Tài liệu Một số biện pháp chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm

LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lý do chọn đề tài Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống quốc dân. Giáo dục Mầm non thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ 6 tháng tuổi đến sáu tuổi. Mục tiêu của giáo dục Mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách. Đội ngũ giáo viên là nhân tố quyết định chất lượng giáo dục. Nhiệm vụ năm học 2018 – 2019 của ngành học mầm non là tiếp tục thực hiện ngày càng có chất lượng chương trình giáo dục mầm non, tổ chức tốt các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Để nâng cao chất lượng giáo dục thì trước hết: Chúng ta phải nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên giỏi về chuyên môn, vững vàng về nghiệp vụ, có phẩm chất đạo đức tốt, có phong cách tự tin gần gũi trẻ. Biết ứng dụng công nghệ thông tin và khai thác những thông tin trên mạng để áp dụng vào các hoạt động thiết thực một cách hợp lý và mang tính giáo dục cao. Biết phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để nuôi dưỡng chăm sóc giáo dục trẻ. Tăng cường tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Tại trường Mầm non nơi tôi công tác. Đội ngũ giáo viên nắm bắt được chương trình giáo dục mầm non mới về lý thuyết nhưng việc soạn giảng còn lúng túng, trong cách lựa chọn các hoạt động sao cho trẻ được tích cực hứng thú, chưa có kinh nghiệm thực tế trong việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Đa số còn dạy trẻ theo hướng lấy giáo viên làm trung tâm, cô hướng dẫn nhiều, nói nhiều, trẻ ít được thực hành, trao đổi, một phần cũng do đồ dùng đồ chơi ít, chưa đầy đủ để trẻ hoạt động. Để tháo gỡ khó khăn này, tôi đã bồi dưỡng lại cho các giáo viên trong nhà trường về phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và cách lập kế hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vì theo Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền: “Chương trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ.” 1 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 Đây là bài học kinh nghiệm đối với giáo viên Trường mầm non nơi tôi công tác khi tổ chức cho các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Cách tổ chức này là điều còn mới mẻ đối với đội ngũ giáo viên của trường. Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài “Một số biện pháp chỉ đạo xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.” II. Mục đích nghiên cứu: - Tìm ra những biện pháp để giúp giáo viên biết cách tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. - Rút ra bài học kinh nghiệm về cách lập kế hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm III. Đối tượng - Phạm vi nghiên cứu: - Tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. - Tất cả các giáo viên Trường mầm non nơi tôi công tác IV. Phương pháp nghiên cứu: + Phương pháp nghiên cứu lý thuyết + Phương pháp nghiên cứu thực tiễn V. Thời gian nghiên cứu: + Từ tháng 9/2018 đến tháng 5/2019 năm học 2018 - 2019 2 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ: I. Cơ sở lý luận: Trong lí luận dạy học có những quan niệm khác nhau về vai trò của giáo viên và vai trò của học sinh, nhưng chung lại có hai hướng: hoạt động lấy giáo viên làm trung tâm hoặc hoạt động lấy học sinh làm trung tâm. Những năm gần đây các tài liệu giáo dục và dạy học ở nước ngoài và trong nước thường nói tới việc cần thiết phải chuyển từ dạy học lấy giáo viên làm trung tâm sang dạy học lấy học sinh làm trung tâm. Đây là một xu hướng tất yếu có lí do lịch sử. Trong lịch sử giáo dục, ở thời kì chưa hình thành tổ chức nhà trường, một giáo viên thường dạy cho một nhóm nhỏ học sinh, có thể chênh lệch nhau khá nhiều về lứa tuổi và trình độ. Chẳng hạn thầy đồ Nho ở nước ta thời kì phong kiến dạy trong cùng một lớp từ đứa trẻ mới bắt đầu học Tam tự kinh đến môn sinh đi thi tú tài cử nhân, trong kiểu dạy học này, người thầy bắt buộc phải coi trọng trình độ, năng lực, tính cách của mỗi học trò và cũng có điều kiện để thực hiện cách dạy thích hợp với mỗi học sinh, vai trò chủ động tích cực của người học được đề cao, tuy nhiên năng suất dạy học quá thấp. Từ khi xuất hiện tổ chức nhà trường với những lớp học có nhiều học sinh cùng lứa tuổi và trình độ tương đối đồng đều thì giáo viên khó có điều kiện chăm lo cho từng học sinh, giảng dạy cặn kẽ cho từng em. Giáo viên quan tâm trước hết đến việc hoàn thành trách nhiệm của mình là truyền đạt cho hết nội dung quy định trong chương trình, cố gắng làm cho mọi học sinh hiểu và nhớ những lời cô giảng. Cũng từ đó hình thành kiểu học thụ động, thiên về ghi nhớ, ít chịu suy nghĩ. Để khắc phục tình trạng đó, người ta thấy cần phát huy tính tích cực chủ động học tập của học sinh, quan tâm đến nhu cầu khả năng của mỗi cá nhân trẻ trong tập thể lớp. Các phương pháp “Dạy học tích cực”, “Lấy người học làm trung tâm” đã ra đời trong bối cảnh đó. Nhìn theo quan điểm lịch sử, thì đây là sự trả lại vị trí vốn có từ thủa ban đầu cho người học. Trong quá trình giáo dục - dạy học, người học vừa là đối tượng vừa là chủ thể. Thông qua quá trình dạy học dưới sự chỉ đạo của Giáo viên, người học phải tích cực chủ động cải biến chính mình, không ai làm thay cho mình được. 3 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 Tại trường mầm non nơi tôi công tác, căn cứ Kế hoạch nhiệm vụ năm học: 2018-2019 của trường; Chương trình giáo dục Mầm non theo Thông tư 28/2016/TT-BGDĐT