môc lôc
PhÇn 1: Më ®Çu
1. Lý do chän ®Ò tµi.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu
3. Kh¸ch thÓ vµ ®èi tîng nghiªn cøu
4. Gi¶ thuyÕt khoa häc
5. NhiÖm vô nghiªn cøu
6. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
6.1.
Nhãm ph¬ng ph¸p nghiªn cøu lý luËn
6.2.
Nhãm ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn
Trang
1
3
3
3
3
3
3
4
6.3. C¸c ph¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc ®Ó xö lý c¸c sè liÖu vµ c¸c kÕt
qu¶ nghiªn cøu.
4
7. Nh÷ng ®iÓm míi cña ®Ò tµi
8. Giíi h¹n cña ®Ò tµi nghiªn cøu
9. CÊu tróc luËn v¨n
phÇn 2: Néi dung
Ch¬ng 1:
C¬ së lý luËn vÒ qu¶n lý dù ¸n phôc vô ®µo t¹o ®¹i häc
1.1. Tæng quan vÊn ®Ò nghiªn cøu
1.2. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò nghiªn cøu.
1.2.1. Qu¶n lý vµ qu¶n lý gi¸o dôc
1.2.2. ChÊt lîng vµ chÊt lîng ®µo t¹o.
1.2.3. Qu¶n lý dù ¸n vµ thùc hiÖn dù ¸n
4
4
5
6
6
6
8
8
10
10
1.3. Tæng quan vÒ dù ¸n gi¸o dôc ®¹i häc
1.3.1. Kh¸i qu¸t vÒ dù ¸n gi¸o dôc ®¹i häc ViÖt Nam
14
14
1.3.2. Dù ¸n gi¸o dôc ®¹i häc víi viÖc n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o cña trêng §H.
1.3.3. C¸c dù ¸n gi¸o dôc ë ViÖt Nam
1.4. Sù cÇn thiÕt cña viÖc t¨ng cêng qu¶n lý dù ¸n trong GD §H
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n Gi¸o dôc
§¹i häc nh»m n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o ë trêng §¹i
häc Vinh
2.1. Kh¸i qu¸t vÒ sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña trêng §¹i häc Vinh
2.2. Thùc tr¹ng qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n gi¸o dôc ®¹i häc ë trêng §H Vinh
2.2.1. Thùc tr¹ng nhËn thøc cña ®éi ngò c¸n bé vÒ qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n Gi¸o
16
18
20
dôc §¹i häc
2.2.2. Thùc tr¹ng vÒ tr×nh ®é ®éi ngò qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n
2.2.3. Thùc tr¹ng thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n
2.2.4. §¸nh gi¸ chung vÒ nh÷ng nguyªn nh©n ¶nh hëng ®Õn thùc tr¹ng
Ch¬ng 3:
C¸c biÖn ph¸p t¨ng cêng qu¶n lý thùc hiÖn tèt dù ¸n
Gi¸o dôc §¹i häc nh»m n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc vµ
®µo t¹o ë trêng §¹i häc Vinh
=1=
22
22
25
32
35
41
50
3.1. Nh÷ng c¨n cø cã tÝnh chÊt ®Þnh híng cho viÖc x©y dùng c¸c biÖn
ph¸p.
3.1.1. Nh÷ng ®Þnh híng cña §¶ng, Nhµ níc vµ cña ngµnh gi¸o dôc ®µo
t¹o vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc ®¹i häc
55
3.1.2: §Þnh híng cña Bé Gi¸o dôc - §µo t¹o vÒ chÊt lîng trêng ®¹i häc
3.1.3. Nh÷ng ®Þnh híng ph¸t triÓn cña trêng §H Vinh
3.2. C¸c nguyªn t¾c trong viÖc ®Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p
57
58
60
55
3.2.1. B¶o ®¶m tÝnh môc tiªu
60
3.2.2. B¶o ®¶m tÝnh toµn diÖn
3.2.3. B¶o ®¶m tÝnh kh¶ thi
3.2.4. B¶o ®¶m phï hîp víi c¸c chøc n¨ng qu¶n lý gi¸o dôc
3.3. Giíi thiÖu kh¸i qu¸t nh÷ng biÖn ph¸p ®îc ®Ò xuÊt
3.3.1. BiÖn ph¸p 1: §æi míi c¬ chÕ qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n
3.3.2. BiÖn ph¸p 2: N©ng cao tr×nh ®é cho ®éi ngò qu¶n lý thùc hiÖn dù ¸n
3.3.3. BiÖn ph¸p 3: T¨ng cêng c¸c nguån lùc hç trî
3.3.4. T¨ng cêng cËp nhËt th«ng tin vµ tuyªn truyÒn vÒ dù ¸n
3.3.5. BiÖn ph¸p 5: Ph¸t huy tÝnh g¾n kÕt gi÷a c¸c thµnh phÇn dù ¸n gi¸o dôc ®¹i
60
61
61
61
62
67
78
80
82
häc víi Trêng §H Vinh
3.3.6. Mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc ®µo
84
t¹o trong trêng §H Vinh
3.4. KiÓm chøng vÒ mÆt nhËn thøc tÝnh cÊp thiÕt vµ tÝnh kh¶ thi cña c¸c biÖn
85
ph¸p
phÇn 3: KÕt luËn vµ khuyÕn nghÞ
1. KÕt luËn
2. KhuyÕn nghÞ
2.1. §èi víi Bé Gi¸o dôc - §µo t¹o
2.2. §èi víi trêng §H Vinh
Tµi liÖu tham kh¶o
Phô lôc
=2=
88
89
89
90
91
95
Më ®Çu
10.Lý do chän ®Ò tµi.
§¶ng vµ Nhµ níc ®· kh¼ng ®Þnh quan ®iÓm chñ ®¹o më réng HTQT vÒ GD
vµ tæ chøc thùc hiÖn tèt chñ tr¬ng ®Çu t ®Ó ph¸t triÓn GD, n©ng cao chÊt lîng ®µo
t¹o cña níc ta: “Nç lùc phÊn ®Êu ®Ó GD - §T thùc sù lµ quèc s¸ch hµng ®Çu c¶
vÒ ®Çu t tµi chÝnh, ®Çu t c¸n bé, tæ chøc qu¶n lý, vµ chÝnh s¸ch u tiªn. Bªn c¹nh
viÖc t¨ng ®Çu t cho GD tõ ng©n s¸ch nhµ níc Bé chÝnh trÞ cho r»ng cÇn ph¶i ®a
d¹ng ho¸ vµ chó träng ph¸t huy c¸c nguån lùc kh¸c, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, tinh
thÇn hiÕu häc cña tõng gia ®×nh vµ më réng HTQT ®Ó t¨ng m¹nh h¬n n÷a ®Çu t
cho GD - §T, nh»m t¨ng dÇn ®iÒu kiÖn vµ c¬ së vËt chÊt b¶o ®¶m thùc hiÖn c¸c
môc tiªu ph¸t triÓn GD nh: kiªn cè ho¸ trêng häc. …; ®ång thêi ph¶i hÕt søc chó
ý kiÓm tra chÆt chÏ, n©ng cao hiÖu qu¶, chèng l·ng phÝ trong ®Çu t ph¸t triÓn GD
- §T. [23]
Trªn c¬ së qu¸n triÖt ®êng lèi chØ ®¹o vÒ GD - §T cña §¶ng vµ Nhµ níc, ®Æc
biÖt lµ NghÞ quyÕt TW 2 cña BCH TW §¶ng Kho¸ XIII coi “GD lµ quèc s¸ch
hµng ®Çu”, trong nh÷ng n¨m qua, ngµnh GD - §T ®· nç lùc phÊn ®Êu vµ ®¹t ®îc
nhiÒu thµnh tùu quan träng, tËp trung ph¸t triÓn GD m¹nh h¬n, khÈn tr¬ng vµ
hiÖu qu¶ h¬n, theo híng chuÈn ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, x· héi ho¸, ®a nÒn GD níc nhµ
vµo thÕ æn ®Þnh víi chÊt lîng GD toµn diÖn, nh»m ®µo t¹o cã chÊt lîng nguån
nh©n lùc ®¸p øng yªu cÇu cña sù nghiÖp ®Èy m¹nh CNH- H§H, x©y dùng vµ b¶o
vÖ Tæ quèc XHCN. Trong ®ã, c«ng t¸c GD§H ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng
khÝch lÖ.
Trªn quan ®iÓm so s¸nh hÖ thèng, trong 20 n¨m ®æi míi võa qua, cïng víi
nh÷ng thµnh tùu kinh tÕ ®¹t ®îc cña c¶ níc, GD§H ViÖt Nam ®· lµm ®îc nhiÒu
®iÒu ®¸ng tù hµo. Chóng ta ®· b¸m s¸t xu thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i, lùa chän c¸c
m« h×nh GD§H tiªn tiÕn ®Ó nghiªn cøu ¸p dông. So s¸nh víi c¸c níc trong khu
vùc ®· bíc vµo nÒn kinh tÕ thÞ trêng tríc chóng ta, kh«ng ph¶i chuyÓn ®æi c¬ cÊu
kinh tÕ nh ë níc ta, GD§H ViÖt Nam ®· tiÕn kh¸ nhanh trong thÕ æn ®Þnh vµ héi
nhËp.
GD§H ®· tranh thñ ®îc sù hç trî vµ gióp ®ì quý b¸u cña nhiÒu tæ chøc trong
níc vµ quèc tÕ, gãp phÇn tõng bíc n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cña ngµnh GD
- §T.
