Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Cao đẳng - Đại học Đại cương Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3- 4 tuổi làm quen với văn học...

Tài liệu Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3- 4 tuổi làm quen với văn học

.DOC
21
3347
145

Mô tả:

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP. THANH HÓA TRƯỜNG MẦM NON QUẢNG TÂM ---------- SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHO TRẺ 3- 4 TUỔI LÀM QUEN VỚI VĂN HỌC Họ và tên: Nguyễn Thị Thu Chức vụ : Giáo viên Đơn vị công tác: Trường Mầm Non Quảng Tâm SKKN thuộc môn: Môn Văn học NĂM HỌC 2012 - 2013 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học A. ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lý do chọn đề tài Để có nguồn nhân lực đáp ứng với nhu cầu phát triển của đất nước trong thời kì Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa ngành giáo dục nước nhà cũng đã xác định được mục tiêu giáo dục và không ngừng đổi mới đặc biệt là giáo dục mầm non, giáo dục mầm non là khâu đầu tiên trong trong hệ thống giáo dục quốc dân đặt nền tảng cho giáo dục và đào tạo con người trong tương lai. Khi sinh thời Bác Hồ kính yêu của chúng ta rất quan tâm đến mọi người nhất là các cháu thiếu niên nhi đồng.Bác chú trọng tới từng bữa ăn, giấc ngủ và sự phát triển của các cháu. Bác Hồ đã nói: “Trẻ thơ như búp trên cành Biết ăn, biết ngủ, biết học hành là ngoan” Đúng như bác Hồ đã nói trẻ ở tuổi mầm non thật đáng yêu, tâm hồn trẻ thơ ngây, trong sáng như 1 tờ giấy trắng, mọi hoạt động học tập và vui chơi trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non đều đem lại cho trẻ những điều kì diệu, bất ngờ mới lạ.Được khám phá thế giới xung quanh được học các kiến thức về Văn Hóa –Xã Hội sẽ giúp trẻ phát triển óc sáng tạo, nhân cách con người làm hành trang cho trẻ bước vào cuộc sống. “ Làm quen với văn học ” là một hoạt động không thể thiếu được đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non vì thông qua các hoạt động.Làm quen với văn học là loại hình nghệ thuật đặc sắc không thể thiếu được trong cuộc sống con người đặc biệt nó gần gũi với trẻ thơ đó củng là cách mở cửa ra sự hiệu biết cho trẻ. Văn học là chiếc cầu nối là phương tiện dẫn dắt trẻ từ khi lọt lòng mẹ đến lúc chập chững tập đi, tập nói, đến lúc trẻ biết đọc, biết viết đó ngôn ngữ trau chuốt của trẻ, ca dao, dân ca, chuyện kể, thơ…là tấm gương mẫu mực về lời ăn tiếng nói cho trẻ học tập, là phương tiện hình thành các phẩm chất đạo đức trong sáng ở trẻ.Biết kính trọng, biết yêu quý thiên nhiên, yêu quê hương Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 2 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học đất nước, bạn bè, người thân, biết làm việc tốt, biết giúp đỡ mọi người, biết phân biệt cái tốt, cái xấu, thật thà ngoan ngoãn Vốn từ và ngôn ngữ của trẻ phát triển mạch lạc, nói diễn cảm, nói đúng câu, đúng từ, đúng ngữ pháp.Thông qua hoạt động này trẻ tái tạo và sáng tạo thêm những tình tiết của tác phẩm một cách hồn nhiên phù hợp với tác phẩm thông qua trí tưởng tượng của trẻ, giúp trẻ đọc, kể, thuộc chuyện, thơ… Nhận thức được tầm quan trọng của môn học này.Là giáo viên mầm non trực tiếp làm công tác chăm sóc giáo dục trẻ tôi luôn suy nghĩ tìm ra “ Một số biện pháp nâng cao chất lương cho trẻ 3-4 tuổi làm quen với văn học”. Vì vậy tôi đã chọn nội dung trên làm bài sáng kiến kinh nghiệm trong năm học này. * Mục đích của đề tài Thực hiện đề tài này nhằm tìm ra phương pháp, biện pháp tốt nhất áp dụng vào tổ chức hoạt động nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với văn học nhằm trau dồi kiến thức, giáo dục trẻ góp phần phát triển trí tuệ cho trẻ phát triển toàn diện. II. Thực trạng về vấn đề nghiên cứu 1. Thực trạng * Về thuận lợi : Xã Quảng Tâm năm ở đông Bắc huyện Quảng Xương, địa phương là cầu nối giữa thị xã du lịch Sầm Sơn và thành phố thanh Hóa, có nhiều cơ quan, trường học đóng trên địa bàn thuận lợi cho nhân dân phát triển Kinh tế Văn hóa Xã Hội. Đây là điều kiện thuận lợi cho nhà trường trong việc huy động trẻ ra lớp và là điều kiện để nhà trường phát triển. Trường đặt ở trung tâm xã thuận tiện cho các bậc phụ huynh, học sinh đưa và đón trẻ.Lãnh đạo địa phương luôn quan tâm đến công tác giáo dục của địa phương do đó trường đã đạt chuẩn mức độ I, Đặc biệt là năm học này UBND Xã đã xây dưng thêm một khu trường 2 tầng gồm 6 phòng học khuôn Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 3 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học viên rộng lớn sân trường xanh, sạch, đẹp là điều kiện để trẻ được tìm hiểu và khám phá về thiên nhiên như: Cỏ, cây, hoa, lá…Địa phương nơi trường đóng có rất nhiều phong tục tập quán, ngành nghề khác nhaugiups cho trẻ làm quen với môi trường xã hội thuận lợi. Ban giám hiệu luôn quan tâm đến việc nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục và tạo mọi điều kiện để giáo viên thực hiện tốt nhiệm vụ được giao và đặc biệt BGH nhà trường thường xuyên tổ chức xây dựng giờ dạy mẫu cho giáo viên dự giờ, rút kinh nghiệm. Hàng năm nhà trường còn tổ chức các hội thi có phụ huynh tham gia nhằm tuyên truyền với phụ huynh về các chăm sóc giáo dục trẻ để phụ huynh yên tâm gửi con đến trường. Bên cạnh đó còn có sự đóng góp ủng hộ đáng kể của phụ huynh trong công tác xây dựng trường chăm lo đến công việc học tập, vui chơi sinh hoạt của con em mình, điều này có tác động rất lớn đến việc tổ chức hướng dẫn trẻ làm quen với văn học. Đặc điểm tình hình chung của lớp: Đầu năm học 2011 - 2012 Tôi được ban giám hiệu nhà trường phân công phụ trách nhóm lớp 3 - 4 tuổi. * Tổng số trẻ: 35 Cháu - Nam: 16 - Nữ: 19 100% số trẻ ăn ngủ bán trú tại trường.  Về Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi đó còn không ít những khó khăn đó là: Đồ dùng, đồ chơi của trẻ chưa được đa dạng và phong phú về chủng loại và màu sắc, tính khoa học chưa cao. Nhận thức của học sinh còn hạn chế và chưa đồng đều phần lớn là các cháu chưa qua nhà trẻ. Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến trẻ nên quá trình tổ chức các hoạt động cho trẻ còn gặp nhiều khó khăn. Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 4 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học Từ những thuận lợi, khó khăn trên qua nghiên cứu tìm tòi tôi đã tìm ra những biện pháp tối ưu để có hướng phát triển cho trẻ nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với văn học.Trước khi áp dụng các biện pháp tôi đã lập ra bảng khảo sát chất lượng đầu năm đối với trẻ kết quả như sau: BẢNG KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG NĂM HỌC 2011 – 2012 LỚP: Chồi 3.(3 - 4 tuổi) S TT Tốt NỘI DUNG Số trẻ Tỷ lệ % ĐÁNH GIÁ ĐẠT Trung Khá Bình Tỷ Số Số Tỷ lệ lệ trẻ trẻ % % CHƯA ĐẠT Số Tỷ lệ trẻ % Trẻ đọc thuộc thơ, 1 truyện, ca dao, dân 11 31,4 14 40 6 17 4 11,4 9 25,7 12 34,2 7 20 7 20 10 28,5 8 22,8 11 31,4 6 17 8 22,8 11 31,4 7 20 9 25,7 ca Trẻ đọc và kể diễn 2 3 4 cảm, rõ ràng, mạch lạc Phát triển ngôn ngữ, diễn đạt tốt Trẻ biết đóng vai theo các nhân vật Qua bảng khảo sát tôi thấy chất lượng trên trẻ chưa cao, đa số trẻ còn thụ động khi tiếp thu kiến thức, trẻ chưa bộc lộ rõ tính ham hiểu biết, chưa mạnh dạn tự tin trong các hoạt động, chưa phát huy được tính tính cực ở trẻ, chưa thể hiện được tình cảm, cảm xúc của mình qua các vai diễn.Vì thế chất lượng của môn học chưa cao. Từ kết quả nói trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra các phương pháp, biện pháp để vận dụng vào các đề tài của môn học nhằm truyền thụ kiến thức cho trẻ Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 5 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học một cách đầy đủ, khoa học, giúp trẻ có vốn tri thức nhất định, đồng thời giáo dục trẻ tình yêu thiên nhiên, yêu con người, yêu cuộc sống tạo cho trẻ niềm yêu say mê hứng thú khi học môn học này. 2.Kết quả Những năm gần đây nền giáo dục nước nhà ngày càng được đổi mới và không ngưng phát triển ngành học mầm non củng từng bước đổi mới về nội dung, phương pháp hình thức tổ chức và đến nay là năm thứ…… Thực hiện chương trình mầm non mới đạt hiệu quả giáo dục nâng lên rõ rệt, song việc vận dung vào thực tế vẫn còn nhiều bất cập. Bản thân tôi là giáo viên mầm non trực tiếp làm công tác chăm sóc giáo dục trẻ, luôn gần gũi, yêu thương và gắn bó với trẻ, Tôi nghĩ mình phải làm gì đó để hoàn thành tốt nhiệm vụ của người giáo viên, phải làm gì để góp phần nhỏ bé của mình vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trẻ trong hoạt động giáo dục chung và hoạt động:“nâng cao chất lượng cho trẻ 3-4 tuổi làm quen với văn học” nói riêng. Việc hướng dẫn trẻ làm quen với văn học là một trong những hoạt động giúp trẻ hình thành các phẩm chất đạo đức trong sáng tốt đẹp, những cảm xúc thẫm mỹ, phát triển trí tưởng tượng, hiểu biết như lòng kính trọng, yêu thương, gần gủi, giúp đỡ những người thân xung quanh trẻ như Ông bà, bố mẹ, anh chị… Thông qua hoạt động này trẻ làm tái tạo và sáng tạo thêm những tình tiết của tác phẩm một cách hồn nhiên phù hợp với nội dung của tác phẩm thông qua sự hiểu biết, trí tưởng tưởng của trẻ.Từ đó trẻ tích lũy được kinh nghiệm sống làm cơ sở để trẻ lĩnh hội các nội dung giáo dục của các hoạt động vui chơi, lao động, học tập … Có thể nói rằng tác phẩm văn học thúc đẩy sự phát triển trí tuệ của trẻ đó là khả năng chú ý, ghi nhớ có chủ định, khả năng tư duy, biết vận dụng các tác phẩm văn học vào trong cuộc sống.Thông qua các câu ca dao, dân ca, thơ, chuyện trẻ phát triển ngông ngữ, trẻ nói rõ ràng, mạch lạc hơn…. Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 6 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học Qua văn học tình yêu quê hương đất nước ở trẻ được hình thành, lòng tự hào dân tộc đươc nảy nở, trẻ bết yêu quý lãnh tu, yêu con người, yêu cô giáo, yêu bạn bè… Nhờ có văn học thông qua các câu chuyện, thơ, các câu ca dao, dân ca đã đưa trẻ đến với thế giới của cái đẹp, cái tốt một cách phong phú, hấp dẫn và thú vị. Qua bảng khảo sát tôi thấy chất lượng trên trẻ chưa cao, đa số trẻ còn thụ động khi tiếp thu kiến thức, trẻ chưa bộc lộ rõ tính ham hiểu biết, chưa mạnh dạn tự tin trong các hoạt động, chưa phát huy được tính tính cực ở trẻ, chưa thể hiện được tình cảm, cảm xúc của mình qua các vai diễn.Vì thế chất lượng của môn học chưa cao. Từ kết quả nói trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra các phương pháp, biện pháp để vận dụng vào các đề tài của môn học nhằm truyền thụ kiến thức cho trẻ một cách đầy đủ, khoa học, giúp trẻ có vốn tri thức nhất định, đồng thời giáo dục trẻ tình yêu thiên nhiên, yêu con người, yêu cuộc sống tạo cho trẻ niềm yêu say mê hứng thú khi học môn học này. Chính vì vậy các tác phẩm làm quen với văn học không thể thiếu được trong chương trình chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non. Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 7 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học B.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. Các giải pháp thực hiện - Để tiết học đạt kết quả cao thì trước hết người giáo viên phải xác định rõ mục đích – yêu cầu của tác phẩm và phải thuộc tác phẩm. Từ đó đưa ra nội dung giáo dục phù hợp với cốt truyện, phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Bên cạnh đó giáo viên phải chú ý đến giọng kể của mình, kể diễn cảm, đúng ngữ điệu của từng nhân vật trong truyện, thể hiện nét mặt cử chỉ, tư thế phù hợp với diễn biến của câu truyện thì mới thu hút sự chú ý của trẻ. Giọng đọc, giọng kể của cô nhịp nhàng, đúng nhịp điệu sẽ giúp trẻ hiểu sâu sắc hơn về nội dung bài thơ, câu truyện và khả năng cảm thụ văn học của trẻ cũng được nâng cao. - Muốn cho trẻ làm quen với một tác phẩm văn học ( dù là một câu chuyện hay một bài thơ) thì người giáo viên phải luôn dành thời gian để đọc tác phẩm nhiều lần. Vì vậy khi tôi dạy về văn học, tôi tin rằng mình cũng đã phần nào góp phần nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của trẻ. 1. Nắm bắt hoạt động tâm sinh lý của trẻ: Như chúng ta đã biết đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi này là giai đoạn thay đổi hoạt động chủ đạo, tư duy của trẻ là trực quan hành động còn tư duy trừu tượng chưa phát triển, trẻ dễ nhớ nhưng củng dễ quên, hơn nữa trẻ phát âm chưa chuẩn ( Trẻ nông thôn tiếng địa phương còn nhiều ), đa số trẻ còn nhút nhát. Bởi vậy cô giáo phải luôn gần gũi, động viên, gợi mở, lôi cuốn trẻ vào với các hoạt động. Ví dụ: Cháu nói chưa rõ, nói ngọng, nói lắp tôi xếp ngồi cạnh cháu nói rõ, nói đúng và nhắc trẻ giúp đỡ bạn. Tôi thường quan tâm tới những cháu đó nhiều hơn, động viên giúp đỡ kịp thời hoặc những cháu nhút nhát, không chịu hoạt động nói nhỏ, nói ít thì xếp cháu đó ngồi với những cháu nhah nhẹn thích hoạt động đồng thời động viên khích lệ trẻ.Như vậy sẽ rút ngắn và dần dần xóa khoảng cách về tâm sinh lý giữa các trẻ trong lớp, hầu như trẻ đã có sự hòa đồng và tự nhiên khi giao Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 8 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học tiếp với nhau cùng nhau tham gia các hoạt động một cách hứng thú và sôi nổi, đoàn kết hơn. 2. Xây dựng nề nếp thói quen trong các hoạt động: Ngay từ đầu năm tôi đã chú trọng đến việc xây dựng nề nếp thói quen trong giờ học cho trẻ, không nói chuyện riêng, không đùa nghịch trong giờ học, biết giơ tay phát biểu ý kiến, biết thưa cô khi trả lời câu hỏi của cô, có như thế mới tâp trung được sự chú ý của trẻ. Trẻ hứng thú tìm tòi khám phá những đề tài mà cô đưa ra một cách tích cực. trong quá trình hướng dẫn tôi luôn quan tâm tới những trẻ nhút nhát, thường xuyên gần gũi tạo cho trẻcamr giác tự tin vui vẻ khi phát biểu ý kiến…Vì vậy chỉ trong thời gian ngắn trẻ đã ngoan hẳn và tiếp thu bài nhanh hơn . Ví dụ: Trong khi cho trẻ tìm hiểu về một đối tượng nào đó việc tổ chức giờ học trong lớp trước hết tôi cho trẻ ngồi vào chiếu theo tổ nhắc trẻ không nói chuyện riêng, không đùa nghịch trong giờ học khi muốn phát biểu ý kiến phải xin phép cô ( Con thưa cô..) và thực hiên theo yêu cầu của cô. * Tạo môi trường cho trẻ hoạt động ( Trong lớp, ngoài sân ) Việc chuẩn bị môi trường cho trẻ hoạt động là rất cần thiết.Tôi luôn vận dụng diện tích phòng học và sắp xếp tạo môi trường hoạt động hấp dẫn đối với trẻ, phong phú về đồ dùng đồ chơi, cách sắp xếp trang trí gọn gàng, đẹp, phù hợp với trẻ kích thích trẻ yêu thích môn học. Ví dụ: với đề tài: “phương tiện giao thông”tôi đã chuẩn bị trang trí lớp theo chủ đề giao thông đông thời chuẩn bị tranh ảnh, các phương tiện giao thông bằng nhựa… * Dạy trẻ sử dụng nhân vật phù hợp với ngôn ngữ lời kể chuyện: Bên cạnh một môi trường hoạt động với đầy đủ các loại đồ dùng trực quan đa dạng, phong phú, thu hút sự hứng thú tham gia kể chuyện của trẻ thì chúng ta còn dạy trẻ cách sử dụng nhân vật phù hợp với ngôn ngữ, lời kể. Khi dạy trẻ tôi đã chuẩn bị cho trẻ những tập truyện tranh sưu tầm bằng cách đọc, kể cho trẻ nghe ở các giờ hơi hàng ngày.Đây là hình thức cho Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 9 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học trẻ làm quem với tác phẩm văn học, là cơ sở cho trẻ có kiến thức vững vàng khi thực hiện kể chuyện. Qua cách làm quen như vậy trẻ biết đánh giá, nhận xét về đặc điểm tính cách của các nhân vật thông qua ngôn ngữ nói của mình. Ví dụ: Bà tiên, Ông bụt tốt bụng, phù thủy thì độc ác, sói già gian ác, cô tấm xinh đẹp, đáng yêu… Bên cạnh đó tôi còn định hướng cho trẻ quan sát các tranh chuyện, cho trẻ xem qua đĩa hình các câu chuyện. Đông thời kết hợp tri giác với đàm thoại của cô và trẻ, giúp trẻ nhận xét đánh giá nội dung truyện một cách chính xác và nói lên ý tưởng của mình qua sự nhận thức. * Biện pháp kết hợp giữa gia đình và nhà trường Gia đình cũng là mmoi trường quan trọng để hoàn thiện toàn diện nhân cách cho trẻ. Chính vì thế đối với tác phẩm thơ tôi cũng thường xuyên phối hợp với phụ huynh để cùng nhà trường có biện pháp phù hợp để tác phẩm thơ đến với trẻ dể dàng và in sâu vào tâm trí của trẻ. Hình thức phối hợp với phụ huynh như sau : - Mỗi thang tôi có kế hoạch mời phụ huynh đến dự giời văn học 3-4 tiết để từ đó trao đổi với phụ huynh tình hình học tập của trẻ. Cung cấp thêm cho phụ huynh những biện pháp giáo dục trẻ để từ đó nắm được trình tự hướng dẫn trẻ rèn luyện ở nhà đồng thời tuyên truyền phụ huynh mua sắm đầy đủ đồ dùng cho trẻ học thơ ở nhà. - Hình thức tuyên truyền ở bảng tuyên truyền với phụ huynh cũng rất quan trọng giúp phụ huynh nắm bắt được chương trình học, các mục đích, yêu cầu của đề tài một cách tường xuyên. II. Các biện pháp tổ chức để thực hiện 1. Hình thức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học : - Để hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dù là thơ hay truyện. Muốn đạt kết quả cao thì việc đầu tiên giáo viên phải chuẩn bị tốt đồ dùng dạy học, đồ dùng đẹp hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý của trẻ. Trước đây Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 10 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học giáo viên thường sử dụng tranh minh hoạ làm đồ dùng chính trong hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Song với hình thức đổi mới hiện nay, thời đại CNTT nên việc ứng dụng CNTT vào bài giảng mang lại kết quả rất cao.Biện pháp này luôn gây sự chú ý, tò mò cho trẻ . Vì vậy giáo viên nên đưa CNTT vào giảng dạy để mang lại kết quả cao. * Đơn giản là các hình ảnh đưa lên máy sử dụng các hiệu ứng, màu sắc phù hợp cũng đã gây sự chú ý của trẻ. * Những giáo viên có khả năng sử dụng máy tính thành thạo hơn họ có thể chuyển các bức tranh có sẵn của bài thơ, câu chuyện thành đoạn phim hoạt hình, hay ta có thể đưa đoạn phim quay sẵn phù hợp với nội dung như thế rất thu hút và gây hưng thú hơn cho trẻ. - Với câu chuyện “Cáo, Thỏ và Gà Trống” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt hình về nội dung câu chuyện, ngoài ra tôi còn làm đoạn phim về các con vật kết hợp với nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ dễ nhớ nội dung truyện và thấy được nét đặc trưng của các nhân vật. * Sử dụng nghệ thuật múa rối: - Việc sử dụng rối trong tiết học gây được sự chú ý, tò mò của trẻ tạo điều kiện cho trẻ tiếp cận với nghệ thuật múa rối, một môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc. - Với câu truyện “Chú thỏ thông minh” tôi sử dụng mô hình sân khấu là một khu đầm lầy nhỏ, có hoa, cỏ, cây….. nhân vật trong truyện được cách Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 11 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học điệu hoá, thỏ mặc quần áo, di bằng 2 chân… Khi tôi dạy, tôi dùng cánh tay lồng vào con rối, điều khiển con rối bằng ba ngón tay: ngón cái, trỏ, giữa sao cho những cử chỉ phù hợp với lời thoại trong truyện… Nhờ việc sử dụng nghệ thuật rối trong tiết học mà số trẻ có khả năng cảm thụ tác phẩm văn học đạt cao, đa số trẻ nhớ được nội dung câu truyện, lời thoại của các nhân vật trong truyện và qua đó trẻ biết nhận xét đánh giá tính cách của nhân vật trong truyện như ai là người xấu? Ai là người tốt. Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 12 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học * Trò chơi đóng kịch: - Là hoạt động giúp trẻ phát triển trí nhớ và giáo dục trẻ tinh thần tập thể. Qua hoạt động đóng kịch trẻ truyền đạt lại nội dung câu truyện, làm sống lại tâm trạng, hành động ngôn ngữ hội thoại của các nhân vật trong truyện, đồng thời trẻ biết thể hiện tình cảm và đánh giá các nhân vật trong truyện. Khi đóng kịch trẻ dễ dàng nắm được nội dung, ý nghĩa của tác phẩm, nắm được tính liên tục của câu truyện, điều này góp phần đẩy mạnh sự phát triển tư duy, cảm thụ tác phẩm một cách sâu sắc ở trẻ. Để đạt được điều đó thì trước khi cho trẻ đóng kịch giáo viên phải cho trẻ ôn lại nội dung câu truyện và đàm thoại với trẻ về nội dung. Giúp trẻ hiểu sâu hơn về nội dung truyện và lời thoại của các nhân vật trong truyện. Để từ đó trẻ biết thể hiện những sắc thái khác nhau về ngữ điệu, tính cách tâm trạng của các nhân vật trong truyện. Nhằm giúp trẻ phân biệt được giọng điệu lời nói của các nhân vật. Qua đó trẻ khắc hoạ được tính cách nhân vật.Để trẻ nhớ được ngôn ngữ, lời thoại của các nhân vật trong truyện để đóng kịch thì trước hết cho trẻ nhắc lại lời thoại của nhân vật sau đó cho trẻ đóng vai theo tổ hoặc nhóm. Ví dụ trong truyện “Chú dê đen” cho tổ 1 làm dê trắng, tổ 2 làm dê đen, tổ 3 làm cho sói để trẻ tự thể hiện hành động, điệu bộ của nhân vật cho quen và thành thạo. Sau đó phân vai cho từng trẻ theo vai của các nhân vật trong truyện và cho trẻ nhắc lại lời thoại của nhân vật trong truyện mà trẻ sẽ đóng. Lúc này cô giáo là người dẫn truyện và trẻ tự diễn theo nội dung câu truyện. Khi trẻ diễn xong lên cho trẻ tự nhận xét Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 13 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học về vai diễn của mình, của bạn, từ đó trẻ xác định được thái độ của trẻ đối với nhân vật trong truyện là yêu hay ghét. Trò chơi đóng kịch thực sự giúp trẻ cảm nhận tác phẩm văn học một cách sâu sắc và để đạt được điều đó thì việc trang trí sân khấu và hoá trang cho trẻ rất quan trong, với câu truyện “3 chú Lợn” tôi làm sân khấu có màn che, rồi trang trí cảnh phù hợp với câu truyện. Bên cạnh việc làm mô hình sân khấu thì việc hoá trang cho trẻ đóng kịch cũng rất cần thiết. Với nhân vật “3 chú Lợn” tôi cho trẻ mặc mặt nạ hình con lợn, bao tay và giầy hình chân con lợn và áo quần màu sắc khác nhau phù hợp với tính cách của từng nhân vật. Việc hoá trang và bố trí sân khấu phù hợp, trang phục đẹp sẽ giúp trẻ tự tin khi nhập vai tạo cho trẻ hứng thú hơn với từng vở diễn. * Nắm bắt hoạt động tâm sinh lý của trẻ: Như chúng ta đã biết đặc điểm tâm sinh lý của trẻ ở lứa tuổi này là giai đoạn thay đổi hoạt động chủ đạo, tư duy của trẻ là trực quan hành động còn tư duy trừu tượng chưa phát triển, trẻ dễ nhớ nhưng củng dễ quên, hơn nữa trẻ phát âm chưa chuẩn ( Trẻ nông thôn tiếng địa phương còn nhiều ), đa số trẻ còn nhút nhát. Bởi vậy cô giáo phải luôn gần gũi, động viên, gợi mở, lôi cuốn trẻ vào với các hoạt động. Ví dụ: Cháu nói chưa rõ, nói ngọng, nói lắp tôi xếp ngồi cạnh cháu nói rõ, nói đúng và nhắc trẻ giúp đỡ bạn. Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 14 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học Tôi thường quan tâm tới những cháu đó nhiều hơn, động viên giúp đỡ kịp thời hoặc những cháu nhút nhát, không chịu hoạt động nói nhỏ, nói ít thì xếp cháu đó ngồi với những cháu nhah nhẹn thích hoạt động đồng thời động viên khích lệ trẻ.Như vậy sẽ rút ngắn và dần dần xóa khoảng cách về tâm sinh lý giữa các trẻ trong lớp, hầu như trẻ đã có sự hòa đồng và tự nhiên khi giao tiếp với nhau cùng nhau tham gia các hoạt động một cách hứng thú và sôi nổi, đoàn kết hơn. * Tạo môi trường cho trẻ hoạt động ( Trong lớp, ngoài sân ) Việc chuẩn bị môi trường cho trẻ hoạt động là rất cần thiết.Tôi luôn vận dụng diện tích phòng học và sắp xếp tạo môi trường hoạt động hấp dẫn đối với trẻ, phong phú về đồ dùng đồ chơi, cách sắp xếp trang trí gọn gàng, đẹp, phù hợp với trẻ kích thích trẻ yêu thích môn học. Ví dụ: với đề tài: “phương tiện giao thông”tôi đã chuẩn bị trang trí lớp theo chủ đề giao thông đông thời chuẩn bị tranh ảnh, các phương tiện giao thông bằng nhựa… * Dạy trẻ sử dụng nhân vật phù hợp với ngôn ngữ lời kể chuyện: Bên cạnh một môi trường hoạt động với đầy đủ các loại đồ dùng trực quan đa dạng, phong phú, thu hút sự hứng thú tham gia kể chuyện của trẻ thì chúng ta còn dạy trẻ cách sử dụng nhân vật phù hợp với ngôn ngữ, lời kể. Khi dạy trẻ tôi đã chuẩn bị cho trẻ những tập truyện tranh sưu tầm bằng cách đọc, kể cho trẻ nghe ở các giờ hơi hàng ngày.Đây là hình thức cho trẻ làm quem với tác phẩm văn học, là cơ sở cho trẻ có kiến thức vững vàng khi thực hiện kể chuyện. Qua cách làm quen như vậy trẻ biết đánh giá, nhận xét về đặc điểm tính cách của các nhân vật thông qua ngôn ngữ nói của mình. Ví dụ: Bà tiên, Ông bụt tốt bụng, phù thủy thì độc ác, sói già gian ác, cô tấm xinh đẹp, đáng yêu… Bên cạnh đó tôi còn định hướng cho trẻ quan sát các tranh chuyện, cho trẻ xem qua đĩa hình các câu chuyện. Đông thời kết hợp tri giác với đàm Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 15 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học thoại của cô và trẻ, giúp trẻ nhận xét đánh giá nội dung truyện một cách chính xác và nói lên ý tưởng của mình qua sự nhận thức. * Biện pháp kết hợp giữa gia đình và nhà trường Gia đình cũng là mmoi trường quan trọng để hoàn thiện toàn diện nhân cách cho trẻ. Chính vì thế đối với tác phẩm thơ tôi cũng thường xuyên phối hợp với phụ huynh để cùng nhà trường có biện pháp phù hợp để tác phẩm thơ đến với trẻ dể dàng và in sâu vào tâm trí của trẻ. Hình thức phối hợp với phụ huynh như sau : - Mỗi thang tôi có kế hoạch mời phụ huynh đến dự giời văn học 3-4 tiết để từ đó trao đổi với phụ huynh tình hình học tập của trẻ. Cung cấp thêm cho phụ huynh những biện pháp giáo dục trẻ để từ đó nắm được trình tự hướng dẫn trẻ rèn luyện ở nhà đồng thời tuyên truyền phụ huynh mua sắm đầy đủ đồ dùng cho trẻ học thơ ở nhà. - Hình thức tuyên truyền ở bảng tuyên truyền với phụ huynh cũng rất quan trọng giúp phụ huynh nắm bắt được chương trình học, các mục đích, yêu cầu của đề tài một cách tường xuyên. * Đổi mới cách sử dụng đồ chơi : Đồ dùng, đồ chơi cũng góp phần quan trọng trong giảng dạy bộ môn văn học, đồ dùng, đồ chơi trong khi dạy phải đẹp, khoa học, an toàn và cần phải sử dụng đúng lúc, đúng chỗ, linh hoạt và sáng tạo khi sử dụng đó là yếu tố quyết định việc giảng dạy có hiệu quả, thu hút trẻ vào tiết học hơn. VD : Bài thơ “ Em yêu nhà em “ của nhà thơ Đoàn Thị Lam Luyến. - Cô đọc diễn cảm - Lần 2 đọc kết hợp Cần sử dụng chim sẻ, gà mái, cây chuối mập, ngô bắp ... làm bằng bìa có sự dịch chuyển. Ngôi nhà bằng mô hình cố định vẽ thêm ao, hồ ... Ngoài tiết học tôi còn tổ chức ôn luyện các bài đã học dưới hình thức vui chơi và biểu diễn văn nghệ bằng cách dăng phông cho trẻ lên hát ( những bài thơ được phổ nhạc ), ngâm thơ ... Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 16 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học * Giảng từ khó: Việc giảng từ khó cũng quan trọng cô cần dùng lời kết hợp trực quan để giảng, lời giảng phải ngắn gọn, dể hiểu và chính xác. VD;Trong bài thơ . “Thăm nhà bà” của tác giả Như Mạo có từ “ lật đật” có nghĩa là các chú gà mẹ và gà con chạy vội vàng, nhanh đến khi nghe bé gọi. Từ “ Mãi miết” có nghĩa là những chú gà siêng năng nhặt thóc không hề ngẩng đầu lên + Hay trong bài thơ “ Chú giải phóng quân” của cẩm thơ có từ “ mũ tai bèo “ có nghĩa là mũ vải, vành hơi rộng.” Từ “ tiền tuyến “ là nơi các chú chiến đấu chống mỹ, là nơi đánh giặc... Ngoài phần thực hiện của cô một điều quan trọng nửa phụ thuộc vào trẻ, trong một tiết học trẻ phải có tư thế tác phong mạnh dạn hồn nhiên, thể hiện cảm xúc của mình với bài thơ, lam quen cách diển đạt mạch lạc, biểu cảm.Để từ đó cô phát hiện ra, làm phát triển năng khiếu của trẻ muốn thế cần phải tổ chức hoạt động văn học bằng nhiều cachsnh] cho trẻ chọn tranh theo ý thích và hỏi trẻ đó là tranh của bài thơ nao đẵ học. VD: Cho trẻ chọn tranh vẽ của bai thơ “ Trăng Sáng” Tác giả Nhược Thủy –Phương Hoa. Cô hỏi trẻ đó là tranh minh họa cho baì thơ gì ? khuyến khích trẻ đọc diễn cảm bài thơ đó cho cô và cả lớp cùng nghe.Ngoài ra để gây ấn tượng sâu đậm hơn về tác phẩm, cô nên gợi cho trẻ vẽ minh họa nội dung bài thơ theo cách đơn giản nhất. 2. Thực hiện trên một tiết dạy: Ví dụ: Khi thực hiện đề tài: phát triển ngôn ngữ: Văn học: “ Đôi bạn tốt” chủ điểm thế giới động vật Đối tượng mẫu giáo bé. Ngoài mục đích yêu cầu của bài tôi đã chuẩn bị va tiến hành như sau: Tranh vẽ minh họa câu chuyện, sa bàn, mỗi trẻ một mũ gà con, vịt con. Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 17 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học Bài hát câu thơ …về các con vật . Tiến hành: + HĐ1:ổn định tổ chức, gây hứng thú Cô cho trẻ hát bài :“Một con vịt” Đàm thoại với trẻ về bài hát và hỏi trẻ + HĐ2: Nội dung bài mới. Giới thiệu chuyện: Đôi bạn tốt * Cô kể lần 1: Hỏi trẻ tên câu chuyện, tên tác giả * Cô kể lần 2: kết hợp tranh minh họa. Giảng nội dung.. Đọc trích dẫn, đàm thoại.. Giáo dục trẻ biết chăm sóc, bảo vệ, các con vật bết giúp đỡ nhau khi hoạn nan.. * Cô kể lần 3 bằng sa bàn + HĐ3: Dạy trẻ kể chuyện Cô kể từng đoạn một cho trẻ kể cùng Cô mời một số trẻ lên kể cùng cô. - Cho trẻ đóng kịch và kết thúc buổi học cô giáo dục trẻ * Tổ chức cho trẻ làm quen với văn học thông qua các môn học khác * Âm nhạc: Là môn bổ trợ cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dễ gây ấn tượng cho người xem, vì thế tôi cho trẻ thuộc bài hát : “ Trời nắng, trời mưa”. “Đố biết con gì”, “một con vịt”….giúp trẻ khi kể chuyện về con vật nào trẻ có thể hát về các con vật đó pù hợp với nội dung câu chuyện. * Trò chơi: Là hình thức chuyển tiếp giữa các lần kể hay thay cho phần củng cố câu chuyện mà các tiết dạy thường áp dụng.tôi cho trẻ chơi một số trò chơi ở dạng động như trò chơi: trời nắng, trời mưa, mèo và chim sẻ, cáo và thỏ… Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 18 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học Việc tích hợp môn học khác, cả trò chơi vào cho trẻ kể chuyện, đọc thơ là việc cung cấp thêm một số kiến thức bổ trợ cho câu chuyện sinh động hơn.Ở lứa tuổi này tâm lý trẻ thường mau nhớ, chóng quên.Vì vậy vào giờ đón trả trẻ tôi cho trẻ vào góc văn học để hướng dẫn trẻ kiến thức mới và củng cố kiến thức cũ.Đây là hình thức cho trẻ trãi nghiệm những gì mình có sẵn cà học tập ở cô và bạn bè, trẻ cảm thấy thoải mái tự tin Trong việc tích hợp môn học khác vào cô giáo cần phải linh hoạt lựa chon nội dung sao cho phù hợp với câu chuyện. Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 19 Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 - 4 Làm Quen với văn học C. KẾT LUẬN 1. Kết quả nghiên cứu: Qua thực hiện các biện pháp trên, lớp tôi đã thu được một số kết quả rất tốt. Đến nay, bộ môn văn học được các cháu rất yêu thích, các cháu đã biết nội dung các bài thơ, câu chuyên tôi đã dạy trẻ và đa số trẻ đều đọc thuộc thơ, chuyện, biết cách nhập vai cùng nhân vật thể hiện được giọng đọc, giọng kể của bài thơ, câu chuyện BẢNG KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG NĂM HỌC 2012 – 2013 LỚP: Chồi 3.(3 - 4 tuổi) S T NỘI DUNG Số T Tốt Tỷ trẻ 1 2 Trẻ đọc thuộc thơ, truyện, ca dao, dân ca Trẻ đọc và kể diễn cảm, rõ ràng, mạch lạc 3 Phát triển ngôn ngữ, diễn đạt tốt 4 Trẻ biết đóng vai theo các nhân vật 21 lệ % ĐÁNH GIÁ ĐẠT Khá TB Tỷ Tỷ Số Số lệ lệ trẻ trẻ % % 60 10 28,6 24 68,6 25 71,4 23 65,7 CHƯA ĐẠT Tỷ Số lệ trẻ % 4 11,4 0 0 9 25,7 2 5,7 0 0 7 20 8 22,9 3 8, 6 4 11,4 0 0 0 0 So với đầu năm học số cháu khá giỏi tăng lên rõ rệt đã không còn cháu chưa đạt. Các cháu đã biết nề nếp ngồi học đúng tư thế, biết các kĩ năng cơ bản cách nói mạch lạc, ngắn gọn, rõ ràng trẻ diễn đạt được những điều muốn nói. Qua các giờ dạy như vật đã giúp tôi cách làm đồ dùng, đồ chơi nhanh hơn, đẹp hơn phù hợp với đề tài. Phụ huynh đã hiểu hơn về nghành học mầm non, quan tâm co trẻ đi học thường xuyên, trao đổi cùng cô giáo dạy cho trẻ đạt kết quả cao. 2. Bài học kinh nghiệm : Nguyễn Thị Thu (Mẫu giáo 3 - 4 tuổi) 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan