Tài liệu Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 2 trường tiểu học nga thái học tốt về giải toán có lời văn

MỤC LỤC Nội dung I. Mở đầu 1. Lý do chọn sáng kiến 2. Mục đích nghiên cứu 3.Đối tượng nghiên cứu 4. Phương pháp nghiên cứu II. Nội dung 1. Cơ sở lý luận 2. Thực trạng 2.1. Thực trạng dạy học của giáo viên 2.2. Thực trạng học của học sinh 2.3. Kết quả khảo sát thực trạng 3. Các giải pháp tổ chức thực hiện 4. Kết quả thực hiện SKKN III. Kết luận và kiến nghị 1. Kết luận 2. Kiến nghị IV. Tài liệu tham khảo V. Danh mục SKKN đã được Hội đồng Khoa học Ngành Giáo dục & Đào tạo cấp huyện, tỉnh đánh giá Trang 2 2-3 3 3 3 4 4 5 5 6 7 7 - 17 17 -18 19 -20 19 20 21 22 xếp loại C trở lên. 1 I. MỞ ĐẦU. 1. Lí do chọn đề tài: Như chúng ta đã biết, mục tiêu giáo dục là quốc sách hàng đầu. Xuất phát từ mục tiêu giáo dục bậc Tiểu học là góp phần đào tạo những con người lao động thông minh, linh hoạt, năng động, chủ động, sáng tạo và thích ứng. Bậc Tiểu học là nền tảng của giáo dục phổ thông và cũng là nền tảng của dân trí. Trên cơ sở đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với xu thế chung của cả nước về yêu cầu giáo dục hiện nay. Việc đổi mới phương pháp dạy học nói chung và môn Toán nói riêng là cần thiết đối với yêu cầu hiện nay. Mỗi môn học ở Tiểu học đều góp phần vào việc hình thành và phát triển những cơ sở ban đầu rất quan trọng ở nhân cách con người. Trong các môn học ở Tiểu học cùng với môn Tiếng Việt, môn Toán có vị trí rất quan trọng vì: Các kiến thức, kĩ năng của môn Toán có rất nhiều ứng dụng trong cuộc sống, chúng rất cần thiết cho người lao động, rất cần thiết để học các môn học khác và học tiếp Toán ở Trung học cơ sở. Các kiến thức, kĩ năng của môn Toán ở Tiểu học được hình thành chủ yếu bằng thực hành, luyện tập và thường xuyên được ôn tập, củng cố, phát triển, vận dụng trong học tập và trong đời sống con người. Xuất phát từ mục đích, yêu cầu của chương trình Toán lớp 2. Từ những hạn chế của tâm lý lứa tuổi. Từ tình hình thực tiễn, trình độ nhận thức của học sinh Tiểu học nói chung, của lớp tôi nói riêng, các em đa số “ Giải toán có lời văn” còn yếu vì nhiều nguyên nhân, trong đó vẫn là: Do đặc điểm sinh lý lứa tuổi, các em thường vội vàng hấp tấp, nên đôi khi chưa hiểu kỹ đề bài đã vội vàng làm bài, dẫn đến bài làm của các em còn nhiều sai sót như câu lời giải chưa đầy đủ hoặc có những câu lời giải chưa đúng; nhiều em còn sai danh số ở kết quả tính ... Việc nâng cao chất lượng dạy học môn Toán ở Tiểu học nói chung và học sinh lớp 2 nói riêng, bản thân tôi cũng như nhiều bạn đồng nghiệp còn băn khoăn trăn trở, làm thế nào để nâng cao chất lượng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 2. Bản thân tôi cần phải nghiên cứu, tìm các biện pháp giảng dạy thích hợp, giúp các em giải bài toán một cách vững vàng; mặt khác giúp các em có phương pháp suy luận thông qua cách trình bày, lời giải đúng, ngắn gọn, sáng tạo trong cách thực hiện. Từ đó giúp các em hứng thú, say mê học toán. Với những lý do trên, tôi đã chọn giải pháp “ Một số kinh nghiệm giúp học sinh lớp 2 Trường Tiểu học Nga Thái học tốt về giải toán có lời văn” nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường nói chung và đối với học sinh lớp 2 nói riêng. 2. Mục đích nghiên cứu: 2 Mục đích của sáng kiến là nghiên cứu và giới thiệu những biện pháp tích cực trong việc dạy và học môn toán nói chung và giải toán có lời văn nói riêng, góp phần giúp học sinh lớp 2 giải được các dạng toán có lời văn một cách tốt nhất. Thông qua các biện pháp này tôi có thể nâng cao kiến thức của bản thân và ý thức được việc nghiên cứu, tìm ra những phương pháp khả thi để nâng cao chất lượng học toán cho học sinh Tiểu học nói chung. Học sinh lớp 2 nói riêng. 3. Đối tượng nghiên cứu: - Thực trạng về giải toán có lời văn của học sinh lớp hai Trường Tiểu học Nga Thái. - Một số biện pháp nhằm góp phần nâng cao chất lượng giải toán có lời văn của học sinh lớp hai Trường Tiểu học Nga Thái. 4. Phương pháp nghiên cứu: Để việc nghiên cứu đạt kết quả rốt, tôi sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu, trong đó chủ yếu là các phương pháp sau: - Phương pháp nghiên cứu lí luận. - Phương pháp điều tra, khảo sát, thu thập số liệu. - Phương pháp quan sát. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. - Phương pháp dạy thực nghiệm, thực hành: Thực nghiệm đối chứng; Đánh giá kết quả thực nghiệm. 