Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Một số giải pháp quản lý nguồn lực trong công tác xã hội hóa giáo dục trung học ...

Tài liệu Một số giải pháp quản lý nguồn lực trong công tác xã hội hóa giáo dục trung học cơ sở ở thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An

.DOC
108
268
87

Mô tả:

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH ––––––––––––––––––––– ĐẶNG QUỐC LÀNH MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NGUỒN LỰC TRONG CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ Ở THÀNH PHỐ VINH, TỈNH NGHỆ AN LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGHỆ AN – 2014 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH ––––––––––––––––––––– ĐẶNG QUỐC LÀNH MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NGUỒN LỰC TRONG CÔNG TÁC XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ Ở THÀNH PHỐ VINH, TỈNH NGHỆ AN Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 60.14.01.14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: TS. MAI VĂN TƯ NGHỆ AN – 2014 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả luận văn Đặng Quốc Lành i LỜI CẢM ƠN Em xin bày tỏ tình cảm và lời biết ơn tới Lãnh đạo Trường Đại học Vinh, các Thầy giáo Cô giáo đã tham gia giảng dạy và tạo điều kiện giúp đỡ em trong quá trình học tập và nghiên cứu tại nhà trường. đặc biệt là Tiến sĩ Mai Văn Tư, người đã trực tiếp hướng dẫn khoa học và tận tình giúp đỡ em trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Chân thành cảm ơn Lãnh đạo Thành phố Vinh; Phòng GD&ĐT và các phòng, ban liên quan; Cán bộ quản lý và giáo viên các trường THCS thành phố Vinh đã tạo điều kiện, động viên và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn, mặc dù bản thân đã luôn cố gắng nhưng chắc chắn không tránh khỏi những khiếm khuyết. Kính mong được sự góp ý, chỉ dẫn của các Thầy, các Cô và các bạn đồng nghiệp. Nghệ An, tháng 8 năm 2014 Tác giả Đặng Quốc Lành ii MỤC LỤC MỞ ĐẦU..............................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài..............................................................................................1 2. Mục đích nghiên cứu........................................................................................3 4. Nhiệm vụ nghiên cứu.......................................................................................3 5. Giả thuyết khoa học..........................................................................................4 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu.......................................................................4 7. Các phương pháp nghiên cứu...........................................................................4 8. Cấu trúc luận văn..............................................................................................5 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÁC NGUỒN LỰC TRONG XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC THCS....................................................................6 1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề.................................................................6 1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài.............................................10 1.2.1. Quản lý, quản lý giáo dục............................................................................. 1.2.3. Xã hội hóa, Xã hội hóa giáo dục.............................................................10 1.2.4. Quản lý nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục..........................................16 1.3. Một số vấn đề cơ bản về quản lý các nguồn lực trong XHH giáo dục THCS...18 1.3.1. Mục tiêu của quản lý các nguồn lực trong XHH giáo dục THCS...........19 1.3.2. Nguyên tắc của quản lý các nguồn lực trong xã hội hoá giáo dục THCS......20 1.3.3. Nội dung quản lý các nguồn lực trong xã hội hoá giáo dục THCS........22 1.3.3.1. Quản lý nguồn nhân lực trong xã hội hoá giáo dục THCS....................22 1.3.3.2. Quản lý cơ sở vật chất trong XHH Giáo dục THCS.............................23 1.3.3.3. Quản lý tài chính trong XHH giáo dục THCS.......................................23 1.3.4. Phương thức quản lý các nguồn lực trong xã