Tài liệu Một số giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học văn biểu cảm ở thcs

Phßng gi¸o dôc ®µo t¹o huyÖn ý yªn Trêng thcs yªn ph¬ng S¸ng kiÕn dù thi cÊp huyÖn B¸o c¸o s¸ng kiÕn “mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc v¨n biÓu c¶m ë trung häc c¬ së” T¸c gi¶: §Æng ThÞ Nhµi Tr×nh ®é chuyªn m«n: Cao ®¼ng V¨n - §Þa Chøc vô: Gi¸o viªn N¬i c«ng t¸c: Trêng THCS Yªn Ph¬ng ý Yªn, th¸ng 11 n¨m 2011 Th«ng tin chung vÒ s¸ng kiÕn 1.Tªn s¸ng kiÕn: “Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc v¨n biÓu c¶m ë THCS 2. LÜnh vùc ¸p dông s¸ng kiÕn: Trong d¹y vµ häc v¨n Trêng THCS Yªn Ph¬ng 3. Thêi gian ¸p dông s¸ng kiÕn: Tõ n¨m häc 2007 – 2008 ®Õn nay 4. T¸c gi¶ Hä vµ tªn: §Æng ThÞ Nhµi N¨m sinh: 1981 N¬i thêng tró: Yªn ChÝnh - ý Yªn - Nam §Þnh Tr×nh ®é chuyªn m«n: Cao ®¼ng V¨n - §Þa Chøc vô c«ng t¸c: Gi¸o viªn N¬i lµm viÖc: Trêng THCS Yªn Ph¬ng §Þa chØ liªn hÖ: Trêng THCS Yªn Ph¬ng - ý Yªn - Nam §Þnh §iÖn tho¹i: 03503.824.815 5. §¬n vÞ ¸p dông s¸ng kiÕn: Tªn ®¬n vÞ: Trêng THCS Yªn Ph¬ng §Þa chØ: Trêng THCS Yªn Ph¬ng - ý Yªn - Nam §Þnh §iÖn tho¹i: 0350.825.815 Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc v¨n biÓu c¶m ë TRUNG HäC C¥ Së I - §iÒu kiÖn hoµn c¶nh t¹o ra s¸ng kiÕn. “V¨n häc lµ nh©n häc” v¨n häc cã vai trß rÊt quan träng trong ®êi sèng vµ trong sù ph¸t triÓn t duy cña con ngêi. Lµ mét m«n häc thuéc nhãm KHXH m«n v¨n cã tÇm quan träng trong viÖc gi¸o dôc quan ®iÓm t tëng, t×nh c¶m cho häc sinh. §ång thêi còng lµ m«n häc thuéc nhãm c«ng cô, m«n v¨n cßn thÓ hiÖn râ quan hÖ víi c¸c m«n häc kh¸c. Häc tèt m«n v¨n sÏ t¸c ®éng tÝch cùc tíi m«n häc kh¸c vµ ngîc l¹i c¸c m«n häc kh¸c còng gãp phÇn häc tèt m«n v¨n. §iÒu ®ã ®Æt ra yªu cÇu t¨ng cêng tÝnh thùc hµnh, gi¶m lÝ thuyÕt, g¾n häc víi hµnh, g¾n kiÕn thøc víi thùc tiÔn hÕt søc phong phó, sinh ®éng cña cuéc sèng. M«n v¨n trong nhµ trêng THCS chia lµm ba ph©n m«n: V¨n, TiÕng viÖt, TËp lµm v¨n. Trong thùc tÕ d¹y vµ häc, ph©n m«n TËp lµm v¨n lµ ph©n m«n “nhÑ kÝ” nhÊt. Cè thñ tíng Ph¹m V¨n §ång tõng nãi: “D¹y v¨n lµ chñ yÕu d¹y cho häc sinh diÔn t¶ c¸i g× m×nh suy nghÜ, m×nh cÇn bµy tá mét c¸ch trung thµnh, s¸ng tá, chÝnh x¸c, lµm næi bËt ®iÒu m×nh muèn nãi” (D¹y v¨n lµ c¶ mét qu¸ tr×nh rÌn luyÖn toµn diÖn nghiªn cøu. Gi¸o dôc sè 28, 11/ 1973). Trong nh÷ng n¨m gi¶ng d¹y bé m«n ng÷ v¨n 7, t«i nhËn thÊy mÆc dï biÓu lé t×nh c¶m, c¶m xóc lµ mét nhu cÇu thiÕt yÕu cña con ngêi nhng häc sinh cha biÕt c¸ch béc lé c¶m xóc cña m×nh “®Ó kh¬i gîi lßng ®ång c¶m n¬i ngêi ®äc”(V¨n 7 tËp 1). Khi hµnh v¨n c¸c em cßn lén xén cha ph©n biÖt râ rµng, r¹ch rßi gi÷a v¨n biÓu c¶m víi c¸c thÓ lo¹i kh¸c: miªu t¶, tù sù. ChÝnh v× thÕ, ®iÓm c¸c bµi kiÓm tra vµ ®iÓm trung b×nh m«n v¨n cña c¸c em cßn thÊp. Thùc tÕ ®ã qu¶ lµ ®¸ng lo ng¹i. Thùc tr¹ng vÊn ®Ò nµy ra sao? CÇn ph¶i lµm g× ®Ó n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc v¨n biÓu c¶m cho häc sinh THCS nhÊt lµ c¸c em líp 7. §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò t«i tr¨n trë, day døt, muèn cïng ®îc chia sÎ víi c¸c ®ång nghiÖp trong s¸ng kiÕn kinh nghiÖm nµy. II - Thùc tr¹ng. 1 - C¬ së lÝ luËn. V¨n biÓu c¶m lµ lo¹i v¨n thÓ hiÖn néi t©m, t©m tr¹ng cña ngêi viÕt. Ngåi tríc trang giÊy tr¾ng, nÕu t©m hån trèng rçng kh«ng c¶m xóc, ®Çu ãc m«ng lung, kh«ng râ ý nghÜ th× ngêi viÕt kh«ng thÓ cã ®îc mét bµi v¨n biÓu c¶m cã hån. Lóc ®ã, bµi v¨n hoÆc kh« khan nh¹t nhÏo, ng¾n ngñi hoÆc gi¶ t¹o vay mîn ý. Ngêi gi¸o viªn khi d¹y v¨n THCS nãi chung, v¨n biÓu c¶m nãi riªng, ngoµi n¾m kiÕn thøc, ph¬ng ph¸p lªn líp cßn cÇn cã mét tr¸i tim, mét t©m hån sèng cïng t¸c gi¶, t¸c phÈm. §Ó d¹y vµ häc tèt v¨n biÓu c¶m ë THCS, ngêi d¹y vµ ngêi häc cÇn n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm vµ yªu cÇu cña v¨n biÓu c¶m. Lo¹i v¨n b¶n nµy tríc ®©y ®· cã häc díi nhan ®Ò lµ "TËp ph¸t biÓu c¶m nghÜ" ®èi víi t¸c phÈn v¨n häc (líp 6) vµ "ph¸t biÓu c¶m nghÜ nh©n vËt v¨n häc" (líp 7). C¸c kiÓu bµi ®ã ®· thu hÑp ph¹m vi ph¸t biÓu c¶m nghÜ vµo v¨n häc, mét ph¹m vi qu¸ hÑp, t¸ch rêi mäi lÜnh vùc kh¸c cña ®êi sèng. Bµi v¨n biÓu c¶m trong ch¬ng tr×nh nµy ®· kh¾c phôc nh÷ng khuynh híng trªn vµ ®· ®Æt l¹i vÊn ®Ò. Ph¹m vi biÓu c¶m réng h¬n c¶m nghÜ. C¶m nghÜ chØ lµ mét d¹ng cña v¨n biÓu c¶m, ®ã lµ biÓu c¶m kÕt hîp víi nghÞ luËn. Cßn biÓu c¶m lµ mét lÜnh vùc réng lín, tuy kh«ng t¸ch rêi víi suy nghÜ, nhng g¾n víi toµn bé ®êi sèng t×nh c¶m, c¶m xóc, sù ®¸nh gi¸ vµ nhu cÇu biÓu c¶m cña con ngêi: tõ c¶m xóc ®èi víi ngêi th©n trong gia ®×nh ®Õn c¶m xóc ®èi víi b¹n bÌ, thÇy c«; tõ t×nh c¶m ®å vËt, phong c¶nh lµng quª ®Õn t×nh yªu tæ quèc; tõ t×nh c¶m ®èi víi c¸c gi¸ trÞ ®¹o ®øc ®Õn v¨n häc nghÖ thuËt... Häc lo¹i v¨n b¶n nµy, häc sinh cã dÞp trau dåi kü n¨ng biÓu ®¹t mäi c¶m xóc, t×nh c¶m trong cuéc sèng. 2 - C¬ së thùc tiÔn. Qua nh÷ng n¨m gi¶ng d¹y ch¬ng tr×nh ng÷ v¨n 7, t«i nhËn thÊy kü n¨ng nhËn diÖn c¸c ph¬ng thøc biÓu ®¹t trong v¨n b¶n, kü n¨ng viÕt, béc lé c¶m xóc trong bµi tËp lµm v¨n cña mét bé phËn häc sinh cßn yÕu. Khi viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2 víi ®Ò bµi "Loµi c©y em yªu" dï míi häc vµ h×nh thµnh kü n¨ng t¹o lËp v¨n b¶n xong nhng häc sinh kh«ng ph©n biÖt ®îc v¨n miªu t¶ vµ v¨n biÓu c¶m nªn bµi viÕt kh«ng ph¶i viÕt vÒ th¸i ®é vµ t×nh c¶m cña m×nh ®èi víi mét loµi c©y cô thÓ mµ t¶ vÒ loµi c©y ®ã. HoÆc khi viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 3 ®Ò yªu cÇu "C¶m nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh ngêi bµ th©n yªu cña m×nh". Häc sinh viÕt "Bµ néi hay thøc khuya dËy sím ®Ó lµm viÖc mµ tèi néi cha lµm. Bµ thêng ®i lµm thuª ®Ó kiÕm tiÒn nu«i chóng em. Em thÊy vËy b¶o bµ néi hay lµ bµ ®õng ®i lµm thuª n÷a chuyÓn sang nÊu s«i ®i. Néi suy nghÜ mét håi l©u råi nãi, ®ã còng lµ mét ý kiÕn hay". LiÖu khi ®äc ®o¹n v¨n trªn, c¸c ®ång nghiÖp cña t«i cã cho r»ng, ®ã lµ mét ®o¹n v¨n biÓu c¶m? Toµn bµi viÕt cña em häc sinh ®ã toµn lµ nh÷ng lêi v¨n, ®o¹n v¨n t¬ng tù nh thÕ. Còng víi ®Ò bµi nh trªn, mét häc sinh kh¸c viÕt "C¶m nghÜ cña em vÒ bµ lµ mét ngêi bµ yªu mÕn con ch¸u". C¸c em c¶m nhËn vµ viÕt v¨n nh nghÜa vô, lµm qua loa cho xong råi ®em nép. KÓ c¶ häc sinh kh¸ dï c¶m vµ hiÓu ®îc yªu cÇu cña ®Ò, x¸c ®Þnh ®óng híng lµm bµi nhng kÓ vÉn nhiÒu h¬n biÓu c¶m. III - C¸c gi¶i ph¸p. 1 - VÊn ®Ò ®Æt ra. Khi ®Æt ra vÊn ®Ò “lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc v¨n biÓu c¶m ë bËc THCS” t«I muèn c¸c ®ång nghiÖp chia sÎ cïng t«i nh÷ng kinh nghiÖm gi¶ng d¹y, trao ®æi bµn luËn ®Ó t×m ra biÖn ph¸p thiÕt thùc, kh¶ thi nhÊt, gi¶i quyÕt triÖt ®Ó t×nh tr¹ng häc sinh chØ chó ý ®Õn m«n häc tù nhiªn h¬n m«n häc x· héi, béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc mét c¸ch h¹n chÕ. VÊn ®Ò ®Æt ra cña ngêi viÕt s¸ng kiÕn kinh nghiÖm nµy lµ mçi gi¸o viªn v¨n sÏ ®µo t¹o cho ®Êt níc nh÷ng thÕ hÖ häc sinh, kh«ng chØ thµnh thôc vÒ kÜ n¨ng mµ cßn giµu cã vÒ c¶m xóc, cã t©m hån trong s¸ng, nh©n ¸i, biÕt v¬n tíi Ch©n - ThiÖn - MÜ. 2 - §Ò tµi nghiªn cøu. Thùc tÕ cho thÊy, trong viÖc häc ng÷ v¨n, hiÖn nay häc sinh chñ yÕu gÆp khã kh¨n trong ph©n m«n TËp lµm v¨n. C¸c em vÉn rÊt lóng tóng tríc mét ®Ò TËp lµm v¨n, tõ kh©u lËp dµn ý ®Õn kh©u s¸ng t¹o mét bµi v¨n. Nguyªn nh©n cã tõ nhiÒu phÝa, tuy nhiªn mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµ kh©u rÌn kÜ n¨ng thùc hµnh TiÕng ViÖt cña c¸c em cha ®îc chó ý ®óng møc, ngay tõ nh÷ng n¨m TiÓu häc. C¸c em rÊt thô ®éng tríc c¸ch gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu nªu ra cña ®Ò bµi, thô ®éng tiÕp thu bµi mÉu, mÆt kh¸c trong cuéc sèng, c¸c em cha cã ý thøc tÝch luü tri thøc, lµm giµu vèn liÕng phôc cho viÖc viÕt thµnh c«ng mét bµi v¨n. Tõ ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng häc sinh cha nhËn thøc ®îc yªu cÇu cña ®Ò, cha tù tin trong suy nghÜ vµ rÊt h¹n chÕ trong viÖc viÕt v¨n. Tõ thùc tÕ gi¶ng d¹y bé m«n ng÷ v¨n líp 7, t«i m¹nh d¹n ®a ra ®Ò tµi nghiªn cøu "Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc v¨n biÓu c¶m THCS", t«i hi väng r»ng sÏ gióp gi¸o viªn vµ häc sinh kh¾c phôc phÇn nµo nh÷ng khã kh¨n trong d¹y vµ häc ph©n m«n TËp lµm v¨n. 3 - Ph¹m vi nghiªn cøu. Ph©n m«n TËp lµm v¨n lµ mét ph©n m«n quan träng trong bé m«n ng÷ v¨n trong nhµ trêng ë c¸c bËc häc. Môc tiªu cô thÓ cña m«n häc, ë phÇn kiÕn thøc lµ: “N¾m ®îc nh÷ng tri thøcvµ c¸c kiÓu v¨n b¶n thêng dïng: v¨n b¶n tù sù, v¨n b¶n miªu t¶, v¨ b¶n biÓu c¶m, v¨n b¶n thuyÕt minh, v¨n b¶n ®iÒu hµnh; n¾m ®îc nh÷ng tri thøc thuéc c¸ch thøc lÜnh héi vµ t¹o c¸c kiÓu v¨n b¶n ®ã”. PhÇn kÜ n¨ng trong môc tiªu m«n häc còng ®îc quy ®Þnh râ: “Cã kÜ n¨ng nãi vµ viÕt TiÕng ViÖt, ®óng chÝnh t¶, ®óng tõ ng÷, ®óng có ph¸p biÕt c¸ch sö dông c¸c thao t¸c cÇn thiÕt ®Ó t¹o lËp c¸c kiÓu v¨n b¶n ®îc häc. BiÕt vËn dông c¸c kiÓu v¨n b¶n ®îc häc phôc cho viÖc häc tËp ë nhµ trêng, vµ phôc ®êi sèng gia ®×nh x· héi”. Víi nh÷ng môc tiªu cô thÓ vÒ kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng nh thÕ, trong s¸ng kiÕn kinh nghiÖm nµy t«i chØ ®Ò cËp ®Õn mét kiÓu v¨n b¶n biÓu c¶m trong tr¬ng tr×nh n÷ v¨n líp 7 víi c¸c néi dung sau: - T×m hiÓu chung vÒ v¨n biÓu c¶m. - §Æc ®iÓm cña v¨n biÓu c¶m. - §Ò v¨n biÓu c¶m vµ c¸ch lµm bµi v¨n biÓu c¶m. - C¸ch lËp ý cña bµi v¨n biÓu c¶m. - C¸c yÕu tè tù sù miªu, t¶ trong v¨n biÓu c¶m. - C¸ch lµm mét bµi v¨n biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¨n häc. 4 - Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu. a - §èi víi ngêi d¹y: §a sè gi¸o viªn tËn tôy víi c«ng t¸c gi¶ng d¹y, ch¨m lo quan t©m ®Õn häc sinh nhng vÉn cßn mÆt h¹n chÕ sau: - Ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cha thùc sù phï hîp víi mét bé phËn kh«ng nhá häc sinh yÕu kÐm dÉn ®Õn chÊt lîng cha cao. - Do ®iÒu kiÖn kh¸ch quan, nªn viÖc sö dông ®å dïng d¹y häc ph¬ng ph¸p trùc quan vµo tiÕt häc h¹n chÕ, ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng tiÕp thu ba× cña häc sinh. - Mét sè gi¸o viªn cha thùc sù t©m huyÕt víi nghÒ, cha kh¬i gîi ®îc m¹ch nguån c¶m xóc Èn sau mçi tr¸i tim ngêi häc. - Do sÜ sè líp ®«ng nªn rÊt khã cho gi¸o viªn trong viÖc theo s¸t, kÌm cÆp tõng häc sinh trong mçi tiÕt d¹y. b - §èi víi häc sinh: - Mét sè häc sinh v× lêi häc, ch¸n häc nªn kh«ng chuÈn bÞ tèt t©m thÕ cho giê häc v¨n. - §a sè c¸c em lêi häc kh«ng bao giê ®äc s¸ch kÓ c¶ v¨n b¶n trong s¸ch gi¸o khoa. - §êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn ngµy mét n©ng cao, mét sè nhu cÇu gi¶i trÝ nh : xem ti vi, ch¬i game ngµy cµng nhiÒu lµm cho mét sè em cha cã ý thøc häc bÞ l«i cuèn xao nh·ng viÖc häc. 5 - Gi¶i ph¸p. Cè thñ tíng Ph¹m V¨n §ång tõng ®¸nh gi¸ rÊt cao løa tuæi häc sinh trong nhµ trêng nh sau: “Løa tuæi tõ 7 ®Õn 17 lµ rÊt nh¹y c¶m, th«ng minh l¹ lïng l¾m”. Tõ thùc tÕ gi¶ng d¹y t«i m¹nh d¹n ®a ra mét sè gi¶i ph¸p ®Ó n©ng cao chÊt lîng d¹y vµ häc v¨n biÓu c¶m ë bËc THCS nh sau: a - §èi víi gi¸o viªn: a.1- Ngoµi mét sè ph¬ng ph¸p tÝch cùc trong d¹y häc ph©n m«n TËp lµm v¨n nh: ph¬ng ph¸p d¹y TËp lµm v¨n th«ng qua ho¹t ®éng, ph¬ng ph¸p trùc quan, h×nh thøc vÊn ®¸p, th¶o luËn gi¸o viªn cÇn vËn dông s¸ng t¹o mét sè ph¬ng ph¸p kh¸c nh: ph¬ng ph¸p ®ãng vai, ph¬ng ph¸p sö dông trß ch¬i häc tËp ®iÒu nµy sÏ g©y høng thó cho häc sinh trong häc tËp. a.2- Dï d¹y v¨n biÓu c¶m vÒ sù vËt con ngêi hay v¨n biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¨n häc gi¸o viªn lu«n ph¶i ®Þnh híng vµ híng dÉn c¸c em n¾m v÷ng quy tr×nh ®Ó lµm v¨n biÓu c¶m tèt. Quy tr×nh ®ã bao gåm: a2.1- T×m hiÓu ®Ò vµ t×m ý. * T×m hiÓu ®Ò. Mét ®Ò bµi thêng ra díi d¹ng kh¸i qu¸t thÝch hîp víi tÊt c¶ ®èi tîng häc sinh. Do ®ã, qu¸ tr×nh hiÓu sai ®Ò bµi sÏ diÔn ra nh mét hµnh ®éng nh»m c¸ thÓ ho¸ ®Ò bµi cho tõng häc sinh. KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh nµy lµ mçi häc sinh cã mét ®Ò bµi riªng cho m×nh. V× thÕ khi ®a ®Ò bµi gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh ®äc kÜ yªu cÇu ®Ò bµi ®Ó t×m nh÷ng tõ ng÷ quan träng, gi¸o viªn còng ph¶i ®Þnh híng cho c¸c em c¸ch t×m hiÓu ®Ò th«ng qua c¸c c©u hái sau: - Em ®Þnh ph¸t biÓu c¶m nghÜ, t×nh c¶m mong muèn vÒ ®å vËt(con vËt, loµi c©y) nµo? VÒ ngêi nµo? VÒ t¸c phÈm nµo? - Em viÕt bµi biÓu c¶m ®ã nh»m môc ®Ých g×? (gi·i bµy c¶m xóc, t×nh c¶m nµo?) - Em viÕt bµi biÓu c¶m ®ã ®Ó ai ®äc? (c« gi¸o, thÇy gi¸o, b¹n bÌ, bè mÑ?) Lêi gi¶i ®¸p cho ba c©u hái trªn sÏ quyÕt ®Þnh néi dung bµi viÕt (tr×nh bµy c¶m xóc g×?) giäng ®iÖu bµi viÕt(viÕt cho b¹n bÌ giäng v¨n th©n mËt cã thÓ suång s·, cßn viÕt cho thÇy c«, bè mÑ ph¶i th©n thiÕt nhng nghiªm trang) * T×m ý. Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vèn lµ mét kiÓu bµi lÖ thuéc vµo c¶m høng, c¶m xóc cña ngêi viÕt chø kh«ng cã khu«n s½n nªn rÊt khã t×m ý. VËy nªn muèn t×m ý cho bµi v¨n biÓu c¶m th× ph¶i h×nh dung cô thÓ ®èi tîng biÓu c¶m (c¶nh vËt, sù viÖc, con ngêi) trong thêi gian vµ kh«ng gian. Ph¶i biÕt l¾ng nghe lßng m×nh khi giao hoµ cïng ®èi tîng, ®Ó tõ ®ã nãi lªn c¶m xóc, ý nghÜ cña chÝnh m×nh. Th«ng thêng thao t¸c t×m ý truyÒn thèng vµ rÊt cã hiÖu qu¶ lµ c¸ch ®Æt c©u hái vµ tr¶ lêi c©u hái mµ m×nh ®Æt ra. Trong kiÓu bµi nµy, gi¸o viªn nªn ®a ra hÖ thèng c©u hái tËp trung quanh c¸c d¹ng sau: - T×nh c¶m, c¶m xóc, Ên tîng, suy nghÜ s©u s¾c nhÊt cña em vÒ ®èi t«ùng lµ g×? - Nh÷ng ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt g× cña ®èi tîng t¸c ®éng nhiÒu nhÊt tíi c¶m xóc, suy nghÜ cña em? - §èi tîng lµm em nghÜ ®Õn, liªn tëng ®Õn nh÷ng g×? - Em cã kØ niÖm g¾n bã s©u s¾c g× víi ®èi tîng ? - §èi tîng cã ý nghÜ nh thÕ nµo trong ®êi sèng cña em? §èi víi v¨n biÓu c¶m vÒ t¸c phÈm v¨n häc, c¶m xóc vµ suy nghÜ vÒ t¸c phÈm v¨n häc ®îc n¶y sinh tõ b¶n th©n t¸c phÈm. T×m ý trong trêng hîp nµy chÝnh lµ ®äc kÜ, ®äc ®i ®äc l¹i nhiÒu lÇn t¸c phÈm, ngÉm nghÜ, t×m ra vÎ ®Ñp, t×m ra triÕt lÝ cña néi dung, t×m ra c¸i míi, c¸i ®éc ®¸o cña yÕu tè h×nh thøc nghÖ thuËt. a2.2 - LËp dµn ý. Bµi v¨n biÓu c¶m còng cã kÕt cÊu ba phÇn (Më bµi, Th©n bµi,KÕt bµi) nh c¸c kiÓu v¨n b¶n kh¸c. PhÇn më bµi nh»m giíi thiÖu ®èi tîng vµ c¶m xóc chÝnh vÒ ®èi tîng. PhÇn th©n bµi lµ sù ph¸t triÓn c¸c c¶m xóc chÝnh ®· nªu ra ë phÇn më bµi.PhÇn kÕt bµi khÐp l¹i c¸c ý ®· tr×nh bµy. §Ó lËp ®îc dµn ý theo kÕt cÊu trªn, gi¸o viªn ph¶i ®Þnh híng chung cho häc sinh VÝ dô: D¹ng ®Ò “BiÓu c¶m vÒ ngêi th©n” - X¸c ®Þnh ngêi th©n ®ã lµ ai. Th«ng thêng, nãi tíi ngêi th©n ta hay nghÜ tíi nh÷ng ngêi cã quan hÖ ruét thÞt(«ng,bµ, cha, mÑ,c«, chó, anh, chÞ, em). Song kh¸i niÖm ngêi th©n ë ®©y còng cã thÓ hiÓu lµ dï kh«ng cã quan hÖ ruét giµ nhng cã ý nghÜa s©u s¾c trong cuéc sèng cña m×nh, thËm chÝ nhiÒu khi cßn h¬n c¶ ruét thÞt. - Miªu t¶ ®Æc ®iÓm cña nh÷ng ngêi th©n cã Ên tîng s©u s¾c víi m×nh. Chó ý kh«ng t¶ trµn lan, mµ chØ lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm gîi c¶m xóc. - ThÓ hiÖn sù g¾n bã kh¨ng khÝt cña m×nh víi ngêi th©n ®ã trong sinh ho¹t, häc tËp, vui ch¬i.Trªn c¬ së gîi l¹i kû niÖm, ngêi viÕt sÏ bÇy tá suy nghÜ, c¶m xóc, cña b¶n th©n. - Bµy tá sù quan t©m, mong muèn tèt ®Ñp vÒ t×nh c¶m th¾m thiÕt gi÷a m×nh víi ngêi th©n ®ã. Tõ ®Þnh híng chung ®ã, gi¸o viªn híng dÉn mét dµn ý cô thÓ. VD: Bµi v¨n biÓu c¶m vÒ ngêi mÑ. a - Më bµi: Giíi thiÖu mÑ - ngêi yªu th¬ng m×nh nhÊt vµ lµ ngêi m×nh yªu th¬ng nhÊt b - Th©n bµi: - Nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ ngo¹i h×nh cña mÑ gîi nhiÒu c¶m xóc. + D¸ng ngêi nhá nh¾n, gÇy guéc nhng l¹i thËt dÎo dai, kh«ng hiÓucã sóc m¹nh kú diÖu nµo trong th©n h×nh bÐ nhá Êy. + §«i m¾t biÕt nãi, chan chøa yªu th¬ng nhng còng rÊt nghiªm kh¾c. + §«i bµn tay chai sÇn v× ph¶i lµm viÖc vÊt v¶. + Nô cêi cã kh¶ n¨ng sëi Êm lßng ngêi. - Nh÷ng viÖc lµm cña mÑ, nhÊt lµ dµnh cho em. + Lµm viÖc vÊt v¶ ®Ó em cã miÕng c¬m ngon, chiÕc ¸o ®Ñp. + Thêng thñ thØ t©m sù, chØ vÏ cho em nh÷ng ®iÒu hay lÏ ph¶i. + Gîi mét lÇn ph¹m lçi, mÑ ®¸nh em, sau ®ã l¹i khãc mét m×nh. - íc mong cña em. + MÑ khoÎ m¹nh, sèng l©u. + Mong m×nh lín nhanh ®Î cã thÓ gióp mÑ, ®ì ®Çn cho mÑ. c - KÕt bµi: - MÑ lµ ngêi tuyÖt vêi nhÊt, em yªu mÑ nhÊt trªn ®êi. a2.3 - ViÕt bµi. ViÕt bµi v¨n biÓu c¶m lµ viÖc viÕt c¸c ®o¹n v¨n vµ nèi chóng víi nhau, t¹o thµnh chØnh thÓ thèng nhÊt. Khi viÕt bµi, cÇn thùc hµnh thµnh th¹o kü n¨ng hµnh v¨n, ®Æt c©u, sö dông tõ, chän giäng ®iÖu, c¸ch béc lé c¶m xóc phï hîp. Khi viÕt bµi kÕt nèi c¸c ®o¹n trong bµi v¨n biÓu c¶m cÇn chó ý ®Õn l« gÝc ph¸t triÓn cña c¶m xóc, cña t×nh c¶m. Theo l«gÝc nµy, mçi ®o¹n trong bµi ®Òu ph¶i híng vµo lµm næi râ lªn c¶m xóc chÝnh, t×nh c¶m chÝnh. a2.4 - Söa bµi. §a sè häc sinh khi lµm bµi kh«ng biÕt c¸ch ph©n phèi thêi gian hîp lý nªn viÕt xong lµ nép bµi lu«n, thËm chÝ hÕt thêi gian nhng vÉn cha lµm xong bµi. Do ®ã, kh©u tù söa ch÷a bµi sau khi viÕt kh«ng ®îc coi träng. Gi¸o viªn cÇn nh¾c nhë c¸c em chó träng h¬n ®Õn viÖc söa bµi tríc khi nép. a3 - §Ó d¹y tèt v¨n biÓu c¶m, gi¸o viªn nªn chó ý tríc tiªn ®Õn viÑc ®æi míi c¸ch ra ®Ò. Tõ ®Ò tµi chung cho c¶ líp (cã tÝnh ®Þnh híng chung) ph¶i thùc hiÖn qu¸ tr×nh c¸ thÓ ho¸ ®Ò bµi (qu¸ tr×nh híng dÉn häc sinh ®i tõ ®Ò tµi chung cho c¶ líp ®Õn viÖc x¸c ®Þnh ®Ò bµi riªng, ®Ò bµi cô thÓ phï hîp víi vèn sèng, víi t×nh c¶m, c¶m xóc riªng cña mçi häc sinh). Mét lý luËn s ph¹m t«i ®· rót ra ®îc trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y, ®ã lµ: gi¸o viªn kh«ng ®îc b¾t häc sinh viÕt bµi v¨n biÓu c¶m vÒ ®Ò tµi c¸c em cha ®îc sèng, cha cã hiÓu biÕt, cã c¶m xóc nÕu gi¸o viªn ®ã muèn häc sinh lµm tèt yªu cÇu m×nh ®a ra a4 - Khi chÊm bµi lµm v¨n biÓu c¶m cña häc sinh, gi¸o viªn nªn coi träng tÝnh c¸ biÖt, sù ®éc ®¸o trong suy nghÜ, dung ®éng cã trong néi dung h¬n lµ ®é dµi cña bµi. NÕu bµi v¨n biÓu c¶m cña c¸c em chØ cÇm cã mét hai c¶m nhËn hoÆc méy hai néi dung cã s¾c th¸i t×nh c¶m riªng, c¸c thÇy c« gi¸o nªn ch©n träng, biÓu d¬ng vµ tá th¸i ®é ®¸nh gi¸ cao qua c¸ch cho ®iÓm. a5 - Gi¸o viªn cÇu híng dÉn, khuyÕn khÝch h¬n n÷a viÖc häc sinh ®äc s¸ch, b¾t ®Çu tõ viÖc ®äc c¸c v¨n b¶n trong s¸ch gi¸o khoa. Thùc tÕ cho thÊy häc sinh rÊt lêi ®äc s¸ch dÉn ®Õn ®äc yÕu, g©y khã kh¨n cho viÖc c¶m thô v¨n b¶n. ChÝnh v× thÕ, gi¸o viªn cÇn kh¬i nguån vµ nu«i dìng thãi quen ®äc s¸ch cña häc sinh b»ng c¸ch: trong mçi tiÕt häc gi¸o viªn lÊy dÉn chøng, vÝ dô, trÝch c¸c c©u nãi, ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n hay tõ c¸c s¸ch tham kh¶o, s¸ch n©ng cao, c¸c t¸c phÈm v¨n häcvµ cho c¸c em trùc tiÕp nh×n thÊy. Khi gi¸o viªn lµm ®îc nh thÕ, kh«ng cÇn ph¶i “ khua chiªng gâ mâ”tù c¸c em sÏ t×m®Õn víi s¸ch, lµm b¹n víi s¸ch. a6 - Mét häc sinh muèn häc tèt v¨n biÓu c¶m ph¶i cã kÜ n¨ng diÔn ®¹t ch«i ch¶y, hÊp dÉn. Gi¸o viªn nªn giao c¸c bµi tËp rÌn viÕt ë nhµ cho häc sinh sau mçi tiÕt häc. §Æc biÖt, gi¸o viªn nªn híng dÉn c¸c em viÕt nhËt kÝ, ®Ó gióp c¸c em nu«i dìng t×nh c¶m ®Ñp khi cßn ngåi trªn ghÕ nhµ trêng. b - §èi víi häc sinh. b1- §Ó häc tèt v¨n biÓu c¶m, cÇn biÕt t¹o nªn c¶m xóc, bëi c¶m xóc lµ sù c¶m thô cña tr¸i tim, cña tÊm lßng vµ t×nh c¶m ngêi häc. C¸c em h·y ®Õn vãi giê v¨n b»ng tr¸i tim, b»ng tÊm lßng cña m×nh th× nh÷ng cung bËc t×nh c¶m vui, buån,th¬ng, hên, giËn tõ bµi gi¶ng cña thÇy c« sÏ ®i vµo lßng cña c¸c em. C¸c em sÏ biÕt th¬ng c¶m víi nh÷ng sè phËn bÊt h¹nh, biÕt c¨m ghÐt sù bÊt c«ng,c¸i xÊu, c¸i ¸c, biÕt yªu thiªn nhiªn, yªu quª h¬ng ®Êt níc “Ngêi víi ngêi sèng ®Ó yªu nhau” b2 - §Ó lµm tèt mét bµi v¨n biÓu c¶m khi lµm bµi tríc tiªn, c¸c em cÇn ®Þnh râ cho m×nh c¸c yªu cÇu cô thÓ ®Ó biÕn ®Ò tµi chung cho líp thµnh ®Ò bµi cña riªng m×nh. H·y tËp chung tr×nh bµy nh÷ng t×nh c¶m, c¶m xóc suy nghÜ ®ã lµ mét c¸ch trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp (qua miªu t¶ c¶nh vËt, qua mét sè c©u chuyÖn). C¸c em cÇn chó ý ®Õn sù riªng biÖt, ®éc ®¸o cña néi dung h¬n lµ ham viÕt dµi. §ång thêi cÇn lùa chän c¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh (so s¸nh ngÇm, so s¸nh vÝ von) thÝch hîp ®Ó diÔn t¶ nh÷ng t×nh c¶m, c¶m xóc suy nghÜ cña m×nh. b3 - §iÓm quan träng nhÊt ®Ó lµm bµi v¨n biÓu c¶m ®¹t kÕt qu¶ cao lµ tù b¶n th©n c¸c em h·y tÝch cùc ®äc s¸ch, tÝch cùc tham gia c¸c ho¹t ®éng trong nhµ trêng, ngoµi x· héi ®Ó cã thªm vèn sèng, vèn hiÓu biÕt. Qua ®ã, c¸c em cÇn chó ý rÌn luyÖn cho t©m hæn trë nªn chan chøa t×nh c¶m, yªu, ghÐt, buån, th¬ng, hên, giËn, nhí nhung d¹t dµo nh÷ng suy nghÜ ®Ñp ®Ï cao thîng vÒ t×nh b¹n, t×nh yªu th¬ng cha mÑ, thÇy c«, yªu quª h¬ng ®Êt níc. §ã lµ c¸i gèc to lµ nh÷ng chïm rÔ s©u cung cÊp chÊt bæ dìng cho c©y v¨n biÓu c¶m lu«n xanh t¬i në hoa kÕt tr¸i. c - VËn dông d¹y häc v¨n biÓu c¶m. TiÕt 20 T×m hiÓu chung vÒ v¨n biÓu c¶m A - Môc tiªu cÇn ®¹t: Gióp häc sinh - HiÓu ®îc v¨n biÓu c¶m n¶y sinh lµ do nhu cÇu biÓu c¶m cña con ngêi . - BiÕt ph©n biÖt biÓu c¶m trùc tiÕp vµ biÓu c¶m gi¸n tiÕp còng nh ph©n biÖt c¸c yÕu tè ®ã trong v¨n biÓu c¶m. B - C¸c kÜ n¨ng sèng c¬ b¶n ®îc gi¸o dôc trong bµi: giao tiÕp, suy nghÜ, s¸ng t¹o,tù nhËn thøc C - C¸c ph¬ng ph¸p vµ kÜ thuËt d¹y häc: häc theo nhãm, ®éng n·o, liªn tëng, tëng tîng. D - TiÕn tr×nh lªn líp. I - æn ®Þnh tæ chøc. II - KiÓm tra bµi cò: Em h·y nªu c¸c bíc t¹o lËp v¨n b¶n? §¸p ¸n: - §Þnh híng v¨n b¶n - T×m ý vµ s¾p xÕp ý thµnh bè côc. - DiÔn ®¹t c¸c ý trong bè côc thµnh c©u, ®o¹n, v¨n b¶n. - KiÓm tra l¹i v¨n b¶n ®· t¹o ra III - Bµi míi. * Häc sinh ®äc nh÷ng c©u ca dao /71. Mçi c©u ca dao trªn thæ lé t×nh c¶m, c¶m xóc g× ? - C©u ca dao 1: Thæ lé t×nh c¶m, c¶m xóc vÒ nçi ®au cña con chim cuèc kh«ng ®îc ai ®o¸i hoµi, ®ång thêi còng lµ nçi c¶m th¬ng ®èi cíi t×nh c¶nh v« väng cña con ngêi. - C©u ca dao 2: BiÓu lé c¶m xóc vÒ niÒm h¹nh phóc cña ngêi con g¸i ®îc ®øng gi÷a c¶nh ®Ñp cña ®ång quª. Ngêi ta thæ lé t×nh c¶m ®Ó lµm g× ?. - C¸c bµi ca dao thæ lé nh»m khªu gîi sù ®ång c¶m cña ngêi ®äc, lµm cho ngêi ®äc c¶m nhËn ®îc c¶m cña ngêi viÕt. Theo em, khi nµo th× con ngêi c¶m thÊy cÇn lµm v¨n biÓu c¶m. - Ngêi ta cã nhu cÇu biÓu c¶m khi trong lßng cã mét c¶m xóc g× vÒ cuéc sèng muèn ®îc béc lé víi ngêi kh¸c. Trong th tõ göi cho ngêi th©n hay b¹n bÌ, em cã thêng biÓu lé t×nh c¶m kh«ng ?. - Th tõ lµ lo¹i v¨n b¶n ®ßi hái tÝnh biÓu c¶m rÊt cao. Ngêi ta biÓu c¶m b»ng nh÷ng ph¬ng tiÖn nµo ?. - Nh÷ng bøc th, bµi th¬, bµi v¨n lµ c¸c thÓ lo¹i v¨n biÓu c¶m. I - Nhu cÇu biÓu c¶m vµ v¨n biÓu c¶m. 1 - Nhu cÇu biÓu c¶m cña con ngêi. * VD: Trang 71 - V¨n biÓu c¶m chØ lµ mét trong v« vµn c¸ch biÓu c¶m cña con ngêi (ca h¸t, vÏ tranh, móa nh¶y, ®¸nh ®µn, thæi s¸o) => s¸ng t¸c v¨n nghÖ nãi chung ®Òu cã môc ®Ých biÓu c¶m. V¨n biÓu c¶m viÕt ra nh»m môc ®Ých g× ?. - V¨n biÓu c¶m viÕt ra nh»m biÓu ®¹t t×nh c¶m, c¶m xóc, sù ®¸nh gi¸ cña con ngêi ®èi víi thÕ giíi xung quanh khªu gîi lßng ®ång c¶m n¬i ngêi ®äc. V¨n biÓu c¶m gåm nh÷ng thÓ lo¹i nµo ?. - V¨n biÓu c¶m gåm c¸c thÓ lo¹i v¨n häc: th¬ tr÷ t×nh, cao dao tr÷ t×nh, tuú bót. * GV: cho häc sinh ®äc hai ®o¹n v¨n trong sgk/72 2 - §Æc ®iÓm chung cña v¨n biÓu c¶m. Hai ®o¹n v¨n trªn biÓu ®¹t nh÷ng néi dung g×? - §o¹n 1: Trùc tiÕp biÓu hiÖn nçi nhí vµ nh¾c l¹i * VD: Sgk/72 nh÷ng kØ niÖm. Trong th tõ nhËt kÝ ngêi ta thêng biÓu c¶m theo lèi nµy. - §o¹n 2: BiÓu hiÖn t×nh c¶m g¾n bã víi quª h¬ng ®Êt níc. Néi dung Êy cã ®Æc ®iÓm g× kh¸c so víi néi dung cña v¨n b¶n tù sù vµ miªu t¶? - C¶ hai ®o¹n v¨n ®Òu kh¸c tù sù vµ miªu t¶ th«ng thêng. Nã cha cã néi dung thËt hoµn chØnh, song ®Òu thÓ hiÖn râ t×nh c¶m vµ t©m tr¹ng cña ngêi viÕt. * GV: C¶ hai ®o¹n v¨n ®Òu kh«ng kÓ mét chuyÖn g× hoµn chØnh, mÆc dï cã gîi l¹i nh÷ng kØ niÖm. §Æc biÖt ®o¹n 2 t¸c gi¶ sö dông biÖn ph¸p miªu t¶, tõ miªu t¶ mµ liªn tëng ,gîi ra nh÷ng c¶m xóc s©u s¾c. * C©u hái th¶o luËn nhãm. Cã ý kiÕn cho r»ng t×nh c¶m, c¶m xóc trong v¨n biÓu c¶m ph¶i lµ t×nh c¶m, c¶m xóc thÊm nhuÇn t tëng nh©n v¨n. Qua hai ®o¹n v¨n trªn em cã t¸n thµnh ý kiÕn ®ã kh«ng? V× sao? - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy - Nhãm kh¸c nhËn xÐt Gi¸o viªn ®a ®¸p ¸n T¸n thµnh ý kiÕn trªn.V× nÕu kh«ng lµ t×nh c¶m, c¶m xóc thÊm nhuÇn t tëng nh©n v¨n th× kh«ng ®¹t ®îc môc ®Ých biÓu c¶m thËt sù. Em cã nhËn xÐt g× vÒ ph¬ng thøc biÓu ®¹t t×nh c¶m, c¶m xóc ë hai ®o¹n v¨n trªn ?. - §o¹n 1: BiÓu c¶m trùc tiÕp (nãi vÒ nh÷ng kû niÖm nhí th¬ng víi b¹n) thêng gÆp trong th tõ v¨n chÝnh luËn. - §o¹n 2: BiÓu c¶m gi¸n tiÕp (th«ng qua viÖc miªu t¶ tiÕng h¸t cña c« g¸i trong ®ªm khuya) thêng gÆp trong t¸c phÈm v¨n häc. T×nh c¶m trong v¨ biÓu c¶m ®îc biÓu hiÖn nh thÕ - T×nh c¶m trong v¨n biÓu c¶m lµ nh÷ng t×nh c¶m ®Ñp thÊm nhuÇn t nµo ?. tëng nh©n v¨n. - Cã hai c¸ch biÎu hiÖn: BiÓu c¶m V¨n biÓu c¶m cã nh÷ng c¸ch biÓu hiÖn nµo ?. trùc tiÕp (tiÕng kªu, lêi than…); BiÓu c¶m gi¸n tiÕp (tù sù, miªu t¶). * Ghi nhí: SGK trang 73. * Häc sinh ®äc ghi nhí. II - LuyÖn tËp. 1 - Bµi 1trang 73. Häc sinh ®äc hai ®o¹n v¨n trong SGK. So s¸nh hai ®o¹n v¨n trªn vµ cho biÕt ®o¹n nµo lµ - §o¹n v¨n b lµ v¨n biÓu c¶m v× v¨n biÓu c¶m. V× sao ?. H·y chØ ra néi dung biÓu néi dung cña ®o¹n thÓ hiÖn t×nh c¶m cña ®o¹n v¨n Êy ?. c¶m yªu thÝch vÎ ®Ñp d©n d·, sóc sèng tiÒm tµng vµ khoÎ kho¾n cña hoa h¶i ®êng. - §o¹n v¨n sö dông yÕu tè tëng tîng vµ lêi v¨n khªu gîi: "Hoa h¶i ®êng r¹ng rì, nång nµn nhng kh«ng cã vÎ g× lµ yÓu ®iÖu thôc n÷, c¸nh hoa khum khum nh muèn phong l¹i c¸i nô cêi m¸ lóm ®ång tiÒn". IV - Cñng cè: ThÕ nµo lµ v¨n biÓu c¶m ?. V - Híng dÉn vÒ nhµ: - N¾m ch¾c néi dung bµi häc. - Lµm bµi tËp 2,3. - So¹n bµi "Buæi chiÒu ®øng ë phñ Thiªn Trêng tr«ng ra". IV- HiÖu qu¶ do s¸ng kiÕn ®em l¹i. Cã lÏ trong nhµ trêng kh«ng cã m«n khoa häc nµo cã thÓ thay thÕ ®îc m«n v¨n. §ã lµ m«n häc võa h×nh thµnh nh©n c¸ch võa h×nh thµnh t©m hån. Trong thêi ®¹i hiÖn nay, khoa häc kinh tÕ ph¸t triÓn, m«n v¨n sÏ gi÷ l¹i t©m hån con ngêi, gi÷ l¹i c¸i c¶m gi¸c nh©n v¨n ®Ó con ngêi t×m ®Õn víi con ngêi, tr¸i tim cïng nhÞp ®Ëp tr¸i tim. Qua mét n¨m rót kinh nghiÖm vµ thay ®æi, ¸p dông nh÷ng gi¶i ph¸p trªn t«i nhËn thÊy chÊt lîng d¹y vµ häc v¨n biÓu c¶m khèi 7 n¨m häc 2011- 2012 ®îc n©ng lªn râ rÖt. ë ph¬ng diÖn lµ mét gi¸o viªn ®øng líp gi¶ng d¹y, t«i thÊy m×nh v÷ng vµng h¬n trong chuyªn m«n, tù tin say mª h¬n víi sù nghiÖp trång ngêi. Ai ®ã tõng nãi: “ NghiÖp v¨n lµ nghiÖp khæ” nhng t«i ch¼ng thÊy khæ chót nµo. Ngîc l¹i, t«i thÊy m×nh sung síng h¹nh phóc v× ®îc cèng hiÕn, gãp søc m×nh lµm ®Ñp cho ®êi. §èi víi c¸c em häc sinh, c¸c em bíc ®Çu ®· ý thøc ®îc tÇm quan träng cña m«n v¨n, biÕt béc lé c¶m xóc cña m×nh ®óng c¸ch, ®óng n¬i, ®óng lóc. Sè lîng häc sinh cã kÜ n¨ng lµm v¨n biÓu c¶m tèt kh¸ nhiÒu. Cô thÓ thèng kª ®iÓm trung b×nh m«n v¨n t¸m tuÇn häc k× I n¨m häc 2011- 2012 lµ rÊt kh¶ quan * Tríc khi ¸p dông s¸ng kiÕn. Häc sinh kh¶o s¸t 42 Giái Kh¸ 15% Trung b×nh 27% YÕu - KÐm 58% Trung b×nh 42% YÕu - KÐm 22% * Sau khi ¸p dông s¸ng kiÕn. Häc sinh kh¶o s¸t 42 Giái 7% Kh¸ 28% Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p mµ b¶n th©n t«i thÊy tù nªn lµm ®Ó n©ng cao chÊt lîng bµi lµm cho häc sinh líp 7 Trêng THCS Yªn Ph¬ng n¨m häc 2011- 2012 vµ tiÕp tôc t×m hiÓu nghiªn cøu trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. MÆc dï kÕt qu¶ cha kh¶ quan nhng cã kh¶ n¨ng thùc thi. Nã ®¸nh dÊu trong qu¸ tr×nh häc hái ®óc rót kinh nghiÖm cña m×nh. §Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao h¬n n÷a t«i nghÜ r»ng m×nh cßn ph¶i cè g¾ng nhiÒu, häc hái nhiÒu ë ®ång nghiÖp. V- §Ò xuÊt vµ kiÕn nghÞ. 1- §èi víi phô huynh. - Quan t©m h¬n ®Õn viÖc häc hµnh cña con em m×nh, ®Çu t nhiÒu vÒ thêi gian cho con c¸i häc tËp. - Híng dÉn vµ t¹o cho con thãi quen ®äc s¸ch; chia sÎ t vÊn, ®Þnh híng, båi dìng t©m hån cho con ®Ó c¸c em cã nhiÒu thuËn lîi trong viÖc béc lé vµ ph¸t triÓn c¶m xóc, t×nh c¶m trong cuéc sèng nãi chung vµ trong viÖc lµm v¨n biÓu c¶m nãi riªng. - Phèi hîp chÆt chÏ, thêng xuyªn víi gi¸o viªn bé m«n v¨n ®Ó t×m hiÓu, n¾m b¾t kÞp thêi t×nh h×nh häc tËp cña con em m×nh. 2- §èi víi nhµ trêng. - Bæ xung c¸c t¸c phÈm ®o¹n trÝch ®îc häc. Ch©n dung mét sè nhµ th¬ lín. C¸c tµi liÖu n©ng cao cho gi¸o viªn vµ häc sinh. - Cã kÕ ho¹ch tham mu víi cÊp trªn cã chÕ ®é ®·i ngé hîp lÝ ®èi víi gi¸o viªn gi¶ng d¹y phô ®¹o thªm cho häc sinh yÕu kÐm m«n v¨n . 3- §èi víi phßng gi¸o dôc. - Tæ chøc héi th¶o chuyªn ®Ò cho gi¸o viªn bé m«n v¨n trong tõng n¨m häc ®Ó gi¸o viªn cã dÞp trao ®æi kinh nghiÖm, bµn luËn t×m ra biÖn ph¸p tèi u, tÝch cùc, n©ng cao chÊt lîng d¹y häc m«n v¨n. - §Çu t trang thiÕt bÞ dông cô trùc quan, ®Æc biÖt lµ ®Çu t c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó hç trî cho gi¸o viªn gi¶ng d¹y v¨n. 4- §èi víi ®Þa ph¬ng. - Qu¶n lÝ chÆt chÏ c¸c ®iÓm kinh doanh Internet vµ c¸c ®iÓm dÞch vô kh«ng lµnh m¹nh, lµm ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng häc tËp cña häc sinh. - Quan t©m s¸t sao ®Õn chÊt lîng gi¸o dôc ë ®Þa ph¬ng, ®Çu t c¬ së vËt chÊt kÞp thêi phôc vô cho viÖc d¹y vµ häc cña nhµ trêng. Thêi gian nghiªn cøu cha nhiÒu nªn t«i rÊt mong cã sù nhËn xÐt, ®ãng gãp cña ®ång nghiÖp ®Ó ®Ò tµi cña t«i cã chÊt lîng h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n! T¸c gi¶ s¸ng kiÕn §Æng ThÞ Nhµi C¬ quan ®¬n vÞ ¸p dông s¸ng kiÕn (x¸c nhËn ®¸nh gi¸, xÕp lo¹i) ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... (ký tªn, ®ãng dÊu) Phßng Gi¸o Dôc §µo T¹o (x¸c nhËn, ®¸nh gi¸, xÕp lo¹i) ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................................... (L§ phßng ký tªn, ®ãng dÊu) Tµi liÖu tham kh¶o - S¸ch gi¸o khoa Ng÷ v¨n 7 tËp 1. - S¸ch gi¸o viªn Ng÷ v¨n 7 tËp 1. - ThiÕt kÕ bµi so¹n ng÷ v¨n 7 tËp 1. - Ph¬ng ph¸p d¹y häc v¨n ë trêng THCS theo híng tÝch hîp vµ tÝch cùc. §oµn ThÞ Nhung - nhµ xuÊt b¶n §¹i Häc Quèc Gia Thµnh Phè HCM. - D¹y häc TËp lµm v¨n ë truuêng THCS - NguyÔn TrÝ - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o Dôc - V¨n biÓu c¶m trong ch¬ng tr×nh Ng÷ v¨n THCS. NguyÔn TrÝ, NguyÔn träng Hoµn - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o Dôc.