Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Một số giải pháp tạo vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho các dnnn ở vn hiện...

Tài liệu Một số giải pháp tạo vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cho các dnnn ở vn hiện nay

.PDF
31
68
59

Mô tả:

§Ò ¸n m«n häc lêi më ®Çu Chóng ta ®ang chñ tr-¬ng x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ ®i ®«i víi chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Muèn thùc hiÖn ®-îc môc tiªu ®· ®Ò ra th× n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ nãi chung còng nh- cña tõng doanh nghiÖp, tõng s¶n phÈm nãi riªng ph¶i kh«ng ngõng ®-îc n©ng cao. Thùc chÊt cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc lµ phÇn lín c¸c doanh nghiÖp n«ng nghiÖp. Muèn n©ng cao ®-îc søc c¹nh tranh cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam th× cæ phÇn ho¸ mét bé phËn c¸c doanh nghiÖp nhµ n-íc(DNNN) ®-îc coi lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng. §¶ng vµ Nhµ N-íc ta ®· chñ tr-¬ng thùc hiÖn qu¸ tr×nh nµy tõ ®Çu thËp niªn 90, cho ®Õn nay th× ®· tr¶i qua bèn giai ®o¹n. Giai ®o¹n 1992-1996 thùc hiÖn thÝ ®iÓm theo quyªt ®Þnh sè 220/H§BT cña Héi §ång Bé Tr-ëng (nay lµ ChÝnh Phñ). Giai ®o¹n 1996-1998 triÓn khai thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ mét bé phËn DNNN theo tinh thÇn NghÞ §Þnh 28/CP cña ChÝnh Phñ. Giai ®o¹n 1998-2001 ®Èy m¹nh cæ phÇn ho¸ DNNN theo NghÞ §Þnh 44/1998/N§_CP. Giai ®o¹n míi, giai ®o¹n tiÕp tôc ®Èy m¹nh cæ phÇn hãa theo NghÞ ®Þnh sè 64/2002/N§-CP. Cæ phÇn ho¸ DNNN lµ mét chñ tr-¬ng lín cña §¶ng vµ Nhµ n-íc ta nh»m huy ®éng thªm nguån vèn cña x· héi vµo s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o ®éng lùc m¹nh mÎ, c¬ chÕ qu¶n lÝ n¨ng ®éng nh»m sö dông hiÖu qu¶ nguån vèn cña Nhµ n-íc cung cÊp nh- cña toµn x· héi, nh»m t¨ng søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp trªn tr-êng quèc tÕ. Sau h¬n 10 n¨m thùc hiÖn víi kÕt qu¶ tÝch cùc chñ tr-¬ng ngµy cµng cã søc sèng, c¬ chÕ chÝnh s¸ch ngµy cµng ®-îc ®iÒu chØnh, bæ sung hîp lÝ h¬n vµ hoµn thiÖn h¬n. Cæ phÇn ho¸ DNNN lµ mét nhu cÇu, mét thùc tÕ kh¸ch quan trong qu¸ tr×nh x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa. C¸c c«ng ty cæ phÇn sÎ lµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp phæ biÕn do thu hót ®-îc nguån vèn réng r·i trong x· héi, t¸ch ®-îc quyÒn së h÷u vèn vµ quyÒn sö dông vèn trong s¶n xuÊt kinh doanh. XÐt mét c¸ch toµn diÖn th× cæ phÇn ho¸ DNNN ®· ®em l¹i lîi Ých râ rÖt cho ng-êi lao ®éng, cæ ®«ng, Nhµ n-íc vµ x· héi. Th«ng qua cæ phÇn ho¸ vèn Nhµ n-íc kh«ng nh÷ng ®-îc ®¶m b¶o mµ cßn ®-îc t¨ng thªm. DNNN cã nhiÒu c¬ héi huy ®éng vèn trong x· héi ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, më réng s¶n xuÊt. Sau 3 n¨m triÓn khai thùc hiÖn nghÞ quyÕt lÇn thø 3 héi nghÞ ban chÊp hµnh Trung -¬ng §¶ng kho¸ IX vÒ tiÕp tôc s¾p xÕp ®æi míi, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ DNNN viÖc GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ nãi riªng vµ ®æi míi DNNN nãi chung ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc. C¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®-îc ban hµnh ®· sím ph¸t huy ®-îc hiÖu qu¶, t¹o ra ®-îc ®éng lùc quan träng vµ kÕt qu¶ ®¸ng ghi nhËn trong tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN. Tuy nhiªn qua qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN ®· xuÊt hiÖn nhiÒu tån t¹i h¹n chÕ cÇn sím ®-îc kh¾c phôc..., tèc ®é cæ phÇn ho¸ ®ang diÔn ra kh¸ chËm mµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu chÝnh lµ nh÷ng “r¯o c°n”, v× thÕ viÖc x²c ®Þnh cô thÓ chÝnh x²c nh÷ng “r¯o c°n” trong tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN lµ hÕt søc cÇn thiÕt ®Ó tõ ®ã ®-a ra nh÷ng gi¶i ph²p hîp lÝ nh´m h³n chÕ bít nh÷ng “r¯o c°n” l¯m chËm tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN nãi riªng còng nh- chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ cña §¶ng vµ Nhµ n-íc ta nãi chung. Néi dung ®Ò ¸n ®-îc chia lµm c¸c phÇn chÝnh sau: I). Kh¸i niÖm cæ phÇn ho¸ vµ cæ phÇn ho¸ DNNN. II). C¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn cæ phÇn ho¸ DNNN. III).TiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN ë ViÖt Nam. IV). §¸nh gi¸ chung vÒ tiÕn tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN ë ViÖt Nam. V). Môc tiªu cæ phÇn hãa DNNN ë ViÖt Nam. VI). Gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh cæ phÇn ho¸ DNNN ë ViÖt Nam GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc  Néi dung I). Cæ phÇn ho¸ vµ cæ phÇn ho¸ DNNN. 1.Cæ phÇn ho¸. C«ng ty cæ phÇn lµ doanh nghiÖp trong ®ã vèn ®iÒu lÖ ®-îc chia thµnh nhiÒu phÇn b»ng nhau gäi lµ cæ phÇn. Cæ ®«ng chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nî vµ c¸c nghÜa vô kh¸c cña doanh nghiÖp trong ph¹m vi sè vèn ®· gãp vµo doanh nghiÖp, cæ ®«ng cã quyÒn tù do chuyÓn nh-îng cæ phÇn cña m×nh cho ng-êi kh¸c trõ tr-êng hîp qui ®Þnh t¹i kho¶n 3 ®iÒu 55 vµ kho¶n 1 ®iÒu 58 cña luËt doanh nghiÖp. Cæ ®«ng cã thÓ lµ tæ chøc c¸ nh©n sè l-îng cæ ®«ng tèi thiÓu lµ 3 kh«ng h¹n chÕ tèi ®a. C«ng ty cæ phÇn ®-îc phÐp ph¸t hµnh chøng kho¸n vµ cã t- c¸ch ph¸p nh©n kÓ tõ ngµy ®-îc cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng kÝ kinh doanh. Cæ phÇn ho¸ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u, biÕn doanh nghiÖp mét chñ thµnh doanh nghiÖp cña nhiÒu chñ, tøc lµ chuyÓn tõ h×nh thøc së h÷u ®¬n nhÊt sang së h÷u chung th«ng qua chuyÓn mét phÇn tµi s¶n cho ng-êi kh¸c, cæ phÇn ho¸ cã thÓ ¸p dông víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp thuéc së h÷u cña mét chñ duy nhÊt. V× thÕ doanh nghiÖp t- nh©n, doanh nghiÖp Nhµ n-íc, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t- n-íc ngoµi...®Òu cã thÓ cæ phÇn ho¸. 2. Cæ phÇn ho¸ DNNN DNNN ®-îc ®Þnh nghÜa ë ®iÒu 1 luËt DNNN: “ Doanh nghiÖp nh¯ n­íc lµ tæ chøc kinh tÕ do nhµ n-íc së h÷u toµn bé vèn ®iÒu lÖ hoÆc cã cæ phÇn, vèn gãp chi phèi, ®-îc tæ chøc d-íi h×nh th-c c«ng ty nhµ n-íc, c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty tr²ch nhiÖm h÷u h³n”. §Þnh nghÜa n¯y chøa ®ùng nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n trong nhËn thøc cña c¸c nhµ lËp ph¸p vµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Nh- vËy viÖc x¸c ®Þnh DNNN kh«ng hoµn toµn dùa vµo tiªu chÝ së h÷u nh- tr-íc ®©y ( tr-íc ®©y doanh nghiÖp ®-îc Nhµ n-íc thµnh lËp, ®Çu t- vèn, tæ chøc qu¶n lÝ ®-îc coi lµ DNNN trong ®ã së h÷u ®-îc coi lµ tiªu chÝ c¬ b¶n nhÊt); tiªu chÝ quyÒn chi phèi ®-îc ¸p dông trong luËt DNNN n¨m 2003 lµ tiªu chÝ ®Þnh l-îng, tÝnh chÊt ®Þnh l-îng thÓ hiÖn ë phÇn vèn gãp cña Nhµ n-íc trong toµn bé vèn cña doanh nghiÖp. Nh- vËy quyÒn kiÓm so¸t ®-îc coi lµ tiªu chÝ c¬ b¶n ®Ó x¸c ®Þnh mét doanh nghiÖp cã ph¶i lµ DNNN hay kh«ng, ®©y cã thÓ coi lµ mét b-íc tiÕn trong c¸ch tiÕp cËn DNNN. Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ n-íc lµ mét qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi h×nh thøc së h÷u mét phÇn tµi s¶n cña Nhµ n-íc, biÕn doanh nghiÖp tõ së h÷u cña Nhµ n-íc thµnh d¹ng së h÷u hçn hîp trong ®ã Nhµ n-íc cã thÓ gi÷ mét tû lÖ nhÊt ®Þnh, tû lÖ nµy tuú thuéc vµo tõng doanh nghiÖp còng nh- vai trß vµ vÞ trÝ cña nã trong nÒn kinh tÕ. GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc ViÖc chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®-îc ®¹i héi §¶ngVI khëi x-íng ®· t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò ®Ó c¶i c¸ch triÖt ®Ó h¬n ®èi víi DNNN, th«ng qua viÖc cæ phÇn ho¸ chóng. Së dÜ cæ phÇn ho¸ ®-îc coi lµ gi¶i ph¸p triÖt ®Ó v× nã gi¶i quyÕt ®-îc c¨n nguyªn trong tæ chøc qu¶n lÝ vµ ho¹t ®éng cña DNNN ®ã lµ së h÷u. Cæ phÇn ho¸ DNNN chÊp nhËn sù dung hoµ cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau mµ tr-íc hÕt lµ c¸c doanh nghiÖp. Cæ phÇn ho¸ lµm thay ®æi kÕt cÊu së h÷u cña chóng. II). C¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn cæ phÇn ho¸ DNNN Qu¸ tr×nh cæ phÇn ho¸ DNNN cã c¶ nh÷ng thµnh c«ng vµ nh÷ng va vÊp lÖch l¹c. Nh÷ng thµnh c«ng chñ yÕu lµ gÆt h¸i ®-îc nhiÒu kinh nghiÖm, lµm s¸ng tá thªm nhiÒu vÊn ®Ò kh«ng chØ trong ph¹m vi cæ phÇn ho¸ mµ c¶ trong lÜnh vùc hÖ träng h¬n, nh- s¾p xÕp ®æi míi DNNN vµ c¬ chÕ qu¶n lý. 1. C¬ së lÝ luËn. VÒ thùc chÊt h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn ®Çu tiªn ®· ®-îc C.Mac ®¸nh gi¸ vµ kh¸i qu¸t mét c¸ch kh¸ch quan vµ khoa häc. Sù ra ®êi cña c¸c c«ng ty cæ phÇn lµ mét b-íc tiÕn cña lùc l-îng s¶n xuÊt: Chóng ®· biÕn nh÷ng ng-êi sì h÷u t- b¶n thµnh nh÷ng ng-êi së h÷u thuÇn tuý, mét mÆt chØ gi¶n ®¬n ®iÒu khiÓn vµ qu¶n lÝ t- b¶n cña ng-êi kh¸c, mÆt kh¸c lµ nh÷ng nhµ t- b¶n-tiÒn tÖ thuÇn tuý. QuyÒn së h÷u t- b¶n hoµn toµn t¸ch rêi chøc n¨ng cña t- b¶n trong qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt thùc tÕ. Lµm cho quy m« s¶n xuÊt ®-îc t¨ng lªn, më réng, mét ®iÒu mµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp riªng lÎ rÊt khã thùc hiÖn. XuÊt hiÖn nh÷ng tiÒn ®Ò thñ tiªu tb¶n víi t- c¸ch lµ së h÷u t- nh©n ë ngay trong nh÷ng giíi h¹n cña b¶n th©n ph-¬ng thøc s¶n xuÊt t- b¶n chñ nghÜa, thñ tiªu ph-¬ng thøc s¶n xuÊt t- b¶n chñ nghÜa ë ngay trong lßng nã. C¸c c«ng ty cæ phÇn lµ ®iÓm qu¸ ®é ®Ó biÕn tÊt c¶ nh÷ng chøc n¨ng cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt hiÖn cßn g¾n liÒn víi quyÒn sì h÷u t- b¶n ®¬n gi¶n thµnh nh÷ng chøc n¨ng cña nh÷ng ng-êi s¶n xuÊt liªn hîp, tøc lµ thµnh nh÷ng chøc n¨ng x· héi. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng ®ã th× C.Mac còng ph©n tÝch nh÷ng h¹n chÕ ( tiªu cùc) cña c¸c c«ng ty cæ phÇn. C.Mac chñ yÕu ph©n tÝch nh÷ng ¶nh h-ëng cña ph-¬ng thøc s¶n xuÊt t- b¶n chñ nghÜa, so s¸nh c«ng ty cæ phÇn t- b¶n chñ nghÜa víi c«ng ty hîp t¸c cña c«ng nh©n. D-íi chñ nghÜa t- b¶n cã thÓ h×nh thøc s¶n xuÊt míi nµy sÎ ®-a ®Õn viÖc thiÕt lËp chÕ ®é ®éc quyÒn vµ ®-a ®Õn sù can thiÖp cña Nhµ n-íc. Nh- vËy sù xuÊt hiÖn cña c¸c c«ng ty cæ phÇn theo lÝ luËn cña C.Mac lµ kÕt qu¶ cña sù ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt vµ lµ b-íc tiÕn tõ së h÷u t- nh©n lªn së h÷u tËp thÓ cña c¸c cæ ®«ng. GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc Qu¸ tr×nh cæ phÇn hãa mét bé phËn DNNN ë n-íc ta cã nhiÒu nÐt ®Æc thï, ®ã lµ cæ phÇn hãa mét bé phËn doanh nghiÖp thuéc së h÷u nhµ n-íc, thuéc së h÷u x· héi, toµn d©n. Môc tiªu c¬ b¶n cña viÖc chuyÓn mét bé phËn DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn lµ nh»m hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt, phï hîp víi tÝnh chÊt tr×nh ®é cña lùc l-îng s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ cña DNNN. Cô thÓ lµ t×m mét h×nh thøc qu¶n lÝ võa ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña ng-êi lao ®éng võa ®¶m b¶o qu¶n lÝ mét c¸ch cã hiÖu qu¶ tµi s¶n cña doanh nghiÖp. Chóng ta ®· ®-a ra nhiÒu h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn nh-ng cã thÓ gãi gän trong hai nhãm chÝnh: Nhãm c¸c c«ng ty cæ phÇn trong ®ã Nhµ n-íc cã tham gia cæ phÇn nh-: Gi÷ nguyªn gi¸ trÞ cña doanh nghiÖp kªu gäi thªm vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh thªm cæ phiÕu, b¸n mét phÇn tµi s¶n doanh nghiÖp, cæ phÇn hãa mét bé phËn doanh nghiÖp. TÊt c¶ c¸c h×nh thøc cæ phÇn hãa theo ba d¹ng trªn th× Nhµ n-íc hoÆc lµ n¾m gi÷ cæ phiÕu khèng chÕ(51%) hoÆc lµ kh«ng n¾m gi÷ cæ phiÕu khèng chÕ. Lo¹i h×nh cæ phÇn hãa theo thÓ thøc Nhµ n-íc b¸n toµn bé doanh nghiÖp cho ng-êi lao ®éng. Nh»m rót vèn, ®Çu t- vµo nh÷ng ngµnh lÜnh vùc quan träng, then chèt, ®Þa bµn quan träng. Kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i gi÷ tû träng lín trong tÊt c¶ c¸c ngµnh, lÜnh vùc, s¶n phÈm cña nÒn kinh tÕ. Dï tån t¹i d-íi bÊt k× h×nh thøc nµo th× c«ng ty cæ phÇn lµ mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp ®a së h÷u. khi ng-êi lao ®éng tham gia mua cæ phÇn cña doanh nghiÖp th× hä còng ®· g¾n lîi Ých cña b¶n th©n vµo lîi Ých cña doanh nghiÖp, t¹o ra sù gi¸m s¸t tËp thÓ ®èi víi ®èi víi qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, t¹o ra c¬ chÕ ph©n phèi hµi hßa gi÷a doanh nghiÖp, Nhµ n-íc vµ ng-êi lao ®éng. Nhê ®ã mµ hiÖu qu¶, søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn ®-îc n©ng lªn. Nh- vËy cã thÓ nãi qu¸ tr×nh cæ phÇn hãa mét bé phËn DNNN kh«ng ph¶i lµ qu¸ tr×nh t- nh©n hãa. Bëi v× Nhµ n-íc chØ n¾m gi÷ nh÷ng ngµnh, nh÷ng lÜnh vùc cÇn thiÕt, vai trß chñ ®¹o cña khu vùc kinh tÕ nhµ n-íc kh«ng nh÷ng kh«ng ®-îc còng cè mµ cßn cã thÓ bÞ yÕu ®i nÕu cø tiÕp tôc duy tr× nh÷ng doanh nghiÖp hiÖu qu¶ thÊp, n¨ng lùc c¹nh tranh kÐm. ViÖc b¸n toµn bé tµi s¶n chØ ®-îc ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ Nhµ n-íc kh«ng cÇn n¾m gi÷, nh÷ng lÜnh vùc mµ khu vùc d©n doanh hoµn toµn cã thÓ lµn tèt h¬n DNNN. Nhµ n-íc sÎ lùa chän h×nh thøc b¸n phï hîp vµ nÕu b¸n theo c¸ch ®Ó cho ng-êi lao ®éng cã cæ phÇn -u ®·i hay cæ phÇn kh«ng chia th× râ rµng kh«ng thÓ nãi ®ã lµ t- nh©n hãa. Cæ phÇn hãa còng xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu ®æi míi DNNN. DNNN n¾m gi÷ trong tay nh÷ng nguån lùc cña nÒn kinh tÕ nh- tµi nguyªn thiªn nhiªn, vèn vµ nh©n lùc. ViÖc sö dông l·ng phÝ, kh«ng hiÖu qu¶ cao c¸c nguån lùc khan hiÕm lµ GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc mét trong nh÷ng nh©n tè lµm chËm tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña n-íc ta. Tèc ®é t¨ng tr-ëng cao cña nÒn kinh tÕ n-íc ta trong nh÷ng n¨m qua kh«ng cã nghÜa lµ nÒn kinh tÕ chóng ta ®ang vËn hµnh tr¬n tru mµ sù t¨ng tr-ëng cao ®ã nh- c¸c tæ chøc kinh tÕ thÕ giíi ®· c¶nh b¸o lµ do chóng ta cã xuÊt ph¸t ®iÓm thÊp. HiÖn nay mèi quan hÖ gi-a nhµ n-íc vµ c¸c DNNN lµ kh«ng râ rµng, ®Ó duy tr× c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ Nhµ n-íc ®· sö dông hµng lo¹t c¸c biÖn ph¸p trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp nh- : xãa nî, khoanh nî, t¨ng vèn, -u ®·i tÝn dông... V¯ nh­ vËy DNNN trë th¯nh ®èi t­îng “trî cÊp” cña x± héi, v¯ x± héi trë thµnh chæ bÊu vÝu cho c¸c DNNN lµm ¨n thua lç. Theo b¸o c¸o tæng kiÓm kª tµi s¶n vµ x¸c ®Þnh l¹i gi¸ trÞ tµi s¶n cña DNNN th× thùc tr³ng nh­ sau: “tæng gi¸ trÞ tµi s¶n cña DNNN theo sæ s¸ch kÕ to¸n lµ 517.654 tû ®ång, theo gi¸ kiÓm kª x¸c ®Þnh l¹i lµ 527.256 tû ®ång; sè nî ph¶i thu lµ 187.091 tû ®ång chiÕm 35% gi¸ trÞ tµi s¶n cña doanh nghiÖp, gÊp 1,43 lÇn vèn kinh doanh; hµng hãa tån kho lµ 45.688 tû ®ång, trong ®ã hµng ø ®äng, mÊt phÈm chÊt kh«ng dïng ®Õn lµ 1.600 tû ®ång; doanh nghiÖp cã 1 ®ång vèn th× ph¶i vay hoÆc chiÕm dông 1,2 ®ång cho kinh doanh, hÖ sè vèn vay vµ vèn chiÕm dông so víi vèn së h÷u lµ 1,8 lÇn; tæng sè nî ph¶i tr¶ lµ 353.410 tû ®ång, b»ng 2,3 lÇn vèn nhµ n-íc cÊp, gÊp 2 lÇn nî ph¶i thu trong ®ã nî qu² h³n ph°i tr° l¯ 10.171 tû” theo b¸o c¸o tæng kiÓm kª tµi s¶n vµ x¸c ®Þnh l¹i tµi s¶n DNNN t¹i thêi ®iÓm 0 h ngµy 01-01-2000. Yªu cÇu ®æi míi DNNN cßn ph¸t sinh sù tõ c¹nh tranh víi khu vùc kinh tÕ tnh©n ®ang cã nh÷ng b-íc chuyÓn m×nh m¹nh mÎ. MÆt kh¸c trong qu¸ tr×nh héi nhËp DNNN kh«ng chØ c¹nh tranh víi c¸c doanh nghiÖp t- nh©n trong n-íc mµ cßn c¶ víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c cña n-íc ngoµi. C¹nh tranh trªn thÞ tr-êng kh«ng chÊp nhËn sù b¶o hé cña Nhµ n-íc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cña m×nh mµ c¹nh tranh b×nh ®¼ng ®ßi hái nhµ n-íc kh«ng chØ xãa ®éc quyÒn mµ c¶ bao cÊp. Nh- vËy cæ phÇn hãa lµ mét gi¶i ph¸p tèt cho nÒn kinh tÕ n-íc ta nãi chung còng nh- c¸c DNNN nãi riªng. 2. Thùc tiÔn cæ phÇn hãa DNNN. DNNN cã mÆt ë hÇu hÕt c¸c n-íc trªn thÕ giíi, kÓ c¶ nh÷ng n-íc t- b¶n chñ nghÜa. Sù tån t¹i cña DNNN ë c¸c n-íc t- b¶n chñ nghÜa lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan . Khi mµ nh÷ng cuéc khñng ho¶ng liªn tôc cña chñ nghÜa t- b¶n vµo nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ kØ XIX ®· chøng minh sù sôp ®æ cña häc thuyÕt bµn tay v« h×nh . Sù can thiÖp cña Nhµ n-íc vµo ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ lµ rÊt cÇn thiÕt ®Ó duy tr× sù ph¸t triÓn c©n ®èi cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Tuy nhiªn sù ph¸t triÓn cña DNNN ë nhiÒu n-íc ®Òu vÊp ph¶i t×nh tr¹ng chung lµ hiÖu GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc qu¶ thÊp, tham nhòng, l·ng phÝ... V× thÕ c¶i c¸ch DNNN lµ mét ®iÒu tÊt yÕu; Cã nhiÒu c¸ch thøc ®Ó c¶i c¸ch DNNN nh-ng t- nh©n hãa lµ biÖn ph¸p ®-îc sö dông réng r·i nhÊt vµ ®em l¹i nhiÒu kÕt qu¶ kh¶ quan nhÊt. T- nh©n hãa ®-îc tiÕn hµnh m¹nh mÎ ë c¸c n-íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh nh- Hµn Quèc, Xingapo, Nam phi... còng nh- c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn vµ c¸c n-íc ph¸t triÓn vµ nã ®ang trë thµnh mét xu thÕ mang tÝnh chÊt toµn cÇu. Lµ mét n-íc x· h«i chñ nghÜa, cã ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ x· héi còng gÇn gièng víi ViÖt Nam. Trung Quèc còng tiÕn hµnh c¶i c¸ch DNNN vµ thùc tiÔn c¶i c¸ch DNNN ë Trung Quèc ®· ®Ó l¹i cho chóng ta nhiÒu kinh nghiÖm quý b¸u. C¶i c¸ch DNNN ë Trung quèc ®-îc thùc hiÖn kh¸ réng r·i vµ thµnh c«ng, thùc sù lµ mét kinh nghiÖm cho viÖc c¶i c¸ch DNNN mµ kh«ng cÇn ph¶i t- nh©n hãa hµng lo¹t. C¶i c¸ch DNNN b¾t ®Çu tõ n¨m 1984 vµ ®· tr¶i qua bèn giai ®o¹n... Cæ ph©n hãa DNNN trong giai ®o¹n nµy thùc sù trë thµnh chiÕn l-îc cña Trung Quèc trong viÖc hiÖn ®¹i hãa vµ ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ®· thÓ hiÖn râ rÖt hiÖu qu¶ cña khu vùc kinh tÕ c«ng còng nh- n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña DNNN. Ph°i nãi r´ng côm tõ “cæ phÇn “ ®± rÊt quen thuéc tõ h¬n nhiÒu n¨m nay, kÓ tõ khi §¶ng ta lËp hîp t¸c x· mua b¸n, hîp t¸c x· tÝn dông, lËp cöa hµng xÝ nghiÖp c«ng t- hîp doanh vµ ®· ®-îc ph¸t triÓn réng kh¾p. Tr-íc søc Ðp ®Èy nhanh viÖc cæ phÇn hãa mét sè ®Þa ph-¬ng vµ DNNN ®· t×m mäi c¸ch ®Ó ®¹t ®-îc chØ tiªu kÕ ho¹ch. NÕu chän ®¬n vÞ kÐm hÊp dÉn ®Ó cæ phÇn hãa th× cæ phÇn hãa th-êng rÊt bÕ t¾c v× xuÊt ph¸t tõ t©m lÝ chñ quan cña mäi ng-êi lµ ai còng muèn b¶o toµn lîi Ých cña m×nh, kh«ng ai muèn rñi ro v× thÕ kh«ng ai muèn bá vèn ra ®Ó mua cæ phÇn. Bëi vËy ®Ó cã thÓ su«n sÎ viÖc chän ®¬n vÞ nµo ®ang lµm ¨n ®-îc, ®ang cã triÓn väng ®-îc coi lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu dÔ ®-îc c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ ng-êi ngoµi doanh nghiÖp chÊp nhËn viÖc mua cæ phÇn. NÕu chØ lµ DNNN thuÇn tóy th× c¬ chÕ tµi chÝnh rÊt ngÆt nghÌo, dï lµm ¨n cã hiÖu qu¶, l·i lín th× tiÒn l-¬ng vÉn bÞ khèng chÕ, kh«ng ®-îc t¨ng lªn t-¬ng øng. Sù xuÊt hiÖn cña c«ng ty cæ phÇn ®· phÇn nµo kh¾c phôc ®-îc nh÷ng h¹n chÕ ®ã. Nh-ng qua thùc tÕ th× râ rµng kh«ng ph¶i cæ phÇn hãa lµ mét phÐp mµu lµm cho c¸c c«ng ty cæ phÇn bçng nhiªn ph¸t ®¹t, bëi v× nÕu kh«ng cã sù “hç trî” cña c²c DNNN th× c²c c«ng ty®ã mÊt rÊt nhiÒu hîp ®ång kinh tÕ, mÊt viÖc lµm vµ cã thÓ dÉn ®Õn sa sót ngay. §iÒu nµy cµng chøng tá cæ phÇn hãa lµm s¸ng tá nhu cÇu vµ néi dung ®æi míi DNNN, ®ã lµ ph¶i ®ång bé c¶ vÒ s¾p xÕp c¶i tiÕn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®èi víi nã ®Ó ®¶m b¶o ®éng lùc ph¸t triÓn, nh©n tè kÝch thÝch sù h¨ng h¸i s¸ng t¹o, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc C¸c c«ng ty thµnh viªn hoÆc bé phËn trong DNNN sau khi cæ phÇn hãa vÒ nguyªn t¾c coi nh- ®· ra khái doanh nghiÖp mÑ. Nh-ng xÐt vÒ thùc chÊt th× c«ng ty cæ phÇn míi vÉn g¾n chÆt víi c«ng ty mÑ vµ th«ng th-êng kh«ng muèn rêi bá quan hÖ mËt thiÕt trong hÖ thèng cña tæng c«ng ty Nhµ n-íc. Bëi vËy cæ phÇn hãa ®· gîi më m« h×nh tæng c«ng ty ®a së h÷u víi thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n-íc gi÷ vai trß chñ ®¹o, vai trß chñ ®¹o ë ®©y b¾t nguån tõ kh¶ n¨ng chi phèi b»ng søc m¹nh kinh tÕ, tõ lîi Ých mµ thµnh phÇn kinh tÕ chñ ®¹o dÉn d¾t vµ mang l¹i cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Trong thùc tÕ ®· b¾t ®Çu xuÊt hiÖn c«ng ty ®a sì h÷u kiÓu nµy ë mét vµi DNNN cã quy m« lín nh-ng m« h×nh nµy ch-a ®-îc thÓ chÕ hãa vµ nh©n réng. Khi m« h×nh nµy ®-îc ph¸t triÓn th× sÎ Èn chøa kh¶ n¨ng h×nh thµnh c¸c c«ng ty ®Çu t- hoÆc kinh doanh tµi s¶n cña Nhµ n-íc, qua ®ã quyÒn së h÷u tµi s¶n cña doanh nghiÖp sÎ chuyÓn thµnh quyÒn së h÷u gi¸ trÞ d-íi h×nh thøc phæ biÕn lµ cæ phiÕu. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng c¸c c«ng ty cæ phÇn c¸c, c«ng ty TNHH, tnh©n... ®Çu t- mua chøng kho¸n cña nhau, ®an xen x©m nhËp nhau t¹o nªn nh÷ng h×nh th¸i doanh nghiÖp ®a së h÷u, t¸ch quyÒn së h÷u víi quyÒn kinh doanh nh-ng l¹i g¾n kÕt c¸c thµnh viªn trong x· héi ë hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Cã thÓ nãi ®©y lµ xu h-íng tÝch cùc, ngµy cµng phæ biÕn lµm cho c¸c thµnh viªn trong nÒn kinh tÕ cã thÓ hîp søc nhau l¹i t¹o nªn mét ®éng lùc míi cho tiÕn tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n-íc. III). TiÕn tr×nh cæ phÇn hãa DNNN ë ViÖt Nam. Cæ phÇn hãa lµ mét phÇn quan träng trong c¶i c¸ch hÖ thèng doanh nghiÖp Nhµ n-íc cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi kÓ tõ ®µu thËp niªn 80 cña thÕ kØ XX ë ViÖt Nam, cæ phÇn hãa DNNN lµ mét qu¸ tr×nh t×m tßi thö nghiÖm vµ tõng b-íc th¸o gì khã kh¨n trong qu¸ tr×nh triÓn khai. Trong qu¸ tr×nh ®ã §¶ng ta kh«ng ngõng ®æi míi t- duy, tõng b-íc chØ ®¹o ®óng ®¾n cæ phÇn hãa gãp phÇn s¾p xÕp, còng cè, ph¸t triÓn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña hÖ thèng DNNN trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa. Trong thêi gian tõ 1960 ®Õn 1990 tøc lµ tr-íc thêi ®iÓm thùc hiÖn cæ phÇn hãa, §¶ng vµ Nhµ n-íc ta ®· triÓn khai nhiÒu biÖn ph¸p nh»m c¶i tiÕn qu¶n lý xÝ nghiÖp quèc doanh. Trong thêi k× ®æi míi ý t-ëng vÒ cæ phÇn hãa DNNN ®· ®-îc h×nh thµnh kh¸ sím. Tõ héi nghÞ Trung -¬ng 3( khãa VI) vÒ ®æi míi c¬ chÕ qu°n lÝ ®± nªu: “ NÕu kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó còng cè v¯ kh«ng cÇn thiÕt duy tr× h×nh thøc quèc doanh th× chuyÓn sang h×nh thøc së h÷u kh¸c ( kÓ c¶ cho tËp thÓ, t- nh©n thuª), hoÆc gi¶i thÓ, tr-íc hÕt lµ nh÷ng xÝ nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng kh«ng thuéc lo¹i thiÕt yÕu, xÝ nghiÖp dÞch vô trang bÞ kÜ thuËt thÊp, bÞ thua lç th-êng xuyªn. Nh÷ng biÖn ph¸p c¶i c¸ch t-¬ng ®èi cã gi¸ trÞ ®ét ph¸ GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc ®-îc qui ®Þnh trong quyÕt ®Þnh sè 21/H§BT ngµy 14-11-1987 cña héi ®ång bé tr-ëng. NÕu tÝnh vÒ sè l-îng c¸c v¨n b¶n ®-îc ban hµnh th× vÊn ®Ò ®æi míi DNNN chiÕm vÞ trÝ hµng ®Çu trong hÖ thèng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt ë n-íc ta. QuyÕt ®Þnh 21/H§BT ®· ®Ò cËp tíi viÖc tiÕn hµnh thÝ ®iÓm cæ phÇn hãa DNNN vµ giao cho bé tµi chÝnh chñ tr×. Nh-ng do ®iÒu kiÖn thÞ tr-êng ch-a ph¸t triÓn, tån t¹i qu¸ l©u trong c¬ chÕ cñ nªn tõ Trung -¬ng ®Õn c¬ së ch-a hiÓu hÕt vÊn ®Ò phøc t¹p nµy do ®ã ch-a thèng nhÊt vÒ quan ®iÓm. ë giai ®o¹n nµy th× cæ phÇn hãa lµ mét vÊn ®Ò míi ®èi víi thùc tiÔn qu¶n lÝ DNNN ë n-íc ta. §Çu n¨m 1990 trªn c¬ së ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ sau 5 n¨m ®æi míi, Héi ®ång bé tr-ëng ®· ban hµnh quyÕt ®Þnh sè 143/H§BT ngµy 10/5/1990 vÒ chñ tr-¬ng nghiªn cøu lµm thö xÝ nghiÖp quèc doanh sang c«ng ty cæ phÇn. Tuy vËy ®Õn n¨m 1992 c¶ n-íc ch-a cæ phÇn hãa ®-îc doanh nghiÖp nµo. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ quyÕt ®Þnh 143/H§BT cña Héi ®ång bé tr-ëng ®Æt ra qu¸ nhiÒu môc tiªu kh«ng râ rµng dÔ g©y hiÓu nhÇm ®èi víi c¸c doanh nghiÖp vµ ng-êi lao ®éng. §Õn ®¹i héi XII §¶ng ta l¹i chñ tr-¬ng thùc hiÖn quan ®iÓm: “ khÈn tr­¬ng s¾p xÕp l³i v¯ ®æi míi qu°n lÝ kinh tÕ quèc d©n. Cho thuª, chuyÓn h×nh thøc së h÷u hoÆc gi¶i thÓ c¸c c¬ së thua lç kÐo dµi vµ kh«ng cã kh° n¨ng v­¬n lªn”. §³i héi ®± chØ rá: “®èi víi nh÷ng c¬ së kh«ng cÇn gi÷ h×nh thøc quèc doanh, cÇn chuyÓn h×nh thøc kinh doanh, h×nh thøc së h÷u hoÆc gi¶i thÓ, ®ång thêi gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ ®êi sèng cho ng-êi lao ®éng. Khuynh h-íng coi nhÑ kinh tÕ quèc doanh, muèn t- nh©n hãa trµn lan, cho r»ng chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr-êng ph¶i t- h÷u hãa tÊt c¶ c¸c t- liÖu s¶n xuÊt lµ sai lÇm. Tuy nhiªn nÕu duy tr× vµ ph¸t triÓn kinh tÕ quèc doanh mét c²ch tr¯n lan, kÐo d¯i c¬ chÕ bao cÊp còng kh«ng ®óng”. Cæ phÇn hãa DNNN cã thÓ chia thµnh 4 giai ®o¹n chÝnh: 1. Giai ®o¹n thø nhÊt(1992-gi÷a n¨m 1998): Nh»m thÓ chÕ hãa NghÞ quyÕt §¹i héi XII cña §¶ng, Héi ®ång bé tr-ëng ®· ra quyÕt ®Þnh sè 202/Q§H§BT chØ ®¹o tiÕp tôc triÓn khai tiÕp tôc tiÕn hµnh cæ phÇn hãa DNNN b»ng viÖc chuyÓn thÝ ®iÓm mét sè DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn. §©y ®-îc coi lµ mét mèc trong tiÕn tr×nh cæ phÇn hãa DNNN ë n-íc ta, ®¸nh dÊu tiÕn tr×nh cæ phÇn hãa ®ang ®-îc xóc tiÕn vµ ®ang trong giai ®o¹n thÝ ®iÓm. §Ó thùc hiÖn NghÞ quyÕt nµy theo chØ thÞ sè 84/TTg ngµy 4/3/1993 cña Thñ t-íng ChÝnh phñ ®· chän 7 doanh nghiÖp, ®ång thêi còng giao cho c¸c bé, c¸c tØnh c¸c thµnh phè trùc thuéc Trung -¬ng chän 1 ®Õn hai doanh nghiÖp ®Ó tiÕn hµnh thÝ ®iÓm cæ phÇn hãa. TriÓn khai thùc hiÖn theo tinh thÇn chØ thÞ cña Thñ t-íng ChÝnh phñ c¸c bé ,nghµnh, ®Þa ph-¬ng ®· th«ng b¸o ®Õn tõng doanh nghiÖp ®Ó c¸c doanh nghiÖp tù nguyÖn tiÕn hµnh thÝ ®iÓm chuyÓn doanh nghiÖp m×nh GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc thµnh c«ng ty cæ phÇn. Cuèi n¨m 1993 ®· cã 30 doanh nghiÖp ®¨ng kÝ thùc hiÖn thÝ ®iÓm cæ phÇn hãa nh-ng v× nhiÒu lÝ do mµ c¶ 7 doanh nghiÖp ®· ®-¬c ChÝnh phñ chän vµ nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c xin rót lui hoÆc kh«ng tiÕp tôc lµm thö. §iÒu nµy ®· ®Æt chóng ta tr-íc nh÷ng khã kh¨n lín vµ ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n, v-íng m¾c trong qu¸ tr×nh thÝ ®iÓm cæ phÇn hãa §¶ng ta ®· chñ tr­¬ng: “ ®Ó thu hót thªm c²c nguån vèn, t³o ®éng lùc, ng¨n chÆn tiªu cùc, thóc ®Èy DNNN lµm ¨n cã hiÖu qu¶ cÇn thùc hiÖn c¸c h×nh thøc cæ phÇn hãa cã møc ®é phï hîp víi tÝnh chÊt vµ lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh; Trong ®ã Nhµ n-íc chiÕm tû lÖ cæ phÇn chi phèi” . Héi NghÞ gi÷a nhiÖm k× khãa XII §¶ng ta ®· ®Æt ra yªu cÇu: ¸p dông tõng b-íc v÷ng ch¾c viÖc b¸n mét tû lÖ cæ phÇn cho c«ng nh©n viªn chøc lµn viÖc t¹i doanh nghiÖp; ThÝ ®iÓm viÖc b¸n mét phÇn cæ phÇn, cæ phiÕu cña mét sè DNNN cho mét sè tæ chøc vµ c¸ nh©n ngoµi doanh nghiÖp; Trªn c¬ së cæ phÇn hãa tæ chøc Héi ®ång qu¶n trÞ gåm ®¹i diÖn cho së h÷u nhµ n-íc, së h÷u c«ng nh©n vµ së h÷u vµ c¸c chñ së h÷u kh¸c... MÆc dï cã sù chØ ®¹o sÝt sao cña §¶ng víi quan diÓm râ rµng nh-ng kÕt qu¶ thu ®-îc kh«ng cao, tíi th¸ng 4/1996 chØ cã 5 doanh nghiÖp chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn trong ®ã 2 trong tæng sè 61 tØnh thµnh vµ 3 trong sè 7 bé cã doanh nghiÖp cæ phÇn hãa. C¶ 5 doanh nghiÖp nµy ®Òu lµ nh÷ng doanh nghiÖp nhá, s¶n xuÊt hµng hãa vµ dÞch vô trong nh÷ng lÜnh vùc kh«ng quan träng. Cã thÓ nãi giai ®o¹n thÝ ®iÓm cæ phÇn hãa DNNN ®· khj«ng ®¹t ®-îc nh÷ng kÕt qu¶ nh- mong ®îi, tèc ®é cæ phÇn hãa qu¸ chËm vµ cßn qu¸ nhiÒu nh÷ng v-íng m¾c khã kh¨n cÇn ®-îc th¸o gì vµ rót kinh nghiÖm. 2. Giai ®o¹n 2( gi÷a n¨m 1996-gi÷a n¨m1998): §©y lµ giai ®o¹n võa lµm võa rót kinh nghiÖm ®Ó t¹o hµnh lang ph¸p lÝ cho c¸c doanh nghiÖp khi cæ phÇn hãa, hay nãi c¸ch kh¸c ®©y lµ giai ®o¹n më réng cæ phÇn hãa. Víi kinh nghiÖm sau 4 n¨m tiÕn hµnh thÝ ®iÓm cæ phÇn hãa vµ tr-íc nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c DNNN, ngµy 7/5/1996 ChÝnh phñ ®· chñ tr-¬ng më réng cæ phÇn hãa b»ng NghÞ ®Þnh 28/CP víi nh÷ng qui ®Þnh râ rµng, ®Çy ®ñ vµ cô thÓ h¬n vÒ viÖc chuyÓn mét sè DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn. Sau h¬n 2 n¨m thùc hiÖn tÝnh ®Õn th¸ng 6/1998 c¶ n-íc ®· tiÕn hµnh cæ phÇn hãa ®-îc 25 DNNN. ViÖc triÓn khai thùc hiÖn NghÞ ®Þnh 25/CP vÉn cßn kh¸ nhiÒu v-íng m¾c bÊt cËp nh- ph-¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp, chÕ ®é -u ®·i cho doanh nghiÖp vµ ng-êi lao ®éng sau cæ phÇn hãa..., ®©y chÝnh lµ nh÷ng rµo c¶n b-íc ®µu lµm chËm tiÕn tr×nh cæ phÇn hãa, tuy nhiªn nÕu nh×n nhËn mét c¸ch kh¸ch quan th× cæ phÇn hãa trong giai ®o¹n nµy còng ®· ®¹t ®-îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan. 3. Giai ®o¹n 3(1998-2001): Trªn c¬ së nh÷ng kÕt qu¶ b-íc ®Çu cña giai ®o¹n më réng cæ phÇn hãa, §¶ng ta ®· chñ tr-¬ng chñ tr-¬ng ®Èy m¹nh tèc ®é GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc cæ phÇn hãa DNNN. Héi nghÞ Trung -¬ng 4 khãa XIII ®· yªu cÇu: §èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ Nhµ n-íc kh«ng cÇn n¾m gi÷ 100% vèn, cÇn lËp kÕ ho¹ch cæ phÇn hãa t¹o ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp ph¸t triÓn, lµm ¨n cã hiÖu qu¶ ph¸t huy tèt nguån lùc hiÖn cã. TiÕn hµnh thÝ ®iÓm b¸n cæ phÇn cho ng-êi n-íc ngoµi, khuyÕn khÝch n«ng d©n tham gia s¶n xuÊt nguyªn liÖu cung øng cho c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp , tham gia mua cæ phÇn ë c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n... Tõ thùc tiÔn kinh nghiÖm ngµy 4/4/1997 Bé ChÝnh trÞ ra th«ng b²o sè 63TB/TW “ ý kiÕn cña Bé ChÝnh trÞ vÒ tiÕp tôc triÓn khai tÝch cùc v¯ v÷ng ch¾c