Tài liệu Một số biện pháp chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học ở tiểu học

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Ở TIỂU HỌC Quảng Bình, tháng 5 năm 2015 1 2 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC Ở TIỂU HỌC Họ và tên: Công Thị Lý Chức vụ: Phó Hiệu trưởng Quảng Bình, tháng 5 năm 2015 PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU 3 1. Lý do chọn sáng kiến: Đất nước ta đang bước vào thời kì đôi mớii mơ cưa và hô ̣i nhâ ̣p quốc tế. Đê đáp ứng yêu cầu phát triên của thời đại mớii thực hiện thắng lợi sự nghiệp “công nghiệp hoá- hiện đại hoá” đất nước đoi hoi những con người năng độngi sáng tạoi tự chủi tự tini có đầy đủ tri thứci dám nghĩ dám làm đê làm chủ đất nước. Chinh vì thếi Nghị quyết số 29-NQ/TW Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI) đa đă ̣t ra: "Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế". Đê thực hiê ̣n tốt Nghị quyết của Đangi mục tiêu đào tạo của nhà trường phai được điều chỉnh một cách thich hợpi đôi mới căn ban và toàn diê ̣n giáo dục mà linh hồn là đôi mới phương pháp dạy học. Nghị quyết TW II (khoá VII) đa nêu: “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp GD-ĐT, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện nếp tư duy sáng tạo của người học, từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và phương pháp hiện đại vào quá trình dạy học”. Quyết định số 2653/QĐBGDĐT ngày 5/7/2014 ghi ro: “Đẩy mạnh đổi mới PPDH theo hướng phát triển năng lực cá nhân của người học, áp dụng các PP, kĩ thuật dạy học tích cực, chú trọng rèn luyện PP tự học…”. Như vậyi đôi mới phương pháp dạy học được Đang và Nhà nước ta quan tâmi giao nhiệm vụ cho ngành GD-ĐTi đây là mô ̣t yêu cầu cấp thiếti có vị tri đă ̣c biê ̣t quan trọng. Bơi lẽ hoạt động dạy và học là hoạt động chủ yếu của nhà trường và xét cho cùng khoa học giáo dục là khoa học về phương pháp. Sáng tạo về khoa học giáo dục thực chất là sáng tạo về phương pháp giáo dụci trong đó có phương pháp dạy học. Cách mạng về phương pháp sẽ đem lại bộ mặt mớii sức sống mới cho giáo dục trong xa hội hiện đại. Hơn nữai ơ các bậc học càng thấpi vai tro của phương pháp càng quan trọngi đặc biệt tiêu học là bậc học nền tang. Đôi mới phương pháp dạy học là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của cấp học năm học 2014- 2015. Ban thân nhận thức rằnng đây là yêu cầu quan trọngi là yếu tố quyết định đến chất lượng giáo dục của mô ̣t nhà trường. Công tác chỉ đạo đôi mới PPDH đoi hoi người cán bộ quan li luôn trăn trơ. Đặc biệt làm thế nào đê 4 phát huy tinh tich cựci chủ độngi sáng tạoi phát triên kha năng tự học của học sinh trong dạy học là một vấn đề cần được quan tâm đđung mức. Từ những suy nghĩ đói thời gian qua tôi đa chđu trọng chỉ đạo đôi mới phương pháp dạy học mô ̣t cách mạnh mẽ trong công tác dạy học ơ đơn vị. Xuất phát từ những vấn đề trêni tôi đa chọn sáng kiến: “Một số biện pháp chỉ đạo vê đổi mới phương pháp dạy học ở trường tiểu học”. 2. Điểm mới của sáng kiến: Thời gian qua đa có nhiều đồng chi nghiên cứu về đề tài này. Viê ̣c chỉ đạo đôi mới PPDH không phai là vấn đề mới đối với môi cán bô ̣ quan lý. Với sáng kiến “Một số biện pháp chỉ đạo đôi mới phương pháp dạy học ơ trường tiêu học”i ban thân tôi đưa ra các giai pháp chỉ đạo đôi mới mạnh mẽ PPDHi áp dụng tinh ưu viê ̣t của mô hình VNEN nhằnm pháp huy tối đa tinh tich cực sáng tạo của người học theo tinh thần chỉ đạo của các cấp quan li giáo dục trong năm học 2014-2015. Chỉ đạo đôi mới PPDH nhằnm đề cao tinh tự chủi tự lập của chủ thê của học sinhi người thầy chỉ làm vai tro hướng đạoi phát huy tối đa tinh tich cựci sáng tạoi chủ động của người học. Học sinh được giáo dục và phát triên kĩ năng sống đê trơ thành chủ nhân tương lai năng đô ̣ngi sáng tạoi tự tin... đáp ứng xu thế phát triên của xa hô ̣i. Hơn nữai sáng kiến này có ý nghĩa thiết thực đáp ứng việc chỉ đạo đôi mới đánh giá học sinh. Từ viê ̣c chỉ đạo đôi mới PPDHi vận dụng mô hình VNEN một cách mạnh mẽi thay đôi không gian lớp họci dạy học theo nhóm phù hợp đánh giá học sinh theo TT30/2014/TT-BGDĐĐT về quy định đánh giá học sinh tiêu học. Sáng kiến đưa ra những giai pháp nhằnm giđup giáo viên tạo cơ hô ̣i phát triên năng lực và mô ̣t số ph̉m chất của học sinh mà lâu nay giáo viên chưa chđu trọng. Đôi mới đánh giá học sinh có tác đô ̣ng trơ lạii giđup GV điều chỉnhi đôi mới phương phápi hình thức tô chức hoạt động dạy họci hoạt động trai nghiệm ngay trong quá trình và kết thđuc môi giai đoạn dạy học. Kịp thời phát hiện những cố gắngi tiến bộ của HS đê động viêni khich lệ và phát hiện những hạn chế của HS đê hướng dẫni giđup đỡ trong quá trình học tậpi rèn luyện của HS. 5 3. Phạm vi áp dụng : Sáng kiến chỉ giới hạn trong phạm vi nghiên cứu việc chỉ đạo đôi mới PPDH áp dụng ơ trường Tiêu học tôi đang công tác. Nghiên cứu sáng kiếni tôi không có nhiều tham vọng mà chỉ nhằnm mục đich đóng góp một phần công sức của mình vào công tác chỉ đạo hoạt đô ̣ng dạy học ơ nhà trường. Tôi mong muốn sẽ có được những giai pháp hữu hiệui bài học kinh nghiệm đê có thê áp dụng vào thực tiễn chỉ đạo đôi mới PPDH ơ trường nói riêng và giáo dục huyện nhà nói chung. Điều này càng có ý nghĩa nếu đề tài thành côngi chất lượng dạy học được nâng cao đáp ứng với định hướng đôi mới giáo dục hiê ̣n nay. 6 PHẦN II: NỘI DUNG I. Thực trạng về việc đổi mới phương pháp dạy học ở đơn vị: 1. Thưc trạng viêc̣ đổi mới DH của giáo viên: Trong những năm qua nhà trường đ̉y mạnh phong trào đôi mới PPDH. Tô chức dạy học theo hướng nhẹ nhàngi vừa sứci hiệu qua ; phát huy tinh tich cực sáng tạo và chủ động của người dạyi người học trên cơ sơ mục tiêu cần đạt về chủn kiến thức và kỹ năng của môn học. Tăng cường sư dụngi vận dụng các phương tiện công nghệ thông tin vào dạy học. Công tác bồi dưỡng giáo viên tập trung vào các nội dung tô chức dạy học sát chủn kiến thức kỹ năngi 1 số tiết dạy đa thay đôi không gian lớp họci tô chức hoạt động học tập tich cực của học sinh thông qua học cá nhâni học nhómi học ca lớp ... Một số giáo viên đa vận dụng sáng tạo giữa phương pháp dạy học truyền thống và phương pháp dạy học hiện đại nên chất lượng dạy học đam bao. Tuy nhiêni bên cạnh đó có 1 số đồng chi nhâ ̣n thức chưa thấu đáo về tầm quan trọng của viê ̣c đôi mới PPDH; kiến thứci kĩ năng con hạn chế nhất định. Giáo viên con chưa mạnh dạn đôi mới PPDHi con tâm lý sợ học sinh không làm được nên làm thay. Kĩ năng tô chức dạy học theo nhómi tăng cường vai tro điều hành của nhóm trương con hạn chế. Trong nhiều tiết dạy giáo viên con giang nhiềui con lệ thuộc quá nhiều vào SGKi sách hướng dẫn nên chưa linh hoạti sáng tạo trong phương pháp đê phù hợp với đối tượng học sinh nhằnm nâng cao hiệu qua giờ dạy. Việc đôi mới phương pháp dạy học đối với 1 số it giáo viên là vấn đề lớn lao khó có thê thực hiện được do năng lực chuyên môn. Hơn nữai lực lượng nong cốt chuyên môn con mongi số lượng GVDG con it. Trong khi đó giáo viên tre mới tuyên và hợp đồng nhiều nên kinh nghiê ̣m trong dạy học con iti kĩ năng sư phạm con chưa vững vàng. Ban thân đam nhâ ̣n công tác phụ trách chuyên môni bồi dưỡng đô ̣i ngu đôi lđuc vẫn chưa có những biê ̣n pháp quyết liê ̣ti kinh nghiê ̣m quan lý chỉ đạo chưa nhiều. 2. Thưc trạng vê tham gia hoạt đ̀ng ̣ học tâ ̣p của học sinh trong viêc̣ ĐM 7 DH: Học sinh nhiều em con rụt rèi chưa mạnh dạn tự tin trong giáo tiếp. Kĩ năng tham gia các hoạt đô ̣ng học tâ ̣p con hạn chế nhất địnhi chưa biết hợp táci chia se trong học tâ ̣p. Học sinh chưa có phương pháp tự họci tự tìm toi đê chiếm lĩnh kiến thức bài học. Học sinh chưa được bồi dưỡng các kĩ năng học nhóm. Mô ̣t số em kiến thức kĩ năng con vơi nên giáo viên tô chức các hoạt đô ̣ng học tâ ̣p gă ̣p phai khó khăn. * Kết quả đánh giá tiết dạy qua dự giờ, kiểm tra toàn diên, ̣ kiểm tra chuyên đề năm học 2013-2014: XẾP LOẠI Khá TB SL % SL % Tốt Số tiết Chưa đạt SL % SL % dự 52 23 44i2 26 50i0 3 5i8 0 * Xếp loại năng lưc sư phạm đội ngũ cuối năm 2013-2014: Tông số GV 18 Gioi SL 6 % 33i3 XẾP LOẠI Khá TB SL % SL % 12 66i7 0 3. Thưc trạng vê CSV đáp ưng viêc̣ đổi mới 0 Yếu SL 0 % DH: Cơ sơ vâ ̣t chất của nhà trường về cơ ban đa đáp ứng được đôi mới giáo dục phô thông. Khuôn viên sạch đẹpi trường lớp khang trangi thân thiê ̣ni bàn ghếi trang thiết bị khá đam bao. Tuy nhiên vẫn con mô ̣t số phong học con châ ̣ti chưa có không gian đê học sinh tham gia 1 số hoạt đô ̣ng học tâ ̣p. Bàn ghế ơ khối 5 chưa phù hợp với viê ̣c tô chức dạy học theo nhómi màn hình lớn chưa có ơ mô ̣t số lớpi trang thiết bị phục vụ cho dạy học theo nhóm chưa đầy đủ như: bang tên nhómi the mă ̣t cườii mă ̣t mếui bang nhóm... 8 II. Một số biêṇ pháp chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học ở đơn vị: Biêṇ pháp 1. Xây dưng va triển khai thưc hiêṇ kế hoạch chỉ đạo đổi mới DH trong nha trường có hiêụ quả: Quá trình chỉ đạo đôi mới phương pháp dạy học yêu cầu bắt buộc đối với người quan lý chuyên môn là phai có kế hoạchi mục tiêu cụ thêi tránh sự chỉ đạo chung chung đến đâu hay đó. Kế hoạch phai cụ thê hoá các giai pháp và các mục tiêu về thực hiện đôi mới phương pháp dạy học trong nhà trường. Yêu cầu môi giáo viêni tô khối phai có kế hoạch về đôi mới phương pháp dạy học trong năm họci trong từng kỳ. Kế hoạch chỉ đạo đôi mới phương pháp dạy học của phụ trách chuyên môn phai đam bao : + Phân tich làm ro thực trạng của đội ngu về năng lực sư phạmi điều kiện phục vụ cho dạy và học so với yêu cầu đê đôi mới phương pháp dạy học hiện nay. + Xây dựng kế hoạch chỉ đạo ca nămi từng tháng cụ thê. Chỉ ro thời gian nào tô chức hô ̣i thao chuyên đề theo trườngi cụm trườngi khi nào xây dựng tiết dạy và dạy thê nghiê ̣m ơ các tô hoă ̣c toàn trườngi khi nào bồi dưỡng tiếp sức cho GV tre đang thời gian tâ ̣p sự...i người thực hiê ̣ni hê ̣ thống các chỉ tiêu cụ thê. + Hệ thống các giai pháp đánh giá chỉ đạo của nhà trường thật chi tiếti ro ràngi có tinh kha thi cao. Triên khai thực hiê ̣n kế hoạch chỉ đạo đôi mới PPDH có hiê ̣u qua ơ đơn vịi hàng tháng đánh giá công tác chỉ đạo đôi mới PPDH: những viê ̣c làm đượci tồn tạii hướng khắc phục trong tháng sau. Đê triên khai có hiê ̣u quai ban thân nâng cao năng lực quan lý chỉ đạo về đôi mới phương pháp dạy học của người phụ trách chuyên môn. Không ngừng trau dồi kiến thứci chuyên môn nghiê ̣p vụ quan lý chỉ đạoi nắm chắc kiến thức các môn trong chương trình tiêu học ơ tất ca các khối lớpi nắm chắc yêu cầui mức độ của việc vận dụng VNEN ơ mức 1 đê chỉ đạo đôi mới phương pháp dạy học một cách sâu sát. Đôi mới công tác kiêm tra chuyên môn đối với giáo viêni bám sát các tiêu chi về định hướng đôi mới trong các khâu của quá trình dạy học đê kiêm trai phân tichi đánh giá đđung mức độ chuyên biến của từng giáo viêni bồi dưỡng về lý luận 9 phương pháp dạy học ơ tiêu họci quy trình và đặc trưng phương pháp bộ môn từng loại bàii nắm chắc định hướng về đôi mới cách dạyi cách học ơ tiêu học hiện nay. Cai tiến các hoạt động chuyên môn như dự giờ thăm lớpi thao giang thực tậpi hội thao chuyên đề đê thực sự mang lại hiệu qua nhằnm bồi dưỡng đội ngu giáo viên ngày càng đáp ứng với yêu cầu đôi mới phương pháp dạy học. Biêṇ pháp 2: Bôi dương nâng cao nhận th ưc trong cán bộ, giáo viên: Trước hết CBQL nhà trường phai nhận thức đđung đắn tầm quan trọng của việc đôi mới phương pháp dạy học đê chỉ đạo. Từ đó tạo ra mọi sự chuyên biến trong nhận thức cho đội ngu giáo viêni làm cho mọi người thấy được tầm quan trọng và tinh cấp thiếti hiê ̣u qua thiết thực của việc đôi mới phương pháp dạy học. Đồng thời xây dựng cho học sinh niềm tin đối với hiệu qua của việc sư dụng phương pháp dạy học mớii cụ thê: Tô chức quán triệt sâu sắc Nghị quyết của Đang về đôi mới giáo dục (NQ 29-NQ/TW Hội nghị Trung ương 8 (khóa XI); Chương trình hành động của Chinh phủi Kế hoạch hành động của ngành Giáo dục triên khai Nghị quyết số 29 như QĐ số 2653/QĐ-BGDĐT ngày 5/7/2014...; các chủ trươngi văn ban chỉ đạo của ngành về đôi mới phương pháp dạy học cho toàn bộ cán bộ giáo viên qua các buôi sinh hoạt chuyên môn. Đăng tai các văn ban trên trang Website của nhà trường đê môi GV dễ dàng câ ̣p nhâ ̣ti nắm bắti nghiên cứu. Tuyên truyềni phô biến tầm quan trọng của việc đôi mới phương pháp dạy học: đó là nhân tố quyết định đến chất lượng giáo dục. Chđu trọng đôi mới mạnh mẽ phương pháp dạy học thì học sinh mới học tập được chủ độngi học sinh tự họci tham gia các hoạt đô ̣ng học tâ ̣p đê tự chiếm lĩnh kiến thứci tri thức tiếp thu được bền vững làm cho trình độ tư duyi nhận thức của các em được phát triên. Từ đó các em mới có điều kiện hoạt động độc lập và sáng tạoi năng lực cá nhân mới được bộc lộ và phát triên đầy đủ. Dạy học theo hướng tich cực hoá người họci tập trung vào hoạt động của người học mới rèn được được cho tre những năng lực cần thiết đáp ứng đựoc yêu cầu đôi mới đất nước. Phai làm cho giáo viên nhận thức được định hướng về đôi mới phương pháp dạy học “Tô chức các giờ họci các hoạt động giáo dục đam bao nhẹ nhàng – tự 10 nhiên – hiệu qua”. Giđup giáo viên thấy được ơ tiêu học kiến thức khoa học không nhiềui điều quan trọng nhất là dạy cho học sinh những phương pháp lĩnh hội kiến thức đó như thế nào. Đây là yếu tố cốt loi nhằnm thay đôi tư duyi nhận thức của giáo viên về vâ ̣n dụng phương pháp dạy học mới. Biêṇ pháp 3: Tăng cường bôi dương chuyên m̀n nghiệp vụ cho giáo viên vê đổi mới phương pháp dạy học: BGH nhà trường tạo điều kiê ̣n cho GBQLi GV tham gia bồi dưỡng các chuyên đề do Phongi Sơ GD tô chức giđup giáo viên nắm đựơc nội dung điều chỉnh và đôi mới phương pháp dạy học. Tạo điều kiện cho giáo viên đi học nâng cao trình độ. 3.1. Xây dưng phong trao tư học, tư bôi dương: Tôi luôn coi trọng chỉ đạo công tác bồi dưỡng và tự bồi dưỡng. Khuyến khich giáo viên dành thời gian đọci nghiên cứu tài liệu về phương pháp dạy họci tập san tiêu họci thế giới trong ta…i tài nguyên mạng đê bô sung kiến thức về văn hoái về chuyên môn vì đôi mới phương pháp dạy học đoi hoi người giái viên phai có vốn kiến thức caoi hiêu biết rộngi kĩ năng sư phạm tốt đê tô chức linh hoạt các hoạt đô ̣ng dạy họci GV mới làm tốt được vai tro hướng dẫni điều hànhi trọng tài trong quá trình dạy học. Tạo phong trào tự họci tự bồi dưỡng có nền nếpi giáo viên hứng thđu tìm toi sáng tạo và ngày càng cam thấy tự tin hơn vào năng lực của mình. Đối với giáo viên phai tự lập cho mình một kế hoạch cụ thê trong tuầni trong tháng cần nghiên cứui học tập thêm những vấn đề gì?i dự giờ môn gì?i lớp nào? đê phục vụ cho viê ̣c ĐMPPDH. Nếu có mong muốn dạy thê hiê ̣n ĐMPPDH thì chủn bị tiết dạy mời tô chuyên môni BGH đến dự góp ýi giđup đỡ. Giáo viên thường xuyên dự giờ thăm lớpi quy định dự 1 tiết/tuần. 3.2. Giúp GSV nắm bắt định hướng ĐM DH: Bản chất: Đôi mới PPDH là đôi mới cách tiến hành các phương phápi đôi mới các phương tiện và hình thức triên khai phương pháp trên cơ sơ khai thác triệt đê 11 các ưu điêm của các phương pháp cu và vận dụng linh họat một số phương pháp mới nhằnm phát huy tối đa tinh tich cựci chủ động và sáng tạo của người học. Mục đích: Mục đich cuối cùng của đôi mới phương pháp dạy học là làm thế nào đê học sinh phai thực sự tich cựci chủ độngi tự giáci luôn trăn trơ tìm toii suy nghĩ và sáng tạo trong quá trình lĩnh hội tri thức và lĩnh hội ca cách thức đê có được tri thức ấy nhăm phát triên và hoàn thiện nhân cách của mình. Định hướng chính: 1. Đôi mới PPDH theo hướng phát huy cao độ tinh tich cực chủ động sáng tạo của học sinh trong quá trình lĩnh hội tri thứci 2. Đôi mới PPDH theo hướng kết hợp một cách nhuần nhuyễn và sáng tạo các PPDH khác nhau (truyền thống và hiện đại) sao cho vừa đạt được mục tiêu dạy học vừa phù hợp với đối tượng và điều kiện thực tiễn của cơ sơ. 3. Đôi mới PPDH theo hướng phát triên kha năng tự học của học sinh. 4. Đôi mới PPDH theo hướng kết hợp họat động cá nhân với họat động nhóm và phát huy kha năng của cá nhân. 5. Đôi mới PPDH theo hướng tăng cường kỹ năng thực hành. 6. Đôi mới PPDH theo hướng sư dụng phương tiện kỹ thuật hiện đại vào dạy học. 7. Đôi mới PPDH theo hướng đôi mới ca phương pháp kiêm tra và đánh giá kết qua học tập của học sinh. 8. Đôi mới PPDH theo hướng đôi mới cách thiết kế bài dạyi lập kế họach bài học và xây dựng mục tiêu bài học. 3.3. hỉ đạo có tốt c̀ng tác bôi dương thường xuyên: Từ năm học 2013-2014i Bô ̣ GDĐĐT hướng dẫn công tác bồi dưỡng thường xuyên cho các cấp học. Với cấp tiêu họci những nô ̣i dung bồi dưỡng hết sức thiết thực cho đô ̣i ngu: ND1i 2 và 3. Trong đó có mô ̣t số Môdun bồi dưỡng về kĩ năng sư phạm đáp ứng đôi mới PPDH như: TH 13: Kĩ năng lâ ̣p kế hoạch bài học theo hướng tich cựci TH 15: Một số phương pháp dạy học tich cực ơ TH. Tôi chỉ đạo viê ̣c bồi dưỡng thường xuyên mô ̣t cách sâu sát từ viê ̣c tự học đến bồi dưỡng tâ ̣p 12 trung ơ đơn vịi giai đáp thắc mắci vâ ̣n dụng kiến thức vào thực tế giang dạy nên góp phần không nho trong đôi mới PPDH. Biêṇ pháp : hỉ đạo đổi mới DH vâ ̣n dụng m̀ hình SVVNV: .1. hỉ đạo xây dưng lớp học thân thiện: Xây dựng nội quy lớp học: Xây dựng nội quy lớp học là việc làm hết sức có ý nghĩai bơi: HS tham gia được cung cấp thông tini được bày to ý kiến của mìnhi ý kiến của các em được lắng nghe và tôn trọng. Từ đó giđup HS hiêui tôn trọng và thực hiện tốt nội quy do chinh các em đề ra. Ngoài rai HS con được rèn luyện kĩ năng giao tiếpi bày to ý kiến và tham gia quá trình ra quyết địnhi phát huy tinh thần tập thêi nâng cao tinh thần trách nhiệm cho môi HS. Làm Hòm thư chia sẻ: Môi HS có một hộp thưi học sinh ghi những lời khen ngợi động viêni tình cam... dành cho bạn bè bo vào trong hộp thư. Việc làm này giđup HS hướng tới những điều lạc quan tich cực trong cuộc sống ngay ca khi gặp khó khăni chán nani tạo điều kiện cho những HS ngại giao tiếp trước đám đông cung có thê bày to ý kiến của mình qua Hom thư chia se. Ngoài rai GV cung biết được thái đội tình cam của HS đối với bạn bè. Chia sẻ “Điều em muốn nói”: Chđung ta biết rằnngi không phai lđuc nào HS cung có thê trực tiếp nói thẳng mong muốni suy nghĩ của các em với thầy cô giáoi với nhà trường. Vì vậyi thông qua hom thư “ Điều em muốn nói”i HS được tự do bày to những khđuc mắci băn khoăn của mình về cuộc sống xung quanh các emi về trườngi lớpi bạn bè và thầy cô. GV có thê rđut ngắn khoang cách giữa thầy và troi được lắng nghe những chia sei mong muốn của các em đê kịp thời có những điều chỉnh hợp lýi nhằnm ngày càng nâng cao chất lượng giáo dụci tạo môi trường thân thiện trong lớp học. Chỉ đạo thay đổi không gian lớp học: Trong năm học này trường có 8/10 lớp tô ngồi học theo nhómi chỉ con 2 lớp 1 ngồi theo day bàn. Trong lớp họci sắp xếp bàn ghế phù hợp dạy học theo nhóm tạo ra môi trường sư phạm thuận lợi cho việc dạy học. HS được bố tri ngồi theo nhóm (4 -5em) tạo không gian dễ dàng cho việc đi lại giữa cô và tro trong lớp học; GV đến với các nhóm một cách thuận lợi đê 13 kiêm tra việc học của từng HS và giđup đỡ điều chỉnh việc làm của các em trong nhóm. Học sinh có cơ hô ̣i bô ̣c lô ̣ kha năng thực hiê ̣n nhiê ̣m vụ học tâ ̣pi tự làm viê ̣c theo sự phân công của nhómi làm viê ̣c theo nhómi hợp tác nhómi báo cáo kết qua trong nhómi... .2. hỉ đạo viêc̣ vâṇ dụng đổi mới DH trong dạy học trên lớp: Dạy học theo hướng đôi mới phương phápi linh hoạt trong qua trình tô chức các hoạt động theo hướng phát huy tinh tich cực của học sinh. Tránh bắt học sinh phai tiếp thu một cách thụ động nguồn tri thức mà thầy giáo đưa ra. Phương pháp mới hiện nay là làm cho người học trơ thành chủ thê của quá trình dạy học. Học sinh phai tich cực chủ động trong việc họci phát huy kha năng tự họci giáo viên chỉ là người hướng đạo. Chẳng hạni GV dạy bài Diê ̣n tích hình tam giác, ơ hoạt đô ̣ng hình thành kiến thức mới, GV yêu cầu HS lấy ra 2 hình tam giác bằnng nhaui cắt 1 hình tam giác theo một đường cao rồi ghép lại thành một hình chữ nhật. A Đường cắt 1 E 1 B 2 2 D H C -Yêu cầu HS so sánh diện tich một hình tam giác với diện tich hình chữ nhật vừa tạo ra (HS nhận ra diện tich hình tam giác bằnng 1/2 diện tich hình chữ nhật)i - Yêu cầu HS nhắc lại cách tinh diện tich hình chữ nhậti so sánh cạnh đáy hình tam giác với chiều dài hình chữ nhậti chiều cao hình tam giác với chiều rộng hình chữ nhật. -Từ cách tinh diện tich hình chữ nhật suy ra cách tinh diện tich hình tam giác. Sau bước này GV mới cho HS rđut ra công thức tinh diện tich hình tam giác S= axh 2 14 Hoă ̣c khi dạy bài: Tính chất của nước, khoa học lớp 4i Gợi ý GV lựa chọn phương pháp “bàn tay nă ̣n bô ̣t” đê giđup học sinh tự khám phá kiến thức qua 5 bước: Bước 1: Tình huống xuất phát và câu hoi nêu vấn đề. Bước 2: Bộc lộ biêu tượng ban đầu Bước 3: Đề xuất câu hoi và phương án thi nghiệm tìm toi nghiên cứu. Bước 4: Tiến hành thi nghiệm tìm toi - nghiên cứu. Bước 5: Kết luậni hợp thức hóa kiến thức. Đê có tiết dạy thành côngi yêu cầu GV trước khi lên lớp phai chủn bị thật chu đáoi phai thâm nhập kiến thức cho một bài dạy và phai nắm bắt được nội dung của sách giáo khoa. Đê có tiết dạy đôi mới PPDH yêu cầu GV phai lâ ̣p kế hoạch bài học chđu trọng đến cách tô chức các hoạt đô ̣ng dạy học phát huy tinh tich cực của học sinhi nêu ra các tình huống có vấn đề đê học sinh giai quyết. Từ đó mới chủ động việc định hướng bước đi của mình thông qua bài soạn. Sự chủn bị của người dạy chu đáoi công phui sáng tạo và chủ động bao nhiêu thì mang lại hiệu qua của tiết dạy bấy nhiêu. Việc tô chức một tiết học có tầm quan trọng đặc biệti nó anh hương trực tiếp đến chất lượng và hiệu qua giờ học. Giáo viên vâ ̣n dụng linh hoạt và hiê ̣u qua các phương pháp dạy học tich cựci các PPDH thường được sư dụng trong dạy học lnhư: - Phương pháp đặt và giai quyết vấn đề. - Phương pháp tro chơi. - Phương pháp hợp tác theo nhóm nho. - Phương pháp vấn đáp. - Phương pháp luyê ̣n tâ ̣pi thực hành - Phương pháp bàn tay nă ̣n bô ̣t (áp dụng với các môn Khoa họci TNXH...có thê làm thi nghiê ̣m) Chỉ đạo tô chức có hiệu qua dạy học theo nhómi vận dụng mô hình VNEN ơ mức 1 ro nét. GV cần giao việc cụ thê cho các nhómi chđu ý giai thich ro nhiệm vụ; đam bao học sinh có thời gian đê suy nghĩ và thực hiện yêu cầu. GV chđu trọng hoạt động học của HSi đến với từng em và nhóm học tập nhiều hơn làm việc chung cho ca lớpi giai đáp ý kiến và vướng mắc của HS thay vì thuyết giang. Trong dạy học 15 GV chđu ý nêu ra các tình huống có vấn đề cho học sinh tự giai quyết trong tất ca các tiết dạy. Giáo viên chỉ gợi ýi tiếp sức khi học sinh gă ̣p khó khăn nhưng tuyê ̣t đối không làm thay cho học sinh. Trong môi hoạt đô ̣ng giáo viên coi trọng hoạt đô ̣ng của các emi tạo cho tất ca học sinh hoạt đô ̣ng tich cựci tránh tâm lý sợ học sinh không làm được. Chđu trọng viê ̣c dạy học đến từng cá nhân học sinh: nắm bắt những em (nhóm) học tốt đê giao viê ̣c tiếp theo mức đô ̣ khó hơn đê phát huy sự sáng tạo; kịp thời phát hiện những cố gắngi tiến bộ của HS đê động viêni khich lệ và những hạn chế của HS đê hướng dẫni giđup đỡ trong quá trình học tậpi rèn luyện của HS. Hướng dẫn cách hợp tác trong nhóm (chỉ gợi mơ hướng dẫn chứ không đọc bài mình cho bạn chép học cho bạn xem kết qua của mình). Đây là một kĩ năng khó đối với nhóm trương và các bạn học khá gioi nên GV hướng dẫn kĩ. Rèn kĩ năng điều hành của nhóm trươngi có thê GV đóng vai nhóm trương điều hành cho học sinh quan sát đê làm theo. Hướng dẫn cách tự đánh giá: khi bạn chia se cần chđu ý lắng nghei theo doi sâu sát đê đánh giá; cách chia se: tự giáci tự suy nghĩ các câu hoi...đê mong muốn được bạn chia se cái mình cầni GV nên đê cho học sinh tiến hành tự nhiên không sắp đặt. GV hướng dẫn họ sinh cách chia se bằnng ngôn ngữ nói. Giáo viên phai là người trọng tàii điêm tựa kiến thức cho các em. Giáo viên cần di chuyên giữa các nhóm nhằnm: Kiêm trai kiêm soát xem học sinh có thực sự làm việc khôngi HS làm việc như thế nàoi phát hiện khó khăn của nhóm; giai thichi hướng dẫn khi cần thiếti.. Chỉ đạo GV có thê sư dụng ban đồ tư duy trong các tiết có thê sư dụng được nhằnm hê ̣ thống kiến thức bài họci chươngi mạch kiến thức cho học sinh dễ nhới có tinh liên kết. Chỉ đạo GV chđu trọng viê ̣c “Học mà chơi - chơi mà học”. Lựa chọn những tro chơi phù hợp với môn học đê tô chức hoạt đô ̣ng khơi đô ̣ng hoă ̣c trong các hoạt đô ̣ng trọng tâm của tiết dạy. Hình thức tô chức tro chơi như vậy làm cho học sinh đỡ căng thẳngi tạo được hứng thđu và niềm tin trong học tập. Đôi mới PPDH thực chất không phai là sự thay thế các PPDH cu bằnng mô ̣t loạt PPDH mới. Về ban chấti đôi mới PPDH là đôi mới cách tiến hành các phương 16 phápi đôi mới các phương tiện và hình thức triên khai phương pháp trên cơ sơ khai thác triệt đê các ưu điêm của các phương pháp cu và vận dụng linh họat một số phương pháp mới nhằnm phát huy tối đa tinh tich cựci chủ động và sáng tạo của người học. Trong dạy họci môi GV linh hoạt lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp sao cho đạt hiệu qua cao nhất. Biêṇ pháp 5: hỉ đạo viêc̣ hướng dân cách học của học sinh: Yêu cầu GV chđu trọng hoạt động học của HSi đến với từng em và nhóm học tập nhiều hơn làm việc chung cho ca lớpi giai đáp ý kiến và vướng mắc của HS thay vì thuyết giang. HS học theo nhóm là một đặc trưng trong đôi mới cách dạy và học; hầu hết các tiết họci HS đa có gần ba phần tư thời gian đê làm việc nhómi cặp và cá nhân một cách khá vuii sinh động và hiệu qua. Các em được thực sự cùng nhau trao đôii tìm toi khám phá kiến thức qua các hoạt đô ̣ng học tâ ̣p đê hoàn thành bài tâ ̣p; chia se lẫn nhaui chô nào chưa ro thì hoi cô giáo hoặc bạn trong nhóm đê có thêm gợi ý giai thich… Phát huy vai tro của nhóm trươngi tất ca học sinh trong nhóm đều được luân phiên làm nhóm trương hướng dẫn các bạn trong nhóm đê điều hành các hoạt đô ̣ng do giáo viên yêu cầu và không có bất cứ học sinh nào ngoài cuô ̣ci không mô ̣t học sinh nào ngồi chơi. Dạy học theo nhóm với quy trình khép kin: nhóm trương giao viê ̣ci cá nhân làm viê ̣c đô ̣c lâ ̣p mô ̣t cách tich cựci trình bày kết qua trong nhóm đê các thành viên trao đôi bô sungi báo cáo kết qua trước lớp hoă ̣c các nhóm chia se lẫn nhau kết qua học tâ ̣p hay cách làm. Giáo viên phai là người trọng tàii điêm tựa kiến thức cho các em. Trong dạy học GV chđu ý nêu ra các tình huống có vấn đề cho học sinh tự giai quyết trong tất ca các tiết dạy. Giáo viên chỉ gợi ýi tiếp sức khi học sinh gă ̣p khó khăn nhưng tuyê ̣t đối không làm thay cho học sinh. Trong môi hoạt đô ̣ng giáo viên coi trọng hoạt đô ̣ng của các emi tạo cho tất ca học sinh hoạt đô ̣ng tich cựci tránh tâm lý sợ học sinh không làm được. Chỉ đạo viê ̣c dạy học đến từng cá nhân học sinh: nắm bắt những em (nhóm) học tốt đê giao viê ̣c tiếp theo mức đô ̣ khó hơn đê phát huy sự sáng tạo; kịp thời phát hiện những cố gắngi tiến bộ của HS đê động viêni khich lệ và những hạn chế của HS đê hướng dẫni giđup đỡ trong quá trình học tậpi rèn luyện của HS. Giáo viên phát huy 17 vai tro của các ban trong hô ̣i đồng tự quan đê các em thê hiê ̣n được sơ trường năng khiếu của ban thân. Chinh vì thếi HS tiến bộ ro về sự tự tin cung như mạnh dạn hơn trong giao tiếp; các em có sự chia se giđup đỡ nhau trong học tậpi kĩ năng tự học và tự đánh giá được nâng lên; các đối tượng HS con châ ̣m có cơ hội phát biêui giai đáp thắc mắc và hiêu được bài học. Biêṇ pháp 6: ĐM hát huy vai tro của tổ chuyên m̀n trong viê c̣ thưc hiêṇ DH: Đôi mới nội dung sinh hoạt chuyên môn ơ tôi tập trung vào việc nâng cao chất lượng hiệu qua bài dạy bằnng hình thức thực tập chuyên đề hội thao đôi mới PPDH. Muốn tô chức tốt phong trào này trong xây dựng kế hoạch cần đề ra chỉ tiêu. Phân công cho các tô trương tô chuyên môn phụ trách việc xây dựng kế hoạch bồi dưỡng trong tô và yêu cầu môi cá nhân xây xây dựng kế hoạch tự bồi dưỡng cho riêng mình về ĐMPPDH. Tô chuyên môn thực sự là nơi diễn ra hoạt động chuyên môn sâu rộngi có ý nghĩa thiết thực đối với môi thành viên trong hoạt động nâng cao chất lượng giáo dục giang dạyi nhất là viê ̣c ĐMPPDH. Tô chuyên môn tô chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụi tô chức kiêm tra đánh giá công tác ĐMPPDH của giáo viên theo kế hoạch của nhà trường. Nề nếp sinh hoạt của tô chuyên môn là 2 lần/ tháng trong đó chđu trọng thực hiện đôi mới sinh hoạt chuyên môn theo hướng nghiên cứu bài học đạt hiệu qua cao. Tâ ̣p trung xây dựng các tiết thao giang theo chuyên đềi đầu tư thời giani tri tuê ̣i đăc biê ̣t chđu trọng mạnh dạn đôi mới PPDHi dạy học theo định hướng phát triên năng lựci phát huy tối đa tinh tich cực của học sinhi chđu trọng đến phát triên ca 3 mă ̣t: kiến thức- kĩ năngi năng lựci ph̉m chất. Sau đó tô chức đđuc rđut kinh nghiệmi lấy thực hành đối chiếu với li luậni tập trung vào từng bài dạy xem việc đôi mới có hiệu qua không. Đối với các tiết dạy thê nghiê ̣m sinh hoạt chuyên môn theo nghiên cứu bài họci người dự không đánh giá giáo viên mà tâ ̣p trung quan sáti đánh giá hoạt đô ̣ng của người học. Chỉ đạo viê ̣c lâ ̣p kế hoạch bài học theo hướng pháp huy tinh tich cực của học sinh cho từng phân môni môn học theo 18 hướng đôi mới nhưng cần vận dụng một cách linh hoạt tuỳ bài dạy và tuỳ thuộc đối tượng học sinh. Xây dựng mạng lưới bồi dưỡng đô ̣i ngu ơ các tôi khối. Các tô chọn giáo viên dạy tốt từng phân môn dạy thao giang cho toàn trường dự hoặc chọn giáo viên gioi trong tô dạy chuyên đề do nhà trường yêu cầu. Đây là những giáo viên nồng cốti đi đầu trong việc đôi mới phương phápi là những nhân tố tich cực trong vịêc bồi dưỡng đội ngu. Các giáo viên này có nhiều kinh nghiệm trong giang dạy theo hướng đôi mớii đa đạt giáo viên dạy gioi các cấp. Vì vậy có nhiều uy tin trong việc bồi dưỡng cho đội ngui các tiết dạy minh hoạ chuyên đề thê hiện thành công tốt. Tich cực phát động phong trào thi đua về đôi mới PP dạy họci phát hiện bồi dưỡng và nhân điên hình. Đồng thờii tô trươngi mạng lưới cốt cán cùng với ban chỉ đạo thường xưyên dự giờ đê góp ýi bô sung kịp thời cho những giáo viên con hạn chế. Tiếp tục cho giáo viên đề xuất những vướng mắc trong quá trình thực hiện đê cùng bàn biện pháp tháo gỡ giđup đội ngu vận dụng đôi mới PP dạy học một cách linh hoạt. Biêṇ pháp 7: Thường xuyên dư gìờ thăm lớp, tổ ch ưc thao giảng, hội thảo chuyên đê va bôi dương GSVDG: Nhà trường phai thường xuyên tô chức phong trào dự giờ thao giangi hội thi GVDG. Sinh hoạt chuyên môn chđu trọng chuyên đề đôi mới phương pháp dạy học nhằnm giđup cho giáo viên trau dồi kĩ năng sư phạmi tô chức dạy học trên lớp. Đây là hoạt động thiết thực và trọng tâm của quá trình đôi mớii nó có tác dụng động viên giáo viên hăng háii tich cực hơni tay nghề vững vàng hơn. Tô chức thao giang cấp trường (2 lần/tháng)i tô chức những giờ dạy mẫu thông qua các đợt thi đua chào mừng những ngày lễ lớn trong năm học như kỷ niệm: Ngày thành lâ ̣p HLHPNVN20/10; Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11; Ngày thành lập quân đội nhân dân Việt nam 22/12; Ngày thành lập Đang 3/2; Ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3i Ngày thành lập đoàn 26/3 …i tô chức rđut kinh nhiệmi đánh giá kịp thời. BGH liên hê ̣ với mô ̣t số trường tô chức dạy học VNEN dạy thê hiê ̣n đôi mới PPDH nhằnm tạo điều kiê ̣n cho CBQLi GV dự giờ học hoi kinh nghiê ̣mi sau đó vâ ̣n 19 dụng những điều học tâ ̣p được dạy minh họa ơ trường. Đây là hình thức bồi dưỡng rất có ý nghĩa. BGH nhà trường hàng tuần đều có lịch dự giờ giáo viên đê nắm tình hình dạy học của giáo viên và học sinhi xác định thực chất trình đội năng lực SP của đội ngu. Sau khi dự giờ giáo viên nhận được sự góp ý của đồng nghiệpi của BGH nhà trường về những ưu điêm và tồn tại đê giáo viên điều chỉnhi bô sung rđut ra bài học kinh nghiệm cho ban thân. Đối với giáo viên mới ra trường thì BGH càng quan tâm việc làm này nhiều hơn. Việc tô chức dự giờ thăm lớp là biện pháp cơ ban đê nâng cao năng lực sư phạm cho môi giáo viêni hơn nữa đây cung là cơ hội đê giáo viên phát triên sự sáng tạo trong nghề nghiệp. Tô chức có hiệu qua các hội thi GVDG. Xây dựng thành tiêu chi thi đua đê đánh giá xếp loại giáo viêni động viên kịp thời những cá nhân có nhiều tiến bộ và nhiều thành tich trong việc đôi mới PP dạy học. Bồi dưỡng giáo viên dự thi GVDG cấp huyê ̣n đạt kết qua cao. Đây là những gương điên hình trong phong trào đôi mới PPDH. Biêṇ pháp 8: Đẩy mạnh c̀ng tác viết sáng kiến kinh nghiệm, lam đô dùng dạy học: Trong phong trào thi đua đôi mới PPDH nhà trường có kế hoạch tô chức cho giáo viên viết SKKN về đôi mới PPDH. Dựa vào kha năngi năng lực sơ trường về một môni phân môn nào đói hướng dẫn đề cương cho giáo viên và chỉ đạo thực hiện có hiệu qua. “Giáo viên với sáng kiến đôi mới" là phong trào được nhà trường triên khai trong nhiều năm học qua và đa thu được nhiều kết qua kha quan. Những biện pháp của các sáng kiến đều thê hiện sự trăn trơi tìm toi đê tìm ra những cách làm có hiệu qua góp phần đôi mới phương pháp dạy học. Đó là những sáng kiếni những bài học kinh nghiệm quý báu của các cô giáoi các sáng kiến đa đạt được trai nghiệm và đạt kết qua cao trong dạy học. Thông qua phong tràoi nhà trường tông kếti rđut kinh nghiệmi chọn những sáng kiến điên hình về việc thực hiện đôi mới PP dạy học báo cáoi cho giáo viên trao đôii học hoi lẫn nhau. 20