3 II. NỘI DUNG 1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm. Việc hướng dẫn học sinh lớp 2 giải toán có lời văn thực chất là hướng dẫn các em về những bài toán thực tế, nội dung bài toán được thông qua những câu văn nói về những quan hệ, tương quan và sự phụ thuộc, có liên quan tới cuộc sống thường xảy ra hàng ngày. Cái khó của bài toán có lời văn chính là ở chỗ làm thế nào để lược bỏ được những yếu tố về lời văn đã che đậy bản chất toán học của bài toán. Hay nói một cách khác là làm sao phải chỉ ra được các mối quan hệ giữa các yếu tố toán học chứa đựng trong bài toán và tìm được những câu lời giải, phép tính thích hợp để từ đó tìm được đáp số của bài toán. Nhưng làm thế nào để học sinh hiểu và giải toán theo yêu cầu của chương trình mới, đó là điều cần phải trao đổi nhiều đối với chúng ta – những người trực tiếp giảng dạy cho các em nhất là việc: Đặt câu lời giải cho bài toán. Như chúng ta đã biết: Trước cải cách giáo dục thì đến lớp 4, các em mới phải viết câu lời giải, còn những năm đầu cải cách giáo dục thì đến học kì 2 của lớp 3 mới phải viết câu lời giải…Còn đến nay theo chương trình mới thì ngay từ lớp 1 học sinh đã được yêu cầu viết câu lời giải. Đây quả là một bước nhảy vọt khá lớn trong chương trình môn toán ở Tiểu học. Nhưng nếu như nắm bắt được cách giải toán ngay từ lớp 1, lớp 2 thì đến các lớp trên các em dễ dàng tiếp thu, nắm bắt và gọt giũa, tôi luyện để trang bị thêm vào hành trang kiến thức của mình để tiếp tục học tốt ở các lớp sau. Ta thấy rằng, giải toán ở Tiểu học trước hết là giúp các em luyện tập, vận dụng kiến thức, các thao tác thực hành vào thực tiễn. Qua đó, từng bước giúp học sinh phát triển năng lực tư duy, rèn luyện phương pháp suy luận lôgíc. Thông qua giải toán mà học sinh rèn luyện được phong cách của người lao động mới: Làm việc có ý thức, có kế hoạch, sáng tạo và hăng say, miệt mài trong công việc. Thực tế qua nhiều năm trực tiếp giảng dạy ở khối lớp 2, tôi nhận thấy học sinh khi giải các bài toán có lời văn thường rất chậm so với các dạng bài tập khác. Các em thường lúng túng khi đặt câu lời giải cho phép tính, có nhiều em làm phép tính chính xác và nhanh chóng nhưng không làm sao tìm được lời giải đúng hoặc đặt lời giải không phù hợp với đề toán đặt ra. Chính vì thế nhiều khi dạy học sinh đặt câu lời giải còn vất vả hơn nhiều so với dạy trẻ thực hiện các phép tính ấy để tìm ra đáp số. Việc đặt lời giải ngay từ lớp1, lớp 2 sẽ là một khó khăn lớn đối với mỗi giáo viên trực tiếp giảng dạy ở lớp1, lớp 2 nhất là những tuần đầu dạy toán có lời văn 4 ngay ở việc giúp các em đọc đề, tìm hiểu đề…Một số em mới chỉ đọc được đề toán chứ chưa hiểu được đề, chưa trả lời các câu hỏi thầy nêu: Bài toán cho biết gì ?... Đến khi giải toán thì đặt câu lời giải chưa đúng, chưa hay hoặc không có câu lời giải… Những nguyên nhân trên không thể đổ lỗi về phía học sinh 100% được mà một phần lớn đó chính là các phương pháp, cách áp dụng, truyền đạt của những người thầy. Đây cũng là lý do mà tôi chọn sáng kiến này, mong tìm ra những giải pháp nhằm góp phần nâng cao kĩ năng giải toán có lời văn cho học sinh lớp 2. Để từ đó, các em có thể thành thạo hơn với những bài toán có lời văn khó và phức tạp ở các lớp trên. 2. Thực trạng về việc dạy giải toán có lời văn ở lớp 2 ở Trường Tiểu học Nga Thái hiện nay. 2.1. Đối với việc dạy của giáo viên. Giải toán có lời văn cho học sinh là việc giáo viên phải dạy trong chương trình chính khoá của chương trình lớp 2. Trong quá trình dạy cho học sinh nắm bắt kiến thức về giải toán có lời văn là một trong các nội dung rất khó để giáo viên có thể truyền đạt cho các em nắm bắt bài được tốt. Bởi các em học sinh lớp 2, đây là một lớp học kế tiếp của lớp 1, các em việc đọc thông viết thạo lại cũng là một nội dung giáo viên cần phải rèn cho các em. Bởi giai đoạn vào đầu năm học còn nhiều học sinh đọc còn ngập ngừng, chưa lưu loát, chưa trôi chảy, lí do là trong thời gian nghỉ hè các em không ôn lại nên lại quên đi. Chính vì vậỵ khi dạy cho các em học giải toán có lời văn thì giáo viên càng gặp khó khăn hơn. Hơn nữa, một số giáo viên thấy học sinh của mình chưa đọc thông viết thạo nên khi hướng dẫn cho các em giải toán có lời văn thường tập trung chú ý đến từ khoá để các em rút ra được phép tính là được mà chưa chú ý đến việc hướng dẫn cho các em đưa ra câu lời giải. Vì thế, nhiều em viết câu lời giải chưa đầy đủ. Tóm lại: Giáo viên gặp nhiều khó khăn trong việc hướng dẫn học sinh giải toán có lời văn, bởi học sinh lớp 2 vào đầu năm học các em đọc bài chưa trôi chảy, tốc độ chậm. Vì thế các em hiểu bài toán chưa cặn kẽ, viết câu lời giải chưa đầy đủ. 2.2. Đối với học sinh. Việc đọc viết của các em còn chưa được thành thạo, nên khi gặp bài toán có lời văn, để các em hiểu làm được bài thì các em phải đọc tốt để các em mới có thể hiểu được yêu cầu bài toán, mới biết được bài toán cho biết gì? Bài toán hỏi gì? Việc đọc đề, tìm hiểu đề đang còn nhiều khó khăn đối với học sinh lớp 2. Vì kĩ năng đọc thành thạo của các em chưa cao, nên các em đọc được đề toán và hiểu đề 5 còn thụ động, chậm chạp… Cũng xuất phát từ lí do đó mà các em đặt câu lời giải cho bài toán không đầy đủ theo yêu cầu của bài, đôi khi thiếu đi từ chìa khóa của bài. Thực tế trong một tiết dạy, thời gian dạy kiến thức mới mất nhiều, phần bài tập hầu hết là ở cuối bài nên thời gian để luyện nêu đề, nêu câu trả lời không được nhiều mà học sinh chỉ thành thạo việc đọc đề toán. Một số phụ huynh chưa quan tâm đến việc hoc của con em mình nên kết quả học tập của các em chưa cao. Là một xã dân cư chủ yếu sống bằng nghề nông, đời sống kinh tế còn nhiều khó khăn. chính điều đó đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập cũng như chất lượng học tập của các em. Nhiều gia đình đi làm ăn xa gửi con cho ông bà chăm sóc do ông bà đã già yếu nên không quán xuyến được việc học hành của các cháu. Do đặc điểm tâm lý chung của học sinh tiểu học còn ham chơi nên việc học hành của các em nếu không có sự giám sát chặt chẽ của gia đình thì khó có hiệu quả cao. Về cơ sở vật chất của nhà trường: Tuy nhà trường đã có đủ phòng học nhưng trang thiết bị phục vụ cho công việc giảng dạy còn chưa đảm bảo. Điều đó làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên, dẫn đến hiệu quả giảng dạy nói chung chưa cao. 2.3. Kết quả khảo sát thực trạng. Từ những thực trạng nêu trên tôi đã khảo sát kĩ năng giải toán của học sinh khối lớp 2. Đó là lớp 2A (lớp thực nghiệm) và 2B là (lớp đối chứng). Kết quả cụ thể như sau: Lớp Sĩ số Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành SL TL SL TL SL TL 2A 31 7 22,6% 14 45,2% 10 32,3% 2B 30 10 33,3% 13 43,3% 7 23,4 Trong số những em chưa hoàn thành bài làm của mình thì một trong những lỗi mà các em thường hay mắc phải đó là: Đặt câu lời giải chưa hoàn chỉnh, câu lời giải không đúng với yêu cầu của bài ra, nghĩa là còn có những em đặt câu lời giải không có từ chìa khóa của bài. Các em còn hay nhầm lẫn danh số của kết quả tính. Ngoài ra trình bày bài chưa khoa học. … Trong số những bài làm của các em mắc phải các lỗi như vừa nói trên thì bài làm của một học sinh dưới đây nói lên thực trạng đó. 6 Từ những thực trạng được nêu trên để dạy cho học sinh giải toán có lời văn đạt hiệu quả tốt hơn, giúp các em học sinh có hứng thú trong học tập, nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường tôi xin đưa ra một số giải pháp thực hiện như sau: 3. Một số giải pháp giúp học sinh lớp 2 Trường Tiểu học Nga Thái giải toán có lời văn. 3.1. Giải pháp 1. Phối hợp tốt với phụ huynh học sinh để thống nhất biện pháp giáo dục. * Phối hợp thông qua cuộc họp phụ huynh đầu năm học. Vào đầu năm học, theo kế hoạch của nhà trường, tôi thường mời phụ huynh đến trường để họp. Trước khi họp tôi đã chuẩn bị trước nội dung, trong đó nội dung quan trọng nhất là làm thế nào để phụ huynh thấy được việc chuẩn bị chu đáo sách vơ, đồ dùng học tập cho con trước khi đến trường hay thường xuyên nhắc nhở các em để các em có ý thức tốt trong học tập chính là đã góp phần không nhỏ để giáo viên nâng cao chất lượng nói chung và nâng cao chất lượng dạy học giải toán có lời văn nói riêng. Bởi như chúng ta đều biết học sinh lớp 2 đến trường còn phụ thuộc hoàn toàn vào sự quan tâm, nhắc nhở của cha mẹ và thầy cô. Các em chưa có ý thức tự giác học tập, chính vì vậy giáo dục ý thức tích cực học tập cho các em là một yếu tố 7 không kém phần quan trọng giúp các em học tốt hơn. Vì thế trong cuộc họp, tôi trao đổi với các bậc phụ huynh phải thường xuyên quan tâm nhắc nhở để các em có ý thức trong việc chuẩn bị bài ở nhà, chuẩn bị đầy đủ sách, vở, đồ dùng học tập trước khi đến trường. Có như thế các em mới có thể tiếp thu và làm bài chu đáo. Trong một lớp học, lực học của các em không đồng đều, ý thức học của nhiều em chưa cao. Để thực hiện tốt cuộc vận động “ Hai không” của ngành giáo dục và giúp cho phụ huynh có biện pháp phù hợp trong việc giáo dục con cái, tôi đã mạnh dạn trao đổi với phụ huynh học sinh về chỉ tiêu phấn đấu của lớp và những yêu cầu cần thiết giúp các em học tập như: Mua sắm đầy đủ sách vở, đồ dùng – cách hướng dẫn các em tự học ở nhà, đặc biệt nhất là đối với các ông bố vào buổi tối cố gắng bớt đi một chút thời gian chuyện trò với bạn bè, tắt (vặn nhỏ đài, ti vi) dành thời gian nhắc nhở, quan tâm cho các em học tập….Rất mừng là đa số phụ huynh đều nhiệt liệt hoan nghênh biện pháp trên vì lâu nay các phụ huynh còn đang vướng mắc nhiều về cách dạy học cho các em – Sách giáo khoa mới còn nhiều kí hiệu, các lệnh, yêu cầu của sách, phụ huynh chưa rõ yêu cầu bài tập; nhiều gia đình người mẹ bận việc mà người bố ngại hướng dẫn con nên việc học của con cái chưa được tập trung chú ý. Riêng trong phần bài tập của sách Toán, tôi hướng dẫn phụ huynh cách dạy các em luyện nêu miệng các đề toán, luyện nói và trả lời câu lời giải của bài toán. Tóm lại: Cuộc họp gặp gỡ phụ huynh đầu năm tôi đã trao đổi thống nhất biện pháp giáo dục học sinh như quan tâm nhắc nhở các em ý thức học tập như chuẩn bị chu đáo sách, vở, đồ dùng học tập. Trao đổi để phụ huynh nhắc nhở các em mạnh dạn phát biểu ý kiến xây dựng bài. Dành cho các em một góc học tập thật yên tĩnh để ngồi học tiếp thu bài tốt hơn. Trao đổi để phụ huynh hướng dẫn con em biết cách đọc hiểu văn bản nhất là hiểu rõ nội dung của dạng toán: giải toán có lời văn. Đồng thời tôi cũng nêu những hạn chế của các em khi giải toán có lời văn như do đọc chưa lưu loát nên chưa hiểu kĩ yêu cầu của bài dẫn đến nhiều lỗi trong bài làm: câu lời giải chưa hoàn chỉnh, có em câu lời giải chưa đúng yêu cầu bài ra. Tất cả các nội trên được phụ huynh đồng tình ủng hộ. Trong quá trình học tập các em luôn chăm chỉ, phát huy tốt tinh thần học tập như phát biểu và xây dựng bài thường xuyên. Kết quả học tập của em ngày càng cao. * Gặp gỡ trực tiếp với phụ huynh có học sinh cá biệt. Cuộc họp phụ huynh lần này vẫn còn một số gia đình vắng mặt, những trường hợp này do chưa thấy hết được tầm quan trọng của việc học, và do điều kiện gia đình còn nhiều khó khăn nên phó mặc việc học của con cái cho giáo viên, cho 8 nhà trường. Đối với những phụ huynh vắng mặt này hầu hết đều có con là học sinh cá biệt. Đối tượng này tôi tìm cách gặp gỡ, trao đổi tại nhà. Các gia đình này phần lớn trình độ văn hoá của bố mẹ còn thấp, thậm chí họ không biết cách dạy con như thế nào nữa mà chỉ biết nhắc nhở con: “ Học bài đi” rồi con học gì, làm gì ở bàn học bố mẹ cũng không hay…Đối với những em này, tôi phải hướng dẫn nhiều hơn ở lớp để về nhà các em tự học. Một số học sinh thiếu Sách giáo khoa và Vở bài tập, tôi gặp gỡ trao đổi với phụ huynh, động viên họ mua sách ( sách cũ cũng được) tạo điều kiện cho con em học tập; tôi trực tiếp kêu gọi những em học sinh cũ ( lớp 2 năm ngoái) ủng hộ số sách cũ của các em cho nhà trường để nhà trường giúp đỡ những em có hoàn cảnh gia đình khó khăn. Còn vở bài tập tôi cho phô tô lại cho những em thiếu, vì không có vở bài tập các em sẽ gặp rất nhiều khó khăn khi làm bài tập nhất là trong khi kĩ năng đọc, viết chưa thành thạo song lại còn hay trêu chọc bạn trong giờ học như: em Thái, em Thanh, em Xuân, em Kiều Anh, em Mạnh … Tóm lại: Cuộc gặp gỡ những phụ huynh có học sinh cá biệt cũng như gặp gỡ trực tiếp những học sinh này tôi đã thuyết phục được họ trong việc quan tâm chăm sóc con cái học hành. Điều đó thể hiện thông qua việc kiểm tra sách vở, đồ dùng học tập của các em. Hằng ngày, các em chuẩn bị chu đáo sách, vở, đồ dùng học tập. Các em thường xuyên phát biểu ý kiến xây dựng bài. Học bài và làm bài đầy đủ. 3.2. Giải pháp 2. Rèn kĩ năng nghe, nói, đọc, viết trong giờ Tiếng việt làm nền tảng cho việc đặt câu lời giải trong giải toán có lời văn lớp 2. Để giúp cho học sinh có kĩ năng thành thạo trong việc giải toán thì chúng ta không chỉ hướng dẫn học sinh trong giờ toán mà một yếu tố không kém phần quan trọng đó là luyện kĩ năng nghe, nói, đọc viết trong giờ Tiếng việt. Theo chương trình SGK mới đến tuần 23 học sinh lớp 1 mới tập giải toán có lời văn. Ở lớp 1 yêu cầu học sinh nhìn tranh nêu phép tính, tập nêu tiếp câu hỏi để hoàn chỉnh đề toán, tập viết câu lời giải ở dạng đơn giản và chưa yêu cầu lời giải hay, chính xác. Trong khi thời gian dành cho cả tiết học là không quá 40 phút, với nhiều yêu cầu kiến thức khác nhau nên các em chưa được rèn luyện nhiều. Vì vậy, khi lên lớp 2 những tuần đầu khi học đến phần giải toán có lời văn, nhiều em lúng túng kể cả một số em có lực học khá. Mặc dù giáo viên đã hướng dẫn các em nêu đề toán, tìm hiểu đề và gợi ý nêu miệng lời giải nhưng cách trình bày, sự trau chuốt lời giải của các em chưa được thành thạo. Hiểu được những thiếu sót đó của các em ở những tiết toán có bài toán giải tôi thường dành nhiều thời gian hơn để hướng dẫn kĩ và kết hợp trình bày mẫu nhiều bài giúp các em ghi nhớ và hình thành kĩ năng. 9 Ví dụ: Yêu cầu học sinh đọc đề toán ở trang 11 SGK Toán 2. “ Lớp 2A có 18 học sinh đang tập hát, lớp 2B có 21 học sinh đang tập hát. Hỏi cả hai lớp có bao nhiêu học sinh đang tập hát?”. Sau đó yêu cầu các em thực hiện các bước tiếp theo như sau: - Học sinh tập nêu bằng lời để tóm tắt bài toán: Lớp 2A có : 18 học sinh. Lớp 2B có : 21 học sinh. Hỏi có tất cả : …. học sinh? Qua đó giúp cho các em hiểu rõ ràng hơn về bài toán, biết được mối quan hệ giữa các yếu tố có trong bài toán. - Học sinh nêu miệng câu lời giải: Cả hai lớp có tất cả số học sinh đang tập hát là: - Học sinh nêu miệng phép tính: 18 + 21 = 39 (học sinh) Tiếp đó, học sinh được làm quen với việc tóm tắt rồi nêu đề toán bằng lời sau đó nêu cách giải rồi tự giải. Ở dạng bài này, giáo viên cũng cần cho học sinh luyện nêu miệng đề toán nhiều lần để các em ghi nhớ nội dung bài toán. Ví dụ: Bài tập 2 (trang 25 - SGK toán 2) An có: 11 bưu ảnh. Bình nhiều hơn An: 3 bưu ảnh. Bình có: …bưu ảnh? Tôi cho học sinh đọc thầm, đọc miệng tóm tắt rồi nêu đề toán bằng lời theo yêu cầu. Học sinh: An có 11 bưu ảnh. Bình có số bưu ảnh nhiều hơn số bưu ảnh của An là 3 cái. Hỏi Bình có tất cả bao nhiêu bưu ảnh? Sau đó cho các em luyện cách trả lời miệng: Bình có tất cả số bưu ảnh là: 11 + 3 = 14 (bưu ảnh) Trình bày bài giải: Bài giải Bình có tất cả số bưu ảnh là: 11 + 3 = 14 (bưu ảnh) Đáp số: 14 bưu ảnh. Chính vì vậy, để các em mạnh dạn tự tin khi phát biểu, trả lời . Vì thế người giáo viên cần phải: luôn luôn gần gũi, khuyến khích các em giao tiếp, tổ chức các trò chơi học tập, được trao đổi, luyện nói, luyện viết nhiều trong các giờ học Tiếng Việt giúp các em có vốn từ nhất định để giao tiếp, để vận dụng trong việc giải toán 10 có lời văn; trong các tiết học các em có thể nhận xét và trả lời tự nhiên, nhanh nhẹn mà không rụt rè, tự ti. Bên cạnh đó, người giáo viên cần phải chú ý nhiều đến kĩ năng đọc cho học sinh: Đọc nhanh, đúng, tốc độ, ngắt nghỉ đúng chỗ giúp học sinh có kĩ năng nghe, hiểu được những yêu cầu mà các bài tập nêu ra. Tóm lại: Để giúp học sinh giải toán có lời văn thành thạo, tôi luôn luôn chú ý rèn luyện kĩ năng nghe, nói, đọc, viết cho các học sinh trong các giờ học Tiếng Việt, bởi vì học sinh đọc thông, viết thạo là yếu tố “đòn bẩy” giúp học sinh hiểu rõ đề và tìm cách giải toán một cách thành thạo. Các em có đọc thông, đọc lưu loát thì các em mới hiểu được bài toán cho biết gì ?; bài toán yêu cầu làm gì ?. Mối quan hệ giữa các yếu tố trong bài là gì ?. Từ đó các em mới làm đúng theo yêu cầu bài ra. Trong thực tế, nhờ rèn tốt 4 kĩ năng nghe, nói, đọc, viết mà việc học giải toán có lời văn học sinh làm bài dễ dàng hơn. Các em trình bày câu lời giải hoàn chỉnh. Cũng do đọc bài toán trôi chảy nên các em không còn nhầm lẫn danh số ở kết quả tính. 3.3. Giải pháp 3. Áp dụng các bước giải vào giải toán có lời văn. Để giúp học sinh nắm được yêu cầu bài toán, học sinh hiểu được cách giải bài toán có lời văn. Trước hết, tôi đã nghiên cứu chương trình Toán lớp 2 mới, thường được cho dưới các dạng bài như sau: Lớp 2A có 15 học sinh gái, số học sinh trai của lớp ít hơn số học sinh gái 3 bạn. Hỏi lớp 2A có bao nhiêu học sinh trai? Tháng trước tổ em được thưởng 6 quyển vở, tháng này tổ em được thưởng nhiều hơn tháng trước 5 quyển vở. Hỏi tháng này tổ em được bao nhiêu quyển vở ? Nhưng dù ở hình thức nào, dạng nào tôi cũng tập trung luyện cho học sinh các kĩ năng: Tìm hiểu nội dung bài toán, tìm cách giải bài toán và kĩ năng trình bày bài giải, được tiến hành cụ thể qua các bước sau: Bước 1: Tìm hiểu nội dung bài toán. Cần cho học sinh đọc kĩ đề toán giúp học sinh hiểu chắc chắn một số từ khoá quan trọng nói lên những tình huống toán học bị che lấp dưới cái vỏ ngôn từ thông thường như: “ ít hơn”, “ nhiều hơn”, “tất cả”… Nếu trong bài toán có từ nào mà học sinh chưa hiểu rõ thì giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh hiểu được ý nghĩa và nội dung của từ đó ở trong bài toán đang làm, sau đó giúp học sinh tóm tắt đề toán bằng cách đặt câu hỏi đàm thoại: “ Bài toán cho biết gì? Bài toán hỏi gì?” và dựa vào tóm tắt để nêu đề toán… Đối với những học sinh kĩ năng đọc hiểu còn chậm, tôi dùng phương pháp giảng giải kèm theo các đồ vật, tranh minh hoạ để các em tìm hiểu, nhận xét nội dung, yêu cầu của đề toán. Qua đó học sinh hiểu được yêu cầu của bài toán và dựa 11 vào câu hỏi của bài, các em nêu miệng câu lời giải, phép tính, đáp số của bài toán rồi cho các em tự trình bày bài giải vào vở bài tập. Bước 2: Tìm cách giải bài toán. a. Chọn phép tính giải thích hợp: Sau khi hướng dẫn học sinh tìm hiểu đề toán để xác định cái đã cho và cái phải tìm cần giúp học sinh lựa chọn phép tính thích hợp: Chọn “ phép cộng” nếu bài toán yêu cầu “ nhiều hơn” (Tuy nhiên cũng có bài toán có từ khóa “nhiều hơn” nhưng lại phải làm tính trừ) hoặc “ gộp”, “ tất cả”. Chọn “tính trừ” nếu “bớt” hoặc “ tìm phần còn lại” hay là “ít hơn” (Tuy vậy cũng có bài toán có từ khóa “ít hơn” nhưng lại phải làm tính cộng) … Ví dụ: Vườn nhà Mai có 17 cây cam, vườn nhà Hoa có ít hơn vườn nhà Mai 7 cây cam. Hỏi vườn nhà Hoa có mấy cây cam? Để giải được bài toán này, học sinh cần phải tìm được mối liên hệ giữa cái đã cho và cái phải tìm. Hướng dẫn học sinh suy nghĩ giải toán thông qua các câu hỏi gợi ý như: + Bài toán cho biết gì? ( Vườn nhà Mai có 17 cây cam) + Bài toán còn cho biết gì nữa? (Vườn nhà Hoa có ít hơn vườn nhà Mai 7 cây) H: Bài toán hỏi gì? (Vườn nhà Hoa có bao nhiêu cây cam) H: Muốn biết vườn nhà Hoa có mấy cây cam em làm như thế nào? (làm tính trừ) H: Lấy mấy trừ đi mấy? (17 – 7) H: Vậy 17 – 7 bằng bao nhiêu? ( 17 – 7 = 10 ) Tóm lại: Với yêu cầu bài tập trên thì “ít hơn” là làm phép tính trừ. Nhưng đối với dạng bài tập sau trong bài toán cũng có từ chìa khóa là “ít hơn” nhưng chúng ta lại phải hướng dẫn học sinh làm phép tính cộng. Chẳng hạn: Vườn nhà Mai có 17 cây cam, vườn nhà Mai có ít hơn vườn nhà Hoa 7 cây cam. Hỏi vườn nhà Hoa có mấy cây cam? b. Đặt câu lời giải thích hợp. Thực tế giảng dạy cho thấy việc đặt câu lời giải phù hợp là bước vô cùng quan trọng và khó khăn nhất đối với học sinh lớp 2. Chính vì vậy việc hướng dẫn học sinh lựa chọn và đặt câu lời giải hay cũng là một khó khăn lớn đối với người dạy. Tùy từng đối tượng học sinh mà tôi lựa chọn cách hướng dẫn sau: Từ câu hỏi của bài toán: Hỏi vườn nhà Hoa có mấy cây cam? 12 Tôi hướng dẫn học sinh chuyển từ câu hỏi sang câu khẳng định (đó chính là câu lời giải): Vườn nhà Hoa có số cây cam là (bỏ từ để hỏi đi và đưa thêm từ chỉ lượng vào trước danh từ Cây cam. (Hoặc câu lời giải có tất cả số cây cam là) Vườn nhà Hoa có số cây cam là: 17 – 7 = 10 (cây cam) Đáp số: 10 (cây cam). Tóm lại: Tuỳ từng đối tượng, từng trình độ học sinh mà hướng dẫn các em lựa chọn, đặt câu lời giải cho phù hợp. Song trong khi giảng dạy, ở mỗi một dạng bài cụ thể tôi đưa cho các em suy nghĩ, thảo luận theo bàn, nhóm để tìm ra các câu lời giải đúng và hay nhất phù hợp với câu hỏi của bài toán đó. Tóm lại: Để có câu lời giải đúng và hay cần hướng dẫn học sinh cách đặt như sau: Hướng dẫn học sinh chuyển từ câu hỏi sang câu khẳng định (đó chính là câu lời giải). Ví dụ: Từ câu hỏi của bài toán: Hỏi vườn nhà Hoa có mấy cây cam? Vườn nhà Hoa có số cây cam là (bỏ từ để hỏi đi và đưa thêm từ chỉ lượng vào trước danh từ Bước 3: Trình bày bài giải: Như chúng ta đã biết, các dạng toán có lời văn học sinh đã phải tự viết câu lời giải, phép tính, đáp số. Chính vì vậy, việc hướng dẫn học sinh trình bày bài giải sao cho khoa học, đẹp mắt cũng là yêu cầu lớn trong quá trình dạy học. Muốn thực hiện yêu cầu này trước tiên người dạy cần tuân thủ cách trình bày bài giải theo hướng dẫn, quy định. Đầu tiên là tên bài (Viết sát lề bên trái có gạch chân), tiếp đó ghi tóm tắt, sau gần tóm tắt là trình bày bài giải. Từ: “Bài giải” ghi ở giữa trang vở (có gạch chân), câu lời giải ghi cách lề khoảng 2 đến 3 ô vuông, chữ ở đầu câu viết hoa, ở cuối câu có dấu hai chấm (:), phép tính viết lùi vào so với lời giải khoảng 2 đến 3 chữ, cuối phép tính là đơn vị tính được viết trong dấu ngoặc đơn. Phần đáp số ghi sang phần vở bên phải ( có gạch chân) và dấu hai chấm rồi mới viết kết quả và đơn vị tính (không phải viết dấu ngoặc đơn nữa). Song song với việc hướng dẫn các bước thực hiện, tôi thường xuyên trình bày bài mẫu trên bảng và yêu cầu học sinh quan sát, nhận xét về cách trình bày để từ đó học sinh quen nhiều với cách trình bày. Bên cạnh đó, tôi còn thường xuyên chấm bài và sửa lỗi cho những học sinh trình bày chưa đẹp; tuyên dương trước lớp những 13 học sinh làm đúng, trình bày sạch đẹp, cho các em đó lên bảng trình bày lại bài làm của mình để các bạn cùng học tập… Bên cạnh việc hướng dẫn cách trình bày như trên, tôi cũng luôn luôn nhắc nhở, rèn luyện cho học sinh kĩ năng viết chữ - viết số đúng mẫu - đẹp. Việc kết hợp giữa chữ viết đẹp và cách trình bày đúng cũng là một yếu tố góp phần tạo nên sự thành công trong vấn đề giải toán có lời văn của các em. Cùng với việc áp dụng các biện pháp ngay từ đầu năm học và áp dụng trực tiếp các biện pháp vào bài dạy đầu tiên về giải toán có lời văn, tôi đã cho học sinh làm một số dạng bài tập giải toán có lời văn như sau: Ví dụ 1: Nam có 6 lá cờ, Hùng có 9 lá cờ. Hỏi cả hai bạn có bao nhiêu lá cờ? Không cần hướng dẫn, học sinh lớp tôi thực hiện được ngay cách làm như sau: Tóm tắt Bài giải Nam có: 6 lá cờ. Cả hai bạn có số lá cờ là: Hùng có: 9 lá cờ. 6 + 9 = 15 ( lá cờ) Cả hai bạn: … lá cờ? Đáp số: 15 lá cờ. Ví dụ 2: Hải có 15 hòn bi, Hải cho bạn 6 hòn bi. Hỏi Hải còn lại bao nhiêu hòn bi? Học sinh lớp tôi thực hiện như sau: Tóm tắt Bài giải Hải có: 15hòn bi. Hải còn lại số hòn bi là: Cho bạn: 6 hòn bi. 15 – 6 = 9 (hòn bi) Còn lại: … hòn bi? Đáp số: 9 hòn bi. Sau mỗi bài tập học sinh làm tôi đều chấm, chữa bài của các em nhằm củng cố, khắc sâu kiến thức cho các em. Chẳng hạn như ở ví dụ 2 vừa nêu trên, sau khi học sinh trình bày bài trên bảng lớp tôi cho học sinh đó nêu cách làm của mình bằng cách tôi đặt hệ thống câu hỏi ngược từ dưới lên như: H: Vì sao để biết được Hải còn lại bao nhiêu hòn bi em lại thực hiện phép tính trừ: 15 – 6 để có kết quả là 9 hòn bi. HS: Vì lúc đầu Hải có 15 hòn bi và Hải đã cho bạn 6 hòn bi. Nên để biết được Hải còn lại bao nhiêu hòn bi em đã thực hiện phép tính trừ:15 – 6 và kết quả là 9 hòn bi. * GV chốt: như vậy trong bài toán có mối quan hệ như “lúc đầu có”; “cho đi”; “hỏi còn lại” thì thực hiện “phép tính trừ” H: Bạn nào nhận xét câu lời giải và cách làm của bạn vừa nêu trên ? H: Bạn nào có câu lời giải khác mà vẫn phù hợp với yêu cầu của bài toán ? 14 Tóm lại: Nhờ có các bước giải rõ ràng như trên và với phương pháp dạy theo đổi mới phương pháp dạy học hiện nay mà học sinh lớp tôi tiếp thu bài ngày một tiến bộ. Đối với việc học giải toán có văn các em đã biết trình bày câu lời giải một cách hoàn hảo. Thực hiện phép tính đúng, chính xác kết quả. Trình bày bài sạch sẽ, khoa học. Chữ viết của các em cũng đẹp. 3.4. Giải pháp 4. Chấm chữa kịp thời để uốn nắn, khắc sâu kiến thức, rèn kỹ năng giải toán. Bậc tiểu học có đặc điểm riêng về tâm sinh lý lứa tuổi nên việc chấm chữa kịp thời của giáo viên đối với trẻ là rất phù hợp, nó tác động ngay tới hành động của trẻ. Chấm chữa kịp thời của giáo viên trong giờ học toán là rất quan trọng. Qua chấm chữa, giáo viên nắm được tình hình chất lượng tiếp thu bài học và bản thân học sinh cũng tự thấy mình hiểu chỗ nào, chỗ nào chưa hiểu. Cụ thể trong tiết toán tôi đã thường xuyên thực hiện như sau : Sau khi cung cấp kiến thức bài học, học sinh vận dụng giải quyết các bài tập trong "Vở bài tập toán 2". Tôi luôn cố gắng đảm bảo 100% học sinh trong lớp làm đầy đủ các bài tập theo yêu cầu. Đối với học sinh có khả năng hoàn thành tốt bài tập thì dễ dàng, còn đối với học sinh có khả năng hoàn thành hoặc chưa hoàn thành bài tập thì để làm đúng 100% số bài tập ngay tại lớp là khó khăn. Vì vậy trong quá trình học sinh đang làm bài tập, tôi đã quan sát việc làm bài của số học sinh này nhiều hơn, kịp thời phát hiện những chỗ sai để uốn nắn học sinh theo dõi bài chữa trên bảng, biết chỗ sai để học sinh tự chữa ; có thể dùng một vài câu hỏi nhỏ gợi ý. Tuy nhiên gặp những bài khó, học sinh có lỗi lớn về đường lối giải, nhiều học sinh sai thì tôi yêu cầu học sinh nhận xét lỗi sai ở chỗ nào ? Cách sửa thế nào ? Thường thì tôi dùng học sinh có lỗi sai đó nhận xét và sửa trước, nếu học sinh làm được điều đó có nghĩa là cùng một lúc tôi đã củng cố cho học sinh đó và đồng thời chữa chung cho nhiều em khác. Còn gặp bài khó, học sinh lúng túng, tôi dùng câu hỏi gợi ý hoặc dùng học sinh có khả năng hoàn thành tốt bài tập tham gia chữa bài. Trong tiết toán, thời gian có hạn, tôi chú ý chấm chữa cho học sinh có khả năng hoàn thành hoặc chưa hoàn thành bài tập và chú ý tới những lỗi sai mà học sinh mắc nhiều. Với cách làm như vậy lỗi sai không bị kéo dài, mà học sinh có thói quen làm toán đúng, chủ động giải. Tôi cố gắng chữa triệt để những lỗi sai bằng cách : 15 + Học sinh chữa lỗi sai nhỏ như: Tên đơn vị, kết quả ... vào ngay trong vở "Bài tập toán 2", lỗi lớn như sai cách giải, câu trả lời chưa rõ ý thì chữa ngay vào vở toán khác do lớp quy định. Sau đó tôi kiểm tra chấm chữa, nhận xét phần chữa của học sinh, học sinh phải tự làm bài đó một lần nữa để khắc sâu bài học. Có những học sinh chữa tới hai lần mới đúng cũng được tôi kiểm tra triệt để, cuối cùng phải chữa đúng mới thôi. + Tôi rất chú ý coi trọng tới việc chữa bài của học sinh. Khi học sinh chữa bài, tôi yêu cầu học sinh ngoài việc chữa đúng còn phải trình bày lưu loát, sạch đẹp, rõ ràng hơn. Do đó mà học sinh chữa bài rất thận trọng, chính điều này giúp học sinh nhớ rất kỹ bài giải, lần sau gặp dạng toán khó học sinh rất ít sai sót. Tóm lại: Thông qua việc chấm, chữa bài thường xuyên cho học sinh theo thông tư Số: 22/2016/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 9 năm 2016 của BGDĐT về việc đánh giá học sinh Tiểu học. Tôi nhận thấy rằng, việc việc chấm, chữa bài môn Toán nói chung và dạng toán về giải toán có lời văn nói riêng giúp cho các em phát huy tốt được các ưu điểm của mình và khắc phục nhanh chóng những thiếu sót về mặt kiến thức, những kiến thức của các em được bổ sung và khắc sâu thường xuyên nhờ việc chấm chữa bài đúng quy định. Chẳng hạn như khi chữa bài tôi nhận xét kĩ từng câu lời giải. Khen các em nếu các em đặt câu lời giải đúng, bổ sung, chỉnh sửa cho các em nếu câu lời giải của các em chưa đầy đủ ... Về phép tính, kết quả của phép tính hay ghi đáp số cho bài giải tôi cũng nhận xét rất tỉ mỉ cho các em để các em phát huy hết khả năng của bản thân và sửa những sai sót (nếu có). 3.5. Giải pháp 5. Khích lệ học sinh tạo hứng thú khi học tập. Đặc điểm chung của học sinh tiểu học là thích được khen hơn chê, hạn chế chê các em trong học tập, rèn luyện . Tuy nhiên, nếu ta không biết kết hợp tâm lý từng học sinh mà cứ quá khen sẽ không có tác dụng kích thích. Đối với những em chậm tiến bộ, thường rụt rè, tự ti, vì vậy tôi luôn luôn chú ý nhắc nhở, gọi các em trả lời hoặc lên bảng làm bài. Chỉ cần các em có một “tiến bộ nhỏ” là tôi tuyên dương ngay, để từ đó các em sẽ cố gắng tiến bộ và mạnh dạn, tự tin hơn. Đối với những em hoàn thành tốt phải có những biểu hiện vượt bậc, có tiến bộ rõ rệt tôi mới khen.Chính sự khen, chê đúng lúc, kịp thời và đúng đối tượng học sinh trong lớp đã có tác dụng khích lệ học sinh trong học tâp. Ngoài ra, việc áp dụng các trò chơi học tập giữa các tiết học cũng là một yếu tố không kém phần quan trọng giúp học sinh có niềm hăng say trong học tập, mong muốn nhanh đến giờ học và tiếp thu kiến thức nhanh hơn, chắc hơn. Vì chúng ta đều biết học sinh tiểu học nói chung, học sinh lớp hai nói riêng có trí thông minh 16 khá nhạy bén, sắc sảo, có óc tưởng tượng phong phú. đó là tiền đề tốt cho việc phát triển tư duy toán học nhưng các em cũng rất dễ bị phân tán, rối trí nếu bị áp đặt, căng thẳng hay quá tải. Hơn nữa cơ thể của các em còn đang trong thời kì phát triển hay nói cụ thể hơn là các hệ cơ quan còn chưa hoàn thiện vì thế sức dẻo dai của cơ thể còn thấp nên trẻ không thể ngồi lâu trong giờ học cũng như làm một việc gì đó trong một thời gian dài. Vì vậy muốn giờ học có hiệu quả thì đòi hỏi người giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy học tức là kiểu dạy học:“ Lấy học sinh làm trung tâm.”, hướng tập trung vào học sinh, trên cơ sở hoạt động của các em. Trong mỗi tiết học, tôi thường dành khoảng 2 – 3 phút để cho các em nghỉ giải lao tại chỗ bằng cách chơi các trò chơi học tập vừa giúp các em thoải mái sau giờ học căng thẳng, vừa giúp các em có phản ứng nhanh nhẹn, ghi nhớ một số nội dung bài đã học…. Tóm lại: Trong quá trình dạy học người giáo viên không chỉ chú ý đến rèn luyện kĩ năng, truyền đạt kiến thức cho học sinh mà còn phải quan tâm chú ý đến việc tổ chức các trò chơi toán học nhằm khuyến khích học sinh, tạo hứng thú trong học tập. Cũng nhờ giải pháp này mà học sinh lớp tôi trong mỗi giờ học các em luôn hào hứng, tinh thần phấn khởi, hăng hái phát biểu ý kiến xây dựng bài. 4. Kết quả thực hiện SKKN: Vào đầu tháng 4 năm học 2017 – 2018 tôi đã khảo sát kỹ năng giải toán có lời văn của học sinh lớp 2A do tôi trực tiếp chủ nhiệm, giảng dạy và lớp 2B là lớp đối chứng. Kết quả đạt được như sau: Lớp Sĩ số Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàn thành SL TL SL TL SL TL 2A 31 17 54,8% 14 45,2% 0 0 2B 30 8 26,7% 15 50,0% 7 23,3% Từ kết quả khảo sát nêu trên, tôi thấy rằng số học sinh hoàn thành tốt dạng toán về Giải bài toán có lời văn tỉ lệ được nâng lên rõ rệt. Một số lỗi trong bài làm của học sinh như đã nêu ở phần khảo sát thực trạng đầu năm đến nay đã không còn nữa mà thay vào đó là những bài làm có câu lời giải đầy đủ. Bài làm trình bày rõ ràng, sạch đẹp. Trong số những bài làm rất hoàn hảo như đã nêu trên thì bài làm của một học sinh dưới đây là một minh chứng tiêu biểu như thế. 17 18 III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1. Kết luận. * Sự cần thiết của việc hướng dẫn học sinh lớp 2 giải toán có lời văn. Việc dạy – học giải toán có lời văn là vấn đề quan trọng trong việc dạy học toán nói chung và dạy học ở dạng này nói riêng. Tôi nhận thấy việc dạy cho học sinh giải toán có lời văn thành thạo không phải là khó song cũng không phải là dễ, làm cho học sinh hiểu được mục tiêu quan trọng của nó đó là cơ sở ban đầu cho việc tiếp tục học tập của các lớp trên. Việc giải toán có lời văn một cách thành thạo giúp các em phát triển tốt tư duy toán học, là cầu nối để các em tiếp cận với các dạng toán giải có lời văn ở mức độ khó hơn đối với các lớp tiếp theo. * Kinh nghiệm của bản thân sau khi nghiên cứu đúc rút sáng kiến: - Phải có cái nhìn tổng quát về chương trình, đặc biệt là phần giải toán có lời văn gồm những dạng nào. Để từ đó xây dựng bài giảng trên cơ sở khắc phục những nhược điểm, kế thừa và phát huy những ưu điểm của phương pháp dạy học truyền thống để nâng cao chất lượng dạy học. - Khi dạy nên tổ chức cho học sinh tiến hành các hoạt động học tập “bằng tay” đòi hỏi mỗi học sinh tự suy nghĩ tìm tòi. Nhờ đó mà giáo viên có thể biết được năng lực của từng học sinh, cũng như các em có chịu suy nghĩ (làm việc ) hay không qua hoạt động “bằng tay” của các em. Nguồn thông tin phản hồi từ học sinh này sẽ giúp cho giáo viên tiếp tục quá trình dạy học một cách thuận lợi. Hình thức dạy học này thúc giục 100% học sinh suy nghĩ (làm việc) để tự mình chiếm lĩnh kiến thức mới. - Khi lập kế hoạch phải dự tính trước được lỗi học sinh thường mắc phải, từ đó có cách chữa lỗi. Trong giờ học không nên nặng nề, không nên gay gắt với những học sinh thường mắc lỗi, nhẹ nhàng để học sinh thấy yên tâm. - Người giáo viên phải thực sự có lòng nhiệt tình, say mê với nghề nghiệp, với lương tâm trách nhiệm của người thầy. Trong quá trình giảng dạy phải luôn nắm bắt, đúc rút những vướng mắc, khó khăn thực tế ở lớp mình dạy, để từ đó nghiên cứu tìm ra hướng giải quyết tốt nhất. Để giúp học sinh có kĩ năng giải toán thành thạo, người giáo viên cần chú ý nhiều đến kĩ năng: nghe - đọc – nói – viết trong môn Tiếng việt. Luyện kĩ năng hỏi Đáp giúp các em có vốn từ ngữ lưu thông hơn, giúp các em dễ dàng đặt câu lời giải cho bài toán. 19 Phải cố gắng khắc phục các sai lầm của các em trong mỗi bài, mỗi phần, mỗi dạng toán, tránh để các sai lầm dồn lại sẽ khó giải quyết. Điều rất quan trọng nữa là sự mềm mỏng, kiên trì uốn nắn học sinh của giáo viên trong mọi lúc của giờ học. Trong từng tiết học, người giáo viên cũng cần tìm ra nhiều biện pháp, nhiều hình thức hoạt động học tập. Người giáo viên cần phải luôn luôn có ý thức học hỏi và trau dồi kiến thức để đáp ứng với yêu cầu ngày một đổi mới của xã hội. Muốn thế, người giáo viên phải dành nhiều thời gian để nghiên cứu, tự tìm tòi trong các tài liệu có liên quan, tham gia tích cực vào các lớp nghiệp vụ do ngành, trường tổ chức. Điều quan trọng nhất trong dạy học là: Lòng yêu nghề và trình độ chuyên môn của mỗi giáo viên. 2. Kiến nghị: Không XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Nga Thái, ngày 20 tháng 4 năm 2018 HIỆU TRƯỞNG Tôi xin cam đoan đây là SKKN của tôi viết, không sao chép nội dung của người khác. NGƯỜI VIẾT Nguyễn Thị Thoa 20