cæ phÇn hãa DNNN”. Nh´m thùc hiÖn quan ®iÓm cña §¶ng ngµy 29/6/1998 ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 44/1998/N§-CP thay thÕ cho c¸c v¨n b¶n vÒ cæ phÇn hãa tr-íc ®ã, cïng víi chØ thÞ 20/CT-TTg ngµy 21/4/1998 cña Thñ t-íng ChÝnh phñ vÒ ®Èy m¹nh s¾p xÕp vµ ®æi míi DNNN. NghÞ ®Þnh nµy lµ mét b-íc tiÕn lín trong viÖc ®Èy nhanh tèc ®é cæ phÇn hãa, h¹n chÕ bít ®-îc nh÷ng bÊt cËp trong c¸c v¨n b¶n chØ ®¹o thùc hiÖn tr-íc ®ã. NghÞ ®Þnh nµy ®· b-íc ®Çu cho nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan, ®Õn 6 th¸ng cuèi n¨m 1998 ®· cã 90 DNNN ®-îc cæ phÇn hãa gÊp h¬n 3 lÇn kÕt qu¶ cña nh÷ng n¨m tr-íc ®ã, ®Æc biÖt n¨m 1999 c¶ n-íc cæ phÇn hãa ®-îc h¬n 240 doanh nghiÖp. §¹t ®-îc nh÷ng thµnh c«ng nµy mét phÇn lµ nhê ë sù chØ ®¹o, gi¸m s¸t, ®«n ®èc cña c¸c c¬ quan, ban , nghµnh tõ Trung -¬ng ®Õn c¬ së. Trong vßng hai n¨m c¸c c¬ quan Nhµ n-íc ®· ban hµnh 15 v¨n b¶n h-íng dÉn th¸o gì nh÷ng v-íng m¾c khã kh¨n trong cæ phÇn hãa. Nh-ng ®Õn n¨m 2000 c¶ n-íc chØ cæ phÇn hãa ®-îc 155 doanh nghiÖp vµ bé phËn doanh nghiÖp ®¹t 26% kÕ ho¹ch. Sù ch÷ng l¹i cña cæ phÇn hãa cã nhiÒu nguyªn nh©n nh-ng mét trong sè c¸c nguyªn nh©n chÝnh vÉn lµ nh÷ng bÊt cËp vÒ chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ ph¸p lÝ. Tr-íc t×nh h×nh ®ã Héi nghÞ Trung -¬ng 3 khãa IX vÒ s¾p xÕp ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®· x¸c ®Þnh: ph¶i kiªn quyÕt ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Ó doanh nghiÖp cã c¬ cÊu hîp lÝ vµ theo ®ã th× cæ phÇn hãa DNNN ®-îc x¸c ®Þnh lµ kh©u t¹o ra nh÷ng chuyÓn biÕn quan träng trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ DNNN. 4. Giai ®o¹n 4( giai ®o¹n míi): Theo tinh thÇn NghÞ quyÕt Trung -¬ng khãa IX ChÝnh phñ ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh sè 64/2002/N§-CP nh»m thay thÕ NghÞ ®inh 44/1998/N§-CP, ®ång thêi ra quyÕt ®Þnh sè 50/2002/Q§-CP vÒ ban hµnh tiªu chÝ, danh môc ph©n lo¹i DNNN vµ mét sè v¨n b¶n chØ ®¹o thùc hiÖn kh¸c nh»m tõng b-íc th¸o gì nh÷ng v-íng m¾c cña c¸c v¨n b¶n tr-íc ®ã, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho tiÕn tr×nh cæ phÇn hãa. ChÝnh phñ ®· tËp trung chØ ®¹o c¸c bé, c¸c tØnh, c¸c tæng c«ng ty rµ so¸t, s¾p xÕp l¹i c¸c doanh nghiÖp, x©y dùng ®Ò ¸n ®æi míi n©ng cao hiÖu qu¶ cña DNNN trong mét sè ngµnh, lÜnh vùc then chèt cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. B»ng c¸c h×nh thøc s¸p nhËp, hîp GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc nhÊt, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n, giao b¸n, kho¸n, cho thuª vµ cæ phÇn hãa. Tõ 20012003 cæ phÇn hãa ®-îc 979 doanh nghiÖp, riªng 2003 lµ 611 doanh nghiÖp vµ bé phËn doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa. C¸c doanh nghiÖp cæ phÇn hãa chØ chiÕm 6% tæng sè vèn cña DNNN, víi tèc ®é, sè l-îng vµ møc ®é cæ phÇn hãa nh- vËy th× cæ phÇn hãa ch-a thùc sù t¹o ®-îc nh÷ng chuyÓn biÕn c¬ b¶n trong viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ DNNN nh- NghÞ quyÕt Trung -¬ng 3 khãa IX ®· ®Ò ra. B-íc sang n¨m 2004 Héi nghÞ Trung -¬ng 9 khãa IX ®· ®Ò ra nh÷ng ®iÓm rÊt míi v¯ rÊt quan träng trong chñ tr­¬ng ®æi míi s¾p xÕp l³i DNNN: “ kiªn quyÕt ®Èy nhanh tiÕn ®é cæ phÇn hãa vµ më réng diÖn c¸c DNNN cÇn cæ phÇn hãa kÓ c¶ nh÷ng doanh nghiÖp lín vµ mét sè tæng c«ng ty lµm ¨n cã hiÖu qu¶, g¾n víi viÖc ph¸t hµnh cæ phiÕu vµ tham gia niªm yÕt trªn thÞ tr-êng chøng kho¸n gi¸ trÞ DNNN ®-îc cæ phÇn hãa, trong ®ã cã gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt, vÒ nguyªn t¾c ph¶i do thÞ tr-êng quyÕt ®Þnh. ViÖc mua b¸n cæ phiÕu ph¶i c«ng khai trªn thÞ tr-êng, kh¾c phôc t×nh tr¹ng cæ phÇn hãa khÐp kÝn trong néi bé doanh nghiÖp”. Cho ®Õn nay tuy cßn nhiÒu khã kh¨n nh-ng kÕt qu¶ cæ phÇn hãa ®· phÇn nµo ph¶n ¸nh ®-îc nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. Giai đoạn Thí điểm (1992 – giữa 1996) Mở rộng thí điểm theo Nghị định 28/CP (giữa 1996 - giữa 1998) Đẩy mạnh cổ phần hoá theo Nghị định 44/1998/NĐ-CP (1998-2001) Tiếp tục đẩy mạnh cổ phần hoá theo Nghị định 64/2002/NĐ-CP 2002 2003 Tổng Số DN cổ phần hoá 5 25 745 164 611 1550 Nguån: tõ ban chØ ®¹o ®æi míi vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp Sè doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa trong 2 n¨m 2002 vµ 2003 t-¬ng ®-¬ng víi giai ®o¹n 1998-2001. tuy nhiªn kªt qu¶ cßn nhiÒu h¹n chÕ, sè doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa kh«ng ®¹t môc tiªu ®Ò ra, riªng 6 th¸ng ®Çu n¨m 2004 chØ ®¹t ®-îc 16% kÕ ho¹ch ( chØ tiªu ®Ò ra trong n¨m nay lµ cæ phÇn hãa ®-îc 1770 ®¬n vÞ). IV). §¸nh gi¸ chung vÒ qu¸ tr×nh cæ phÇn hãa DNNN ë ViÖt Nam. Cæ phÇn hãa DNNN lµ mét chñ tr-¬ng lín cña §¶ng. MÊy n¨m tr-íc diÔn biÕn kh¸ chËm ch¹p. §Õn héi NghÞ lÇn thø 9 Héi nghÞ Trung -¬ng khãa IX §¶ng ta ®· chñ tr-¬ng ®Èy nhanh tiÕn ®é, vµ ®Èy m¹nh h¬n n÷a c«ng viÖc ®ã. Thùc tiÔn cæ phÇn hãa ®ang b¾t ®Çu diÔn ra s«i ®éng, qu¸ tr×nh diÔn ra kh«ng ®¬n gi¶n võa cã nh÷ng thuËn lîi võa cã nh÷ng khã kh¨n phøc t¹p, tuy nhiªn sau h¬n 10 GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc n¨m thùc hiÖn chñ tr-¬ng ®æi míi doanh nghiÖp th× cæ phÇn hãa DNNN ®· cã ®-îc nh÷ng thµnh c«ng vµ nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. 1.Nh÷ng thµnh tùu. 1.1. Nh÷ng thµnh tùu mang tÝnh ®Þnh l-îng. Chñ tr-¬ng cæ phÇn hãa DNNN ®· ®-îc thùc hiÖn ë n-íc ta h¬n 10 n¨m qua. Cho ®Õn nay th× c¶ n-íc ®· cæ phÇn hãa ®-îc 1790 DNNN. Trong 10 th¸ng cña n¨m 2003 th× trong sè 766 DNNN thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi th× cã 425 doanh nghiÖp cæ phÇn hãa (nguån t- ban ®æi míi vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp). Tõ thùc tiÔn cã thÓ thÊy cæ phÇn hãa lµ h×nh thøc chuyÓn ®æi së h÷u chiÕm -u thÕ trong qu¸ tr×nh ®æi míi s¾p xÕp l¹i DNNN. Tõ n¨m 1992 ®Õn th¸ng 6 n¨m 1998 c¶ n-íc ®· cæ phÇn hãa ®-îc 30 DNNN. Trong ®ã cã 5 doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa theo c¬ chÕ, chÝnh s¸ch thÝ ®iÓm qui ®inh t¹i quyÕt ®Þnh 202/CT cña Héi ®ång bé tr-ëng, 25 doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa theo tinh thÇn NghÞ ®Þnh 28/CP cña ChÝnh phñ. C¸c doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa trong thêi gian nµy nh×n chung ®Òu cã nh÷ng tiÕn bé vÒ n¨ng suÊt, chÊt l-îng vµ hiÖu qu¶. Cæ phÇn hãa ®· thu hót ®-îc mét nguån vèn kh¸ lín trong x· héi t¹o ®-îc ®éng lùc tèt cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn, ph¸t huy tÝch cùc tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña ng-êi lao ®éng. Tõ ®ã gãp phÇn lµm t¨ng ng©n s¸ch ChÝnh phñ, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng ®ång thêi kh¾c phôc bít ®-îc nh÷ng tiªu cùc trong c¸c doanh nghiÖp. Tõ 2/6/1998 ®Õn 31/12/1999 ®· cã thªm 340 DNNN vµ bé phËn DNNN ®-îc chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn. Riªng trong n¨m 1999 ®· cã 250 doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn. Nh×n chung sau khi NghÞ ®Þnh sè 44/1998/N§-CP ra ®êi cæ phÇn hãa DNNN ®· ®¹t ®-îc nh÷ng tiÕn bé ®¸ng kÓ. NghÞ ®Þnh sè 44/1998/N§-CP ®· quy ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®èi víi doanh nghiÖp vµ ng-êi lao ®éng trong doanh nghiÖp cæ phÇn hãa mét c¸ch râ rµng vµ cô thÓ h¬n; Cã sù quan t©m h¬n ®Õn ng-êi lao ®éng ®Æc biÖt lµ ng-êi lao ®éng nghÌo. ChÝnh ®©y lµ nguyªn nh©n khiÕn chñ tr-¬ng cæ phÇn hãa trë nªn hÊp dÉn h¬n ®èi víi doanh nghiÖp còng nh- ng-êi lao ®éng. Tõ th¸ng 1/2000 ®Õn cuèi th¸ng 11/2002 c¶ n-íc ®· cæ ph©n hãa ®-îc 523 doanh nghiÖp, ®-a tæng sè doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa lªn 907 doanh nghiÖp. N¨m 2002 ®· cã 427 DNNN ®-îc s¾p xÕp l¹i trong ®ã 164 doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa. N¨m 2003 cã 766 doanh nghiÖp ®-îc s¾p xÕp l¹i b»ng 48% so víi kÕ ho¹ch, trong ®ã cã 425 doanh nghiÖp vµ bé phËn doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa. Vµ cho ®Õn nay th× ®· cã 1.790 doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®-îc cæ phÇn hãa. Nh- vËy cµng vÒ sau th× tèc ®é cæ phÇn hãa cµng ®-îc ®Èy m¹nh vµ cµng vÒ sau th× quy m« c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®-îc cæ phÇn hãa hoÆc chuyÓn ®æi d-íi h×nh thøc kh¸c cµng lín. Tr-íc kia c¶ n-íc cã GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc kho¶ng 12.000 DNNN phÇn lín c¸c DNNN cã quy m« vèn rÊt nhá vµ chiÕm lÜnh hÇu hÕt c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. h¬n 10 n¨m qua chóng ta ®· s¾p xÕp ®iÒu chØnh cßn l¹i kho¶ng 5.000 doanh nghiÖp, tuy hiÖu qu¶ ch-a cao, ch-a t-¬ng xøng víi vÞ trÝ tiÒm n¨ng cña nã nh-ng c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®· cã nh÷ng ®ãng gãp to lín cho nÒn kinh tÕ quèc d©n: 63,8%GDP, 63% ng©n s¸ch, 72% kim ng¹ch xuÊt khÈu, trong khi 120.000 doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh kÓ c¶ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t- n-íc ngoµi chØ ®ãng gãp 20%GDP, 15% nguån thu ng©n s¸ch, 12,5% kim ng¹ch xuÊt khÈu. Trong ®iÒu kiÖn ®ã th× cæ phÇn hãa DNNN lµ mét gi¶i ph¸p tèt ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ khu vùc kinh tÕ quèc doanh, thÓ hiÖn lµ mét khu vùc kinh tÕ n¨ng ®éng, d-êng cét cña nÒn kinh tÕ. Qua kh¶o s¸t 500 doanh nghiÖp ®· cæ phÇn hãa trªn 1 n¨m cho thÊy : vèn ®iÒu lÖ t¨ng 50%, doanh thu t¨ng 60%, lîi nhuËn tr-íc thuÕ t¨ng 13,7%, nép ng©n s¸ch t¨ng 45%, thu nhËp cña ng-êi lao ®éng t¨ng 63%, cæ tøc trung b×nh lµ 15,5%, sè lao ®«ngb t¨ng 23%. Tr-íc n¨m 2003 sè DNNN ®-îc cæ phÇn hãa cã vèn trªn 10 tû chØ chiÕm 7,9% th× n¨m 2003 lµ 15%. §©y chÝnh lµ nh÷ng con sè b¸o hiÖu nh÷ng chuyÓn biÕn tÝch cùc cña tiÕn tr×nh cæ ph©n hãa DNNN. 1.2. Thµnh tùu cña cæ phÇn hãa DNNN ®èi víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cæ phÇn hãa vµ t¸c ®éng cña nã tíi viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng. Bªnh c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ vÒ mÆt sè l-îng ®· ®-îc ®Ò cËp ë trªn viÖc thùc hiÖn chñ tr-¬ng cæ phÇn hãa DNNN cßn ®em l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ quan träng vÒ mÆt kinh tÕ x· héi. 1.2.1. VÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp sau khi tiÕn hµnh cæ phÇn hãa. XÐt mét c¸ch tæng thÓ th× phÇn lín c¸c DNNN sau khi chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn ®Òu ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n tr-íc. Qua b¸o c¸o cña c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn hãa sau khi ho¹t ®éng ®-îc mét n¨m th× doanh thu b×nh qu©n cña c¸c doanh nghiÖp t¨ng gÇn gÊp hai lÇn so víi tr-íc khi tiÕn hµnh cæ phÇn hãa kÓ c¶ nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç. §iÓn h×nh nh- c«ng ty GEMADEPT khi b-íc vµo cæ phÇn hãa vèn Nhµ n-íc chØ cã 1,2 tû ®ång ®-îc ®¸nh gi¸ lªn thµnh 6 tû ®ång, sau b¶y n¨m ho¹t ®éng theo m« h×nh míi tæng sè vèn ®· lªn tíi 140 tû ®ång; Hay nh- c«ng ty b«ng B¹ch TuyÕt n¨m 1999 ®¹t 86 tû ®ång, gÊp 1,5 lÇn so víi sè doanh thu tr-íc khi thùc hiÖn cæ phÇn hãa lµ 55 tû ®ång n¨m 1998. Lîi nhuËn cña doanh nghiÖp t¨ng b×nh qu©n h¬n hai lÇn, cæ tøc b×nh qu©n ®¹t tõ 1-2% mét th¸ng. Vèn cña doanh nghiÖp t¨ng gÇn 2,5 lÇn so víi tr-íc khi tiÕn hµnh cæ phÇn hãa. ChÝnh nhê ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc c¸c DNNN thùc hiÖn cæ ph©n hãa chÝnh lµ nh÷ng c«ng ty cæ phÇn ®Çu tiªn niªm yÕt trªn thÞ tr-êng chøng kho¸n ë ViÖt Nam. ®iÒu nµy lµm t¨ng uy tÝn còng nh- vÞ thÕ cña c¸c DNNN ®-îc cæ phÇn hãa trªn th-¬ng tr-êng, tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó cho c¸c doanh nghiÖp nµy cã ®-îc mét chæ ®øng tèt trong nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ®ang trong ®µ héi nhËp vµ ph¸t triÓn. 1.2.2. VÒ huy ®éng vèn . ViÖc thùc hiÖn chñ tr-¬ng cæ phÇn hãa DNNN ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp thu hót ®-îc mét nguån vèn lín trong x· héi ®Ó ®Çu t- ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. ChØ tÝnh riªng 370 DNNN ®-îc cæ phÇn hãa tÝnh ®Õn ngµy 31/12/1999 th× t¹i thêi ®iÓm cæ phÇn hãa gi¸ trÞ phÇn vèn Nhµ n-íc cña c¸c doanh nghiÖp nµy lµ 1.349 tû ®ång qua cæ phÇn hãa ®· thu hót thªm ®-îc 1.432 tû ®ång , ®ång thêi Nhµ n-íc còng thu ®-îc 714 tû ®ång. PhÇn vèn Nhµ n-íc t¹i c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn hãa ®Òu t¨ng tö 10-15% so víi gi¸ trÞ ghi trªn sæ s¸ch. ChØ tÝnh riªng thµnh phè Hµ Néi cuèi n¨m 1998 ë 30 doanh nghiÖp ®· cæ phÇn hãa th× gi¸ trÞ phÇn vèn cña Nhµ n-íc lµ 80,8 tû ®ång, t¨ng thªm 1,5 tû ®ång so víi gi¸ trÞ ghi trªn sæ s¸ch kÕ to¸n, thµnh phè Hå ChÝ Minh sau khi ®¸nh gi¸ l¹i 10 doanh nghiÖp tiÕn hµnh cæ phÇn hãa th× gi¸ trÞ lªn tíi 80 tû ®ång t¨ng thªm 34 tû ®ång...Nh- vËy khi thùc hiÖn cæ phÇn hãa phÇn vèn cña Nhµ n-íc trong c¸c c«ng ty cæ phÇn kh«ng nh÷ng kh«ng mÊt ®i mµ cßn t¨ng thªm mét l-îng rÊt ®¸ng kÓ, phÇn vèn nhµn rçi mµ c¸c doanh nghiÖp huy ®éng ®-îc tõ ngoµi x· héi cóng rÊt lín. Chóng ta l¹i nãi tíi c«ng ty b«ng B¹ch TuyÕt nh- mét doanh nghiÖp ®iÓn h×nh cña cæ phÇn hãa, sau khi tiÕn hµnh cæ phÇn hãa sè l-îng lao ®éng t¹i thêi ®iÓm hiÖn t¹i lµ 205 ng-êi so víi 198 tr-íc khi tiÕn hµnh cæ phÇn hãa, thu nhËp b×nh qu©n lµ 3,2 triÖu ®ång/ng-êi/th¸ng vµ l·i cæ tøc n¨m 1998 lµ 7%. Tãm l¹i cæ phÇn hãa ®· ®em l¹i lîi Ých cho c¸c doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn, ng-êi lao ®éng trong doanh nghiÖp vµ c¸c cæ ®«ng gãp vèn vµo doanh nghiÖp. 1.2.3. VÒ gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm vµ t¨ng thu nhËp cho ng-êi lao ®éng. Cæ phÇn hãa lµ mét gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶ tÝch cùc ®èi víi c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi. ViÖc c¸c c«ng ty cæ phÇn lµm ¨n hiÖu qu¶ ph¸t ®¹t ®· t¹o c¬ héi lín vÒ viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng. Khi ®ang lµm ¨n cã hiÖu qu¶, nguån vèn huy ®éng ®-îc lín th× c¸c doanh nghiÖp nµy cã xu h-íng më réng qui m« s¶n xuÊt, ®Çu t- thªm nhiÒu m¸y mãc trang thiÕt bÞ... Do më réng s¶n xuÊt nªn sè lao ®éng ë c¸c doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn cæ phÇn hãa t¨ng b×nh qu©n 12%, riªng c«ng ty cæ phÇn c¬ ®iÖn l¹nh thµnh phè Hå ChÝ Minh(REE) sè lao ®éng t¨ng tõ 334 ng-êi lªn 731 ng-êi, c«ng ty cæ phÇn chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc Long An sè lao ®éng t¨ng tõ 900 ng-êi lªn 1.280 ng-êi. Vµ cã nhu cÇu tuyÓn thªm lao ®éng ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña m×nh. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa th× viÖc lµm vµ thu nhËp cña ng-êi lao ®éng ®Òu ®-îc ®¶m b¶o æn ®Þnh vµ cã xu h-íng t¨ng lªn. Sè lao ®éng trë thµnh cæ ®«ng cña doanh nghiÖp cæ phÇn chiÕm tû lÖ kh¸ lín, riªng trong n¨m 2003 58% sè cæ phÇn trong c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn ®Òu do nh÷ng lao ®éng chÝnh trong c¸c doanh nghiÖp nµy n¾m gi÷. TÝnh ®Õn 30/10/2003 quü hç trî lao ®éng d«i d- ®· cÊp 409,63 tû ®ång hç trî cho 387 doanh nghiÖp, gi¶i quyÕt 14.579 lao ®éng d«i d-. Thu nhËp b×nh qu©n cña lao ®éng lµm viÖc trong c¸c c«ng ty cæ phÇn t¨ng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 20%, ®iÓn h×nh lµ c«ng ty cæ phÇn ®¹i lÝ liªn hiÖp vËn chuyÓn thu nhËp b×nh qu©n cña lao ®éng xÝ nghiÖp nµy ®· t¨ng gÇn 3 lÇn so víi tr-íc khi tiÕn hµnh cæ phÇn hãa tõ 1,4 triÖu ®ång lªn 4 triÖu ®ång/ng-êi /th¸ng (n¨m 1999). Víi chñ tr-¬ng cæ phÇn hãa, víi c¬ chÕ chÝnh s¸ch míi ng-êi lao ®éng thùc sù trë thµnh chñ nh©n cña c¸c c«ng ty cæ phÇn. ChÝnh nhê vËy hä ®· n©ng cao ®-îc tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o, ý thùc kØ luËt còng nh- t×nh thÇn tr¸ch nhiÖm nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt ®èi víi c«ng viÖc cung nh- ®èi víi thµnh c«ng cña c¸c doanh nghiÖp tõ ®ã lµm cho s¶n l-îng, chÊt l-îng, doanh thu , lîi nhuËn, tÝch lòy vèn t¨ng ®¸ng kÓ sau mçi n¨m ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. TiÕn tr×nh cæ phÇn hãa ®· t¹o mét sè l-îng kh«ng nhá c¸c c«ng ty cæ phÇn, tÝnh ®Ðn nay c¶ n-íc ®· cã kho¶ng 1790 c«ng ty cæ phÇn ®-îc h×nh thµnh trªn c¬ së c¸c DNNN ®-îc cæ phÇn hãa.ViÖc cæ phÇn hãa ®· cã hiÖu øng kh¸ tÝch cùc ®èi víi viÖc thµnh lËp míi DNNN. T×nh tr¹ng thµnh lËp c¸c DNNN trµn lan ®· diÔn ra trong nhiÒu n¨m tr-íc ®ã ®· ®-îc kh¾c phôc, trong ba n¨m 2001-2003 c¶ n-íc chØ thµnh lËp 59 DNNN hÇu hÕt lµ c¸c doanh nghiÖp ë c¸c lÜnh vùc nh- dÇu khÝ, n¨ng l-îng nguyªn tö, s¶n xuÊt c¬ khÝ. N¨m 2003 th× sè DNNN cã l·i chiÕm 77,2%, tæng sè nép ng©n s¸ch Nhµ n-íc lµ 87.000 tû ®ång , nî xÊu 8,5%. 2. Nh÷ng h¹n chÕ. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh c«ng th× viÖc thùc hiÖn chñ tr-¬ng cæ phÇn hãa ®· béc lé nhiÒu h¹n chÕ. Nh÷ng h¹n chÕ yÕu kÐm cña DNNN cã nguyªn nh©n kh¸ch quan, nh-ng chñ yÕu lµ do nh÷ng nguyªn nh©n chñ quan. 2.1. H¹n chÕ lín nhÊt cña viÖc thùc hiÖn chñ tr-¬ng cæ phÇn hãa lµ tèc ®é cæ phÇn hãa cßn chËm. Trong nhiÒu n¨m qua kÓ tõ khi chóng ta b¾t ®µu tiÕn hµnh cæ phÇn hãa DNNN th× tèc ®é cæ phÇn hãa diÔn ra kh¸ chËm mµ nhmét sè nhµ ph©n tÝch kinh tÕ ®· nãi lµ cæ phÇn hãa ®ang diÔn ra víi tèc ®é rïa bß. Theo dù kiÕn trong ba n¨m tõ 200-2002 c¶ n-íc sÎ tiÕn hµnh cæ phÇn hãa GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc 1.056 DNNN nh-ng ®Õn th¸ng 12/2002 th× chóng ta chØ thùc hiÖn ®-îc gÇn 50% so víi dù kiÕn. Bé th-¬ng m¹i ®· ®Ò ra kÕ ho¹ch cæ phÇn hãa 7 doanh nghiÖp nh-ng kÕt qu¶ chØ thùc hiÖn ®-îc 1 doanh nghiÖp; ChØ tiªu ®Ò ra trong n¨m 1999 lµ cæ phÇn hãa 12 doanh nghiÖp nh-ng thùc tÕ chØ thùc hiÖn ®-îc 5 doanh nghiÖp, n¨m 2000 chØ thùc hiÖn ®-îc cæ phÇn hãa ë 8 doanh nghiÖp trong khi chØ tiªu ®Ò ra lµ 19 doanh nghiÖp. Sang n¨m 2001 t×nh h×nh cßn xÊu h¬n khi chØ cæ phÇn hãa ®-îc 5 doanh nghiÖp so víi 19 doanh nghiÖp ®· ®Ò ra, thËm chÝ trong n¨m 2002 chØ tiÕn hµnh cæ phÇn hãa ®-îc 4 doanh nghiÖp. NhvËy trong suèt 5 n¨m triÓn khai nghµnh th-¬ng m¹i chØ cæ phÇn hãa ®-îc 23 doanh nghiÖp chØ ®¹t 20% so víi kÕ ho¹ch n¨m. §©y chØ lµ nh÷ng con sè ®iÓn h×nh cong thùc tÕ th× cßn rÊt nhiÒu bé, nghµnh cßn rÊt chËm trong viÖc s¾p xÕp ®æi míi DNNN. 2.2. ViÖc thùc hiÖn cæ phÇn hãa ch-a ®-îc thùc hiÖn ®Òu kh¾p trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc , chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp trong thuéc c¸c nghµnh c«ng nghiÖp, th-¬ng m¹i vµ x©y dùng, do ®ã sè doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa kh«ng cao vµ c¸c doanh nghiÖp ®-îc cæ phÇn hãa chñ yÕu lµ c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. MÆt kh¸c Nhµ n-íc vÉn gi÷ l¹i mét tû lÖ ®¸ng kÓ cæ phÇn cña m×nh trong c¸c c«ng ty cæ phÇn nªn nh×n chung viÖc cæ phÇn hãa ch-a t¸c ®éng ®¸ng kÓ ®Õn ®Õn c¬ cÊu vèn Nhµ n-íc t¹i c¸c doanh nghiÖp, c¸c c«ng ty cæ phÇn chñ yÕu ®-îc h×nh thµnh trªn c¬ së c¸c DNNN cã quy m« nhá ®-îc cæ phÇn hãa. N¨m Tæng sè doanh nghiÖp ®· cæ phÇn hãa D-íi 10 tû Trªn 10 tû 1999 370 2000 250 2001 288 2002 242 2003 213 327 89% 43 11% Quy m« 224 90% 26 10% 244 86% 44 14% 187 78% 55 22% 172 81% 41 11% Mét sè DNNN sau khi cæ phÇn hãa ch-a cã chiÕn l-îc s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, ch-a thùc sù tÝch cùc tuyªn truyÒn kªu gäi sù ®ãng gãp nguån vèn ngoµi x· héi vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh daonh cña m×nh, ch-a thùc hiÖn ®æi míi c«ng nghÖ trang thiÕt bÞ kÜ thuËt mµ chØ chó träng vµo tiÕt kiÖm gi¶m gi¸ thµnh ®Ó t¨ng lîi nhuËn, chia cæ tøc. Míi chØ chó träng ®Õn lîi Ých tr-íc m¾t mµ ch-a cã chiÕn l-îc ph¸t triÓn l©u dµi. ChÝnh v× thÕ mµ bªn c¹nh nh÷ng doanh nghiÖp sau khi cæ phÇn lµn ¨n cã hiÖu qu¶ th× vÉn cã nh÷ng GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc doanh nghiÖp lµm ¨n thua lç, kÐm hiÖu qu¶. V× thÕ mµ ®· cã mét sè doanh nghiÖp sau khi tiÕn hµnh cæ phÇn hãa ®· biÕn mÊt trªn th-¬ng tr-êng. MÆc dï sè l-îng doanh nghiÖp nµy kh«ng nhiÒu nh-ng ®©y chÝnh lµ nh÷ng tÝn hiÖu kh«ng tèt lµm c¶n trë ®Õn tiÕn tr×nh cæ phÇn hãa, ¶nh h-ëng ®Õn uy tÝn doanh nghiÖp cæ phÇn hãa. 2.3. C¬ chÕ chÝnh s¸ch cho doanh nghiÖp sau cæ phÇn hãa ch-a ®Çy ®ñ,viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®èi víi ng-êi lao ®éng cßn nh÷ng bÊt cËp. V× thÕ ch-a thùc sù t¹o ®iÒu kiÖn khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn. Khi chuyÓn tõ c¬ chÕ doanh nghiÖp Nhµ n-íc sang ho¹t ®éng theo luËt doanh nghiÖp kh«ng Ýt c¸n bé qu¶n lÝ vÉn ®iÒu hµnh c«ng ty theo ph-¬ng thøc ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña DNNN, ch-a chuyÓn sang ®iÒu lÖ vµ luËt c«ng ty, lóng tóng trong x¸c ®Þnh c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y c«ng ty vµ c¬ chÕ ho¹t ®éng cña c«ng ty cæ phÇn. DNNN sau khi cæ phÇn hãa bÞ k× thÞ ph©n biÖt ®èi xö nh-: khã vay vèn, bÞ chÝnh c¸c c«ng ty mÑ c¹nh tranh chÌn Ðp. Quan hÖ tµi chÝnh sau khi cæ phÇn hãa thiÕu minh b¹ch, thñ tôc ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp nãi chung cßn r-êm rµ, th-êng kÐo dµi, ®Þnh gi¸ trÞ doanh nghiÖp th-êng thÊp h¬n thùc tÕ g©y tæn thÊt kh«ng nhá cho Nhµ n-íc. VÉn cßn hiÖn t-îng cæ ®«ng chuyÓn nh-îng cæ phiÕu tù do kh«ng ®óng luËt vµ ®iÒu lÖ mµ c«ng ty kh«ng kiÓm so¸t ®-îc. Ch-a cã h-íng dÉn quy chÕ tµi chÝnh, chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng nªn nhiÒu doanh nghiÖp vÉn vËn dông c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña doanh nghiÖp Nhµ n-íc. Vµ thùc tÕ nhiÒu doanh nghiÖp kh«ng ®ñ kinh phÝ ®Ó gi¶i quyÕt chÝnh s¸ch cho ng-êi lao ®éng. ChÝnh v× vËy sè l-îng lao ®éng ®-îc gi¶i quyÕt chÕ ®é sau khi DNNN chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn vÉn cßn rÊt thÊp. §©y còng chÝnh lµ mét trong nh÷ng rµo c¶n chÝnh trong tiÕn tr×nh cæ phÇn hãa DNNN. 2.4. Sù chØ ®¹o cña c¸c cÊp cßn thiÕu sù kiªn quyÕt vµ ch-a s©u s¸t kÞp thêi, cßn nÆng vÒ kªu gäi ®éng viªn chung chung, ch-a ®i s©u kh¶o s¸t t×nh h×nh, ch-a x©y dùng ch-¬ng tr×nh, ®Ò ¸n cã c¨n cø vµ kh¶ thi cho tõng doanh nghiÖp cô thÓ víi tiÕn ®é, lé tr×nh, b-íc ®i. Ch-a kiÓm tra ,®¸nh gi¸ vµ cã biÖn ph¸p th¸o gì kÞp thêi nh÷ng khã kh¨n, v-íng m¾c ph¸t sinh. C«ng t¸c tæng kÕt, ®óc rót kinh nghiÖm vµ nh©n réng nh÷ng mÉu h×nh tiªn tiÕn vÒ cæ phÇn hãa ë c¸c nghµnh ®Þa ph-¬ng ch-a ®-îc quan t©m chØ ®¹o tÝch cùc, ch-a cã søc thuyÕt phôc réng r·i PGS.TS Hå Träng Viªn- nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra tõ thùc tiÔn cæ phÇn hãa DNNN). 2.5. C«ng t¸c tuyªn truyÒn, vËn ®éng cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt vÒ qu¸ tr×nh cæ phÇn hãa vÉn cßn bÞ xem nhÑ, nªn ch-a t¹o ra ®-îc sù quan t©m h-ëng øng tÝch cùc cña x· héi. Mét sè c¸n bé, c«ng nh©n ch-a cã ®-îc GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc nh÷ng hiÓu biÕt cÇn thiÕt vÒ c«ng ty cæ phÇn do ®ã cßn do dù, ch-a thùc sù ñng hé vµ tham gia tÝch cùc vµo c¸c c«ng ty cæ phÇn nªn ®· g©y ra nh÷ng l·ng phÝ ®¸ng tiÕc vÒ nguån lùc, lµm chËm tiÕn tr×nh cæ phÇn hãa. Tû lÖ b¸n cæ phÇn trong x· héi cßn thÊp vµ ch-a thµnh quy ®Þnh b¾t buéc, cæ phÇn hãa cßn mang tÝnh néi bé. Toµn bé qu¸ tr×nh cæ phÇn hãa kh«ng ®-îc c«ng khai trªn c¸c ph-¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, thiÕu nh÷ng quy ®Þnh b¾t buéc ph¶i c«ng bè c«ng khai tõng b-íc cæ phÇn hãa, nhÊt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu lîi thÕ kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã ph¸p luËt cßn khèng chÕ tû lÖ tèi ®a ®-îc mua cæ phÇn, ®èi víi c¸ nh©n lµ kh«ng qu¸5-10%, ®èi víi ph¸p nh©n kh«ng qu¸ 1020%. §©y chÝnh lµ nh÷ng h¹n chÕ trong viÖc mua cæ phÇn cña ng-êi lao ®éng lÉn c¸c c¸ nh©n c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi muèn ®Çu t- vµo doanh nghiÖp. 2.6. Nh÷ng h¹n chÕ, tr× trÖ tõ phÝa c¸c doanh nghiÖp, nhiÒu gi¸m ®èc doanh nghiÖp Nhµ n-íc t×m c¸ch nÐ tr¸nh, tr× kÐo cæ phÇn hãa v× sî mÊt nh÷ng ®Æc quyÒn , ®Æc lîi ®ang cã. NhiÒu c«ng nh©n kh«ng muèn cæ phÇn hãa v× nhiÒu rñi ro vµ dÔ mÊt viÖc lµm...NhiÒu doanh nghiÖp Nhµ n-íc tuy ®· ®-îc chØ ®Þnh cæ phÇn hãa nh-ng ®ang rèi bêi bëi nîi ph¶i tr¶, nî khã ®ßi, kÜ thuËt c«ng nghÖ l¹c hËu, tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lÝ cßn nhiÒu yÕu kÐm... nªn ch-a thÓ tiÕn hµnh cæ phÇn hãa ®-îc ngay. C¸c quy ®Þnh vÒ chÕ ®é tr¸ch nhiÖm cæ phÇn hãa cßn nhiÒu bÊt cËp...PGS.TS Hå TrängViªn-nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra tõ thùc tiÔn cæ phÇn hãa DNNN. Víi t- c¸ch lµ h×nh thøc chuyÕn ®æi së h÷u DNNN chñ yÕu, viÖc cæ phÇn hãa chËm ®· ¶nh h-ëng ®¸ng kÓ ®Õn qu¸ tr×nh s¾p xÕp lai DNNN ë n-íc ta, ¶nh h-ëng kh«ng nhá tíi nh÷ng chØ tiªu chung cña nÒn kinh tÕ. V). Môc tiªu cña cæ phÇn hãa DNNN ë ViÖt Nam. Trong h¬n 10 n¨m qua §¶ng vµ Nhµ n-íc ta ®· thùc hiÖn nhiÒu chñ tr-¬ng, biÖn ph¸p tÝch cùc nh»m ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ DNNN. Trong bèi c¶nh thÕ giíi cã nhiÒu diÔn biÕn phøc t¹p, nÒn kinh tÕ cßn nhiÒu khã kh¨n nh-ng DNNN vÉn ®øng v÷ng, v-ît qua nhiÒu thö th¸ch gãp phÇn quan träng vµo sù nghiÖp ®æi míi vµ ph¸t triÓn ®Êt n-íc, thÓ hiÖn lµ ®Çu tµu trong nÒn kinh tÕ quèc d©n ®-a n-íc ta ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ – x· héi, chuyÓn sang thêi k× c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa theo ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa. Sau h¬n 10 n¨m thùc hiÖn th× cæ phÇn hãa DNNN ®-îc coi lµ h×nh thøc chuyÓn ®æi së h÷u chñ yÕu, tÝnh tÊt yÕu cña nã thÓ hiÖn ë lÝ luËn, thùc tiÔn còng nhnh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan mµ gi¶i ph¸p nµy ®em l¹i, vµ trong nhiÒu n¨m tíi th× gi¶i ph¸p nµy vÉn lµ lùa chän hµng ®Çu cña n-íc ta. NÕu ®Æt gi¶i ph¸p nµy trong bèi c¶nh hiÖn nay sÎ cµng thÊy râ h¬n tÝnh cÊp b¸ch cña nã. Sù cÇn thiÕt GVHD: TS. Vò ThÞ Minh §Ò ¸n m«n häc ph¶i ®Èy m¹nh h¬n n÷a cæ phÇn hãa DNNN b¾t nguån tõ nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh sau: Do nÒn kinh tÕ n-íc ta vÉn ch-a tho¸t khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn nªn ¸p lùc c¶i c¸ch DNNN trë nªn nÆng nÒ h¬n, c¨n cø vµo tû lÖ nghÌo ®ãi vµ c¸c chØ sè ph¸t triÓn kh¸c th× n-íc ta vÉn n»m trong danh s¸ch c¸c quèc gia chËm ph¸t triÓn. Theo b¸o c¸o ph¸t triÓn thÕ giíi th× ViÖt Nam ®ang n»m trong sè c¸c n-íc cã thu nhËp thÊp víi tæng thu nhÊp quèc d©n lµ 34,9 tû USD vµ b×nh qu©n ®Çu ng-êi lµ 430 USD. Toµn cÇu hãa vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®· trë thµnh xu thÕ bao trïm chi phèi toµn bé sù ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi cña mçi quèc gia vµ quan hÖ quèc tÕ. Héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ trong bèi c¶nh hiÖn nay kh«ng chØ ®¬n thuÇn giíi h¹n trong ph¹m vi c¾t gi¶m thuÕ quan mµ ®· ®-îc më réng ra tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc liªn quan ®Ðn chÝnh s¸ch kinh tÕ th-¬ng m¹i, nh»m môc ®Ých më cöa thÞ tr-êng cho hµng hãa vµ dÞch vô, laäi bá c¸c rµo c¶n h÷u h×nh vµ v« h×nh ®èi víi trao ®æi th-¬ng m¹i. ®-¬ng nhiªn ®èi víi nh÷ng n-íc ®ang ph¸t triÓn, kinh tÕ cßn yÕu kÐm, doanh nghiÖp cßn nhá bÐ, søc c¹nh tranh cßn thÊp, tr×nh ®é qu¶n lÝ Nhµ n-íc vµ kinh doanh cßn h¹n chÕ th× héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ kh«ng chØ cã c¬ héi mµ cßn cã c¶ khã kh¨n thö th¸ch, thËm chÝ khã kh¨n lµ rÊt lín. §èi víi n-íc ta hiÖn nay vÊn ®Ò ®Æt ra hiÖn nay kh«ng ph¶i lµ héi nhËp hay kh«ng héi nhËp mµ lµ lµm thÕ nµo ®Ó héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶, ®¶m b¶o lîi Ých d©n téc, n©ng cao ®-îc søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. B¸o c²o chÝnh trÞ vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®± nhÊn m³nh quan ®iÓm: “Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc theo tinh thÇn ph¸t huy tèi ®a néi lùc, ®ång thêi tranh thñ nguån lùc bªn ngoµi ®Ó ph¸t triÓn nhanh, cã hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng, ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp tù chñ vµ ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa, b¶o vÖ lîi Ých d©n téc, gi÷ g×n an ninh quèc gia, ph¸t huy b¶n s¾c vµ v¨n hãa d©n téc,b°o vÖ m«i tr­ên sinh th²i”. N©ng cao søc c³nh tranh cña nÒn kinh tÕ, cña doanh nghiÖp vµ hµng hãa lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng nhÊt ®Ó héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ hiÖu qu¶ thùc hiÖn th¾ng lîi c¸c môc tiªu cña chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi 2001_2010. tuy nhiªn h¹n chÕ lín nhÊt cña nÒn kinh tÕ n-íc ta nãi chung còng nh- c¸c doanh nghiÖp nãi riªng lµ søc c¹nh tranh cßn yÕu kÐm, chËm ®-îc c¶i thiÖn. Søc c¹nh tranh vµ n¨ng lùc qu¶n lÝ doanh nghiÖp cßn yÕu...vµ theo lé tr×nh th× chóng ta ®ang chñ tr-¬ng xóc tiÕn ®Ó cã thÓ gia nhËp tæ chøc th-¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) vµo n¨m 2005. Nh- vËy c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i c¹nh tranh ®Ó tån t¹i, c¹nh tranh ngay chÝnh trÞ tr-êng néi ®Þa vµ c¶ ë thÞ tr-êng quèc tÕ. Vµ thùc tÕ ®ã ®· ®Æt ra yªu cÇu lµ DNNN cÇn ®-îc tiÕp tôc s¾p xÕp ®æi míi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ søc c¹nh tranh, thùc sù lµ chñ lùc trong héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. GVHD: TS. Vò ThÞ Minh
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan