Tài liệu Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của kế toán cho vay tại nhno&ptnt huyện thanh trì - hà nội

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi nãi ®Çu Qua h¬n 50 n¨m x©y dùng tr-ëng thµnh vµ ph¸t triÓn , ngµnh Ng©n hµng lu«n lu«n lµ mét ngµnh qu¶n lý tæng hîp ,víi chøc n¨ng ho¹t ®éng lµ trung t©m tiÒn tÖ , tÝn dông vµ thanh to¸n , ngµnh Ng©n hµng ®· thùc hiÖn tèt chñ ch-¬ng cña §¶ng vµ Nhµ n-íc , thùc sù thµnh c«ng cô thóc ®Èy nÒn kinh tÕ liªn tôc ph¸t triÓn , gãp phÇn ®Èy lïi l¹m ph¸t , thùc hiÖn chÝnh s¸ch xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ th-c hiÖn c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc . Th«ng qua ho¹t ®éng cña kÕ to¸n Ng©n hµng mang tÝnh chÊt tæng hîp , v× sè liÖu cña kÕ to¸n Ng©n hµng kh«ng chØ ph¶n ¸nh tæng hîp c¸c mÆt ho¹t ®éng cña Ng©n hµng mµ cßn ph¶n ¸nh ®¹i bé phËn cña nÒn kinh tÕ. XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ, vai trß quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay. Trong nh÷ng n¨m qua ngµnh Ng©n hµng ®· tËp trung c¶i tiÕn, ®-a c«ng nghÖ míi hiÖn ®¹i nh- vi tÝnh nèi m¹ng vµo c«ng t¸c kÕ to¸n nªn ®· ®em l¹i kÕt qu¶ tèt, gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn vµ héi nhËp cña ngµnh Ng©n hµng còng nh- nÒn kinh tÕ §Êt n-íc. HiÖn nay c¸c Ng©n hµng tõng b-íc ®æi míi nghiÖp vô tÝn dông ®Ó hoµn thiÖn h¬n n÷a mÆt nghiÖp vô nµy nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho Ng©n hµng. Trong ho¹t ®éng cña Ng©n hµng nghiÖp vô cho vay lu«n lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô quan träng nhÊt cña NHTM nãi chung vµ NHNo&PTNT huyÖn Thanh Tr× - HN nãi riªng. V× lîi nhuËn qua ho¹t ®éng nµy th-êng chiÕm 60% ®Õn 70% toµn bé lîi nhuËn cña Ng©n hµng. Lµ mét bé phËn kh«ng trong hÖ thèng NHNo&PTNT ViÖt Nam tõ khi thµnh lËp vµ thùc hiÖn ®-êng lèi ®æi míi vµ ph¸t triÓn kinh tÕ theo h-íng thÞ tr-êng víi ®Þnh h-íng XHCN, NHNo&PTNT huyÖn Thanh Tr× - Hµ Néi ®· tËp trung cho vay theo nh÷ng môc tiªu kinh tÕ lín cña ®Êt n-íc, gãp phÇn ®Èy lïi vµ k×m chÕ l¹m ph¸t, ®êi sèng nh©n d©n ®-îc c¶i thiÖn . Tuy nhiªn ho¹t ®éng tÝn dông cña NHNo&PTNT huyÖn Thanh Tr× - Hµ Néi hiÖn nay cßn tån t¹i nhiÒu v-íng m¾c, m«i tr-êng kinh doanh Ng©n hµng ngµy cµng n¨ng ®éng h¬n, nh-ng rñi ro còng lín h¬n lµm c¶n trë qu¸ tr×nh më réng vµ n©ng cao chÊt l-îng tin dông. §Ó thùc hiÖn nghiÖp vô tÝn dông th× ph¶i tæ chøc tèt nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay, bëi kÕ to¸n cho vay lµm Trang 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nhiÖm vô ghi chÐp, ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c trung thùc vµ kÞp thêi qu¸ tr×nh cho vay thu nî, theo dâi thu nî thuéc nghiÖp vô tÝn dông. XuÊt ph¸t tõ tÇm quan träng cña nghiÖp kÕ to¸n cho vay nªn trong nh÷ng n¨m ®æi míi Nhµ n-íc nãi chung, ngµnh Ng©n hµng nãi riªng ®· tËp trung gi¶i quyÕt, hoµn thiÖn chÕ ®é kÕ to¸n cho vay ®èi víi tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nªn kÕ to¸n cho vay ®· thu ®-îc kÕt qu¶ b-íc ®Çu. Tuy nhiªn kÕ to¸n cho vay nãi chung vµ kÕ to¸n chovay khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh nãi riªng lµ mét nghiÖp kÕ to¸n phøc t¹p nªn vÉn cßn nhiÒu tån t¹i cÇn gi¶i quyÕt. Qua nghiªn cøu em thÊy ®-îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay, ®Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ trong thêi gian häc tËp vµ thùc tËp thùc tÕ t¹i NHNo&PTNT huyÖn Thanh Tr× - Hµ Néi võa qua em ®· lùa chon ®Ò tµi “Mét sè gi°i ph²p nh´m n©ng cao hiÖu qu° cña kÕ to²n cho vay t³i NHNo&PTNT huyÖn Thanh Tr× - H¯ Néi“. KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò bao gåm: Lêi mëi ®Çu Ch-¬ng I : Lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝndông Ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho vay trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng. Ch-¬ng I : Thùc tr¹ng cho vay t¹i NHNo&PTNT huyÖn Thanh Tr× - thµnh phè Hµ Néi. Ch-¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p gãp phÇn hoµn thiÖn nghiÖp vô cho vay t¹i NHNo&PTNT huyÖn Thanh Tr× - thµnh phè Hµ Néi. KÕt luËn. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o: Trang 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I Nh÷ng Lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho vay trong ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng I. tÝn dông ng©n hµng vµ vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. 1. Sù ra ®êi cña tÝn dông Ng©n hµng. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸, xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu ®i vay vµ cho vay gi÷a ng-êi thiÕu vèn vµ ng-êi thõa vèn trong cïng mét thêi ®iÓm ®· h×nh thµnh nªn quan hÖ vay m-în lÉn nhau trong x· héi vµ trªn c¬ së ®ã ho¹t ®éng tÝn dông ra ®êi. Kh¸i niÖm: TÝn dông Ng©n hµng lµ sù chuyÓn nh-îng t¹m thêi mét l-îng gi¸ trÞ tõ ng-¬i së h÷u sang cho ng-êi sö dông, sau mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh ®-îc quay l¹i ng-êi së h÷u víi mét gi¸ trÞ lín h¬n ban ®Çu gåm c¶ gèc vµ l·i. TÝn dông cã nghÜa lµ sù tÝn nhiÖm, tin t-ëng, lµ ph¹m trï kinh tÕ cã s¶n xuÊt vµ trao ®æi hµng ho¸ th× ë ®ã cã ho¹t ®éng tÝn dông. TÝn dông lµ quan hÖ vay m-în gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng cã hoµn tr¶. TÝn dông Ng©n hµng lµ tÝn dông b»ng tiÒn ®-îc thÓ hiÖn mét bªn lµ Ng©n hµng mét bªn lµ c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ, hé gia ®×nh, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Trong ®ã Ng©n hµng ®ãng vai trß trung gian, võa lµ ng-êi ®i vay võa lµ ng-êi cho vay. Ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng lµ ®i vay ®Ó cho vay. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng vèn b»ng tiÒn cña c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc kh«ng gièng nhau vÒ c¶ sè l-îng vµ thêi gian. Trong cïng mét thêi gian, ®¬n vÞ nµy thiÕu vèn s¶n xuÊt kinh doanh nh-ng ®¬n vÞ kh¸ch l¹i thõa vèn ch-a sö dông hÕt. Trong khi ®ã c¸c ®¬n vÞ hoat ®éng l¹i kh«ng phô thuéc vµo nhau. Do vËy sù thiÕu vèn cña ®¬n vÞ nµy vµ sù thõa vèn cña ®¬n vÞ kia cïng mét thêi gian ®Òu cã ¶nh h-ëng kh«ng tèt ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. NÕu kh«ng cã sù ®iÒu hoµ vèn tõ n¬i thõa sang n¬i thiÕu th× nÒn kinh tÕ kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®-îc. Trang 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Do vËy cÇn ph¶i cã mét tæ chøc kinh tÕ ®øng ra lµm nhiÖm vô ®iÒu hoµ vèn trong nÒn kinh tÕ. §ã lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn sù ra ®êi cña Ng©n hµng nãi chung vµ tÝn dông Ng©n hµng nãi riªng. Ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng chñ yÕu ®i vay ®Ó cho vay, huy ®éng mäi kho¶n tiÒn nhµn rçi trong d©n c- víi l·i suÊt quy ®Þnh cña nhµ n-íc ®Ó cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c tæ chøc , c¸c c¸ nh©n trong x· héi cã nhu cÇu vay víi l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt huy ®éng. §©y lµ nghiÖp vô c¬ b¶n vµ quan träng cña Ng©n hµng, nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña hÖ thèng Ng©n hµng. Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng, vèn cho vay lµ tµi s¶n chiÕm tû träng cao nhÊt trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. V× vËy tÝn dông Ng©n hµng cã mét vÞ trÝ hÕt søc quan träng ®èi víi b¶n th©n Ng©n hµng. Cïng víi lÞch sö ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt hµng hãa, vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng còng ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn. TÝn dông Ng©n hµng cã mét vai trß hÕt søc quan träng trong nÒn kinh tÕ x· héi. 2.Vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. §øng tr-íc gãc ®é kinh tÕ häc, tÝn dông Ng©n hµng ®-îc hiÓu nh- lµ quan hÖ kinh tÕ vÒ sö dông vèn t¹m thêi gi÷a Ng©n hµng víi c¸c tæ chøc, c¸c c¸ nh©n theo nguyªn t¾c hoµn tr¶, dùa trªn c¬ së tÝn nhiÖm, lµm tho¶ m·n nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c c¸ nh©n trong kinh doanh. NghÜa lµ trong nÒn kinh tÕ cã nhiÒu ng-êi cã vèn nhµn rçi, muèn ®Çu t- cho ng-êi kh¸c vay víi môc ®Ých võa cã lîi nhuËn, võa ®¶m b¶o an toµn ®ång vèn. Bªn c¹nh ®ã l¹i cã nh÷ng ng-êi ®Çu t- trùc tiÕp vµo kh©u s¶n xuÊt kinh doanh cÇn cã vèn ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó thu lîi nhuËn. Hä rÊt muèn vay vèn tõ nh÷ng ng-êi tiÕt kiÖm víi møc phÝ thÊp nhÊt. Tõ nh÷ng nhu cÇu ®ã mµ c¸c tæ chøc tÝn dông ®· ra ®êi lµm trung gian ®Ó tËp trung nguån vèn nhµn rçi t¹m thêi, råi trªn c¬ së nguån vèn ®ã sÏ ph©n phèi l¹i cho ng-êi cÇn vèn, quan hÖ nµy lµm n¶y sinh tÝn dông Ng©n hµng. Nh- vËy, sù suÊt hiÖn cña tÝn dông Ng©n hµng lµ hÕt søc cÇn thiÕt vµ cã vai trß to lín trong viÖc phôc vô ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, nã thÓ hiÖn nh- sau: 2.1. TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn thu hót sè tiÒn nhµn rçi trong x· héi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn: Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña NHTM. §Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh kinh doanh, Ng©n hµng Trang 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ph¶i cã nguån vèn vµ trªn c¬ së nguån vèn ®ã ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vay vèn ngµy cµng t¨ng cña sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Nãi c¸ch kh¸c Ng©n hµng ph¶i thùc sù trë thµnh ng-êi ®i vay ®Ó cho vay. §iÒu nµy lµ mét thùc tÕ kh¸ch quan. MÆt kh¸c, trong nÒn kinh tÕ th-êng xuyªn xuÊt hiÖn nh-ng nguån vèn b»ng tiÒn t¹m thêi ch-a sö dông thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. §ång thêi, ë c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c l¹i xuÊt hiÖn, hiÖn t-îng thiÕu vèn t¹m thêi cÇn gi¶i quyÕt. Sù tham gia cña tin dông Ng©n hµng ®-îc coi nh- lµ mét c«ng cô ®Ó gi¶i quyÕt m©u thuÉn trªn ®©y vÒ cung – cÇu vèn tiÒn tÖ nh- vËy, vèn tiÒn tÖ trong nÒn kinh tÕ cã ®iÒu kiÖn mang ®ñ néi dung kinh tÕ cña ph¹m trï t- b¶n ho¸ gi¸ trÞ thÆng d-. Lîi tøc ®i vay vµ cho vay cña Ng©n hµng lu«n lu«n lµ c«ng cô ®iÒu chØnh quan hÖ cung – cÇu vèn tÝn dông. G¾n liÒn víi nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng lµ kinh doanh vµ lîi nhuËn. Ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu cña Ng©n hµng lµ ®i vay ®Ó cho vay vµ nh- vËy nÕu x¶y ra ®iÒu rñi ro trong kinh doanh cña doanh nghiÖp, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ sÏ dÉn ®Õn rñi ro cña Ng©n hµng, Ng©n hµng sÏ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n. ChÝnh v× lÏ ®ã mµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, mçi Ng©n hµng trong m«i tr-êng c¹nh tranh ph¶i dùa vµo nghÖ thuËt qu¶n trÞ kinh doanh vµo viÖc ®æi míi c«ng nghÖ vµ nghiÖp vô tÝn dông Ng©n hµng, th«ng qua ho¹t ®éng Marketting Ng©n hµng vµ viÖc nhanh chãng sö dông thµnh tùu khoa häc kü thuËt.... nh»m thu hót tèi ®a nguån vèn tiÒm tµng trong nÒn kinh tÕ ®Ó thùc hiÖn kinh doanh ®¸p nhu cÇu vèn cho t¨ng tr-ëng kinh tÕ, t¹o lîi nhuËn cho Ng©n hµng. Trong ho¹t ®éng kinh tÕ thÞ tr-êng, bªn c¹nh c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ, sù ho¹t ®éng cña thÞ tr-êng tµi chÝnh, thÞ tr-êng vèn, thÞ tr-êng tiÒn tÖ.... tÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh vËn ®éng liªn tôc cña nguån vèn. §iÒu ®ã võa lµm t¨ng tr-ëng kh¶ n¨ng tÝch l-u t- b¶n (Trong ®ã phÇn lîi nhuËn ) cña Ng©n hµng, võa thóc ®Èy qu¸ tr×nh t¨ng tr-ëng tÝn dông, tr-ëng kinh tÕ lµm hÖ thèng Ng©n hµng ngµy cµng lín m¹nh. 2.2. TÝn dông Ng©n hµng t¸c ®éng cã hiÖu qu¶ ®Õn nhÞp ®é ph¸t triÓn s«i ®éng thóc ®Èy c¹nh tranh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng: Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸, tiÒn tÖ lµ c«ng cô kinh tÕ – x· héi. Trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô, mäi chu kú ®Òu b¾t ®Çu b»ng tiÒn tÖ vµ kÕt thóc b»ng khèi l-îng tiÒn tÖ lín h¬n, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó t¸i më réng ho¹t ®éng. Trang 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Trong chu tr×nh nµy, t¨ng nhanh vßng quay vèn tiÒn tÖ lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh thµnh c«ng trong s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó rót ng¾n thêi gian nh»n t¨ng nhanh vßng quay vèn, mèi chñ thÓ kinh tÕ ph¶i chñ ®éng t×m kiÕm vµ thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p nh-, øng dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt, ®æi míi c«ng nghÖ, hoµn thiÖn nghÖ thuËt qu¶n trÞ kinh doanh, t×m kiÕm thÞ tr-êng míi... nh÷ng viÖc lµm nµy ®ßi hái mét khèi l-îng lín vÒ vèn, tÝn dông Ng©n hµng sÏ lµ ng-êi ®¸p øng nhu cÇu ®ã. Nh÷ng quan hÖ tÝn dông n¶y sinh viÖc vay vèn ph¶i hoµn tr¶ ®µy ®ñ víi mét kho¶n l·i kÌm theo(theo l·i suÊt quy ®Þnh), trong thêi h¹n tho¶ thuËn ®· ®-îc cam kÕt trong hîp ®ång tÝn dông. Tr-êng hîp nguyªn t¾c tÝn dông trªn ®©y bÞ vi ph¹m tæ chøc kinh tÕ ph¶i chÞu ph¹t l·i suÊt qu¸ h¹n cao h¬n l·i suÊt th«ng th-êng hoÆc bÞ t-íc quyÒn vay vèn hoÆc thanh lý tµi s¶n ®Ó thÕ chÊp ®Ó tr¶ Ng©n hµng. Khi vay vèn c¸c chñ thÓ kinh doanh ph¶i t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó t¨ng nhanh vßng quay vèn, kinh doanh cã l·i, thu håi vèn ®Ó tr¶ nî vµ l·i vay Ng©n hµng ®óng h¹n. 2.3. TÝn dông Ng©n hµng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng thóc ®Èy qu¸ tr×nh më réng quan hÖ l-u th«ng hµng ho¸ quèc tÕ: Ngµy nay, trong mçi quan hÖ kinh tÕ, sù hîp t¸c b×nh ®¼ng ®«i bªn cïng cã lîi gi÷a c¸c n-íc trªn thÕ giíi vµ khu vùc ®ang ®-îc ph¸t triÓn rÊt ®a d¹ng c¶ vÒ néi dung vµ h×nh thøc, c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u. §ã lµ nh©n tè hÕt søc quan träng t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn cña mçi n-íc, nhÊt lµ c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn nh- ViÖt Nam. §Çu t- vèn ra n-íc ngoµi vµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ lµ lÜnh vùc hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ th«ng dông. Th«ng qua qu¸ tr×nh nhËn vµ cho vay tµi trî xuÊt khÈu cña c¶ n-íc. CÊp tÝn dông còng nh- c¸c tæ chøc tÝn dông, cïng víi sù tham gia trùc tiÕp vµo quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ, tÝn dông Ng©n hµng ®· lµm t¨ng mçi quan hÖ tèt ®Ñp gi÷a c¸c n-íc, ®ång thêi thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, thóc ®Èy s¶n xuÊt trong n-íc phÊt triÓn, thóc ®Èy t¨ng tr-ëng kinh tÕ. Nh- vËy tÝn dông sÏ trî thñ ®¾c lùc vÒ vèn cho c¸c nhµ ®Çu tvµ kinh doanh xuÊt khÈu hµng ho¸. Trang 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 GÇn ®©y víi chñ tr-¬ng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, víi thùc hiÖn hÖ thèng Ng©n hµng hai cÊp, víi m«i tr-êng ph¸p luËt ngµy cµng hoµn thiÖn vµ ®i vµo ®êi sèng kinh tÕ – x· héi vµ nhÊt lµ tõ khi cã luËn Ng©n hµng ra ®êi, vai trß cña tÝn dông Ng©n hµng ®· ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n nh»m gãp phÇn tÝch cùc vµo quan hÖ kinh tÕ gi÷a n-íc ta víi c¸c n-íc trªn thÕ giíi. 2.4. TÝn dông Ng©n hµng víi viÖc ®iÒu chØnh chiÕn l-îc kinh tÕ, gãp phÇn chèng l¹m ph¸t tiÒn tÖ: NÒn kinh tÕ hµng ho¸ lu«n lu«n chuyÓn ®éng theo hai chiÒu h-íng: Ph¸t triÓn theo nhÞp ®é t¨ng tr-ëng hoÆc gi¶m sót theo quy luËt l¹m ph¸t. C¶ hai tr-êng hîp ®ã ®Òu cã ¶nh h-ëng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông. TÝn dông Ng©n hµng t¹o nguån vèn tõ huy ®éng c¸c ®ång tiÒn nhµn rçi trong nÒn kinh tÕ th«ng qua l·i suÊt linh ho¹t vµ phï hîp víi chØ sè chØ sè gi¸ c¶ ®¸nh gi¸ hµng ho¸ ®Ó thu hót ®-îc nguån vèn ®ñ lín cho viÖc ®Çu tvµo c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm mµ chiÕn l-îc kinh tÕ ®· ®Ò ra. NÕu kh«ng dïng c«ng cô tÝn dông Ng©n hµng ®Ó huy ®éng nguån vèn t¹m thêi nhµn rçi trong x· héi d-íi c¸c h×nh thøc th× cã lóc Nhµ n-íc ph¶i huy ®éng tr¸i phiÕu, kú phiÕu, thËm chÝ ph¶i ph¸t hµnh giÊy b¹c. H×nh thøc huy ®éng vèn b»ng nghiÖp vô tÝn dông Ng©n hµng cã ý nghÜa to lín nã kh«ng lµm t¨ng thªm khèi khèi l-îng tiÒn l-u th«ng nªn kh«ng ¶nh h-ëng ®Õn l-u th«ng tiÒn tÖ vµ gi¸ c¶. Ng-îc l¹i, nÕu Nhµ n-íc ph¸t hµnh tiÒn giÊy cho ng©n s¸ch dï cã ®-a vµo ®Çu t- ph¸t triÓn c¸c ch-¬ng tr×nh kinh tÕ mang tÝnh chiÕn l-îc còng dÉn ®Õn t¨ng khèi l-îng tiÒn tÖ trong l-u th«ng, g©y lªn l¹m ph¶n ¸nh trùc tiÕp ®Õn gi¸ c¶ vµ ®êi sèng x· héi. Trong thêi gian qua träng t¨m cña c«ng t¸c tÝn dông lµ tÝch cùc huy ®éng vèn ®Ó cho vay. Theo ®Þnh h-íng cña Thèng §èc Ng©n hµng Nhµ n-íc ViÖt Nam lµ: “Ng©n h¯ng ph°i ®i vay ®Ó cho vay“. TËp trung vèn vµo c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm, c¸c ngµnh s¶n xuÊt nh-: N«ng nghiÖp, s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu…Ng©n hµng còng nho b¹c Nhµ n-íc tÝch cùc ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn, chÝnh v× vËy ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n-íc. Nh- vËy tÝn dông Ng©n hµng kh«ng chØ lµ ®ßn bÈy kinh tÕ mµ cßn lµ c«ng cô ®Ó Nhµ n-íc ®iÒu tiÕt s¶n xuÊt, ®iÒu chØnh chiÕn l-îc kinh tÕ, ph©n c«ng lao ®éng x· héi, tiÕt kiÖm ph¸t hµnh tiÒn vµo l-u th«ng, sö dông cã hiÖu qu¶ vèn tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi trong x· héi, gãp phÇn k×m chÕ l¹m ph¸t, Trang 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 æn ®Þnh søc mua cña ®ång tiÒn. Râ rµng th«ng qua vai trß tÝn dông víi ho¹t ®éng cña c¸c Ng©n hµng th-¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tÝn dông theo c¬ chÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n-íc, tÝn dông Ng©n hµng ®· thóc ®Èy t¨ng tr-ëng kinh tÕ, gãp phÇn k×m chÕ l¹m ph¸t. Th«ng qua tÝn dông Ng©n hµng ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸c c¸ nh©n cã vèn s¶n xuÊt kinh doanh thu ®-îc hiÖu qu¶, gãp phÇn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi. §èi víi Ng©n hµng tÝn dông lµ mét trong nh÷ng nghiÖp c¬ b¶n quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng, nh»m bæ sung vèn cho c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ vµ c¸c c¸ nh©n trong x· héi ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ nghiÖp vô sinh lêi chñ yÕu cña NHTM. II. VAI TRß, nhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay: Ho¹t ®éng tÝn dông lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng nh»m bæ sung vèn cho c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c c¸ nh©n trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh §©y lµ nghÖp vô sinh lêi chñ yÕu cña Ng©n hµng th-¬ng m¹i, nã quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña Ng©n hµng th-¬ng m¹i nã quyÕt ®Þnh viÖc më réng hay thu hÑp chøc n¨ng trung gian tÝn dông. Tõ ®ã ®Þnh ®Õn ph¹m vi, quy m« ho¹t ®éng cña mét Ng©n hµng th-¬ng m¹i vµ còng lµ nghiÖp vô chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng tµi s¶n cã cña Ng©n hµng. §èi víi nÒn kinh tÕ nã thóc ®Èy s¶n xuÊt vµ l-u th«ng hµng ho¸ ph¸t triÓn, t¨ng tèc ®é l-u th«ng tiÒn tÖ. 1.Vai trß cña kÕ to¸n cho vay: KÕ to¸n cho vay gi÷a mét vÞ trÝ quan träng trong toµn bé nghiÖp vô kÕ to¸n cña Ng©n hµng, v× thÕ kÕ to¸n cho vay tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh cho vay vèn, nghiÖp vô c¬ b¶n trong ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng. Th«ng qua sè liÖu kÕ to¸n cho vay, L·nh ®¹o Ng©n hµng biÕt ®-îc t×nh h×nh sö dông vèn, sù biÕn ®éng vèn hµng ngµy. Tõ ®ã, lµm tham m-u cho l·nh ®¹o ®iÒu hµnh ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng mét c¸ch nhÞp nhµnh, ®ång bé , kÞp thêi ®Ó cã chÝnh s¸ch phï hîp cho viÖc qu¶n trÞ kinh doanh cña Ng©n hµng nh- môc tiªu ®Ò ra: An toµn, lîi nhuËn, vµ lµnh m¹nh trong ho¹t ®éng kinh doanh Ng©n hµng. KÕ to¸n cho vay ®-îc x¸c ®Þnh lµ mét bé phËn kÕ to¸n rÊt quan träng bëi kÕ to¸n cho vay phôc vô vµ hç trî ®¾c lùc cho nghiÖp vô tÝn dông nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña c¸c NHTM. Trang 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §øng ë gãc ®é kÕ to¸n khi thu nî, thu l·i kÕ to¸n cho vay ®· gióp cho Ng©n hµng thu nî gèc, l·i ®Çy ®ñ, chinh x¸c, kip thêi. Th«ng qua kÕ to¸n cho vay, Ng©n hµng còng nh- b¹n hµng cña doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®-îc kh¶ n¨ng hÊp thô cña doanh nghiÖp sö dông vèn cã hiÖu qu¶ kh«ng? §Ó tõ ®ã ®¸nh gi¸ xu thÕ vËn ®éng cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng, gióp cho Ng©n hµng vµ c¸c b¹n hµng cña c¸c doanh nghiÖp cã chiÕn l-îc ®Çu t- phï hîp, cã hiÖu qu¶. KÕ to¸n cho vay lµ c«ng cô ®Ó ®¶m b¶o an toµn tµi kho¶n vèn vay cña Ng©n hµng, ®ång thêi h¹n chÕ rñi ro, gãp phÇn æn ®Þnh nguån thu nhËp cña Ng©n hµng. Th«ng qua viÖc ghi chÐp qu¸ tr×nh cho vay, thu nî, theo dâi kú h¹n nî hµng ngµy, l-u hå s¬ vay vèn… thÓ hiÖn kÕ to¸n cho vay b¶o vÖ an toµn mét khèi l-îng tµi s¶n lín cña Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. 2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay: X¸c lËp chøng tõ kÕ to¸n cho vay mét c¸ch hîp lÖ, hîp ph¸p nh»m t¹o c¬ së hµng lang ph¸p lý gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Më ®Çy ®ñ c¸c lo¹i sæ s¸ch(néi ngo¹i b¶ng) ®Ó h¹ch to¸n ghi chÐp, ph¶n ¸nh mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c toµn bé c¸ch kho¶n cho vay, thu nî, theo dâi kú h¹n nî ®Ó thu nî vµ hç trî thu nî kÞp thêi c¸c mãn vay ®Õn h¹n, tÝnh thu l·i ®óng l·i suÊt, ®óng thêi h¹n quy ®Þnh, theo d- nî thuéc nghiÖp vô tÝn dông cña NHTM. Trªn c¬ së ®ã gi¸m s¸t chÆt chÏ qu¸ tr×nh sö dông tiÒn vay vµ tæ chøc qu¶n lý l-u tr÷ hå s¬ theo dâi quy ®Þnh ®¶m b¶o an toµn tµi s¶n cña Ng©n hµng. KÕ to¸n cho vay phèi hîp víi bé phËn tÝn dông qu¶n lý c¸c tµi kho¶n cho vay ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cña mçi mãn vay cô thÓ: KÕ to¸n cho vay cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi vÒ sè liÖu nh÷ng mãn vay ®· qu¸ h¹n, s¾p ®Õn h¹n ®Ó c¸n bé tÝn dông cã kÕ ho¹ch ®«n ®èc thu nî kÞp thêi, ®ång thêi cung cÊp cho L·nh ®¹o qu¶n lý, ®iÒu hµnh cã hiÖu qu¶. Nh- vËy, kÕ to¸n cho vay cïng víi c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n Ng©n hµng kh¸c th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña m×nh gióp cho Ng©n hµng võa thùc hiÖn ®-îc chøc n¨ng kinh doanh, võa cung øng cho nÒn kinh tÕ, víi vai trß quan träng ®ã, hÖ thèng Ng©n hµng nãi chung vµ kÕ to¸n cho vay nãi riªng cÇn ph¶i hoµn thiÖn h¬n n÷a ®Ó ®¸p øng ®ßi hái ngµy cµng cao cña ngµnh Ng©n hµng vµ nÒn kinh tÕ thi tr-êng. Trang 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 III. c¸c ph-¬ng thøc cho vay, chøng tõ tµi kho¶n kÕ to¸n cho vay, thu nî: 1. C¸c ph-¬ng thøc cho vay: Theo quyÕt ®Þnh 1627/2001/Q§ - NHNN ngµy 31/12/2001 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n-íc: cã 9 ph-¬ng thøc cho vay. Trªn c¬ së nhu cÇu sö dông cña tõng tµi kho¶n vay cña kh¸ch hµng vµ kh¶ n¨ng kiÓm tra, gi¸m s¸t c¸c Ng©n hµng, NHNo n¬i cho vay tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng vay vÒ viÖc lùa chän ph-¬ng thøc cho vay sau ®©y: 1.1. Ph-¬ng thøc cho vay theo t-ng lÇn(theo nhãm): Ap dông ph-¬ng thøc tÝn dông cho vay tõng lÇn, kh¸ch hµng ph¶i lËp giÊy ®Ò nghÞ vay vèn theo tõng lÇn, nép vµo Ng©n hµng cïng víi c¸c thñ tôc cÇn thiÕt kh¸c ®Ó chøng minh c¬ së ph¸p lý cho ho¹t ®éng kinh doanhcña kh¸ch hµng, còng nh- øc tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi víi kho¶n tÝn dông ®ã. Trong tr-êng hîp Ng©n hµng chÊp nhËn cho vay, Ng©n hµng cïng kh¸ch hµng ký hîp ®ång tÝn dông, tho¶ thuËn víi c¸c ®iÒu kiÖn, yÕu tè vÒ sè tiÒn, môc ®èi t-îng, vèn vay, thêi h¹n tr¶ nî, l·i suÊt… Trªn c¬ së hîp ®ång tÝn dông ®· ký kÕt, kÕ to¸n cho vay gi¶i ng©n ph¸t tiÒn vay ®ång thêi ho¹ch to¸n: Nî: TK cho vay kh¸ch hµng. Cã: TK tiÒn mÆt Cã: TK tiÒn göi kh¸ch hµng Mçi kho¶n vay ®iÒu ®-îc x¸c ®Þnh thêi h¹n tr¶ nî cô thÓ trªn hîp ®ång tÝn dông. V× vËy ®Ó theo dâi thêi h¹n tr¶ nî, kÕ to¸n cho vay ph¶i s¾p xÕp hå s¬, khÕ -íc sao cho khoa häc gän gµng theo kú h¹n tr¶ nî cña kh¸ch hµng. §Ó tiÖn lîi cho viÖc ®«n ®èc tr¶ nî mét kho¶n nî cã thÓ chia ra nhiÒu kú h¹n tr¶ nî kh¸c nhau vÒ nguyªn t¾c khi ®Õn h¹n kh¸ch hµng ph¶i cã nhiÖm vô tr¶ nî cho Ng©n hµng ®óng h¹n. Khi kh¸ch hµng tr¶ nî h¹ch to¸n ghi: Nî: TK tiÒn mÆt Nî: TK tiÒn göi (nÕu tr¶ b»ng chuyÓn kho¶n). Cã: TK cho vay kh¸ch hµng. Trang 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 NÕu ®Õn h¹n tr¶ gèc vµ l·i mµ cña kh¸ch hµng kh«ng tra ®-îc cho Ng©n hµng th× kh¸ch hµng ph¶i lµm ®¬n xin ®iÒu chØnh kú h¹n hoÆc xin gia h¹n sè tiÒn gèc vµ tiÒn l·i ®ã. + NÕu ®-îc Ng©n hµng chÊp nhËn cho gia h¹n hoÆc ®iÒu chØnh kú h¹n nî th× kÕ to¸n cho vay ®iÒu chØnh kú h¹n nî trong m¸y tÝnh vµ l-u ®¬n gia h¹n hoÆc ®iÒu chØnh cña kh¸ch hµng vµo hå s¬ vay vèn. + NÕu kh«ng ®-îc Ng©n hµng chÊp thuËn viÖc kh¸ch hµng xin ®iÒu chØnh kú h¹n nî hoÆc gia h¹n h¹n nî cña kh¸ch hµng th× kÕ to¸n c¨n cø vµo hå s¬ khÕ -íc cña kh¸ch hµng chuyÓn nî qu¸ h¹n (sau 10 ngµy) ®èi víi mãn vay. KÕ to¸n h¹ch to¸n ghi: Nî: TK nî qu¸ h¹n Cã: TK cho vay trong h¹n C¸c hå s¬ chuyÓn sang nî qu¸ h¹n ®-îc l-u ë cÆp riªng ®Ó lµm c¨n cø cho viÖc ®«n ®èc thu håi nî trong viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng tÝn dông còng nh- ph©n tÝch phßng ngõa rñi ro. 1.2. Ph-¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông (cho vay bæ xung vèn l-u ®éng): Ph-¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông lµ kh¸ch hµng cïng víi Ng©n hµng tho¶ thuËn mét h¹n møc tÝn dông trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh hoÆc theo chu kú s¶n xuÊt kinh doanh trªn c¬ së kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh vµ nhu cÇu vÒ vèn cña ®¬n vÞ. Ph-¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông th-êng ¸p dông cho nh÷ng doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh m¹nh, s¶n xuÊt kinh doanh æn ®Þnh vµ cã nhu cÇu vay vèn, tr¶ th-êng xuyªn, cã uy tÝn trong quan hÖ tÝn dông víi Ng©n hµng. Ng©n hµng cïng kh¸ch hµng ký hîp ®ång tÝn dông, tho¶ thuËn h¹n møc tÝn dông duy tr× trong thêi h¹n nhÊt ®Þnh, ®iÒu kiÖn vay tr¶, møc l·i suÊt, c¸ch thøc tr¶ nî còng nh- quyÒn h¹n, nghÜa vô cña mçi bªn lµm c¨n cø. Tõng lÇn vay kh¸ch hµng kh«ng ph¶i lµm l¹i c¸c thñ tôc mµ chØ cÇn, lËp mét giÊy nhËn nî cïng víi hîp ®ång tÝn dông ®· lËp lÇn ®Çu. Khi ph¸t tiÒn vay h¹ch to¸n ghi: Trang 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Nî: TK cho vay kh¸ch hµng Cã: TK tiÒn mÆt Cã: TK tiÒn göi (nÕu cho vay b»ng chuyÓn kho¶n). KÕ to¸n cho vay ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ h¹n møc tÝn dông, ®¶m b¶o kh«ng v-îc qu¸ h¹n møc tÝn dông ®· ký kÕt. Thu nî theo tho¶ thuËn trªn hîp ®ång tÝn dông: ¸p dông ph-¬ng thøc nµy Ng©n hµng kh«ng x¸c ®Þnh ®-îc thêi h¹n tr¶ nî cô thÓ theo tõng kho¶n vay. Mµ tho¶ thuËn mét kÕ ho¹ch nî dùa trªn c¬ së kú lu©n chuyÓn vèn cña doanh nghiÖp vµ viÖc tÝnh to¸n qu¶n lý thêi h¹n tr¶ nî, cã thÓ th«ng qua kÕ ho¹ch tr¶ nî tõng th¸ng, tõng ®Þnh kú hoÆc x¸c ®Þnh vßng quay cña vèn tÝn dông. ViÖc tr¶ nî cña kh¸ch hµng ®-îc thùc hiÖn trong suèt thêi h¹n gi¸ trÞ cña hîp ®ång tÝn dông, cã thÓ tr¶ trùc tiÕp b»ng tiÒn tõ b¸n hµng hoÆc tho¶ thuËn víi Ng©n hµng trÝch tõ tµi kho¶n tiÒn göi ®Ó thu nî theo ®Þnh kú. KÕ to¸n h¹ch to¸n khi thu nî ghi Nî: TK tiÒn mÆt Nî: TK tiÒn göi (nÕu tr¶ b»ng chuyÓn kho¶n ). Cã: TK cho vay kh¸ch hµng. Thu l·i cho vay th-êng ®-îc ¸p dông th«ng qua viÖc tho¶ thuËn gi÷a kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng ®Ó thu theo mãn, thu theo tÝch sè hµng th¸ng hoÆc theo ®Þnh kú. ViÖc tÝch thu l·i ph¶i ®¶m b¶o chÝnh x¸c vµ phï hîp víi møc l·i suÊt ghi trªn hîp ®ång tÝn dông vµ tuú theo ph-¬ng thøc cho vay sù tho¶ thuËn gi÷a Ng©n hµng vµ kh¸ch hµng dÓ th-c hiÖn viÖc tÝnh c¸c kho¶n l·i ch-a ®Õn h¹n ph¶i thu ho¨c thêi h¹n tho¶ thuËn. Trong qu¸ tr×nh vay vèn , tr¶ nî: nÕu viÖc s¶n xuÊt, kinh doanh cã thay ®æi vµ doanh nghiÖp cã nhu cÇu, kh¸ch hµng ph¶i lµm giÊy ®Ò nghÞ bæ xung h¹n møc tÝn dông, Ng©n hµng xem xÐt nÕu thÊy hîp lý th× chÊp nhËn ®iÒu chØnh h¹n møc tÝn dông vµ cïng kh¸ch hµng ký bæ sung hîp ®ång tÝn dông. Trang 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ViÖc ký hîp ®ång tÝn dông míi ®-îc thùc hiÖn tr-íc 10 ngµy h¹n møc tÝn dông cò hÕt h¹n kh¸ch hµng göi cho Ng©n hµng kÕ ho¹ch vay vèn kú tiÕp theo. C¨n cø vµo nhu cÇu vay vèn cña kh¸ch hµng vµ chu kú s¶n xuÊt, kinh doanh kÕ tiÕp, Ng©n hµng x¸c ®Þnh h¹n møc tÝn dông vµ thêi h¹n cho vay míi. 1.3. Cho vay theo dù ¸n ®Çu t-: Ng©n hµng n«ng nghiÖp cho kh¸ch hµng vay vèn ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t- phÊt triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh , dÞch vô vµ c¸c dù ¸n ®Çu t- phôc vô ®êi sèng. Ng©n hµng n«ng nghiÖp n¬i cho vay cïng kh¸ch hµng ký hîp ®ång tÝn dông vµ tho¶ thuËn møc vèn ®Êu t- duy tr× cho c¶ thêi gian ®Çu t- cña dù ¸n, ph©n ®Þnh c¸c kú h¹n tr¶ nî. Ng©n hµng thùc hiÖn gi¶i ng©n theo tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n. Mçi lÇn rót vèn, kh¸ch hµng lËp giÊy nhËn nî tiÒn vay trong ph¹m vi møc vèn ®Çu t- ®· tho¶ thuËn, kÌm theo c¸c chøng tõ xin vay phï hîp víi môc ®Ých sö dông vèn trong hîp ®ång tÝn dông. Trong tr-êng hîp kh¸ch hµng ®· dïng nguån vèn huy ®éng t¹m thêi kh¸c ®Ó chi phÝ cho dù ¸n duyÖt trong thêi gian ch-a vay ®-îc vèn. 1.4. Cho vay hîp vèn: Mét nhãm tæ chøc tÝn dông cïng cho vay ®èi víi mét dù ¸n vay vèn hoÆc ph-¬ng ¸n vay vèn cña kh¸ch hµng: Trong ®ã, cã mét tæ chøc tÝn dông lµm ®Çu mèi dµn xÕp, phèi hîp víi c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. ViÖc cho vay hîp ®ång vèn thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña quy chÕ nµy vµ quy chÕ ®ång tµi trî cña tæ chøc tÝn dông do Thèng ®èc Ng©n hµng ban hµnh. 1.5. Cho vay tr¶ gãp: Khi vay vèn, tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng x¸c ®Þnh vµ tho¶ thuËn sè l·i vèn vay ph¶i tr¶ céng víi sè nî gèc ®-îc chia ra ®Ó tr¶ nî theo nhiÒu kú h¹n trong thêi h¹n cho vay. Trang 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.6. Cho vay theo h¹n møc tÝn dông dù phßng: Tæ chøc tÝn dông cam kÕt ®¶m b¶o s½n sµng cho kh¸ch hµng vay vèn trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông nhÊt ®Þnh. Tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn thêi h¹n hiÖu lùc cña h¹n møc tÝn dông dù phßng, møc phÝ tr¶ cho h¹n møc tÝn dông dù phßng. 1.7. Cho vay th«ng qua nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông: Tæ chøc tÝn dông chÊp thuËn cho kh¸ch hµng ®-îc sö dông sè vèn vay trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông ®Ó thanh to¸n mua hµng ho¸, dÞch vô vµ rót tiÒn mÆt t¹i m¸y 4/14/2003 ha minh quan rót tiÒn tù ®éng hoÆc ®iÓm øng tiÒn mÆt lµ ®¹i lý cña tæ chøc tÝn dông. Khi cho vay ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông, tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh cña chinh phñ Ng©n hµng Nhµ n-íc ViÖt Nam vÒ ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông. 1.8. Cho vay theo h¹n møc thÊu chi: Lµ viÖc cho vay mµ tæ chøc tÝn dông tho¶ thuËn b»ng v¨n b¶n chÊp thuËn cho kh¸ch hµng chi v-ît sè tiÒn cã trong tµi kho¶n thanh to¸n cña kh¸ch hµng phï hîp víi quy ®Þnh cña chÝnh phñ vµ Ng©n hµng Nhµ N-íc ViÖt Nam vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n qua c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n. 1.9. C¸c kho¶n cho vay kh¸c mµ ph¸p luËt kh«ng cÊm: C¸c ph-¬ng thøc cho vay nµy ph¶i phï hîp víi quy ®Þnh t¹i quy chÕ nµy vµ ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng kinh doanh cña tæ chøc tÝn dông vµ ®Æc ®iÓm cña kh¸ch hµng vay. 2.Chøng tõ kÕ to¸n cho vay: Chøng tõ kÕ to¸n lµ nh÷ng chøng minh b»ng giÊy tê vÒ nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ®· ph¸t sinh vµ thùc sù hoµn thµnh. Ph©n lo¹i chøng tõ kÕ to¸n ®-îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh 127/Q§-NHNo – 04, ngay 13/03/2001 cña NHNo&PTNT ViÖt Nam. *Ph©n lo¹i theo tinh chÊt ph¸p lý chøng tõ kÕ to¸n bao gåm: - Chøng tõ gèc vµ chøng tõ ghi sæ. - Chøng tõ gèc lµ nh÷ng chøng tõ ®-îc lËp ngay sau khi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®· hoµn thµnh. Chøng tõ gèc lµ c¨n cø ph¸p lý ®Ó chøng minh mét nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®· hoµn thµnh. Trang 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Chøng tõ ghi sæ lµ chøng tõ ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kimh tÕ ph¸t sinh vµ sæ kÕ to¸n , chøng tõ ghi sæ ®-îc lËp trªn c¬ së chøng tõ gèc hoÆc kiªm chøng tõ ghi sæ. * Ph©n lo¹i theo néi dung nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh bao gåm: - Chøng tõ tiÒn mÆt gåm: PhiÕu thu, phiÕu chi, sÐc, giÊy göi tiÒn, giÊy rót tiÒn, giÊy nép tiÒn, giÊy lÜnh tiÒn. - Chøng tõ chuyÓn kho¶n gåm: PhiÕu chuyÓn kho¶n, uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi, sÐc, th- tÝn dông. B¶ng kª c¸c lo¹i gåm: B¶ng kª nép sÐc, b¶ng kª sè d- tÝnh l·i, b¶ng kª kÕt to¸n l·i cho vay, b¶ng kª thanh to¸n c¸c lo¹i: GiÊy b¸o chuyÓn tiÒn néi, ngo¹i. LÖnh chuyÓn tiÒn trong chuyÓn tiÒn ®iÖn tö. C¸c chøng tõ h¹ch to¸n tµi s¶n vµ vµ chøng tõ ngo¹i b¶ng (nh- phiÕu xuÊt tµi s¶n , phiÕu nhËp tµi s¶n). VÒ nguyªn t¾c th× tÊt c¶ c¸c chøng tõ kÕ to¸n Ng©n hµng (bao gåm tÊt c¶ c¸c chøng tõ do Ng©n hµng lËp vµ chøng tõ do kh¸ch hµng lËp ) ®iÒu ®ã ph¶i lËp ®óng mÉu vµ nghi ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè theo quy ®Þnh . Chøng tõ cã thÓ lËp trªn m¸y vi tÝnh (danh môc chøng tõ ®-îc lËp trªn m¸y tÝnh theo quy tr×nh giao dich trùc tiÕp do Tæng Gi¸m ®èc quy ®Þnh). C¸c chøng tõ cã nhiÕu liªn ph¶i lËp mét lÇn trªn tÊt c¶ c¸c liªn b»ng m¸y ch÷, m¸y tinh hoÆc viÕt lång lãt giÊy than. Ph¶i ghi ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè theo quy ®Þnh sau: C¸c yÕu tè trªn c¸c chøng tõ ph¶i viÕt b»ng bót mùc hoÆc bót bi mµu tÝm, xanh ,®en, kh«ng ®-îc viÕt b»ng mµu ®á (trõ c¸c chøng tõ kÕ to¸n lËp ®Ó ®iÒu chØnh sai sãt). Kh«ng ®-îc viÕt b»ng bót ch× trªn c¸c lo¹i chøng tõ vµ kh«ng ®-îc b»ng hai lo¹i bót hai mµu mùc kh¸c nhau trªn cïng mét chøng tõ, ch÷ viÕt trªn chøng tõ ph¶i râ rµng, trung thùc, chÝnh x¸c kh«ng viÕt t¾t, viÕt mê hoÆc nhoÌ ch÷. Kh«ng ®-îc t¶y xo¸, söa ch÷a b»ng bÊt kÓ h×nh thøc nµo ®èi v¬i c¸c yÕu tè trªn chøng tõ. Sè tiÒn trªn chøng tõ b¨t buéc ph¶i ghi sè tiÒn b»ng sè (c¨n cø mÉu chøng tõ ). Ch÷ ®Çu cña sè tiÒn b»ng chøng tõ ph¶i viÕt hoa vµ s¸t ®Çu dßng ®Çu tiªn, kh«ng ®-îc viÕt c¸ch dßng, ch¸ch qo·ng gi÷a c¸c ch÷ kh«ng ®-îc Trang 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 viÕt thiªm vµo hai ch- viÕt liÒn kÕ tiÕp nhau trªn chøng tõ . Néi dung nghiÖp vô ghi trªn chøng tõ ph¶i râ rµng , rÔ hiÓu, ch- ký cña kh¸ch hµng vµ c¸n bé Ng©n hµng trªn tÊt c¶ c¸c chøng tõ kÕ to¸n ®iÒu b¾t buéc ph¶i ký tay tõng tê b»ng bót tÝm, ®en… 3.Tµi kho¶n dïng cho kÕ to¸n vay Tµi kho¶n ph¶n ¸nh nghiÖp vô cho vay thuéc tµi s¶n cã cña Ng©n hµng, tµi kho¶n dïng ®Ó ghi chÐp, ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn cho vay cña Ng©n hµng ®èi víi ng-êi ®i vay, ®ång thêi còng ghi chÐp, ph¶n ¸nh sè tiÒn vay tr¶ nî Ng©n hµng theo kú h¹n nhÊt ®Þnh. øng víi ph-¬ng thøc cho vay tõng lÇn cã t¸i kho¶n cho vay th«ng th-êng, øng víi ph-¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông cã tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc tÝn dông. 3.1. Tµi kho¶n cho vay tõng lÇn. Khi c¸c ®¬n vÞ c¸ nh©n, c¸c doanh nghiÖp t- nh©n cã ®ñ ®iÒu kiÖn vay vèn vµ ®-îc Ng©n hµng cho vay th× kÕ to¸n Ng©n hµng sÏ më cho mçi ng-êi vay mét tµi kho¶n cho vay thÝch hîp. Tµi kho¶n cho vay tõng lÇn kÕt cÊu nh- sau: Bªn nî: - Ghi cã sè tiÒn Ng©n hµng cho kh¸ch hµng vay. Bªn cã: - Ghi sè tiÒn kh¸ch hµng ®· tr¶ tiÒn Ng©n hµng. - Ghi sè tiÒn chuyÓn nî qu¸ h¹n (nªu cã) D- nî: Ph¶n ¸nh sè tiÒn ng-êi vay cßn nî Ng©n hµng ®Õn mét thêi ®iÓm nµo ®ã. 3.2. Tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc: Tuú theo sù tho¶ thuËn gi÷a kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng. Ng©n hµng sÏ cho kh¸ch hµng vay theo hai kho¶n (tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc tÝn dông vµ tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n). KÕt cÊu cña tõng h×nh thøc tµi kho¶n trong cho vay theo h¹n møc tÝn dông nh- sau: §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng më hai tµi kho¶n: Tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc vµ tiÒn göi thanh to¸n. Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n cho vay, thu nî ®-îc thùc hiÖn trªn tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc cã kÕt cÊu : Trang 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Bªn nî: Ghi sæ tiÒn cho vay theo h¹n møc tÝn dung ®· ký kÕt. Bªn cã: Ghi sè tiÒn Ng©n hµng nî trªn c¬ së tiÒn b¸n hµng hay c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c nép vµo. D- nî ph¶n ¸nh sè tiÒn kh¸ch hµng cßn nî Ng©n hµng. Tr-êng hîp hÕt sè d- mµ kh¸ch hµng vÉn nép tiÕp c¸c kho¶n thu cña m×nh cho Ng©n hµng th× kÕ to¸n sÏ h¹ch to¸n vµo tiÒn göi thanh to¸n. Trong quan hÖ tÝn dông gi÷a ng-êi vay vµ Ng©n hµng kh«ng ph¶i bao giê ng-êi vay còng tr¶ nî Ng©n hµng ®óng kú h¹n. Tr-êng hîp ®Õn h¹n tr¶ ng-êi vay kh«ng tr¶ ®-îc nî, còng kh«ng ®­îc Ng©n h¯ng cho gia h³n nî th× sè nî ®ã ®­îc chuyÓn sang t¯i kho°n “ Nî qua h³n” ®Ó theo dâi thu håi víi m÷c l±i suÊt cao h¬n m÷c l±i suÊt vay b×nh th-êng. KÕt cÊu tµi kho¶n nî qu¸ h¹n: Bªn nî: Ghi sè tiÒn chuyÓn sang nî qu¸ h¹n. Bªn cã: Ghi sè tiÒn thu nî qu¸ h¹n. D- nî: ThÓ hiÖn sè d- nî qu¸ h¹n ch-a tr¶. C¸c tµi kho¶n cho vay, nî qu¸ h¹n ®iÒu ®-îc më theo tõng lo¹i nî vµ theo tõng ®¬n vÞ vay ®Ó theo dâi. IV.quy tr×nh nghiÖp vô kÕ to¸n c¸c ph-¬ng thøc cho vay : 1.Quy tr×nh kÕ to¸n nghiÖp vô theo ph-¬ng thøc cho vay tõng lÇn. *Kh¸i niÖm: KÕ to¸n cho vay tõng lÇn lµ ph-¬ng thøc cho vay mµ mçi lÇn vay vèn ®iÒu ph¶i lµm thñ tôc vay vèn cÇn thiÕt vµ ký hîp ®ång tÝn dông. *§èi t-îng ¸p dông: - ¸p dông víi kh¸ch hµng kh«ng cã mçi quan hÖ vay vèn th-êng xuyªn víi Ng©n hµng. - ¸p dông víi c¸c kh¸ch hµnh cã vßng quay vèn thÊp, th-êng ¸p dông trong cho vay trung vµ dµi h¹n. - ¸p dông ®èi víi cho vay c¸ thÓ. Trang 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Thñ tôc: Mçi mãn vay kh¸ch hµng ph¶i göi cho Ng©n hµng bao gåm: - §¬n xin vay. - Nh÷ng tµi liÖu thuyÕt minh cho ®¬n xin vay (Tuú theo kh¸ch hµng vay lµ ph¸p nh©n hay c¸ thÓ): +T×nh h×nh thu nhËp cña kh¸ch hµng vay +Toµn bé c¸c ph-¬ng ¸n tµi liÖu vÒ th-¬ng vô hoÆc kÕ ho¹ch vay +B¶ng tÝnh to¸n hiÖu qu¶ c¸c mãn vay +C¸c hîp ®ång mua b¸n + C¸c tµi liÖu kh¸c - Nh÷ng tµi liÖu thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n 1.1.KÕ to¸n khi cho vay. Khi kh¸ch hµng ®-îc gi¶i quyÕt cho vay, kÕ to¸n sÏ më tµi kho¶n (TK) cho vay kh¸ch hµng. Bé phËn kÕ to¸n c¨n cø vµo chøng tõ kÕ to¸n (PhiÕu chi, uû nhiÖm chi…) kÌm víi c¸c hîp ®ång tÝn dông kiªm giÊy nhËn nî tõ kh¸ch hµng vay sÏ ph¶i tr¶ vay b»ng tiÒn mÆt hoÆc b»ng chuyÓn kho¶n theo yªu cÇu ghi trªn chøng tõ, kÕ to¸n ghi: Nî: TK cho vay kh¸ch hµng vay Cã: TK 1011- TiÒn vay t¹i quü (nÕu vay b»ng tiÒn mÆt) TK TiÒn göi cña ng-êi thô h-ëng(vay b»ng chuyÓn kho¶n) NÕu Ng©n hµng cã thu phÝ cho vay tõ kh¸ch hµnh, kÕ to¸n ghi: Nî: TK cã liªn quan : PhÝ cho vay ( TK tiÒn mÆt, TK ng-êi thô h-ëng ) Cã: TK thu nhËp cña Ng©n hµng : PhÝ cho vay Cã TK thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng : PhÝ cho vay Vµ thu nhËp TK ngo¹i b¶ng – Tµi s¶n thÕ chÊp cÇm cè cña kh¸ch hµng , gi¸ trÞ tµi s¶n. Sau ®ã khÕ -íc vay tiÒn ®-îc kÕ to¸n l-u gi÷ vµ s¾p xÕp khoa häc ®Ó tiÖn cho viÖc thu nî. 1.2.KÕ to¸n tÝnh vµ h¹ch to¸n l·i: §Þnh kú hµng th¸ng kÕ to¸n ph¶i tÝnh to¸n l·i ph¶i thu dùa trªn d- nî tµi kho¶n vay ®Ó céng dån vµo tµi kho¶n tiÒn l·i céng dån dù thu. §èi víi Trang 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ph-¬ng thøc cho vay tõng lÇn l·i ®-îc tÝnh theo mãn c¨n cø vµo sè tiÒn cho vay, thêi h¹n cho vay, l·i cho vay. Sè tiÒn l·i = Sè tiÒn vay x Thêi h¹n x L·i suÊt cho vay  H¹ch to¸n: NÕu thu theo c¸c kú h¹n lín h¬n mét th¸ng th× hµng th¸ng kÕ to¸n thùc hiÖn dù thu b»ng c¸ch ghi: ,, Nî: TK 217 “ L±i céng dån dø thu : L·i th¸ng Cã:TK 701 “ Thu l±i cho vay ’’ : L·i th¸ng §Õn h¹n thu l·i kÕ to¸n h¹ch to¸n. Nî: TK 1011 , 4311 : L·i c¶ kú Cã: TK 217 : L·i c¶ kú NÕu h¹ch to¸n thu nhËp l·i vµo tµi kho¶n tiÒn l·i céng dån dù thu, Nh-ng trªn thùc tÕ Ng©n hµng kh«ng thu ®-îc, thùc hiÖn theo dâi mét thêi gian nhÊt ®Þnh (hiÖn t¹i 90 ngµy) nÕu kh¸ch hµng vÉn kh«ng tr¶ ®-îc l·i hoÆc kho¶n vay ®ã (nî gèc) chuyÓn sang nî qu¸ h¹n, ph¶i thùc hiÖn tho¸i thu l±i v¯ theo dâi ngo³i b°ng ë t¯i kho°n ë t¯i kho°n 941 “ L±i ®± cho vay ch­a thu ®­îc’’. Tho¸i thu l·i : Nî: TK 701 “ Thu l±i cho vay ’’ : L·i kú Cã: TK 217 “ L±i céng dån dø thu ” : L·i kú NhËp TK 941 “ l±i ®± cho vay ch­a thu ®­îc”. 1.3.KÕ to¸n thu nî gèc: §èi víi cho vay tõng lÇn khi cho vay kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng sÏ thùc hiÖn tho¶ thuËn ngay kú h¹n tr¶ nî gèc. §Õn h¹n kÕ to¸n thu nî vµ h¹ch toµn: + XuÊt TK 994 “ Tµi s¶n cÇm cè thÕ chÊp ”. Nî: TK 1011 , 4311 Cã: TK cho vay trong h¹n vµ ®· gia h¹n nî. Trang 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Nõu qu¸ 180 ngµy kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®-îc nî th× chuyÓn sang nî qu¸ h¹n ë cÊp cao h¬n. 2. KÕ to¸n cho vay theo hang møc tÝn dông: Cho vay theo h¹n møc tÝn dông lµ ph-¬ng thøc cho vay mµ tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng x¸c ®Þnh tho¶ thuËn mét h¹n møc tÝn dông nhÊt ®Þnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. * §èi t-îng ¸p dông: ¸p dông ®èi víi kh¸ch hµng cã quan hÖ th-êng xuyªn ®èi víi Ng©n hµng cã vßng quay vèn cao vµ th-êng ¸p cho vay ng¾n h¹n. * Thñ tôc: LÇn ®Çu vay vèn, kh¸ch hµng ph¶i lµm ®¬n xin vay kÌm theo kÕ ho¹ch vay cho Ng©n hµng (th-êng ®Çu mçi quý ). Sau khi xÐ duyÖt kÕ ho¹ch vay, Ng©n hµng vµ kh¸ch hµnh ký hîp ®ång tÝn dông, trong ®ã x¸c ®Þnh râ h¹n møc tÝn dông. H¹n møc tÝn dông thÓ hiÖn ®Þnh møc tÝn dông Ng©n hµng cho kh¸ch hµng giíi h¹n bëi: - Nhu cÇu vay cña Ng©n hµng. - Nguån vèn cña Ng©n hµng. - C¸c biÖn ph¸p ®Þnh l-îng nh»m h¹n chÕ rñi ro tÝn dông. Sau ®ã mçi lÇn vay kh¸ch hµng kh«ng cÇn ph¶i lµm ®¬n xin vay, chØ cÇn gøi ®Õn Ng©n hµng c¸c chøng tõ thanh to¸n ( sÐc, uû nhiÖm chi...). KÕ to¸n Ng©n hµng sau khi kiÓm tra tÝnh hîp lÖ hîp ph¸p cña chøng tõ vµ lµm thñ tôc ph¸t tiÒn vay trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông. 2.1. KÕ to¸n khi cho vay. C¨n cø vµo chøng tõ nh- giÊy lÜnh tiÒn mÆt (nÕu gi¶i ng©n b»ng tiÒn mÆt ) hoÆc uû nhiÖm chi (nÕu gi¶i ng©n b»ng chuyÓn khoµn ) kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt hoÆc nhËp d÷ liÖu vµo m¸y tÝnh nh- sau: Nî: TK cho vay ng¾n h¹n cña kh¸ch hµng Cã: TK tiÒn mÆt (nÕu gi¶i ng©n b»ng tiÒn mÆt ) -TK tiÒn göi cña ng-êi thô h-ëng (nÕu cho vay b»ng chuÓn kho¶n ) - Liªn hµng ®i – chuyÓn tiÒn ®iÖn tö (nÕu ng-êi thô h-ëng cã tµi kho¶n ë c¸c Ng©n hµng kh¸c ). Trang 20