sửa đổi Chương trình giáo dục mầm non kèm theo 17/2009/TT-BGDĐT Ở lứa tuổi Mầm non: Hoạt động chủ đạo của trẻ “Chơi mà học, học mà chơi” thông qua các hoạt động đa dạng phong phú mà trẻ lĩnh hội kiến thức trong cuộc sống xung quanh trẻ. Tùy thuộc vào từng lứa tuổi, kinh nghiệm sống của từng đứa trẻ và điều kiệnthực tế ở lớp mà giáo viên lựa chọn chủ đề, đề tài cho phù hợp, phát huy tính tích cực ở từng đứa trẻ qua các hoạt động nhằm giáo dục trẻ phát triển toàn diện. Chương trình giáo dục mầm non mới là lấy trẻ làm trung tâm, tạo điều kiện cho mỗi đứa trẻ được hoạt động tích cực phù hợp với sự phát triển của bản thân trẻ, đáp ứng tối đa nhu cầu và hứng thú của trẻ trong quá trình giáo dục. Thực tế cho thấy việc tổ chức các hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm đã tạo ra một không gian mở cho trẻ, khuyến khích trẻ phát triển tư duy và phương pháp giải quyết vấn đề. Nếu trẻ được tạo nhiều cơ hội tự tham gia trải nghiệm khám phá, thì như vậy trẻ đã có thể được phát triển tư duy sáng tạo, giúp trẻ có nhiều cơ hội phát triển ngôn ngữ, tình cảm xã hội, phát triển thẩm mỹ, thể chất, phát triển nhận thức. Những lợi ích đó có liên hệ trực tiếp với phương pháp dạy của các giáo viên, đó chính là cách tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. II.Thực trạng: Trường Mầm non nơi tôi công tác nằm trên địa bàn xã thuần nông của huyện Mỹ Đức, ctrường có diện tích rộng 5702m2 chia làm 2 điểm trường, với 22 phòng học và các phòng chức năng như nghệ thuật, thể chất và thư viện, khu nhà hiệu bộ được trang bị tương đối đầy đủ các trang thiết thiết bị, đồ dùng, đồ chơi dạy và học hiện đại. Tổng số cán bô ̣, giáo viên, nhân viên: 58 đ/c trong đó có 7 giáo viên Trình đô ̣: Đại học: 25, Cao đẳng: 1 , Trung cấp: 20 Tổng số học sinh của trường: 990 cháu. Tổng số lớp: 16 lớp.(Trong đó nhà trẻ 9l ps, Mẫu giáo 12 lớp) Thực hiê ̣n sự chỉ đạo của sở, phòng GD&ĐĐT, Nhà trường tiếp tục thực hiê ̣n đổi mới hình thức giáo dục cho trẻ mầm non để trẻ được phát triển toàn diê ̣n. Trong qúa trình thực hiê ̣n tôi đã gă ̣p những thuâ ̣n lợi và khó khăn sau: 1.Thuận lợi: 4 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 + Được sự quan tâm chỉ đạo của Sở, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện về chuyên môn cũng như về đồ dùng trang thiết bị. + Tổ mầm non của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện thường xuyên tổ chức sinh hoạt mạng lưới chuyên môn, sinh hoạt cụm, sinh hoạt chuyên đề nhằm thống nhất một số chuyên môn. + Được sự hỗ trợ tích cực của Ban đại diện cha mẹ học sinh, các đoàn thể và sự tích cực tham gia các hoat động của học sinh. + Giáo viên có tinh thần ham học hỏi, tự học cao, các cô đều sử dụng được máy vi tính trong công tác soạn giảng. Mỗi cô tự mua cho mình một máy laptop, đạt trình độ trên chuẩn 100%. + Trường có thư viện tư liệu, có các bài giảng điện tử, các hoạt động chăm sóc giáo dục được tải về từ trên mạng. + Trẻ chăm ngoan và tham gia tích cực các hoạt động, lễ phép, biết cùng nhau tham gia các hoạt động trên lớp. 2. Khó khăn: + Một số giáo viên chưa nắm bắt được chương trình giáo dục mầm non mới, ứng dụng cộng nghệ còn lúng túng. + Đồ dùng dạy học, đồ chơi chưa đảm bảo theo Danh mục đồ dùng - đồ chơi - Thiết bị dạy học tối thiểu cho lớp - 9 tuổi; 9 - 5 tuổi; 5- 6 tuổi theo Bộ GD&ĐĐT qui định. + Cách bố trí tạo môi trường chưa theo hướng lấy trẻ làm trung tâm + Tính sáng tạo trong khâu thiết kế bài dạy cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm chưa cao( chưa có nhiều sáng tạo trong việc thiết kế bài dạy) dẫn đến việc thực hiện đổi mới còn nhiều khó khăn. Từ những hạn chế trên đã làm cho giáo viên cảm thấy thiếu tự tin khi phải tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Vì cô chỉ mong sao truyền đạt hết yêu cầu của nội dung bài, sợ phải chờ đợi trẻ. Giờ học của trẻ trở nên nhàm chán, trẻ ít tập trung vì cứ nhìn cô hướng dẫn sử dụng, cô nói nhiều, cô làm còn mình rất thụ động, dẫn đến tình trạng trẻ không thực hiện được đầy đủ nội dung bài giáo viên muốn dạy cho trẻ. Vì vậy cần có sự thay đổi ngay trong công tác soạn giảng, trong giờ tổ chức các hoạt động của trẻ. Muốn soạn giảng tốt thì cần có tư liệu tốt. Việc bố trí môi trường hoạt động, chuẩn bị đồ dùng đồ chơi, hiểu rõ cách tổ chức hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm là việc cần thiết để giúp giáo viên mạnh dạn, bình tĩnh, tự tin khi tổ chức các hoạt động cho trẻ. 5 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 Có nhiều đề tài viết về cách tổ chức hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm, nhưng chưa có đề tài nào viết cho thật rõ ràng cụ thể hướng dẫn cho giáo viên cách xây dựng, lập kế hoạch hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Để thay đổi hiê ̣n trạng trên, với tư cách là Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, tôi đã thực hiện đề tài nghiên cứu này để hướng dẫn giáo viên cách bố trí môi trường hoạt động, cách tổ chức xây dựng các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm là một nhiệm vụ hết sức quan trọng trong việc thực hiện chương trình giáo dục mầm non một cách hiệu quả, đảm bảo chất lượng và sự phát triển toàn diện phù hợp với từng cá nhân trẻ, đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. Thực hiện điều trên đã góp phần nâng cao chất lượng tổ chức các hoạt động cho trẻ trong nhà trường, nâng cao kết quả dạy học cho giáo viên và phù hợp với trẻ tuổi mầm non theo yêu cầu phát triển của ngành học mầm non thành phố Hà Nội, của Bộ Giáo và Đào tạo qui định và cũng theo xu hướng phát triển chung của trẻ mầm non trên toàn thế giới. III. Biện pháp tiến hành: 1. Hướng dẫn thiết kế môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm Môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm: Là môi trường hoạt động mà trẻ tham gia xây dựng cùng giáo viên, bổ sung thêm học liệu, đồ chơi, sắp xếp và vệ sinh góc chơi. Phong phú các góc hoạt động trong lớp và ngoài trời. Học liệu đa dạng, hấp dẫn, khuyến khích trẻ có thể sử dụng theo nhiều cách sáng tạo khác nhau. Tận dụng nguyên vật liệu sẵn có của địa phương. Có nhiều cơ hội cho trẻ lựa chọn học liệu và hoạt động. Giáo viên trò chuyện và chơi với trẻ, kích thích trẻ tư duy. Trẻ có thể chủ động, tích cực: vui chơi, tìm tòi khám phá, trải nghiệm, thực hành, sáng tạo, hợp tác, trò chuyện và chia sẻ ý tưởng. Môi trường giáo dục cho trẻ mầm non là hoàn cảnh sinh hoạt của trẻ, toàn bộ điều kiện tự nhiên và xã hội nằm trong khuôn viên của trường mầm non, gồm 2 bộ phận không thể tách rời, liên quan chặt chẽ và bổ sung lẫn nhau, đó là: 1.1 Môi trường xã hội Chính là bầu không khí giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung quanh. Môi trường này vừa mang tính chất sư phạm vừa mang tính chất gia đình. Những điều giáo viên nên làm để tạo bầu không khí, mối quan hệ tình cảm thân thiết, môi trường giao tiếp hòa đồng, cởi mở với trẻ: 6 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 + Nói năng nhẹ nhàng + Tạo sự tin cậy, mong muốn chia sẻ: lắng nghe trẻ, gọi tên trẻ, khi nói chuyện thì ngồi ngang tầm với trẻ và nhìn vào mắt trẻ + Đáp ứng những nhu cầu và câu hỏi của trẻ, biết an ủi trẻ và giúp trẻ giải quyết vấn đề 1 cách xây dựng. Tôn trọng tình cảm và ý kiến của trẻ: Không gò bó, áp đặt, định kiến với trẻ + Chấp nhận sự khác biệt của trẻ. Đánh giá sự tiến bộ của trẻ so với bản thân + Kiên nhẫn với trẻ. Chờ đợi trẻ. Tránh thúc ép trẻ. Khuyến khích trẻ bộc lộ cảm xúc, ý nghĩ và tự tin diễn đạt bằng lời nói. + Tìm hiểu những gì xảy ra chứ không chỉ ngăn cấm. Chỉ cấm đoán những việc có thể gây nguy hại đến trẻ. + Đưa ra những lời khuyến khích, những gợi ý để giúp trẻ có thể tự tìm ra cách giải quyết được vấn đề của bản thân + Tổ chức các hoạt động tập thể. Khuyến khích tinh thần cộng tác, trẻ cùng nhau hoạt động và giúp đỡ lẫn nhau. Cho trẻ cơ hội tự phục vụ và giúp đỡ người khác tùy theo khả năng. Gợi ý để trẻ mở rộng mối quan hệ qua lại + Động viên sự lạc quan, tự tin vào bản thân “Chẳng có gì khó”, “ Nhất định làm được”, “ Lần sau sẽ tốt hơn”... + Mọi cử chỉ, lời nói, việc làm của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo + Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau. Giáo viên cần nhạy cảm để tận dụng các mối quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ + Gọi trẻ bằng con. Chỉ có cấp học mầm non mới có tiếng gọi thân thiết như mẹ con trong gia đình. Dù giáo viên có “ già ” hay “ trẻ ” cũng đều gọi các cháu bằng con ( Từ cấp 1 trở lên, giáo viên gọi học trò bằng các em học sinh) + Có sự thống nhất giữa trường mầm non, gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ. 1.2 Môi trường vật chất: Môi trường vật chất gồm phòng nhóm, lớp học, hành lang, sân vườn và trang thiết bị đồ dùng dạy học. ( môi trường trong và ngoài lớp học) Môi trường được xây dựng bởi: Toàn bộ đội ngũ giáo dục trong nhà trường, gia đình của trẻ, cộng đồng tại địa phương, sự tham gia của chính trẻ. 1 .2.1 Môi trường trong lớp: Ở trong lớp, thường tạo các khu vực, các góc hoạt động như góc xây dựng, góc phân vai, tạo hình, sách, khám phá, âm nhạc và vận động, Bé tập làm nội trợ, máy vi tính... Góc hoạt động là nơi trẻ có thể tự 7 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 chơi theo ý thích cá nhân, phù hợp chủ đề, theo từng đôi hoặc nhóm nhỏ, nhóm lớn cùng sở thích. Ở đó, trẻ học cách tự quyết định, chia sẻ và cộng tác với nhau. Trẻ được thực hành, tích lũy kinh nghiệm phong phú, mở rộng trí tưởng tượng và có cơ hội để bộc lộ khả năng. Vị trí và đồ dùng cần trang bị cho các góc chơi được gợi ý như sau: a) Khu vực đóng vai * Vị trí: Ở 1 góc phòng, không gian đủ để có thể chia thành 1 số khoảng nhỏ * Trang bị đồ dùng đồ chơi: Tùy theo chủ đề cho trẻ sử dụng để tái hiện đặc trưng, thuộc tính của một đối tượng nào đó trong cuộc sống. + Gia đình: đồ dùng ăn uống ( chén, đũa, muỗng, ly...), bộ đồ trang điểm ( gương, lược, dây cột tóc...), bếp và đồ làm bếp ( nồi niêu xoong, chảo..) giường, gối, búp bê, thú nhồi bông, điện thoại kiềm, búa, quần áo, giày dép, mũ, nón, thau, khăn, chai, lọ, hộp... + Bệnh viện: Quần áo bác sĩ, ống nghe, dụng cụ y tế, tủ thuốc, giấy bút, bàn ghế, giường bệnh nhân + Cửa hàng bách hóa: Bàn bán hàng, giá trưng bày, đồ để đựng, đóng gói hàng hóa, các loại thực phẩm và đồ chơi bằng nhựa, sách báo tạp chí, mũ bảo hiểm, giỏ, cân, thước đo, bảng giá, tiền giấy... b) Khu vực góc xây dựng, lắp ghép * Vị trí: Ở nơi không cản trở lối đi lại, không gian đủ rộng cho trẻ xếp các hình khối * Trang bị đồ dùng, đồ chơi: Giá, kệ mở, nhiều khối kích thước, hình, chất liệu khác nhau, các đồ chơi hình người, con vật, thảm có, cây hoa, xe có bánh để đẩy, toa xe chở hàng, xe cút kít, ô tô, xe đạp, bộ đồ chơi giao thông, tranh xây dựng, bìa cát tông kích cỡ khác nhau, dải băng các loại, các bộ xếp hình, lắp ghép đa dạng về hình dáng, kích thước và hướng dẫn lắp ráp, vật liệu để xâu xỏ ( khuy áo, hột hạt, ống chỉ, lõi cuộn giấy, cành que), gắn nối, cột dây, đan, bện, thắt, xếp lồng vào nhau, xếp chồng lên nhau sỏi, đá cuội, hộp đựng, hồ dán, bút màu..... c) Khu vực góc tạo hình * Vị trí: Ở vị trí cố định trong phòng, nơi có đủ ánh sáng chiếu vào * Trang bị đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu: Bàn ghế, giá đựng, giá treo, giá vẽ, rổ, khay, bảng, tranh ảnh nghệ thuật, họa báo, lịch, áp phích, quảng cáo, đồ mỹ nghệ, dân gian, mẫu mô hình, giấy các loại, bìa, hộp cát tông, bút vẽ, sáp màu, đất nặn, kéo, vải vụn, hộp đựng, phấn, thước, màu vẽ, hồ, đất nặn, áo choàng, nguyên vật liệu thiên nhiên( que, hột hạt, sỏi đá, lá khô, rơm rạ, vỏ sò, ốc, nắp 8 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 chai...), phế liệu ( miếng xốp, giấy gói hàng, giấy báo, giấy bìa, chai, lọ, hộp nhựa, hộp bánh, lon coca...), đồ khâu vá, kẹp dây, máy đục lỗ, ghim và dập ghim, đồ dùng để in (các con dấu, khuôn in bằng cao su, nhựa hay củ quả..) d) Khu vực góc sách truyện, thư viện * Vị trí: Nơi yên tĩnh, tránh lối đi lại, có ánh sáng tốt * Trang bị đồ dùng, đồ chơi và nguyên vật liệu: Bàn, ghế, giá sách, gối, nệm, chiếu, các loại tranh ảnh sách, truyện, họa báo, tạp chí, album, keo dán, tẩy, bút, kéo, hồ, các con rối, các thẻ tên e) Khu vực góc âm nhạc và vận động * Vị trí: xa góc yên tĩnh, đủ rộng để trẻ vận động * Trang bị: Các dụng cụ âm nhạc, đầu video, đầu điã, máy cassette, đĩa CD, VCD, DVD, đàn organ, tập bài hát, các trò chơi, điệu múa, trang phục biểu diễn ( quần áo, khăn, mũ, nón, vòng, quạt hoa...), những con rối g) Khu vực góc nội trợ * Vị trí: Có thể trong phạm vi khu vực góc đóng vai * Trang bị: Bộ đồ dùng, đồ chơi cho hoạt động : “Bé tập làm nội trợ”, đồ dùng pha nước uống, thau, hộp, ly, chậu,rổ rá... h) Khu vực góc máy vi tính * Vị trí: Có thể trong phạm vi khu vực góc sách, truyện, thư viện * Trang bị: Bộ máy vi tính, bàn ghế, Đĩa CD, DVD, VCD, các phần mềm giáo dục mầm non i) Góc khám phá thiên nhiên, khoa học * Vị trí: Hành lang hoặc ngoài sân * Trang bị: Giá, kệ, khay, lọ đựng có nắp, các loại hoa, cây cảnh không độc hại, cây trồng ngắn ngày, hộp đựng cát và bộ đồ chơi với cát, hột hạt, thau chứa nước và các đồ chơi để thả vào nước, áo choàng, khăn lau, chổi xẻng, khuôn, kính lúp, tranh ảnh, que, sỏi đá, gỗ, hộp, lưới, hồ cá, dụng cụ cân đo, bàn tính, các hình hình học, chữ cái, chữ số, phẩm màu Học liệu và các phương tiện trong góc hoạt động hợp lý: + Sắp đặt thuận tiện cho trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ cất + Mang tính mở, không cố định trẻ phải sử dụng theo cách nào cho đúng + Nguyên vật liệu tự nhiên và phế liệu + Phản ánh rõ sự khác biệt văn hóa (mang màu sắc vùng miền, địa phương) + Đảm bảo rằng trẻ có thể thể hiện các ý tưởng và không bị gò bó. + Mỗi góc chơi đều được xác định rõ ràng với giới hạn bởi lối đi giữa các góc. 1.2.2 Môi trường ngoài lớp 9 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 * Bố trí khuôn viên ngoài trời cần có:Hàng rào bao quanh bảo vệ, khu vực bóng mát che nắng hay mưa, khu vực sân cứng ( láng xi măng, lát gạch) để tập thể dục, chơi đồ chơi có bánh xe, bóng, xây dựng với các khối lớn, Thảm cỏ, vườn - Nơi chơi cát nước có gờ chắn để cát không vung vãi ra ngoài, trẻ sẽ chơi đắp núi, đóng bánh, nếu rộng có thể chơi xây công trình thủy lợi, in dấu bàn chân, bàn tay... - Chỗ nuôi gia súc, gia cầm - Chỗ ngồi đa dạng: ghế đá, ghế tre, hàng gạch, khúc gỗ, khúc cây, gờ tường, lốp xe... - Nơi rửa tay chân * Trang bị: - Thùng, thau, lưới, đất cát nước, cây cối, Bóng, vòng, dây nhảy, đồ chơi có bánh xe, đồ chơi cát nước, đồ mộc, đồ chơi giao thông, đĩa bay, dù, diều, dụng cụ vẽ, thùng cát tông lớn - Nhà chòi, lều quán, ghế ngồi - Cầu trượt, cầu thăng bằng, xích đu, bập bênh, thang leo, ống chui.... Sử dụng môi trường giáo dục hợp lý là: - Nếu phòng học quá nhỏ có thể tổ chức nhiều hoạt động ngoài trời thậm chí là cả trò chơi đóng vai với trẻ cùng khối, cùng trường. - Chia trẻ thành các nhóm và quan sát theo dõi chúng - Phân công nhiệm vụ và phối hợp giữa các giáo viên phụ trách lớp. - Sắp xếp gọn lại trong lớp để có khoảng không gian rộng cho trẻ chơi. - Cũng không cần phải tiêu quá nhiều tiền vào các nguyên vật liệu để tạo ra môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Ví dụ với những cái nắp chai nước cho chúng ta một số ý tưởng và có thể thực hiện được: 10 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 Bố trí tạo môi trường để cho trẻ hoạt động học tập, vui chơi. Sự khác biệt giữa tổ chức hoạt động vui chơi theo hướng lấy trẻ làm trung tâm và lấy giáo viên làm trung tâm Phương pháp lấy trẻ làm trung tâm Giáo viên làm trung tâm Tập trung vào các hoạt động của trẻ Tập trung vào các hoạt động của giáo viên Giáo viên chuẩn bị đồ dùng đồ chơi và Giáo viên chuẩn bị, đưa ra các trò gợi mở để trẻ tự chọn đồ chơi, nhóm chơi, đồ chơi, chia trẻ vào các nhóm chơi theo ý thích chơi Trẻ khởi xướng trò chơi, chọn khu vực Giáo viên nói nhiều và làm thay cho chơi, thảo luận với bạn về trò chơi. trẻ Trẻ được khuyến khích tích cực tham Trẻ lắng nghe và làm theo hướng dẫn gia vào trò chơi, tìm tòi, khám phá, của giáo viên trải nghiệm bằng các giác quan Phối hợp và sử dụng hợp lý các Sử dụng phương pháp làm mẫu/ chơi phương pháp mẫu Giao tiếp giữa cô với trẻ và giữa trẻ Giao tiếp chủ yếu từ cô đến trẻ với nhau Đánh giá của giáo viên kết hợp với tự Giáo viên nhận xét, đánh giá trẻ là nhận xét, đánh giá của trẻ và nhóm trẻ chính Ví dụ: Tổ chức hoạt động vui chơi ngoài trời phần trò chơi “thí nghiệm vật chìm vật nổi” Cách tổ chức hoạt động lấy giáo viên làm trung tâm: Cô nói: Cô có 1 hòn đá và 1 miếng xốp. Hòn đá sẽ chìm và miếng xốp sẽ nổi khi thả vào chậu nước. Các con sẽ làm thí nghiệm thử xem lời cô nói có đúng không nhé. ( trẻ có nhiệm vụ lắng nghe và làm theo hướng dẫn của giáo viên) Cách tổ chức hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm: Các con hãy đến góc chơi với nước. Ở đó có rất nhiều nguyên vật liệu mở như đá, sỏi, lá cây, xốp, giấy, hộp nhựa, khối gỗ… Tự làm thí nghiệm xem vật nào chìm, vật nào nổi và tại sao lại như vậy rồi cho cô biết kết quả nhé. (Trẻ được khuyến khích tích cực tham gia vào trò chơi, tìm tòi, khám phá, trải nghiệm bằng các giác quan) 11 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 2. Hướng dẫn giáo viên lý thuyết về cách tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. 2.1 Vì sao phải tổ chức các hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm Trong quá trình giáo dục, trẻ em vừa là đối tượng của hoạt động, vừa là chủ thể của hoạt động. Khi trẻ được trực tiếp tham gia trải nghiệm, giao tiếp, chia sẻ là hoạt động giáo dục có hiệu quả nhất. Nếu trẻ chỉ nghe nhìn, thì thông tin kiến thức thu nhận được 20%, nếu trẻ được trao đổi, chia sẻ ý kiến với nhau trong nhóm bạn thì khả năng tiếp thu là 55%, khả năng thu nhận kiến thức sẽ tăng lên 90% khi trẻ sử dụng các kiến thức đã học truyền lại cho các bạn học của mình. Đồng thời, con người thường thích khám phá những điều mới lạ, trẻ em cũng vậy, muốn trẻ học tập tích cực, giáo viên không dạy trẻ cái mà trẻ đã biết, nên dạy cái trẻ cần, điều mà trẻ thích. Nói một cách khác, xây dựng kế hoạch, tổ chức các hoạt động phải hướng vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm của quá trình giáo dục. 2.1.1 Kế hoạch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là: - Kế hoạch giáo dục là bản dự kiến các hoạt dộng giáo dục được sắp xếp theo trình tự thời gian để đạt được mục tiêu - Kế hoạch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là căn cứ vào trẻ, vào khả năng, nhu cầu học tập, kinh nghiệm sống của trẻ để xác định mục tiêu, nội dung. Tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động: Trải nghiệm, giao tiếp, suy ngẫm, trao đổi. Giáo viên chỉ là người tạo cơ hội, hướng dẫn, gợi mở, giúp trẻ chiếm lĩnh kiến thức. 2.1.2 Việc xây dựng kế hoạch rất cần thiết vì Giúp giáo viên dự kiến kế hoạch, chủ động tổ chức các hoạt động giáo dục một cách hiệu quả. Có nhiều kế hoạch nhưng kế hoạch tuần và kế hoạch ngày là quan trọng hơn cả, bởi vì: + Sát với thực tiễn đang diễn ra trong lớp + Dễ nhìn thấy sự tiến bộ hay không tiến bộ của trẻ để có biện pháp giáo dục có hiệu quả + Giáo viên tập trung hơn vào đứa trẻ + Kế hoạch càng ngắn hạn càng đòi hỏi giáo viên luôn phải suy nghĩ đến đứa trẻ + Giáo viên dễ dàng thực hiện những gì họ muốn dạy trẻ + Việc xác định mục tiêu rõ ràng, cụ thể sẽ giúp giáo viên thực hiện tốt mục tiêu đề ra. 2.1.3 Đặc điểm chính của giáo dục lấy trẻ làm trung tâm 12 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 + Trẻ nào cũng được hỗ trợ để tham gia + Trẻ được khuyến khích để tạo ra sự lựa chọn + Trẻ được khuyến khích để giải quyết vấn đề + Trẻ được khuyến khích và hỗ trợ để hợp tác và làm việc cùng nhau + Giáo viên xác định được và thỏa mãn những hứng thú, hiểu biết, ý kiến và kỹ năng của trẻ, mở rộng việc học cho từng trẻ, sử dụng các câu hỏi để giúp trẻ diễn đạt và bộc lộ những gì trẻ biết và hiểu + Sự tương tác tích cực giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng. + Giáo viên có tri thức, kinh nghiệm, luôn tư duy linh hoạt và học tập không ngừng. 2.1.4 Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần đảm bảo: + Hứng thú, nhu cầu, khả năng, thế mạnh của mỗi đứa trẻ đều được hiểu, đánh giá đúng và được tôn trọng. + Mỗi đứa trẻ đều có cơ hội tốt nhất để thành công + Mỗi đứa trẻ đều có cơ hội để học bằng nhiều cách khác nhau kể cả thông qua vui chơi. 2.2 Tổ chức hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm Để trẻ thực sự trở thành trung tâm của việc xây dựng kế hoạch giáo dục thì giáo viên cần có một quan điểm luôn hướng vào trẻ, căn cứ vào nhu cầu, khả năng của trẻ để xây dựng và tổ chức các hoạt động giáo dục. Quá trình giáo dục được thực hiện qua các hoạt động sau: - Xây dựng kế hoạch giáo dục - Tổ chức thực hiện - Đánh giá kết quả để điều chỉnh kế hoạch cho thời gian tiếp theo. 2.2.1 Xây dựng kế hoạch giáo dục a) Xác định mục tiêu: Xác định theo các lĩnh vực. Mục tiêu có thể phân ra thành phần chính và những từ nên dùng để viết mục tiêu như: + Kiến thức: Nhận ra, liệt kê, đếm, xây dựng, lựa chọn.. + Kỹ năng: quan sát, so sánh, phân tích, kể, nói được … + Thái độ: có ý thức, tự giác, bảo vệ… Mục tiêu của bài học: trẻ sẽ đạt được gì? Làm được gì/hoặc sẽ trở nên như thế nào. Mục tiêu đặt ra cần cụ thể, đo được, đạt được. Ví dụ cụ thể khi viết mục tiêu (theo tài liệu BDTX năm học 2016-2017 của Bộ Giáo dục và Đào tạo): Mục tiêu GD Mục tiêu tháng/chủ đề Mục tiêu giáo dục ngày 13 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 năm Phát triển nhận chủ đề Nước và một Hoạt động ngoài trời: Quan sát thức số hiện tượng tự nhiên hiện tượng thiên nhiên Trẻ có khả năng quan sát, so sánh, phân loại, phán đoán, chú ý, ghi nhớ có chủ định Quan sát, phán đoán một số hiện tượng tự nhiên đơn giản (trời sắp mưa, trời nắng to..) - Kiến thức: Nhận ra biểu hiện trời sắp mưa, trời nắng to, trời mát - Kỹ năng: quan sát, phán đoán hiện tượng tự nhiên: Trời sắp mưa, nắng to, trời mát - Thái độ: có ý thức bảo vệ cơ thể: Nếu biết trời sắp mưa, nắng to thì không nên đi ra ngoài nếu đi thì phải mang áo mưa, đội mũ b) Lựa chọn nội dung: Từ mục tiêu cụ thể hóa nội dung Nội dung: trả lời các câu hỏi Dạy trẻ hiểu gì? Biết gì? Dạy trẻ những kỹ năng nào? Cần dạy trẻ những điều cụ thể, gần gũi, những điều trẻ muốn biết, phù hợp với vùng, miền. Mục tiêu và nội dung liên quan với nhau do đó có mục tiêu thì phải có nội dung. Một mục tiêu có thể có 2- nội dung c) Lựa chọn hoạt động giáo dục Theo chương trình Giáo dục mầm non, các hoạt động giáo dục gồm: Hoạt động vui chơi ( trong góc chơi và hoạt động ngoài trời), hoạt động học, hoạt động ăn, ngủ, vệ sinh, hoạt động lao động. tham quan, lễ hội. 2.2.2 Tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục Khi lập kế hoạch một hoạt động học: Có 6 câu hỏi được đặt ra: 1. Hiện tại trình độ của trẻ như thế nào ? Khảo sát, tìm hiểu trẻ. 2. Trẻ cần học gì tiếp theo ? Chọn mục tiêu. . Trẻ cần làm gì để đạt những mục tiêu, yêu cầu này ? Dự kiến các công việc, hoạt động cụ thể của trẻ cho trẻ trải nghiệm nhằm vào các mục tiêu đã đặt ra. 9. Những học liệu nào được dùng để thực hiện kế hoạch này ? Chọn học liệu, chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi cho trẻ và cô. 5. Các hoạt động đã được lập và các học liệu đã chọn có phù hợp không ? Dạy – Tiến hành tổ chức các hoạt động đã được lập đối với trẻ. 6. Trẻ có học được những điều đã dạy thông qua các hoạt động đã tổ chức không? Trẻ có đạt mục tiêu, yêu cầu đã đạt ra không ? Đánh giá trẻ. Tổ chức các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm thì người giáo viên: 14 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 - Hướng dẫn, khuyến khích, gợi mở, hỗ trợ và tạo cơ hội - Quan sát để đáp ứng nhu cầu ham hiểu biết, tìm tòi, khám phá qua những câu hỏi thắc mắc của trẻ. - Trẻ tích cực, chủ động tham gia hoạt động, làm việc theo cặp, theo nhóm trải nghiệm, trao đổi, chia sẻ, trình bày ý kiến. - Phương pháp, hình thức tổ chức, đồ dùng sử dụng phù hợp, đúng lúc, đúng chỗ để kích thích sự tìm tòi, phám phá của trẻ. - Quan tâm đến hệ thống câu hỏi và khuyến khích trẻ đặt câu hỏi để học. Ví dụ: + Muốn biết được câu chuyện tên gì thì các con nên đặt câu hỏi nào? (khuyến khích trẻ đặt câu hỏi). + Để hỏi nhân vật trong truyện thì theo con nên đặt câu hỏi nào? (trẻ tự đặt câu hỏi và gọi bạn trả lời). Việc lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch cần hết sức linh hoạt, bởi vì: + Có những nội dung không đưa vào kế hoạch mà giáo viên cần giải quyết trong hoàn cảnh thực tế xảy ra + Có những nội dung đã xây dựng trong kế hoạch nhưng có sự thay đổi, nên không thực hiện được phải thay bằng một nội dung khác + Việc lập kế hoạch phải đảm bảo rằng từng trẻ trong lớp được hỗ trợ để phát triển + Việc lập kế hoạch cần chú trọng các hoạt động sao cho trẻ được “học bằng chơi, chơi mà học” Các phần cụ thể của một kế hoạch: Các phần Hoạt động của giáo viên - Kích thích tư duy của trẻ bằng cách đưa ra tranh, ảnh, tình huống, câu chuyện - Đặt câu hỏi (câu hỏi mở), nêu vấn đề.... Giới thiệu bài - Đưa ra mục đích học - Giải thích nội dung chính để trẻ tự khám phá, tìm tòi - Tổ chức hoạt động học theo nhóm, cá nhân 15 Hoạt động của trẻ - Quan sát, lắng nghe , tham gia các hoạt động giáo viên tổ chức - Tìm tòi khám phá theo hình thức cá nhân, nhóm LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 Phát Triển bài - Trẻ thực hiện các hoạt động nhằm đạt mục tiêu bài học - Hỗ trợ trẻ bằng cách hướng dẫn, đặt câu hỏi gợi ý, giải đáp thắc mắc, sử dụng đồ dùng dạy học - Làm việc cụ thể với 1 nhóm hoặc đối tượng cần được quan tâm hơn - Khuyến kích trẻ tìm cách làm tốt hơn - Quan sát động viên, giúp đỡ trẻ kịp thời - Xác định được nhiệm vụ cần làm - Tích cực tham gia các hoạt động, sử dụng ĐD , tranh ảnh… - Tự hoặc làm việc theo nhóm, lắng nghe ý kiến của bạn, chia sẻ, trao đổi với bạn - Kiểm tra công việc sửa sai (nếu có), tìm cách làm tốt hơn - Trình bày kết quả công việc - Khuyến kích trẻ trình bày kết quả - Bổ sung nhấn mạnh những vấn đề chính Kết luận - Khen ngợi động viên những trẻ, nhóm tích cực chỉ đạo cho toàn thể đội ngũ giáo viên nắm vững lý thuyết về tổ chức hoạt động và bố trí môi trường cho trẻ hoạt động theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Sau đó, giáo viên sẽ lập kế hoạch soạn giảng phù hợp chủ điểm lớp mình gửi cho BGH duyệt. Giáo viên luyện tập xây dựng các kế hoạch tổ chức hoạt động cho trẻ theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. 3. Tham mưu mua sắm cơ sở vật chất, trang thiết bị. Đối với trường học nói chung và trường mầm non nói riêng thì cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học có tầm quan trọng chiến lược, có tính chất quyết định chất lượng giáo dục và dạy học trong nhà trường. Cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ dạy học là phương tiện để chuyển tải kiến thức tư duy cho trẻ. Đặc biệt, phát triển chương trình giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thì việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị rất cần thiết để nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Vì vậy, việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị và sử dụng có hiệu quả sẽ góp phần rất lớn trong nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Ngay vào đầu năm học 2018 -2019 tôi đã cùng Ban giám hiệu và đồng chí kế toán của trường kiểm kê lại trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phục vụ quá trình giáo dục trẻ ở các lớp. Các phòng chức năng Sau đó, lên kế hoạch mua sắm để 16 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 ngay vào đầu năm học là có đầy đủ các trang thiết bị cấp phát cho các lớp, các phòng chức năng. Các loại sách chương trình giáo dục mầm non, sách hướng dẫn thực hiện chương trình, sách hướng dẫn thực hiện theo chủ đề, sách thiết kế các hoạt động theo chủ đề đầy đủ cho các nhóm lớp, các loại tuyển tập được tôi chú ý mua sắm kịp thời trước khi thực hiện chương trình để giáo viên chủ động hơn trong việc lựa chọn bài dạy, lựa chọn nội dung, hoạt động. Ngoài ra, các tập tranh minh hoạ thơ, chuyện cho các lớp, mua băng đĩa thơ, chuyện, bài hát theo chương trình chủ đề, mua một bộ băng đĩa VCD về các hoạt động theo chủ đề, cách tạo môi trường lớp học mua tranh ảnh về MTXT, tranh ảnh về chủ đề cho các lớp và một số sách bồi dưỡng tham khảo các hoạt đô ̣ng tổ chức giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tôi tiếp tục bổ sung ngay sau đó. Thường thì các loại đồ dùng đồ chơi do cô và trẻ tự làm khi sử dụng trẻ sẽ cảm thấy yêu quí và hứng thú hơn rất nhiều so với các đồ chơi mua sẵn. Đây cũng là một hình thức dạy cho trẻ biết yêu quí sức lao động ngay khi còn bé. Do vậy, ngoài việc sắm các đồ dùng đồ chơi thiết yếu, tôi đã phát động phong trào tự làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ dạy học. Tôi đã chủ động Tham Mưu với UBND xã, kêu gọi phụ huynh đóng góp nguyên vật liệu để cải tạo lại khu sân chơi cho trẻ và đã có 2 khu vui chơi trải thảm cỏ nhân tạo sạch sẽ. Có nguyên vật liệu để giáo viên làm đồ dùng. Để việc tự làm đồ dùng, đồ chơi có kết quả thực sự, theo kế hoạch chuyên môn đề ra đầu năm, cứ cuối mỗi chủ đề là hội đồng chuyên môn nhà trường tổ chức chấm và xếp loại đồ dùng, đồ chơi theo chủ đề và coi đây là một tiêu chí để xếp loại thi đua trong tháng. Nhờ đó, số lượng đồ chơi, đồ dùng trường tôi đã được tăng lên và phục vụ đầy đủ cho quá trình hoạt động của trẻ, tạo cho trẻ hứng thú với các hoạt động do cô tổ chức, nhờ đó chất lượng giáo dục trẻ được nâng lên. 4. Tuyên truyền và phối hợp với các bậc cha mẹ trẻ: Để xây dựng được một môi trường giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm thì công tác tuyên truyền và phối hợp với cha mẹ trẻ cũng đóng vai trò quan trọng. Như chúng ta đã biết, chăm sóc giáo dục trẻ là một trong những nhiệm vụ quan trọng không chỉ riêng của bậc học mầm non. Cho đến nay có rất nhiều hình thức và phương pháp chăm sóc trẻ khác nhau, nhưng dù có thực hiện phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ theo hướng nào nếu như chỉ có nhà trường và giáo viên nỗ lực cố gắng mà không có sự phối kết hợp với gia đình và các bậc phụ huynh về cách chăm sóc giáo dục trẻ thì hiệu quả giáo dục sẽ không cao. Vậy chúng ta phải phối hợp như thế nào, bởi vì công tác tuyên truyền thì hầu như 17 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 giáo viên nào cũng đã thực hiện, nhưng tuyên truyền như thế nào để đạt được hiệu quả, khoa học và điều quan trọng là để trẻ ngày càng có nhiều nhận thức tiến bộ và đúng đắn về tinh thần, nhận thức, tình cảm, ngôn ngữ, giao tiếp ứng xử mới là điều quan trọng và chúng ta cần phải quan tâm. Nắm bắt tầm quan trọng đó, tôi đã chủ động tham mưu đồng chí Hiệu trưởng trong việc tuyên truyền với phụ huynh thông qua các hoạt động lễ hội, thông qua các cuộc họp phụ huynh... Các cuộc họp cần phải được chuẩn bị chu đáo gồm thông báo cho cha mẹ trẻ biết về thời gian, địa điểm, các chủ đề đưa ra trong cuộc họp. Kĩ năng giao tiếp với cha mẹ trẻ cũng được chúng tôi chú ý. Luôn luôn có biểu hiện giao tiếp tốt như lắng nghe thông tin từ cha mẹ trẻ và ngược lại. Luôn có thái độ thân thiện chân thành, tôn trọng. Ngoài các nội dung cơ bản như tình hình học tập của trẻ, sức khỏe trẻ, công tác chăm sóc nuôi dưỡng, tôi chú ý đến những nội dung giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Thông tin cho cha mẹ trẻ hiểu về phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm như quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, vị trí của trẻ và vai trò của giáo viên, cha mẹ trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, giá trị của hoạt động vui chơi, các hoạt động góc, vai trò của giáo viên trong việc hỗ trợ trẻ học. Hình thức quay, chụp ảnh về các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm được chúng tôi lồng ghép chiếu cho phụ huynh xem trong các cuộc họp là một trong những hình thức có hiệu quả rất cao trong việc tuyên truyền. Không những thế, chúng tôi còn khuyến khích, động viên cha mẹ trẻ cùng tham gia phối hợp giúp đỡ trường trong các hoạt động để các bậc cha mẹ hiểu và đồng cảm cùng nhà trường. Có thể nói, trong suốt năm học, hình thức tuyên truyền và phối hợp với cha mẹ trẻ trong hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm thực sự mang lại hiệu quả cao. Phụ huynh phối hợp chặt chẽ, có ý thức tự giác. 5.Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá: Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói “Giao công việc mà không kiểm tra, đến lúc thất bại mới chú ý đến. Thế là không biết yêu dấu cán bộ”. Công tác kiểm tra, đánh giá là một hoạt động không thể thiếu trong chu trình quản lý giáo dục. Qua kiểm tra, cán bộ quản lý nắm được đầy đủ những thông tin cần thiết về tình hình thực hiện chương trình và tổ chức hoạt đô ̣ng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, đánh giá đúng phẩm chất năng lực của giáo viên, phát hiện đúng những lệch lạc, thiếu sót để kịp thời bổ sung, điều chỉnh và uốn nắn giáo viên nhằm nâng cao chất lượng thực hiện chương trình của giáo viên. Để 18 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 công tác chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đạt hiệu quả cao nhất, cán bộ quản lý không được phép buông lỏng công tác kiểm tra. Để công tác kiểm tra việc thực hiện kế hoạch, chương trình theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm của giáo viên đạt hiệu quả cao nhất, cán bộ quản lý cần đảm bảo. Thứ nhất cần xác định rõ mục đích yêu cầu của từng đợt kiểm tra dựa trên yêu cầu nhiệm vụ cụ thể của nhà trường của năm học. Thứ hai phải có kế hoạch cụ thể trên cơ sở kế hoạch kiểm tra cả năm, học kỳ, đi sâu vào kế hoạch từng đợt kiểm tra xác định rõ mục đích yêu cầu, nội dung, hình thức, phương pháp kiểm tra. Thứ ba là làm tốt công tác tuyên truyền giúp cho giáo viên thông suốt việc kiểm tra, khuyến khích tinh thần tự giác, trung thực của giáo viên để giáo viên chuẩn bị mọi phương tiện và điều kiện tích cực góp phần thực hiện tốt đợt kiểm tra đó. Trong suốt quá trình năm học, tôi xây dựng Kế hoạch kiểm tra nội bộ trường học, vừa đảm bảo quy định của ngành, vừa phù hợp với tình hình chất lượng đội ngũ. Đảm bảo số lượng giáo viên được kiểm tra toàn diện 60-70%, mỗi giáo viên được kiểm tra chuyên đề 2 lần/năm học. Nô ̣i dung chuyên đề khá phong phú đa dạng như kiểm tra hoạt động theo lĩnh vực thẩm mỹ, nhâ ̣n thức, ngôn ngữ, thể chất, tình cảm quan hê ̣ xã hô ̣i... kiểm tra hồ sơ chuyên môn, kiểm tra hồ sơ sản phẩm của trẻ, kiểm tra xây dựng môi trường học tập theo hướng lấy trẻ làm trung tâm…Đánh giá khách quan và thực chất năng lực đội ngũ được chúng tôi quan tâm hàng đầu. Bởi vì như thế mới nhâ ̣n ra được ưu nhược điểm của mỗi giáo viên. Từ đó có biê ̣n pháp cụ thể trong viê ̣c chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm. Về hình thức đánh giá chúng tôi luôn thay đổi thường xuyên. Hàng tháng ngoài việc thực hiện kiểm tra theo kế hoạch, chúng tôi đã kiểm tra đột xuất việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên như: Kiểm tra việc thực hiện chương trình, chế độ sinh hoạt, hồ sơ chuyên môn, giáo án, hồ sơ trẻ, sản phẩm học tập của các cháu), công tác chuẩn bị đồ dùng dạy học trước khi tổ chức các hoạt động…Sau kiểm tra, chúng tôi đều tổ chức trao đổi, góp ý trực tiếp giúp giáo viên tự nhận xét kết quả công việc, nhận thấy được những ưu điểm cần phát huy, những tồn tại-hạn chế cần khắc phục. Cuối tháng chúng tôi có đánh giá nhận xét chung về công tác kiểm tra giúp giáo viên chia sẽ những kinh nghiê ̣m, cách làm hay của đồng nghiệp, cũng như rút kinh nghiệm những tồn tại hạn chế cho bản thân. Hiện nay, chương trình giáo dục mầm non có độ mở cao. Việc thiết kế, xây dựng kế hoạch năm, tháng tuần theo hướng giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đều do giáo viên trực tiếp đứng lớp lựa chọn nội dung, hình thức dựa trên nội 19 LIÊN HỆ MUA TÀI LIỆU: 0946.734.736 dung chương trình, kế hoạch hoạt động của nhà trường, khả năng của trẻ và điều kiện thực tế của nhóm lớp mình phụ trách. Việc thực hiện các nội dung cũng hết sức linh hoạt, có thể không giống nhau ở các nhóm lớp trong trường. Vì thế đòi hỏi mỗi quản lý phụ trách chuyên môn không ngừng học tập nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ để có thể đánh giá quá trình thực hiện chương trình của giáo viên chính xác và phù hợp. Kết hợp với hội đồng chuyên môn thống nhất cách đánh giá giáo viên, xác định mục đích, tiêu chí rõ ràng cụ thể, chú trọng tối ưu là thúc đẩy giáo viên ngày càng phát triển. Đánh giá thống nhất quan điểm phát triển chương trình giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, sẵn sàng tiếp nhận và chia sẽ những sáng tạo của giáo viên, nhất là những giáo viên trẻ, năng động, nhiệt tình, không áp đặt họ theo lối mòn tư duy cũ. Phổ biến mục đích đánh giá đến mỗi giáo viên, tạo tâm thế thoải mái và sẵn sàng khi được kiểm tra đánh giá. Đề cao trách nhiệm hỗ trợ, giúp đỡ là chính, tạo được sự cởi mở, chân tình trong quá trình kiểm tra đánh giá. Phát triển chương trình giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần phải lựa chọn nội dung và phương pháp giáo dục hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng thực tế của trẻ và điều kiện của mỗi nhóm lớp. Cho nên, trong mỗi chủ đề tôi cùng đồng chí phó Hiệu trưởng, các đồng chí trong hội đồng chuyên môn trường trực tiếp xuống dự giờ, thăm lớp, kiểm tra các kế hoạch của giáo viên để có những góp ý, định hướng trực tiếp, cụ thể trong việc lựa chọn các chủ đề, xác định mục tiêu, nội dung chủ đề, thiết kế và tổ chức các hoạt động phù hợp với từng độ tuổi đến việc tạo môi trường học tập cho trẻ ít nhất là đến 9 lần/tháng đối với các giáo viên năng lực còn hạn chế, các giáo viên mới vào nghề. Nhờ công tác kiểm tra đánh giá thường xuyên chúng tôi đã phát huy hiệu quả, có nhiều biện pháp thúc đẩy, tư vấn cho giáo viên trước và sau các đợt dự giờ, kiểm tra đánh giá. Động viên khích lệ chị em cùng phấn đấu vươn lên trong nghề nghiệp, đã tạo được không khí thi đua sôi nổi trong nhà trường. Trình độ tay nghề của đội ngũ được nâng lên rõ rệt. Đa số trẻ mạnh dạn tự tin hơn. Nền nếp lớp học được duy trì ổn định, chất lượng chăm sóc-giáo dục trẻ được chuyển biến đáng kể càng tăng thêm niềm tin yêu của phụ huynh đối với nhà trường. 20