng cao chất lượng công tác kiểm tra đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh là một tất yếu khách quan trong kinh tế thị trường. Vì vậy, tôi đã chọn đề tài “Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu” làm đề tài luận văn thạc sĩ. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung: Nghiên cứu thực trạng chất lượng công tác kiểm tra của UBND huyện Tam Đường đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện, tìm ra những ưu điểm, nhược điểm và nguyên nhân hạn chế, qua đó, đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu trong thời gian tới. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Tổng hợp một số vấn đề lý luận về công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện. - Phân tích, đánh giá thực trạng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường 3 – tỉnh Lai Châu trong khoảng thời gian 2013-2015 về các lĩnh vực chủ yếu như: An toàn lao động, phòng chống cháy nổ, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trên địa bàn. - Đánh giá thực trạng công tác kiểm tra của UBND hyện - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh về các lĩnh vực chủ yếu như: An toàn lao động, phòng chống cháy nổ, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu hướng đến năm 2020. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là chất lượng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Nội dung: Công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu - Thời gian: đề tài sử dụng số liệu 3 năm từ 2013 – 2015 và giải pháp hướng đến năm 2020. - Không gian: Đề tài thực hiện tại huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu 4. Những đóng góp của luận văn Thông qua việc nghiên cứu công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu, luận văn có những đóng góp sau: - Về mặt lý luận: Đề tài tổng hợp, làm rõ những cơ sở lý luận liên quan đến chất lượng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trong điều kiện hiện nay, thay vì chỉ chú ý đến quy trình như giai đoạn trước. - Về mặt thực tiễn: - Đề tài đánh giá thực trạng chất lượng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu. - Đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu. - Kết quả nghiên cứu có thể được dùng làm tài liệu tham khảo cho các Ủy ban nhân dân huyện, Ủy ban nhân dân Tỉnh có điều kiện tương đồng; làm tư liệu cho các nhà quản lý kinh tế, nhà lập sách, nghiên cứu phát triển vùng. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, kết cấu của luận văn gồm 4 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu. Chương 4: Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra của Ủy ban nhân dân huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn huyện Tam Đường – tỉnh Lai Châu 5 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC KIỂM TRA CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN ĐỐI VỚI CÁC CƠ SỞ SẢN XUẤT, KINH DOANH 1.1. Cơ sở lý luận về công tác kiểm tra của UBND các cấp 1.1.1. Một số khái niệm về công tác kiểm tra của UBND huyện - Kiểm tra: Là quá trình đo lường kết quả thực tế và so sánh với những tiêu chuẩn nhằm phát hiện sự sai lệch và nguyên nhân sai lệch, trên cơ sở đó đưa ra biện pháp điều chỉnh kịp thời nhằm khắc phục sự sai lệch, đảm bảo tổ chức đạt được mục tiêu của nó. Kiểm tra là phương pháp phổ biến trong đảm bảo chất lượng trong hoạt động của các tổ chức, cá nhân đươc kiểm tra phù hợp với quy định, bằng cách kiểm tra các lĩnh vực liên quan nhằm sàng lọc và thay thế những bộ phận, cá nhân không đảm bảo tiêu chuẩn. - Chất lượng công tác kiểm tra là sự đánh giá thông qua việc đo lường, xem xét một hay nhiều hoạt động của các cơ sở sản xuất kinh doanh và so sánh kết quả đạt được sau kiểm tra với yêu cầu đặt ra nhằm xác định sự phù hợp theo quy định của các cấp có thẩm quyền. - Cơ sở sản xuất kinh doanh bao gồm: Doanh nghiệp, hợp tác xã, các hộ gia đình, tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ trên địa bàn huyện, xã. - Công tác kiểm tra của UBND các cấp Ủy ban nhân dân là một cơ quan hành chính nhà nước của hệ thống hành chính Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đây là cơ quan thực thi pháp luật tại các cấp: tỉnh, huyện, xã. Ủy ban nhân dân các cấp có các cơ quan giúp việc như: sở (cấp tỉnh), phòng, ban (cấp huyện), công chức (cấp xã). Ủy ban nhân dân các cấp thực hiện hoạt động kiểm tra thông qua các cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân là các phòng ban trực thuộc như UBND Tỉnh là cấp sở, UBND huyện là cấp phòng, UBND xã là các công chức. - Công tác kiểm tra của UBND cấp huyện Người đứng đầu Ủy ban nhân dân cấp huyện là Chủ tịch Ủy ban nhân dân, trên danh nghĩa là do Hội đồng nhân dân huyện sở tại bầu ra. Các cơ quan giúp việc của chính quyền địa phương cấp huyện thông thường gồm các phòng, ban trực thuộc: Văn phòng Ủy ban Nhân dân, Phòng Tài chính – Kế hoạch, Phòng Nội vụ, Phòng Tài nguyên – môi trường, Phòng Công thương, Phòng Nông nghiệp – Phát triển Nông thôn, Phòng Tư pháp, Phòng Giáo dục – Đào tạo, Phòng Y tế, Phòng Lao động – Thương binh xã hội, Thanh tra huyện, Phòng Văn hóa – Thông tin. Một số cơ quan nhà nước ở cấp huyện như Chi cục Thuế, Chi cục Thống kê, Ban chỉ huy Quân sự Huyện, Công an Huyện, v.v… không phải là cơ quan của chính quyền địa phương cấp huyện mà là cơ quan của chính quyền trung ương đặt tại huyện Ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện hoạt động kiểm tra thông qua các cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân là các phòng ban trực thuộc, đối với UBND huyện là cấp phòng. 1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND huyện 1.1.2.1. Chức năng Uỷ ban nhân dân do Hội đồng nhân dân bầu là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân, cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, chịu trách nhiệm trước Hội đồng nhân dân cùng cấp và cơ quan nhà nước cấp trên. Uỷ ban nhân dân chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp nhằm bảo đảm thực hiện chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh và thực hiện các chính sách khác trên địa bàn. Uỷ ban nhân dân thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương, góp phần bảo đảm sự chỉ đạo, quản lý thống nhất trong bộ máy hành chính nhà nước từ trung ương tới cơ sở. 1.1.2.2. Nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân huyện - Xây dựng, trình Hội đồng nhân dân huyện quyết định các nội dung quy định tại các điểm a, b, c và g khoản 1, khoản 2 và khoản 3 Điều 26 của Luật 7 TCCQĐP 2015 và tổ chức thực hiện các nghị quyết của Hội đồng nhân dân huyện. - Quy định tổ chức bộ máy và nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể của cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện. - Tổ chức thực hiện ngân sách huyện; thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, phát triển công nghiệp, xây dựng, thương mại, dịch vụ, du lịch, nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản, mạng lưới giao thông, thủy lợi, xây dựng điểm dân cư nông thôn; quản lý và sử dụng đất đai, rừng núi, sông hồ, tài nguyên nước, tài nguyên khoáng sản, nguồn lợi ở vùng biển, tài nguyên thiên nhiên khác; bảo vệ môi trường trên địa bàn huyện theo quy định của pháp luật. - Thực hiện các nhiệm vụ về tổ chức và bảo đảm việc thi hành Hiến pháp và pháp luật, xây dựng chính quyền và địa giới hành chính, giáo dục, đào tạo, khoa học, công nghệ, văn hóa, thông tin, thể dục, thể thao, y tế, lao động, chính sách xã hội, dân tộc, tôn giáo, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp và các nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật. - Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do cơ quan nhà nước cấp trên phân cấp, ủy quyền. - Phân cấp, ủy quyền cho Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức khác thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân huyện (Điều 28 Luật TCCQĐP 2015). 1.1.2.3. Nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện là người đứng đầu Ủy ban nhân dân huyện và có các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây: - Lãnh đạo và điều hành công việc của Ủy ban nhân dân, các thành viên Ủy ban nhân dân huyện; lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện; - Phê chuẩn kết quả bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã; điều động, đình chỉ công tác, cách chức Chủ tịch Ủy ban nhân dân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã; giao quyền Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã trong trường hợp khuyết Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giữa hai kỳ họp Hội đồng nhân dân cấp xã; bổ nhiệm, miễn nhiệm, điều động, cách chức, khen thưởng, kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý theo quy định của pháp luật; - Lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện các nhiệm vụ thi hành Hiến pháp, pháp luật, các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên, của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện; bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội; bảo vệ tài sản của cơ quan, tổ chức, bảo hộ tính mạng, tự do, danh dự, nhân phẩm, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của công dân; thực hiện các biện pháp quản lý dân cư trên địa bàn huyện; - Lãnh đạo và chịu trách nhiệm về hoạt động của hệ thống hành chính nhà nước từ huyện đến cơ sở, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt của nền hành chính; chỉ đạo công tác cải cách hành chính và cải cách công vụ, công chức trong hệ thống hành chính nhà nước ở địa phương; - Đình chỉ việc thi hành hoặc bãi bỏ văn bản trái pháp luật của cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện và văn bản trái pháp luật của Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã. Đình chỉ việc thi hành văn bản trái pháp luật của Hội đồng nhân dân cấp xã, báo cáo Ủy ban nhân dân huyện để đề nghị Hội đồng nhân dân huyện bãi bỏ; - Chỉ đạo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã; ủy quyền cho Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện hoặc người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân huyện thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn trong phạm vi thẩm quyền của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện; - Quản lý và tổ chức sử dụng có hiệu quả công sở, tài sản, phương tiện làm việc và ngân sách nhà nước được giao trên địa bàn huyện theo quy định của pháp luật; 9 - Tổ chức việc thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý vi phạm pháp luật, tiếp công dân theo quy định của pháp luật; - Chỉ đạo thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, phòng, chống cháy, nổ; chỉ đạo và áp dụng các biện pháp để giải quyết các công việc đột xuất, khẩn cấp trong phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn huyện theo quy định của pháp luật; - Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn do cơ quan nhà nước cấp trên phân cấp, ủy quyền (Điều 29 Luật TCCQĐP 2015). 1.1.3. Đặc điểm công tác kiểm tra của UBND huyện Uỷ ban nhân dân huyện tiến hành hoạt động kiểm tra theo đúng chức năng và nhiệm vụ theo quy định của Luật Tổ chức Chính quyền địa phương và chịu sự giám sát trực tiếp của Hội đồng nhân dân huyện. Uỷ ban nhân dân huyện tiến hành hoạt động kiểm tra nhằm bảo đảm thực hiện chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh và thực hiện các chính sách khác trên địa bàn. Uỷ ban nhân dân huyện là cấp trung gian thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương, góp phần bảo đảm sự chỉ đạo, quản lý thống nhất trong bộ máy hành chính nhà nước từ trung ương tới cơ sở. 1.1.4. Vai trò của công tác kiểm tra của UBND cấp huyện. 1.1.4.1. Vai trò của công tác kiểm tra của các cấp chính quyền - Kiểm tra, là một phương thức quan trọng để bảo đảm thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước Bằng những kết luận kiểm tra đánh giá đúng thực trạng việc thực hiện chủ trương, chính sách, pháp luật ở một địa phương, một ngành hoặc ở những đơn vị cơ quan được kiểm tra với những nhận xét ưu, khuyết điểm; làm rõ những nguyên nhân và có những kiến nghị, sửa chữa, khắc phục những khuyết điểm, thiếu sót mà qua kiểm tra đã phát hiện và cơ quan được kiểm tra thừa nhận, trong đó có những sơ hở, khiếm khuyết của chủ trương, chính sách, pháp luật, cơ chế quản lý… giúp cho cơ quan Nhà nước không những nắm được tình hình thực hiện chủ trương, chính sách, pháp luật, chỉ thị, mệnh lệnh… mà còn có cơ sở thực tiễn để nghiên cứu, bổ sung, sửa đổi hoàn thiện chủ trương, chính sách, pháp luật, cơ chế quản lý… đã ban hành hoặc ban hành mới phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hội nhập khu vực và thế giới. - Kiểm tra nhà nước là một nội dung quan trọng trong công tác lãnh đạo, quản lý nhà nước Kiểm tra là một nhiệm vụ không thể thiếu của cơ quan lãnh đạo và chỉ đạo; là một trong ba việc phải làm của cơ quan lãnh đạo đảng và chính quyền các cấp, là một bộ phận hợp thành của công tác lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Đó là những hoạt động: Quyết định đường lối chủ trương, chính sách, pháp luật; tổ chức thực hiện và kiểm tra, thanh tra việc thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật đã ban hành. Vấn đề vai trò của công tác kiểm tra giúp các cơ quan Nhà nước nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện cơ chế quản lý, chính sách mới. Kiểm tra là một biện pháp rất quan trọng, có hiệu quả góp phần tăng cường năng lực của bộ máy nhà nước và tính tích cực của đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước trong việc chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và hoàn thành nhiệm vụ được giao. - Kiểm tra là một biện pháp quan trọng góp phần tích cực phòng, chống bệnh quan liêu, nạn tham ô, lãng phí và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Có thể thấy rằng kiểm tra ngày càng được nhìn nhận đầy đủ hơn vai trò của nó trong quá trình phát triển bộ máy nhà nước xã hội chủ nghĩa. Kiểm tra không chỉ phát hiện ra những vi phạm để xử lý mà còn phát hiện ra những sơ hở của bản thân cơ chế, chính sách, chỉ ra những khuyết tật của bộ máy và quá trình vận hành bộ máy để sửa đổi, bổ sung nhằm hoàn thiện hơn cơ chế, chính sách, qua kiểm tra còn biểu dương những cái tốt, cái tích cực, những yếu tố mới, những nhân tố điển hình cần nhân rộng phát huy. 1.1.4.2. Vai trò của công tác kiểm tra của uỷ ban nhân dân huyện: 11 UBND cấp huyện là cấp trung gian trong hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, vì vậy, UBND cấp huyện vừa có nhiệm vụ chấp hành các đường lối, quyết định của các cơ quan nhà nước cấp trên, vừa thực hiện vai điều hành các hoạt động quản lý nhà nước đối với các cơ quan chuyên môn, chính quyền cấp xã. Điều này cũng có nghĩa là, UBND cấp huyện vừa phụ thuộc vừa tự chủ theo nguyên tắc cấp dưới phục tùng cấp trên, cấp trên lãnh đạo, chỉ đạo cấp dưới. Hoạt động chấp hành của chính quyền địa phương không tách rời với hoạt động điều hành trong quản lý nhà nước và mục đích của nó là giải quyết hiệu quả các vấn đề của địa phương trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, vừa thể hiện sự can thiệp của quyền lực nhà nước vừa thể hiện sự cộng tác, phối hợp với nhân dân. Tuy nhiên, hoạt động chấp hành và điều hành của UBND cấp huyện phải được thể hiện thông qua việc ban hành các văn bản pháp luật trong quản lý điều hành hàng ngày của mình và các cơ quan chuyên môn. Để thực hiện tốt chức năng quản lý và điều hành, UBND cấp huyện còn phải thực hiện công tác kiểm tra, giám sát việc thi hành pháp luật, các chủ trương, qui định của địa phương theo những trình tự, thủ tục nhất định. Theo qui định của Hiến pháp 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 2013), UBND cấp huyện chỉ đạo, kiểm tra, tổ chức thực hiện các chủ trương, quyết định của HĐND và các cơ quan cấp trên liên quan đến các lĩnh vực quản lý nhà nước trên địa bàn huyện. Hoạt động kiểm tra của UBND cấp huyện nhằm kiểm tra việc tuân thủ đường lối chính sách của Đảng và pháp luật của nhà nước trong hoạt động của các tổ chức các nhân được kiểm tra. Vai trò này xuất phát từ chức năng chấp hành của hành chính nhà nước. Chủ thể hành chính nhà nước có trách nhiệm chấp hành quyết định của các cơ quan chính trị nhằm đạt được các mục tiêu chính trị của quốc gia, phục vụ lợi ích của đất nước, của nhân dân. Hoạt động kiểm tra của UBND cấp huyện nhằm điều hành các hoạt động kinh tế - xã hội nhằm đạt mục tiêu tới mức tối đa và với hiệu quả cao nhất. Vai trò này xuất phát từ chức năng cụ thể của điều hành hành chính nhà nước là: định hướng (thông qua quy hoạch, kế hoạch), điều chỉnh các quan hệ xã hội (thông qua ban hành văn bản lập quy); hướng dẫn và tổ chức thực hiện Hiến pháp, luật, chính sách...; kiểm tra, thanh tra và xử lý những vi phạm pháp luật. Hoạt động kiểm tra của UBND cấp huyện nhằm duy trì và thúc đẩy xã hội phát triển theo định hướng. Để thực hiện tốt hai vai trò trên, UBND cấp huyện luôn có trách nhiệm duy trì và tạo lập những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các yếu tố cấu thành xã hội: duy trì và phát triển các nguồn tài nguyên, kiến tạo các nguồn lực vật chất , sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính, phát triển nguồn lực con người, khắc phục những thất bại của thị trường hoặc hậu quả do những sai sót của hành chính nhà nước gây ra... Hoạt động kiểm tra của UBND cấp huyện đảm bảo cung cấp dịch vụ công cho xã hội. Cùng với sự phát triển của xã hội và quá trình dân chủ hóa đời sống xã hội thì vai trò này càng quan trọng và mở rộng, hành chính nhà nước được thiết lập nhằm để phục vụ lợi ích của nhân dân với tư cách là chủ thể của xã hội, là chủ thể của quyền lực nhà nước. 1.1.5. Nội dung công tác kiểm tra của UBND cấp huyện đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh Theo Luật tổ chức Chính quyền địa phương thì Kiểm tra việc chấp hành pháp luật của các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn huyện được giao cho Chủ tịch UBND huyện trực tiếp tổ chức thực hiện và thực hiện theo pháp luật quy định. Trong hoạt động của các cơ sở sản xuất kinh doanh Chủ tịch UBND huyện thực hiện kiểm tra trên rất nhiều nội dung như: Kiểm tra các hộ gia đình, tổ chức, doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về Đất đai, Lao động, Phòng, chống cháy nổ, bảo vệ môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, Bảo hiểm xã hội, thuế, an ninh trật tự… Như vậy nội dung công tác kiểm tra của UBND huyện đối với các cơ sở SXKD trên địa bàn là: 13 - Sự chủ động thực hiện các quy định của pháp luật về công tác kiểm tra của UBND huyện. Trong đó quan tâm đến lựa chọn các vấn đề kiểm tra sao cho trọng tâm, trọng điểm, đối tượng kiểm tra mang tinh đại diện cao và đang là tâm điểm sự quan tâm của xã hội. - Sự phối kết hợp, bố trí nguồn lực, thời gian để thực hiện kiểm tra. - Việc giải quyết hậu kiểm tra: Ban hành kết luận kiểm tra, ghi nhận và nhân rộng mô hình hiệu quả đồng thời xử lý hoặc kiến nghị giải quyết những vấn đề vướng mắc về cơ chế chính sách, vi phạm quy định của đối tượng kiểm tra, chủ thể kiểm tra, thu hồi tài chính, vật chất, truy cứu trách nhiệm hình sự… (nếu có) Trong khuôn khổ của đề tài do thời gian có hạn nên tác giả chỉ đi sâu vào một số nội dung kiểm tra của UBND huyện trên các lĩnh vực được xã hội quan tâm đó là: - Kiểm tra các cơ sở sản suất, kinh doanh trong thực hiện các quy định của pháp luật về vệ sinh an toàn lao động, phòng, chống cháy nổ. - Kiểm tra việc thực hiện các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm. - Kiểm tra việc thực hiện quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Nhằm làm rõ thêm và có cơ sở để nguyên cứu về công tác kiểm tra của UBND huyện thời gian vừa qua và đưa ra giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra của UBND huyện trong thời gian tới. 1.1.6. Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công tác kiểm tra của UBND cấp huyện 1.1.6.1. Các quy định của pháp luật về hoạt động kiểm tra của Uỷ ban nhân dân cấp huyện. Đây là yếu tố đầu tiên tác động rất lớn đến hiệu quả kiểm tra của UBND huyện. Các quy định pháp luật về kiểm tra có vai trò tạo cơ sở pháp lý cho UBND thực hiện quyền năng kiểm tra của mình. Nếu luật không quy định một cách cụ thể về hoạt động kiểm tra của UBND thì việc ghi nhận chức năng kiểm tra của UBND trong Hiến pháp cũng chỉ là hình thức. Điều này đã được minh chứng trong thực tiễn phát triển của Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Luật Tổ chức Chính quyền địa phương năm 2015 có quy định về chức năng kiểm tra của UBND nhưng rất khái quát, chung chung, việc tổ chức kiểm tra của UBND được giao cho Chủ tịch UBND Khoản 8, Điều 29. Điều này đã gây nên những khó khăn cho hoạt động của UBND và là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiệu quả hoạt động kiểm tra của UBND huyện thời gian qua rất thấp. Như vậy, vấn đề đặt ra là để nâng cao chất lượng kiểm tra của UBND huyện đòi hỏi Nhà nước phải ban hành đầy đủ các văn bản pháp luật trong lĩnh vực kiểm tra cho UBND nói riêng và toàn bộ hoạt động của UBND nói chung. 1.1.6.2. Tổ chức bộ máy, hoạt động của UBND cấp huyện. Yếu tố này đòi hỏi UBND phải có một bộ máy hoạt động đủ khả năng thực hiện một cách tốt nhất chức năng kiểm tra trong phạm vi quyền hạn của mình. Bất kỳ cơ quan nào, nếu có một tổ chức hợp lý và đồng bộ sẽ tạo nên guồng máy làm việc nhịp nhàng và dễ mang lại hiệu quả. UBND ở nước ta là cơ quan hoạt động theo chế độ tập thể UBND kết hợp với trách nhiệm của Chủ tịch UBND, (Điều 5 Luật tổ chức Chính Quyền địa phương) nên ảnh hưởng rất lớn, trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của UBND nói chung và kiểm tra nói riêng. Hơn nữa, UBND cấp huyện về nhiều lĩnh vực chưa được phân cấp thực hiện kiểm tra cho dù lĩnh vực đó hoạt động trên địa bàn huyện. Để thực hiện tốt chức năng kiểm tra của mình, UBND ngày càng chú ý hoàn thiện về mặt tổ chức. giai đoạn 2011-2016 thực hiện Luật tổ chức HĐND, UBND năm 2003 thì UBND có 7 đến 9 thành viên (Điều 122), đến nay thực hiện Luật chính quyền địa phương uỷ viên UBND huyện là thủ trưởng các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện gồm 16 thành viên. Tuy nhiên, với tình hình nhiệm vụ như hiện nay, cần phải tập trung nghiên cứu đổi mới về mặt tổ chức bộ máy của UBND, trong đó phải chú ý đến bộ phận giúp việc cho UBND. Có như vậy mới đảm đương được công việc kiểm tra của UBND. 15 1.1.6.3. Năng lực, bản lĩnh và trách nhiệm thực hiện chức năng kiểm tra của công chức. Công chức thuộc các phòng, ban chuyên môn là nguồn gốc của mọi vấn đề liên quan đến chất lượng và hiệu quả kiểm tra của cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương. Bởi thực tế chứng minh rằng: một cơ quan tổ chức có cơ cấu hợp lý đầy đủ các phòng ban, nhưng để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, yếu tố con người trong tổ chức đó đóng vai trò vô cùng quan trọng. Do vậy, bên cạnh đảm bảo về mặt số lượng, năng lực của công chức trong khi thực hiện chức năng kiểm tra có vai trò rất lớn đến kết quả kiểm tra cũng như việc thực thi kết quả đó. Đúng như ý kiến của ông Trần Hữu Trí - Chánh Văn phòng HĐND - UBND huyện nhận xét: Các công chức làm công tác kiểm tra phải có đủ tâm, đủ tầm và đủ tài, bởi người làm công tác kiểm tra, ngoài công nhận cái đúng, còn phải chỉ rõ và đề ra những kiến nghị, những biện pháp hữu hiệu để loại bỏ cho được cái tiêu cực, trái pháp luật. Để phát hiện sai trái của người khác của các ngành chức năng, người làm công tác kiểm tra phải có quan điểm, trình độ, bản lĩnh vững vàng, có cách nhìn sáng suốt và phương pháp làm việc khoa học, hợp lý, phải có bản lĩnh giám nói thẳng nói thật, không nể nang né tránh, phải vì lợi ích của dân của Nhà nước. Điều này có nghĩa, kiểm tra là một công việc khó khăn và phức tạp, bên cạnh nắm vững các quy định pháp luật về vấn đề kiểm tra, người làm công tác kiểm tra còn phải có kỹ năng, trình độ, bản lĩnh và trách nhiệm khi tiến hành các hoạt động kiểm tra. Muốn vậy, các công chức phải luôn ý thức được đây là một trong những điều kiện chủ quan mà bất cứ một công chức nào cũng phải tự trau dồi nâng cao nghiệp vụ. 1.1.6.4. Chương trình, kế hoạch, phương thức kiểm tra của UBND. Xây dựng chương trình, kế hoạch và lựa chọn hình thức kiểm tra phù hợp là điều kiện đảm bảo thế chủ động cho UBND khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ và cũng là một trong những yếu tố góp phần nâng cao hiệu quả kiểm tra. UBND huyện cần ra chương trình, kế hoạch tổ chức kiểm tra, các cuộc