Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
MUÏC LUÏC
Noäi dung
Muïc luïc
Phaàn I. Môû ñaàu
Phaàn II. Noäi Dung
I.
Cô sôû lyù luaän vaø thöïc tieãn cuûa ñeà taøi
II.
Thöïc traïng vaán ñeà nghieân cöùu
III. Caùc giaûi phaùp vaø keát quaû ñaït ñöôïc
1. Ñoái vôùi giaùo vieân
2. Ñoái vôùi hoïc sinh
3. Moät soá phöông phaùp giaûi nhanh baøi taäp traéc nghieäm hoùa
hoïc 9
Phöông phaùp 1: phöông phaùp giaûi toaùn aùp duïng ñònh luaät
baûo toaøn khoái löôïng
Phöông phaùp 2: phöông phaùp ñöôøng cheùo
Phöông phaùp 3: phöông phaùp taêng giaûm khoái löôïng
Phöông phaùp 4: phöông phaùp giaûi baøi taäp xaùc ñònh
nguyeân toá döïa vaøo coâng thöùc oxit cao nhaát
Phöông phaùp 5: phöông phaùp xaùc ñònh coâng thöùc phaân töû
hôïp chaát hyñrocacbon döïa vaøo phaûn öùng hoùa hoïc.
Phöông phaùp 6: phöông phaùp giaûi baøi taäp veà röôïu etylic
IV. Phaàn IV. Keát quaû ñaït ñöôïc
V. Phaàn V. Keát luaän
Taøi lieäu tham khaûo
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Trang
1
2
2
3
3
3
3
3
4
6
8
10
10
12
13
13
14
Tröôøng THCS Taân Chaâu
1
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
PHAÀN I:
MÔÛ ÑAÀU
Hieän nay treân theá giôùi noùi chung vaø Vieät Nam ra noùi rieâng vieäc
ñöa loaïi baøi taäp traéc nghieäm coù nhieàu löïa choïn vaøo caùc kì thi ngaøy caøng
phoå bieán vì noù coù nhieàu öu ñieåm.
+ Xaùc suaát ñuùng ngaãu nhieân thaáp
+ Tieát kieäm thôøi gian chaám baøi
+ Gaây ñöôïc söï höùng thuù hoïc taäp cuûa hoïc sinh
+ Hoïc sinh coù theå töï kieåm tra ñaùnh giaù keát quaû hoïc taäp cuûa
mình moät caùch nhanh choùng qua caùc baøi kieåm tra treân lôùp, trong
saùch, hay treân maïng internet. Ñoàng thôøi töï ñeà ra bieän phaùp boå
sung kieán thöùc moät caùch hôïp lí.
Ñoái vôùi nhöõng loaïi baøi taäp naøy caùc em caàn phaûi traû lôøi nhanh vaø
chính xaùc cao vì thôøi gian daønh cho moãi caâu trung bình chæ laø 1.5 phuùt .
Do ñoù caùc em phaûi trang bò cho mình ngoaøi nhöõng caùch giaûi thoâng
thöôøng, caàn coù nhöõng phöông phaùp ñeå giaûi nhanh, choïn ñuùng.
Qua nhöõng naêm giaûng daïy boä moân Hoùa hoïc 9, Toâi nhaän thaáy caùc
em hoïc sinh thöôøng raát yeáu khi giaûi baøi taäp ñaëc bieät laø giaûi baøi taäp traéc
nghieäm khaùch quan. Hieän nay theo höôùng kieåm tra ñaùnh giaù môùi naâng
daàn tæ leä traéc nghieäm khaùch quan thì trong moät baøi kieåm tra thöôøng coù
raát nhieàu daïng toaùn, maø thôøi gian chia ñeàu cho moãi caâu traéc nghieäm laïi
raát haïn cheá. Neáu caùc em vaãn giaûi baøi taäp theo höôùng traéc nghieäm töï luaän
nhö tröôùc ñaây thì thöôøng khoâng coù ñuû thôøi gian ñeå hoaøn thaønh moät baøi
kieåm tra ñaùnh giaù daãn ñeán chaát löôïng boä moân thaáp. Töø thöïc teá treân toâi
maïnh daïn xaây döïng giaûi phaùp höõu ích” Moät soá phöông phaùp giaûi nhanh
baøi taäp traéc nghieäm moân Hoùa hoïc 9”.
Do thôøi gian vaø naêng löïc coù haïn Toâi chæ ñi saâu giaûi quyeát “Một số
phương pháp giải nhanh bài tập trắc nghiệm môn Hóa học 9”.
PHAÀN II: NOÄI DUNG
I.
CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VAØ THÖÏC TIEÃN CUÛA ÑEÀ TAØI.
Qua giaûi phaùp naøy toâi mong muoán giaùo vieân seõ chuû ñoäng hôn khi
höôùng daãn hoïc sinh giaûi baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan moân Hoùa hoïc.
Coøn ñoái vôùi hoïc sinh giaûi phaùp naøy seõ giuùp ñôõ caùc em raát nhieàu trong
vieäc trang bò cho mình moät soá phöông phaùp giaûi nhanh, choïn ñuùng caùc
baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan. Töø ñoù caùc em khoâng ngöøng phaùt huy
tính tích cöïc chuû ñoäng, saùng taïo trong hoïc taäp boä moân.
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
2
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
II.
THÖÏC TRAÏNG VAÁN ÑEÀ NGHIEÂN CÖÙU.
Hieän nay trong chöông trình hoùa hoïc 9 baøi kieåm tra 15’ traéc nghieäm
khaùch quan 100%, baøi kieåm tra ñònh kyø traéc nghieäm khaùch quan laø 40%,
baøi thi tuyeån sinh vaøo lôùp 10 traéc nghieäm khaùch quan laø 100%. Thôøi gian
trung bình ñeå traû lôøi 1 caâu hoûi traéc nghieäm khaùch quan laø 1.5 phuùt. Trong
khi ñoù nhieàu baøi taäp giaûi theo phöông phaùp cuõ thì raát daøi vaø toán thôøi
gian. Nhö vaäy roõ raøng laø nhieàu phöông phaùp giaûi baøi taäp theo höôùng töï
luaän nhö tröôùc ñaây ñaõ thaät söï khoâng phuø hôïp vôùi phöông phaùp kieåm tra
ñaùnh giaù môùi.
Veà phía hoïc sinh khi hoïc moân Hoùa hoïc caùc em thöôøng thaáy raát khoù
khaên trong vieäc giaûi baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan, neân chaát löôïng caùc
baøi kieåm tra thöôøng khoâng cao. Nguyeân nhaân do: Kyõ naêng phaân loaïi baøi
taäp coøn yeáu, Caùc em giaûi caùc baøi taäp traéc nghieäm nhö baøi töï luaän neân
thôøi gian khoâng ñaûm baûo ... Töø ñoù keát quaû boä moân thaáp daãn ñeán caùc em
luoân nghó laø moân hoïc quaù söùc neân khoù coù theå coá gaéng ñöôïc.
Töø nhöõng thöïc traïng treân Toâi suy nghó laøm theá naøo ñeå vaän duïng
“Moät soá phöông phaùp giaûi nhanh baøi taäp traéc nghieäm Hoùa hoïc 9” vaøo
thöïc teá giaûng daïy thöïc söï coù hieäu quaû.
III. CAÙC GIAÛI PHAÙP CUÏ THEÅ.
A. Ñoái vôùi Giaùo vieân:
Phaûi heä thoáng hoùa kieán thöùc troïng taâm cuûa chöông moät caùch logic vaø
khaùi quaùt nhaát.
Naém vöõng caùc phöông phaùp giaûi baøi taäp vaø xaây döïng heä thoáng baøi
taäp phaûi thaät söï ña daïng, nhöng vaãn ñaûm baûo troïng taâm cuûa chöông trình
phuø hôïp vôùi ñoái töôïng hoïc sinh.
Taän duïng moïi thôøi gian ñeå coù theå höôùng daãn giaûi ñöôïc löôïng baøi taäp
laø nhieàu nhaát.
Luoân quan taâm vaø coù bieän phaùp giuùp ñôõ caùc em hoïc sinh coù hoïc löïc
yeáu, keùm. Khoâng ngöøng taïo tình huoáng coù vaán ñeà ñoái vôùi caùc em hoïc
sinh khaù gioûi …
B. Ñoái vôùi Hoïc sinh:
Phaûi tích cöïc reøn kyõ naêng heä thoáng hoùa kieán thöùc sau moãi baøi, moãi
chöông. Phaân loaïi baøi taäp hoùa hoïc vaø laäp höôùng giaûi cho töøng daïng toaùn.
Tích cöïc laøm baøi taäp ôû lôùp vaø ñaëc bieät laø ôû nhaø.
Phaûi reøn cho baûn thaân naêng löïc töï hoïc, töï ñaùnh giaù.
C. Moät soá phöông phaùp giaûi nhanh baøi taäp traéc nghieäm Hoùa hoïc 9.
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
3
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
PHÖÔNG PHAÙP 1:
PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI TOAÙN
AÙP DUÏNG ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN KHOÁI LÖÔÏNG
1. Kieán thöùc caàn ghi nhôù
- Neáu coù PTHH toång quaùt: A + B C + D
Thì theo ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng ta coù: mA + mB = mC + mD
Nhö vaäy trong phaûn öùng coù n chaát neáu bieát khoái löôïng cuûa n – 1 chaát
thì tính ñöôïc khoái löôïng chaát coøn laïi.
- Trong phaûn öùng khöû oxit kim loaïi baèng CO, H2.
Ta coù: nO trong oxit = n CO2 = n H2O
Vaäy: moxit = mO trong oxit + m kim loaïi
- Trong phản ứng giữa kim loại vôùi dd axit giaûi phoùng khí hyñro
thì n axit = 2 .nH2
2. Baøi Taäp
Baøi 1: Cho 24.4g hoãn hôïp Na2CO3 vaø K2CO3 taùc duïng vöøa ñuû vôùi dung
dòch BaCl2. sau phaûn öùng thu ñöôïc 39.4g keát tuûa. Loïc taùch keát tuûa coâ caïn
dung dòch thu ñöôïc m gam muoái clorua. M coù giaù trò laø
a. 13.3g
b. 15g
c. 26.6g
d. 63.8g
ñaùp aùn: c
Giaûi: Phöông trình toång quaùt
� BaCO3 + 2MCl
M2CO3 + BaCl2 ��
n BaCO3 = 0,2mol
theo phöông trình n BaCl2 = n BaCO3 = 0,2mol
m BaCl2 = 0,2 . 208 = 41,6g
theo ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng
m M2CO3 + m BaCl2 = m BaCO3 + m MCl
=> m MCl = 24,4 + 41,6 – 39,4
= 26,6g
Baøi 2: Hoøa tan hoaøn toaøn 20 gam hoãn hôïp Mg vaø Fe vaøo dung dòch
HCl dö thaáy coù 11.2 lít khí thoaùt ra (ñktc) vaø dung dòch X. coâ caïn dung
dòch X thì khoái löôïng muoái khan thu ñöôïc laø
a. 19g
b. 19,5g
c. 55,5g
d. 37,25g
Ñaùp aùn: c
Giaûi:
M + 2HCl MCl2 + H2
n H2 = 0.5 mol => m H2 = 1g
n HCl = 1 mol => m HCl = 36,5g
m M + m HCl = m X + m H2
=> m X = 20 + 36,5 – 1
= 55,5 g
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
4
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
Baøi 3: Khöû hoaøn toaøn 40.1g hoãn hôïp A goàm ZnO vaø Fe 2O3 baèng khí H2
thaáy taïo ra 12.6g H2O khoái löôïng hoãn hôïp kim loaïi thu ñöôïc laø
a. 28,9g
b. 51,3g
c. 27,5g
d. 52,7g
Ñaùp aùn a
Giaûi: n H2O = 0.7 mol
to
� Zn + H2O
ZnO + H2 ��
to
� 2Fe + 3H2O
Fe2O3 + 3H2 ��
Töø phöông trình hoùa hoïc ta coù: n oxi trong oxit = n H2O = 0,7mol
mO = 0,7 .16 = 11,2g
mA = m kim loaïi + moxi trong oxit
=> mkim loaïi = 40,1 – 11,2 = 28,9 g
Baøi 4: Khöû hoaøn toaøn 32g hoãn hôïp A goàm CuO vaø Fe 2O3 baèng khí H2
thaáy taïo ra 9g H2O. khoái löôïng hoãn hôïp kim loaïi thu ñöôïc laø:
a. 12g
b. 24g
c. 23g
d. 41g
Ñaùp aùn : b
Giaûi:
n H2O = 0.5 mol
to
� Cu + H2O
CuO + H2 ��
to
� 2Fe + 3H2O
Fe2O3 + 3H2 ��
nO = n H2O = 0,5 mol -> mo = 0,5.16 = 8g
mA = m kim loaïi + mO
mkim loaïi = 32 – 8 = 24g
Baøi 5: Hoøa tan hoaøn toaøn 18.4g hoãn hôïp 2 kim loaïi hoùa trò II vaø hoùa trò
III trong dung dòch HCl ngöôøi ta thu ñöôïc dung dòch A vaø khí B. ñoát chaùy
hoaøn toaøn löôïng khí B thu ñöôïc 9g nöôùc. Coâ caïn dung dòch A thu ñöôïc
khoái löôïng hoãn hôïp muoái khan laø
a. 9,4 g
b. 53,9g
c. 55,9g
d. 27,4g
Ñaùp aùn b
Giaûi:
nH2O = 0,5mol
X + 2HCl XCl2 + H2
(1)
2Y + 6HCl 2YCl3 + 3H2 (2)
to
� 2H2O
2H2 + O2 ��
(3)
Theo (3) => n H2 = 0,5mol => m H2 = 0,5.2 = 1g
theo (1) vaø(2) ta coù nHCl = 2 n H2 = 1mol
m HCl = 36,5g
theo ñònh luaät baûo toaøn khoái löôïng
m(X+Y) + m(HCl) = mA + mB
=> mA = 18,4 + 36,5 -1
= 53,9g
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
5
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
PHÖÔNG PHAÙP 2: PHÖÔNG PHAÙP ÑÖÔØNG CHEÙO
1. Kieán thöùc caàn ghi nhôù
a. Caùc chaát cuøng noàng ñoä phaàn traêm
m1 C%1
C%2 – C%
m
C% C%
1
2
=> m C % C %
2
1
C%
m2
C%2
C% – C%1
m1 laø khoái löôïng cuûa dung dòch coù noàng ñoä C%1
m2 laø khoái löôïng cuûa dung dòch coù noàng ñoä C%2
C% laø noàng ñoä phaàn traêm dung dòch thu ñöôïc sau khi troän laãn
b. Caùc chaát cuøng noàng ñoä mol
V1 CM1
CM2 – CM
V
C
C
1
M2
M
=> V C C
2
M
M1
CM
V2
CM2
CM – CM1
V1 laø theå tích cuûa dung dòch coù noàng ñoä CM1
V2 laø theå tích cuûa dung dòch coù noàng ñoä CM2
CM laø noàng ñoä mol dung dòch thu ñöôïc sau khi troän laãn
c. Caùc chaát khí khoâng taùc duïng ñöôïc vôùi nhau
V1 M 1
M2 – M
V
V2
M2
M M
1
2
=> V M M
2
1
M
M – M1
M laø khoái löôïng mol trung bình thu ñöôïc khi troän laãn caùc khí M1 < M < M2
V1 laø theå tích chaát khí coù phaân töû khoái laø M1
V2 laø theå tích chaát khí coù phaân töû khoái laø M2
2. BAØI TAÄP
Baøi 1: Dung dòch HCl coù noàng ñoä 45% vaø dung dòch HCl khaùc coù noàng
ñoä 15% ñeå coù dung dòch HCl coù noàng ñoä 20% thì phaûi pha cheá veà khoái
löôïng giöõa 2 dung dòch HCl 45% vaø HCl 15% theo tæ leä laø
a. 1:3
b. 1:5
c. 3:1
d. 5:1
Ñaùp aùn: b
Giaûi: Aùp duïng phöông phaùp ñöôøng cheùo ta coù
m1 45%
5%
m
m2
15%
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
5%
1
1
=> m 25% 5
2
20%
25%
Tröôøng THCS Taân Chaâu
6
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
Baøi 2: Theå tích nöôùc vaø dung dòch MgSO4 2M caàn ñeå pha ñöôïc 100ml
dung dòch MgSO4 0.4M laàn löôït laø
a. 50ml vaø 50ml
b. 40ml vaø 60ml c. 80ml vaø 20ml d. 20ml vaø 80ml
Ñaùp aùn: b
Giaûi: Goïi V laø theå tích nöôùc => theå tích dd MgSO4 = 100 - V
V
0
1.6
0.4
=>
V
1.6
4 V 80ml
100 V 0.4
100 - V
2
0.4
Vaäy VH2O = 80ml vaø V MgSO4 = 20ml
Baøi 3: Ñieàu cheá hoãn hôïp 26 lit khí hiñro vaø khí cacbonoxit coù tæ khoái
hôi ñoái vôùi khí meâtan laø 1.5 thì theå tích khí hiñro vaø cacbonoxit caàn laáy
laø:
a. 4 lit vaø 22 lit b. 8 lit vaø 44 lit
c. 22 lit vaø 4 lit
d. 44 lit vaø 8 lit
Ñaùp aùn: a
Giaûi:
Mhoãn hôïp = 1,5.16 = 24g
Aùp duïng phöông phaùp ñöôøng cheùo ta coù
VH
2
4
2
24
=>
VH 2
VCO
4
22
28
22
Baøi 4: Theå tích H2O vaø dung dòch NaCl 0.2M caàn ñeå pha ñöôïc 50ml
dung dòch NaCl 0.1M laàn löôït laø
a. 45ml vaø 5ml b. 10ml vaø 40ml
c. 25ml vaø 25ml d. 5ml vaø 45ml
ñaùp aùn: c
Giaûi:
Goïi V laø theå tích nöôùc => theå tích dd NaCl = 50 - V
V
0
0.1
VCO
0.1
=>
V
0.1
1 V 25ml
50 V 0.1
50 - V
0.2
0.1
Vaäy VH2O = 25ml vaø V NaCl = 25ml
Baøi 5: Khoái löôïng H2O vaø khoái löôïng dung dòch ñöôøng 15% caàn ñeå pha
cheá ñöôïc 50g dung dòch ñöôøng 5% laø:
a. 2.5g vaø 47.5g b. 16.7g vaø 33.3g c. 47.5g vaø 2.5g d. 33.3g vaø 16.7g
Ñaùp aùn: d
Giaûi:
Goïi khoái löôïng nöôùc laø m thì khoái löôïng ñöôøng 15% laø 50 - m
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
7
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
m
0%
10%
5%
50-m 15%
Vaäy m H2O = 33,3g
m
10%
2
=> 50 m 5% 1 m 33.3g
5%
vaø m ñöôøng 15% = 16,7g
PHÖÔNG PHAÙP 3: PHÖÔNG PHAÙP TAÊNG GIAÛM KHOÁI LÖÔÏNG
1. Kieán thöùc caàn ghi nhôù
Döïa vaøo söï taêng giaûm khoái löôïng khi chuyeån töø chaát naøy sang
chaát khaùc ñeå xaùc ñònh khoái löôïng hoãn hôïp hay moät chaát
+ Döïa vaøo phöông trình hoùa hoïc tìm söï thay ñoãi veà khoái löôïng cuûa 1
mol chaát trong phaûn öùng.
+ Tính soá mol caùc chaát tham gia phaûn öùng vaø ngöôïc laïi.
+ Ñoä taêng Khoái löôïng kim loaïi = m Kim loaïi sinh ra – m kim loaïi tan.
Ñoä giaûm Khoái löôïng kim loaïi = m kim loaïi tan – m kim loaïi sinh ra.
2. Baøi taäp
Baøi 1: Nhuùng 1 thanh nhoâm naëng 45g vaøo 400ml dung dòch CuSO 4
0.5M sau 1 thôøi gian laáy thanh nhoâm ra caân naëng 46.38g. Khoái löôïng
ñoàng thoaùt ra laø:
a. 0.64g
b. 1.92g
c. 1.28g
d. 2.56g
Ñaùp aùn b
giaûi:
2Al + 3 CuSO4 Al2(SO4)3 + 3Cu
Theo phöông trình cöù 2 mol Al 3 mol Cu khoái löôïng taêng 3 . 64 – 2 . 27 = 138g
Theo ñeà baøi
n mol Cu khoái löôïng taêng 46,38 – 45 = 1,38g
3
Vaäy n Cu = 1,38 .
= 0.03 mol => m Cu = 0,03 . 64 = 1,92g
138
Baøi 2: Nhuùng thanh saét coù khoái löôïng 56g vaøo 100ml dd CuSO 4 0.5M
ñeán phaûn öùng hoaøn toaøn. Coi toaøn boä löôïng ñoàng sinh ra ñeàu baùm vaøo
thanh saét. Khoái löôïng thanh saét sau phaûn öùng
a. 59,2g
b. 56,4g
c. 53,2g
d. 57,2g
Ñaùp aùn b
Giaûi :
Fe + CuSO4 FeSO4 +Cu
n CuSO4 = 0,05 mol
m kim loaïi taêng = 64 . 0,05 – 56 . 0,05 = 0,4g
m saét sau phaûn öùng = m saét tröôùc phaûn öùng + m kim loaïi taêng
= 56 + 0,4
= 56,4 g
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
8
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
Baøi 3: Cho 2.52g moät kim loaïi chöa roõ hoùa trò taùc duïng vôùi dd H 2SO4
loaõng dö thu ñöôïc 6.84 g muoái sunfat. Kim loaïi ñaõ duøng laø
a. Fe
b.Zn
c.Al
d.Mg
Ñaùp aùn: a
Giaûi:
Cöù 1 mol kim loaïi taùc duïng -> muoái sunfat khoái löôïng taêng 96g
n mol kim loaïi theo ñeà baøi khoái löôïng taêng 6,84 – 2,52 = 4,32g
n kim loaïi = 4,32 .
2,52
1
= 0,045 mol => M kim loaïi = 0, 045 = 56g
96
vaäy kim loaïi ñoù laø Fe
Baøi 4: Hoøa tan 39,4g muoái cacbonat cuûa kim loaïi hoùa trò II baèng H 2SO4
loaõng dö thu ñöôïc 46.6g muoái sunfat keát tuûa. Kim loaïi ñoù laø
a Fe
b. Ca
c. Ba
d. Pb
ñaùp aùn: c
Giaûi: RCO3 + H2SO4 RSO4 + CO2 + H2O
Cöù 1 mol muoái cacbonat taùc duïng -> muoái sufat khoái löôïng taêng 96 – 60 = 36g
n mol muoái cacbonat
Khoái löôïng taêng 46,6 – 39,4 = 7,2g
1
n muoái cacbonat = 7,2 . 36 = 0.2 mol
39, 4
M muoái cacbonat = 0, 2 = 197g
MR = 197 – 60 = 137 => R laø Ba
Baøi 5: Cho 50g kim loaïi chì vaøo 100 ml dung dòch chöùa 2 muoái
Cu(NO3)2 0.5M vaø AgNO3 2M. sau phaûn öùng laáy Pb ra khoûi dung dòch
laøm khoâ thì khoái löôïng chì laø
a. 43,75g
b. 56,25g
c. 42,85g
d. 50,9g
ñaùp aùn: a
Giaûi: n Cu(NO3)2 = 0,05mol
n AgNO3 = 0,2mol
Pb + Cu(NO3)2 Pb(NO3)2 + Cu
(1)
Pb + 2AgNO3 Pb(NO3)2 + 2Ag
(2)
Theo (1) m Pb giaûm = 207 . 0,05 – 64 . 0,05 = 7,15g
Theo (2) m Pb taêng = 0,2 . 108 – 0,1 . 207 = 0,9g
Vaäy m Pb giaûm = 7,15 – 0,9 = 6.25g
m Pb = 50 – 6,25 = 43,75g
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
9
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
PHÖÔNG PHAÙP 4: PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI BAØI TAÄP XAÙC ÑÒNH
NGUYEÂN TOÁ DÖÏA VAØO COÂNG THÖÙC OXIT CAO NHAÁT
1. Kieán thöùc caàn ghi nhôù
- Oxit cao nhất của một nguyeân tố R hoùa trị y laø: RxOy thì hợp chất của noù
với hiñro laø: RH8 – y
- Ngược lại khi cho hợp chất khí với hiñro của một nguyeân toá laø RHy thì
oxit cao nhất của noù laø RxO8-y
mA
%
A
.100%
- Vận dụng coâng thức tính theo coâng thöùc hoùa học:
M Ax By
- Tìm M của R -> tìm teân vaø kí hieäu hoùa hoïc cuûa R
2. Baøi Taäp
Baøi 1: Nguyeân toá R taïo thaønh hôïp chaát khí vôùi hiñro coù coâng thöùc laø
RH3. trong hôïp chaát oxit cao nhaát coù 25.93% R veà khoái löôïng. R laø
nguyeân toá naøo trong caùc nguyeân toá sau
a. Cacbon
b. Nitô
c. Photpho
d. Löu huyønh
(Trích ñeà thi tuyeån sinh naêm 2006 – 2007)
Giaûi:
Coâng thöùc hôïp chaát khí vôùi hiñro laø RH3 -> coâng thöùc oxit cao nhaát laø R2O5
m
2M R
R
%R = M .100% = 25.93% <=> 2.M 80 .100% = 25.93
RO
R
2 5
=> MR = 14 g vaäy R laø nitô (N)
Ñaùp aùn b
Baøi 2: Oxit cao nhaát cuûa moät nguyeân toá laø RO 3. trong hôïp chaát cuûa noù
vôùi hiñro coù 5.88% hiñro veà khoái löôïng. Nguyeân toá ñoù laø
a. löu huyønh
b. Nitô
c. photpho
d. cacbon
Giaûi
Oxit cao nhaát cuûa moät nguyeân toá laø RO3 => hôïp chaát cuûa noù vôùi hiñro laø RH2
2
% H = M 2 .100% = 5.88 => MR = 32 vaäy R laø S.
R
Ñaùp aùn a
PHÖÔNG PHAÙP 5:
PHÖÔNG PHAÙP XAÙC ÑÒNH COÂNG THÖÙC PHAÂN TÖÛ HÔÏP CHAÁT
HYÑROCACBON DÖÏA VAØO PHAÛN ÖÙNG HOÙA HOÏC.
1. Kieán thöùc caàn ghi nhôù
a. Phaûn öùng chaùy cuûa Hyñrocacbon
to
� 2CO2 + 2H2O
PTHH C2H4 + 3O2 ��
nH O nCO => coâng thöùc hyñrocacbon coù daïng CnH2n
2
2
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
10
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
to
� CO2 + 2H2O
PTHH CH4 + 2O2 ��
nH O nCO => coâng thöùc hyñrocacbon coù daïng CnH2n+2
to
� 4CO2 + 2H2O
PTHH 2C2H2 + 5O2 ��
nH O nCO => coâng thöùc hyñrocacbon coù daïng CnH2n-2
b. Phaûn öùng vôùi dd Broâm cuûa hyñrocacbon.
PTHH: C2H4 + Br2 C2H4Br2
nBr nhydrocacbon => coâng thöùc hyñrocacbon coù daïng CnH2n
PTHH: C2H2 + 2Br2 C2H4Br4
nBr 2nhydrocacbon => coâng thöùc hyñrocacbon coù daïng CnH2n-2
2. Baøi Taäp
Baøi 1: Bieát 0.01 mol hyñrocacbon X coù theå taùc duïng toái ña vôùi 100ml
dd broâm 0.1M vaäy X laø hyñrocacbon naøo trong caùc chaát sau:
a. CH4
b. C2H2
c. C2H4
d. C6H6
Giaûi
n X = 0.01 mol
n Br2 = 0.01 mol
n X = n Br2 => hyñrocacbon laø C2H4
ñaùp aùn c
Baøi 2: Ñoát chaùy hoaøn toaøn 0.2 mol moät hyñrocacbon X thu ñöôïc 17.6g
CO2 vaø 7.2g H2O. coâng thöùc phaân töû X laø
a. C2H2
b. C2H6
c. C3H4
d. C2H4
Trích ñeà thi tuyeån sinh naêm 2006 – 2007
Giaûi:
nCO2 = 0.4 mol
n H2O = 0.4 mol
n CO2 = n H2O => X laø C2H4
ñaùp aùn d
Baøi 3: Ñoát chaùy 3g chaát höõu cô A thu ñöôïc 8.8g khí CO 2 vaø 5.4g H2O.
coâng thöùc phaân töû cuûa A laø:
a. C2H4
b. C2H2
c. C2H6
d. C6H6
giaûi
nCO2 = 0.2 mol
n H2O = 0.3 mol
nH2O >n CO2 => A laø C2H6
ñaùp aùn c
Baøi 4: Bieát 0.01 mol hyñrocacbon X coù theå taùc duïng toái ña vôùi 200ml
dd broâm 0.1M vaäy X laø hyñrocacbon naøo trong caùc chaát sau:
a. CH4
b. C2H2
c. C2H4
d. C6H6
Giaûi
n X = 0.01 mol
2
2
2
2
2
2
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
11
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
n Br2 = 0.02 mol
n Br2 = 2nX => X laø C2H2
ñaùp aùn b
PHÖÔNG PHAÙP 6:
PHÖÔNG PHAÙP GIAÛI BAØI TAÄP VEÀ RÖÔÏU ETYLIC
1. Kieán thöùc caàn ghi nhôù:
a. Ñoä röôïu:
Dr
Vr
.1000
VHH
Dr laø ñoä röôïu
Vr laø theå tích röôïu (ml)
VHH laø theå tích hoãn hôïp (ml)
b. Coâng thöùc tính khoái löôïng khi bieát V vaø D
m = V.D
(Caùch ghi nhôù meï ñi veà)
D laø khoái löôïng rieâng (g/ml)
V theå tích (ml) m khoái löôïng (g)
D H2O �1g/ml
D röôïu etylic �0.8 g/ml
c. Khi cho kim loaïi Na laáy dö vaøo röôïu
+ Nếu Dr = 1000 thì chỉ xảy ra phản ứng
2Na + 2 C2H5OH 2C2H5ONa + H2
Do ñoù n H2 = ½ n C2H5OH
+ Nếu Dr <1000 thì seõ xaûy ra caùc phaûn öùng hoùa hoïc sau:
2Na + 2H2O 2NaOH + H2
2Na + 2 C2H5OH 2C2H5ONa + H2
Do ñoù n H2 = ½ ( n H2O + n C2H5OH)
2. Baøi taäp
Baøi 1: Pha 25ml röôïu etylic vaøo 25ml nöôùc thì ñoä röôïu laø
a. 10
b. 500
c. 0,50
d. 6,250
ñaùp aùn: b
giaûi
Dr
Vr
25
.1000 .100 500
VHH
50
Baøi 2: Soá ml röôïu etylic 250 pha ñöôïc töø 500ml röôïu 450 laø
a. 225ml
b. 900ml
c. 400ml
d. 56.25ml
ñaùp aùn: b
Giaûi:
Vröôïu = 500 . 45/100 = 225 ml
Vröôïu 25 = 225/25 .100= 900ml
Baøi 3: Theå tích khoâng khí caàn duøng ñeå ñoát chaùy hoaøn toaøn 13.8g röôïu
etylic laø (caùc khí ño ôû Ñktc)
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
12
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
a. 100,8 lit b. 20,16 lit
c. 33,6 lit
d. 4,032 lit
ñaùp aùn: a
giaûi:
n röôïu = 0.3mol
to
� 2CO2 + 3H2O
C2H5OH + 3O2 ��
0.3mol
0.9 mol
V O2 = 0,9 . 22.4 = 20,16 lit
VKK = 5VO2 = 20,16 . 5 = 100,8 lit
Baøi 4: Cho kim loaïi natri laáy dö vaøo 10ml röôïu etylic coù khoái löôïng
rieâng laø 0.8 g/ml thì theå tích khí hiñroâ thu ñöôïc ôû ñktc laø.
a. 9,74 lit
b. 3,89 lit
c. 7,79 lit
d. 12,17 lit
ñaùp aùn: c
giaûi:
2Na + 2 C2H5OH 2C2H5ONa + H2
mröôïu = 10 . 0,8 = 8g
nröôïu = 8/46 = 0,174 mol
VH2 = 0,174 . 22,4 = 7,79 lit
Baøi 5: Cho 100ml röôïu etylic 920 taùc duïng vôùi natri laáy dö bieát khoái
löôïng rieâng cuûa röôïu laø 0.8g/ml, cuûa nöôùc laø 1g/ml. theå tích khí hiñro thu
ñöôïc ôû ñktc laø
a. 22,9 lit
b. 14,98 lit c. 17,92 lit
d. 4,98 lit
(trích ñeà thi tuyeån sinh naêm 2006 – 2007)
Ñaùp aùn: a
Giaûi: Vröôïu = 92 ml => mröôïu = 73.6g => nröôïu = 1.6 mol
Vnöôùc = 8ml => mnöôùc = 8g
=> nnöôùc = 0.444mol
n H2 = ½ ( n H2O + n C2H5OH) = 0,222 + 0,8 = 1,022 mol
V H2 = 1,022 . 22,4 = 22,9 lit
PHAÀN IV. KEÁT QUAÛ ÑAÏT ÑÖÔÏC
Thöïc teá giaûng daïy toâi nhaän thaáy “Moät soá phöông phaùp giaûi nhanh
baøi taäp traéc nghieäm moân Hoùa hoïc 9” Ñaït hieäu quaû raát toát. Hoïc sinh caûm
thaáy töï tin hôn khi giaûi baøi taäp traéc nghieäm khaùch quan vaø caùc em laøm
nhanh hôn, ít bò laïc ñeà hôn. Chaát löôïng boä moân coù nhöõng chuyeån bieán
tích cöïc nhaát ñònh.
PHAÀN V. KEÁT LUAÄN
Treân ñaây laø “Moät soá phöông phaùp giaûi nhanh baøi taäp traéc nghieäm
moân Hoùa hoïc 9” nhaèm taïo söï thuaän lôïi cho hoïc sinh khi giaûi baøi taäp traéc
nghieäm. Chaéc haún coøn raát nhieàu vaán ñeà maø toâi chöa phaùt hieän ra heát
mong qua giaûi phaùp naøy ñöôïc quyù Thaày Coâ giaùo vaø caùc baïn ñoàng nghieäp
ñoùng goùp, boå sung ñeå hoaøn thieän giaûi phaùp toát hôn.
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
13
Giaûi Phaùp Höõu Ích Naêm Hoïc: 2008 – 2009
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO
1. Caâu hoûi vaø baøi taäp traéc nghieäm hoùa hoïc 9 taùc giaû Ngoâ Ngoïc An
NXB giaùo duïc
2. Giaûi nhanh caùc daïng toaùn traéc nghieäm hoùa hoïc 11 taùc giaû Huyønh
Vaên Uùt NXB ñaïi hoïc quoác gia thaønh phoá Hoà Chí Minh
3. Phöông phaùp giaûi nhanh baøi taäp traéc nghieäm hoùa hoïc NXB giaùo
duïc naêm 2008.
4. Ñeà thi tuyeån sinh moân Hoùa Hoïc 9 naêm 2006 – 2007 sôû GD & ÑT
Laâm Ñoàng
5. Maïng internet: bachkim.vn, hoahocvietnem.vn …
Gv: Traàn Ñình Hoaøng
Tröôøng THCS Taân Chaâu
14
- Xem thêm -