1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Trong quá trình công tác và giảng dạy tôi luôn băn khoăn, tự đặt câu hỏi
tại sao giờ học âm nhạc, văn học luôn thu hút sự chú ý, hứng thú ở trẻ. Ngược
lại hoạt động với toán luôn cho là khó, khô khan, trẻ ít hứng thú. Phải chăng do
trẻ không thích học hay cô giáo dạy chưa đúng cách chưa có sự lựa chọn phù
hợp cho từng hoạt động, hay là do bản chất toán là khuôn mẫu, không mượt
mà. Việc lựa chọn những phương pháp giảng dạy cho phù hợp từng lĩnh vực,
từng bài dạy, từng đối tượng các cháu có tầm quan trọng rất lớn để cho các cháu
dễ hiểu kiến thức và tiếp thu bài tốt, có ý thức đạo đức trong học tập cũng như
trong giao tiếp. Toán học là một môn khoa học cần có độ chính xác cao. Do trẻ
ở độ tuổi mẫu giáo chưa có một biểu tượng khoa học nào. Nên nhiệm vụ của
giáo viên là phải hình thành cho trẻ các biểu tượng toán học, cung cấp những kỹ
năng cơ bản nhất để trẻ có thể vận dụng vào trong thực tế và có sự phát triển để
hướng tới một nền giáo dục toàn diện như Bác Hồ đã từng nói“ Vì lợi ích mười
năm thì phải trồng cây, Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”. Trong
chương trình giáo dục mầm non, hoạt đô ̣ng cho trẻ làm quen với các biểu tượng
ban đầu về toán là một trong 3 nội dung chính của lĩnh vực phát triển nhận thức.
Những biểu tượng và kĩ năng toán học được hình thành ở trẻ mầm non như
những khái niê ̣m đơn giản về số lượng, kích thước, hình dạng, đinh hướng
không gian là cơ sở để trẻ nắm những kiến thức, kỹ năng toán học phức tạp hơn
nữa và là nền tảng giúp trẻ dễ dàng học toán ở trường tiểu học. Việc tổ chức hợp
lý quá trình hình thành biểu tượng toán học sơ đẳng cho trẻ dưới sự hướng dẫn
của người lớn đảm bảo sự phát triển trí tuệ, góp phần phát triển ngôn ngữ thông
qua việc trẻ nắm các thuật ngữ toán học và có vai trò đặc biệt trong sự phát triển
hứng thú, hình thành các mối quan hệ như: mối quan hệ giữa giáo viên với
nhóm trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh. Vì vậy việc dạy
học những kiến thức sơ đẳng toán học không chỉ góp phần phát triển các năng
lực nhận biết, năng lực học tập cho trẻ, mà còn góp phần giáo dục toàn diện
nhân cách trẻ.
Là mô ̣t giáo viên dạy lớp 4 - 5 tuổi, tôi nhâ ̣n thấy: Trong quá trình dạy
trẻ làm quen với toán để giúp trẻ nhâ ̣n biết sâu sắc, có được những kiến thức mà
mình mong muốn thì vấn đề không thể thiếu được đó là phương pháp truyền thụ
kiến thức của giáo viên đến với trẻ. Giáo viên cần phải tìm tòi, khám phá,
nghiên cứu để truyền tải những kiến thức nô ̣i dung cần mang đến cho trẻ, sao
cho trẻ cảm thấy đơn giản, gần gũi mà lại dễ hiểu. Quá trình tổ chức các hoạt
đô ̣ng cho trẻ 4 - 5 tuổi làm quen với các biểu tượng ban đầu về toán, tôi nhâ ̣n
1
thấy muốn cho trẻ tham gia hoạt đô ̣ng đạt hiê ̣u quả cao ngoài việc duy trì các
phương pháp dạy học truyền thống thì việc áp dụng phương pháp mới đặc biệt là
phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm giúp trẻ tiếp thu,
lĩnh hội các kiến thức một cách tự nhiên, hấp dẫn, phù hợp với khả năng nhận
thức của trẻ, trẻ tham gia các hoạt động tự nguyện và hào hứng, trẻ có thời gian
suy nghĩ, phán đoán và suy luận, trẻ tự lựa chọn, quyết đinh và thực hiện đến
cùng nhiệm vụ của mình.
Bản thân tôi đã tìm hiểu tài liê ̣u, học hỏi kinh nghiê ̣m, suy nghĩ và tìm tòi
để làm sao tìm ra nhiều biện pháp sáng tạo, đổi mới hình thức trong viê ̣c tổ chức
các hoạt đô ̣ng cho trẻ làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán qua áp dụng
quan điểm, phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Những hiê ̣u quả đạt
được từ khi vâ ̣n dụng sáng tạo và tổ chức thành công nhiều tiết dạy thao giảng,
tâ ̣p huấn, chuyên đề, hoạt đô ̣ng học, hoạt đô ̣ng hàng ngày đã thúc đây quá trình
tổ chức các hoạt đô ̣ng cho trẻ trở nên hấp dẫn và phong phú hơn. Quá trình thực
hiê ̣n áp dụng phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm giúp tôi đúc rút được
mô ̣t số kinh nghiê ̣m và lựa chọn đề tài: “Mô ̣t số biê ̣n pháp nâng cao chất lượng
cho trẻ 4 - 5 tuổi làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán từ việc áp dụng
phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Mong răng từ những biện pháp nhỏ
này có thể góp phần vào viê ̣c hướng dẫn trẻ hoạt đô ̣ng mô ̣t cách tích cực và đạt
được hiê ̣u quả hơn.
1.2. Điểm mới và phạm vi áp dụng của đề tài:
1.2.1. Điểm mới của đề tài:
Sáng kiến “Mô ̣t số biê ̣n pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4 - 5 tuổi làm
quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán từ việc áp dụng phương pháp giáo dục
lấy trẻ làm trung tâm” ở trường mầm non có cơ sở phù hợp với trẻ và đã mang
lại hiệu quả cao bởi các biện pháp tôi đưa ra kích thích được ở trẻ sự lắng nghe,
quan sát, tư duy, phân tích và trẻ được thực hành trải nghiệm, tích lũy kiến thức.
Tôi luôn lấy trẻ làm trung tâm trong mọi hoạt động và tạo môi trường cũng như
đưa trò chơi vào trong tổ chức hoạt động để trẻ được “Học băng chơi, chơi mà
học”. Băng các thủ thuật, trò chơi ôn luyện cũng như mọi lúc mọi nơi để rèn
luyện sự mạnh dạn, tự tin của trẻ.
Đề tài tập trung vào những mặt đã làm được, đề xuất những hình thức
mới mà giáo viên đã áp dụng phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm để tổ
chức cho trẻ làm quen với các biểu tượng ban đầu về toán có hiệu quả mà phương
pháp truyền thống trước đây chưa làm được.
1.2.2. Phạm vi áp dụng:
2
Đề tài được thực hiện trong năm học 2019 - 2020. Đề tài này có thể áp
dụng đối với lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi trong nhà trường những năm tiếp theo và có
thể áp dụng rộng rãi đối với các trường mầm non trên đia bàn tỉnh Quảng Bình
nói riêng và có thể áp dụng cho tất cả các trường mầm non trên toàn quốc nói
chung.
3
2. PHẦN NỘI DUNG
2.1.Thực trạng nội dung cần giải quyết:
Năm học 2019 - 2020 bản thân tôi trực tiếp giảng dạy lớp mẫu giáo 4 - 5
tuổi với tổng số là 31 cháu. Bước vào thực hiện đề tài này lớp chúng tôi có được
những thuận lợi và gặp một số khó khăn sau:
2.1.1. Thuận lợi:
Hoạt động của lớp được sự quan tâm chỉ đạo chặt chẽ của Phòng GDĐT Lệ Thủy, ban giám hiệu nhà trường và tổ chuyên môn.
Trường tôi là mô ̣t trong những đơn vi trọng điểm của bâ ̣c học huyê ̣n nhà,
là đơn vi đạt chuân quốc gia mức độ 2, được đầu tư xây dựng cơ sở vật chất kiên
cố, trang thiết bi khá đầy đủ đảm bảo viê ̣c học tâ ̣p và sinh hoạt của trẻ.
Ban giám hiệu nhà trường có kinh nghiệm, chỉ đạo sát sao vì vậy bản
thân tôi đã học hỏi được nhiều bài học quý báu trong công tác chăm sóc và giáo
dục trẻ.
Trường là một trong những đơn vi đi đầu trong viê ̣c thực hiê ̣n chương
trình giáo dục mầm non.
Đa số phụ huynh nhiệt tình, có nhận thức về việc học tập của con em mình.
Trẻ ở cùng mô ̣t đô ̣ tuổi nên mức đô ̣ nhâ ̣n thức tương đối đồng đều vì vâ ̣y
viê ̣c dạy trẻ ở lớp rất thuâ ̣n lợi. Bản thân tôi cũng có nhiều cố gắng trong quá
trình tự học, tự rèn luyện, tìm tòi những nội dung mới để tạo hứng thú cho trẻ
khi tham gia hoạt động với các chủ đề.
Bản thân tôi luôn tận dụng những nguồn nguyên vật liệu phế thải rồi xư
lý sạch để có thể biến chúng thành những dụng cụ học tập và đồ chơi đơn giản
giúp trẻ được học, được khám phá và khắc sâu kiến thức.
2.1.2. Khó khăn:
Hoạt động “cho trẻ làm quen với các biểu tượng ban đầu về toán” là mô ̣t
hoạt đô ̣ng khó đòi hỏi sự chính xác, khoa học nên giáo viên phải nắm vững
phương pháp môn học, linh hoạt sáng tạo khi tổ chức các hoạt đô ̣ng cho trẻ. Bên
cạnh đó số lượng đồ dùng đồ chơi của các công ty sản xuất phục vụ cho môn
học còn ít, đơn sơ và giá thành cao. Trong lớp mô ̣t số trẻ tiếp thu bài còn hạn
chế.
Phương pháp dạy truyền thống cô truyền thụ kiến thức trẻ làm theo
không làm trẻ hứng thú.
Đầu năm học này tôi đã tổ chức mô ̣t số hoạt đô ̣ng cho trẻ làm quen với
toán qua đó tôi nhận thấy răng một số trẻ chưa tự giác, chưa hứng thú tham gia
vào hoạt động hoặc tham gia không tích cực, cụ thể:
4
Tổng số trẻ
Trẻ hứng thú
Trẻ chưa hứng thú
31
20/31 chiếm 64,5%
11/31 chiếm 35,5%
Nhâ ̣n thấy kết quả chất lượng trên của trẻ chưa cao bản thân tôi luôn suy
nghĩ, tìm ra những biện pháp triển khai đặc biệt là áp dụng phương pháp dạy học
lấy trẻ làm trung tâm để trẻ được hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm một cách
tích cực, kiến thức của trẻ được bổ sung và củng cố phong phú, giúp trẻ tham
gia hoạt đô ̣ng hiê ̣u quả hơn.
2.2. Một số giải pháp:
2.2.1. Làm tốt công tác tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ.
Phải nói răng việc tự học hỏi để nâng cao năng lực, kỹ năng nghề nghiệp
là điều đặt lên hàng đầu cho mỗi giáo viên. Hiểu rõ điều đó, bản thân tôi đã
tranh thủ mọi cơ hội, điều kiện có thể để tìm tòi, học hỏi, sáng tạo băng nhiều
cách khác nhau: Tham quan trường bạn, dự giờ, tìm hiểu qua sách, báo, các
phương tiện thông tin đại chúng trong đó mạng internet là một kênh thông tin
phong phú cho những ai muốn góp nhặt kinh nghiệm cho bản thân.
Luôn nắm vững đặc điểm tâm sinh lý độ tuổi của trẻ để có các phương
pháp tác động phù hợp, kích thích tính tò mò, hứng thú ở trẻ.
Nghiên cứu chương trình GDMN mới để nắm vững mục tiêu, nội dung,
phương pháp giáo dục trẻ.
Tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên đề của trường, của cụm,của
phòng. Tham gia các lớp học nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Luôn có ý thức học hỏi chi em đồng nghiệp trong trường, trong cụm như
dự giờ, tham quan để rút những kinh nghiệm cho bản thân trong công tác chăm
sóc giáo dục trẻ.
Nghiên cứu kỹ moduln 22: Ứng dụng phương pháp dạy học tích cực
trong lĩnh vực phát triển nhận thức.
Khi tổ chức cho trẻ làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán tôi luôn
dành thời gian trao đổi, học hỏi kinh nghiê ̣m từ Ban giám hiê ̣u, tổ chuyên môn,
thảo luâ ̣n với chi em đồng nghiê ̣p để đưa ra hình thức tổ chức hay nhất, phù hợp
với trẻ và phù hợp với chủ đề hoạt đô ̣ng.
2.2.2. Làm đồ dungg đồ chơi phu hợp với giơ họcg đồ chơi ở các góc
chơi.
Đồ dùng, đồ chơi trong trường mầm non là rất quan trọng đối với trẻ.
Đặc biệt là hoạt động dạy trẻ làm quen với toán, vì trẻ khi được ngắm nhìn, quan
sát, sờ mó băng các giác quan khác nhau sẽ hình thành cho trẻ những biểu tượng
toán như nhiều, ít, đếm, so sánh… Đồ dùng, đồ chơi có thâm mỹ cao sẽ thu hút
trẻ vào hoạt động bởi vậy tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi để có nhiều hình thức giúp
5
trẻ hứng thú khi làm quen với toán. Đă ̣c trưng của hoạt đô ̣ng cho trẻ làm quen
với toán là tính chính xác và khoa học cao. Mỗi hoạt đô ̣ng cung cấp cho trẻ mô ̣t
kiến thức khác nhau đòi hỏi phải có những đồ dùng, đồ chơi khác nhau, phù hợp
với nô ̣i dung, chủ đề và hình thức tổ chức tiết học.
Làm đồ dùng trực quan góp phần tăng tính hấp dẫn của giờ học, tôi vâ ̣n
dụng các nguyên vâ ̣t liê ̣u sẵn có như: Vỏ ngao, hô ̣t, hạt, đá, sỏi, hô ̣p sữa… để
tạo ra những đồ dùng học tâ ̣p đẹp phong phú hấp dẫn, lạ mắt có nô ̣i dung gắn bó
với cuô ̣c sống của trẻ, phù hợp với từng chủ đề theo hướng giáo dục lấy trẻ làm
trung tâm.
Ví dụ: Dùng lon sữa nhỏ làm những con mèo, vỏ ngao làm thành những
đàn cá, thìa nhựa làm chuồn chuồn, len quấn thành con gà… tạo được sự hấp
dẫn trong giờ học.
Khi làm đồ dùng đồ chơi cho trẻ làm quen với các biểu tượng ban đầu về
toán phục vụ mô ̣t nô ̣i dung dạy, tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi để làm ra những đồ
dùng đồ chơi có mối quan hê ̣ logic với nhau.
Ví dụ: Khi dạy trẻ số lượng 5 tôi đã chọn că ̣p đối tượng là Gà và Trứng
để dạy, trẻ lâ ̣p nhóm đối tượng có số lượng 5, gà và trứng có mối quan hê ̣ logic
với nhau: Gà đẻ ra trứng < > trứng nở ra Gà.
Nghiên cứu làm đồ dùng sao cho mô ̣t đồ dùng có thể cung cấp cho trẻ
nhiều kiến thức khác nhau, sư dụng cho nhiều hoạt đô ̣ng khi đó đồ dùng đó sẽ
có hiê ̣u quả sư dụng rất lớn, viê ̣c khai thác tối đa các đồ dùng học tâ ̣p sẽ tiết
kiê ̣m được rất lớn những chi phí và thời gian khi làm đồ dùng.
Ví dụ: Làm bảng tổng hợp băng bìa, trên đó có dán hình ảnh các con
vâ ̣t được gắn băng các miếng dính có thể thay đổi số lượng và vi trí khi sư
dụng phù hợp với mục đích giảng dạy khác nhau. Dạy trẻ đinh hướng không
gian: Trên, dưới, trước, sau, phải, trái; dạy trẻ về tâ ̣p hợp số đếm; dạy trẻ về
hình dạng, kích thước.
Các đồ dùng, đồ chơi cho trẻ phải đảm bảo tính thâm mỹ, kết hợp nhiều
màu sắc, sinh đô ̣ng hợp với sở thích của trẻ, an toàn trong sư dụng và có đô ̣ bền
cao. Đă ̣c trưng của trẻ là thích khám phá, vì thế đồ chơi cho trẻ phải an toàn,
không gây thương tích cho trẻ.
2.2.3. Tham mưu mua sắm cơ sở vật chấtg trang thiết bị.
Tích cực tham mưu với ban giám hiệu nhà trường mua sắm đầy đủ các
loại đồ dùng đồ chơi, các trang thiết bi phục vụ cho các hoạt động chăm sóc giáo
dục trẻ trong lớp.
Ví du: Ngay từ đầu năm học, tôi đã đưa nội dung các hạng mục đồ dùng
đồ chơi cần mua trong năm đặc biệt là các đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ làm
6
quen các biểu tượng sơ đẳng về toán như các đồ dùng học tập (bút chì, tranh lôtô
các loại, bộ đồ dùng học toán cho cô và trẻ, vở toán) để ban giám hiệu có kế
hoạch chủ động trong việc trang cấp.
Tuyên truyền với phụ huynh về tầm quan trọng, mục đích sư dụng của
đồ dùng đồ chơi phục vụ hoạt động của trẻ ở lớp. Từ đó, phụ huynh sưu tầm các
loại đồ dùng phế thải trong sinh hoạt hàng ngày đem tới lớp để giáo viên làm
các đồ dùng cho trẻ như vỏ hộp sữa, các loại chai nhựa tái sư dụng… vừa rẻ
tiền, vừa hấp dẫn trẻ.
2.2.4. Xây dựng giơ dạy trên lớp theo phương pháp lấy trẻ làm
trung tâm.
a. Thay đổi phương pháp dạy học:
Thay đổi hương pháp dạy học cho trẻ là việc làm mấu chốt để giúp trẻ
nâng cao hiệu quả việc cho trẻ làm quen các biểu tượng sơ đẳng về toán.
Phương pháp dạy học tích cực áp dụng trong quá trình tổ chức cho trẻ
làm quen các biểu tượng sơ đẳng về toán không có nghĩa là gạt bỏ các phương
pháp giáo dục truyền thống như làm mẫu, quan sát, đàm thoại, thực hành, luyện
tập… mà nó kế thừa và phát huy hết những ưu điểm và khả năng có sẵn của
phương pháp truyền thống, đồng thời phối hợp các phương pháp trong quá trình
tổ chức các hoạt động của trẻ một cách khéo léo, hợp lý nhăm phát huy tối đa
hoạt động tích cực nhận thức và sự hợp tác, chủ động, tư duy sáng tạo của trẻ.
Cụ thể với việc tổ chức các hoạt động học cho trẻ làm quen với toán thay
băng các phương pháp cũ là cô làm mẫu sau đó trẻ làm theo hay trẻ thực hiện
theo yêu cầu của cô trước thì tôi lại cho trẻ làm theo ý thích trước, trẻ nêu ý
tưởng, cả lớp thảo luận, cô chỉ là người khái quát, tổng hợp các ý tưởng, cách
làm của trẻ. Sau đó mới trẻ thực hiện theo yêu cầu và luyện tập.
Ví dụ1: Đề tài: “Chia nhóm đối tượng có số lượng 4 thành 2 phần băng
nhiều cách khác nhau”. Tôi thực hiện áp dụng phương pháp lấy trẻ làm trung
tâm theo thứ tự sẽ như sau:
Ôn nhận biết số lượng trong phạm vi 4.
Trẻ chia theo ý thích.
Cô cho trẻ nói lên cách chia của mình.
Cả lớp thảo luận, xem xét các cách chia.
Cô tổng hợp các cách chia.
Cho trẻ chia theo yêu cầu của cô.
Trò chơi ôn luyện.
Ví dụ 2: Đề tài: “Chắp ghép các hình hình học để tạo thanh hình mới”.
Thứ tự các bước như sau:
7
Ôn nhận biết các hình thông qua trò chơi.
Trẻ chắp ghép theo ý tưởng của mình.
Trẻ thảo luận, đưa ra cách xếp theo nhóm.
Cô tổng hợp các cách ghép mà trẻ thực hiện.
Trẻ ghép theo yêu cầu.
Trò chơi luyện tập theo nhóm, theo tổ.
Qua phương pháp này, tôi đã loại bỏ cách dạy và học một cách thụ động
“cô nói - trẻ nghe”, khuyến khích sự sáng tạo của trẻ một cách tối đa.
b. Thay đổi hình thức dạy học:
Viê ̣c tổ chức cho trẻ hoạt đô ̣ng tùy thuô ̣c vào điều kiê ̣n của lớp, đối
tượng trẻ và không gian hoạt đô ̣ng mà tôi thay đổi hình thức một cách mềm dẻo,
linh hoạt. Từ đó đưa lại sự mới lạ trong cách thức tổ chức giúp trẻ hứng thú hơn.
Ví dụ 1: Giờ đinh hướng trong không gian có thể tổ chức cho trẻ hoạt
đô ̣ng ngoài trời (chủ đề: giao thông để trẻ có thể thấy được các phương tiê ̣n giao
thông đi lại, thấy được người tham gia giao thông để trẻ dễ xác đinh và khi cho
trẻ chơi trò chơi ngoài trời thì trẻ cảm nhâ ̣n được thực tế hơn, sáng tạo hơn và trẻ
được hoạt đô ̣ng tích cực dễ nhâ ̣n biết mà nô ̣i dung vẫn không thay đổi.
Ví dụ 2: Giờ “Sắp xếp theo quy tắc” - chủ đề Nghề nghiê ̣p:
Cho trẻ hát múa: Hát về đảo xa.
Tham quan mô hình đảo Trường Sa, trò chuyê ̣n về mô hình.
Trẻ di chuyển xếp thành đô ̣i hình chữ U để cùng thực hiê ̣n cách sắp xếp.
Cho trẻ luyê ̣n tâ ̣p cách sắp xếp băng cách sư dụng chuột máy tính.
Ví dụ 3: Giờ “Nhâ ̣n biết các hình tam giác, hình chữ nhật, hình vuông,
hình tròn”:
Trò chuyê ̣n về nghề công nhân, hát múa.
Trẻ cầm các hình, xem, sờ, và nêu nhâ ̣n xét.
Luyê ̣n tâ ̣p gọi tên các hình.
Lần lượt từng nhóm luyê ̣n tâ ̣p.
Sư dụng các hình để chơi lắp ghép mô hình.
Nếu như với các tiết dạy làm quen với toán theo các phương pháp truyền
thống, chủ yếu trẻ hoạt động theo lớp đa số, thì với phương pháp lấy trẻ làm
trung tâm này, các tiết dạy tôi luôn đề cao hoạt động nhóm nhỏ để nhăm giúp trẻ
biết chia sẻ, hợp tác, phát triển kỹ năng làm việc nhóm.
Ví dụ: Phần luyện tập của tiết “chia nhóm 4 đối tượng thành 2 phần khác
nhau” chủ đề “Động vật”. Tôi tổ chức 2 trò chơi luyện tập.
Trò chơi 1: Thi xem đội nào nhanh.
8
Cách chơi: Chia trẻ thành 4 đội hàng dọc khi có hiệu lệnh bắt đầu, các
thành viên của đội luân phiên nhau chạy nhanh lên bảng chọn các con vật gắn
vào cho đủ số lượng 4 hoặc tách ra theo yêu cầu của hình vẽ trên bảng (Lần 1:
Cho trẻ lên gắn thêm các con vật thành nhóm có số lượng 4; Lần 2: Trẻ lên tách
thành các con vật thành 2 nhóm cô đã gắn thẻ số sẵn).
Trò chơi 2: Bé yêu học toán.
Cách chơi: Cô chia trẻ thành 5 nhóm, mỗi nhóm có nhiều ao với số
lượng con vật là 4. Nhiệm vụ của mỗi nhóm là trao đổi, thảo luận để dùng sợi
len chia đôi các ao thành 2 phần với nhiều cách khác nhau. Sau đó đại diện một
bạn trong nhóm lên trình bày ý tưởng của đội mình.
2.2.5. Sáng tạo một số trò chơi ôn luyệng củng cố kiến thức toán học
cho trẻ
Trò chơi toán học là một dạng của trò chơi học tập. Trẻ phải giải quyết
nhiệm vụ học tập dưới hình thức chơi nhẹ nhàng, thoải mái, làm trẻ dễ dàng
vượt qua những khó khăn trở ngại nhất đinh. Trẻ tiếp nhận nhiệm vụ học tập
như nhiệm vụ chơi, do đó tính tích cực của hoạt động nhận thức trong lúc chơi
được nâng cao. Trò chơi học tập được sư dụng trong quá trình dạy hoc cũng
như hoạt động góc nhăm tích cực hóa hoạt động nhận thức cho trẻ.
Chính vì vậy trong các tiết học Toán và các hoạt động khác tôi luôn cố
gắng suy nghĩ sáng tạo ra một số trò chơi mới để áp dụng vào giờ học nhăm thay
đổi hoạt động chống sự chán nản, mệt mỏi, làm cho trẻ có hứng thú hoạt động.
Điều đặc biệt là các trò chơi được thiết kế rất đơn giản song có tính ứng dụng
cao, chỉ cần thay đổi hình ảnh hoặc cách chơi là có thể tạo ra một trò chơi mới.
Bên cạnh việc trẻ cùng cô làm đồ chơi học toán sẽ tăng hứng thú của trẻ khi
tham gia chơi.
Một số ví dụ trò chơi củng cố về số lượng và hình dạng đã từng được ứng
dụng trong các giờ tổ chức hoạt động làm quen với toán cho trẻ:
* Trò chơi củng cố về số lượng.
Trò chơi “ Ghép đôi”: Ghép nhóm đồ vật với số tương ứng sao cho 2
nưa hình tròn khớp nhau. Có thể chơi cá nhân hoặc 2 trẻ cùng chơi để cùng tìm
miếng ghép khớp nhau.
Trò chơi “Lắp thân cho sâu”: Lắp thân sâu theo thứ tự dãy số hoặc theo
số lượng chấm tròn từ 1 đến 5. Giáo viên có thể tạo ra các vi trí trống để trẻ
lắp tiếp hoặc trẻ có thể tạo ra để đố các bạn.
Trò chơi ‘Thẻ số tổ ong”: Trẻ úp lô tô xuống. Từng trẻ lật 2 lô tô lên.
Nếu số lượng ong và số ghi trên tổ tương ứng với nhau thì trẻ trẻ được thưởng 1
9
ngôi sao. Nếu không tương ứng trẻ úp 2 lô tô xuống để bạn khác lật tiếp. Chơi
đến khi tất cả các lô tô đều được lật lên.
* Trò chơi củng cố về hình dạng
Trò chơi “Xúc xắc bật ô”: Trẻ tung xúc xắc rơi vào hình nào trẻ sẽ phải
bật vào các ô hình tương ứng trên thảm.
Trò chơi “Bingo”: Hai trẻ cùng chơi. Mỗi trẻ 1 bảng Bingo. Úp lô tô các
hình xuống. Trẻ lật lô tô hình nào thì xếp lên hình tương ứng trên bảng. Trẻ nào
xếp kín 1 dãy hàng ngang trên bảng Bingo sẽ hô “Bingo” và giành chiến thắng.
Trò chơi “Tìm hình thừa và xếp lại theo mẫu”: Trẻ gọi tên hình thừa và
sau đó xếp lại theo mẫu. Trẻ có thể tự tạo ra hình mẫu để đố các bạn.
Các giờ hoạt đô ̣ng giáo dục của trẻ, giáo viên linh hoạt tổ chức cho trẻ
được hoạt đô ̣ng mô ̣t cách logic, sôi đô ̣ng, không ngắt quãng thời gian hoạt đô ̣ng,
phải luân chuyển làm sao cho giờ học không bi nhàm chán, không khí giờ học
luôn sôi nổi, trẻ hứng thú hoạt đô ̣ng và giờ học lại đạt hiê ̣u quả.
Lựa chọn các thủ thuâ ̣t cho phù hợp để tổ chức hoạt đô ̣ng cho trẻ.
Ví dụ 1: Hoạt đô ̣ng chia 4 đối tượng thành 2 phần băng nhiều cách khác
nhau (chủ đề nghề nghiê ̣p):
Cho trẻ xem video, nghe tiếng còi báo đô ̣ng, trẻ xem và thảo luân sôi nổi
về công viê ̣c của lính cứu hỏa.
Trẻ nghe tiếng gọi cứu cháy và chạy nhanh về tổ.
Chuyển tiếp: Trẻ đọc vè và làm đô ̣ng tác tâ ̣p thể dục để chuyển đô ̣i hình.
Kết hợp mở nhạc và bài hát trong các trò chơi.
Tạo tinh thần thi đua giữa các nhóm, nhóm nào giỏi hơn được thưởng
quà hoă ̣c bông hoa.
Ví dụ 2:
Hoạt đô ̣ng xác đinh vi trí trên - dưới, trước - sau của bản thân:
Tổ chức sinh nhâ ̣t cho bạn Bin, trẻ chuân bi quà và đến mừng sinh nhâ ̣t.
Thảo luâ ̣n vì sao thấy bóng bay, hoa.
Giấu quà và tă ̣ng quà ở các vi trí khác nhau.
Chia thành các đô ̣i chơi thi đua nhau.
Qua đó kích thích trẻ hăng say hoạt đô ̣ng, thích thú và tự nguyê ̣n thực
hiê ̣n, các biểu tượng toán học cũng trở nên nhẹ nhàng, hấp dẫn hơn.
2.2.6. Lồng ghep tích hợp hoạt động làm quen với toán với nhiều môn
học khác nhau để gây hứng thú cho trẻ
Để lồng ghép tích hợp các hoạt đô ̣ng vào giờ học đòi hỏi giáo viên có sự
sáng tạo linh hoạt và khéo léo khi vâ ̣n dụng, quá trình vâ ̣n dụng tích hợp cần lựa
chọn nô ̣i dung phù hợp, logic, tránh quá trình hoạt đô ̣ng trở nên rời rạc chắp vá.
10
Trong một tiết học giáo viên có thể lồng ghép và tích hợp các môn học
khác, như thế giáo viên tận dụng được tối đa đồ dùng đã chuân bi, củng cố kiến
thức cho trẻ. Trong quá trình cung cấp kiến thức cho trẻ, giáo viên nên linh hoạt
thay đổi hình thức để trẻ khỏi nhàm chán và hứng thú học tập, không nên gò ép
trẻ theo một khuôn mẫu nhất đinh, trẻ cần được học mà chơi, chơi mà học.
* Tích hợp với hoạt động Làm quen với văn học
Những câu truyện, bài thơ, bài vè đôi khi sẽ là phương tiện hiệu quả để
giúp trẻ hình thành các biểu tượng toán.
Tôi thường đưa các câu chuyện có yếu tố toán học vào, sau đó đàm thoại
cùng trẻ, hoặc sư dụng rối hoặc các hình ảnh minh họa truyện để lồng ghép dạy
trẻ học toán.
Ví dụ: Sư dụng truyện “Câu chuyện về gia đình chim” để dạy trẻ về biểu
tượng số lượng.
Câu chuyện như sau: “Một ngày nọ, có hai con chim không biết bay từ
đâu đến, đậu trên cành cây và làm tổ ở khu vườn nhà bé Bi. Một con đi tìm rơm,
còn con kia ở lại xây tổ. Thấy vậy, bé Bi chạy ra sau nhà lấy mấy cọng rơm để
xuống sân. Con chim sẻ kia hình như hiểu ý Bi, nó bay xuống dùng mỏ để gắp
những cọng rơm, rồi nghiêng cánh cảm ơn. Vài ngày sau, con chim sẻ nọ đẻ
được ba quả trứng nho nhỏ. Một tháng trôi qua, ba quả trứng nở thành ba chú
chim non đáng yêu. Gia đình chim sẻ trở nên đông vui và hạnh phúc. Một ngày
nọ, sau khi bay đi kiếm mồi cùng mẹ, một chú chim non vì mãi chơi nên bị lạc.
Cả nhà chim sẻ rất lo lắng. May sao đến tối chim non được bác Chào mào đưa
về. Cả nhà vui mừng rối rít. Chim non hứa lần sau sẽ không mãi chơi để bị lạc
nữa. ”
Sau khi kể cho trẻ nghe nội dung câu chuyện cô giáo có thể đưa những
câu hỏi để trẻ nhớ lại nội dung câu chuyện cũng như để trẻ học toán:
Có bao nhiêu con chim sẻ lớn?
Có bao nhiêu con chim sẻ con?
Có tất cả bao nhiêu chú chim?
Có mấy chú chim bi lạc mẹ?
Trong tổ còn lại mấy chú chim non?
Giáo viên có thể vẽ, hoặc sư dụng rối để trẻ học đếm.
* Tích hợp với hoạt động tạo hình
Các hoạt động tạo hình luôn mang lại cho trẻ sự thích thú. Trẻ được thỏa
sức sáng tạo với đôi bàn tay và trí tưởng tượng phong phú của mình. Giáo viên
có thể thiết kế một số hoạt động tạo hình qua đó giúp trẻ hình thành các biểu
tượng toán.
11
Ví dụ: Khi học số 3 thuộc chủ đề “Thế giới thực vật” nặn 3 bông hoa, 3
quả... vào trang “sách” và viết số tương ứng, đến hết chủ đề này, lại sang chủ đề
khác ở bài khác trẻ lại sưu tập tiếp dần dần trẻ có bộ sưu tập về môn toán rất
phong phú.
Hoặc cũng với hoạt động nặn, chỉ cần thêm một vài chiếc que, trẻ có thể
nối thành các hình trẻ đã học như hình vuông, hình tam giác, hình chữ nhật.
* Tích hợp với hoạt động thể chất
Làm quen với toán thường được xem là hoạt động phát triển nhận thức,
trong đó chủ yếu hoạt động tĩnh. Song nếu khéo léo lồng ghép các trò chơi vận
động sẽ khiến hoạt động làm quen với toán trở nên sinh động và gây hứng thú
cho trẻ.
Ví dụ: Trò chơi “Bắt cua bỏ giỏ” để củng cố khả năng luyện đếm, nhận
biết số lượng và luyện khả năng khéo léo của cơ tay.
Cách chơi: Trẻ đan 2 tay vào nhau, dùng 2 ngón trỏ gắp sỏi vào giỏ
Mức độ 1: Thời gian là 1 bản nhạc, bạn nào bắt được nhiều cua hơn sẽ
chiến thắng. Sau khi thời gian kết thúc trẻ đếm số của trong giỏ mình so sánh
với số cua của bạn bên cạnh
Mức độ 2: Nghe tiếng ếch kêu bắt cua. Sau khi trẻ bắt xong cô hỏi: “Ếch
kêu mấy tiếng?”, “Cần bắt mấy con cua?”, “Ai bắt đúng và nhanh nhất?”
* Tích hợp với hoạt động âm nhạc
Hoạt động âm nhạc mang lại cho trẻ cảm giác thoải mái, thư giãn khi học
toán. Giáo viên đàm thoại hoặc có thể tạo ra các trò chơi âm nhạc thú vi vừa để
trẻ phát triển tai nghe âm nhạc vừa giúp trẻ hình thành biểu tượng toán.
Ví dụ: Sau khi trẻ học hát bài “Đố bạn” có thể hỏi trẻ có bao nhiêu con vật
được nhắc đến trong bài hát?
Trong chủ đề “Giao thông” có thể tổ chức cho trẻ chơi điều khiển các
phương tiện giao thông theo chỉ dẫn của chú công an. Từ đó trẻ có thể xác đinh
phương hướng: phía trước, phía sau, phía phải, phía trái…
Hoặc lắng nghe một đoạn nhạc và đếm xem có bao nhiêu loại nhạc cụ, có
mấy tiếng trống, mấy tiếng mõ. Hay trẻ có thể tạo ra số lượng âm thanh phát ra
theo yêu cầu của giáo viên (Gõ 3 tiếng trống)
* Tích hợp với hoạt động khám phá khoa học
Có thể lồng ghép các hoạt động khám phá khoa học với toán theo từng
chủ đề. Có thể sư dụng lô tô hình ảnh trong chủ đề để dạy trẻ học toán.
Trẻ vừa có những hiểu biêt về thế giới xung quanh vừa hình thành biểu
tượng toán một cách tự nhiên.
12
Ví dụ: Ở chủ đề “Thực vật” giáo viên có thể dạy trẻ nhận biết số lượng
băng cách cho trẻ xem tranh các loại quả. Sau khi trẻ xem xong cô đưa ra câu
hỏi đàm thoại cho trẻ:
Con hãy kể tên các loại quả trong tranh
Hãy đếm xem mỗi loại có bao nhiêu quả? Số lượng quả nào nhiều hơn?
Vỏ của các loại quả có gì khác nhau? (quả táo vỏ nhẵn, quả vải vỏ xù xì)
Hãy kể tên 3 loại quả vỏ nhẵn, 2 loại quả vỏ xù xì
2.2.7. Tạo môi trương cho trẻ hoạt đô ̣ng.
Đối với trẻ mầm non, lớp học chính là mái nhà thứ hai của trẻ. Cảm giác
đầu tiên khi trẻ bước vào lớp đó là sự gần gũi, thân thiện giống nhà của mình.
Trong ngôi nhà ấy phải có sự tươi mới, hấp dẫn của những bức tranh, bức ảnh
trang trí phù hợp theo chủ đề, phù hợp với lứa tuổi của trẻ.
2.2.7.1. Xây dựng góc toán học trong lớp học.
Hoạt động chơi ở góc là một hình thức hoạt động đặc biệt trong đời sống
của trẻ Mầm non, đó là nơi trẻ thỏa mãn sở thích, nhu cầu vui chơi, nhận thức và
cảm nhận về thế giới xung quanh. Hoạt động chơi ở góc giúp trẻ rèn luyện, củng
cố kiến thức đã học, là nơi trải nghiệm, khám phá những cái mới và phát huy
khả năng sáng tạo của trẻ. Đặc biệt với toán học rất khô khan, tôi đã cố gắng
biến góc toán học của trẻ trở nên mềm mại, thu hút trẻ về màu sắc, cách bày trí
hấp dẫn thu hút trẻ không chỉ có đồ dùng đồ chơi mà còn mảng tường góc lớp
với các trò chơi hấp dẫn.
Để giúp trẻ ôn luyê ̣n các kiến thức đã học và bước đầu tiếp câ ̣n những
kiến thức mới, tôi đã tạo được mô ̣t môi trường hấp dẫn mang tên “Bé học toán”
với góc bố trí thuâ ̣n tiê ̣n, thoáng, rô ̣ng, được trang trí, sắp xếp nhiều hình ảnh
phù hợp với nô ̣i dung hoạt đô ̣ng, góc toán được thay đổi liên tục phù hợp với
chủ đề thực hiê ̣n.
Ví dụ: Chủ đề: Gia đình, tôi trang trí các loại đồ dùng trong gia đình để
trẻ chia nhóm, chọn và xếp tương ứng 1-1 trên các mảng tường. Dán các hình
khác nhau để trẻ xếp thành các kiểu nhà theo ý thích.
Lấy ý tưởng từ hoạt đô ̣ng “Đếm đến 4, nhâ ̣n biết nhóm đối tượng có số
lượng 4”, tôi trang trí các hình ảnh về chú bô ̣ đô ̣i tương ứng với số lượng 3, chú
công an tương ứng với số lượng 4, áo quần bô ̣ đô ̣i tương ứng với số lượng 2…
từ đó trẻ nhâ ̣n bết nhóm đối tượng dễ dàng hơn.
Môi trường hoạt đô ̣ng mang tên: “Bé học toán” rất thuâ ̣n tiê ̣n cho tôi
trong viê ̣c thúc đây hứng thú của trẻ khi tham gia làm quen với toán. Trẻ có thể
tự học mọi lúc, mọi nơi, cùng trao đổi với nhóm bạn bè, cùng thảo luâ ̣n nhóm.
Điều đó giúp giáo viên rất nhiều trong viê ̣c ôn luyê ̣n kiến thức toán học cho trẻ.
13
Ngoài ra, với mỗi chủ đề khác nhau tôi chuân bi các loại đồ dùng đồ chơi phong
phú đa dạng như các loại hình học, các loại hột hạt đậu đỗ, các loại tranh lô tô,
các loại vở, các loại đồ dùng cô và trẻ tự làm được để ở giá dưới dạng mở,
ngang tầm mắt để trẻ nhìn thấy dễ dàng nhăm kích thích trẻ lựa chọn các hoạt
động theo sở thích.
2.2.7.2. Hướng dẫn trẻ hoạt động ở góc toán trong lớp:
Muốn trẻ chơi hiệu quả, tích cực, sáng tạo, nghĩ ra nhiều cách chơi thì
ngay từ đầu tôi phải biết cách giới thiệu cho trẻ làm quen góc chơi, quản lý tốt
trẻ chơi trong góc. Biện pháp này giúp trẻ tự tin khi lựa chọn hoạt động, chủ
động tìm kiếm đồ chơi khi cần, triển khai trò chơi, thu dọn và cất đồ chơi đúng
nơi qui đinh.
Việc giới thiệu cho trẻ làm quen với các góc chơi tiến hành chủ yếu vào
đầu năm học, khi trẻ còn bỡ ngỡ, chưa quen với đồ dùng đồ chơi trong góc.Vì
vậy tôi phải giúp trẻ biết nơi để các đồ dùng đồ chơi, biết các góc chơi bắt đầu
từ đâu, kết thúc ở đâu.
Khi trẻ quen dần với các góc chơi và vi trí các đồ chơi thì đầu giờ chơi
tôi giới thiệu nội dung chơi của chủ đề nhánh.
Khi chơi, tôi bao quát, động viên, hướng dẫn trẻ triển khai nội dung chơi,
chú ý những trẻ rụt rè, nhút nhát. Có thể nhập vai cùng trẻ để gợi ý nội dung
chơi khi trẻ lúng túng hay gợi ý trẻ sáng tạo nên các nội dung chơi mới dựa trên
ý tưởng của trẻ.
Trong mô ̣t giờ hoạt đô ̣ng, tôi luôn tạo cơ hội tối đa cho trẻ tự khám phá
hoạt động. Cô chỉ là người gợi ý, hướng dẫn và cho trẻ tìm tòi khám phá băng
cách cô đă ̣t ra câu hỏi gợi mở cho trẻ, trợ giúp cho trẻ không nên làm thay trẻ có
như vâ ̣y trẻ mới được khám phá hoạt đô ̣ng, trẻ sẽ nhớ lâu hơn giúp trẻ có được
kiến thức sâu rô ̣ng hơn.
2.2.7.3. Ở hoạt động mọi lúc mọi nơi.
Song song với việc tổ chức hoạt động học và hoạt động ở các góc chơi
tôi luôn chú ý để rèn luyện kỹ năng cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
Trong các ngày lễ ngày hội tôi tổ chức các hoạt động chiều, hoạt động
theo ý thích... cho trẻ tham gia, qua đó trẻ rèn luyện kỹ năng đếm, kỹ năng đinh
hướng trong không gian, ý thức tổ chức kỷ luật, kỹ năng hợp tác chia sẽ với bạn
bè.
Ví dụ: Tổ chức các lễ hội có nội dung phong phú, gần gũi đời sống trẻ:
“Ngày hội của bé”, “Bé yêu thể thao”, “Mừng sinh nhật”... Muốn tham gia các
các trò chơi thì trẻ phải biết xếp hàng từ đó rèn kỹ năng xác đinh vi trí phải, trái,
trước, sau, trên dưới và kỹ năng chia sẽ hợp tác với bạn khi tham gia các trò chơi
14
dân gian: Ném còn, đua thuyền, đua vit, đi chợ quê với quang gánh, rau, củ, quả
những đặc sản quê hương như bánh đúc, bánh tráng... Qua đó trẻ được tăng
cường mối quan hệ giao tiếp giữa trẻ với trẻ, trẻ và cô, trẻ với người lớn. Điều
này giúp trẻ tự tin khẳng đinh mình, biết cùng nhau hoạt động trong nhóm, biết
chia sẽ ý tưởng để hoàn thành trò chơi của đội mình.
“Làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán”cho trẻ mầm non là mô ̣t
hoạt đô ̣ng rất khó, vì thế viê ̣c dạy trẻ trong giờ học thôi vẫn chưa đủ mà cần phải
được cho trẻ hoạt đô ̣ng ở mọi lúc mọi nơi đồng thời giáo viên cần phải tích cực
học hỏi để tìm ra những sáng kiến hay giúp ích trong viê ̣c truyền thụ kiến thức
cho trẻ.
2.2.8. Phối kết hợp với phụ huynh:
Xã hội hóa giáo dục Mầm non là một bài học thành công trong quá trình
thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ tại trường và cũng là một chủ trương
lớn của Đảng, nhà nước nhăm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài.
Để phụ huynh giúp đỡ, hỗ trợ, hợp tác một cách tích cực, tự giác và có
hiệu quả. Ngay từ buổi họp phụ huynh đầu năm học tôi đã thông qua chương
trình giảng dạy của lớp đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng, mục đích, ý nghĩa,
yêu cầu của công tác làm đồ dùng, đồ chơi dạy học đối với sự phát triển nhận
thức (làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán) của trẻ mầm non, thực trạng
môi trường của lớp để phụ huynh có ý kiến đóng góp về ý tưởng, công sức, tiền
của. Phụ huynh rất đồng thuận nhất trí hỗ trợ sưu tầm các loại xốp họa báo, bìa,
hộp cát tông, các loại chai lọ để làm thêm các loại đồ dùng dạy học và để trang
trí môi trường trong lớp.
Ở bảng tuyên truyền của lớp, tôi thông báo rõ thời gian biểu, kế hoạch
giảng dạy chủ đề lớn, chủ đề nhánh, trao đổi trực tiếp với phụ huynh trong các
giờ đón và trả trẻ, mời phụ huynh tham quan lớp, tham quan triển lãm đồ dùng
đồ chơi tự làm, dự giờ một số tiết dạy để phụ huynh hiểu rõ sự cần thiết của việc
trang trí môi trường và việc làm đồ dùng đồ chơi trong công tác chăm sóc giáo
dục trẻ. Từ đó phụ huynh tự nguyện đóng góp nhiều loại sách báo, tranh ảnh,
các loại nguyên vật liệu trong gia đình có thể tái sư dụng được như chai nhựa
các loại lon ... Trong từng chủ đề, nhiều phụ huynh còn sưu tầm trên mạng nhiều
cách làm đồ dùng cho trẻ để đem đến cho giáo viên.
Trong các phiên họp phụ huynh giữa năm, tôi thường nêu gương những
phụ huynh có ý tưởng sáng tạo cùng với giáo viên làm đồ dùng đồ chơi, sưu tầm
nguyên vật liệu để tạo thêm động lực cho phụ huynh trong việc phối kết hợp với
giáo viên nhăm thực hiện tốt việc chăm sóc giáo dục các cháu.
15
3. PHẦN KẾT LUẬN
3.1. Ý nghĩa của đề tài:
Viê ̣c tổ chức các hoạt đô ̣ng cho trẻ làm quen với các biểu tượng sơ đẳng
toán theo theo phương pháp lấy trẻ làm trung tâm có ý nghĩa hết sức quan trọng
trong viê ̣c thúc đây sự phát triển của trẻ mô ̣t cách toàn diê ̣n. Những phương
pháp, biê ̣n pháp và hình thức mà tôi đã vâ ̣n dụng trên đây lần đầu tiên tại lớp đã
giúp tôi cũng như giáo viên trong trường linh hoạt, chủ đô ̣ng hơn khi tổ chức các
hoạt đô ̣ng giáo dục và mong răng có thể có thể sư dụng rộng rãi đối với các
trường Mầm non trên đia bàn toàn huyện.
Viê ̣c tổ chức cho trẻ làm quen với toán giúp cô và trẻ giao tiếp cởi mở,
thân thiện, tạo được mối quan hệ tốt đẹp giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi
trường xung quanh, tạo cơ hội cho trẻ được chia sẽ, giải bày tâm tư nguyện
vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn. Không chỉ có vậy, việc tổ chức các hoạt
động cho trẻ làm quen với toán đã nhận được sự đồng tình ủng hộ, tham gia
đóng góp từ phía phụ huynh cả vật chất lẫn tinh thần để thỏa mãn mong đợi của
họ đối với sự phát triển của trẻ. Nhận thấy được tầm quan trọng qua việc tổ chức
hoạt động cho trẻ làm quen với toán tôi đã tìm tòi, học hỏi nhăm tổ chức hoạt
đô ̣ng một cách linh hoạt sáng tạo, cung cấp phương tiện, học liệu và những hoạt
động đa dạng, những tình huống có vấn đề và ngày càng phức tạp hơn, có tác
dụng kích thích tư duy, lôi cuốn trẻ tham gia tích cực vào hoạt động tự tìm tòi,
giải quyết vấn đề một cách sáng tạo, trẻ học băng chơi, chơi mà học một cách
vui vẻ, qua đó trẻ trực tiếp lĩnh hội được tri thức, giúp trẻ phát triển hài hòa các
lĩnh vực: Thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẫm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội.
Sau một thời gian áp dụng những biện pháp trên, cùng với sự chỉ đạo của
Ban giám hiệu nhà trường, sự góp ý của các bạn đồng nghiệp trong trường qua
các buổi dự giờ, lớp tôi đã thu hoạch được những kết quả như sau:
* Đối với giáo viên:
Sau quá trình áp dụng bản thân tôi nhận thấy, phương pháp dạy học lấy
trẻ làm trung tâm trong việc cho trẻ làm quen với các biểu tượng sơ đẳng về toán
không phải là một phương pháp hoàn toàn mới mà chính là kế thừa và phát huy
hết những ưu điểm và khả năng sẵn có của các phương pháp truyền thống, đồng
thời phối hợp các phương pháp đó trong quá trình tổ chức hoạt động của trẻ một
cách hợp lý nhăm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo tư duy của trẻ.
Việc sư dụng phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm trong quá trình
cho trẻ làm quen với các biểu tượng sơ đẳng với toán mang lại cho tôi nhiều lợi
ích như:
16
Loại bỏ được cách dạy và học thụ động “cô nói, trẻ nghe’, khuyến khích
sự sáng tạo của cô và trẻ một cách tối đa.
Tăng cường sự trao đổi học hỏi qua lại, tạo môi trường học thích thú, gần
gũi giữa cô và trẻ.
Bảm đảm sự tham gia nhiệt tình, chủ động và đầy đủ của trẻ trong suốt
quá trình tổ chức hoạt động.
Trình độ chuyên môn của giáo viên được nâng lên rõ rệt.
Các tiết dự giờ, thao giảng thanh kiểm tra của trường đều đạt kết quả tốt.
* Đối với trẻ:
Trẻ sư dụng tối đa các giác quan như nghe, nhìn, sờ để khám phá trải
nghiệm trong môi trường an toàn, với nguyên vật liệu đa dạng, khuyến khích trẻ
hoạt động.
Trẻ tham gia các hoạt động một cách tự nguyện và hứng thú.
Trẻ có thời gian suy nghĩ, phán đoán và suy luận.
Trẻ tự lựa chọn và quyết đinh trong các hoạt động.
Trẻ được trình bày, nhận xét các kết quả của cá nhân hay của nhóm.
Trẻ được phát triển các phâm chất cá nhân như tính kiên trì, lòng nhẫn
nại, ý thức tập thể.
Trẻ nắm được những khái niê ̣m đơn giản về toán.
Trẻ hứng thú tích cực tham gia hoạt động “học băng chơi, chơi mà học”;
kiến thức, kỹ năng được củng cố, nhiều trẻ tỏ ra mạnh dạn tự tin trong giao tiếp,
khả năng sáng tạo được bộc lộ rõ rệt. Trong đó:
Tổng số trẻ
Trẻ hứng thú
Trẻ không hứng thú
31
27/31 chiếm 87,1 %
4/31chiếm 12,9 %
* Đối với phụ huynh:
Đa số phụ huynh hưởng ứng nhiệt tình. Nhà trường - giáo viên - phụ
huynh có sự hợp tác tích cực. Nhiều phụ huynh ngày càng tin tưởng, chăm lo
hơn đến phương pháp giáo dục trẻ, có ý thức đóng góp đồ dùng, đồ chơi và các
nguyên vật liệu phục vụ hoạt động giáo dục trẻ.
3.2. Kiến nghịg đề xuất:
Để giáo viên tổ chức tốt hoạt động cho trẻ 4 - 5 tuổi làm quen với toán
trong những năm tiếp theo, bản thân tôi mạnh dạn khuyến nghi với các cấp lãnh
đạo một số nội dung sau:
* Đối với Phòng giáo dục và đào tạo: Tăng cường tổ chức các chuyên đề
làm quen với toán cho mọi lứa tuổi, đặc biệt lứa tuổi 4 - 5 tuổi để giáo viên có
điều kiện học tập trao đổi với các trường trong huyện góp phần nâng cao chất
lượng hoạt động cho trẻ làm quen với toán ở trường mầm non.
17
* Đối với nhà trường: Tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi
phục vụ hoạt động làm quen với toán của cô và trẻ, tổ chức cho đội ngũ giáo
viên tham quan, kiến tập các trường mầm non có chất lượng cao trong và ngoài
huyện.
Trên đây là một vài biện pháp nhỏ của tôi khi áp dụng phương pháp lấy
trẻ làm trung tâm trong quá trình tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen các
biểu tượng sơ đẳng về toán được rút ra từ thực tế giảng dạy ở lớp tôi. Bản thân
tôi sẽ cố gắng học hỏi hơn nữa để tìm ra những giải pháp tối ưu, nhăm đáp ứng
nhu cầu hoạt động, khám phá của trẻ theo chương trình giáo dục Mầm non mới.
Rất mong nhâ ̣n được sự góp ý của lãnh đạo cấp trên, của các đồng chí, đồng
nghiê ̣p để sáng kiến của tôi thực hiê ̣n có hiê ̣u quả hơn./.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
18
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NHÀ TRƯỜNG
XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LỆ THỦY
19
- Xem thêm -
.DOC 
19 
48 
50 