GD§H ph¸t triÓn trªn c¬ së b¶o ®¶m chÊt lîng, ®¸p øng nhu cÇu nh©n lùc cã
tr×nh ®é vµ kü n¨ng nghÒ nghiÖp phï hîp víi c¬ cÊu kinh tÕ x· héi ®Ó thùc hiÖn
=3=
CNH - H§H; n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh trong bèi c¶nh héi nhËp vµ ®i vµo
kinh tÕ tri thøc.
“B¶o ®¶m hiÖu qu¶ GD b»ng chÝnh s¸ch sö dông nguån nh©n lùc, tËn dông
mäi n¨ng lùc, ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng cña c¸c tËp thÓ vµ c¸ nh©n phôc vô ph¸t
triÓn kinh tÕ x· héi ” [23]
Tuy nhiªn, GD - §T níc ta cßn nhiÒu yÕu kÐm, bÊt cËp c¶ vÒ quy m«, c¬ cÊu,
vµ nhÊt lµ vÒ chÊt lîng vµ hiÖu qu¶; cha ®¸p øng kÞp nh÷ng ®ßi hái lín vµ ngµy
cµng cao vÒ nh©n lùc cña c«ng cuéc ®æi míi kinh tÕ – x· héi, x©y dùng vµ b¶o
vÖ Tæ quèc, thùc hiÖn CNH - H§H ®Êt níc theo ®Þnh híng XHCN. Nãi c¸ch
kh¸c, sù nghiÖp GD - §T ®ang ®øng tríc mét m©u thuÉn lín gi÷a yªu cÇu võa
ph¶i ph¸t triÓn nhanh quy m« GD - §T, võa ph¸i gÊp rót n©ng cao chÊt lîng ®µo
t¹o. Trong t×nh h×nh hiÖn nay, khi mµ quy m« ph¸t triÓn cha phï hîp víi ®iÒu
kiÖn thùc cã, chÊt lîng ®µo t¹o cßn cha cao, vÊn ®Ò vÒ qu¶n lý GD cßn nhiÒu h¹n
chÕ, nguån kinh phÝ tõ ng©n s¸ch Nhµ níc cßn nhiÒu eo hÑp, cha ®¸p øng ®îc yªu
cÇu cÊp thiÕt cña c«ng t¸c ®µo t¹o th× viÖc ®Èy m¹nh HTQT nh»m tranh thñ sù
hç trî cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸ nh©n níc ngoµi dµnh cho GD vµ GD§H lµ hÕt
søc cÇn thiÕt. Song song víi viÖc tranh thñ c¸c nguån lùc hç trî tõ bªn ngoµi
th«ng qua viÖc ®Çu t c¸c DA vÒ GD vµ GD§H , viÖc QLTH tèt c¸c DA ®ã thùc
sù trë thµnh cÊp thiÕt trong toµn ngµnh.
§Ó ®¶m b¶o cho viÖc sö dông c¸c nguån ®Çu t hç trî vÒ GD§H thùc sù cã
hiÖu qu¶ nh»m n©ng cao chÊt lîng GD§H , chóng t«i chän nghiªn cøu vÊn ®Ò:
“Mét sè biÖn ph¸p t¨ng cêng QLTH DA GD§H nh»m gãp phÇn n©ng cao
chÊt lîng ®µo t¹o ë trêng §H Vinh” lµm ®Ò tµi luËn v¨n cao häc chuyªn ngµnh
“Qu¶n lý gi¸o dôc”.
11.Môc ®Ých nghiªn cøu
§Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p t¨ng cêng QLTH DA GD§H gãp phÇn n©ng cao chÊt
lîng ®µo t¹o ë trêng §H Vinh.
12.Kh¸ch thÓ vµ ®èi tîng nghiªn cøu
- Kh¸ch thÓ nghiªn cøu: Ho¹t ®éng QLTH DA GD§H trong trêng §H Vinh.
- §èi tîng nghiªn cøu: c¸c biÖn ph¸p t¨ng cêng QLTH DA GD§H trong trêng
§H Vinh.
13.Gi¶ thuyÕt khoa häc
Trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch vµ x©y dùng hÖ thèng GD§H ViÖt Nam, viÖc khai
th¸c cã hiÖu qu¶ sù gióp ®ì cña c¸c tæ chøc quèc tÕ, c¸c tæ chøc chÝnh phñ vµ phi
=4=
chÝnh phñ lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®èi víi ngµnh GD - §T. NÕu cã ®îc biÖn ph¸p
phï hîp ®Ó QLTH tèt c¸c nguån gióp ®ì quý b¸u vÒ tµi chÝnh, c¬ së vËt chÊt,
trang thiÕt bÞ vµ chuyªn m«n nghiÖp vô ... trong níc vµ quèc tÕ th× ®ã lµ ®iÒu kiÖn
hÕt søc thuËn lîi ®Ó trêng §H Vinh kh«ng ngõng ®Èy m¹nh vµ n©ng cao h¬n n÷a
chÊt lîng ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô cho sù nghiÖp CNH - H§H ®Êt níc.
14.NhiÖm vô nghiªn cøu
- Nghiªn cøu c¬ së lý luËn vÒ QLTH DA phôc vô ®µo t¹o §H trong trêng §H
- §¸nh gi¸ thùc tr¹ng t×nh h×nh QLTH DA GD§H trong trêng §H Vinh.
- §Ò xuÊt c¸c biÖn ph¸p QLTH DA GD§H cã hiÖu qu¶ ë trêng §H Vinh trong
giai ®o¹n míi.
15.Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
§Ó gi¶i quyÕt c¸c nhiÖm vô nghiªn cøu, sö dông 3 nhãm ph¬ng ph¸p nghiªn
cøu sau:
15.1. Nhãm ph¬ng ph¸p nghiªn cøu lý luËn:
Ph©n tÝch, tæng hîp, ph©n lo¹i, hÖ thèng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸ v¨n kiÖn cña
§¶ng, Nhµ níc, c¸c chØ thÞ, nghÞ quyÕt cña ngµnh GD - §T, c¸c ngµnh kh¸c vµ
c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu, c¸c tµi liÖu khoa häc cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò nghiªn
cøu.
15.2. Nhãm ph¬ng ph¸p nghiªn cøu thùc tiÔn:
TiÕn hµnh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng cña QLTH DA GD§H ®Ó ®Ò xuÊt
nh÷ng biÖn ph¸p t¨ng cêng ho¹t ®éng nµy, bao gåm:
- §iÒu tra x· héi häc ®èi víi c¸n bé qu¶n lý thuéc Ban ®iÒu phèi DA GD§H ,
l·nh ®¹o nhµ trêng, c¸n bé qu¶n lý c¸c ®¬n vÞ ®µo t¹o, l·nh ®¹o vµ thµnh
viªn Ban QLTH TDA GD§H Trêng §H Vinh.
- Quan s¸t thùc tÕ ho¹t ®éng QLTH DA GD§H
- Tæng kÕt kinh nghiÖm vÒ QLTH DA GD§H
- Xin ý kiÕn c¸c chuyªn gia cã kinh nghiÖm trong lÜnh vùc qu¶n lý GD - §T vµ
QLTH DA GD§H .
6.3. C¸c ph¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc ®Ó xö lý c¸c sè liÖu vµ c¸c kÕt qu¶
nghiªn cøu.
16.Nh÷ng ®iÓm míi cña ®Ò tµi
=5=
- §Ò tµi sÏ gióp cho ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý GD vµ c¸c l·nh ®¹o, c¸n bé trong
ban QLTH TDA GD§H thÊy ®îc nh÷ng thµnh tùu vµ h¹n chÕ vÒ QLTH DA
GD§H trong trêng §H Vinh.
- §Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p phï hîp ®Ó QLTH tèt DA GD§H nh»m n©ng cao
chÊt lîng ®µo t¹o ®¸p øng nhu cÇu nguån nh©n lùc cho khu vùc c¸c tØnh B¾c
miÒn Trung nãi riªng vµ cho c¶ níc nãi chung.
17.Giíi h¹n cña ®Ò tµi nghiªn cøu
C«ng t¸c QLTH DA GD§H lµ mét ho¹t ®éng phøc t¹p, bao hµm nhiÒu vÊn ®Ò,
liªn quan ®Õn nhiÒu lÜnh vùc, nhiÒu trêng C§, §H trong c¶ níc ... Trong ®Ò tµi
nµy, t¸c gi¶ giíi h¹n:
- Néi dung nghiªn cøu: Ho¹t ®éng QLTH TDA GD§H trong trêng §H Vinh.
- §èi tîng kh¶o s¸t: C¸n bé qu¶n lý thuéc Ban ®iÒu phèi DA GD§H , l·nh ®¹o
trêng §H Vinh, c¸n bé qu¶n lý vµ thµnh viªn thuéc ban QLTH TDA GD §H
trong trêng §H Vinh.
18.CÊu tróc luËn v¨n
Ngoµi phÇn më ®Çu vµ kÕt luËn, khuyÕn nghÞ, luËn v¨n gåm cã 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: C¬ së lý luËn vÒ qu¶n lý DA phôc vô ®µo t¹o §H
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c QLTH DA GD§H nh»m n©ng cao chÊt lîng GD
§T ë trêng §H Vinh
Ch¬ng 3: C¸c biÖn ph¸p t¨ng cêng QLTH DA GD§H nh»m n©ng cao chÊt lîng
®µo t¹o ë trêng §H Vinh
Cuèi luËn v¨n cã: danh môc tµi liÖu tham kh¶o vµ phÇn phô lôc.
=6=
Ch¬ng 1:
C¬ së lý luËn vÒ qu¶n lý dù ¸n phôc vô ®µo t¹o ®¹i häc
1.1. Tæng quan vÊn ®Ò nghiªn cøu
DA GD§H nh»m n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o §H lµ mét trong nh÷ng ho¹t
®éng quan träng ®èi víi ngµnh GD - §T nãi chung vµ trêng §H Vinh nãi riªng,
gãp phÇn kh«ng nhá trong viÖc ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é phôc vô cho
®Êt níc trong thêi kú míi.
