Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán cho vay tại nhno và ptn...

Tài liệu Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán cho vay tại nhno và ptnt huyện quế võ

.PDF
34
228
114

Mô tả:

Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán cho vay tại NHNo và PTNT huyện Quế Võ
Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Lêi nãi ®Çu Qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®æi míi kinh tÕ, chóng ta ®· kh¼ng ®Þnh ®−îc nh÷ng thµnh tùu to lín trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Tèc ®é t¨ng tr−ëng ®¹t kh¸ cao, ViÖt Nam ®· ra khái cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ. §êi sèng cña nh©n d©n ngµy cµng ®−îc c¶i thiÖn vµ b−íc vµo thêi kú míi nh− §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII ®· chØ râ: “ thêi kú tiÕp tôc sù nghiÖp ®æi míi, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ thùc hiÖn môc tiªu d©n giÇu n−íc m¹nh x· héi c«ng b»ng v¨n minh v÷ng b−íc ®i nªn chñ nghÜa x· héi ”. Trong nh÷ng thµnh tùu ®ã, b−íc ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ cu¶ c«ng t¸c tµi chÝnh ng©n hµng, ho¹t ®éng cña ng©n hµng trong nh÷ng n¨m qua ®· gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ®Êt n−íc: æn ®Þnh tiÒn tÖ, k×m chÕ l¹m ph¸t. Ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, c¸c doanh nghiÖp chÞu sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña c¸c quy luËt kinh tÕ kh¸ch quan: quy luËt c¹nh tranh, quy luËt cung cÇu,...do vËy nªn ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã tÝnh linh ho¹t cho c¸c s¶n phÈm, thÝch hîp víi thÞ hiÕu ng−êi tiªu dïng, ®ång thêi doanh nghiÖp cÇn n©ng cao chÊt l−îng lao ®éng, cñng cè vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ, chÕ ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n, c¶i tiÕn m¸y mãc thiÕt bÞ, ®æi míi d©y chuyÒn, më réng quy m« s¶n xuÊt hîp lý nh»m ®¹t ®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao theo luËt chung cña thÞ tr−êng th× míi ®øng v÷ng trong c¹nh tranh. §Ó thùc hiÖn ®−îc nh÷ng ho¹t ®éng trªn ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã méi khèi l−îng vèn lín nhiÒu khi v−ît qu¸ kh¶ n¨ng vèn tù cã cña m×nh. Vµ ®Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n nµy doanh nghiÖp cã thÓ t×m ®Õn ng©n hµng xin vay vèn, th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng ®· ®¸p øng ®−îc nhu cÇu vèn rÊt lín cho viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp, gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. Do ®èi t−îng kinh doanh cña ng©n hµng lµ tiÒn, nã kh«ng chuyÓn giao quyÒn së h÷u mµ nã chØ chuyÓn giao quyÒn sö dông cho ng−êi vay, do ®ã ®é rñi ro thÊt tho¸t vèn cña ng©n hµng vÉn lµ nguy c¬ th−êng xuyªn khi ng©n hµng bá vèn ra cho vay khi ch−a thu håi ®óng h¹n c¶ vèn lÉn l·i. §Ó kh«ng xÈy ra ®iÒu trªn th× ng©n hµng ph¶i theo dâi qu¸ tr×nh cho vay, thu nî, thu l·i chÆt chÏ, ®©y chÝnh lµ c«ng viÖc cña kÕ to¸n cho vay trong ng©n hµng. §©y lµ nghiÖp vô quan träng vµ chiÕm tØ träng lín trong c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i ng©n hµng. 1 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Víi nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng nh− hiÖn nay th× mäi ng−êi ®−îc tù do s¶n xuÊt kinh doanh kÓ c¶ doanh nghiÖp nhµ n−íc hay doanh nghiÖp t− nh©n, c¸ thÓ. VËy nªn thµnh phÇn kinh tÕ quèc doanh ngµy cµng ®−îc ph¸t triÓn, nhu cÇu vèn ngµy cµng t¨ng lªn, nªn viÖc cho vay thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh ngµy cµng chiÕm tØ träng lín chñ yÕu trong ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng dÉn ®Õn rñi ro thÊt tho¸t vèn cña ng©n hµng lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái. Do vËy c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay c¸c ®¬n vÞ ngoµi quèc doanh ngµy cµng phøc t¹p vµ khã kh¨n. HiÖn nay c¸c ng©n hµng ®ang tõng b−íc ®æi míi nghiÖp vô tÝn dông ®Ó hoµn thiÖn h¬n n÷a nghiÖp vô nµy nh»m ®em l¹i hiÖu qu¶ cao cho ng©n hµng. §Ó thùc hiÖn tèt nghiÖp vô tÝn dông nµy th× ph¶i tæ chøc tèt nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay, bëi kÕ to¸n cho vay lµm nhiÖm vô ghi chÐp ph¶n ¸nh toµn bé viÖc cho vay, thu nî, theo dâi thu nî ®Òu thuéc nghiÖp vô tÝn dông. XuÊt ph¸t tõ tÇm quan trong cña kÕ to¸n cho vay nªn trong nh÷ng n¨m ®æi míi nhµ n−íc nãi chung còng nh− trong ng©n hµng nãi riªng ®L tËp trung gi¶i quyÕt, hoµn thiÖn chÕ ®é kÕ to¸n cho vay ®èi víi tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ nªn kÕ to¸n cho vay ®L thu ®−îc kÕt qu¶ b−íc ®Çu. Tuy vËy kÕ to¸n cho vay nãi chung vµ kÕ to¸n cho vay khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh nãi riªng lµ mÆt nghiªp vô kÕ to¸n phøc t¹p nªn cßn cã nh÷ng tån t¹i cÇn gi¶i quyÕt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n. Qua nghiªn cøu vµ thêi gian thùc tÕ t¹i ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n huyÖn QuÕ Vâ ®L thÊy râ ®−îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay. §Ó ph¶n ¸nh kÕt qu¶ häc tËp trong thêi gian võa qua, t«i ®L m¹nh d¹n lùa chän ®Ò tµi “Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c kÕ to¸n cho vay t¹i NHNo vµ PTNT huyÖn QuÕ Vâ ”. V× tÝnh chÊt phøc t¹p cña nghiÖp vô, thêi gian nghiªn cøu ng¾n, tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cßn h¹n chÕ nªn bµi chuyªn ®Ò cña t«i kh«ng tr¸nh khái khiÕm khuyÕt. RÊt mong ®−îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó chuyªn ®Ò nµy ®−îc hoµn thiÖn h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Sinh viªn: NguyÔn ThÞ H¹nh 2 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ch−¬ng 1 Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ tÝn dông ng©n hµng vµ kÕ to¸n cho vay trong ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng 1. Sù ra ®êi cña tÝn dông ng©n hµng vµ vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. 1.1. Sù ra ®êi cña tÝn dông. LÞch sö ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi cho thÊy h×nh thøc tÝn dông ®Çu tiªn xuÊt hiÖn trªn thÕ giíi lµ tÝn dông nÆng lLi. §Æc ®iÓm cña tÝn dông nµy lµ lLi xuÊt cao nh»m tho¶ mLn nhu cÇu chi tiªu cña ng−êi cho vay tiÒn. §èi víi c¸c th−¬ng gia, ng−êi s¶n xuÊt, hä kh«ng thÓ chÊp nhËn h×nh thøc tÝn dông nµy. ChÝnh ®iÒu ®ã ®É lµm cho tÝn dông nÆng lLi bÞ thu hÑp dÇn, thay vµo ®ã lµ c¸c h×nh thøc tÝn dông víi lLi xuÊt cho vay thÊp h¬n, phï hîp h¬n víi lîi Ých kinh tÕ cña ng−êi kinh doanh. ë ViÖt Nam, sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña quan hÖ tÝn dông ®L tr¶i qua c¸c giai ®o¹n lÞch sö kh¸c nhau. Tr−íc c¸ch m¹ng th¸ng 8/1945, ë ViÖt Nam tån t¹i quan hÖ tÝn dông t− b¶n chñ nghÜa vµ n¹n cho vay nÆng lLi. Sau c¸ch m¹ng th¸ng 8 thµnh c«ng, cïng víi nh÷ng c¶i c¸ch lín vÒ kinh tÕ xL héi, c¸c quan hÖ tÝn dông trong nÒn kinh tÕ n−íc ta b¾t ®Çu mang néi dung míi. Thèng nhÊt ®Êt n−íc n¨m 1975, n−íc ta ®L thi hµnh chÝnh s¸ch tÝn dông thèng nhÊt trong ph¹m vi c¶ n−íc. C¸c nguån vèn tÝn dông huy ®éng ®−îc cïng víi vèn viÖn trî, vèn vay cña n−íc ngoµi ®L ®−îc ®Çu t− vµo viÖc kh«i phôc kinh tÕ sau chiÕn tranh, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho khu vùc kinh tÕ quèc doanh, kinh tÕ tËp trung lµ hai thµnh phÇn kinh tÕ quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. HiÖn nay víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn theo c¬ chÕ thÞ tr−êng víi sù qu¶n lý ®iÒu tiÕt cña nhµ n−íc, chÝnh s¸ch tÝn dông cña ta thÓ hiÖn sù ®èi xö b×nh ®¼ng víi tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn m«i tr−êng c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ víi nhau ®Ó t¹o ra nhiÒu hµng ho¸ cã chÊt l−îng cao, gi¸ thµnh h¹, mÉu mL ®Ñp ®¸p øng nhu cÇu cña xL héi. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr−êng n−íc ta hiÖn nay th× c¸c quan hÖ tÝn dông sÏ ph¸t triÓn ngµy mét ®a d¹ng d−íi c¸c h×nh thøc kh¸c nhau: tÝn dông th−¬ng m¹i, tÝn dông ng©n hµng,… 1.2. TÝn dông ng©n hµng. TÝn dông cã nghÜa lµ tÝn nhiÖm, tin t−ëng, lµ ph¹m trï kinh tÕ cã s¶n xuÊt vµ tra« ®æi hµng ho¸ nªn bÊt cø ë ®©u cã s¶n xuÊt hµng ho¸ th× ë ®ã cã ho¹t ®éng tÝn dông. TÝn dông lµ sù chuyÓn nh−îng t¹m thêi mét l−îng gi¸ trÞ tõ ng−êi së h÷u sang ng−êi sö dông ®Ó sau mét thêi gian sÏ thu håi ®−îc mét l−îng gi¸ trÞ lín h¬n gi¸ trÞ ban ®Çu. Quan hÖ giao dÞch nµy thÓ hiÖn ë c¸c n«Þ dung: 3 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ng−ßi cho vay chuyÓn giao quyÒn sö dông vèn t¹m thêi nhµn rçi cña m×nh sang ng−êi vay theo nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ dùa trªn c¬ së sù tin t−ëng, sù tÝn nhiÖm. NÕu cã thÓ coi kho¶n tiÒn cho vay lµ mét lo¹i “tµi s¶n” ®Æc biÖt th× tµi s¶n nµy khi cho vay vÉn thuéc quyÒn së h÷u hîp ph¸p cña ng−êi cho vay, thùc ra nã chØ chuyÓn giaol cho ng−êi kh¸c sö dông trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh víi gi¸ c¶ nhÊt ®Þnh. Sau ®ã, “tµi s¶n” nµy ®−îc tr¶ vÒ cho chñ së h÷u ®Ých thùc cña nã - ®ã lµ ng−êi cho vay. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng tÝn dông kh«ng ngõng hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn trë thµnh h×nh thøc tÝn dông ng©n hµng. TÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ chuyÓn nh−îng vèn gi÷a ng©n hµng víi c¸c chñ thÓ kinh tÕ kh¸c trong xL héi, trong ®ã ng©n hµng gi÷ vai trß võa lµ ng−êi ®i vay võa lµ ng−êi cho vay. 1.3. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Th«ng qua ho¹t ®éng tÝn dông, c¸c ng©n hµng huy ®éng vµ tËp trung ®−îc c¸c kho¶n vèn tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi ch−a cã nhu cÇu sö dông cña ng©n s¸ch nhµ n−íc, cña c¸c tæ chøc, cña c¸c tÇng líp d©n c− trªn quy m« toµn xL héi. Do ®ã, ng©n hµng cã ®−îc mét nguån vèn tÝn dông dåi dµo ®Ó ®Çu t− cho c¸c ngµnh kinh tÕ, ®Ó phôc vô nhu cÇu ®Çu t− cña toµn xL héi. Nh− vËy, sù ra ®êi cña ng©n hµng cïng víi sù xuÊt hiÖn cña tÝn dông ng©n hµng lµ hÕt søc cÇn thiÕt vµ cã vai trß to lín trong viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ xL héi, nã ®−îc thÓ hiÖn trªn c¸c ph−ong diÖn: 1.3.1. TÝn dông ng©n hµng ®¸p øng vèn ®Ó duy tr× qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt, ®ång thêi ®Çu t− ph¸t triÓn kinh tÕ. Do qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt xL héi lµ th−ßng xuyªn vµ liªn tôc nªn nhu cÇu vÒ vèn th−êng xuyªn ë møc ®é cao. Trong khi ®ã l¹i cã tæ chøc, c¸ nh©n cã nguån vèn nhµn rçi t¹m thêi trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. §©y lµ mét vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt sao cho hµi hoµ, c¶ hai bªn ®Òu cã lîi. Bªn cÇn vèn th× cã thÓ vay ®−îc vèn víi chi phÝ thÊp vµ kÞp thêi ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc cña m×nh, bªn cã vèn th× thu ®−îc kho¶n lîi trong thêi gian m×nh kh«ng dïng tíi kho¶n vèn ®ã. Ho¹t ®éng tÝn dông ra ®êi biÕn c¸c nguån vèn tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi trong xL héi thµnh nh÷ng nguån vèn ®−a vµo ho¹t ®éng kinh doanh cã hiÖu qu¶ cho c¸c doanh nghiÖp trong c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt kinh doanh còng nh− phôc vô cho mäi tÇng líp d©n c− khi cÇn vèn. Cïng víi nguån lù c s½n cã, doanh nghiÖp ®−a vµo s¶n xuÊt, phôc vô s¶n xuÊt vµ thóc ®Èy s¶n xuÊt, l−u th«ng, ®Èy nhanh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt më réng. MÆt kh¸c, viÖc cung øng vèn kÞp thêi cña tÝn dông ng©n hµng ®L ®¸p øng ®−îc nhu cÇu vèn quay vßng (l−u ®éng), vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®−îc liªn tôc vµ cã thÓ øng dông ®−îc c«ng nghÖ khoa häc kü thuËt thóc ®Èy s¶n xuÊt. ViÖc ph©n phèi l¹i vèn tÝn dông ®L gãp phÇn cung cÊp, ®iÒu hoµ vèn khiÕn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®−îc tr«i ch¶y. Ngoµi ra, tÝn dông cßn lµ cÇu nèi gi÷a tiÕt kiÖm vµ ®Çu t−. TÝn dông lµ ®éng lùc kÝch thÝch tiÕt kiÖm, ®ång thêi lµ ph−¬ng tiÖn ®¸p øng nhu cÇu vèn cho ®Çu t− ph¸t triÓn kinh tÕ. 4 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Th«ng qua tÝn dông c¸c nguån vèn ®−îc tËp trung vµ c¸c nguån vèn ®ã ®−îc ®−a vµo qu¸ trÝnh s¶n xuÊt kinh doanh. §iÒu nµy khiÕn ®Çu t− cho nÒn kinh tÕ ®−îc më réng gãp phÇn thóc ®Èy, kÝch thÝch t¨ng tr−ëng kinh tÕ. 1.3.2. TÝn dông ng©n hµng lµ c«ng cô thóc ®Èy qu¸ tr×nh tËp trung vèn vµ tËp trung s¶n xuÊt. TÝn dông th«ng qua viÖc ho¹t ®éng ®i vay ®Ó cho vay, lµm nhiÖm vô ®−a vèn tõ n¬i thõa ®Õn n¬i thiÕu. Nguån vèn tÝn dông ®−îc h×nh thµnh tõ: nguån vèn tiÒn tÖ t¹m thêi nhµn rçi ®−îc gi¶i phãng ra khái qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi kh¸c trong xL héi. Nã lµ ho¹t ®éng quan träng cña ng©n hµng, nã t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng ®Çu t− vµo c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ. Bªn c¹nh ®ã, viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm trong nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng lu«n ph¶i ®¸p øng nhu cÇu ng−êi tiªu dïng: mÉu mL, chÊt l−îng, gi¸ c¶ hîp lÝ,… §iÒu nµy ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®æi míi d©y chuyÒn c«ng nghÖ, khoa häc kü thuËt ®Ó ®−a vµo s¶n xuÊt, tõ ®ã thóc ®Èy nhu cÇu vÒ vèn ngµy cµng t¨ng lªn. §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy hîp lÝ vµ cã hiÖu qu¶ th× tÝn dông ng©n hµng lµ c«ng cô quan träng. TÝn dông ng©n hµng kh«ng chØ ®¸p øng nhu cÇu vÒ vèn cña nÒn kinh tÕ mµ cßn gióp c¸c doanh nghiÖp ph¸t huy ®−îc thÕ m¹nh vÒ kü thuËt, lao ®éng,… cña m×nh. Trong qu¸ tr×nh ®Çu t−, tÝn dông ch−a d¶i ®Òu cho mäi chñ thÓ cã nhu cÇu mµ viÖc ®Çu t− ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch tËp trung chñ yÕu vµo nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh cã hiÖu qu¶. §Çu t− tËp trung lµ qu¸ tr×nh tÊt yÕu võa ®¶m b¶o tr¸nh rñi ro, võa thóc ®Èy ®−îc qu¸ tr×nh t¨ng tr−ëng kinh tÕ. 1.3.3. TÝn dông ng©n hµng thóc ®Èy qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn hµng ho¸, tiÒn tÖ, ®iÒu tiÕt trong l−u th«ng vµ kiÓm so¸t l¹m ph¸t. Chóng ta cÇn ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng, nÕu kh«ng cã sù tham gia cña tÝn dông th× c¸c kho¶n vèn tiÒn tÖ nhµn rçi cña c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi kh¸c trong xL héi sÏ kh«ng ®−îc sö dông mét c¸ch thÝch ®¸ng cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt, l−u th«ng hµng ho¸ vµ phôc vô c¸c nhu cÇu kh¸c cña xL héi. Song, trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ lu«n lu«n tån t¹i c¸c ho¹t ®éng tÝn dông nªn c¸c kho¶n tiÒn nhµn rçi b»ng nhiÒu h×nh thøc ®L ®−îc huy ®éng l¹i ®Ó ®Çu t− cho nÒn kinh tÕ vµ phôc vô nhu cÇu kh¸c cña xL héi vµ d©n c−. Sù gÆp gì gi÷a cung vµ cÇu vÒ vèn ®−îc thùc hiÖn th«ng qua thÞ tr−êng nµy, nh÷ng n¬i ®ang cã vèn tiÒn tÖ t¹m thêi thõa ®−îc ®iÒu chuyÓn ®Õn nh÷ng n¬i cÇn bæ sung vÒ vèn nhê vµo ho¹t ®éng tÝn dông cña c¸c c¬ quan ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian. ViÖc ®iÒu hoµ vèn tÝn dông trong nÒn kinh tÕ kh«ng chØ lµ gi¶i quyÕt mèi quan hÖ cung cÇu vÒ vèn trong nÒn kinh tÕ mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó më réng ph¹m vi thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt vµ h¹n chÕ viÖc sö dông tiÒn mÆt, tõ ®ã tiÕt kiÖm ®−îc chi phÝ l−u th«ng cho xL héi, gãp phÇn vµo viÖc ®iÒu hoµ vµ æn ®Þnh l−u th«ng tiÒn tÖ, ®ång thêi kiÓm so¸t ®−îc l¹m ph¸t. 5 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 1.3.4. TÝn dông ng©n hµng t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn c¸c quan hÖ kinh tÕ víi n−íc ngoµi. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi n−íc ®Òu g¾n liÒn víi thÞ tr−êng thÕ giíi, nÒn kinh tÕ “®ãng” cña c¸c n−íc tr−íc kia nay ®L nh−êng chç cho nÒn kinh tÕ “më” ph¸t triÓn. TÝn dông ng©n hµng lµ mét trong c¸c biÖn ph¸p tèt nhÊt gióp c¸c n−íc t¨ng c−êng mèi quan hÖ kinh tÕ. TÝn dông ®−îc më réng sÏ kÐo theo quan hÖ ®Çu t− trong nÒn kinh tÕ t¨ng khiÕn cho c¸c quan hÖ th−¬ng m¹i kh¸c còng t¨ng theo. Quan hÖ tÝn dông lµ tiÒn ®Ò ®Ó thùc hiÖn c¸c quan hÖ kinh tÕ kh¸c. Th«ng qua qu¸ tr×nh nhËn vµ cho vay, tµi trî, xuÊt nhËp khÈu cña c¸c n−íc cÊp tÝn dông còng nh− c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c còng tham gia trùc tiÕp vµo quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ. §ång thêi tÝn dông ng©n hµng thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, thóc ®Èy s¶n xuÊt trong n−íc ph¸t triÓn vµ lµm mèi quan hÖ gi÷a c¸c n−íc trë nªn tèt ®Ñp. 2. Vai trß, nhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay. Cho vay lµ mét h×nh thøc cÊp tÝn dông, theo ®ã tæ chøc tÝn dông giao cho kh¸ch hµng sö dông mét kho¶n tiÒn ®Ó sö dông vµo môc ®Ých vµ thêi gian nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn víi nguyªn t¾c cã hoµn tr¶ c¶ gèc vµ lLi. Do ®ã, ®Ó cã tÝnh ph¸p lý cña nh÷ng kho¶n cÊp tÝn dông nµy ®L ®−îc ph¶n ¸nh trªn c¸c chøng tõ cña kÕ to¸n cho vay vµ c¸c chøng tõ nµy ®−îc ph¸p luËt thõa nhËn. KÕ to¸n cho vay lµ viÖc ghi chÐp, ph¶n ¸nh b»ng con sè cña tÊt c¶ c¸c kho¶n cho vay, thu nî,.. thuéc nghiÖp vô tÝn dông ng©n hµng. 2.1. Vai trß cña kÕ to¸n cho vay. KÕ to¸n cho vay gi÷ vÞ trÝ quan träng trong nghiÖp vô kÕ to¸n ng©n hµng, v× kÕ to¸n cho vay tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh cho vay. Bªn c¹nh ®ã, kÕ to¸n cho vay cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp, tæ chøc kinh tÕ, d©n c−,… nh÷ng kh¸ch hµng cã quan hÖ tÝn dông víi ng©n hµng, nh−ng th«ng tin vÒ qu¸ tr×nh cho vay, thu nî, thu lLi, thêi h¹n cho vay, lLi xuÊt,… mét c¸ch nhanh chãng vµ chÝnh x¸c. §ång thêi kÕ to¸n cho vay gióp cho ban lLnh ®¹o ng©n hµng n¾m ®−îc c¸c th«ng tin, sè liÖu vÒ d− nî cho vay, doanh sè thu nî, thu lLi, doanh sè cho vay, t×nh h×nh vÒ nî khoanh, nî ®äng, t×nh h×nh nî qu¸ h¹n,… mét c¸ch chÝnh x¸c. Tõ ®ã, ban lLnh ®¹o ng©n hµng cã ph−¬ng h−íng chØ ®¹o, ®iÒu hµnh cho phï hîp nh»m ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu ®Ò ra: an toµn, lµnh m¹nh vµ lîi nhuËn trong ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. KÕ to¸n cho vay gióp ng©n hµng ®¸nh gi¸ ®−îc kh¶ n¨ng hÊp thô vèn cña c¸c doanh nghiÖp nh− thÕ nµo: doanh nghiÖp sö dông vèn cã hiÖu qu¶ hay kh«ng, cã ®óng môc ®Ých kh«ng,… ®Ó tõ ®ã ®¸nh gi¸ ®−îc doanh nghiªp, gióp ng©n hµng cã nh÷ng chiÕn l−îc ®Çu t− phï hîp vµ cã hiÖu qu¶. Th«ng qua viÖc ghi chÐp qu¸ tr×nh cho vay, thu nî, l−u hå s¬, theo dâi kú tr¶ nî hµng ngµy,… kÕ to¸n cho vay cßn lµ c«ng cô ®Ó ®¶m b¶o an toµn kho¶n vèn cho vay, b¶o vÖ an toµn l−îng tµi s¶n lín cña ng©n hµng. 2.2. NhiÖm vô cña kÕ to¸n cho vay. KÕ to¸n cho vay ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô cña m×nh: 6 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp - KÕ to¸n cho vay tr−íc khi gi¶i ng©n (ph¸t tiÒn) ph¶i kiÓm tra, kiÓm so¸t hå s¬ cho vay. - KÕ to¸n cho vay thùc hiÖn viÖc ghi chÐp, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh cho vay, thu nî, thu lLi,… - KÕ to¸n cho vay tÝnh vµ thu lLi ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c ®Ó ®¶m b¶o thu nhËp cho ng©n hµng vµ quyÒn lîi kh¸ch hµng. - KÕ to¸n cho vay cã tr¸ch nhiÖm qu¶n lý toµn bé hå s¬ vay cña kh¸ch hµng gåm hå s¬ ph¸p lý ( lµ c¸c lo¹i giÊy tê minh chøng kh¸ch hµng cã ®ñ t− c¸ch ph¸p lý ®Ó thiÕt lËp quan hÖ vay vèn víi ng©n hµng) vµ hå s¬ vay vèn, theo dâi kú h¹n nî ®Ó thu håi nî kÞp thêi, ®Çy ®ñ. Cïng víi bé phËn tÝn dông, kÕ to¸n cho vay qu¶n lý c¸c kho¶n cho vay ®em l¹i hiÖu qu¶ cao. KÕ to¸n cho vay cung cÊp vÒ th«ng tin, sè liÖu vÒ nh÷ng mãn vay qu¸ h¹n, s¾p ®Õn h¹n thu håi ®Ó c¸n bé tÝn dông cã kÕ ho¹ch ®«n ®èc thu håi nî kÞp thêi. KÕ to¸n cho vay cïng víi c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ng©n hµng kh¸c th«ng qua ho¹t ®éng cña m×nh gióp ng©n hµng thùc hiÖn tèt chøc n¨ng kinh doanh. Víi vai trß quan träng cña m×nh, hÖ thèng kÕ to¸n ng©n hµng nãi chung vµ kÕ to¸n cho vay nãi riªng cÇn ®−îc hoµn thiÖn h¬n ®Ó ®¸p øng ®−îc nh÷ng ®ßi hái ngµy cµng cao cña ngµnh ng©n hµng vµ nÒn kinh tÕ. 3. C¸c ph−¬ng thøc cho vay. 3.1. Ph−¬ng thøc cho vay. Thêi h¹n cho vay cña tÝn dông ng©n hµng còng phong phó vµ ®a d¹ng. Nã cã thÓ cung cÊp c¸c kho¶n tÝn dông: ng¾n h¹n, trung h¹n, còng cã thÓ cho vay dµi h¹n tuú vµo nhu cÇu vµ ®iÒu kiÖn cña kh¸ch hµng cÇn nguån vèn (Theo quyÕt ®Þnh 1672/2001/Q§-NHNN ngµy 31/12/2001 vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ cho vay cña tæ chøc tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng). Cã 9 ph−¬ng thøc cho vay sau ®©y. 3.1.1 Ph−¬ng thøc cho vay tõng lÇn. Ph−¬ng thøc cho vay tõng lÇn ¸p dông ®èi víi kh¸ch hµng cã nhu cÇu vay vèn tõng lÇn. Mçi lÇn vay vèn, kh¸ch hµng vµ tæ chøc tÝn dông thùc hiÖn thñ tôc vay vèn cÇn thiÕt vµ kÝ hîp ®ång tÝn dông. Ph−¬ng thøc nµy th−êng ®−îc ¸p dông ®èi víi kh¸ch hµng kh«ng cã nhu cÇu vay th−êng xuyªn. Kh¸ch hµng cã vßng quay vèn l−u ®éng thÊp, kh¸ch hµng lµ c¸ thÓ. 3.1.2. Ph−¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông. Cho vay theo h¹n møc tÝn dông lµ c¸ch thøc cho vay b»ng c¸ch ng©n hµng x¸c ®Þnh cho kh¸ch hµng cña m×nh mét h¹n møc tÝn dông trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. §èi víi kh¸ch hµng s¶n xuÊt , kinh doanh tæng hîp th× ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng lµ tæng hîp ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng ®èi t−îng. Theo ®ã, ng©n hµng n¬i cho vay x¸c ®Þnh møc tÝn dông cho c¶ ph−¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doah tæng hîp. 7 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ph−¬ng thøc cho vay nµy ¸p dông cho kh¸ch hµng cã nhu cÇu vay vèn (th−êng xuyªn) víi ng©n hµng, kh¸ch hµng cã vßng quay vèn l−u ®éng cao. Trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông, thêi h¹n hiÖu lùc cña h¹n møc tÝn dông, mçi lÇn rót vèn vay kh¸ch hµng vµ ng©n hµng lËp giÊy nhËn nî kÌm theo c¸c chøng tõ phï hîp víi môc ®Ých sö dông vèn trong hîp ®ång tÝn dông, ®¶m b¶o d− nî kh«ng v−ît qu¸ h¹n møc tÝn dông ®L ký kÕt. 3.1.3 Ph−¬ng thøc cho vay theo dù ¸n ®Çu t−. Ph−¬ng htøc nµy ®−îc ¸p dông ®èi víi kh¸ch hµng vay vèn ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t− ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ c¸c dù ¸n ®Êu t− phôc vô ®êi sèng. Ng©n hµng cïng kh¸ch hµng cïng kÝ hîp ®ång tÝn dông vµ tho¶ thuËn møc vèn ®Çu t− duy tr× cho c¶ thêi gian ®Çu t− cña dù ¸n, ph©n ®Þnh c¸c kú tr¶ nî. Ng©n hµng thùc hiÖn gi¶i ng©n theo tiÕn ®é thùc hiÖn dù ¸n. Trong ph−¬ng thøc nµy, kÕ to¸n cho vay cã nhiÖm vô theo dâi, gi¸m s¸t kh¸ch hµng vay vèn kh«ng qu¸ h¹n møc mçi mét lÇn rót vèn vay kh¸ch hµng ph¶i lËp giÊy nhËn nî tiÒn vay, trong ph¹m vi møc vèn ®Çu t− ®L tho¶ thuËn kÌm theo c¸c chøng tõ xin vay phï hîp. 3.1.4. Cho vay hîp vèn. ViÖc cho vay hîp vèn thùc hiÖn theo quy chÕ ®ång tµi trî cña tæ chøc tÝn dông do Thèng ®èc Ng©n hµng nhµ n−íc ban hµnh v¨n b¶n h−íng dÉn vµ c¸c tho¶ thuËn gi÷a c¸c tæ chøc tham gia ®ång tµi trî. 3.1.5. Cho vay tr¶ gãp. Ph−¬ng thøc nµy khi cho vay, NHNo n¬i cho vay vµ kh¸ch hµng cïng tho¶ thuËn sè lLi tiÒn vay ph¶i tr¶ céng víi sè nî gèc ®−îc chia ra ®Ó tr¶ nî theo nhiÒu kú trong thêi h¹n cho vay. 3.1.6. Cho vay theo h¹n møc tÝn dông dù phßng. Khi cho vay theo ph−¬ng nµy th× ng©n hµng cho vay vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông: h¹n møc tÝn dông dù phßng thêi h¹n hiÖu lùc cña tÝn dông dù phßng: ng©n hµng cho vay cam kÕt ®¸p øng nguån vèn cho kh¸ch hµng b»ng ViÖt Nam ®ång hoÆc ngo¹i tÖ. Trong thêi gian hiÖu lùc cña hîp ®ång nÕu kh¸ch hµng kh«ng sö dông hoÆc sö dông kh«ng hÕt h¹n møc tÝn dông dù phßng, kh¸ch hµng vÉn ph¶i tr¶ phÝ cam kÕt tÝnh cho h¹nn møc tÝn dông dù phßng ®ã. Møc phÝ nµy ph¶i ®−îc tho¶ thuËn gi÷a kh¸ch hµng vµ NHNo n¬i cho vay. 3.1.7. Cho vay th«ng qua nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông. Ng©n hµng n¬i cho vay sÏ chÊp thuËn cho kh¸ch hµng sö dông sè vèn vay trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông ®Ó thanh to¸n tiÒn mua hµng ho¸, dÞch vô vµ rót tiÒn mÆt t¹i m¸y rót tiÒn tù ®éng. Ng©n hµng n¬i cho vay vµ kh¸ch hµng ph¶i tu©n thñ theo c¸c quy ®Þnh cña chÝnh phñ vµ ng©n hµng nhµ n−íc ViÖt Nam vµ theo h−íng dÉn cña NHNo ViÖt Nam vÒ ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông. Ph−¬ng thøc cho vay nµy th«ng qua nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông thùc hiÖn theo h−íng dÉn cña thèng ®èc NHNo ViÖt Nam. 8 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 3.1.8. Cho vay theo h¹n møc thÊu chi. Lµ viÖc cho vay mµ NHNo ViÖt Nam tho¶ thuËn b»ng v¨n b¶n chÊp thuËn cho kh¸ch hµng chi v−ît qu¸ sè tiÒn cã trªn tµi kho¶n thanh to¸n cña kh¸ch hµng phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña chÝnh phñ vµ NHNN ViÖt Nam vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n qua c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n. Ph−¬ng thøc nµy ®−îc thùc hiÖn theo h−íng dÉn cña Tæng gi¸m ®èc NHNo ViÖt Nam. 3.1.9. Ph−¬ng thøc cho vay kh¸c. 3.1.9.1. Cho vay l−u vô. Ph−¬ng thøc nµy chØ ¸p dông trong cho vay hé gia ®×nh c¸ nh©n, ë vïng chuyªn canh trång lóa vµ c¸c vïng xen canh trång lóa víi c¸c c©y trång ng¾n ngµy kh¸c. 3.1.9.2. C¸c ph−¬ng thøc cho vay kh¸c. Thùc hiÖn cô thÓ cña Tæng gi¸m ®èc NHNN ViÖt Nam khi ®−îc chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ chÊp thuËn. 4. Chøng tõ vµ tµi kho¶n dïng trong kÕ to¸n cho vay. 4.1. Chøng tõ kÕ to¸n cho vay. Chøng tõ dïng trong kÕ to¸n cho vay lµ nh÷ng chøng minh b»ng giÊy vÒ nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ®L ph¸t sinh vµ thùc sù hoµn thµnh vµ lµ c¬ së ®Ó h¹ch to¸n vµo sæ s¸ch kÕ to¸n vµ cËp nhËt vµo hÖ thèng m¸y tÝnh cña ng©n hµng. Chøng tõ kÕ to¸n cho vay gåm: Chøng tõ gèc: lµ lo¹i chøng tõ lµm c¨n cø ph¸p lý chøng minh mét nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh vµo hoµn thµnh. Chøng tõ gèc ®−îc lËp ngay khi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµ hoµn thµnh. Chøng tõ ghi sæ: lµ chøng tõ ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh vµo sæ s¸ch kÕ to¸n. Chøng tõ ghi sæ ®−îc lËp trªn c¬ së chøng tõ gèc hoÆc chøng tõ gèc kiªm chøng tõ ghi sæ . C¸c giÇy tê trong quan hÖ tÝn dông ®ßi hái ph¶i cã ®Çy ®ñ tÝnh ph¸p lý ®−îc thÓ hiÖn trªn chøng tõ kÕ to¸n cho vay lµ c¸c yÕu tè x¸c ®Þnh quyÒn chñ thÓ cho vay cña ng©n hµng chØ lµ ng−¬i chÞu tr¸ch nhiÖm nhËn nî vµ cam kÕt tr¶ gèc vµ lLi ®óng h¹n cho ng©n hµng. 4.2. Tµi kho¶n dïng trong kÕ to¸n cho vay. §Ó ph¶n ¸nh nghiÖp vô cho vay thuéc tµi s¶n cã cña ng©n hµng, tµi kho¶n dïng ®Ó ghi chÐp, ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn cho vay cña ng©n hµng ®èi víi ng−êi vay ®ång thêi ghi chÐp, ph¶n ¸nh sè tiÒn ng−êi vay tr¶ nî ng©n hµng theo nh÷ng kú h¹n nhÊt ®Þnh. øng víi mçi ph−¬ng thøc cho vay cã tµi kho¶n kh¸c nhau. TµI kho¶n ph¶n ¸nh nghiÖp vô cho vay TK 21:cho vay c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n trong n−íc. TµI kho¶n nµy ph¶n ¸nh sè tiÒn (sè tiÒn ®ång viÖt nam vµ ngo¹i tÖ) tæ chøc tÝnh dông cho tæ chøc c¸ nh©n trong n−íc vay: 211: cho vay ng¾n han b»ng ®ång viÖt nam . 9 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 212: cho vay trung han b»ng ®ång viÖt nam . 213: cho vay dµI h¹n b»ng viÖt nam ®ång. 214: cho vay ng¾n han b»ng ngo¹i tÖ . 215: cho vay trung han b»ng ngo¹i tÖ. 216: cho vay dµI h¹n b»ng ngo¹i tÖ . tµI kho¶n :211 dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè tiÒn dång viÖt nam cña tæ chøc tÝn dông cho c¸c tæ chøc kinh tÕ, c¸ nh©n trong n−íc vay. TK: 211cã c¸c tµI kho¶n cÊp 3 sau: 2111: nî cho vay trong h¹n vµ ®−îc gia h¹n nî. 2112: nî qu¸ h¹n ®Õn 180 ngµy cã kh¶ n¨ng thu håi . 2113: nî qu¸ h¹n tõ 181 ngµy ®Õn 360 ngµy cã kh¶ n¨ng thu håi . 2118: nî khã ®ßi. C¸c tµI kho¶n nµy ding ®Ó ho¹ch to¸n sè tiÒn, tæ chøc tÝn dông cho c¸c tæ chøc kinh tÕ c¸ nh©n trong n−íc vay ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµI h¹n. KÕt cÊu tµI kho¶n: TK : 2111, 2112, 2113, cã kÕt cÊu gièng nhau. Bªn nî: ph¶n ¸nh sè tiÒn tæ chøc tÝn dông cho kh¸ch hµng vay ®ang nî trong h¹n hoÆc ®L ®−îc gia h¹n nî. Bªn cã : ph¶n ¸nh sè tiÒn kh¸ch hµng tr¶ nî gèc . :ph¶n ¸nh sè tiÒn chuyÓn nî qu¸ h¹n . D− nî :ph¶n ¸nh sè tiÒn tæ chøc cho vay ®ang trong h¹n. KÕt cÊu tµI kho¶n :2118 nî khã ®ßi( nî qu¸ h¹n) . TµI kho¶n nµy ph¶n ¸nh sè tiÒn kh¸ch hµng ®ang nî qu¸ h¹n tõ 186 ngµy dÕn 360 ngµy: Bªn nî: ph¶n ¸nh ph¸t sinh t¨ng sè tiÒn kh¸ch hµng ®ang nî qu¸ h¹n ®Ó chuyÓn tõ tµI kho¶n nî trong han hoÆc nî qu¸ h¹n ë cÊp thÊp sang . Bªn cã: ph¶n ¸nh sè tiÒn kh¸ch hµng tr¶ nî qu¸ h¹n hoÆc nî khã ®ßi Ph¶n ¸nh sè tiÒn chuyÓn sang cÊp cao h¬n. D− nî : ph¶n ¸nh sè tiÒn nî qu¸ h¹n mµ kh¸ch hµng ch−a thanh to¸n ®−îc. TµI KHO¶N :217 tiÒn lLI céng dån dù thu. TµI kho¶n dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè lLI céng dån tinhs trªn tµI kho¶n tiÒn cho vay c¸c tæ chøc kinh tÕ c¸c c¸ nh©n trong n−íc mµ tæ chøc tÝn dông sÏ ®−îc nhËn khi ®Õn h¹n. ViÖc h¹ch to¸n trªn tµI kho¶n tiÒn lLI céng dån, tæ chøc tÝn dông tÝnh trªn c¸c tµI kho¶n tiÒn cho vay th× kh«ng quan y©m tíi viÖc liÖu tiÒn ®L ®−îc nhËn hay ch−, mµ thu nhËp lLI ®−îc h¹ch to¸n khi ph¸t sinh ®−îc ghi nhËn trong k× tÝnh lLI(trªn c¬ së trÝch tr−íc) ®Ó ®¶m b¶o c¸c b¸o c¸o tµI chÝnh sÏ ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thu nhËp ®óng ®¾n cña tæ chøc tÝn dông trong mét thêi kú kÕ to¸n x¸c ®Þnh b»ng viÖc thÝch øng chi phÝ víi c¸c thu nhËp ®−îc t¹o ra. TµI kho¶n :217 cã c¸c tµI kho¶n cÊp 3 2171: tiÒn lLI céng dån tõ cho vay ng¾n han b»ng ®ång VN. 10 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 2172: tiÒn lLI céng dån tõ cho vay trung vµ dµI h¹n b»ng ®ång VN 2173: tiÒn lLI céng dån tõ cho vay ng¾n h¹n b»ng ngo¹i tÖ . 2174: tiÒn lLI céng dån tõ cho vay trung vµ dµI h¹n b»ng ngo¹i tÖ . kÕt cÊu : Bªn nî: ph¶n ¸nh sè tiÒn lLI tÝnh céng dån Bªn cã : ph¶n ¸nh sè tiÒn lLI kh¸ch hµng vay tiÒn tr¶ Ph¶n ¸nh sè tiÒn lLI ®Õn kú h¹n mµ kh«ng nhËn ®−îc(trong ,mét thêi gian theo qui ®Þnh ) chuyÓn sang lLI ch−a thu ®−îc. D− nî : ph¶n ¸nh sè lLI tiÒn cho vay mµ tæ chøc tÝn dông ch−a ®−îc thanh to¸n . TµI kho¶n : 219 dù phßng ph¶I thu khã ®ßi . TµI kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh viÖc lËp dù phßng vµ xö lý c¸c kho¶n dù phßng vÒ c¸c kho¶n cho c¸c tæ chøc kinh tÕ c¸ nhan vay vµ cã kh¶ n¨ng kh«ng ®ßi ®−îc vµo cuèi niªn ®é kÕ to¸n. Trong thùc tÕ ho¹t ®éng kinh doanh cã nh÷ng kho¶n cho vay mµ ng−êi vay kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî. C¸c kho¶n bªn nî cña nh÷ng kh¸ch hµng nµy gäi lµ nî ph¶I thu khã ®ßi. ®Ó dÒ phßng nh÷ng tæn thÊt vÒ c¸c kháan ph¶I thu khã ®ßi cã thÓ x¶y ra. H¹n chÕ nh÷ng ®ét biÕn vÒ kÕt qu¶ kinh doanh trong kú h¹ch to¸n tæ chøc tÝn dông ph¶I trÝch tõ chi phÝ ®Ó lËp ra kho¶n dù phßng cho c¸c kho¶n nî ph¶I thu khã ®ßi . ®èi víi nh÷ng kho¶n ph¶I thu khã ®ßi kÐo dµI trong nhiÒu n¨m, tæ chøc tÝn dông ®L cè g¾ng lµm mäi biÖn ph¸p ®Ó thu nî mµ vÉn kh«ng thu ®−îc kh¸ch hµng vay thùc sù kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n th× doanh nghiÖp cã thÓ xo¸ c¸c kho¶n nîj ph¶I thu khã ®oi trong sæ kÕ to¸n vµ chuyÓn ra theo dâi ë tµI kho¶n 97(nî khã ®ßi ®L xö lý). Trong tr−¬pngf hîp thu ®−îc nî sÏ h¹ch to¸n vµo tµI kho¶n 79 c¸c kho¶n thu nhËp bÊt th−êng . kÕt cÊu tµI kho¶n: bªn cã: ph¶n ¸nh sè tiÒn dù phßng c¸c kho¶n ph¶I thu khã ®ßi tÝnh vµo chi phÝ . Bªn nî: ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶I thu khã ®ßi khong thu ®−îc phai xö lý xo¸ nî . KÕt chuyÓn sè chªng lªch vÒ dù phßng ph¶I thu khã ®ßi ®Lc lËp kh«ng sö dông cßn l¹i ®Õn cuèi niªn ®é kÕ to¸n lín h¬n sè ph¶I trÝch lËp dù phßng cho niªn ®ä sau . D− cã: ph¶n ¸nh sè dù phßng c¸c kho¶n ph¶I thu cßn l¹i cuèi kú. 5. Quy tr×nh kÕ to¸n cho vay – thu nî. Chóng ta sÏ nghiªn cøu chñ yÕu hai ph−¬ng thøc cho vay : 5.1. Ph−¬ng thøc cho vay tõng lÇn. 5.1.1. KÕ to¸n giai ®o¹n cho vay. Khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu vay vèn, lµm giÊy tê ®Ò nghÞ vay vèn göi tíi ng©n hµng ®Ó tr×nh bµy lý do xin vay. Do vËy, ng©n hµng cã c¨n cø ®Ó xem xÐt, tÝnh to¸n quyÕt ®Þnh cho vay vµ lËp hîp ®ång tÝn dông. NÕu ®L ®−îc gi¸m 11 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp ®èc (ng−êi nhËn uû quyÒn gi¸m ®èc) ký duyÖt cho vay th× bé phËn tÝn dông chuyÓn hå s¬ cho bé phËn kÕ to¸n thùc hiÖn h¹ch to¸n vµ gi¶i ng©n. Khi ®ã bé phËn kÕ to¸n kiÓm tra l¹i bé hå s¬ vµ h−íng dÉn kh¸ch hµng lËp c¸c chøng tõ kÕ to¸n, gi¶i ng©n theo quy tr×nh quy ®inh, ghi chÐp ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè trªn chøng tõ. Nî: tµi kho¶n cho vay. Cã: tµi kho¶n tiÒn mÆt tai quü(nÕu cho vay b»ng tiÒn mÆt). hoÆc tµi kho¶n tiÒn göi cña ng−êi vay (thanh to¸n b»ng chuyÓn kho¶n). NÕu c¸c mãn vay cã tµi s¶n cÇm cè, thÕ chÊp th× kÕ to¸n ph¶i ghi nhËp vµo tµi kho¶n ngo¹i b¶ng. 5.1.2. KÕ to¸n giai ®o¹n thu nî, thu lHi. KÕ to¸n viªn gi÷ vµ theo dâi c¸c tµi kho¶n cña tõng ®¬n vÞ vay vèn qua sæ chi tiÕt. Khi hoµn thµnh hîp ®ång tÝn dông, ®−îc gi¶i ng©n. Hîp ®ång tÝn dông ®−ìc l−u tr÷ trong hå s¬ vay ®Ó theo dâi vµ thu håi nî ®ång thêi ®−îc s¾p xÕp mét c¸ch khoa häc vµ theo dâi chÆt chÏ kú h¹n tr¶ nî. §Æc ®iÓm cña ph−¬ng thøc cho vay tõng lÇn : Mçi lÇn vay ®Òu ®−îc x¸c ®Þnh thêi h¹n tr¶ cuèi cïng. Do ®ã , ng−êi vay ph¶i cã tr¸ch nhiÖm tr¶ nî ng©n hµng khi ®Õn h¹n. Trong tr−êng hîp ®Õn h¹n cuèi cïng mµ ng−êi vay kh«ng tr¶ ®ñ nî cho ng©n hµng th× kÕ to¸n sÏ trÝch tõ tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng (nÕu cã) ®Ó thu nî. NÕu tr−êng hîp ng−êi vay kh«ng cã tµi kho¶n tiÒn göi hoÆc tµi kho¶n tiÒn göi ®L hÕt sè d− còng ch−a ®ñ tr¶ nî vµo kho¶n vay ®ã kh«ng ®−îc ng©n hµng ra h¹n nî, kÕ to¸n sÏ lµm thñ tôc chuyÓn sang tµi kho¶n nî qu¸ h¹n. C¸c bµi to¸n ph¶n ¸nh khi thu nî - Thu nî cÈ gèc vµ lLi cïng mét thêi ®iÓm th× h¹ch to¸n. Nî: tµi kho¶n tiÒn mÆt hoÆc tiÒn göi cña ng−êi vay (phÇn gèc vµ lLi). Cã: tµi kho¶n cho vay cña ng−êi vay (gèc). tµi kho¶n thu nhËp cña ng©n hµng (tiÓu kho¶n thu lai cho vay). - Thu nî gèc vµ lLi kh«ng cïng thêi ®iÓm. Thu theo ph−¬ng ph¸p tÝch sè, thu lLi hµng th¸ng theo sè d− nî tµi kho¶n cho vay. Do vËy viÖc thu nî, thu lLi sÏ ®−îc h¹ch to¸n ë c¸c ®iÓm kh¸c nhau: - H¹ch to¸n giai ®o¹n thu lLi. Nî: tµi kho¶n tiÒn mÆt t¹i quü (nÕu thu b»ng tiÒn mÆt). tµi kho¶n tiÒn göi cña ng−êi vay(nÕu thu b»ng chuyÓn kho¶n). Cã: tµi kho¶n thu nhËp cña ng©n hµng (tiÓu kho¶n thu lLi). - H¹ch to¸n giai ®o¹n thu lîi gèc. Nî: tµi kho¶n tiÒn mÆt tai quü (nÕu thu b»ng tiÒn mÆt). tµi kho¶n tiÒn göi cña ng−êi vay (nÒu thu b»ng chuyÓn kho¶n). Cã: tµi kho¶n cho vay cña ng−êi vay. 5.1.3. KÕ to¸n giai ®o¹n chuyÓn nî qu¸ h¹n. Khi ®Õn kú h¹n cuèi cïng tr¶ nî gèc hoÆc lLi trong thêi h¹n cho vay ®L tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông, nÕu kh¸ch hµng kh«ng tr¶ ®−îc ®óng h¹n sè nî gèc hoÆc lLi ph¶i tr¶ cña kú h¹n ®ã vµ kh«ng ®−îc ng©n hµng n¬i cho 12 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp vay chÊp thuËn chuyÓn sè nî gèc hoÆc lLi ch−a ®−îc sang kú tiÕp theo th× kÕ to¸n sÏ lµm thñ tôc chuyÓn toµn bé sè d− nî sang tµi kho¶n nî qu¸ h¹n. Khi chuyÓn nî qua h¹n kÕ to¸n h¹ch to¸n ghi: Nî: tµi kho¶n qu¸ h¹n. Cã: tµi kho¶n cho vay cña ng−êi vay. Xö lý khi chuyÓn nî qu¸ h¹n . Trong tr−êng hîp ch−a tr¶ hÕt lLi th× ng©n hµng sau khi tÝnh lLi h¹ch to¸n ngo¹i b¶ng: ghi nhËp tµi kho¶n “lLi ch−a thu” vµ theo dâi khi nµo tµi kho¶n kh¸ch hµng cã tiÒn th× thu håi. Khi h¹ch to¸n ngo¹i b¶ng: xuÊt tµi kho¶n “lLi ch−a thu” ®ång thêi néi b¶ng ghi: Nî: tµi kho¶n tiÒn göi cña ng−êi vay (phÇn lLi). Cã: tµi kho¶n thu nhËp cña ng©n hµng (tiÓu kho¶n thu lLi cho vay). Khi thu håi nî, kÕ to¸n cho vay ph¶i xo¸ nî trªn khÕ −íc vay tiÒn. Nh÷ng khÕ −íc thu hÕt nî khi xo¸ xong sÏ ®ãng thµnh lËp riªng. Nh÷ng khÕ −íc chØ thu mét phÇn th× l−u l¹i hå s¬ vay vèn cña ng−êi vay ®Ó tiÕp tôc theo dâi. KhÕ −íc chuyÓn nî qua h¹n sÏ l−u ë hå s¬ nî qu¸ h¹n. 5.2. Ph−¬ng thøc cho vay theo h¹n møc tÝn dông. 5.2.1. KÕ to¸n giai ®o¹n cho vay. KÕ to¸n ph¸t tiÒn vay c¨n cø vµo h¹n møc tÝn dông ®L ®−îc tho¶ thuËn gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng. Trong ph¹m vi cña h¹n møc thêi h¹n hiÖu lùc cña tÝn dông vµ mçi lÇn rót tiÒn kh¸ch hµng lËp giÊy nhËn nî, kÌm theo chøng tõ xin vay phï hîp. Nh− vËy, tr¸ch nhiÖm cña kÕ to¸n lµ ph¶i theo dâi chÆt chÏ d− nî trªn tµi kho¶n cho vay ®Ó d− nî kh«ng v−ît qu¸ h¹n møc hîp ®ång tÝn dông ®L ký, trong kú. KÕ to¸n cho vay sau khi kiÓm tra tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p cña chøng tõ vµ ®èi chiÕu víi h¹n møc tÝn dông nÕu hîp lÖ th× c¨n cø vµo chøng tõ ®Ó h¹ch to¸n. Nî: tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc. Cã: tµi kho¶n tiÒn mÆt t¹i quü (nÕu cho vay b»ng tiÒn mÆt). tµi kho¶n ng−êi thu h−íng (nÕu thanh to¸n cïng ng©n hµng). tµi kho¶n thanh to¸n qua l¹i gi÷a c¸c ng©n hµng (nÕu thanh to¸n kh¸c ng©n hµng). 5.2.2. KÕ to¸n giai ®o¹n thu nî, thu lCi. Ph−¬ng thøc cho vay theo h¹n møc th× viÖc tr¶ nî cña kh¸ch hµng dùa vµo vßng quay vèn tÝn dông hoÆc kh¸ch hµng tr¶ theo th¸ng ®L tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông. §¬n vÞ vay ph¶i nép tiÒn b¸n hµng còng nh− c¸c kho¶n thu nhËp kh¸c. Bªn cã cña tµi kho¶n cho vay ®Ó tr¶ nî ng©n hµng. Khi hÕt th¸ng, kh¸ch hµng kh«ng hoµn tr¶ ®−îc nî ®ång thêi kh«ng ®−îc xÐt ®Ó chuyÓn sang thu tiÕp ë th¸ng kÕ tiÕp th× kÕ to¸n chuyÓn sè tiÒn cßn nî sang tµi kho¶n nî qu¸ h¹n vµ ¸p dông lLi suÊt nî qu¸ h¹n. -Thu nî gèc : 13 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp H¹ch to¸n thu nî gèc theo sè tiÒn b¸n hµng cña ®¬n vÞ nép vµo ng©n hµng. Nî: tµi kho¶n tiÒn mÆt t¹i quü (thu b»ng tiÒn mÆt). Cã: tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc. hoÆc Nî: tµi kho¶n trung gian cña ng−êi chi tr¶ (thu chuyÓn kho¶n, thanh to¸n cïng ng©n hµng). : tµi kho¶n thanh to¸n qua l¹i gi÷a c¸c ng©n hµng (thu chuyÓn kho¶n, thanh to¸n kh¸c ng©n hµng). Cã: tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc. Nguyªn t¾c: Ng©n hµng chØ thu nî trong ph¹m vi sè tiÒn ng©n hµng ®L cho kh¸ch hµng vay. §èi víi ®¬n vÞ vay theo hai tµi kho¶n th× ng©n hµng chØ thu nî trong ph¹m vi d− nî cña tµi kho¶n cho vay. Trong tr−êng hîp ®¬n vÞ vay ®L tr¶ hÕt nî råi th× sè tiÒn b¸n hµng cña ®¬n vÞ sÏ ghi vµo bªn cã cña tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n cña ®¬n vÞ. Khi ®ã, trong tµi kho¶n ®L cã sè d− (®¬n vÞ göi vèn vµo ng©n hµng), lóc nµy ng©n hµng sÏ tÝnh vµ tr¶ lLi suÊt phï hîp. - TÝnh vµ thu lLi: §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng vay theo tµi kho¶n cho vay h¹n møc tÝn dông th× viÖc thu lLi ®−îc tiÕn hµnh hµng th¸ng theo ph−¬ng ph¸p tÝch sè, còng cã thÓ thu tõ tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n ®Ó thu hoÆc kh¸ch hµng nép tiÒn mÆt. ViÖc h¹ch to¸n ®−îc thùc hiÖn: Nî: tµi kho¶n tiÒn mÆt t¹i quü (thu b»ng tiÒn mÆt). Cã: tµi kho¶n thu nhËp cña ng©n hµng. hoÆc Nî: tµi kho¶n tg cña ng−êi chi tr¶ (thu chuyÓn kho¶n, thanh to¸n cïng ng©n hµng). : tµi kho¶n thanh to¸n qua l¹i gi÷a c¸c ng©n hµng (thu chuyÓn kho¶n, thanh to¸n kh¸c ng©n hµng). Cã: tµi kho¶n thu nhËp cña ng©n hµng. 5.2.3. KÕ to¸n giai ®o¹n chuyÓn nî qu¸ h¹n. §Õn thêi ®iÓm cuèi cïng cña thêi h¹n cho vay ®L tho¶ thuËn trong hîp ®ång tÝn dông, nÕu kh¸ch hµng kh«ng tr¶ hÕt sè nî gèc hoÆc lLi ®óng h¹n vµ kh«ng ®−îc ng©n hµng chÊp thuËn ra h¹n nî, kÕ to¸n sÏ lËp phiÕu chuyÓn kho¶n, chuyÓn sè tiÒn ®ã sang tµi kho¶n nî qu¸ h¹n h¹ch to¸n. Nî: tµi kho¶n nî qu¸ h¹n. Cã: tµi kho¶n cho vay theo h¹n møc. Sè tiÒn ®¬n vÞ cßn nî ng©n hµng chuyÓn sang nî qu¸ h¹n tõ thêi ®iÓm nµo th× kÕ to¸n tÝnh lLi suÊt nî qu¸ h¹n thêi ®iÓm ®ã. 14 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Ch−¬ng 2 Thùc tr¹ng kÕ to¸n cho vay t¹i NHNn vµ PTNt HuyÖn QuÕ Vâ - B¾c Ninh 1. §Æc ®iÓm kinh tÕ - x· héi ë ®Þa bµn QuÕ Vâ vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña NHNN vµ PTNT huyÖn QuÕ Vâ B¾c Ninh. 1.1. §Æc ®iÓm kinh tÕ – xC héi ë ®Þa bµn QuÕ vâ. 1.1.1. §Æc ®iÓm tù nhiªn cña huyÖn QuÕ Vâ. QuÕ Vâ lµ mét huyÖn ®ång b»ng thuéc tØnh B¾c Ninh, n»m ë phÝa ®«ng tØnh lÞ tõ trung t©m huyÖn lªn trung t©m tØnh c¸ch nhau 10 km. - PhÝa B¾c gi¸p ViÖt Yªn, Yªn Dòng tØnh B¾c Giang. - PhÝa ®«ng gi¸p huyÖn ChÝ Linh tØnh H¶i D−¬ng. - PhÝa Nam gi¸p HuyÖn Gia B×nh vµ HuyÖn ThuËn Thµnh. - PhÝa T©y gi¸p huyÖn Tiªn Du vµ thÞ xL B¾c Ninh. HuyÖn QuÕ Vâ lµ mét huyÖn ®ång b»ng cã diÖn tÝch tù nhiªn lµ:17069,63 ha. §Êt thæ c− 774,89 ha chiÕm 4,54 % diÖn tÝch ®Êt vµ tù nhiªn (DT§TN). DiÖn tÝch ®Êt chuyªn dïng 2874,40 ha chiÕm kho¶ng 16,84 % diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn. §Êt l©m nghiÖp 257,90 ha chiÕm kho¶ng 1,51% diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn vµ diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp 10.738,70 ha chiÕm 62,91 % diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn, nh− vËy diÖn tÝch ®Êt huyÖn QuÕ Vâ ch−a ®−a vµo sö dông lín 2.423,74 ha chiÕm 14,20 % diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn chñ yÕu lµ s«ng vµ m¸ng n−íc. VÒ mÆt tæ chøc cña huyÖn gåm cã 1 thÞ trÊn vµ 23 xL víi sè d©n lµ 152.542 ng−êi. D©n c− sèng tËp trung trong 125 th«n vµ 6 khu thuéc thÞ trÊn ®−îc ph©n bè ®Òu trong toµn huyÖn nªn rÊt thuËn lîi cho qóa tr×nh s¶n xuÊt trªn ®Þa bµn. 1.1.2. T×nh h×nh kinh tÕ xH héi cña huyÖn QuÕ Vâ. Trªn con ®−êng ®æi míi, víi sù lLnh ®¹o cña huyÖn, §¶ng bé huyÖn QuÕ Vâ cã tèc ®é t¨ng tr−ëng ( GDP ) 10,8 %/n¨m, tØ träng thu tõ n«ng nghiÖp chiÕm 64,2 %, thu nhËp tõ c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp chØ cã 17,6 %, thu tõ th−¬ng m¹i dÞch vô chiÕm 18,2 %. Tõ kÕt qu¶ ®ã cho ta thÊy tØ lÖ GDP ch−a t−¬ng xøng víi thÕ m¹nh vµ tiÒm n¨ng cña huyÖn. Trªn huyÖn cã 3 c«ng ty TNHH s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp, HTX s¶n xuÊt c«ng nghiÖp tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ cã 8 HTX. Tæng sè lao ®éng trong huyÖn vÒ s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp lµ 3.100 ng−êi, trong ®ã hÖ c¸ thÓ 2.950 lao ®éng, doanh nghiÖp HTX lµ 150 ng−êi, ngµnh CNTTCN cßn chËm ph¸t triÓn do cÊp uû §¶ng chÝnh quyÒn ch−a n¾m b¾t kÞp thêi t×nh h×nh ph¸t triÓn cña trong vµ ngoµi n−íc, ngoµi ra cßn cã sù h¹n chÕ vÒ vèn. Ng−êi lao ®éng ch−a m¹nh d¹n ®Çu t− cho tiÓu thñ c«ng nghiÖp, vÉn coi s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp lµ nghÒ phô. Tµi chÝnh, tiÒn tÖ cã rÊt nhiÒu cè g¾ng, víi diÖn tÝch tù nhiªn lín nhÊt trong tØnh huyÖn QuÕ Vâ rÊt cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ, nh−ng viÖc ®Çu t− cho c¬ së h¹ tÇng cßn h¹n chÕ. 15 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Nh×n vÒ xu h−íng ph¸t triÓn tõ nh÷ng n¨m ®Çu cña thiªn niªn kû míi, nÒn kinh tÕ huyÖn cã b−íc ph¸t triÓn kh¸, t¹o ®µ cho nh÷ng n¨m tiÕp theo víi tèc ®é ph¸t tiÓn cao vµ toµn diÖn trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc, nhÊt lµ x©y dùng khu c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp hoµn thµnh ®−êng quèc lé 18. 1.2. Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh cña Ng©n hµng NN & PTNT huyÖn QuÕ Vâ. 1.2.1 LÞch sö ph¸t triÓn cña Ng©n hµng NN & PTNT huyÖn QuÕ Vâ. Ng©n hµng NN & PTNT huyÖn QuÕ Vâ lµ mét ng©n hµng th−¬ng m¹i quèc doanh n»m trong hÖ thèng ng©n hµng Nhµ n−íc ViÖt Nam, ®−îc phÐp ho¹t ®éng kinh doanh trªn lÜnh vùc thanh to¸n tiÒn tÖ, tÝn dông vµ c¸c dÞch vô ng©n hµng. Ng©n hµng QuÕ Vâ tiÒn th©n lµ ng©n hµng QuÕ D−¬ng ë §«ng Du vµ ng©n hµng Vâ Giµng ë V©n D−¬ng ®−îc thµnh lËp n¨m 1960. Ho¹t ®éng theo c¬ chÕ bao cÊp, võa lµm c«ng t¸c tÝn dông võa lµm qu¶n lý nhµ n−íc. §Õn n¨m 1964 ®−îc s¸p nhËp thµnh ng©n hµng QuÕ Vâ. Tõ khi hÖ thèng ng©n hµng ®−îc t¸ch thµnh hÖ thèng ng©n hµng hai cÊp th× ngNHNo QuÕ Vâ trë thµnh ng©n hµng th−¬ng m¹i ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc. Ng©n hµng QuÕ Vâ hiÖn nay cã 3 ®Þa bµn giao dÞch. Trô së hiÖn nay cña ng©n hµng ®L ®−îc x©y dùng vµ ®i vµo ho¹t ®éng n¨m 1997, n»m ë gi÷a trung t©m phè míi, s¸t quèc lé 18. §©y lµ n¬i tËp trung kinh tÕ xL héi vµ 2 ng©n hµng cÊp 4 (ng©n hµng liªn xL). Ng©n hµng liªn xL §«ng Du th¸ng 6/1997, ng©n hµng liªn xL chî Ch× ®i vµo ho¹t ®éng 6/2000. Nh÷ng n¨m qua, ng©n hµng QuÕ Vâ ®L kh¼ng ®Þnh h−íng ®i ®óng ®¾n thùc hiÖn ph−¬ng ch©m (nhanh chãng, chÝnh x¸c, an toµn, hiÖu qu¶) trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng. øng dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn, tiÕt kiÖm thêi gian, gi¶m chi phÝ, víi th¸i ®é nhiÖt t×nh ©n cÇn niÒm në víi kh¸ch hµng. Ng©n hµng ngµy cµng chiÕm ®−îc c¶m t×nh, lßng tin vµ sù tÝn nhiÖm cña kh¸c. Môc tiªu ho¹t ®éng cña ng©n hµng th−¬ng m¹i lµ lîi nhuËn, song ®èi víi ng©n hµng QuÕ Vâ ®iÒu quan träng h¬n lµ lîi Ých ph¸t triÓn kinh tÕ xL héi, thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ . Qu¸n triÖt tinh thÇn nµy, ng©n hµng QuÕ Vâ lu«n chñ ®éng trong kinh doanh vµ ngµy cµng cã vai trß quan träng ®èi víi nÒn kinh tÕ cña huyÖn. 1.2.2. M« h×nh tæ chøc bé m¸y ng©n hµng QuÕ Vâ. §Õn ngµy 31/12/2002 tæng sè c¸n bé cña chi nh¸nh ng©n hµng QuÕ Vâ lµ 39 ng−êi vµ ®−îc ph©n bè nh− sau : Ban gi¸m ®èc: 03 ®ång chÝ, c¸n bé lµm trùc tiÕp lµm c«ng t¸c tÝn dông (phßng kinh doanh): 19 ®ång chÝ chiÕm tØ träng 48,7 % tæng sè c¸n bé trong c¬ quan. C¸n bé trùc tiÕp c«ng t¸c kÕ to¸n, kho quÜ lµ 14 ®ång chÝ chiÕm tØ träng lµ 35,9 %, c¸n bé lµm c«ng t¸c hµnh chÝnh 03 ®ång chÝ chiÕm tØ träng 7,7 % c¸n bé trong c¬ quan. Phßng kinh doanh: cã nhiÖm vô x©y dùng kÕ ho¹ch, chiÕn l−îc kinh doanh vµ cho vay, phôc vô c¸c nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ dÞch vô ®êi sèng ®èi víi s¶n xuÊt vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. T×m 16 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp kiÕm kh¸ch hµng, thÈm ®Þnh c¸c dù ¸n cho vay, qu¶n lý vµ theo dâi qu¸ tr×nh sö dông tiÒn vay vµ tr¶ nî tiÒn vay cña kh¸ch hµng. Phßng KÕ to¸n - Ng©n quü: ph¸t huy vai trß kiÓm so¸t nghiÖp vô, c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh d−îc h¹ch to¸n kÞp thêi chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ lu©n chuyÓn chøng tõ nhanh chãng, gän gµng. Ngoµi ra, phßng KÕ to¸n cßn cã nhiÖm vô kÕt hîp víi phßng kinh doanh theo dâi t×nh h×nh ho¹t ®éng cña chi nh¸nh ng©n hµng cÊp 4. Phßng Hµnh chÝnh: bè trÝ m¹ng l−íi ho¹t ®éng c¸n bé nh©n viªn cho phï hîp víi yªu cÇu kinh doanh cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®µo t¹o cña chi nh¸nh ®L ®−îc thùc hiÖn ®óng h−íng, gióp c¸n bé nh©n viªn trau dåi kiÕn thøc. Tõ sù ho¹t ®éng n¨ng næ nhiÖt t×nh cña c¸c phßng ban ®L cung cÊp th«ng tin kÞp thêi chÝnh x¸c cho ban gi¸m ®èc ®−a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh s¸ng suèt duy tr× vµ ph¸t triÓn theo ®óng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n−íc. 1.3. T×nh h×nh ho¹t ®énh kinh doanh cña NHNo & PTNT QuÕ Vâ. QuÕ Vâ lµ mét huyÖn ®Êt réng, ng−êi ®«ng (mËt ®é d©n sè 884ng−êi/km2) tr×nh ®é d©n trÝ ch−a cao, c¸c ngµnh nghÒ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, th−¬ng nghiÖp dÞch vô ch−a ph¸t triÓn m¹nh.Thu tõ n«ng nghiÖp chiÕm 65% tæng thu nhËp quèc d©n cña huyÖn. §iÒu ®ã, ®Æt ra nhiÖm vô nÆng nÒ cho c¸c cÊp, c¸c ngµnh nãi chung vµ NHNo & PTNT nãi riªng. 1.3.1. Ho¹t ®éng vÒ nguån vèn. Víi ph−¬ng ch©m “ ®i vay ®Ó cho vay “ NHNN QuÕ Vâ ®L ®Èy m¹nh khai th¸c vèn trong tÇng líp d©n c−, c¸c doang nghiÖp vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ xL héi víi nhiÒu biÖn ph¸t tÝch cùc: Më réng m¹ng l−íi giao dÞch, kÕt hîp víi bé m¸y qu¶n lý ®æi míi phong c¸ch lµm viÖc ,®Èy m¹nh khai th¸c nguån vèn víi h×nh thøc lLi suÊt ®−îc NHNN tØnh vµ NHNN ViÖt Nam chØ ®¹o. Trong c«ng t¸c huy ®éng vèn cña NHNN huyÖn QuÕ Vâ ®L ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ kh¶ quan. Víi nguån vèn huy ®éng ngµy cµng cao gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc më réng kinh doanh. ChØ tiªu 31/12/2001 31/12/2002 TØ lÖ t¨ng gi¶m % 42,6 -TiÒn göi tiÕt kiÖm -TiÒn göi c¸c tæ chøc KT-XH -TiÒn göi kú phiÕu 1676 2389 ± +713 23964 19156 19858 24653 - 4106 +5497 17,134 28,696 Tæng nguån vèn 44796 46900 +2104 4,697 B¶ng 1: C¬ cÊu nguån vèn. 17 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp Th«ng qua b¶ng c¬ cÊu nguån vèn cña NHNN QuÕ Vâ cho ta thÊy nguån vèn tiÒn göi ®Õn ngµy 31/12/2002 lµ 46.900 triÖu ®ång b»ng 105,7% tiÒn göi 31/12/2001 t¨ng 2.104 triÖu ®ång (trong ®ã 100% vèn néi tÖ), g¾n vèn t¨ng tr−ëng 4,0697%.xÐt vÒ kÕt cÊu nguån vèn h×nh thµnh do: TiÒn göi c¸c tæ chøc tÝn dông kinh tÕ xL héi ®¹t ®−îc 19.858 triÖu ®ång gi¶m so víi cïng kú n¨m tr−íc lµ 4.106 triÖu ®ång. Nguån vèn huy ®éng gi¶m do ng−êi göi c¸c doanh nghiÖp nhµ n−íc gi¶m, ®Æc biÖt lµ tiÒn göi cña kho b¹c nhµ n−íc gi¶m 3.914 triÖu ®ång chiÕm 42% vèn huy ®éng, bªn c¹nh ®ã møc t¨ng tr−ëng cßn thÊp (17.134% ). §èi víi tiÒn göi kú phiÕu chiÕm tû träng cao 52,56% tæng nguån vèn huy ®éng t¹i ®Þa ph−¬ng, ®¹t 24.653 triÖu ®ång t¨ng 5.497 triÖu ®ång so víi 31/12/2001 t¨ng tr−ëng 28.96 % lµ lo¹i tiÒn göi chiÕm tû träng cao nhÊt trong tæng nguån vèn. §−îc nh− vËy lµ do kh¸ch hµng nh¹y c¶m víi nh÷ng lLi suÊt tiÒn göi kú phiÕu cao h¬n lLi suÊt tiÒn göi tiÕt kiÖm, ®ång thêi l−îng tiÒn nhµn dçi ®ã phï hîp víi viÖc quay vßng vèn cã cña hä. Cho nªn kh¸ch hµng ®L rót ra mét phÇn tiÒn ®Ó tiÕt kiÖm ®Ó mua kú phiÕu víi kú väng sÏ thu ®−îc sè tiÒn lLi só©t cao h¬n . §©y lµ nguån vèn cè ®Þnh ®Ó ®Çu t− vµo c¸c doanh nghiÖp kinh doanh nh−ng ®ång thêi l¹i lµ nguån vèn huy ®éng víi lLi suÊt cao kh«ng cã lîi Ých cho ho¹ch to¸n kinh doanh cña Ng©n hµng. TiÒn göi tiÕt kiÖm tÝnh ®Õn 31/12/2002 ®¹t ®−îc 2.389 triÖu ®ång, chiÕm tû träng 5,09 %, tèc ®é t¨ng tr−ëng cao 42,6%, tæng nguån vèn huy ®éng t¹i ®i¹ ph−¬ng t¨ng 713 triÖu ®ång so víi 31/12/2001. Nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng ngµy cµng t¨ng, ®iÒu nµy cho ta thÊy kh¸ch hµng ®L cã lßng tin, sù tÝn nhiÖm vµo ng©n hµng, quan hÖ gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng ®−îc c¶i thiÖn tèt h¬n. §ång thêi l−îng tiÒn nhµn rçi nµy phï hîp víi viÖc kh¸ch hµng dïng trong chi tiªu hoÆc mçi khi cÇn. Nguån vèn nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng©n hµng sö dông vèn huy ®éng víi lLi suÊt thÊp ®Ó më réng c«ng t¸c kinh doanh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh (ng¾n h¹n). Trong n¨m 2002, mÆc dï nhµ n−íc thay ®æi lLi suÊt vµ tiÒn vay cã xu thÕ gi¶m dÇn nh»m thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p, nh−ng ng©n hµng vÉn cã t¨ng tr−ëng. §¹t ®−îc kÕt qu¶ nµy, tr−íc hÕt lµ do NHNo & PTNT huyÖn QuÕ Vâ lu«n ®a d¹ng, c¸c h×nh thøc huy ®éng vÒ thêi gian vµ lLi suÊt cho phï hîp víi thêi gian nhµn rçi cña c¸c tæ chøc, d©n c− sö dông ®Õn. Bªn c¹nh ®ã, lµ viÖc trang bÞ c¬ së vËt chÊt, thñ tôc tiÒn göi, rót tiÒn ®¬n gi¶n mµ vÉn ®¶m b¶o an toµn cho nguån vèn ®æi míi phong c¸ch giao dÞch. 1.3.2. C«ng t¸c sö dông vèn. Thùc hiÖn ®−êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cña §¶ng vµ Nhµ n−íc, NHNN QuÕ Vâ ®L thùc sù lµ ng©n hµng cña mäi nhµ mäi ng−êi, mäi doanh nghiÖp,... Víi ph−¬ng h−íng ®Çu t− cho c¸c doanh nghiÖp, hé s¶n xuÊt lµm ¨n cã hiÖu qu¶, gãp phÇn kh¬i dËy tiÒm n¨ng c¸c ngµnh nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng cña ®Þa ph−¬ng: gèm Phï LLng, ®an cãi Chi L¨ng,... t¨ng c−êng x©y dùng më mang ngµnh nghÒ thñ c«ng nghiÖp, hîp t¸c xL vËn t¶i, hîp t¸c xL ®å gç d©n dông, x©y dùng vµ ph¸t triÓn trang tr¹i,... tõ ®ã t¹o thu nhËp cho ng−êi d©n ph¸t triÓn kinh tÕ xL héi. TÝnh ®Õn 31/12/2002 tæng d− nî ®L ®¹t 18 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp 90.500 triÖu ®ång t¨ng tr−ëng ®¹t 42,6% so víi n¨m 2001, t¨ng 27.034 triÖu ®ång ®¹t 105,23% kÕ ho¹ch ®Ò ra. Tõ kÕt qu¶ nµy cho ta thÊy ng©n hµng ®L v−ît møc kÕ ho¹ch ®Ò ra 5,23%. §iÒu nµy ®L ph¶n ¸nh nhÞp ®é ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng t¹o ra sù c¹nh tranh quyÕt liÖt, buéc c¸c doanh nghiÖp, c¸c hé s¶n xuÊt ®æi míi kü thuËt ®Ó t¹o nhiÒu s¶n phÈm cã uy tÝn, chÊt l−îng phï hîp víi nhu cÇu ng−êi tiªu dïng. §iÒu nµy ®ßi hái ng−êi s¶n xuÊt ph¶i ®Çu t− vèn rÊt lín, trong khi ®ã vèn cña ng©n hµng tham gia vµo qu¸ tr×nh ®æi míi l¹i ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh. ChÝnh v× thÕ, mµ viÖc cho vay cña ng©n hµng ®Õn 31/12/2002 ®L t¨ng lªn 27.34 triÖu ®ång so víi cïng kú n¨m tr−íc. Ng©n hµng ®L sö dông vèn cã hiÖu qu¶, ®ång vèn ®L ®i ®Õn ®−îc nh÷ng ng−êi cã nhu cÇu ®ång thêi ph¶n ¸nh sù lç lùc cña c¸n bé nh©n viªn trong ng©n hµng. 1.3.3. C«ng t¸c kÕ to¸n thanh to¸n. KÕ to¸n thùc hiÖn h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, chÊp hµnh tèt chÕ ®é h¹ch to¸n, kÕ to¸n, thu chi, tµi chÝnh. Qu¶n lý tæ chøc, kho quü an toµn, chi tr¶ ®¶m b¶o ®óng kÕ ho¹ch TW vµ tØnh giao. 1.3.4. KÕt qu¶ tµi chÝnh. Nhê cã nh÷ng b−íc tiÕn ®¸ng kÓ trong ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng mµ lîi nhuËn cña ng©n hµng ngµy cµng t¨ng, trong n¨m qua NHNN QuÕ Vâ ®L h¹ch to¸n ®Çy ®ñ c¸c qu¸ tr×nh thu nhËp, chi phÝ trong c«ng t¸c huy ®éng vèn kÞp thêi, chÝnh x¸c c¸c chØ tiªu kinh doanh tiÒn tÖ tÝn dông. Tæng thu n¨m 2002 lµ 9.653 triÖu ®ång t¨ng h¬n n¨m 2001 lµ 24,43% ®¹t 112% kÕ ho¹ch ®Ò ra. Trong ®ã, thu tõ ho¹t ®éng tÝn dông lµ 9.568 triÖu ®ång t¨ng 25% so víi n¨m 2001 ®¹t 116% kÕ ho¹ch n¨m 2002 ®Ò ra, chiÕm tû träng lín h¬n trong tæng thu cña ng©n hµng (99,12%). Thu tõ dÞch vô ng©n hµng 51 triÖu ®ång b»ng 135% n¨m 2001 ®¹t 50% kÕ ho¹ch ®Ò ra chiÕm 6,52% tæng doanh thu. Thu kh¸c 34 triÖu b»ng 80% n¨m 2001 ®¹t 86% kÕ ho¹ch ®Ò ra chiÕm 0,36% tæng doanh thu. Tæng chi n¨m 2002 lµ 4.533 triÖu ®ång b»ng 96% n¨m 2001 ®¹t 98% kÕ ho¹ch. Do hoµn thµnh tèt c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch n¨m 2002 nªn ®L ®¶m b¶o ®−îc chØ tiªu l−¬ng (hÖ sè l−¬ng ®¹t 1,337), thùc hiÖn tèt chÕ ®é chÝnh s¸ch ®èi víi ng−êi lao ®éng, ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn æn ®Þnh vµ tõng b−íc ®−îc c¶i thiÖn. 2. T×nh h×nh cho vay t¹i ng©n hµng n«ng nghiÖp huyÖn QuÕ Vâ. 2.1. T×nh h×nh kÕ to¸n cho vay nãi chung. KÕ to¸n cho vay hé s¶n xuÊt trong n¨m 2001 lµ 12.203 hé b×nh qu©n d− nî cña mçi hé lµ 7,4 triÖu ®ång t¨ng so víi 31/12/2001 lµ 1,9 triÖu ®ång/ hé. Nh− vËy, c«ng t¸c cho vay t¹i ng©n hµng QuÕ Vâ chñ yÕu lµ cho vay hé s¶n xuÊt, ®©y lµ h×nh thøc ng©n hµng cho vay ®−îc kh¸ch hµng chuyªn dïng vµ phï hîp, h×nh thøc ng©n hµng cho vay nµy dïng chi phÝ s¶n xuÊt, thêi h¹n cho vay g¾n víi chu kú s¶n xuÊt l−u th«ng, ¸p dông thêi gian l−u vô song thêi gian kÐo dµi kh«ng qu¸ 12 th¸ng ®èi víi cho vay ng¾n h¹n, cho vay trung h¹n vµ dµi h¹n tõ 12 th¸ng ®Õn d−íi 5 n¨m, vèn cho vay dµi h¹n tõ 5 n¨m trë lªn. 19 Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp KÕ to¸n cho vay ph¶i thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc : Ph¶i x¸c lËp c¸c hå s¬, chøng tõ cho vay mét c¸ch hîp lÖ, ®Çy ®ñ, khoa häc. KiÓm so¸t chøng tõ tr−íc khi ph¸t tiÒn vay. H¹ch to¸n c¸c kho¶n tiÒn vay kÞp thêi, chÝnh x¸c trong qu¸ tr×nh sö dông vèn nµy, tõ khi gi¶i ng©n ®Õn khi kho¶n vay ®−îc hoµn tr¶ c¶ gèc vµ lLi. Qu¶n lý hå s¬: C¸c chøng tõ ®−îc s¾p xÕp b¶o qu¶n chÆt chÏ vµ khoa häc ®Ó ®¶m b¶o thu håi nî kÞp thêi nh»m b¶o vÖ an toµn tµi s¶n. Cuèi th¸ng sao kª víi sæ phô ph¶i khíp nhau. ViÖc thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n cho vay diÔn ra tèt th× viÖc ®¶m b¶o vÒ mÆt ph¸p lý c¸c kho¶n cho vay cña ng©n hµng cµng tèt v× ng©n hµng ®Òu ph¶i dùa vµo c¸c lo¹i chøng tõ ho¹t ®éng cña kÕ to¸n cho vay, mäi liªn gi÷a kh¸ch hµng vµ thu ng©n vÒ thu nî, thu lLi cho kho¶n vay vµ c¨n cø c¸c chøng tõ ®ã ®Ó ng©n hµng xö lý nh÷ng kho¶n vay kh«ng thùc hiÖn ®óng hîp ®ång tÝn dông trong ®ã c¸c chøng tõ gèc vµ chøng tõ ghi sæ. 2.2. VÊn ®Ò l−u tr÷ hå s¬ cña kÕ to¸n cho vay. Theo quy chÕ cho vay ®èi víi kh¸ch hµng trong hÖ thèng NHNN vµ PTNN ViÖt Nam (Ban hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh sè 72/Q§ - H§QT - tÝn dông ngµy 31/3/2002 cña chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ NHNo& PTNT ViÖt Nam). Trong kÕ to¸n cho vay( phßng kÕ to¸n) l−u tr÷ hå s¬, ngoµi bé hå s¬ kinh tÕ do phßng tÝn dông gi÷ tÊt c¶ hå s¬ ph¸p lý hå s¬ cho vay vèn vµ c¸c lo¹i giÊy tê kh¸c do phßng kÕ to¸n gi÷ viÖc l−u giò theo danh môc hå s¬ ®−îc thùc hiÖn trªn m¸y tÝnh. C¸c giÊy tê ®¶m b¶o tiÒn vay cña kh¸ch hµng ®−îc l−u gi÷ t¹i kho theo chÕ ®é quy ®Þnh nh− ®èi víi giÊy tê cã gi¸. §èi víi kh¸ch hµng lµ hé gia ®×nh, c¸c c¸ nh©n mµ kh«ng ph¶i thùc hiÖn thÕ chÊp, b¶o lLnh, cÇm cè dïng sæ vay vèn thay hîp ®ång tÝn dông. Kho¶n vay sau khi ®−îc ng©n hµng ký duyÖt cho vay th× bé phËn tÝn dông chuyÓn hå s¬ cho bé phËn kÕ to¸n thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô h¹ch to¸n. Khi nhËn ®−îc hå s¬ cña c¸n bé tÝn dông chuyÓn ®Õn c¸n bé kÕ to¸n cho vay kiÓm tra l¹i hå s¬ cho vay theo nh÷ng danh môc quy ®Þnh sau khi kiÓm tra tÝnh hîp ph¸p, hîp lÖ. §ñ ®iÒu kiÖn kÕ to¸n tiÕn hµnh ®¨ng ký sæ khÕ −íc cho kh¸ch hµng vµo sæ ®¨ng ký khÕ −íc. Sau ®ã kÕ to¸n viªn ph¶i göi b¶n hîp ®ång tÝn dông cïng c¸c giÊy tê cã liªn quan ®Ó lµm c¨n cø gi¶i ng©n. ViÖc thùc hiÖn tèt c¸c quy ®Þnh chung cña ng©n hµng vÒ l−u tr÷ hå s¬ vay vèn cña kh¸ch hµng gióp phßng kÕ to¸n cho vay t¹i ng©n hµng huyÖn QuÕ Vâ l−u tr÷ hå s¬ cho vay an toµn, hîp lý, khoa häc. 2.3. Giai ®o¹n gi¶i ng©n. ViÖc gi¶i ng©n cho kh¸ch hµng ®−îc thùc hiÖn sau khi c¸n bé tÝn dông ®L ®¸nh gi¸ thÈm ®Þnh dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng. Giao cho bé phËn kÕ to¸n khi ®ã bé phËn kÕ to¸n cho vay kiÓm so¸t, ®èi chiÕu ®óng ®ñ theo danh môc hå s¬ cho vay, kiÓm tra va qu¶n lý theo quy ®Þnh cho vay hiÖn hµnh, kiÓm so¸t tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p cña bé hå s¬. Sau ®ã, c¨n cø vµo sè tiÒn cho vay ®L ®−îc ký kÕt kÕ to¸n lËp chøng tõ gi¶i ng©n theo quy tr×nh giao dÞch trùc tiÕp trªn m¸y vi tÝnh. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng