Tài liệu Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tại công ty in hàng không

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Lêi më ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng hiÖn nay, mét sè doanh nghiÖp thuéc khèi quèc doanh tá ra ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶, béc lé nhiÒu yÕu kÐm vÒ mÆt qu¶n lý, c¬ cÊu tæ chøc cßn cång kÒnh, kh«ng phï hîp víi c¬ chÕ míi. V× vËy mét doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn, kh¼ng ®Þnh ®-îc vÞ trÝ cña m×nh trong nÒn kinh tÕ th× b¾t buéc ph¶i lu«n lu«n tù ®æi míi, ph¸t huy nh÷ng thÕ m¹nh mµ m×nh cã, hîp lý ho¸ c¬ cÊu tæ chøc vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Nãi mét c¸ch chung nhÊt, mét doanh nghiÖp muèn thµnh c«ng trong kinh doanh, ®øng v÷ng trªn thÞ tr-êng c¹nh tranh ngµy cµng quyÕt liÖt, tiÒm Èn nhiÒu rñi ro th× ®ßi hái doanh nghiÖp ®ã ph¶i thùc hiÖn mét lo¹t c¸c biÖn ph¸p nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt, më réng thÞ tr-êng, n©ng cao søc c¹nh tranh, t¨ng lîi nhuËn... ®Æc biÖt lµ n©ng cao ®-îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh. C«ng ty In Hµng Kh«ng ®· ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ kinh doanh trªn thÞ tr-êng ®-îc h¬n 10 n¨m vµ ®· cã ®-îc nh÷ng thµnh c«ng tuy nhiªn hiÖu qu¶ kinh doanh cßn thÊp. C«ng ty muèn trô v÷ng vµ ph¸t triÓn ®-îc trong thêi kú më cöa nµy th× ph¶i thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhau ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty trªn thÞ tr-êng, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã tiÕp tôc ®Çu t- t¸i s¶n xuÊt, më réng quy m« s¶n xuÊt vµ thÞ tr-êng tiªu thô. V× vËy nghiªn cøu vµ thùc hiÖn nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ môc tiªu hµng ®Çu cña C«ng ty In Hµng Kh«ng trong thêi gian tíi. Tõ nh÷ng lý do trªn mµ em chän ®Ò tµi: “Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty In Hµng Kh«ng“ lµm ®Ò tµi cho chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh. Chuyªn ®Ò gåm cã 3 ch-¬ng: Ch-¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Ch-¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh doanh ë C«ng ty In Hµng Kh«ng. Ch-¬ng III: Ph-¬ng h-íng vµ gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty In Hµng Kh«ng. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp I. Doanh nghiÖp vµ hiÖu qu¶ kinh doanh 1. Doanh nghiÖp, c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp 1.1. Kh¸i niÖm doanh nghiÖp Ngµy nay c¸c doanh nghiÖp ®ãng vai trß cùc kú quan träng trong nÒn kinh tÕ ®Êt n-íc. Doanh nghiÖp t¹o ra mäi cña c¶i v« tËn ®¸p øng mäi nhu cÇu ®a d¹ng cña x· héi, t¹o ra viÖc lµm, thu nhËp cho hµng triÖu ng-êi. Sù t¨ng tr-ëng vµ ph¸t triÓn cña ®Êt n-íc phô thuéc rÊt lín vµo sù lín m¹nh cña hÖ thèng c¸c doanh nghiÖp. VËy doanh nghiÖp lµ g×? Doanh nghiÖp lµ tõ ®Ó chØ chung cho tÊt c¶ c¸c lo¹i ®¬n vÞ kinh doanh thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ. “Kinh doanh“ lµ viÖc thùc hiÖn mét, mét sè hoÆc tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh ®Çu t-, tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô s¶n phÈm hoÆc cung øng dÞch vô trªn thÞ tr-êng nh»m môc ®Ých sinh lîi. Doanh nghiÖp lµ mét tæ chøc kinh tÕ ®-îc thµnh lËp ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng s¶n xuÊt, mua b¸n hµng ho¸ hoÆc lµm dÞch vô nh»m tho¶ m·n nhu cÇu cña con ng-êi vµ x· héi, vµ th«ng qua ho¹t ®éng h÷u Ých ®ã ®Ó lµm t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n cña chñ së h÷u. ThuËt ng÷ doanh nghiÖp lµ mét ph¹m trï rÊt réng, tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ kinh doanh cho dï chØ cã mét ng-êi hay mét sè ng-êi th× còng ®-îc gäi lµ doanh nghiÖp. Nh- vËy tõ ®Þnh nghÜa trªn doanh nghiÖp ®-îc gäi b»ng nhiÒu thuËt ng÷ kh¸c nhau nh-: hé s¶n xuÊt, hé kinh doanh, nhµ m¸y, xÝ nghiÖp, c«ng ty... Theo luËt doanh nghiÖp ban hµnh ngµy 12/6/1999 th× doanh nghiÖp ®-îc ®Þnh nghÜa nh- sau: “Doanh nghiÖp lµ tæ chøc kinh tÕ cã tªn riªng, cã tµi s¶n, cã trô së giao dÞch æn ®Þnh, ®-îc ®¨ng ký kinh doanh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt nhºm môc ®Ých thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kinh doanh“. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.2. C¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp Tuú thuéc vµo môc ®Ých nghiªn cøu, dùa trªn nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ h×nh thøc së h÷u vèn, vÒ quy m« hay ®Þa vÞ ph¸p lý... ng-êi ta cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i doanh nghiÖp kh¸c nhau. Theo LuËt doanh nghiÖp ®-îc Nhµ n-íc ban hµnh ngµy 12/6/1999 th× cã c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp sau: C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, C«ng ty cæ phÇn, C«ng ty hîp danh, doanh nghiÖp t- nh©n. 1.2.1. C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n: C«ng ty tr¸ch nhiÖm lµ doanh nghiÖp, trong ®ã; a. Thµnh viªn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî vµ c¸c nghÜa vô tµi s¶n kh¸c cña doanh nghiÖp trong ph¹m vi sè vèn ®· cam kÕt gãp vµo doanh nghiÖp; b. PhÇn vèn gãp cña thµnh viªn chØ ®-îc chuyÓn nh-îng theo quy ®Þnh t¹i §iÒu 32 cña LuËt doanh nghiÖp; c. Thµnh viªn cã thÓ lµ tæ chøc, c¸ nh©n; sè l-îng thµnh viªn kh«ng v-ît qu¸ n¨m m-¬i. C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n kh«ng ®-îc quyÒn ph¸t hµnh cæ phiÕu. C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n cã t- c¸ch ph¸p nh©n kÓ tõ ngµy ®-îc cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh. Cã hai lo¹i C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n lµ: C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n lµ mét thµnh viªn vµ C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n cã hai thµnh viªn trë lªn. 1.2.2. C«ng ty cæ phÇn: C«ng ty cæ phÇn lµ doanh nghiÖp, trong ®ã: a. Vèn ®iÒu lÖ ®-îc chia thµnh nhiÒu thµnh phÇn b»ng nhau gäi lµ cæ phÈn; b. Cæ ®«ng chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ nî vµ c¸c nghÜa vô tµi s¶n kh¸c cña doanh nghiÖp trong ph¹m vi sè vèn ®· gãp vµo doanh nghiÖp; c. Cæ ®«ng cã quyÒn tù do chuyÓn nh-îng cæ phÇn cña m×nh cho ng-êi kh¸c, trõ tr-êng hîp quy ®Þnh t¹i kho¶n 3 §iÒu 55 vµ kho¶n 1 §iÒu 58 cña LuËt doanh nghiÖp; d. Cæ ®«ng cã thÓ lµ tæ chøc, c¸ nh©n; sè l-îng cæ ®«ng tèi thiÓu lµ ba vµ kh«ng h¹n chÕ sè l-îng tèi ®a. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 C«ng ty cæ phÇn cã quyÒn ph¸t hµnh chøng kho¸n ra c«ng chóng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ chøng kho¸n. C«ng ty cæ phÇn cã t- c¸ch ph¸p nh©n kÓ tõ ngµy ®-îc cÊp giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh. 1.2.3. C«ng ty hîp danh: C«ng ty hîp danh lµ doanh nghiÖp, trong ®ã: a. Ph¶i cã Ýt nhÊt hai thµnh viªn hîp danh; ngoµi c¸c thµnh viªn hîp danh, cã thÓ cã thµnh viªn gãp vèn; b. Thµnh viªn hîp danh ph¶i lµ c¸ nh©n, cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ uy tÝn nghÒ nghiÖp vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng toµn bé tµi s¶n cña m×nh vÒ c¸c nghÜa vô cña c«ng ty; c. Thµnh viªn gãp vèn chØ chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n cña c«ng ty trong ph¹m vi sè vèn ®· gãp vµo c«ng ty. C«ng ty hîp danh kh«ng ®-îc ph¸t hµnh bÊt kú mét lo¹i chøng kho¸n nµo. 1.2.4. Doanh nghiÖp t- nh©n: Doanh nghiÖp t- nh©n lµ doanh nghiÖp do mét c¸ nh©n lµm chñ vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng toµn bé tµi s¶n cña m×nh vÒ mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. 2. Kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp HiÖu qu¶ kinh doanh theo kh¸i niÖm réng lµ ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh nh÷ng lîi Ých ®¹t ®-îc tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. BÊt kú ho¹t ®éng nµo nãi chung vµ ho¹t ®éng kinh doanh nãi riªng ®Òu ph¶i ®¹t ®-îc kÕt qu¶ h÷u Ých cô thÓ nµo ®ã. §ã lµ lîi nhuËn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh, trong c¬ chÕ hiÖn nay muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn kh«ng cã con ®-êng nµo kh¸c lµ doanh nghiÖp ph¶i ®¹t ®-îc lîi nhuËn cµng cao cµng tèt. Tõ ®ã doanh nghiÖp míi cã ®iÒu kiÖn më réng s¶n xuÊt kinh doanh theo chiÒu réng vµ chiÒu s©u, cã ®ñ søc c¹nh tranh víi c¸c ®èi thñ trªn thÞ tr-êng. Kinh doanh lµ ho¹t ®éng nh»m môc ®Ých sinh lêi cña c¸c chñ kinh doanh trªn th-¬ng tr-êng. Nh-ng trªn c¬ së lîi nhuËn doanh nghiÖp ph¶i ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng chØ dõng l¹i ë kÕt qu¶ mµ cßn ph¶i ®¸nh gi¸ chÊt l-îng kinh doanh ®Ó t¹o ra kÕt qu¶ ®ã. V× kinh doanh bao gåm tÊt c¶ c¸c c«ng ®o¹n tõ 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®Çu t- s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô, dÞch vô b¸n hµng. Do ®ã ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kinh doanh lµ rÊt cÇn thiÕt vµ th«ng qua ®ã ta cã thÓ n¾m b¾t ®-îc t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan vµ chñ quan nh-: t×nh h×nh thÞ tr-êng, c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch cña Nhµ n-íc, viÖc n¾m v÷ng vµ sö dông c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp, c¸ch thøc tæ chøc kinh doanh, hiÓu biÕt vÒ ®èi thñ kinh doanh ®Æc biÖt lµ viÖc lùa chän vµ thùc hiÖn c¸c chiÕn l-îc cña doanh nghiÖp. Cho ®Õn nay cã nhiÒu c¸ch nh×n nhËn kh¸c nhau vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh. Theo quan niÖm phæ biÕn cho r»ng, ë d¹ng kh¸i qu¸t nhÊt th×: “HiÖu qu¶ kinh doanh lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, nã biÓu hiÖn mèi t­¬ng quan gi÷a kÕt qu° thu ®­îc v¯ chi phÝ bá ra“. Trong thùc tiÔn còng cã ng-êi cho r»ng: “HiÖu qu¶ kinh doanh thùc chÊt lµ lîi nhuËn vµ ®a d¹ng gi¸ trÞ sö dông“. Nh÷ng quan ®iÓm trªn ®©y thÓ hiÖn mét sè mÆt ch-a hîp lý, mét lµ thèng nhÊt hiÖu qu¶ vµ kÕt qu¶, hai lµ kh«ng ph©n biÖt râ b¶n chÊt vµ tiªu chuÈn hiÖu qu¶ kinh doanh víi c¸c chØ tiªu biÓu hiÖn b¶n chÊt vµ tiªu chuÈn ®ã. CÇn x¸c ®Þnh râ sù kh¸c nhau vµ mèi quan hÖ gi÷a kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶. Còng nh- vËy, nhµ kinh tÕ ng-êi Anh, Adam Smith cho r»ng: “HiÖu qu¶ kinh doanh l¯ kÕt qu° ®¹t ®­îc trong kinh tÕ, l¯ doanh thu tiªu thô h¯ng ho¸“. ë ®©y hiÖu qu¶ ®ång nhÊt víi chØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Quan ®iÓm nµy khã gi¶i thÝch kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh v× r»ng doanh thu cã thÓ t¨ng do chi phÝ, më réng sö dông c¸c nguån lùc s¶n xuÊt, nÕu cïng mét kÕt qu¶ cã hai møc chi phÝ kh¸c nhau th× theo quan niÖm nµy chóng cã cïng hiÖu qu¶. Quan ®iÓm thø hai cho r»ng: “HiÖu qu¶ s¶n xuÊt diÔn ra khi x· héi kh«ng thÓ t¨ng mét lo¹i hµng ho¸ mµ kh«ng c¾t gi¶m s¶n l-îng mét lo¹i hµng ho¸ kh¸c. Mét nÒn kinh tÕ cã hiÖu qu¶ n»m trªng giíi h¹n kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña nã“. Thùc chÊt quan ®iÓm nµy ®· ®Ò cËp ®Õn khÝa c¹nh ph©n bæ cã hiÖu qu¶ c¸c 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nguån lùc cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. Trªn ph-¬ng diÖn nµy râ rµng ph©n bæ c¸c nguån lùc cña nÒn kinh tÕ sao cho ®¹t ®-îc viÖc sö dông mäi nguån lùc trªn ®-êng giíi h¹n kh¶ n¨ng s¶n xuÊt sÏ lµm cho nÒn kinh tÕ cã hiÖu qu¶. Quan ®iÓm thø ba cho r»ng:“HiÖu qu¶ kinh doanh lµ quan hÖ tû lÖ gi÷a phÇn t¨ng thªm cña kÕt qu° v¯ phÇn t¨ng thªm cña chi phÝ“. Quan ®iÓm nµy ®· biÓu hiÖn ®-îc quan hÖ so s¸nh t-¬ng ®èi gi÷a kÕt qu¶ thu ®-îc vµ chi phÝ tiªu hao. Nh-ng quan ®iÓm nµy chØ ®Ò cËp ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ cña phÇn t¨ng thªm, kh«ng ph¶i toµn bé phÇn tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Do cßn tån t¹i nhiÒu quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶ kinh doanh kh¸c nhau do ®ã ®ßi hái chóng ta ph¶i ph©n biÖt râ ®-îc kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶, ph©n biÖt gi÷a hiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ, hiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ x· héi, hiÖu qu¶ chung vµ hiÖu qu¶ c¸ biÖt. Trong mäi ho¹t ®éng muèn ®¹t ®-îc môc tiªu ph¶i biÕt ®-îc b¶n chÊt, quy luËt ho¹t ®éng cña sù vËt hiÖn t-îng. C¸c chñ thÓ kinh doanh muèn hiÓu ®-îc hiÖu qu¶ kinh doanh th× ph¶i biÕt ®-îc c¸c quy luËt vèn cã cña ho¹t ®éng kinh doanh. Tãm l¹i hiÖu qu¶ kinh doanh cã rÊt nhiÒu khÝa c¹nh kh¸c nhau: khÝa c¹nh vÒ kinh tÕ, vÒ x· héi vµ khÝa c¹nh kh¸c. Nh-ng do ph¹m vi cña chuyªn ®Ò nµy th× sÏ sö dông kh¸i niÖm hiÖu qu¶ kinh doanh theo khÝa c¹nh kinh tÕ. Nh- vËy tr-íc hÕt hiÖu qu¶ kinh doanh ph¶i lµ ®¹i l-îng so s¸nh gi÷a chi phÝ kinh doanh bá ra vµ kÕt qu¶ kinh doanh thu ®-îc. §øng trªn gãc ®é x· héi, chi phÝ ph¶i lµ chi phÝ lao ®éng x· héi, do cã sù kÕt hîp cña c¸c yÕu tè lao ®éng vµ ®èi t-îng lao ®éng theo mèi t-¬ng quan c¶ vÒ chÊt vµ l-îng trong qu¸ tr×nh kinh doanh t¹o ra s¶n phÈm ®ñ tiªu chuÈn cho ng-êi tiªu dïng. KÕt qu¶ lµ chØ tiªu kinh tÕ ph¶n ¸nh lîi Ých kinh tÕ mµ doanh nghiÖp thu ®-îc trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Do vËy th-íc ®o cña hiÖu qu¶ lµ sù tiÕt kiÖm hao phÝ lao ®éng x· héi vµ tiªu chuÈn cña hiÖu qu¶ lµ viÖc tèi ®a ho¸ kÕt qu¶ thu ®-îc hoÆc tèi thiÓu ho¸ chi phÝ bá ra. 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tãm l¹i, hiÖu qu¶ kinh doanh lµ ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông c¸c nguån nh©n tµi vËt lùc cña doanh nghiÖp ®Ó ®¹t ®-îc kÕt qu¶ cao nhÊt trong qu¸ tr×nh kinh doanh víi chi phÝ thÊp nhÊt. 3. Vai trß cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh kh«ng chØ lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña bÊt cø doanh nghiÖp nµo mµ cßn mèi quan t©m cña bÊt cø ai khi lµm bÊt cø viÖc g×. §ã lµ vÊn ®Ò bao trïm vµ xuyªn suèt thÓ hiÖn chÊt l-îng cña toµn bé c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ ®Ó t¹o ra kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cao nhÊt cña mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng, viÖc gi¶i quyÕt ba vÊn ®Ò kinh tÕ c¬ b¶n (s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt nh- thÕ nµo? s¶n xuÊt cho ai?) ®-îc dùa trªn quan hÖ cung cÊp, gi¸ c¶ thÞ tr-êng, c¹nh tranh hîp t¸c. C¸c doanh nghiÖp ph¶i tù ®-a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh cña m×nh, tù h¹ch to¸n lç l·i, l·i nhiÒu h-ëng nhiÒu, l·i Ýt h-ëng Ýt. Lóc nµy môc tiªu lîi nhuËn trë thµnh môc tiªu quan träng nhÊt mang tÝnh sèng cßn cña doanh nghiÖp MÆt kh¸c trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng doanh nghiÖp ph¶i c¹nh tranh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. M«i tr-êng c¹nh tranh nµy kh¸ gay g¾t vµ cã nhiÒu doanh nghiÖp ®· trô v÷ng ®-îc nh-ng còng cã kh«ng Ýt doanh nghiÖp bÞ thua lç, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n. §Ó cã thÓ trô v÷ng trong c¬ chÕ thÞ tr-êng doanh nghiÖp lu«n ph¶i gi¶m chi phÝ kinh doanh mét c¸ch t-¬ng ®èi nh»m tíi môc tiªu lîi nhuËn tèi ®a. Giai ®o¹n kinh tÕ ph¸t triÓn theo chiÒu réng kÕt thóc nh-êng chç cho sù ph¸t triÓn theo chiÒu s©u lµ nhê vµo sù n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Nh- vËy n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ n©ng cao kh¶ n¨ng sö dông nguån lùc s½n cã trong s¶n xuÊt kinh doanh. N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh vµ ®¹t ®-îc hiÖu qu¶ kinh doanh lu«n lµ vÊn ®Ò ®-îc quan t©m cña c¸c doanh nghiÖp. Tõ nh÷ng vai trß kÓ trªn cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp chóng ta cã thÓ rót ra nh÷ng ý nghÜa cô thÓ cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 kinh doanh cña doanh nghiÖp. N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp gióp cho doanh nghiÖp ®¹t kÕt qu¶ tèt trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, më réng quy m« s¶n xuÊt theo c¶ chiÒu réng vµ chiÒu s©u, ®Çu t- x©y dùng c¬ së vËt chÊt, mua s¾m thiÕt bÞ hiÖn ®¹i s¶n xuÊt s¶n phÈm víi chÊt l-îng cao, chi phÝ s¶n xuÊt thÊp, tiÕt kiÖm ®-îc nguyªn liÖu, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ tr-êng vµ quan träng nhÊt lµ t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. Nh- vËy cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh trong doanh nghiÖp, ®¸nh gi¸ ®óng hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp thùc hiÖn trªn c¬ së kÕt qu¶ ph©n tÝch tõng phÇn, tæng hîp l¹i h-íng vµo môc tiªu chung cña hiÖu qu¶ vµ lîi nhuËn cña toµn bé qu¸ tr×nh kinh doanh ®Ó ph©n tÝch. Trªn c¬ së ®ã rót ra nh÷ng nhËn ®Þnh c¬ b¶n vµ liªn kÕt chóng l¹i víi nhau ®Ó cã nh÷ng ph-¬ng h-íng ®óng ®¾n. II. Nh÷ng nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp Kinh doanh lµ ho¹t ®éng nh»m môc ®Ých sinh lêi cña c¸c chñ thÓ kinh doanh trªn thÞ tr-êng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh lu«n phô thuéc vµo thÞ tr-êng, mµ thÞ tr-êng l¹i ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh c¶u ph¸p luËt còng nh- c¸c quy luËt cña thÞ tr-êng. Do vËy c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh chÞu ¶nh h-ëng cña rÊt nhiÒu c¸c yÕu tè kh¸ch quan còng nhchñ quan. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i cã biÖn ph¸p t¸c ®éng trë l¹i yÕu tè chñ quan mét c¸ch hîp lý, cã hiÖu qu¶ lµm cho doanh nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn h¬n, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Th«ng th-êng cã hai nhãm nh©n tè ¶nh h-ëng; nh©n tè bªn trong vµ nh©n tè bªn ngoµi. 1. Nh÷ng nh©n tè chñ quan 1.1. Lùc l-îng lao ®éng Trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, lùc l-îng lao ®éng cña doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh quy m« kÕt qu¶ s¶n xuÊt, t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. §iÒu nµy ®-îc thÓ hiÖn ë: 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Tr×nh ®é lao ®éng lµ t-¬ng øng th× sÏ gãp phÇn vËn hµnh cã hiÖu qu¶ c¸c yÕu tè vËt chÊt trong qu¸ tr×nh kinh doanh. - C¬ cÊu lao ®éng phï hîp tr-íc hÕt nã sÏ gãp phÇn sö dông cã hiÖu qu¶ b¶n th©n yÕu tè lao ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh, mÆt kh¸c nã sÏ gãp phÇn t¹o lËp vµ th-êng xuyªn ®iÒu chØnh mèi quan hÖ tû lÖ hîp lý gi÷a c¸c yÕu tè vËt chÊt trong qu¸ tr×nh kinh doanh. - ý thøc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, kû luËt lao ®éng... lµ yÕu tè quan träng, yÕu tè c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn vµ ph¸t huy nguån lùc lao ®éng trong qu¸ tr×nh kinh doanh. V× vËy chóng ta chØ cã thÓ ®¹t ®-îc hiÖu qu¶ kinh doanh cao trong c¸c doanh nghiÖp chõng nµo cã ®-îc mét ®éi ngò lao ®éng cã kû luËt, kü thuËt, tr¸ch nhiÖm vµ n¨ng suÊt cao. 1.2. Tr×nh ®é ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt kü thuËt c«ng nghÖ §©y lµ yÕu tè vËt chÊt phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, cã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ c«ng viÖc. Sù ph¸t triÓn cña c¬ së vËt chÊt kü thuËt sÏ t¹o ra nh÷ng c¬ héi ®Ó n¾m b¾t th«ng tin trong qu¸ tr×nh ho¹ch ®Þnh kinh doanh còng nh- trong qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh, ®Þnh h-íng hoÆc chuyÓn h-íng kinh doanh. Kü thuËt vµ c«ng nghÖ sÏ t¸c ®éng tíi viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ vËt chÊt trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, nã gióp cho c¸c doanh nghiÖp sö dông mét c¸ch hîp lý tiÕt kiÖm chi phÝ vËt chÊt kinh doanh. 1.3. Nguyªn vËt liÖu, vËt t- hµng ho¸ Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt muèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®-îc tiÕn hµnh ®Òu ®Æn, liªn tôc ph¶i th-êng xuyªn b¶o ®¶m cho c¸c lo¹i vËt t- ®ñ vÒ sè l-îng kÞp thêi vÒ thêi gian, ®óng quy c¸ch vÒ phÈm chÊt. C¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i kh«ng chØ kinh doanh hµng ho¸ mµ cßn mua nh÷ng vËt t- nh-: linh kiÖn, phô tïng... vÒ ®Ó l¾p r¸p thµnh hµng ho¸ ®Ó cã thÓ tiªu dïng ngay ®-îc. V× vËy viÖc cung cÊp ®Çy ®ñ, cã chÊt l-îng cao c¸c lo¹i vËt t-... cã ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l-îng hµng ho¸ vµ do ®ã ¶nh h-ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nghiÖp. ViÖc cung cÊp ®óng chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu, vËt t- sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc n©ng cao chÊt l-îng hµng ho¸, thu hót ®-îc kh¸ch hµng, phï hîp víi nhu cÇu tiªu dïng, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh cho doanh nghiÖp. 1.4. HÖ thèng th«ng tin doanh nghiÖp. Th«ng tin ®-îc coi lµ ®èi t-îng lao ®éng cña c¸c doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. §Ó kinh doanh thµnh c«ng trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh trong n-íc vµ quèc tÕ, c¸c doanh nghiÖp cÇn rÊt nhiÒu th«ng tin chÝnh x¸c vÒ thÞ tr-êng, kh¸ch hµng, ®èi t-îng c¹nh tranh vµ gi¸ c¶... §iÒu nµy quyÕt ®Þnh thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng. MÆt kh¸c th«ng tin cßn lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh ph-¬ng h-íng kinh doanh, tiÕn hµnh x©y dùng chiÕn l-îc kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu chiÕn l-îc, cÇn thiÕt tiÕn hµnh c¸c tÝnh to¸n dùa trªn nh÷ng th«ng tin chÝnh x¸c vÒ: sè l-îng søc lao ®éng, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, vËt t- tiÒn vèn. 1.5. Nh©n tè qu¶n trÞ doanh nghiÖp Trong kinh doanh nh©n tè qu¶n trÞ cã vai trß v« cïng quang träng, qu¶n trÞ doanh nghiÖp gióp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh mét h-íng ®i ®óng trong ho¹t ®éng kinh doanh x¸c ®Þnh chiÕn l-îc kinh doanh vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp. ChiÕn l-îc kinh doanh vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp lµ c¬ së ®Çu tiªn ®em l¹i kÕt qu¶, hiÖu qu¶ hoÆc thÊt b¹i cña doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Nh©n tè qu¶n trÞ cßn gióp doanh nghiÖp tæ chøc bé m¸y mét c¸ch hîp lý, qu¶n lý lao ®éng trong doanh nghiÖp s¸t sao, ®iÒu hµnh doanh nghiÖp cã hiÖu qu¶. Qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch cô thÓ ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh chi tiÕt, tõ ®ã cã kÕ ho¹ch ph©n bæ c¸c nguån nh©n tµi vËt lùc ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®· ®Ò ra. Ngoµi ra qu¶n trÞ doanh nghiÖp cßn trî gióp rÊt nhiÒu cho c«ng t¸c Marketing, tiªu thô s¶n phÈm, më réng tiªu thô. Nhµ qu¶n trÞ kinh doanh, ®Æc biÖt lµ ng-êi l·nh ®¹o doanh nghiÖp ph¶i cã kiÕn thøc, tr×nh ®é, n¨ng lùc, n¨ng ®éng. Trong viÖc tæ chøc ph©n c«ng lao ®éng 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 trong doanh nghiÖp ph¶i sö dông ®óng ng-êi, ®óng viÖc ®Ó tËn dông ®-îc n¨ng lùc së tr-êng cña ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. Ngoµi ra ng-êi l·nh ®¹o ph¶i x©y dùng ®-îc mét tËp thÓ ®oµn kÕt, n¨ng ®éng, cã tr×nh ®é, cã chuyªn m«n, tõ ®ã hoµn thµnh môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra. 2. Nh÷ng nh©n tè kh¸ch quan BÊt cø doanh nghiÖp nµo ho¹t ®éng trong lÜnh g×, dï to hay nhá th× suy cho cïng ®Òu chØ lµ mét nh÷ng phÇn tö cÊu thµnh nªn nÒn kinh tÕ quèc d©n, hay trªn ph-¬ng tiÖn réng h¬n trong hoµn c¶nh quèc tÕ ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ th× doanh nghiÖp cã thÓ coi lµ mét bé phËn cÊu thµnh nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Do ®ã ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp chÞu ¶nh h-ëng lín tõ m«i tr-êng bªn ngoµi. §ã lµ tæng hîp c¸c nh©n tè kh¸ch quan t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh mµ cô thÓ lµ t¸c ®éng ®Õn kÕt qu¶, hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kinh doanh. C¸c nh©n tè ®ã lµ: - M«i tr-êng kinh tÕ: NÒn kinh tÕ cña mçi quèc gia lµ nÒn t¶ng c¬ b¶n ®Ó c¸c doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Mçi quèc gia víi c¬ së h¹ tÇng vÒ giao th«ng ®-êng bé, ®-êng thuû, ®-êng s¾t, ®-êng hµng kh«ng còng nh- c¸c c¬ së h¹ tÇng kh¸c vÒ hÖ thèng th«ng tin liªn l¹c, b-u ®iÖn viÔn th«ng vµ c¸c c«ng tr×nh x· héi ®· gióp cho c¸c doanh nghiÖp ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, l-u th«ng hµng ho¸, ký kÕt ®-îc nh÷ng hîp ®ång lín víi c¸c kh¸ch hµng trong n-íc vµ n-íc ngoµi, gia ohµng vµ thanh to¸n thuËn lîi, nhanh chãng. - M«i tr-êng chÝnh trÞ - ph¸p lý: Mét m«i tr-êng chÝnh trÞ - ph¸p lý hîp lý, th«ng tho¸ng, cëi më sÏ khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t- n-íc ngoµi ®Çu t- vµo ViÖt Nam, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ®-îc cÊp giÊy phÐp ho¹t ®éng mét c¸ch nhanh chãng, ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh liªn doanh, liªn kÕt víi c¸c ®èi t¸c n-íc ngoµi, ph¸t huy néi lùc cña doanh nghiÖp, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. - M«i tr-êng v¨n ho¸ - x· héi: M«i tr-êng v¨n ho¸ - x· héi cã mét ¶nh h-ëng nhÊt ®Þnh ®Õn c¸c doanh nghiÖp. Mçi quèc gia cã mét nÒn v¨n ho¸ kh¸c nhau vµ m«i tr-êng x· héi kh¸c nhau, ®iÒu ®ã dÉn ®Õn nhu cÇu s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña mçi quèc gia lµ kh¸c nhau. C¸c doanh nghiÖp cÇn n¾m v÷ng ®-îc m«i 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tr-êng v¨n ho¸ - x· héi ®Ó biÕt ch¾c ®-îc nhu cÇu cña thÞ tr-êng lµ nh- thÕ nµo, xu h-íng tiªu dïng cña x· héi ra sao, tõ ®ã míi quyÕt ®Þnh xem doanh nghiÖp sµ s¶n xuÊt vµ kinh doanh lo¹i mÆt hµng g×. §iÒu nµy sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ rÊt lín cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ kinh doanh cña doanh nghiÖp. - M«i tr-êng c«ng nghÖ: Mét doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn trªn thÞ tr-êng th× lu«n ph¶i quan t©m ®Õn chÊt l-îng s¶n phÈm, gi¸ thµnh vµ søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm cña m×nh trªn thÞ tr-êng. Ngµy nay tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ ngµy cµng ph¸t triÓn, nh÷ng c«ng nghÖ míi ra ®êi vµ ®-îc ¸p dông trong thùc tÕ cho phÐp c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®-îc nh÷ng s¶n phÈm víi chÊt l-îng cao h¬n trong khi nguyªn vËt liÖu l¹i tiªu tèn Ýt h¬n, hiÖu suÊt cña m¸y mãc ®-îc n©ng cao dÉn ®Õn gi¸ thµnh h¹, chi phÝ s¶n xuÊt thÊp, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nht ranh cña s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Bëi vËy c«ng nghÖ lµ yÕu tè then chèt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. III. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr-êng, cã rÊt nhiÒu chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp rÊt ®a d¹ng vµ phong phó. V× vËy muèn ®¸nh gi¸ tèt c¸c vÊn ®Ò cña hiÖu qu¶ kinh doanh th× ta ph¶i ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶. Th«ng qua c¸c chØ tiªu nµy mµ ta cã thÓ rót ra ®-îc lµ doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ kh«ng. Nh- vËy ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ mét ®ßi hái bøc thiÕt ®èi víi c¸c cÊp qu¶n lý còng nh- ®èi víi c¸c cÊp doanh nghiÖp nh»m h-íng doanh nghiÖp quan t©m khai th¸c tiÒm n¨ng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. Trªn c¬ së ®ã, t¨ng c-êng tÝch luü ®Çu t- ®Ó ®Çu t- t¸i s¶n xuÊt kinh doanh c¶ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cho toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. §Ó ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c vµ cã c¬ së khoa häc hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ta cã thÓ x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu sau: 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1. ChØ tiªu tæng hîp ChØ tiªu tæng hîp lµ chØ tiªu ph¶n ¸nh kh¸i qu¸t vµ cho phÐp kÕt luËn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh cña toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ph¶n ¸nh tr×nh ®é sö dông tÊt c¶ c¸c yÕu tè tham gia vµo qu¸ tr×nh kinh doanh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. C¸c chØ tiªu tæng hîp gåm cã: 1.1. ChØ tiªu lîi nhuËn thu ®-îc Lîi nhuËn lµ phÇn gi¸ trÞ thÆng d- mµ doanh nghiÖp thu ®-îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. ChØ tiªu lîi nhuËn thu ®-îc x¸c ®Þnh nh- sau: Lîi nhuËn = Doanh thu - Chi phÝ 1.2. ChØ tiªu nép ng©n s¸ch Nhµ N-íc Nép ng©n s¸ch Nhµ n-íc lµ nghÜa vô cña doanh nghiÖp ®èi víi Nhµ n-íc. ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. ChØ tiªu nµy cßn cho thÊy mét c¸ch gi¸n tiÕp c¸c tiÕp c¸c kÕt qu¶: - Doanh thu - Vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®-îc Nhµ n-íc cÊp. - Lîi nhuËn doanh nghiÖp ®¹t ®-îc. 1.3. ChØ tiªu thu nhËp b×nh qu©n ng-êi lao ®éng Thu nhËp b×nh qu©n ng-êi lao ®éng thÓ hiÖn ®êi sèng cña ng-êi lao ®éng. Thu nhËp b×nh qu©n ng-êi lao ®éng cao còng thÓ hiÖn kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ®-îc n©ng cao. 1.4. ChØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh H = Lỗi! H: HiÖu qu¶ kinh doanh DT: Doanh thu CP: Chi phÝ 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ChØ tiªu nµy cho ta biÕt mét ®ång chi phÝ bá ra t¹o ra ®-îc bao nhiªu ®ång doanh thu. 1.5. ChØ tiªu doanh lîi vèn kinh doanh DLVKD = Lỗi! DLVKD : HÖ sè doanh lîi cña vèn kinh doanh LN: Lîi nhuËn VKD: Vèn kinh doanh ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn kinh doanh bá ra t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. 1.6. ChØ tiªu doanh lîi vèn tù cã DLVTC = Lỗi! DLVTC : HÖ sè doanh lîi cña vèn tù cã LN: Lîi nhuËn VKD: Vèn tù cã ChØ tiªu nµy cho ta biÕt mét ®ång vèn tù cã t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. DLDT = Lỗi! DLDT : HÖ sè doanh lîi cña doanh thu LN: Lîi nhuËn DT: Doanh thu ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét ®ång doanh thu ®em l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. 2. ChØ tiªu bé phËn ChØ tiªu bé phËn lµ chØ tiªu ®Ó ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh doanh cña tõng mÆt ho¹t ®éng, tõng yÕu tè ®Çu vµo cô thÓ. 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ChØ tiªu bé phËn ph©n tÝch cã bæ sung cho chØ tiªu tæng hîp ®Ó trong mét sè tr-êng hîp kiÓm tra vµ kh¼ng ®Þnh râ h¬n kÕt luËn ®-îc rót ra tõ c¸c chØ tiªu tæng hîp, ph©n tÝch hiÖu qu¶ tõng mÆt, hiÖu qu¶ sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo nh»m t×m biÖn ph¸p tèi ®a cho hiÖu qu¶ kinh doanh tæng hîp. ChØ tiªu tæng hîp vµ chØ tiªu bé phËn cã mèi quan hÖ kh«ng cïng chiÒu, trong lóc chØ tiªu tæng hîp t¨ng lªn th× cã thÓ cã nh÷ng chØ tiªu bé phËn t¨ng vµ còng cã thÓ cã chØ tiªu bé phËn kh«ng ®æi hoÆc gi¶m. 2.1. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh 2.1.1. Sè vßng quay cña vèn kinh doanh - C«ng thøc tÝnh: VVKD = Lỗi! VVKD : Sè vßng quay cña vèn kinh doanh DT: Doanh thu VKD: Vèn kinh doanh - ý nghÜa chØ tiªu nµy cho biÕt mét ®¬n vÞ vèn kinh doanh bá vµo kinh doanh cã kh¶ n¨ng ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu hay ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng quay cña toµn bé sè vèn kinh doanh. 2.1.2. Sè vßng quay cña vèn l-u ®éng - C«ng thøc tÝnh: DLVL§ = Lỗi! DLVL§ : Sè vßng quay cña vèn l-u ®éng DT: Doanh thu VL§: Vèn l-u ®éng. - ý nghÜa: ChØ tiªu nµy cho biÕt sè vèn l-u ®éng quay ®-îc mÊy vßng trong n¨m. NÕu sè vßng quay t¨ng chøng tá hiÖu qu¶ sö dông vèn l-u ®éng t¨ng vµ ng-îc l¹i. 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.1.3. Sè ngµy b×nh qu©n mét vßng quay cña vèn l-u ®éng - C«ng thøc tÝnh: N = Lỗi! N : Sè ngµy b×nh qu©n mét vßng quay cña vèn l-u ®éng T: Thêi gian kú ph©n tÝch (th-êng lµ 365 ngµy) VL§: Vèn l-u ®éng DT: Doanh thu - ý nghÜa: ChØ tiªu nµy cho biÕt sè vèn l-u ®éng quay ®-îc mét vßng th× mÊt bao nhiªu ngµy. 2.1.4. HÖ sè doanh lîi cña vèn l-u ®éng - C«ng thøc tÝnh: DLVL§ = Lỗi! DLVL§ : HÖ sè doanh lîi cña vèn l-u ®éng LN: Lîi nhuËn VL§: Vèn l-u ®éng - ý nghÜa: HÖ sè doanh lîi cña vèn l-u ®éng biÓu thÞ mçi ®ång vèn l-u ®éng bá vµo kinh doanh mang l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. 2.1.5. HÖ sè doanh lîi cña vèn cè ®Þnh - C«ng thøc tÝnh: DLVC§ = Lỗi! DLVC§ : HÖ sè doanh lîi cña vèn cè ®Þnh LN: Lîi nhuËn VC§: Vèn cè ®Þnh - ý nghÜa: C«ng thøc cho biÕt sè tiÒn l·i trªn mét ®ång vèn cè ®Þnh. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 2.2. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng 2.2.1. Tû lÖ lao ®éng gi¸n tiÕp - C«ng thøc tÝnh: I = Lỗi! I: Tû lÖ lao ®éng gi¸n tiÕp SL§GT: Sè lao ®éng gi¸n tiÕp SL§: Tæng sè lao ®éng. - ý nghÜa: ChØ tiªu nµy thÓ hiÖn tr×nh ®é qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp cã tr×nh ®é qu¶n lý cao th× tû lÖ lao ®éng gi¸n tiÕp <10%. 2.2.2. Møc sinh lêi cña mét lao ®éng - C«ng thøc tÝnh: MSL = Lỗi! MSL = Møc sinh lêi cña mét lao ®éng LN: Lîi nhuËn SL§: Tæng sè lao ®éng - ý nghÜa: ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh mét lao ®éng cô thÓ cã thÓ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn trong mét thêi kú. 2.2.3. Doanh thu b×nh qu©n cña mét lao ®éng - C«ng thøc tÝnh: DTBQ = Lỗi! DTBQ = Doanh thu b×nh qu©n cña mét lao ®éng DT: doanh thu SL§: Tæng sè lao ®éng - ý nghÜa: ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh møc doanh thu b×nh qu©n trªn mét lao ®éng. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 IV. Nh÷ng gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ë c¸c doanh nghiÖp 1. Nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp 1.1. X¸c ®Þnh môc tiªu vµ chiÕn l-îc cña doanh nghiÖp Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®Ó ®-¬ng ®Çu víi m«i tr-êng lu«n lu«n thay ®æi, c¸c doanh nghiÖp muèn thµnh c«ng cÇn ph¶i ®Ò ra c¸c môc tiªu x¸c ®¸ng c¸c chiÕn l-îc ®óng ®¾n vµ c¸c gi¶i ph¸p nh»m thùc hiÖn tèt c¸c môc tiªu ®Ò ra. C¸c môc tiªu sÏ ®Þnh h-íng vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp. MÆt kh¸c doanh nghiÖp kh«ng thÓ lóc nµo còng theo ®uæi chiÕn l-îc ph¸t triÓn vÝ nh- viÖc theo dâi qu¸ nhiÒu dù ¸n dÉn ®Õn mÊt c©n ®èi vÒ tµi chÝnh, tµi chÝnh bÞ giµn tr¶i th× khã cã thÓ thµnh c«ng trong kinh doanh. 1.2. N©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý doanh nghiÖp HiÖu qu¶ kinh doanh phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè trong ®ã tr×nh ®é qu¶n lý ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. ViÖc thùc hiÖn tèt 4 chøc n¨ng c¬ b¶n: lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc, l·nh ®¹o vµ kiÓm tr lµ ®iÒu kiÖn tèi -u ®Ó ®¹t ®-îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ viÖc x¸c ®Þnh môc tiªu, x©y dùng chiÕn l-îc, tæ chøc c¸c nguån lùc doanh nghiÖp, x©y dùng bé m¸y qu¶n lý, t¸c nghiÖp, bè trÝ sö dông nh©n lùc, c¸c biÖn ph¸p thóc ®Èy, ®«n ®èc, ®éng viªn kiÓm so¸t. Ngoµi ra qu¶n trÞ cßn nghiªn cøu c¸c yÕu tè m«i tr-êng, theo dâi, dù b¸o c¸c biÕn ®éng thay ®æi cã thÓ lµm h¹n chÕ nh÷ng tæn thÊt thiÖt h¹i cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. 1.3. Hoµn thiÖn bé m¸y tæ chøc Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµm cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶ lµ do c¬ cÊu tæ chøc cång kÒnh, ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶. V× vËy ®Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶ cÇn ph¶i cã c¬ cÊu tæ chøc hîp lý, cã kh¶ n¨ng dÉn d¾t ®¬n vÞ ®Õn môc tiªu ®Ò ra, kÕt hîp vµ thóc ®Èy ®-îc c¸c nguån lùc trong doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã mét c¬ cÊu gän nhÑ ®ång thêi mang ®Õn mét kÕt qu¶ tèt vµ ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu vÒ: tÝnh tèi 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 -u, tÝnh linh ho¹t, tÝnh tin cËy lín vµ tÝnh kinh tÕ. C¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i qu¸n triÖt c¸c yªu cÇu trªn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh, t×nh huèng cô thÓ nhÊt ®Þnh. C¸c doanh nghiÖp khi gÆp thÊt b¹i hay ®ç lçi cho yÕu tè kh¸ch quan, cho r»ng m«i tr-êng kinh doanh khã kh¨n, c¹nh tranh khèc liÖt vµ gay g¾t. Nh-ng nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do c¬ cÊu tæ chøc ®· x¬ cøng, lçi thêi, kh«ng cßn kh¶ n¨ng linh ho¹t, thÝch nghi mét c¸ch nhanh chãng víi m«i tr-êng kinh doanh. V× vËy ®Ó ®¸p øng sù thay ®æi, duy tr× hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp cÇn ph¶i hoµn thiÖn tæ chøc qu¶n lý, t¹o søc sèng míi cho doanh nghiÖp. 1.4. Qu¶n trÞ nguån nh©n lùc §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh doanh nghiÖp kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn yÕu tè con ng-êi, ®©y chÝnh lµ th¸ch thøc lín ®èi víi nhµ qu¶n trÞ. Nhµ qu¶n trÞ lµm sao ph¶i x©y dùng ®-îc mét ®éi ngò lao ®éng tÝch cùc, cã kü n¨ng s¶n xuÊt, ngµy cµng tÝch luü ®-îc kinh nghiÖm, lu«n lu«n häc hái vµ nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc. §ã lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho sù thµnh c«ng cña doanh nghiÖp. Muèn vËy doanh nghiÖp ph¶i nhËn thøc ®-îc vai trß quan träng cña yÕu tè con ng-êi, ph¶i th-êng xuyªn t¹o ®iÒu kiÖn cho ng-êi lao ®éng häc tËp n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ, khuyÕn khÝch ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn tÝch cùc, s¸ng t¹o trong c«ng viÖc b»ng c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch vËt chÊt vµ tinh thÇn lµm cho ng-êi lao ®éng cµng g¾n bã h¬n víi doanh nghiÖp. 1.4. Nguån vèn kinh doanh Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nguån vèn lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®-îc cña mäi qu¸ tr×nh kinh doanh. V× vËy qu¶n lý vµ sö dông vèn trë thµnh mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña nhµ qu¶n lý. Môc tiªu quan träng nhÊt cña nhµ qu¶n lý sö dông vèn lµ nh»m ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®-îc tiÕn hµnh b×nh th-êng víi hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt. HiÖn nay khã kh¨n lín nhÊt cña c¸c nhµ kinh doanh lµ thiÕu vèn, do ®ã nguån vèn vay gi÷ vai trß quan träng v× nã bæ sung cho nguån vèn c¬ b¶n trong suèt qu¸ tr×nh kinh doanh. Tuy nhiªn vèn vay ¶nh h-ëng rÊt lín ®Õn qu¸ tr×nh kinh doanh, doanh nghiÖp lu«n ph¶i mang g¸nh nÆng l·i suÊt, h¬n n÷a vèn vay cµng lín cµng 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 chøng tá sù mÊt c©n ®èi cña c¬ cÊu vèn vµ cµng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro tõ yÕu tè nµy. Do ®ã nhµ qu¶n lý khi sö dông vèn vay cÇn cã kÕ ho¹ch sao cho cã hiÖu qu¶ vµ cã nh÷ng biÖn ph¸p phßng chèng rñi ro cã thÓ x¶y ra. 1.6. Tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ C¸c doanh nghiÖp ®Ó kh¼ng ®Þnh ®-îc vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr-êng, ®Ó ®¹t ®ùoc hiÖu qu¶ kinh doanh cao nhÊt, gi¶m chi phÝ mét c¸ch tèi thiÓu víi s¶n l-îng s¶n xuÊt cao ®ßi hái ph¶i tiÕp cËn khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn vËn dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng c¶i tiÕn ®Çu t- c«ng nghÖ míi. §æi míi c«ng nghÖ chñ yÕu lµ ®Ó gi¶m chi phÝ, gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt nh-ng bªn c¹nh ®ã cßn do nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng vÒ chÊt l-îng còng nh- mÉu m· s¶n phÈm. §©y chÝnh lµ yÕu tè gióp cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n. 1.7. Gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cïng víi viÖc thùc hiÖn rÊt nhiÒu gi¶i ph¸p kh¸c nhau th× doanh nghiÖp ph¶i c¾t gi¶m tèi ®a chi phÝ s¶n xuÊt, hay nãi mét c¸ch kh¸c th× doanh nghiÖp ph¶i gi¶m ®-îc gi¸ thµnh cña s¶n phÈm. Gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm sÏ n©ng cao ®-îc søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng, tõ ®ã thó ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn, n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 1.8. M«i tr-êng kinh doanh Doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®Òu cã sù liªn hÖ víi m m«i tr-êng, nh÷ng t¸c ®éng cña m«i tr-êng cã thÓ lµ thuËn lîi nh-ng còng cã thÓ lµ bÊt lîi cho doanh nghiÖp. M«i tr-êng kinh doanh bao gåm nh÷ng c¬ héi vµ mèi ®e do¹, mÆt kh¸c do doanh nghiÖp cßn chÞu ¶nh h-ëng cña m«i tr-êng kinh tÕ thÕ giíi, nh÷ng thay ®æi vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ x· héi, c«ng nghÖ trªn thÕ giíi ®Òu cã t¸c ®éng ®Õn doanh nghiÖp. V× vËy doanh nghiÖp muèn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cÇn ph¶i nghiªn cøu, t×m hiÓu m«i tr-êng kinh doanh tøc lµ ph¶i thu thËp th«ng tin, dù ®o¸n, -íc 20