NghÞ quyÕt TW 2 kho¸ VIII ®· kh¼ng ®Þnh: “Muèn tiÕn hµnh CNH - H§H
th¾ng lîi ph¶i ph¸t triÓn m¹nh vÒ GD - §T, ph¸t huy nguån lùc con ngêi, yÕu tè
c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng”[23]. Ngµnh GD ®øng tríc thö th¸ch vµ khã
kh¨n míi, nh÷ng nhiÖm vô hÕt søc nÆng nÒ, chÝnh v× vËy, c«ng t¸c HTQT cµng
trë nªn quan träng, gãp phÇn vµo sù nghiÖp ph¸t triÓn cña ngµnh vµ më réng hîp
t¸c GD - §T, ®éng viªn cao ®é c¸c nguån lùc trong níc vµ tranh thñ tèi ®a nguån
lùc bªn ngoµi.
T¹i §iÒu 109 LuËt GD 2005 “khuyÕn khÝch hîp t¸c vÒ GD víi ViÖt
Nam” qui ®Þnh: Tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi, tæ chøc quèc tÕ, ngêi ViÖt Nam
®Þnh c ë níc ngoµi ®îc Nhµ níc ViÖt Nam khuyÕn khÝch, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó gi¶ng
d¹y, häc tËp, ®Çu t, tµi trî, hîp t¸c, øng dông khoa häc, chuyÓn giao c«ng nghÖ vÒ
GD ë ViÖt Nam ….[36]
C«ng t¸c QLTH c¸c DA ®Çu t vÒ GD§H ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng
®èi víi trêng §H Vinh trong viÖc n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o nguån nh©n lùc
trong c«ng cuéc CNH - H§H ®Êt níc. Tuy nhiªn, cho tíi nay míi chØ cã c¸c
c«ng tr×nh nghiªn cøu nh»m t¨ng cêng ho¹t ®éng HTQT trong ngµnh GD - §T
nãi chung, cha cã nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu nh»m t×m ra c¸c biÖn ph¸p cÊp
thiÕt gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c QLTH c¸c DA ®Çu t vÒ GD.
GS.TSKH TrÇn V¨n Nhung – Thø trëng Bé GD - §T trong cuèn “GD vµ
§T – Híng dÉn th«ng tin Hîp t¸c ®Çu t ViÖt Nam – Khu vùc” ®· ®a ra nhiÒu
®Þnh híng quan träng liªn quan ®Õn c¸c DA quèc tÕ nh»m t¨ng thªm nguån lùc
cho GD - §T th«ng qua HTQT, trong ®ã cã ®Ò cËp ®Õn viÖc tranh thñ hç trî cña
c¸c níc cã tr×nh ®é kü thuËt cao, cã kinh nghiÖm ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®Ó n©ng
=7=
cao chÊt lîng ®µo t¹o ®éi ngò gi¶ng d¹y §H, NCKH…. vµ c¸c c¬ së ®µo t¹o ViÖt
Nam cÇn chó ý chuÈn bÞ ®éi ngò c¸n bé ®ñ n¨ng lùc ®Ó tranh thñ ®îc nhiÒu DA
vµ triÓn khai cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, ®ã lµ nh÷ng ph¬ng híng chung cho toµn
ngµnh chø cha ®i s©u vµo vÊn ®Ò lµm thÕ nµo ®Ó t¨ng cêng c«ng t¸c QLTH c¸c
DA ®Çu t cho GD [14].
Biªn b¶n ghi nhí ®ît c«ng t¸c vÒ gi¸m s¸t gi÷a kú DA GD§H do Ng©n
hµng ThÕ giíi triÓn khai ®ît 29/4 ®Õn 17/5/2002, cã sù tham gia cña ®¹i diÖn Héi
®ång chØ ®¹o liªn bé DA GD§H, Ban §iÒu phèi DA , Ban §¸nh gi¸ DA , c¸c Vô
liªn quan cña Bé GD - §T…. Cã ®¸nh gi¸ vÒ t×nh tr¹ng hiÖn thêi (n¨m 2002) (a)
ph©n tÝch tiÕn tr×nh thùc hiÖn cho ®Õn thêi ®iÓm gi÷a kú trong t¬ng quan so s¸nh
víi kÕ ho¹ch ban ®Çu; (b) x¸c ®Þnh ®Õn c¸c vÊn ®Ò cña DA liªn quan ®Õn viÖc lËp
kÕ ho¹ch, ®Êu thÇu, gi¶i ng©n vµ (c) ®¸nh gi¸ xem c¸cmôc tiªu ph¸t triÓn cã cßn
phï hîp kh«ng …. Tuy nhiªn, b¸o c¸o nµy míi chØ ®Ò cËp nh÷ng vÊn ®Ò rÊt chung
cho toµn DA GD§H, vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn DA trªn c¬ së so s¸nh t¬ng quan c¸c
chØ sè thùc hiÖn víi c¸c chØ sè ban ®Çu khi thiÕt kÕ DA. Víi tÝnh chÊt ®¸nh gi¸
thùc hiÖn gi÷a kú, b¸o c¸o nµy cha ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ vÒ t×nh h×nh
QLTH c¸c TDA ë tõng trêng §H cô thÓ.
Tãm l¹i, trong c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu tõ tríc ®Õn nay, c¸c nhµ nghiªn
cøu chñ yÕu chØ ®Ò cËp ®Õn c¸c vÊn ®Ò t¨ng cêng ho¹t ®éng HTQT nh»m tranh
thñ sù hç trî tèi ®a cña c¸c c¸ nh©n, tæ chøc quèc tÕ vÒ GD th«ng qua qu¸ tr×nh
nghiªn cøu ho¹t ®éng HTQT nãi chung chø cha cã c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ
t¨ng cêng c«ng t¸c QLTH c¸c DA ®Çu t gi¸o dôc.
§Ó c¶i c¸ch vµ x©y dùng nÒn GD ViÖt Nam XHCN tiÕn vµo thÕ kû 21,
quan ®iÓm xem GD lµ quèc s¸ch hµng ®Çu lµ sîi chØ ®á xuyªn suèt, t¸c ®éng
m¹nh mÏ ®Õn c¸c ho¹t ®éng trªn c¸c lÜnh vùc, ®Æc biÖt quan träng ®èi víi viÖc
t¨ng cêng x· héi ho¸ GD vµ ®Èy m¹nh QHQT ®Ó bæ sung thªm nguån lùc cho
GD - §T vµ sím héi nhËp khu vùc vµ quèc tÕ.
§èi víi trêng §H Vinh, trong xu thÕ héi nhËp quèc tÕ ngµy cµng m¹nh mÏ
nh hiÖn nay, nhµ trêng ®· thiÕt lËp vµ ®Èy m¹nh c¸c mèi quan hÖ hîp t¸c víi mét
sè tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi nh»m huy ®éng mäi nguån lùc ®Ó hç trî n©ng cao
chÊt lîng ®µo t¹o §H. Trong bèi c¶nh ®ã, Nhµ trêng ®· tiÕp nhËn, QLTH mét sè
c¸c DA ®Çu t vÒ GD§H , NCKH…. Tuy vËy, tõ tríc ®Õn nay, cha cã t¸c gi¶ nµo
còng nh cha cã c«ng tr×nh nµo nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò QLTH DA GD nãi chung
trong c¸c trêng §H vµ trong trêng §H Vinh nãi riªng. ChÝnh v× vËy, viÖc tæ chøc
nghiªn cøu ®Ó tµi: “mét sè BiÖn ph¸p t¨ng cêng QLTH TiÓu Dù ¸n Gi¸o
=8=
dôc ®¹i häc trong trêng §H Vinh” lµ ®ßi hái cÊp thiÕt nh»m t×m ra c¸c biÖn
ph¸p phï hîp ®Ó t¨ng cêng c«ng t¸c QLTH TDA GD§H trong trêng §H Vinh,
tõng bíc hoµn chØnh c¬ chÕ qu¶n lý c«ng t¸c thùc hiÖn DA gi¸o dôc, gãp phÇn
thiÕt thùc vµo n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o, ®óng nh tªn gäi cña nguån ®Çu t lµ
Quü NCCL ®µo t¹o, nh»m ®µo t¹o nguån nh©n lùc cã tr×nh ®é cao phôc vô cho
c«ng cuéc CNH - H§H ®Êt níc.
§Ó lµm s¸ng tá c¬ së lý luËn cña viÖc t¨ng cêng c«ng t¸c QLTH TiÓu DA
GD§H trong trêng §H Vinh, cÇn x¸c ®Þnh râ nh÷ng kh¸i niÖm liªn quan ®Õn
t¨ng cêng biÖn ph¸p QLTH TDA GD§H vµ nh÷ng yÕu tè ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c
QLTH TDA GD§H trong trêng §H Vinh.
1.2. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò nghiªn cøu.
1.2.1. Qu¶n lý vµ qu¶n lý gi¸o dôc
- Qu¶n lý lµ sù t¸c ®éng liªn tôc cã tÝnh tæ chøc, cã ®Þnh híng cña chñ thÓ (ngêi
qu¶n lý, tæ chøc qu¶n lý) lªn kh¸ch thÓ (®èi tîng qu¶n lý) vÒ c¸c mÆt chÝnh
trÞ, v¨n ho¸, x· héi, kinh tÕ … b»ng mét hÖ thèng c¸c luËt lÖ, c¸c chÝnh s¸ch,
c¸c nguyªn t¾c, c¸c ph¬ng ph¸p vµ c¸c biÖn ph¸p cô thÓ nh»m t¹o ra m«i trêng vµ ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn cu¶ ®èi tîng. §èi tîng qu¶n lý cã thÓ trªn
quy m« toµn cÇu, khu vùc, quèc gia, ngµnh, ®¬n vÞ, cã thÓ lµ mét con ngêi cô
thÓ, sù vËt cô thÓ.
- Qu¶n lý lµ c¸c ho¹t ®éng thùc hiÖn nh»m b¶o ®¶m sù hoµn thµnh c«ng viÖc
qua nh÷ng nå lùc cña ngêi kh¸c.
- Qu¶n lý lµ c«ng t¸c phèi hîp cã hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng cña nh÷ng ngêi céng
sù kh¸c cïng chung mét tæ chøc.
- Qu¶n lý lµ mét ho¹t ®éng thiÕt yÕu ®¶m b¶o phèi hîp nh÷ng nç lùc c¸ nh©n
nh»m ®¹t ®îc c¸c môc ®Ých cña nhãm. [33]
ThuËt ng÷ qu¶n lý cã nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ c¸ch diÔn ®¹t, nhng
vÒ b¶n chÊt cã thÓ hiÓu:
Qu¶n lý lµ sù t¸c ®éng chØ huy, ®iÒu khiÓn, híng dÉn c¸c qu¸ tr×nh x· héi
vµ hµnh vi ho¹t ®éng cña con ngêi nh»m ®¹t tíi môc ®Ých ®Ò ra. Sù t¸c ®éng cña
qu¶n lý ph¶i b»ng c¸ch nµo ®ã ®Ó ngêi bÞ qu¶n lý lu«n lu«n hå hëi, phÊn khëi
®em hÕt n¨ng lùc vµ trÝ tuÖ ®Ó s¸ng t¹o ra lîi Ých cho b¶n th©n, cho tæ chøc vµ cho
c¶ x· héi.
- Môc tiªu qu¶n lý: Lµ tr¹ng th¸i ®îc x¸c ®Þnh trong t¬ng lai cña ®èi tîng qu¶n
lý hoÆc cña mét sè yÕu tè cÊu thµnh nã.
=9=
- Nguyªn t¾c qu¶n lý: Lµ nh÷ng quy t¾c chØ ®¹o, nh÷ng tiªu chuÈn hµnh vi mµ
c¸c c¬ quan qu¶n lý vµ c¸c nhµ l·nh ®¹o (c¸c chñ thÓ qu¶n lý) ph¶i tu©n thñ
trong qu¸ tr×nh qu¶n lý.
- Ph¬ng ph¸p qu¶n lý: Lµ tæng thÓ c¸c c¸ch thøc t¸c ®éng cña chñ thÓ qu¶n lý
lªn ®èi tîng qu¶n lý (cÊp díi vµ tiÒm n¨ng cã ®îc cña hÖ thèng) vµ kh¸ch thÓ
qu¶n lý (c¸c hÖ thèng kh¸c, c¸c rµng buéc cña m«i trêng …), ®Ó ®¹t ®îc c¸c
môc tiªu ®Ò ra.
- Chøc n¨ng qu¶n lý: Lµ lo¹i h×nh ®Æc biÖt cña ho¹t ®éng ®iÒu hµnh, lµ s¶n
phÈm cña tiÕn tr×nh ph©n c«ng lao ®éng vµ chuyªn m«n ho¸ qu¸ tr×nh qu¶n lý.
Qu¶n lý cã 4 chøc n¨ng c¬ b¶n quan hÖ kh¨ng khÝt, t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau
vµ t¹o thµnh chu tr×nh qu¶n lý, ®ã lµ chøc n¨ng kÕ ho¹ch, tæ chøc, chØ ®¹o vµ
kiÓm tra cïng c¸c ho¹t ®éng chung kh¸c lµ th«ng tin vµ ra quyÕt ®Þnh. Mçi
chøc n¨ng cã vai trß, vÞ trÝ riªng trong chu tr×nh qu¶n lý. Th«ng tin lµ m¹ch
m¸u cña qu¶n lý. Ra quyÕt ®Þnh lµ ho¹t ®éng thêng xuyªn cña qu¶n lý.
Qu¶n lý GD - §T lµ ho¹t ®éng ®iÒu hµnh c«ng t¸c ®µo t¹o trong ph¹m vi cña
ngµnh gi¸o dôc.
- ThuËt ng÷ “gi¸o dôc” thêng ®îc hiÓu nh mét kh¸i niÖm chung ®Ó chØ nhËn
thøc, häc vÊn vÒ nh÷ng gi¸ trÞ nh©n c¸ch trong mét giai ®o¹n ph¸t triÓn lÞch
sö. Nh©n c¸ch ®îc cô thÓ ho¸ b»ng hµng lo¹t nh÷ng gi¸ trÞ, nhÊt lµ nh÷ng gi¸
trÞ tiªu biÓu. HÖ thèng gi¸ trÞ nh©n c¸ch ®îc ®Þnh híng theo nh÷ng chuÈn mùc
cho tõng thêi kú ph¸t triÓn KT - XH, cho c¸c cÊp bËc ®µo t¹o.
- Gi¸o dôc/®µo t¹o §H ®îc hiÓu lµ båi dìng ®µo t¹o nh©n c¸ch ë bËc sau phæ
th«ng (bËc §H ). BËc §H theo nghÜa réng gåm cÊp cao ®¼ng, §H , th¹c sü,
tiÕn sü. Th«ng thêng cßn sö dông kh¸i niÖm ®µo t¹o §H vµ ®µo t¹o sau §H.
§µo t¹o §H gåm cÊp cao ®¼ng vµ §H. §µo t¹o sau §H gåm cÊp th¹c sü vµ
tiÕn sü.
- ThuËt ng÷ “®µo t¹o” thêng ®îc hiÓu nh mét kh¸i niÖm ®Ó chØ nh÷ng gi¸ trÞ
hiÓu biÕt vÒ kü n¨ng nghÒ nghiÖp, vÒ khoa häc, kü thuËt, c«ng nghÖ... Kh¸i
niÖm ®µo t¹o kh«ng n»m ngoµi kh¸i niÖm gi¸o dôc. §µo t¹o ph¶i cã gi¸ trÞ
nh©n c¸ch, v× môc tiªu ®µo t¹o lµ toµn diÖn, ph¶i cã ®øc, cã tµi, cã phÈm chÊt
chÝnh trÞ.
Qu¶n lý ®µo t¹o bao gåm c¸c lÜnh vùc qu¶n lý môc tiªu, néi dung, ch¬ng
tr×nh, c¸c chuÈn mùc ®µo t¹o, quy tr×nh tæ chøc ®µo t¹o, viÖc gi¶ng d¹y, häc tËp
còng nh viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸, kiÓm so¸t c¸c chuÈn mùc ®¶m b¶o chÊt lîng.
= 10 =
NhiÖm vô trung t©m cña nhµ trêng lµ ®µo t¹o. ChÊt lîng ®µo t¹o quyÕt ®Þnh sù tån
vong cña c¬ së ®µo t¹o. Qu¶n lý ®µo t¹o thùc chÊt lµ qu¶n lý chÊt lîng.
1.2.2. ChÊt lîng vµ chÊt lîng ®µo t¹o.
Cã nh÷ng quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ chÊt lîng, trong khu«n khæ ®Ò tµi,
chóng t«i quan niÖm chÊt lîng g¾n víi s¶n phÈm – mµ s¶n phÈm ®µo t¹o §H ë
®©y lµ con ngêi – chÝnh lµ nh÷ng sinh viªn tèt nghiÖp c¸c trêng §H – nguån
nh©n lùc phôc vô cho x©y dùng ®Êt níc trong sù nghiÖp CNH – H§H.
ChÊt lîng ®µo t¹o cã thÓ coi lµ “tËp hîp c¸c ®Æc tÝnh, tiÒm n¨ng cña sinh
viªn tèt nghiÖp, ®¸p øng môc tiªu ®µo t¹o ®· ®Ò ra vµ cã kh¶ n¨ng tho¶ m·n nhu
cÇu cña thÞ trêng, cña ®Êt níc”
1.2.3. Qu¶n lý DA vµ thùc hiÖn DA
DA lµ c¸ch tiÕp cËn trong qu¶n lý ®îc sö dông rÊt nhiÒu vµo nh÷ng thËp
kû 50, 60, vµ 70 thÕ kû XX. Tuy nhiªn, c¸ch tiÕp cËn qu¶n lý nµy míi ®îc ®a vµo
ViÖt Nam nh÷ng n¨m gÇn ®©y.
Cã t¸c gi¶ cho r»ng DA lµ ho¹t ®éng t¹o ra s¶n phÈm cô thÓ b»ng c¸ch
phèi hîp nh÷ng c¸n bé chuyªn m«n lµm viÖc trong mét nhãm [50]. HoÆc DA lµ
mét ®¬n vÞ ®îc tæ chøc ®Ò ra ®Ó ®¹t ®îc mét môc tiªu hay t¹o ra mét s¶n phÈm
víi nh÷ng thuéc tÝnh x¸c ®Þnh, ®óng thêi gian, sö dông mét lîng nguån lùc ®Þnh
tríc. Cã thÓ cã nhiÒu ®Þnh nghÜa vÒ DA nhng nh×n chung, DA cã thÓ ®îc xem lµ
mét ho¹t ®éng (®¬n vÞ c«ng viÖc) ®îc tiÕn hµnh bëi mét nhãm ngêi (mét ®éi) ®Ó
®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu (s¶n phÈm) nhÊt ®Þnh, trong kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh
vµ víi chi phÝ x¸c ®Þnh [ 51].
Cã mét sè tµi liÖu ®a ra mét sè ®Þnh nghÜa cô ®èi víi DA. Theo t¸c gi¶
Gary R. Heerkens trong cuèn Qu¶n lý DA : “Mét nç lùc t¹m thêi ®îc thùc hiÖn
®Ó ®¹t ®îc mét môc tiªu cô thÓ ” [20].
BÊt cø DA lo¹i nµo th× ®Òu cã mét sè ®Æc tÝnh chung, cô thÓ:
- Mét DA thùc tÕ lµ sù ®¸p øng mét nhu cÇu, lµ biÖn ph¸p cho mét vÊn ®Ò.
Ngoµi ra, nã lµ mét biÖn ph¸p høa hÑn mét lîi Ých – thêng lµ mét lîi Ých tµi
chÝnh. Môc ®Ých c¨n b¶n cña hÇu hÕt c¸c DA ®ã lµ lµm ra tiÒn hoÆc tiÕt kiÖm
tiÒn.
- Mét DA cã b¶n chÊt t¹m thêi; cã nghÜa lµ nã cã mét ®iÓm xuÊt ph¸t vµ ®Ých
®Õn cô thÓ. Mét DA ®îc ®Þnh nghÜa kü gåm c¸c c«ng viÖc nhá (c¸c phÇn viÖc)
vµ thêng rèt cuéc dÉn ®Õn viÖc t¹o ra mét s¶n phÈm hoÆc s¶n phÈm chung
cuéc (C¸c s¶n phÈm bµn giao). SÏ cã mét tr×nh tù thi hµnh ®îc u tiªn ®èi víi
c¸c c«ng viÖc cña DA (lÞch biÓu).
= 11 =
- Mét DA lµ mét c«ng viÖc duy nhÊt, mét lÇn; nã sÏ kh«ng bao giê ®îc thùc
hiÖn l¹i y nh vËy, bëi nh÷ng ngêi nh vËy vµ trong mét m«i trêng nh vËy n÷a.
SÏ lu«n cã mét møc ®é kh«ng ch¾c ch¾n nµo ®ã kÕt hîp víi DA cña b¹n.
TÝnh kh«ng ch¾c ch¾n nµy tiªu biÓu cho sù rñi ro – mét mèi ®e do¹ lu«n cã mÆt
®èi víi kh¶ n¨ng lËp c¸c kÕ ho¹ch cuèi cïng vµ tiªn ®o¸n c¸c kÕt qu¶ cã c¸c møc
®é tin tëng cao. TÊt c¶ c¸c DA ®Òu tiªu thô c¸c tµi nguyªn – c¸c tµi nguyªn
theo d¹ng thêi gian, tiÒn b¹c, c¸c vËt t vµ c¸c lao ®éng. Mét trong nh÷ng nhiÖm
vô chÝnh cña nhµ qu¶n lý DA lµ phôc vô nh ngêi qu¶n lý chung c¸c tµi nguyªn
nµy mét c¸ch cã hiÖu qu¶.
Qu¶n lý DA :
C¸c tµi liÖu vÒ qu¶n lý DA hiÖn ®¹i kh«ng ®Ò cËp ®Õn ®Þnh nghÜa DA mµ
®i ngay vµo viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ [53].
ViÖn qu¶n lý DA ®Þnh nghÜa qu¶n lý DA lµ “… øng dông kiÕn thøc, c¸c kü
n¨ng, c¸c c«ng cô vµ c¸c kü thuËt vµo c¸c ho¹t ®éng DA ®Ó ®¸p øng c¸c yªu
cÇu cña DA ” [48].
C¸c DA thêng cã c¸c giai ®o¹n DA (vßng ®êi DA ) cã thÓ ®Þnh danh vµ
mçi giai ®o¹n cã mét lo¹t c¸c th¸ch thøc duy nhÊt ®èi víi nhµ qu¶n trÞ DA . NÕu
xem tiÕn tr×nh DA tõ cÊp cao nhÊt, ta cã thÓ ®Þnh danh bèn giai ®o¹n DA c¬ b¶n
vµ nªn tiÕp cËn qu¶n lý DA theo m« h×nh bèn giai ®o¹n díi ®©y:
-
- Trong giai ®o¹n ®Çu tiªn, giai ®o¹n Khëi ®Çu, nhu cÇu ®îc ®Þnh danh. Mét
®¸p øng thÝch hîp ®èi víi nhu cÇu ®îc ®Þnh danh. Mét ®¸p øng thÝch hîp ®èi
víi nhu cÇu ®îc x¸c ®Þnh vµ ®îc m« t¶. ( §©y thùc tÕ lµ n¬i DA b¾t ®Çu). C¸c
nhãm lµm viÖc tham gia ®îc ®Þnh danh.
- KÕ tiÕp lµ giai ®o¹n Ho¹ch ®Þnh, ë ®ã biÖn ph¸p DA ®îc ph¸t triÓn thªm cµng
chi tiÕt cµng tèt. c¸c ho¹t ®éng ®îc x¸c ®Þnh vµ lÞch biÓu ®Ó thùc hiÖn c¸c ho¹t
®éng ®ã. C¸c b¶n íc tÝnh vÒ kÕ ho¹ch thùc hiÖn, thêi gian vµ tiÒn b¹c ®Ó hoµn
tÊt mét c«ng viÖc ®îc ®a ra.
- Trong giai ®o¹n thø ba, giai ®o¹n Thi hµnh, c«ng viÖc ®· ®îc quy ®Þnh ®îc
thùc hiÖn díi sù gi¸m s¸t chÆt chÏ cña nhµ qu¶n lý DA. TiÕn ®é liªn tôc ®îc
gi¶m s¸t, c¸c ®iÒu chØnh thÝch hîp ®îc thùc hiÖn vµ ®îc ghi l¹i díi d¹ng biÕn
tr¹ng so víi kÕ ho¹ch ban ®Çu. Suèt giai ®o¹n nµy, ®éi DA vÉn tËp trung vµo
viÖc ®¸p øng c¸c môc tiªu ®· ph¸t triÓn vµ ®· ®ång ý t¹i ®Çu DA .
- Trong giai ®o¹n cuèi, giai ®o¹n KÕt thóc, träng t©m tËp trung vµo viÖc x¸c
minh DA ®· ®¸p øng hoÆc sÏ ®¸p øng nhu cÇu ban ®Çu. VÒ mÆt lý tëng, DA
= 12 =
cuèi cïng dÉn ®Õn mét sù chuyÓn tiÕp nhÞp nhµng tõ viÖc t¹o thµnh phÈm bµn
giao (DA) sang viÖc vËn dông thµnh phÈm bµn giao (vßng ®êi hËu DA). Tuy
nhiªn, mÆc dï ®éi DA vµ nhµ qu¶n trÞ DA, thêng ngng tham gia vµo thêi ®iÓm
nµy, song hä vÉn cã thÓ hëng lîi ®¸ng kÓ qua viÖc t×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ nh÷ng
g× diÔn ra sau DA.
Tríc ®©y, qu¶n lý DA ®îc ¸p dông ®Ó ®¹t ®îc c¸c môc tiªu cô thÓ do quy
m« lín; do tÝnh phøc t¹p cña tæ chøc vµ nhu cÇu ®a d¹ng cña kh¸ch hµng kh«ng
cho phÐp qu¶n lý chøc n¨ng ®¹t ®îc môc tiªu nhanh chãng.
Ngµy nay, do yªu cÇu cña thùc tiÔn, KHCN ph¸t triÓn kh«ng ngõng, nhu
cÇu tËp trung mäi nguån lùc ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng nhiÖm vô hoÆc thùc hiÖn mét sè
c«ng viÖc ®ßi hái tiÕn ®é khÈn tr¬ng, qu¶n lý DA còng ®îc ¸p dông kh¸ phæ
biÕn.
Qu¶n lý DA lµ mét c«ng viÖc phøc t¹p gåm nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh sau:
- Mét DA ®îc thµnh lËp vµ mét gi¸m ®èc ®iÒu hµnh ®îc bæ nhiÖm ®Ó thùc hiÖn
mét môc tiªu ®¬n lÎ;
- HÖ thèng lËp kÕ ho¹ch trong qu¶n lý DA vµ th«ng tin sö dông ph¶i rÊt thùc
tiÔn, chuÈn x¸c ®Ó cã thÓ ®a vµo ®iÒu chØnh kÞp thêi;
- §¬n vÞ thùc thi DA ®îc thµnh lËp trong tæ chøc nhng kh«ng cã chøc n¨ng
hµnh chÝnh.
Thùc hiÖn DA :
ViÖc thùc hiÖn DA ®îc tiÕn hµnh th«ng qua ngêi qu¶n lý DA. Ban ®iÒu
hµnh sö dông nguån lùc ®îc cung cÊp cïng víi nh÷ng nguån lùc s½n cã hoÆc bæ
sung thªm ®Ó ®¹t c¸c môc tiªu cña DA. §èi víi c¸c tæ chøc kh¸c nhau, viÖc thùc
hiÖn DA ph¶i tÝnh ®Õn nh÷ng yÕu tè: cÊu tróc tæ chøc, mèi quan hÖ gi÷a ®¬n vÞ
thùc hiÖn DA vµ tæ chøc.
Qu¸ tr×nh thùc hiÖn DA ph¶i tu©n theo tiÕn ®é ®· ®a ra. MÉu biÓu dïng
trong qu¶n lý ph¶i thèng nhÊt. Nguån lùc ®îc sö dông theo kÕ ho¹ch vµ ®îc cung
cÊp theo c¸c ®iÒu kho¶n ®· ®îc ký kÕt. C¸c b¸o c¸o tiÕn ®é thùc thi vµ c¸c ®iÒu
kiÖn b¶o ®¶m còng nh÷ng khã kh¨n xuÊt hiÖn ®îc göi ®Þnh kú ®Õn c¸c c¬ quan
chøc n¨ng.
1.3. Tæng quan vÒ DA GD§H
1.3.1. Tæng quan vÒ DA GD§H ViÖt Nam
= 13 =
§Ó ®¹t ®îc c¸c môc tiªu c¶i c¸ch GD§H trong giai ®o¹n míi, chÝnh phñ ViÖt
Nam víi sù hç trî tÝn dông cña HiÖp héi ph¸t triÓn quèc tÕ (IDA) – Ng©n hµng
ThÕ giíi (WB) thùc hiÖn DA GD§H .
Môc tiªu cña DA GD§H chñ yÕu dùa trªn c¸c néi dung sau ®©y:
- N©ng cao tÝnh g¾n kÕt, tÝnh linh ho¹t vµ thÝch øng cña hÖ thèng GD§H ®èi víi
c¸c nhu cÇu ®a d¹ng, ngµy cµng cao cña sù nghiÖp ph¸t triÓn KT -XH.
- N©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o vµ nghiªn cøu cña c¸c trêng §H
- N©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông nguån lùc trong toµn hÖ thèng vµ trong
tõng trêng §H .
DA GD§H gåm cã 3 thµnh phÇn hîp thµnh, nh sau:
Tªn thµnh phÇn
Néi dung cña c¸c thµnh phÇn
Thµnh phÇn 1: Hç trî viÖc n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý, ®iÒu hµnh ë cÊp hÖ
thèng vµ ë c¸c trêng §H (thuéc ph¹m vi DA )
Thµnh phÇn 2: Cung cÊp tµi chÝnh nh»m hç trî trªn c¬ së c¹nh tranh cho c¸c
(Quü
NCCL ho¹t ®éng nh»m môc ®Ých n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o vµ
– QIG)
nghiªn cøu cña c¸c §H mµ phÇn chñ yÕu lµ ho¹t ®éng tµi
chÝnh cña Quü NCCL .
Thµnh phÇn 3: Hç trî cho viªc ®iÒu phèi, qu¶n lý vµ thùc hiÖn DA .
Trong ®ã:
Thµnh phÇn 1 gåm 3 bé phËn hîp thµnh:
- Hç trî cho viÖc t¨ng cêng n¨ng lùc qu¶n lý, ®iÒu phèi vµ gi¸m s¸t ë cÊp hÖ
thèng.
- Hç trî cho viÖc t¨ng cêng n¨ng lùc qu¶n lý, ®iÒu phèi vµ gi¸m s¸t ë cÊp trêng.
- TriÓn khai viÖc ¸p dông c«ng nghÖ th«ng tin trong c¸c trêng §H .
Thµnh phÇn 2 ®îc gäi lµ Quü NCCL. Quü NCCL ®îc lËp trªn c¬ së mét kho¶n
tiÒn trÝch tõ vèn vay cña Ng©n hµng ThÕ giíi ®Ó tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng do c¸c
trêng §H tiÕn hµnh nh»m môc ®Ých n©ng cao chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ ®µo t¹o. C¸c
kho¶n tµi trî tõ Quü nµy chØ trao cho c¸c §H ®ñ tiªu chuÈn trªn c¬ së c¹nh tranh
®Ó ®¸p øng môc ®Ých trªn.
C¸c trêng cã ®ñ tiªu chuÈn ®Òu cã thÓ tham gia Quü NCCL. C¸c DA do c¸c trêng §H ®Ò xuÊt ®îc göi ®Õn Ban ®¸nh gi¸ cña DA ®Ó héi ®ång xem xÐt trªn c¬
së kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao. DA ®îc lùa chän ph¶i tho¶ m·n mét sè yªu cÇu nh:
- Cã chÊt lîng cao
- NhÊt qu¸n víi môc tiªu tæng thÓ cña DA GD§H còng nh KÕ ho¹ch chiÕn lîc
cña trêng.
= 14 =
- Nh»m ®¹t ®îc c¸c kÕt qu¶ trong viÖc n©ng cao chÊt lîng trong gi¶ng d¹y, häc
tËp vµ nghiªn cøu khoa häc hoÆc n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ vµ hiÖu suÊt trong
qu¶n lý vµ sö dông nguån lùc.
Quü NCCL cã thÓ hç trî cho nh÷ng ch¬ng tr×nh n©ng cao chÊt lîng víi c¸c
môc tiªu sau:
- KhuyÕn khÝch viÖc cñng cè vµ ph¸t triÓn c¸c §H ®a ngµnh.
- C¶i tiÕn ch¬ng tr×nh ®µo t¹o, n©ng cÊp vµ trang bÞ míi thiÕt bÞ, cËp nhËt c¸c tµi
liÖu gi¸o tr×nh – hiÖn ®¹i ho¸ ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y vµ ch¬ng tr×nh ®µo t¹o
nh»m ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ trêng lao ®éng trong thêi kú ®æi míi cña ®Êt níc.
Quü NCCL cã 3 møc tµi trî lµ: møc A, møc B vµ møc C. Mét trêng §H ®ñ
tiªu chuÈn tham dù cã thÓ ®Ò nghÞ vµ còng cã thÓ nhËn ®îc c¶ 3 møc tµi trî A, B,
C nÕu c¸c ®Ò nghÞ tho¶ m·n c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ cña tõng møc.
Thµnh phÇn 3 nh»m trî gióp n¨ng lùc vÒ ®iÒu phèi, thùc hiÖn, mua s¾m,
qu¶n lý tµi chÝnh cïng víi c¸c dÞch vô t vÊn cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn DA . Thµnh
phÇn 3 ®¬c chia thµnh 3 thµnh tè:
- Ban §iÒu phèi DA ;
- C¸c dÞch vô vÒ mua s¾m - ®Êu thÇu;
- C¸c dÞch vô t vÊn vÒ ®¬n xin tµi trî cña Quü NCCL .
1.3.2. DA GD§H víi viÖc n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o cña trêng §H.
Bíc vµo thÕ kû XXI, chóng ta ®ang chøng kiÕn sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña
KH - CN , sù ph¸t triÓn n¨ng ®éng cña c¸c nÒn kinh tÕ, qu¸ tr×nh héi nhËp vµ
toµn cÇu ho¸ ®ang lµm cho viÖc rót ng¾n kho¶ng c¸ch vÒ tr×nh ®é gi÷a c¸c níc trë
nªn hiÖn thùc h¬n. KH - CN trë thµnh ®éng lùc c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ
x· héi. GD lµ nÒn t¶ng cña sù ph¸t triÓn KH - CN, c¸c níc ®ang ph¸t triÓn tiÕn
hµnh CNH - H§H ®Êt níc, ®Ó theo kÞp c¸c níc ph¸t triÓn b»ng c¸ch sö dông c¸c
thµnh qu¶ cña KH - CN cña thÕ giíi hiÖn ®¹i, b»ng viÖc ph¸t huy tiÒm n¨ng lao
®éng dåi dµo ®îc ®µo t¹o chÊt lîng cao.
§¶ng vµ Nhµ níc ®Ò ra chñ tr¬ng ph¶i x©y dùng cho ®îc mét nÒn kinh tÕ
hµng ho¸ theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Nh vËy, còng víi sù ph¸t triÓn cña thÕ
giíi, chóng ta ®ang x©y dùng mét nÒn kinh tÕ tri thøc tu©n theo sù ®iÒu tiÕt bëi
c¬ chÕ thÞ trêng. §µo t¹o §H trë thµnh mét lo¹i “s¶n xuÊt nguån nh©n lùc” còng
ph¶i tu©n theo quy luËt c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng vµ do ®ã GD§H
kh«ng chØ cÇn cã chÊt lîng cao mµ cßn cÇn ph¶i cã hiÖu qu¶ cao vµ hiÖu suÊt
= 15 =
cao. ChÊt lîng ®µo t¹o §H ®îc thÓ hiÖn qua n¨ng lùc cña ngêi ®îc ®µo t¹o sau
khi hoµn thµnh ch¬ng tr×nh ®µo t¹o.
Trong bèi c¶nh t×nh h×nh GD§H ®¹i chóng ho¸ cïng víi ¸p lùc c¹nh tranh
quèc tÕ trong xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ (nÐt næi tréi lµ kinh tÕ tri thøc) kÕt hîp
víi nhau lµm thay ®æi yªu cÇu ®èi víi chÊt lîng ®µo t¹o trong TK 21.
Sù ph¸t triÓn KT - XH ë ViÖt Nam nãi riªng vµ cña khu vùc Ch©u ¸ Th¸i
B×nh D¬ng nãi chung ®ßi hái GD§H ViÖt Nam cÇn cã chiÕn lîc ®Ó n©ng cao chÊt
lîng ®µo t¹o vµ nghiªn cøu khoa häc, phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn cña x· héi. C¸c
trêng §H trë thµnh n¬i héi tô, trao ®æi kinh nghiÖm vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc, KT XH, hîp t¸c giao lu v¨n ho¸, khoa häc – kü thuËt cña c¸c níc trªn thÕ giíi.
Trong bèi c¶nh nh vËy, viÖc t¨ng qui m«, ®a d¹ng ho¸ lo¹i h×nh, ®ång thêi ph¶i
n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o ®Èy c¸c trêng §H ®øng tríc th¸ch thøc lín do m©u
thuÉn vÒ gia t¨ng sè lîng vµ chÊt lîng ®µo t¹o, m©u thuÉn vÒ yªu cÇu c¬ së vËt
chÊt, th viÖn, trang thiÕt bÞ thÝ nghiÖm vµ d¹y häc víi ng©n s¸ch ®Çu t cho GD
cßn h¹n hÑp.
GD§H cã sø mÖnh ®¸p øng yªu cÇu cña cuéc sèng, n©ng cao phóc lîi cho
mäi ngêi, qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh x· héi, ®¸p øng ®îc sù ph¸t triÓn cña ®Êt níc
m×nh vµ sím hoµ nhËp vµo thÕ giíi. Trong khi ®ã, nhÞp ®iÖu thay ®æi trong x· héi
ngµy cµng t¨ng nhanh do cã t¸c ®éng s©u s¾c tíi b¶n chÊt vµ vai trß c¸c trêng
§H. ViÖc c¶i c¸ch GD ®· trë thµnh mét hiÖn tîng quèc tÕ. Qu¸ tr×nh c¶i c¸ch GD
lu«n lu«n ph¶i ®¬ng ®Çu víi nh÷ng ®Þnh kiÕn l©u ®êi, b¶o thñ cña ngêi qu¶n lý vÒ
c¸ch thøc qu¶n lý, cña c¸n bé gi¶ng d¹y vÒ ph¬ng ph¸p, ph¬ng tiÖn d¹y häc, vÒ
néi dung ch¬ng tr×nh gi¶ng d¹y trong trêng §H. GD§H ViÖt Nam còng n»m
trong bèi c¶nh nh vËy. ChÝnh phñ ®· cã c¸c biÖn ph¸p vÒ ph¸t triÓn GD trong thêi
kú 2001 - 2010 vÒ t¨ng ®Çu t ng©n s¸ch nhµ níc, huy ®éng mäi nguån lùc trong
x· héi ®Ó ph¸t triÓn gi¸o dôc…. N©ng tû lÖ chi cho GD trong ng©n s¸ch nhµ níc
tõ 15% n¨m 2000 lªn Ýt nhÊt 18% n¨m 2005 vµ 20% n¨m 2010; tranh thñ nguån
tµi chÝnh vay víi l·i suÊt u ®·i cho GD tõ Ng©n hµng ThÕ giíi (WB), Ng©n hµng
Ph¸t triÓn ch©u ¸ (ADB), c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ c¸c níc [5]. GD§H víi vÞ trÝ
quan träng riªng biÖt cña m×nh trong hÖ thèng GD quèc d©n vµ vÞ trÝ nßng cèt
trong ®µo t¹o nguån nh©n lùc tr×nh ®é cao ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu ph¸t triÓn cña x·
héi, nªn hÇu hÕt c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, nhÊt lµ c¸c níc cã nÒn
kinh tÕ ph¸t triÓn lu«n quan t©m ®Õn GD§H. Thùc tÕ cho thÊy, th«ng qua c¶i
c¸ch, GD§H ë nh÷ng níc nµy mµ nguån nh©n lùc ®µo t¹o ra cã tr×nh ®é, thÝch
øng víi viÖc lµm trong x· héi, n¨ng lùc tù t¹o viÖc lµm cho m×nh vµ cho ngêi
= 16 =
kh¸c. S¶n phÈm cña GD§H thêi kú míi lµ nguån nh©n lùc cã chÊt lîng cao vµ
thùc sù gi÷ vÞ trÝ v« cïng quan träng, nÕu kh«ng nãi lµ hµng ®Çu trong viÖc ph¸t
KT - XH vµ x©y dùng ®Êt níc.
DA GD§H ra ®êi gãp phÇn hç trî kinh phÝ cho GD§H ViÖt Nam thùc hiÖn
nhiÖm vô vµ môc tiªu c¬ b¶n ®· ®Ò ra.
1.3.3. C¸c dù ¸n gi¸o dôc ë ViÖt Nam
GD ë ViÖt Nam ®· vµ ®ang nhËn ®îc sù hç trî tõ bªn ngoµi (DA GD tiÓu
häc th«ng qua vay tÝn dông IDA hiÖn ®ang ®îc tiÕn hµnh; DA vÒ GD trung häc
th«ng qua mét DA cña Ng©n hµng Ph¸t triÓn ¸ Ch©u – ADB). Tuy nhiªn, ChÝnh
phñ kh«ng thÓ gi¶i quyÕt tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò ë trªn vµ cÇn sù hç trî tõ bªn ngoµi ®Ó
khëi xíng nh÷ng sù thay ®æi ®¸ng kÓ trong hÖ thèng GD§H. B¶n b¸o c¸o ph©n
tÝch ®îc tiÕn hµnh gi÷a ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ Ng©n hµng ThÕ giíi ®· cho thÊy
nh÷ng vÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc nµy cã liªn quan ®Õn hai vÊn ®Ò chñ yÕu: (i) thiÕu sù
®iÒu phèi vµ g¾n kÕt trong hÖ thèng GD§H víi tÝnh chÊt lµ mét tæng thÓ; vµ (ii)
thiÕu sù tù chñ, sù tù chÞu tr¸ch nhiÖm, n¨ng lùc qu¶n lý vµ gi¶ng d¹y ë cÊp nhµ
trêng. Hai vÊn ®Ò c¬ b¶n nµy b¶n th©n chóng ®· ®îc thÓ hiÖn theo 3 c¸ch sau ®©y:
(a) thiÕu sù ®¸p øng cña hÖ th«ng GD§H víi nh÷ng nhu cÇu ®ßi hái ®ang ®îc
thay ®æi cña x· héi vµ cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng; (b) hiÖu qu¶ thÊp cña GD§H; (c)
chÊt lîng nghÌo nµn cña GD§H. Sù t¸c ®éng cña Ng©n hµng ThÕ giíi vµo lÜnh
vùc GD§H tËp trung chñ yÕu vµo nh÷ng vÊn ®Ò trªn vµ híng vµo nh÷ng vÊn ®Ò
cã liªn quan ë trong lÜnh vùc GD§H.
C¸c Bé ngµnh ë Trung ¬ng vµ Bé GD - §T ®· thÓ hiÖn kh¶ n¨ng cña m×nh
trong viÖc h×nh thµnh vµ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch c¶i c¸ch GD§H trong qu¸ tr×nh
DA. Bé GD - §T cã mét sè kinh nghiÖm trong viÖc qu¶n lý viÖc thùc hiÖn c¸c
DA ph¸t triÓn cña c¸c nhµ tµi trî lín.
DA GD§H lµ mét DA ®îc x©y dùng trªn mét gi¶ thuyÕt míi: t¨ng cêng
tÝnh tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi mçi trêng §H trong lÜnh vùc GD§H.
Môc tiªu dµi h¹n cña DA nµy lµ t¨ng cêng n¨ng lùc ®iÒu phèi vµ sù g¾n kÕt cña
nÒn GD§H ë cÊp hÖ thèng còng nh viÖc x©y dùng n¨ng lùc, sù tù chÞu tr¸ch
nhiÖm (th«ng qua c¸c b¸o c¸o ®Þnh kú, c«ng khai göi ®Õn Ng©n hµng ThÕ giíi) vµ
tÝnh tù chñ ë cÊp trêng.
Tån t¹i nh÷ng vÊn ®Ò cña GD§H trong thêi kú míi chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ
thÞ trêng gåm cã: (i) Sù kh«ng cã hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ g©y nªn bëi sè lîng lín
ë c¸c trêng §H chuyªn ngµnh s©u, nhá vÒ qui m« vµ ®¬n ngµnh; (b) dµn tr¶i sù
trî cÊp cña ChÝnh phñ cho c¸c sinh viªn §H; (c) c¸c trêng §H bÞ chia m¶ng vµ
= 17 =
chuyªn m«n ho¸ víi cÊu tróc tæ chøc nhµ trêng vµ thñ tôc qu¶n lý ®îc kÕ thõa tõ
thêi kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, tÝnh tù chÞu tr¸ch nhiÖm thÊp vµ sù tù chñ cña tõng
trêng §H lµ yÕu víi sù quan s¸t cña bé chñ qu¶n cô thÓ; vµ (d) sù ®¸p øng chËm
ch¹p cña GD§H ®èi víi c¸c nhu cÇu thay ®æi cña ®Êt níc. TÊt c¶ nh÷ng thùc
tr¹ng trªn lµ do chÊt lîng vµ néi dung GD hiÖn ®ang ®îc c¸c trêng §H cung
cÊp.
ChÝnh phñ c«ng nhËn lµ GD§H ®· cã sù ®ãng gãp cã ý nghÜa ®Ó ®¹t ®îc
nh÷ng c¶i c¸ch kinh tÕ trong nh÷ng n¨m cuèi cña thËp kû 80 vµ nh÷ng thµnh tùu
®¹t ®îc trong thêi kú ®ã ®· cã t¸c ®«ng m¹nh mÏ ®èi víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n íc. Tuy nhiªn, vÉn cßn tån t¹i mét sè vÊn ®Ò yÕu kÐm vÒ mÆt tæ chøc, qu¶n lý nhµ
trêng trong GD§H vÉn cßn cha ®îc ®Ò cËp mét c¸ch tho¶ ®¸ng vµ ChÝnh phñ t×m
kiÕm sù trî gióp cña Ng©n hµng ThÕ giíi vµ c¸c tæ chøc quèc tÕ kh¸c ®Ó ®Ò cËp
®Õn vÊn ®Ò nµy vµ ®Ó ®iÒu chØnh nh÷ng nç lùc trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò
kh¸c cña lÜnh vùc GD§H. Trªn c¬ së nh÷ng thùc tr¹ng vÒ GD§H, ChÝnh phñ ®·
cè g¾ng ®a ra c¸c chiÕn lîc ph¸t triÓn GD§H b»ng c¸ch (a) t¨ng cêng hiÖu qu¶
th«ng qua viÖc hîp nhÊt mét sè trêng §H chuyªn ngµnh thµnh c¸c §H ®a
ngµnh; (b) ®· ®a ra chÕ ®é häc phÝ ®èi víi sinh viªn ®ång thêi cung cÊp häc bæng
trªn c¬ së kÕt qu¶ häc tËp vµ nhu cÇu cña sinh viªn nghÌo, ®ång thêi t¹o c¬ héi
häc tËp cho sinh viªn nghÌo b»ng c¸ch t¹o c¬ héi ®Ó sinh viªn nghÌo cã thÓ tiÕp
cËn ®îc víi hÖ thèng tÝn dông, vay tiÒn ®Ó ®¶m b¶o sù c«ng b»ng trong viÖc nhËp
häc §H; (c) chuyÓn tõ §H tinh hoa sang ®µo t¹o ®¹i chóng, cho phÐp thµnh lËp
c¸c §H gÇn nh lµ t thôc (§H d©n lËp); vµ (d) cÊu tróc l¹i tæ chøc gi¶ng d¹y
trong mét sè trêng §H lín b»ng c¸ch chuyÓn sang ®µo t¹o theo moduyn/tÝn chØ
®· ®îc x¸c ®Þnh trong khu«n khæ v¨n b»ng quèc gia ®· ®îc ®Ò ra.
T¨ng cêng c«ng t¸c QLTH DA GD§H víi môc ®Ých ®¸p øng yªu cÇu n©ng
cao chÊt lîng GD§H ®èi víi chÊt lîng, sè lîng nguån nh©n lùc phôc vô cho ®Êt
níc trong thêi kú míi.
Theo ®iÒu 39 LuËt GD 2005 “Môc tiªu cña GD§H vµ sau §H lµ ®µo t¹o
ngêi häc cã phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, cã ý thøc phôc vô nh©n d©n, cã kiÕn
thøc vµ n¨ng lùc thùc hµnh nghÒ nghiÖp t¬ng xøng víi tr×nh ®é ®µo t¹o, cã søc
khoÎ, ®¸p øng yªu cÇu x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc”[36].
Trong xu thÕ héi nhËp, dï muèn hay kh«ng th× ViÖt Nam còng ph¶i chÞu sù
t¸c ®éng m¹nh mÏ cña xu thÕ toµn cÇu ho¸. Trong NghÞ quyÕt §¹i héi IX cña
§¶ng Céng s¶n ViÖt Nam tiÕp tôc x¸c ®Þnh 4 nguy c¬ tôt hËu mµ trong ®ã nguy
c¬ tôt hËu vÒ kinh tÕ ®îc nhÊn m¹nh, ®Ó ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ th× kh«ng cã con ®-
= 18 =
êng nµo kh¸c lµ ph¶i ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®ñ vÒ sè lîng, ®¹t vÒ chÊt lîng phôc
vô sù nghiÖp CNH - H§H ®Êt níc. DA GD§H víi c¸c môc tiªu chÝnh ®îc thiÕt
kÕ phï hîp víi yªu cÇu ®æi míi GD§H, ®¸p øng yªu cÇu x· héi ®Æt ra. ChÝnh v×
vËy, t¨ng cêng QLTH DA GD§H lµ hÕt søc cÇn thiÕt, nh»m thùc hiÖn tèt c¸c môc
tiªu gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o trong trêng §H .
1.4. Sù cÇn thiÕt cña viÖc t¨ng cêng qu¶n lý DA trong GD §H
DA GD§H lµ DA ®Çu tiªn vÒ GD§H dïng vèn vay cña Ng©n hµng ThÕ giíi vµ
lµ DA thø hai vÒ GD cã sù hç trî tõ c¸c ng©n hµng quèc tÕ vÒ nguån kinh phÝ ®Ó
thùc hiÖn ë ViÖt Nam. Tuy nhiªn, cã thÓ rót ra ®îc nhiÒu bµi häc kinh nghiÖm vÒ
QLTH DA GD§H t¬ng tù ë c¸c n¬i kh¸c trªn thÕ giíi. [56] C¸c DA ë Hungary
vµ Achentina ®· thµnh lËp c¸c kho¶n tµi trî t¨ng cêng cho c¸c trêng cã ®ñ tiªu
chuÈn ®Ó khuyÕn khÝch cho viÖc t¨ng cêng chÊt lîng, ®¹t hiÖu qu¶ vµ sù trong
s¸ng trong c¬ chÕ tµi trî cho c¸c tæ chøc GD§H . C¸c DA cña Achentina vµ
In®«nesia cã c¸c thµnh phÇn chó träng ®Õn: (i) sù ph¸t triÓn nhµ trêng, (ii) t¨ng cêng viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch vµ qu¶n lý; vµ (iii) t¨ng sù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tµi
chÝnh vµ khoa häc. Nh÷ng bµi häc ®· häc ®îc tõ c¸c kinh nghiÖm cña qu¶n lý vµ
thùc hiÖn DA tõ c¸c níc trªn cho thÊy lµ ®Ó híng vµo c¸c vÊn ®Ò t¬ng tù vÒ chÊt
lîng GD§H, hiÖu qu¶ vµ sù ®¸p øng ®èi víi nÒn kinh tÕ, viÖc t¨ng cêng QLTH
DA lµ thÝch ®¸ng.
B¶ng 1: Danh s¸ch mét sè DA lín vÒ GD§H ®îc Ng©n hµng ThÕ giíi/ tæ
chøc ph¸t triÓn tµi trî (®· hoµn thµnh, ®ang thùc hiÖn vµ ®ang cã kÕ ho¹ch
thùc hiÖn).
TT
VÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc
DA
1
T¨ng cêng sù ®¸p øng cña GD§H ®èi víi Hungary: Nguån nh©n lùc
nÒn kinh tÕ thÞ trêng
2
Thµnh lËp m«i trêng c¹nh tranh ®Ó t¨ng c- Achentina: DA c¶i c¸ch
êng GD§H
GD§H
3
T¨ng cêng chÊt lîng vµ c«ng t¸c qu¶n lý Trung Quèc: C¸c trêng
trong c¸c trêng §H cña c¸c tØnh
§H cña c¸c tØnh
4
Më réng vµ t¨ng cêng nh©n lùc qu¶n lý vµ Trung Quèc: Ph¸t triÓn trkü thuËt
êng §H II
5
T¨ng cêng chÊt lîng vµ hiÖu qu¶
In®«nexia: GD§H II
= 19 =
Ch¬ng 2:
Thùc tr¹ng c«ng t¸c Qu¶n lý thùc hiÖn Gi¸o dôc §¹i häc
nh»m n©ng cao chÊt lîng ®µo t¹o ë trêng §¹i häc Vinh
2.1. Kh¸i qu¸t vÒ sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña trêng §¹i häc Vinh
Trêng §H Vinh ®îc thµnh lËp n¨m 1959 víi tªn gäi lµ Ph©n hiÖu §HSP Vinh,
theo NghÞ ®Þnh 375/N§ cña Bé GD (nay lµ Bé GD - §T ), lµ trêng §HSP thø 2
cña níc ViÖt Nam D©n chñ C«ng hoµ. Ph©n hiÖu §HSP Vinh ®îc ®Æt t¹i thµnh
phè Vinh, tØnh NghÖ An. N¨m ®Çu tiªn thµnh lËp, trêng cã 17 c¸n bé, c«ng chøc
vµ 158 sinh viªn thuéc hai ban To¸n - Lý vµ V¨n – Sö. Sau 3 n¨m x©y dùng vµ
trëng thµnh, ngµy 28/8/1962, Bé trëng Bé GD ký quyÕt ®Þnh sè 637/Q§ ®æi tªn
Ph©n hiÖu §HSP Vinh thµnh Trêng §HSP Vinh. Qua qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ph¸t
triÓn, sau gÇn 42 n¨m kÓ tõ ngµy thµnh lËp, ngµy 25/4/2001, Thñ tíng ChÝnh phñ
ký quyÕt ®Þnh sè 62/2001/Q§-TTg ®æi tªn trêng §HSP Vinh thµnh trêng §H
Vinh vµ giao nhiÖm vô cho trêng:
- §µo t¹o gi¸o viªn cã tr×nh ®é §H vµ tõng bíc më thªm c¸c ngµnh ®µo t¹o
kh¸c phï hîp víi kh¶ n¨ng cña Trêng vµ nhu cÇu nh©n lùc cña x· héi;
- Nghiªn cøu khoa häc phôc vô ph¸t triÓn KT - XH.
HiÖn nay, Trêng §¹i häc Vinh cã 18 khoa ®µo t¹o víi 34 ngµnh, 64 tæ bé
m«n, gÇn 23 ngh×n häc sinh – sinh viªn, 1 khèi phæ th«ng chuyªn To¸n – Tin,
15 ®¬n vÞ Phßng, Ban, Trung t©m vµ c¸c ®¬n vÞ phôc vô trùc thuéc Trêng, khoa
§µo t¹o Sau §H cã 31 chuyªn ngµnh ®µo t¹o Th¹c sü, 09 chuyªn ngµnh ®µo t¹o
TiÕn sü, víi gÇn 798 c¸n bé, c«ng chøc, trong ®ã c¸n bé c«ng chøc hµnh chÝnh
306 chiÕm kho¶ng 38%, c¸n bé gi¶ng d¹y 492 chiÕm gÇn 62% gåm: 2 Gi¸o s, 28
Phã gi¸o s, 4 gi¶ng viªn cao cÊp, 4 gi¸o viªn phæ th«ng trung häc cao cÊp, 89 tiÕn
sü, 113 gi¶ng viªn chÝnh, 261 th¹c sü, sè cßn l¹i cã tr×nh ®é §H vµ C§, trong ®ã
sè c«ng chøc díi tr×nh ®é §H vµ C§ lµ 90.
= 20 =
- Xem thêm -