Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Lêi më ®Çu
Toµn cÇu ho¸ vµ héi nhËp ®ang lµ mét xu thÕ kh¸ch quan vµ diÔn ra nhanh
chãng. Sù kiÖn ViÖt Nam chÝnh thøc gia nhËp WTO ®¸nh dÊu thêi kú thuËn lîi mµ
còng nhiÒu th¸ch thøc cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn
trong nÒn kinh tÕ héi nhËp nµy, c¸c doanh nghiÖp buéc ph¶i n©ng cao n¨ng lùc c¹nh
tranh cña hµng ho¸ dÞch vô còng nh Nhµ níc ph¶i n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña
nÒn kinh tÕ ®Ó c¬ chÕ thÞ trêng vÉn n»m trong vßng kiÓm so¸t cña Nhµ níc. N¨ng
lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ l¹i phô thuéc vµo c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc,
n¨ng lùc vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Theo ®ã, doanh nghiÖp ho¹t
®éng cã hiÖu qu¶ ph¶i dùa trªn c¬ së lµ hµnh lang ph¸p luËt æn ®Þnh, chÆt chÏ, linh ho¹t
vµ c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý cã hiÖu qu¶ cña nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp.
Ngµnh c«ng nghiÖp x©y l¾p lµ mét ngµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ quèc
d©n, chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi. Tuy nhiªn trªn
thùc tÕ, ngµnh vÉn cßn cha ph¸t triÓn hÕt n¨ng lùc vèn cã. §Ó ph¸t huy vai trß quan
träng còng nh n¨ng lùc cña m×nh, c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p cÇn ph¶i sö dông cã
hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc, lu«n n¾m b¾t kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ mäi th«ng tin chi tiÕt vÒ
chi phÝ, gi¸ thµnh, chÊt lîng s¶n phÈm ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh kinh tÕ ®óng ®¾n.
C«ng ty Cæ phÇn X©y dùng vµ Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng sè 9 lµ mét doanh nghiÖp
x©y l¾p ®iÓn h×nh víi s¶n phÈm chñ yÕu lµ ®êng bé, cÇu, cèng… Trong nhiÒu n¨m
ho¹t ®éng, còng nh nhiÒu doanh nghiÖp x©y l¾p kh¸c, bµi to¸n chi phÝ, gi¸ thµnh
lu«n ®Æt ra cho C«ng ty nhiÒu th¸ch thøc. V× thÕ, em chän ®Ò tµi “Hoµn thiÖn c«ng
t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty Cæ
phÇn X©y dùng vµ Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng sè 9 ” ®Ó t×m hiÓu thùc tÕ c«ng t¸c kÕ
to¸n phÇn hµnh nµy t¹i C«ng ty.
Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty Cæ phÇn X©y dùng vµ Ph¸t triÓn c¬ së h¹
tÇng sè 9, ®îc sù gióp ®ì cña c¸c chÞ phßng Tµi chÝnh KÕ to¸n C«ng ty vµ sù chØ
b¶o cña gi¸o viªn híng dÉn, em ®· hiÓu ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cña c¸c doanh nghiÖp
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
x©y l¾p nãi chung, cña C«ng ty nãi riªng. Kh«ng nh÷ng vËy, em cßn ®îc biÕt chÕ ®é
kÕ to¸n ¸p dông trong thùc tÕ t¹i C«ng ty nh thÕ nµo. Qua ®©y, em xin ®îc tr×nh bµy
mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm cña C«ng ty.
§Ó lµm râ nh÷ng néi dung trªn, LuËn v¨n tèt nghiÖp cña em bao gåm 3 phÇn
chÝnh:
PhÇn 1: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y l¾p.
PhÇn 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh
s¶n phÈm t¹i C«ng ty Cæ phÇn X©y dùng vµ Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng sè 9
PhÇn 3: Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n
phÈm x©y l¾p t¹i C«ng ty Cæ phÇn X©y dùng vµ Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng sè 9
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o NguyÔn ThÞ Thu Liªn vµ c¸c c¸n bé c«ng
nh©n viªn trong C«ng ty Cæ phÇn X©y dùng vµ Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng sè 9 ®· gióp
em hoµn thµnh bµi viÕt nµy.
Do cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn bµi viÕt cña em kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt,
rÊt mong cã ®îc sù gãp ý cña c« gi¸o vµ c¸c anh chÞ trong C«ng ty em cã ®iÒu kiÖn bæ
sung, n©ng cao kiÕn thøc cña m×nh vµ phôc vô tèt cho c«ng t¸c thùc tÕ sau nµy.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
PhÇn 1
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n
xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh
nghiÖp x©y l¾p
1. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng x©y l¾p, vai trß vµ nhiÖm vô cña kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ
s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
1.1. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng x©y l¾p ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt
vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
X©y l¾p lµ mét ngµnh s¶n xuÊt ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc
d©n. Víi chøc n¨ng t¹o c¬ së vËt chÊt, ngµnh x©y l¾p lu«n lu«n ph¶i ®i tríc t¹o tiÒn
®Ò ph¸t triÓn cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. So víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c, ngµnh
x©y l¾p cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng vÒ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng nh s¶n phÈm hoµn thµnh.
Nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng nµy ®· chi phèi c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung, c«ng t¸c kÕ to¸n
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p.
§ã lµ:
S¶n phÈm x©y l¾p lµ nh÷ng c«ng tr×nh x©y dùng, vËt kiÕn tróc … cã quy m«
lín, kÕt cÊu phøc t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian s¶n xuÊt l©u dµi …V× vËy ho¹t
®éng nµy ®ßi hái c«ng t¸c tæ chøc qu¶n lý vµ h¹ch to¸n s¶n phÈm b¾t buéc ph¶i lËp
dù to¸n (dù to¸n thiÕt kÕ, dù to¸n thi c«ng). Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¶i so s¸nh víi dù
to¸n, lÊy dù to¸n lµm thíc ®o.
S¶n phÈm x©y l¾p thêng cè ®Þnh t¹i n¬i s¶n xuÊt cßn c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt
(xe, m¸y, thiÕt bÞ thi c«ng, ngêi lao ®éng,…) ph¶i di chuyÓn theo ®Þa ®iÓm ®Æt s¶n
phÈm. C«ng t¸c qu¶n lý, c«ng t¸c kÕ to¸n vËt t, tµi s¶n v× thÕ mµ phøc t¹p do ¶nh hëng cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn, dÔ mÊt m¸t, h háng…
S¶n phÈm x©y l¾p tõ khi khëi c«ng cho ®Õn khi hoµn thµnh c«ng tr×nh bµn giao
®a vµo sö dông thêng kÐo dµi, phô thuéc vµo quy m«, tÝnh phøc t¹p vÒ kü thuËt cña
tõng c«ng tr×nh. Qu¸ tr×nh thi c«ng ®îc chia thµnh nhiÒu giai ®o¹n, mçi giai ®o¹n
l¹i chia thµnh nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau. C¸c c«ng viÖc thêng diÔn ra ngoµi trêi
nªn chÞu t¸c ®éng rÊt lín cña c¸c nh©n tè m«i trêng nh n¾ng, ma, b·o lò… Do ®ã,
c¸c nhµ thÇu ph¶i cã tr¸ch nhiÖm b¶o hµnh c«ng tr×nh (chñ ®Çu t gi÷ l¹i mét tû lÖ
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
nhÊt ®Þnh trªn gi¸ trÞ c«ng tr×nh, khi hÕt thêi h¹n b¶o hµnh c«ng tr×nh míi tr¶ l¹i cho
®¬n vÞ x©y l¾p…)
S¶n phÈm x©y l¾p ®îc tiªu thô theo gi¸ dù to¸n hoÆc gi¸ tho¶ thuËn víi chñ
®Çu t (gi¸ ®Êu thÇu), do ®ã tÝnh chÊt hµng ho¸ cña s¶n phÈm x©y l¾p kh«ng thÓ hiÖn
râ (v× ®· quy ®Þnh gi¸ c¶, ngêi mua, ngêi b¸n cã tríc khi x©y dùng th«ng qua hîp
®ång giao nhËn thÇu…). Nh vËy, vÒ b¶n chÊt ®©y lµ h×nh thøc s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt
hµng.
Nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn ®· ¶nh hëng rÊt lín ®Õn ®Æc ®iÓm cña c«ng t¸c kÕ to¸n
trong doanh nghiÖp x©y l¾p. §ã lµ:
§èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ cã thÓ lµ h¹ng môc c«ng tr×nh, c¸c giai ®o¹n c«ng
viÖc cña h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc nhãm c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh … tõ ®ã c¸c
doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ thÝch hîp.
§èi tîng tÝnh gi¸ thµnh lµ c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh, c¸c giai
®o¹n c«ng viÖc ®· hoµn thµnh, khèi lîng x©y l¾p cã dù to¸n riªng ®· hoµn thµnh…
Tõ ®ã x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh thÝch hîp.
XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña ph¬ng ph¸p lËp dù to¸n trong XDCB, dù to¸n ®îc
lËp theo tõng h¹ng môc chi phÝ. §Ó cã thÓ so s¸nh, kiÓm tra chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p
thùc tÕ ph¸t sinh víi dù to¸n, chi phÝ s¶n xuÊt x©y l¾p ®îc ph©n lo¹i theo chi phÝ
NVL trùc tiÕp, chi phÝ NC trùc tiÕp, chi phÝ sö dông MTC, chi phÝ s¶n xuÊt chung.
1.2. Vai trß, nhiÖm vô cña kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
§Ó ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý CPSX vµ tÝnh GT s¶n phÈm x©y l¾p cña doanh
nghiÖp, kÕ to¸n cÇn thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô chñ yÕu sau:
- Thùc hiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n ban ®Çu, hÖ thèng tµi kho¶n, sæ s¸ch kÕ to¸n
ph¶i phï hîp víi quy ®Þnh cña c¸c ngµnh liªn quan, c¸c chuÈn mùc, chÕ ®é kÕ to¸n.
- X¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng, ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm x©y l¾p sao cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp.
- Ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi toµn bé CPSX ph¸t sinh. KiÓm tra t×nh
h×nh thùc hiÖn c¸c ®Þnh møc chi phÝ, ph¸t hiÖn kÞp thêi chªnh lÖch ngoµi kÕ ho¹ch,
t×m hiÓu nguyªn nh©n vµ cã híng kh¾c phôc. TÝnh to¸n kÞp thêi, chÝnh x¸c gi¸
thµnh thùc tÕ cña ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. KiÓm tra viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸
thµnh, t×m hiÓu vµ ®Ò xuÊt biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- §Þnh kú ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
LËp c¸c b¸o c¸o cÇn thiÕt vÒ CPSX vµ gi¸ thµnh ®Ó cung cÊp th«ng tin cho ban l·nh
®¹o, gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh kÞp thêi, hîp lý.
2. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh
nghiÖp x©y l¾p
2.1. Chi phÝ s¶n xuÊt trong kinh doanh x©y l¾p
2.1.1. Kh¸i niÖm
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp cña 3 yÕu tè: t liÖu lao ®éng, ®èi tîng
lao ®éng vµ søc lao ®éng. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng ®ång thêi lµ qu¸ tr×nh tiªu hao
cña chÝnh b¶n th©n 3 yÕu tè trªn. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ: ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, ngêi
s¶n xuÊt ph¶i bá ra chi phÝ vÒ thï lao lao ®éng, vÒ t liÖu lao ®éng vµ ®èi tîng lao
®éng. Nh vËy, CPSX chÝnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c hao phÝ mµ doanh
nghiÖp ph¶i tiªu dïng trong mét kú ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
Còng nh c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp x©y
l¾p lµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®Ó t¹o ra s¶n phÈm x©y l¾p. Chi phÝ s¶n
xuÊt cña ®¬n vÞ x©y l¾p lµ toµn bé chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸
ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh cña s¶n phÈm x©y
l¾p. Trong ®ã, chi phÝ NC chÝnh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña lao ®éng sèng, chi phÝ
NVL, chi phÝ sö dông MTC,…lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña lao ®éng vËt ho¸.
2.1.2. Ph©n lo¹i
Chi phÝ s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt
nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh x©y l¾p nãi riªng cã rÊt lo¹i, nhiÒu
kho¶n kh¸c nhau c¶ vÒ néi dung, tÝnh chÊt, c«ng dông, …§Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c
qu¶n lý vµ c«ng t¸c kÕ to¸n, c¸c doanh nghiÖp cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi
phÝ s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, môc ®Ých vµ yªu cÇu qu¶n lý ë mçi doanh nghiÖp còng kh¸c
nhau. Do ®ã mµ chi phÝ s¶n xuÊt còng ®îc ph©n lo¹i theo nh÷ng tiªu thøc kh¸c nhau
®Ó phï hîp víi nh÷ng môc ®Ých vµ yªu cÇu kh¸c nhau ®ã. Díi ®©y lµ mét sè c¸ch
ph©n lo¹i chñ yÕu:
Ph©n theo yÕu tè chi phÝ
§Ó phôc vô cho viÖc tËp hîp, qu¶n lý chi phÝ theo néi dung kinh tÕ ban ®Çu
thèng nhÊt cña nã mµ kh«ng xÐt ®Õn c«ng dông cô thÓ, ®Þa ®iÓm ph¸t sinh cña chi
phÝ, chi phÝ s¶n xuÊt ®îc ph©n lo¹i theo c¸c yÕu tè sau:
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- YÕu tè chi phÝ NVL: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu chÝnh, phô,
phô tïng thay thÕ, c«ng cô, dông cô…sö dông vµo s¶n xuÊt thi c«ng x©y l¾p (lo¹i
trõ gi¸ trÞ vËt liÖu ®îc dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi).
- YÕu tè chi phÝ nhiªn liÖu, ®éng lùc: Sö dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y
l¾p trong kú (trõ sè kh«ng dïng hÕt nhËp l¹i kho vµ phÕ liÖu thu håi).
- YÕu tè chi phÝ tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp l¬ng: Ph¶n ¸nh tæng tiÒn
l¬ng vµ phô cÊp mang tÝnh chÊt l¬ng ph¶i tr¶ cho toµn bé c«ng nh©n trùc tiÕp, gi¸n
tiÕp thi c«ng x©y l¾p.
- YÕu tè chi phÝ BHXB, BHYT, KPC§: Ph¶n ¸nh phÇn BHXH, BHYT,
KPC§ trÝch theo tû lÖ quy ®Þnh trªn tæng sè tiÒn l¬ng vµ phô cÊp l¬ng ph¶i tr¶ cho
c«ng nh©n viªn.
- YÕu tè chi phÝ khÊu hao xe, m¸y thi c«ng vµ c¸c TSC§ kh¸c: Ph¶n ¸nh
tæng sè khÊu hao xe, m¸y thi c«ng vµ tÊt c¶ c¸c TSC§ ph¶i trÝch trong kú sö dông
cho ho¹t ®éng kinh doanh x©y l¾p trong kú.
- YÕu tè chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ dÞch vô mua
ngoµi dïng cho ho¹t ®éng x©y l¾p.
- YÕu tè chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
cha ph¶n ¸nh ë c¸c yÕu tè trªn dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y l¾p trong kú.
C¸ch ph©n lo¹i chi phÝ theo yÕu tè chi phÝ nµy cã t¸c dông lín trong c«ng t¸c
kÕ to¸n vµ c«ng t¸c qu¶n lý chi phi cña doanh nghiÖp. §èi víi c«ng t¸c kÕ to¸n, ®©y
lµ c¬ së ®Ó tËp hîp CPSX theo néi dung kinh tÕ cña chi phÝ vµ gi¸m s¸t t×nh h×nh
thùc hiÖn dù to¸n CPSX, ®¸nh gi¸ c«ng t¸c tiÕt kiÖm chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ lao
®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm,…§èi víi c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ, c¸ch ph©n lo¹i nµy
chØ ra ®©u lµ yÕu tè chi phÝ cÇn tiÕt kiÖm, ®©u lµ yÕu tè chi phÝ cÇn t¨ng c êng qu¶n
lý ®Ó nhµ qu¶n lý cã thÓ ®a ra quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ hîp lý.
Ph©n theo kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm
C¨n cø vµo ý nghÜa cña chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p vµ ®Ó thuËn
tiÖn cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh toµn bé, chi phÝ s¶n xuÊt ®îc ph©n chia thµnh nh÷ng
kho¶n môc chi phÝ sau:
- Chi phÝ NVL trùc tiÕp: Lµ chi phÝ cña c¸c vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, vËt
kÕt cÊu, gi¸ trÞ thiÕt bÞ kÌm theo vËt kiÕn tróc… cÇn thiÕt ®Ó tham gia cÊu thµnh nªn
s¶n phÈm x©y l¾p.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- Chi phÝ NC trùc tiÕp: Lµ c¸c chi phÝ tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng phô, phô cÊp l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia x©y l¾p c«ng tr×nh. Kho¶n môc nµy kh«ng bao
gåm c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng nh KPC§, BHXH, BHYT cña c«ng nh©n trùc tiÕp
x©y l¾p.
- Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng: Lµ chi phÝ cho c¸c m¸y thi c«ng nh»m
thùc hiÖn khèi lîng c«ng t¸c x©y, l¾p b»ng m¸y. Chi phÝ sö dông MTC bao gåm chi
phÝ thêng xuyªn vµ chi phÝ t¹m thêi:
+ Chi phÝ thêng xuyªn sö dông MTC: Bao gåm l¬ng chÝnh, l¬ng phô cña
c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y, phôc vô m¸y…; chi phÝ vËt liÖu; chi phÝ CCDC; chi phÝ
khÊu hao MTC; chi phÝ dÞch vô mua ngoµi; chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn.
+ Chi phÝ t¹m thêi sö dông MTC: Bao gåm chi phÝ söa ch÷a lín MTC (®¹i
tu, trung tu…); chi phÝ c«ng tr×nh t¹m thêi cho MTC (lÒu, l¸n, bÖ, ® êng ray ch¹y
m¸y…). Chi phÝ t¹m thêi cã thÓ ph¸t sinh tr íc (®îc h¹ch to¸n vµo TK 142) sau ®ã
®îc ph©n bæ dÇn vµo bªn Nî TK 623. HoÆc ph¸t sinh sau nhng ph¶i trÝch tríc vµo
chi phÝ x©y, l¾p trong kú (do liªn quan tíi viÖc sö dông thùc tÕ MTC trong kú), trêng hîp nµy ph¶i tiÕn hµnh trÝch tríc chi phÝ sö dông TK 335 (ghi Nî TK 623, Cã
TK 335).
- Chi phÝ s¶n xuÊt chung: Lµ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt cña ®éi, c«ng trêng x©y
dùng gåm: l¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi x©y dùng, c¸c kho¶n trÝch theo tiÒn l¬ng
theo tû lÖ quy ®Þnh (19%) cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi vµ c«ng nh©n trong biªn chÕ
trùc tiÕp tham gia thi c«ng x©y l¾p, chi phÝ khÊu hao TSC§ dïng chung cho ho¹t
®éng cña ®éi, chi phÝ vËt liÖu, chi phÝ CCDC vµ c¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh trong kú
liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña ®éi …
C¸ch ph©n lo¹i nµy võa lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ thµnh c«ng tr×nh, võa ®îc sö
dông ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh. Do
vËy, ®©y cßn lµ c¨n cø ®Ó kiÓm so¸t vµ qu¶n lý chi phÝ.
C¸ch ph©n lo¹i nµy cßn gióp doanh nghiÖp cã c¬ së lËp kÕ ho¹ch, kiÓm tra
chi phÝ, x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu hoµ vèn, ph©n tÝch vµ lËp kÕ ho¹ch tiÕt kiÖm chi phÝ,
cã kÕ ho¹ch gi¸ thµnh, gi¸ c¶, …
Trªn ®©y lµ 2 c¸ch ph©n lo¹i chñ yÕu cña kÕ to¸n tµi chÝnh. Ngoµi ra, theo kÕ
to¸n qu¶n trÞ, chóng ta cßn cã thÓ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt theo mèi quan hÖ gi÷a
chi phÝ vµ khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt, ph©n lo¹i theo ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ
víi ®èi tîng chÞu chi phÝ, …
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
2.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
2.2.1. Kh¸i niÖm
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm 2 mÆt: mÆt hao phÝ vµ mÆt
kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ nh÷ng kho¶n chi phÝ (ph¸t sinh trong kú, kú tríc chuyÓn
sang)vµ c¸c chi phÝ trÝch tríc cã liªn quan tíi khèi lîng s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô
®· hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm.
Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p chÝnh lµ toµn bé chi phÝ tÝnh b»ng tiÒn ®Ó hoµn
thµnh khèi lîng x©y l¾p theo quy ®Þnh.
2.2.2. Ph©n lo¹i
Còng nh CPSX, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lý, h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch gi¸ thµnh
còng nh yªu cÇu x©y dùng gi¸ c¶ hµng ho¸, gi¸ thµnh ®îc ph©n lo¹i theo nhiÒu tiªu
thøc kh¸c nhau
Ph©n theo thêi ®iÓm tÝnh vµ nguån sè liÖu ®Ó tÝnh gi¸ thµnh, cã c¸c
lo¹i gi¸ thµnh:
- Gi¸ thµnh dù to¸n: Lµ tæng sè chi phÝ dù to¸n ®Ó hoµn thµnh khèi lîng x©y
l¾p c«ng tr×nh. Gi¸ thµnh dù to¸n ®îc x¸c ®Þnh theo ®Þnh møc vµ khung gi¸ quy
®Þnh ¸p dông cho tõng vïng l·nh thæ.
Gi¸ thµnh dù to¸n = Gi¸ trÞ dù to¸n – Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc
Trong ®ã:
+ Gi¸ trÞ dù to¸n: §îc x¸c ®Þnh dùa vµo ®Þnh møc, khung gi¸ quy ®Þnh ¸p dông
cho tõng vïng l·nh thæ cña Nhµ níc vµ dùa trªn mÆt b»ng gi¸ c¶ cña thÞ trêng.
+ Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc: §îc Nhµ níc quy ®Þnh trong tõng thêi kú
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: §îc x¸c ®Þnh tríc khi bíc vµo kinh doanh trªn c¬ së
gi¸ thµnh thùc tÕ kú tríc vµ c¸c ®Þnh møc, c¸c dù to¸n chi phÝ cña kú kÕ ho¹ch. ChØ
tiªu nµy ®îc x¸c lËp trªn c¬ së gi¸ thµnh dù to¸n:
Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch = Gi¸ thµnh dù to¸n – Møc h¹ gi¸ thµnh dù to¸n
- Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cho phÐp tÝnh to¸n c¸c chi phÝ ph¸t sinh sao cho chi phÝ
s¶n xuÊt thùc tÕ kh«ng vît qu¸ tæng CPSX dù kiÕn trong kÕ ho¹ch. Gi¸ thµnh kÕ
ho¹ch ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n lý gi¸ thµnh cña doanh nghiÖp.
- Gi¸ thµnh thùc tÕ: Lµ toµn bé chi phÝ thùc tÕ ®Ó hoµn thµnh bµn giao khèi
lîng x©y l¾p mµ ®¬n vÞ ®· nhËn thÇu. §©y lµ chØ tiªu ®îc x¸c ®Þnh sau khi kÕt thóc
qu¸ tr×nh thi c«ng vµ tÝnh trªn c¬ së sè liÖu kÕ to¸n vÒ CPSX cña khèi lîng x©y l¾p
thùc hiÖn trong kú.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Gi÷a 3 lo¹i gi¸ thµnh trªn cã mèi quan hÖ víi nhau vÒ lîng nh sau:
Gi¸ thµnh dù to¸n ≥ Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ≥ Gi¸ thµnh thùc tÕ
Ph©n theo ph¹m vi ph¸t sinh cña chi phÝ
- Gi¸ thµnh s¶n xuÊt: Ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn c«ng t¸c
s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p trong ph¹m vi ®¬n vÞ thi c«ng (c«ng trêng): chi phÝ NVL
trùc tiÕp, chi phÝ NC trùc tiÕp, chi phÝ sö dông MTC, chi phÝ s¶n xuÊt chung.
- Gi¸ thµnh toµn bé: Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn c«ng
t¸c thi c«ng, nghiÖm thu, bµn giao c«ng tr×nh x©y l¾p,…
Gi¸ thµnh toµn bé = Gi¸ thµnh s¶n xuÊt + Chi phÝ b¸n hµng + Chi phÝ QLDN
C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho nhµ qu¶n lý biÕt ®îc kÕt qu¶ kinh doanh cña
tõng s¶n phÈm. Tuy vËy nhng do c¸ch thøc chän tiªu thøc ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng
vµ chi phÝ QLDN cßn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh nªn kh«ng tr¸nh khái viÖc tÝnh gi¸
trÞ c«ng tr×nh kh«ng chÝnh x¸c.
2.3. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
§øng trªn gãc ®é lý luËn, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cã
mèi quan hÖ biÖn chøng víi nhau. §ã lµ 2 mÆt thèng nhÊt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt:
mét mÆt lµ hao phÝ bá ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, mét mÆt lµ kÕt qu¶ thu ®îc tõ
ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®ã. C¶ hai ®Òu lµ toµn bé c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao
®éng vËt ho¸ ®îc biÓu hiÖn b»ng tiÒn. Nhng vÒ mÆt gi¸ trÞ l¹i cã sù kh¸c nhau, do:
CPSX lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸
ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña mét thêi kú nhÊt ®Þnh, kh«ng tÝnh ®Õn viÖc
s¶n phÈm ®· hoµn thµnh cha. Trong khi ®ã, gi¸ thµnh s¶n phÈm l¹i lµ tæng hîp c¸c
hao phÝ ®ã g¾n liÒn víi mét khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao. Do ®ã, tæng
CPSX = tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh khi CPSX dë dang ®Çu kú vµ cuèi kú
b»ng nhau.
Mèi quan hÖ cña CPSX vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cßn biÓu hiÖn ë:
- TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p ph¶i dùa vµo c«ng t¸c h¹ch to¸n CPSX
- Sù tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ CPSX sÏ ¶nh híng ®Õn viÖc tÝnh gi¸ thµnh vµ gi¸
thµnh s¶n phÈm.
- Qu¶n lý tèt CPSX lµ ®iÒu kiÖn b¾t buéc ®Ó qu¶n lý tèt gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh dùa trªn c¸c chØ tiªu cña CPSX:
Tæng gi¸ thµnh
=
Chi phÝ s¶n
+
Chi phÝ s¶n
-
Chi phÝ s¶n
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
s¶n phÈm x©y l¾p
xuÊt dë dang
xuÊt ph¸t sinh
xuÊt dë dang
hoµn thµnh
®Çu kú
trong kú
cuèi kú
ViÖc x¸c ®Þnh s¶n phÈm dë dang phô thuéc vµo ph¬ng thøc thanh to¸n khèi
lîng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao gi÷a bªn thi c«ng vµ bªn chñ ®Çu t.
3. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p.
3.1. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
3.1.1. §èi tîng vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt.
§èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt:
Trong s¶n xuÊt x©y l¾p, x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n CPSX cã vai trß ®Æc biÖt
trong c«ng t¸c kÕ to¸n CPSX vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. X¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng
h¹ch to¸n gióp tËp hîp chÝnh x¸c c¸c kho¶n CP ph¸t sinh trong kú. Theo ®ã, c«ng t¸c
qu¶n lý ho¹t ®éng hiÖu qu¶ ®¶m b¶o cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh chÝnh x¸c, kÞp thêi.
Theo chuÈn mùc kÕ to¸n VAS 15, CPSX trong c¸c doanh nghiÖp x©y l¾p ®îc
tËp hîp theo hîp ®ång x©y dùng. ChuÈn mùc kÕ to¸n quy ®Þnh, chi phÝ hîp ®ång
x©y dùng bao gåm:
Chi phÝ trùc tiÕp liªn quan ®Õn Hîp ®ång x©y dùng:
-
Chi phÝ NVL bao gåm c¶ thiÕt bÞ thi c«ng.
-
Chi phÝ NC ë c¸c c«ng trêng bao gåm c¶ chi phÝ gi¸m s¸t c«ng trêng.
-
Chi phÝ khÊu hao m¸y mãc, thiÕt bÞ, TSC§ kh¸c sö dông ®Ó thi c«ng.
-
Chi phÝ vËn chuyÓn, th¸o dì, l¾p ®Æt m¸y mãc thiÕt bÞ.
-
Chi phÝ thuª nhµ xëng, m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång.
-
Chi phÝ thiÕt kÕ vµ trî gióp kü thuËt liªn quan ®Õn Hîp ®ång.
-
Chi phÝ dù tÝnh ®Ó söa ch÷a c«ng tr×nh.
-
C¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp kh¸c.
Chi phÝ chung liªn quan ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c Hîp ®ång x©y dùng:
-
Chi phÝ b¶o hiÓm
-
Chi phÝ thiÕt kÕ, trî gióp kü thuËt liªn quan ®Õn nhiÒu hîp ®ång.
-
Chi phÝ qu¶n lý chung trong x©y dùng.
-
Chi phÝ ®i vay nÕu tho¶ m·n ®iÒu kiÖn ®i vay
Ngµnh kinh doanh x©y l¾p cã quy tr×nh c«ng nghÖ phøc t¹p, s¶n xuÊt s¶n
phÈm mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian s¶n xuÊt l©u dµi,…®ßi hái mçi c«ng tr×nh ph¶i
cã dù to¸n vµ thiÕt kÕ thi c«ng riªng. Do ®ã, ®èi tîng h¹ch to¸n CPSX trong c¸c
doanh nghiÖp x©y l¾p ë níc ta hiÖn nay thêng ®îc x¸c ®Þnh lµ tõng c«ng tr×nh, h¹ng
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
môc c«ng tr×nh, giai ®o¹n c«ng viÖc hoµn thµnh. §èi tîng h¹ch to¸n CPSX linh ho¹t
tuú thuéc s¶n phÈm, lo¹i h×nh doanh nghiÖp cô thÓ,…
Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt:
- Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n CPSX theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng
tr×nh: Chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh nµo th× tËp
hîp riªng cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ tæng CPSX
tËp hîp theo tõng ®èi tîng tõ khi ký kÕt hîp ®ång ®Õn khi nghiÖm thu bµn giao.
- Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n CPSX theo ®¬n ®Æt hµng: CPSX ph¸t sinh sÏ ®îc
tËp hîp vµ ph©n lo¹i theo tõng ®¬n ®Æt hµng. Khi ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh, tæng sè
chi phÝ ph¸t sinh theo tõng ®¬n ®Æt hµng kÓ tõ khi ký kÕt hîp ®ång ®Õn khi hoµn
thµnh bµn giao lµ gi¸ thµnh thùc tÕ cña ®¬n hµng ®ã.
- Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n CPSX theo khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh: Toµn
bé CP ph¸t sinh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh ®îc tËp hîp cho tõng ®èi tîng chÞu CP.
Gi¸ thµnh thùc tÕ cña khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh lµ toµn bé chi phÝ bá ra trong
giai ®o¹n thi c«ng khèi lîng x©y l¾p ®ã.
- Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n CPSX theo c¸c ®¬n vÞ hoÆc khu vùc thi c«ng:
CPSX ph¸t sinh ®îc tËp hîp theo tõng ®¬n vÞ thi c«ng. T¹i mçi ®¬n vÞ ®ã, CPSX ®îc
tËp hîp theo mçi ®èi tîng chÞu chi phÝ: c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, giai ®oan
thi c«ng,…Khi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh hoµn thµnh, kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh
theo c¸c ph¬ng ph¸p thÝch hîp.
3.1.2. KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp
Chi phÝ NVL trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh, phô, nhiªn
liÖu, vËt kÕt cÊu,…®îc sö dông trùc tiÕp cho viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm x©y l¾p. Trong
thi c«ng x©y l¾p, chi phÝ NVLTT chiÕm tû träng lín nhÊt trong gi¸ thµnh s¶n phÈm
vµ ®îc h¹ch to¸n trùc tiÕp cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Do vËy tiÕt kiÖm
chi phÝ NVLTT cã ý nghÜa rÊt quan träng trong môc tiªu h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.
- Chøng tõ sö dông: Chøng tõ ban ®Çu ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ NVLTT lµ PhiÕu
nhËp kho, PhiÕu xuÊt kho, Ho¸ ®¬n GTGT, VËn ®¬n, B¶ng tæng hîp nhËp xuÊt,…
- Tµi kho¶n sö dông: §Ó h¹ch to¸n chi phÝ NVLTT, kÕ to¸n sö dông TK
621 - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. KÕt cÊu cña TK nµy nh sau:
Nî
TK 621
- TËp hîp chi phÝ NVL dïng trùc
Cã
- Gi¸ trÞ NVL dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
tiÕp cho thi c«ng c«ng tr×nh.
- Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi.
- KÕt chuyÓn vµ ph©n bæ chi phÝ NVLTT.
TK 621 kh«ng cã sè d cuèi kú
-
Tr×nh tù h¹ch to¸n:
Khi xuÊt hoÆc mua NVL sö dông ngay vµo c«ng tr×nh, ta cã:
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
S¬ ®å 1: H¹ch to¸n tæng hîp CP NVLTT
TK 152
TK 621
TK 152, 111, 112,…
XuÊt kho NVL
VËt t dïng kh«ng hÕt
Cho s¶n xuÊt
NhËp kho, ®em b¸n
TK 111, 112
TK 154
Mua vËt t
Sö dông ngay
KÕt chuyÓn chi phÝ
NVLTT
TK 133
ThuÕ GTGT
3.1.3. KÕ to¸n chi phÝ NC trùc tiÕp.
Chi phÝ NCTT lµ kho¶n chi phÝ vÒ tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng phô, phô cÊp cã tÝnh
chÊt l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia thi c«ng x©y l¾p c«ng tr×nh. Chi phÝ nµy
bao gåm c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng thuéc biªn chÕ cña doanh nghiÖp vµ
cho lao ®éng thuª ngoµi theo tõng lo¹i c«ng viÖc.
- Chøng tõ sö dông: Hîp ®ång lao ®éng, Hîp ®ång giao kho¸n, B¶ng chÊm
c«ng, B¶ng thanh to¸n tiÒn l¬ng,…
- Tµi kho¶n sö dông: TK 622 – Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp.
Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh,
giai ®o¹n c«ng viÖc,…Tuy nhiªn, kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c, t¹i doanh nghiÖp
x©y l¾p, c¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ vµ c¸c kho¶n tiÒn ¨n ca cña c«ng
nh©n trùc tiÕp kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 622 mµ ®îc h¹ch to¸n vµo TK 627 – Chi
phÝ s¶n xuÊt chung. KÕt cÊu TK 622 nh sau:
Nî
TK 622
Cã
- TËp hîp chi phÝ NCTT tham gia x©y - KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ
l¾p
NCTT cho tõng ®èi tîng chÞu CP
TK nµy còng kh«ng cã sè d cuèi kú
-
Tr×nh tù h¹ch to¸n:
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
S¬ ®å 2: H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ NCTT
TK 334
TK 622
TK 154
TiÒn l¬ng, phô cÊp
KÕt chuyÓn
L¬ng ph¶i tr¶
Chi phÝ NCTT
TK 335
trÝch tríc tiÒn l¬ng
nghØ phÐp cña CNSX
3.1.4. KÕ to¸n chi phÝ sö dông MTC
Chi phÝ sö dông MTC lµ toµn bé c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc sö dông c¸c
lo¹i xe, m¸y thi c«ng ®Ó trùc tiÕp thi c«ng x©y l¾p cho c¸c c«ng tr×nh. Chi phÝ sö
dông MTC bao gåm: chi phÝ vËt liÖu, nhiªn liÖu, chi phÝ nh©n viªn ®iÒu khiÓn MTC,
chi phÝ khÊu hao MTC, chi phÝ dÞch vô mua ngoµi dïng cho MTC vµ c¸c chi phÝ
b»ng tiÒn kh¸c.
Trong qu¸ tr×nh thi c«ng, MTC thêng kh«ng chØ thùc hiÖn cho mét c«ng
tr×nh mµ cã thÓ tham gia thùc hiÖn nhiÒu c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cña
doanh nghiÖp, do ®ã khi h¹ch to¸n ph¶i ph©n bæ chi phÝ nµy cho c¸c c«ng tr×nh theo
tû lÖ thÝch hîp:
CPSDMTC ph©n bæ
cho tõng c«ng tr×nh
=
Tæng CPSDMTC cÇn ph©n bæ
Tæng tiªu thøc pbæ cña tÊt c¶ c¸c CT
x
Tæng tiªu thøc ph©n
bæ cña tõng CT
- Chøng tõ sö dông: ThÎ TSC§, Biªn b¶n giao nhËn TSC§, NhËt tr×nh m¸y,
B¶ng theo dâi ca xe,…
- Tµi kho¶n sö dông: TK 623 – Chi phÝ sö dông m¸y thi c«ng.
+ TK nµy chØ sö dông ®Ó h¹ch to¸n chi phÝ sö dông MTC trong trêng hîp DN
x©y l¾p thùc hiÖn x©y, l¾p c«ng tr×nh theo ph¬ng thøc thi c«ng hçn hîp (võa thi
c«ng thñ c«ng võa kÕt hîp b»ng m¸y).
+ Kh«ng h¹ch to¸n vµo TK 623 c¸c kho¶n trÝch vÒ BHXH, BHYT, KPC§ tÝnh
trªn tiÒn l¬ng vµ tiÒn ¨n ca cña c«ng nh©n ®iÒu khiÓn m¸y.
KÕt cÊu cña TK 623:
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Nî
TK 623
Cã
- C¸c chi phÝ ph¸t sinh liªn quan ®Õn MTC - C¸c kho¶n gi¶m CP SDMTC
(chi phÝ NVL, chi phÝ tiÒn l¬ng cña CN - KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ CP SD
®iÒu khiÓn m¸y, CP khÊu hao ,…)
MTC cho c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc CT
TK 623 cuèi kú kh«ng cã sè d.
TK 623 ®îc chi tiÕt thµnh:
+ TK 6231: chi phÝ nh©n c«ng
+ TK 6232: chi phÝ NVL
+ TK 6233: chi phÝ CCDC s¶n xuÊt
+ TK 6234: chi phÝ khÊu hao MTC
+ TK 6237: chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
+ TK 6238: chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
- Tr×nh tù h¹ch to¸n:
ViÖc h¹ch to¸n chi phÝ sö dông MTC phô thuéc vµo h×nh thøc sö dông MTC
cña DN.
Trêng hîp MTC thuª ngoµi:
S¬ ®å 3: KÕ to¸n chi phÝ sö dông MTC thuª ngoµi
TK 111,112,331
TK 6237
TK 154
Gi¸ thuª MTC
KÕt chuyÓn CP
(cha thuÕ GTGT)
SD MTC
TK 133
ThuÕ GTGT
Trêng hîp ®éi x©y l¾p tæ chøc ®éi MTC hçn hîp:
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
S¬ ®å 4: KÕ to¸n chi phÝ sö dông MTC trêng hîp cã tæ chøc ®éi m¸y thi c«ng
hçn hîp
TK 152,153,242
TK 623
TK 1541
XuÊt kho NVL,CCDC
Cho sö dông MTC
TK 111,112,331
C¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi kh¸c
TK 133
ThuÕ GTGT
KÕt chuyÓn chi phÝ
TK 334
Sö dông MTC
Chi phÝ nh©n c«ng
®iÒu khiÓn MTC
TK 214,335
Chi phÝ khÊu hao,
Söa ch÷a lín MTC
Trêng hîp DN cã tæ chøc ®éi MTC riªng:
S¬ ®å 5: KÕ to¸n chi phÝ sö dông MTC trêng hîp cã tæ chøc ®éi MTC riªng
TK 152
TK 621
XuÊt NVL cho MTC
TK 334
TK 1543
KÕt chuyÓn chi phÝ
K/C chi phÝ SDMTC
NVL TT
NÕu ®éi kh«ng x¸c ®Þnh
TK 622
KÕt qu¶ riªng
L¬ng c«ng nh©n
KÕt chuyÓn chi phÝ
®iÒu khiÓn MTC
NC TT
TK 152,214,…
TK 623
TK 512
G/b¸n néi bé
TK 627
TK 3331
CP dïng ®Ó qu¶n lý
KÕt chuyÓn chi phÝ
ThuÕ
®éi m¸y thi c«ng
SXC
GTGT
TK 632
KÕt chuyÓn gi¸ vèn
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
X¸c ®Þnh kÕt qu¶ riªng
3.1.5. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
Chi phÝ SXC lµ nh÷ng chi phÝ cÇn thiÕt cßn l¹i thùc tÕ ph¸t sinh trong qu¸
tr×nh thi c«ng x©y l¾p. Chi phÝ nµy lµ c¸c kho¶n CPSX cña tæ, ®éi x©y dùng bao
gåm: l¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi, c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng (BHXH, BHYT, KPC§)
vµ tiÒn ¨n ca cña nh©n viªn qu¶n lý ®éi, c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia thi c«ng x©y
l¾p, c«ng nh©n ®iÒu khiÓn MTC, chi phÝ NVL, CCDC, chi phÝ khÊu hao TSC§ dïng
cho ho¹t ®éng chung cña ®éi vµ c¸c kho¶n chi phÝ kh¸c ph¸t sinh liªn quan ®Õn ho¹t
®éng cña ®éi.
-
Chøng tõ sö dông: B¶ng chÊm c«ng, B¶ng thanh to¸n l¬ng, B¶ng ph©n bæ l¬ng vµ BHXH, B¶ng thanh to¸n dÞch vô mua ngoµi, Ho¸ ®¬n GTGT, PhiÕu
chi, B¶ng ph©n bæ khÊu hao TSC§, B¶ng ph©n bæ NVL, CCDC,…
-
Tµi kho¶n sö dông: TK 627 – Chi phÝ s¶n xuÊt chung.
KÕt cÊu cña TK 627:
Nî
TK 627
Cã
- TËp hîp chi phÝ SXC thùc tÕ ph¸t sinh - C¸c kho¶n gi¶m chi phÝ SXC.
- KÕt chuyÓn hoÆc ph©n bæ chi phÝ
SXC cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ
TK 627 kh«ng cã sè d cuèi kú.
TK 627 ®îc chi tiÕt thµnh:
+ TK 6271: chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng
+ TK 6272: chi phÝ NVL
+ TK 6273: chi phÝ CCDC
+ TK 6274: chi phÝ khÊu hao TSC§
+ TK 6277: chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
+ TK 6278: chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
-
Tr×nh tù h¹ch to¸n:
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
S¬ ®å 6: KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chung
TK 334,338
TK 627
TK 152,111
Chi phÝ tiÒn l¬ng nh©n viªn qu¶n lý ®éi
C¸c kho¶n ghi gi¶m
Vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
Chi phÝ SXC
TK 152,153
TK 1541
XuÊt NVL, CCDC cho SXC
P/bæ chi phÝ SXC cho
c¸c ®/tîng tÝnh GT
TK 214
Chi phÝ khÊu hao TSC§ cña ®éi
TK 331
Chi phÝ b»ng tiÒn vµ thuª ngoµi kh¸c
TK 632
TK 133
ThuÕ GTGT
K/C chi phÝ SXC vµo
TK 352
Gi¸ vèn hµng ho¸
TrÝch tríc CP söa ch÷a,
B¶o hµnh CT
3.1.6. Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt
C¨n cø vµo ®èi tîng vµ ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n ®· x¸c ®Þnh, cuèi kú kÕ to¸n
CPSX vµ tÝnh GTSP tÝnh to¸n vµ kÕt chuyÓn CP NVLTT, CP NCTT, CP SDMTC, CP
SXC vµo bªn Nî TK 154 – Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang, tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng h¹ch to¸n CPSX.
-
Tµi kho¶n sö dông: TK 154 – chi phÝ SXKDD
Nî
TK 154
Cã
- Tæng hîp c¸c CPSX ph¸t sinh trong - Gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p hoµn
kú (chi phÝ NVLTT, chi phÝ NCTT, chi thµnh bµn giao ®îc coi lµ tiªu thô.
phÝ SDMTC, chi phÝ SXC) liªn quan - Gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi,…c¸c kho¶n
®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p.
ghi gi¶m CPSX.
D Nî: Chi phÝ SXKD cßn dë dang, cha
hoµn thµnh cuèi kú, gi¸ thµnh x©y l¾p
hoµn thµnh cha ®îc chñ ®Çu t chÊp
nhËn thanh to¸n.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
TK 154 ®îc chi tiÕt thµnh:
+ TK 1541 – X©y l¾p: tËp hîp CPSX, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p vµ
ph¶n ¸nh gi¸ trÞ x©y l¾p dë dang cuèi kú.
+ TK 1542 – S¶n phÈm kh¸c: tËp hîp CPSX, tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kh¸c vµ
ph¶n ¸nh gi¸ trÞ s¶n phÈm kh¸c dë dang cuèi kú.
+ TK 1543 – DÞch vô: tËp hîp CPSX, tÝnh gi¸ thµnh dÞch vô vµ ph¶n ¸nh chi
phÝ dÞch vô dë dang cuèi kú.
+ TK 1544 – Chi phÝ b¶o hµnh x©y l¾p: dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ b¶o hµnh
c«ng tr×nh x©y dùng, l¾p ®Æt thùc tÕ ph¸t sinh trong kú vµ gi¸ trÞ c«ng tr×nh b¶o
hµnh x©y l¾p dë dang cuèi kú.
Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang ph¶n ¸nh trªn TK 154 chØ gåm nh÷ng chi
phÝ sau: Chi phÝ NVL trùc tiÕp, chi phÝ NCTT, chi phÝ sö dông MTC, chi phÝ SXC,
kh«ng ph¶n ¸nh nh÷ng chi phÝ nh: chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ QLDN, chi phÝ tµi
chÝnh,…
- Tr×nh tù h¹ch to¸n:
S¬ ®å 7: KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt.
TK 621
TK 154
TK 155
K/C chi phÝ NVLTT
Chê tiªu thô
TK 622
K/C chi phÝ NCTT
TK 623
K/C chi phÝ sö dông MTC
TK 627
TK 632
Bµn giao cho chñ ®Çu t
K/C chi phÝ SXC
3.2. KiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang
S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm cha kÕt thóc giai ®o¹n chÕ biÕn, cßn
®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. §Ó tÝnh ®îc gi¸ thµnh s¶n phÈm , doanh nghiÖp
cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang.
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Víi ®Æc ®iÓm thi c«ng cña c¸c c«ng tr×nh x©y l¾p lµ thêi gian thêng kÐo dµi,
khèi lîng c«ng viÖc lín, kÕt cÊu phøc t¹p,.. nªn cuèi kú sÏ cßn nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng
môc c«ng tr×nh cha hoµn thµnh. Do ®ã, s¶n phÈm dë dang trong x©y l¾p lµ c¸c c«ng
tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ang thi c«ng dë dang, cha hoµn thµnh hoÆc khèi lîng
x©y l¾p dë dang trong kú cha ®îc chñ ®Çu t nghiÖm thu, cha chÊp nhËn thanh to¸n.
X¸c ®Þnh s¶n phÈm x©y l¾p dë dang lµ c«ng t¸c tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh phÇn chi
phÝ s¶n xuÊt trong kú cho khèi lîng s¶n phÈm lµm dë dang cuèi kú. ViÖc tÝnh gi¸
s¶n phÈm dë dang phô thuéc vµo ph¬ng thøc thanh to¸n khèi lîng x©y l¾p hoµn
thµnh gi÷a bªn nhËn thÇu vµ chñ ®Çu t, ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý,…
NÕu quy ®Þnh thanh to¸n s¶n phÈm x©y l¾p sau khi hoµn thµnh toµn bé th× gi¸ trÞ
s¶n phÈm dë dang lµ tæng chi phÝ luü kÕ ph¸t sinh tõ lóc khëi c«ng ®Õn cuèi mçi kú:
Gi¸ trÞ s¶n phÈm x©y
l¾p dë dang CK
=
Gi¸ trÞ s¶n phÈm x©y
l¾p dë dang §K
+
Chi phÝ s¶n xuÊt
ph¸t sinh trong kú
NÕu quy ®Þnh thanh to¸n s¶n phÈm x©y l¾p theo ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý
(theo giai ®o¹n c«ng viªc hoµn thµnh) th× s¶n phÈm dë dang lµ khèi lîng x©y l¾p cha ®¹t tíi ®iÓm dõng kü thuËt hîp lý ®· quy ®Þnh vµ ®îc tÝnh theo chi phÝ thùc tÕ trªn
c¬ së ph©n bæ chi phÝ cña h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã cho c¸c giai ®o¹n, tæ hîp c«ng
viÖc ®· hoµn thµnh vµ giai ®o¹n cßn dë dang theo gi¸ trÞ dù to¸n cña chóng:
Chi phÝ s¶n xuÊt dë
Gi¸ trÞ khèi
lîng x©y
l¾p dë dang
CK
dang §K
=
+
Gi¸ trÞ khèi lîng
x©y l¾p hoµn thµnh
Chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t
Gi¸ trÞ khèi lîng x©y
+
theo dù to¸n
Gi¸ trÞ khèi l-
sinh trong kú
l¾p dë dang cuèi kú
theo dù to¸n
x
îng x©y l¾p dë
dang cuèi kú
theo dù to¸n
3.3. TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
3.3.1. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
§Ó tÝnh gi¸ thµnh mét c¸ch chÝnh x¸c, kÞp thêi ®ång thêi cã thÓ kiÓm tra, qu¶n
lý hiÖu qu¶ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh th× tríc tiªn, nhµ qu¶n lý cÇn x¸c
®Þnh ®îc ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh phï hîp víi doanh nghiÖp m×nh. X¸c ®Þnh ®èi tîng
tÝnh gi¸ thµnh lµ viÖc x¸c ®Þnh s¶n phÈm, b¸n thµnh phÈm, c«ng viÖc, … nhÊt ®Þnh
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368