hội hoá giáo dục THCS....24 1.3.5. Vai trò của công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ............................................................................................................................28 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS...................................................................................................30 Tiểu kết chương 1..............................................................................................33 iii Chương 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC NGUỒN LỰC TRONG XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC THCS Ở THÀNH PHỐ VINH TỈNH NGHỆ AN..............................................................................................34 2.1. Khái quát về tình hình kinh tế - xã hội và giáo dục THCS của Thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An............................................................................................34 2.2. Nội dung khảo sát và phương thức xử lý kết quả khảo sát..........................40 2.2.1. Nội dung khảo sát.....................................................................................40 2.2.2. Phương thức xử lý kết quả khảo sát.........................................................41 2.3. Thực trạng công tác huy động các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở Thành phố Vinh –tỉnh Nghệ An...........................................................41 2.3.1. Nhận thức của các khách thể được khảo sát về công tác huy động các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở Thành phố Vinh.........................41 2.3.2. Thực trạng việc thực hiện công tác huy động các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở Thành phố Vinh tỉnh Nghệ An.......................................47 2.4. Thực trạng công tác quản lý các nguồn lực trong XHH giáo dục THCS của Phòng Giáo dục-đào tạo Thành phố Vinh- tỉnh Nghệ An..................................51 2.4.1.Thực trạng về việc sử dụng các một số giải pháp quản lý của Phòng GD&ĐT..............................................................................................................51 2.4.2. Kết quả công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS của Phòng GD&ĐT Thành phố Vinh-tỉnh Nghệ An.........................................56 2.5. Đánh giá chung về công tác quản lý các nguồn lức trong XHH giáo dục THCS của Phòng GD-ĐT thành phố Vinh-Tỉnh Nghệ An................................59 2.5.1. Đánh giá chung về các nội dung quản lý..................................................59 Tiểu kết chương 2...............................................................................................62 Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ CÁC NGUỒN LỰC TRONG XHH GIÁO DỤC THCS CỦA Ở THÀNH PHỐ VINH –TỈNH NGHỆ AN. 65 iv 3.1. Định hướng và nguyên tắc của việc đề xuất một số giải phápquản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS.......................................................65 3.1.1. Định hướng chung....................................................................................65 3.1.2. Các nguyên tắc xây dựng giải pháp..........................................................68 3.2. Một số một số giải phápquản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS của Phòng Giáo dục & ĐT Thành phố Vinh – tỉnh Nghệ An.................68 3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên và phụ huynh học sinh về nội dung và tầm quan trọng của công tác quản lý và huy động các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS........................................................................69 3.2.2. Tranh thủ tối đa sự ủng hộ, lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ, chính quyền địa phương đối với công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS. .70 3.2.3. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia công tác huy động nguồn lực để phát triển giáo dục THCS trên địa bàn thành phố Vinh tỉnh Nghệ An......................................................................................................71 3.2.4. Hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa các lực lượng xã hội, các ban ngành đoàn thể để thực hiện tốt công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS...........................................................................................................73 3.2.5. Chú trọng tính hiệu quả của công tác thi đua khen thưởng, xây dựng và học tập các gương điển hình nhằm thực hiện tốt công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở thành phố Vinh- tỉnh Nghệ An...................74 3.2.6. Đa dạng hóa phương thức tổ chức thực hiện việc huy động các nguồn lực trong XHH giáo dục THCS................................................................................75 3.3. Mối quan hệ giữa các giải pháp...................................................................76 3.4. Khảo sát tính cần thiết và tính khả thi của các giải pháp.............................77 Tiểu kết chương 3...............................................................................................81 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...........................................................................82 TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................84 PHỤ LỤC..........................................................................................................88 v DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 1 CBGV : Cán bộ, giáo viên 2 CBQL : Cán bộ quản lí 3 CNH-HĐH : Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa 4 CSVC : Cơ sở vật chất 5 GV : Giáo viên 6 GD&ĐT : Giáo dục và đào tạo 7 THCS : Trung học cơ sở 8 HS : Học sinh 9 HĐGD : Hội đồng giáo dục 10 HĐND : Hội đồng nhân dân 11 QLGD : Quản lí giáo dục 12 UBND : Ủy ban nhân dân 13 THCS : Trung học cơ sở 14 THPT : Trung học phổ thông 15 TTGDTX : Trung tâm giáo dục thường xuyên 16 PP : Phương pháp 17 XHH : Xã hội hóa vi DANH MỤC CÁC BẢNG BẢNG 2.1. QUY MÔ MẠNG LƯỚI TRƯỜNG, LỚP, HS CẤP THCS.........................35 BẢNG 2.2. KẾT QUẢ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC 2 NĂM QUA........................................36 BẢNG 2.3. KẾT QUẢ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC CÁC MÔN VĂN HÓA 2 NĂM QUA.37 BẢNG 2.4. CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƯỜNG THCS 2 NĂM QUA........37 BẢNG 2.5. CÔNG TÁC HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XHH 2 NĂM QUA......................50 BẢNG 2.6. NHẬN THỨC CỦA CÁC KHÁCH THỂ ĐƯỢC KHẢO SÁT VỀ BẢN CHẤT, TẦM QUAN TRỌNG VÀ Ý NGHĨA CỦA CÔNG TÁC HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC TRONG BẢNG 2.7. NHẬN XHH GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ....................42 THỨC CỦA CÁC KHÁCH THỂ ĐƯỢC KHẢO SÁT VỀ MỤC TIÊU CỦA VIỆC HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC TRONG XÃ HỘI HOÁ GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ...............................................................................44 BẢNG 2.8. NHẬN THỨC CỦA CÁC KHÁCH THỂ ĐƯỢC KHẢO SÁT VỀ LỢI ÍCH CỦA VIỆC HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC TRONG XÃ HỘI HOÁ GIÁO DỤC THCS..................................................................................................45 BẢNG 2.9. MỨC ĐỘ, HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CÔNG TÁC HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC TRONG BẢNG 2.10. Đ ÁNH CỦA XHH GIÁO DỤC THCS....................................................47 GIÁ CỦA CÁC KHÁCH THỂ ĐƯỢC KHẢO SÁT VỀ VAI TRÒ PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO TRONG VIỆC THỰC HIỆN HUY ĐỘNG CÁC NGUỒN LỰC CHO GIÁO DỤC BẢNG 2.11. ĐÁNH THCS................................49 GIÁ CỦA CÁC KHÁCH THỂ ĐƯỢC KHẢO SÁT VỀ VAI TRÒ VÀ MỨC ĐỘNG THAM GIA CỦA CÁC LỰC LƯỢNG XÃ HỘI TRONG VIỆC HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC BẢNG 2.12. KẾT TRONG THCS...............................50 QUẢ THỰC HIỆN CÁC CHỨC NĂNG QUẢN LÝ NGUỒN LỰC XHH GIÁO DỤC THCS CỦA PHÒNG GD&ĐT THÀNH PHỐ VINH...................................................................................................56 vii BẢNG 2.13. HIỆU QUẢ CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ CÁC NGUỒN LỰC TRONG XHH GIÁO DỤC THCS CỦA PHÒNG GD-ĐT THÀNH PHỐ VINH..................57 BẢNG 2.14. VAI TRÒ CỦA CÁC LỰC LƯỢNG TRONG VIỆC HUY ĐỘNG CỘNG ĐỒNG THAM GIA PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC.......................................................58 BẢNG 3.1. KẾT QUẢ KHẢO SÁT VỀ TÍNH CẦN THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC BIỆN PHÁP ĐỀ XUẤT...........................................................................78 viii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 1.1. Sơ đồ về các chức năng quản lý.......................................................16 Biểu đồ 2.1. Nhận thức về bản chất, tầm quan trọng và ý nghĩa của việc huy động các nguồn lực trong xã hội hoá giáo dục Trung học cơ sở......43 Biểu đồ 2.2. Nhận thức của các khách thể được khảo sát về lợi ích của việc huy động các nguồn lực trong xã hội hoá giáo dục THCS......................46 Biểu đồ 3.1. Kết quả khảo sát tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở thành phố Vinh...................................................................................................80 ix MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Huy động các nguồn lực xã hội để phát triển giáo dục - Xã hội hoá giáo dục là một tư tưởng chiến lược lớn của Đảng ta. Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ VIII đã chỉ rõ: “ Xuất phát từ nhận thức chăm lo cho con người, cho cộng đồng xã hội là trách nhiệm của toàn xã hội, của mỗi đơn vị, của từng gia đình, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân, chúng ta chủ trương giải quyết các vấn đề xã hội theo tinh thần xã hội hoá”[19]. Điều 11 Luật Giáo dục đã ghi: “ Mọi tổ chức, gia đình và công dân đều có trách nhiệm chăm lo cho sự nghiệp giáo dục, xây dựng phong trào học tập và môi trường giáo dục lành mạnh, phối hợp với nhà trường thực hiện mục tiêu giáo dục. Như vậy Nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong phát triển sự nghiệp giáo dục; thực hiện đa dạng hoá các loại hình nhà trường và các hình thức giáo dục; khuyến khích, huy động và tạo điều kiện để các tổ chức, cá nhân tham gia phát triển sự nghiệp giáo dục”[27]. Quán triệt tư tưởng chiến lược của Đảng, nhằm đẩy mạnh xã hội hoá giáo dục, Chính phủ đã có Nghị quyết 05/2007/NQ-CP về đẩy mạnh xã hội hoá giáo dục, văn hoá, thể thao, môi trường; Nghị quyết số 90/NQ-CP về phương hướng và chủ trương xã hội hoá các hoạt động giáo dục, y tế, văn hoá, thể thao; Nghị định số 73/1999/NĐ-CP về chính sách khuyến khích xã hội hoá đối với các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hoá, thể thao, quy định cụ thể chính sách khuyến khích các cơ sở ngoài công lập trên các mặt cơ sở vật chất, đất đai, thuế, lệ phí, tín dụng bảo hiểm. Nghị quyết đại hội X của Đảng đã khảng định tầm quan trọng của công tác XHH giáo dục và xác định cần phải đẩy mạnh xã hội hóa GD hơn nữa. Tuy nhiên, do nước ta vốn tồn tại rất lâu quan niệm và cách làm bao cấp đối với giáo dục và đào tạo nên tư duy quản lý vẫn chưa đổi mới kịp. Vẫn còn phổ biến 1 tình trạng hiểu xã hội hoá giáo dục chỉ là huy động vốn trong nhân dân, chưa hiểu đúng bản chất của xã hội hoá giáo dục là ngoài việc huy động vốn còn là việc huy động tối đa nguồn lực, bao gồm cả vật lực (CSVC), tài lực ( tài chính) và nhân lực, trong đó quan trọng là trí tuệ và tâm huyết của nhân dân vào sự nghiệp giáo dục. Thực tế triển khai công tác xã hội hoá giáo dục hơn 10 năm qua đã đem lại những đóng góp đáng kể cho sự nghiệp giáo dục nước nhà, nhận thức xã hội về giáo dục đã có chuyển biến cơ bản, mọi người ngày càng thấy rõ vai trò quan trọng của giáo dục đối với phát triển kinh tế - xã hội và nhận thức rõ muốn phát triển giáo dục phải huy động mọi nguồn lực của xã hội, huy động được sự tham gia của cả hệ thống chính trị và đông đảo các lực lượng trong xã hội cả về nhân lực, vật lực, tài lực cho phát triển giáo dục. Trong thời gian qua, việc huy động và quản lý các nguồn lực xã hội để phát triển giáo dục trung học cơ sở trên địa bàn Tỉnh Nghệ An nói chung và Thành phố Vinh nói riêng đã đạt kết quả đáng ghi nhận song trên thực tế vẫn còn một số bất cập, khó khăn và hạn chế do nhận thức của xã hội nói chung còn chưa đầy đủ về nguồn lực trong XHH giáo dục, coi công tác này chỉ đơn thuần là huy động sự đóng góp thêm về tài chính trong nhân dân hoặc coi việc xã hội hoá giáo dục theo nghĩa tư nhân hoá, thương mại giáo dục, chưa nhận thức đầy đủ về các nguồn lực trong xã hội cho giáo dục như nguồn nhân lực là công sức, trí tuệ, sức mạnh của cộng đồng; nguồn tài lực là sự ủng hộ hỗ trợ tiền của vật chất của các cấp, các ngành, tổ chức xã hội cho Giáo dục. Ở những vùng khó khăn, nhiều người lại cho rằng không thể có điều kiện để huy động các nguồn lực, còn trông chờ nhiều vào sự trợ giúp của Nhà nước. Việc phân cấp quản lí giữa các tổ chức để thực hiện công tác huy động các nguồn lực phát triển giáo dục chưa cụ thể, chưa phát huy quyền tự chủ cho địa phương, cho ngành giáo dục cũng như cơ sở trường học thực hiện công tác này. Sự phối hợp giữa các ngành có liên quan trong việc huy động các nguồn lực cho XHH giáo dục còn 2 chậm và chưa đồng bộ, công tác quản lý các nguồn lực trong XHH giáo dục trung học cơ sở hiệu quả chưa cao. Vì vậy, việc nghiên cứu các giải pháp thực hiện quản lí các nguồn lực trong XHH giáo dục là nhiệm vụ cần thiết, phù hợp với nhiệm vụ phát triển sự nghiệp giáo dục đào tạo cùa tỉnh, của địa phương và xu thế phát triển chung của đất nước. Từ những lí do trên, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài “Một số giải pháp quản lý nguồn lực trong công tác xã hội hóa giáo dục trung học cơ sở ở thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An” 2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu lý luận và thực tiễn về công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở Thành phố Vinh - tỉnh Nghệ An, từ đó đề xuất một số một số giải pháp quản lý nhằm góp phần làm cho công tác huy động các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở Thành phố Vinh tỉnh Nghệ An đạt kết quả tốt hơn. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu: Công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS. 3.2. Đối tượng nghiên cứu: Một số giải phápquản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở Thành phố Vinh tỉnh Nghệ An. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu 4.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận về công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS. 4.2. Khảo sát thực trạng về công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở Thành phố Vinh tỉnh, Nghệ An. 4.3. Đề xuất một số một số giải pháp quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở Thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An. 3 5. Giả thuyết khoa học - Nếu đề xuất được một số giải pháp quản lý phù hợp với tình hình thực tiễn, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp giáo dục THCS hiện nay thì công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở thành phố Vinh tỉnh Nghệ An sẽ có hiệu quả hơn. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu - Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu và đề xuất một số một số giải pháp quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS của Phòng giáo dục – đào tạo Thành phố Vinh - tỉnh Nghệ An. - Các số liệu được sử dụng trong đề tài giới hạn từ năm 2012 đến 2014 tại 24 trường THCS thuộc Phòng Giáo dục - Đào tạo thành phố Vinh - tỉnh Nghệ An. - Đề tài tiến hành khảo sát trên 24 cán bộ quản lý, 100 giáo viên THCS, 200 phụ huynh học sinh và một số lực lượng giáo dục trên địa bàn thành phố Vinh - tỉnh Nghệ An. 7. Các phương pháp nghiên cứu 7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Phân tích, tổng hợp, khái quát hóa các tài liệu lý luận về công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS để xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài. 7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn - Phương pháp quan sát: Quan sát các biểu hiện cụ thể của công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS để thu thập số liệu, phát hiện những vấn đề cần nghiên cứu. - Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: Xây dựng các phiếu hỏi dành cho cán bộ quản lý, giáo viên, lãnh đạo địa phương, phụ huynh học sinh để đánh giá thực trạng công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở thành phố Vinh - tỉnh Nghệ An.. 4 - Phương pháp trò chuyện: Trò chuyện,phỏng vấn trực tiếp các Hiệu trưởng, cán bộ quản lý các trường THCS và một số lãnh đạo Phòng Giáo dục để có thêm thông tin thực tiễn. - Phương pháp chuyên gia: Xin ý kiến đánh giá của các chuyên gia về các giải pháp phối hợp trong xã hội hoá giáo dục THCS thành phố Vinh - tỉnh Nghệ An. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm:Thông qua các hoạt động xã hội hoá giáo dục đã thực hiện ở các trường THCS để thu thập số liệu thực tiễn, phát hiện những vấn đề mới. 7.3. Nhóm phương pháp thống kê toán học Sử dụng các công thức toán thống kê để xử lý kết quả khảo sát. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, phần nội dung của luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận của đề tài. Chương 2. Thực trạng công tác quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở Thành phố Vinh - tỉnh Nghệ An. Chương 3. Một số giải pháp quản lý các nguồn lực trong xã hội hóa giáo dục THCS ở thành phố Vinh - tỉnh Nghệ An. 5 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CÁC NGUỒN LỰC TRONG XÃ HỘI HÓA GIÁO DỤC THCS 1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề Giáo dục là một hoạt động mang tính xã hội cao, là một hình thái ý thức xã hội, đồng thời là một trong những nhân tố đánh dấu nấc thang trình độ văn minh của các thời đại trong lịch sử. Giáo dục có liên quan trực tiếp đến mỗi người và lợi ích của mọi người trong xã hội. Quan tâm, đầu tư, huy động mọi nguồn lực cho phát triển giáo dục là sách lược lâu dài của nhiều quốc gia trên thế giới. Mặc dù bản chất của giáo dục ở các nước có khác nhau nhưng đều cho thấy xã hội hóa sự nghiệp giáo dục là cách làm phổ biến, kể cả ở những nước có nền công nghiệp hiện đại - kinh tế phát triển cao. Hoạt động xã hội hoá giáo dục đã xuất hiện và có bề dày lịch sử trong các chế độ xã hội và thể chế chính trị. Lịch sử nghiên cứu vấn đề xã hội hoá giáo dục đã có từ lâu, đó không phải là vấn đề hoàn toàn mới nếu xem xét nó về bản chất. Không chỉ ở Việt Nam mà nhiều nơi trên thế giới đều rất quan tâm đến việc xây dựng và củng cố công tác giáo dục gắn liền với phát triển cộng đồng với mục đích vì lợi ích cộng đồng, nâng cao chất lượng cuộc sống. Trải qua các giai đoạn lịch sử, việc chăm lo vật chất, khích lệ cổ vũ người học, tôn vinh người Thầy trong xã hội và những trò giỏi thành đạt đã trở thành truyền thống, đạo lý tốt đẹp của Dân tộc Việt Nam ta. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: Giáo dục là sự nghiệp của quần chúng, không phân biệt già, trẻ, trai, gái, cứ là người Việt Nam thì phải tham gia học tập, tham gia xoá nạn mù chữ...[28]. Trong thời kỳ đổi mới, thực hiện sự nghiệp CNH-HĐH đất nước và hội nhập quốc tế, sự nghiệp giáo dục được Đảng, nhà nước ta coi là quốc sách hàng đầu, khẳng định giáo dục là động lực, là nguồn lực để thúc đẩy kinh tế văn hóa xã hội phát triển với phương châm: “Giáo dục là sự nghiệp của toàn dân". 6 Nghị quyết Đại hội X của Đảng, vấn đề XHH giáo dục tiếp tục được khẳng định cần phải đẩy mạnh hơn nữa. Phát triển kinh tế theo cơ chế thị trường, trong điều kiện nước ta đã gia nhập tổ chức Thương mại thế giới (WTO) đã và đang đặt ra cho chúng ta những yêu cầu mới Tuy nhiên do nước ta chịu ảnh hưởng bởi quan niệm và cách làm bao cấp trước đây đối với giáo dục và đào tạo nên tư duy quản lý vẫn chưa kịp đổi mới. Vẫn còn phổ biến tình trạng hiểu xã hội hoá giáo dục chỉ là huy động vốn trong nhân dân. Để khắc phục quan niệm phiến diện này, cần phải hiểu xã hội hoá giáo dục là ngoài việc huy động vốn còn huy động tối đa nguồn lực, bao gồm nhân lực, vật lực và tài lực, trong đó quan trọng là trí tuệ và tâm huyết của nhân dân vào sự nghiệp giáo dục. 1.1.1. Ở nước ngoài Vấn đề XHH giáo dục nói chung, XHH giáo dục THCS nói riêng đã được đề cập trong nhiều tài liệu, đặc biệt là ở một số nước: * Kinh nghiệm về xã hội hóa giáo dục ở Trung Quốc Quan điểm chỉ đạo của Trung Quốc về phát triển giáo dục là “làm cho đất nước giàu mạnh thông qua khoa học và giáo dục”. Mục tiêu cơ bản là thực hiện phổ cập Giáo dục nghĩa vụ (bắt buộc) lớp 9 trong toàn quốc; từng bước phổ cập giáo dục trung học ở Thành thị và các khu vực Kinh tế phát triển. Với phương châm: Giáo dục phải hướng tới hiện đại hóa, thế giới hóa và hướng tới tương lai theo định hướng: Đầu tư cho giáo dục phải được xem là chính sách quốc gia hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển cho sản xuất. Đảm bảo sự tham gia rộng rãi của cộng đồng vào việc đầu tư cho giáo dục và quản lý giáo dục [vietbao.vn/giaoduc]. * Kinh nghiệm xã hội hóa giáo dục ở Nhật Bản Nhật bản luôn tích cực cải cách hệ thống giáo dục, coi trọng việc phát triển tiềm năng của con người, xây dựng hệ thống các nguyên tắc phát triển 7 giáo dục với chính sách: Tăng cường và đa dạng hóa các nguồn đầu tư cho giáo dục. Thượng Nghị viện Nhật đã thông qua 3 dự luật về cải cách giáo dục đó là: Luật Giáo dục trường học; Luật quản lý giáo dục địa phương và Luật giáo dục xã hội. Nhật bản là nước đã thành công trong việc thực hiện chính sách bình đẳng và quyền được học cho mọi người, giáo dục không phân biệt giai cấp, địa vị, tôn giáo, coi trọng việc phát hiện nhân tài và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước, nhân văn hóa môi trường giáo dục, đưa giáo dục Nhật Bản tiến kịp thế giới [nichibun.org/nền-giáo-dục-nhật-bản/] * Kinh nghiệm xã hội hóa giáo dục ở Mỹ Chính phủ Mỹ đã thực hiện một cuộc Cách mạng về chuẩn hóa giáo dục (Standanrds revolution). Để làm được điều này, một trong những giải pháp mà chính Phủ quan tâm là thực hiện chủ trương đa dạng hóa, phát triển hình thức trường học công – tư. Giáo dục Mỹ đặc biệt quan tâm xây dựng nền giáo dục dựa trên nền tảng của công nghệ thông tin, xã hội tri thức để đáp ứng và đón đầu sự phát triển của kinh tế thị trường, hướng tới các mục tiêu: Mọi người đều có cơ hội học tập suốt đời, thực hiện nền giáo dục đại chúng với chính sách trao quyền cho địa phương quản lý giáo dục nhà trường và đa dạng hóa các loại hình giáo dục: Giáo dục chính quy, giáo dục thường xuyên, giáo dục từ xã hội, giáo dục trực tuyến [www.vnuitp.edu.vn]. Có thể khẳng định: Mặc dù bản chất của giáo dục ở các nước có khác nhau nhưng đều có điểm chung là huy động mọi nguồn lực và mọi điều kiện cho phát triển giáo dục. Ở những nước tiên tiến, việc quan tâm đầu tư cho giáo dục qua quá trình huy động sức mạnh của nhà nước và các tầng lớp xã hội, nâng cao mặt bằng tri thức, đưa dân trí ngang tầm thời đại để con người làm chủ nền văn minh công nghiệp và hậu công nghiệp. Ở những nước đang phát triển, việc huy động các nguồn lực cho giáo dục là phương thức tốt nhất nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, làm phong 8 phú tài năng, trí tuệ để phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Việc đầu tư đúng mức cho con người sẽ tạo tiền đề cho sự ổn định và phát triển bền vững ở các nước đang phát triển. 1.1.2. Ở Việt Nam Ở Việt nam, tuy thuật ngữ XHH giáo dục mới xuất hiện nhưng tư tưởng và nội dung của nó đã có từ rất sớm, ngay từ buồi đầu giành Độc lập dân tộc, đó là công cuộc “Diệt giặc đói”, “Xóa mù chữ” do Chủ tịch Hồ Chí minh phát động. Người xác định 3 nguyên tắc cơ bản của nền Giáo dục nước nhà là: “Đại chúng hóa, Dân tộc hóa, khoa học hóa tôn chỉ phụng sự lý tưởng Quốc gia và dân chủ” [28, tr.40]. Hiến pháp năm 1992 (Điều 36): Nhà nước phát triển các hình thức trường Quốc lập, dân lập và các hình thức giáo dục khác; Nhà nước ưu tiên đầu tư cho Giáo dục, khuyến khích các nguồn đầu tư khác [24, tr.15]. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 2, Ban chấp hành Trung ương Đảng (khóa VIII) khẳng định: “Giáo dục là sự nghiệp của toàn Đảng, của nhà nước và của toàn dân....Phát triển giáo dục là sự nghiệp của toàn xã hội, của nhà nước và mỗi cộng đồng, của từng Gia đình và mỗi công dân ....[ 2, tr.35]. Nghị định số 69/2008/NĐ-CP của Chính phủ ngày 30/5/2008 về chính sách khuyến khích XHH đối với các hoạt động Xã hội hoá trong lĩnh vực Giáo dục...: “Xã hội hoá các hoạt động trong lĩnh vực Giáo dục, dạy nghề, Y tế, Văn hóa, thể thao, môi trường là vận động và tổ chức sự tham gia rộng rãi của nhân dân, của toàn xã hội ...[tr.2]. Tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, trong báo cáo Chính trị đã nhấn mạnh: “Phát triển Giáo dục phải thực sự là Quốc sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền Giáo dục Việt nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập Quốc tế...[20, tr.67]. “Hoàn thiện cơ chế, chính sách XHH giáo dục, đào tạo trên cả 3 phương diện: Động viên các nguồn lực xã hội, phát huy vai trò giám sát của cộng đồng; Khuyến khích các 9
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan