Tài liệu Một số bài tập vẽ kỹ thuật công nghệ 8

PHONG GIÁO DỤC- ĐÀO TẠO AN LÂM S¸ng kiÕn kinh nghiÖm Chñ ®Ò: Mét sè bµi tËp vÏ kü thuËt m«n c«ng nghÖ 8 An Lâm, ngày 02 th¸ng 3 n¨m 2013 I-Đặt vấn đề: HiÖn nay víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc vµ c«ng nghÖ, c¸c nghµnh c«ng nghiÖp nh: C¬ khÝ , ®iÖn … ngµy cµng ph¸t triÓn vµ øng dông réng r·i. Mäi s¶n phÈm cña c¸c nghµnh c«ng nghiÖp tõ dông cô, m¸y mãc ®Õn c¸c thiÕt bÞ ®Òu ph¶i c¨n cø theo b¶n vÏ kü thuËt ®Ó tiÕn hµnh chÕ t¹o, l¾p r¸p, vËn hµnh, s÷a ch÷a…. Qua ®ã ta thÊy ®îc viÖc trang bÞ kiÕn thøc vÒ vÏ kü thuËt rÊt cÇn thiÕt cho mçi ngêi chóng ta, nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng ngêi theo ngµnh nghÒ kü thuËt. Ph©n m«n häc VÏ kü thuËt c«ng nghÖ 8 ®ßi hái trÝ tëng tëng kh«ng gian, lµ m«n häc gãp phÇn cho häc sinh h×nh thµnh tÝnh n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, tiÕp cËn víi tri thøc khoa häc vµ ®Þnh híng tèt h¬n cho ngµnh nghÒ cña m×nh sau nµy. Thùc tÕ cho thÊy, phÇn vÏ kü thuËt lµ mét phÇn häc t¬ng ®èi khã, ®ßi hái häc sinh ph¶i cã kiÕn thøc h×nh häc kh«ng gian. PhÇn vÏ kü thuËt m«n c«ng nghÖ 8 ph©n bè ë kú I, trong khi ®ã kiÕn thøc h×nh häc kh«ng gian m«n h×nh häc 8 b¾t ®Çu häc ë kú II nªn gi¸o viªn gi¶ng d¹y m«n nµy vµ häc sinh gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. Ngoµi ra, mét sè trêng gi¸o viªn cßn d¹y chÐo m«n, c¬ së vËt chÊt cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu d¹y häc. Lµ mét gi¸o viªn kü thuËt c«ng nghiªp, qua nh÷ng n¨m häc tËp ë trêng chuyªn nghiÖp vµ qua qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y ë trêng THCS, t«i t×m hiÓu vµ ®a ra mét sè bµi tËp nh»m gióp häc sinh rÌn luyÖn thªm kü n¨ng lµm bµi tËp vÏ kü thuËt. Bëi vËy nªn t«i chän ®Ò tµi “Mét sè bµi tËp vÏ kü thuËt m«n c«ng nghÖ 8” II- Giải quyÕt vÊn ®Ò: §Ó lµm tèt c¸c bµi tËp vÏ kü thuËt ®ßi hái häc sinh ph¶i t duy, cã trÝ tëng tîng, ®ång thêi ph¶i n¾m v÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÏ kü thuËt nh: Kh¸i niÖm h×nh chiÕu, mÆt ph¼ng chiÕu, híng chiÕu, c¸ch ph©n tÝch h×nh d¹ng vËt thÓ… Bµi tËp 1: H·y vÏ h×nh chiÕu cña c¸c vËt thÓ sau (híng chiÕu A,B,C). Trong ®ã: A lµ híng chiÕu nh×n tõ tríc tíi B lµ híng chiÕu tõ phÝa trªn xuèng C lµ híng chiÕu tõ tr¸i sang ph¶i 1. VËt thÓ ®¬n gi¶n: a-VËt thÓ lµ h×nh hép ch÷ nhËt -H×nh chiÕu ®øng: ChiÕu theo híng tõ tríc tíi( híng A) lªn mÆt ph¼ng chiÕu ®øng ta thÊy mÆt tríc cña h×nh hép. V× vËt thÓ kh«ng cã kÕt cÊu phøc t¹p bªn trong nªn trªn h×nh chiÕu kh«ng dïng nÐt ®øt. Ta cã h×nh chiÕu ®øng d¹ng h×nh ch÷ nhËt cã kÝch thíc chÝnh lµ kÝch thíc c¸c c¹nh cña mÆt tríc h×nh hép. -H×nh chiÕu b»ng: Nh×n tõ trªn xuèng( híng B) ta thÊy mÆt trªn h×nh hép.H×nh chiÕu b»ng cã kÝch thíc vµ h×nh d¹ng cña mÆt trªn h×nh hép. -H×nh chiÕu c¹nh: ChiÕu tõ tr¸i sang( híng C) ta thÊy mÆt bªn cña h×nh hép. Trªn mÆt ph¼ng chiÕu c¹nh cãµ kich h×nh d¹ng vµ kÝch thíc cña mÆt bªn b- VËt thÓ lµ h×nh l¨ng trô ®Òu Theo híng chiÕu nh trªn, khi ta nh×n tõ tríc tíi ta thÊy 2mÆt tríc cña h×nh l¨ng trô. VËy ta cã h×nh chiÕu ®øng d¹ng h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu réng c, dµi b vµ c¹nh a ®i qua trung ®iÓm c, c( víi a=b=d, c=c) ChiÕu tõ trªn xuèng ta thÊy h×nh chiÕu b»ng d¹ng tam gi¸c cña ®¸y. ChiÕu tõ tr¸i sang ta thÊy mét mÆt bªn cña h×nh l¨ng trô trªn mÆt ph¼ng chiÕu c¹nh, h×nh chiÕu c¹nh cã kÝch thíc vµ h×nh d¹ng cña mÆt bªn ®ã. c- VËt thÓ d¹ng khèi trßn xoay ( h×nh trô) Khi ta chiÕu h×nh trô lªn 3 mÆt ph¼ng chiÕu. Theo híng chiÕu tõ tríc tíi lªn mÆt ph¼ng chiÕu ®øng ta cã h×nh chiÕu ®øng ta cã h×nh chiÕu ®øng lµ h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu réng b»ng ®êng kÝnh ®¸y, chiÒu dµi chÝnh lµ chiÒu cao h×nh trô. Theo híng chiÕu tõ trªn xuèng lªn mÆt ph¼ng chiÕu b»ng ta cã h×nh chiÕu b»ng d¹ng h×nh trßn cña ®¸y. Theo híng chiÕu tõ tr¸I sang ta cã h×nh chiÕu c¹nh b»ng h×nh chiÕu ®øng nªn trªn b¶n vÏ kü thuËt nÕu 2h×nh chiÕu cã h×nh d¹nh vµ kÝch thíc nh nhau ta cã thÓ bá 1h×nh chiÕu( h×nh chiÕu c¹nh hoÆc h×nh chiÕu b»ng ) 2) VËt thÓ cã h×nh d¹ng phøc t¹p a) §èi víi vËt thÓ cã kÕt cÊu bªn trong phøc t¹p, mét sè híng chiÕu ta kh«ng nh×n thÊy kÕt cÊu phøc t¹p bªn trong. PhÇn kh«ng nh×n thÊy ( phÇn khuÊt) trªn b¶n vÏ kü thuËt ®îc vÏ b»ng nÐt ®øt. Theo híng chiÕu tõ tríc tíi ( híng A) lªn mÆt ph¼ng chiÕu ®øng, h×nh chiÕu ®øng thu ®îc d¹ng mÆt tríc cña vËt thÓ trªn. ChiÕu tõ trªn xuèng( híng B) lªn mÆt ph¼ng chiÕu b»ng ta thÊy ®îc mÆt trªn cña h×nh, cã kÕt cÊu bªn trong lâm vµo ta kh«ng thÊy ®îc nªn ®îc vÏ b»ng nÐt ®øt vµ ®îc giãng tõ trªn h×nh chiÕu ®øng xuèng. ChiÕu theo híng tr¸I sang lªn mÆt ph¨ng chiÕu c¹nh ta thÊy mÆt trªn cña h×nh, phÇn bªn trong kh«ng nh×n thÊy nªn ta biÓu diÓn b»ng nÐt ®øt vµ giãng tõ h×nh chiÕu ®øng sang. b) c) ChiÕu vËt thÓ lªn 3mÆt ph¼ng chiÕu ta ®îc: ChiÕu theo híng A lªn mÆt ph¼ng chiÕu ®øng cã h×nh d¹ng vµ kÝch thíc mÆt tríc cña vËt thÓ. ChiÕu theo híng B ta ®îc h×nh chiÕu b»ng cã d¹ng h×nh ch÷ nhËt cã chiÒu réng vµ chiÒu dµi cña ®¸y. §êng nÐt liÒn ®i qua 2 c¹nh va song song víi chiÒu dµi h×nh ch÷ nhËt chÝnh lµ ®êng phÝa trªn ®îc chiÕu vµ in xuèng. Hai ®êng song song b»ng nÐt ®øt thÓ hiÖn giíi h¹n réng vµ dµi cña ph©n lâm bÞ khuÊt ë phÝa díi. ChiÕu tõ tr¸i sang theo híng C ta ®îc h×nh ciÕu c¹nh cã d¹ng mÆt bªn cña vËt thÓ. §êng nÐt ®øt thÓ hiÖn chiÒu dµi vµ giíi h¹n chiÒu cao cña phÇn lâ bÞ khuÊt. Bµi tËp 2: Cho c¸c h×nh chiÕu 1, 2, 3 cña vËt thÓ. H·y ghi tªn gäi c¸c h×nh chiÕu vµ híng chiÕu vµo b¶ng sau: H×nh chiÕu 1 2 3 Tªn h×nh chiÕu Híng chiÕu H×nh chiÕu ®øng H×nh chiÕu b»ng H×nh chiÕu c¹nh Tõ tríc tíi Tõ trªn xuèng Tõ tr¸i sang ph¶i Bµi nµy yªu cÇu ph¶i ®Æt vµ quan s¸t vËt thÓ, chiÕu theo híng A, B, C ®Ó x¸c ®Þnh ®îc c¸c h×nh chiÕu vËt thÓ råi ®e so s¸nh víi c¸c h×nh chiÕu trªn b¶n vÏ. Tõ ®ã ta x¸c ®Þnh ®îc hh×nh chiÕu ®øng, h×nh chiÕu b»ng, h×nh chiÕu c¹nh. ChiÕu theo híng A ta ®îc h×nh chiÕu 1 chÝnh lµ h×nh chiÕu ®øng( híng tõ tríc tíi).ChiÕu theo híng B ta h×nh chiÕu 2( bãng mÆt trªn in xuèng). ChiÕu theo híng C ta ®îc h×nh 3 ( bãng mÆt bªn phÇn díi vµ Æt bªn phÇn trªn) Bµi tËp 3: §äc c¸c b¶n vÏ h×nh chiÕu 1,2,3 (h×nh1). H·y ®µnh dÊu x vµo b¶ng 1 ®Ó chØ râ sù t¬ng quan gi÷a c¸c b¶n vÏ víi vËt thÓ A,B,C tõ c¸c khèi h×nh häc c¬ b¶n nµo b»ng c¸ch ®¸nh dÊu x vµo b¶ng 2. B¶ng 1 B¶n VÏ VËt thÓ A B C 1 2 3 Tõ b¶n vÏ 1, 2, 3 ta h×nh dung ra vËt thÓ hoÆc tõ c¸c vËt thÓ A, B, C ta vÏ h×nh chiÕu sau ®ã ®èi chiÕu víi c¸c b¶n vÏ. TiÕp ®Õn ®¸nh dÊu (x) ®Ó chØ râ sù t¬ng quan gi÷a b¶n vÏ víi vËt thÓ. §Ó x¸c ®Þnh ®îc h×nh d¹ng vËt thÓ , ta quan s¸t tõng phÇn vËt thÓ, ph©n tÝch vµ x¸c ®Þnh ®îc h×nh d¹ng tõng phÇn t¹o thµnh vËt thÓ råi ®¸nh dÊu (x) vµo b¶ng. B¶ng 2 VËt thÓ A Khèi h×nh häc H×nh hép ch÷ nhËt H×nh trô H×nh cÇu III- KÕt thóc vÊn ®Ò: B C Trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y t«i ®· ®a ra mét sè bµi tËp vÏ kü thuËt tõ dÔ ®Õn khã phï hîp víi néi dung vÏ kü thuËt m«n c«ng nghÖ 8 th× thÊy c¸c em cã tiÕn bé nhiÒu, t duy nhanh h¬n, kü n¨ng vÏ h×nh chiÕu cña c¸c em ®îc n©ng lªn. PhÇn vÏ kü thuËt lµ phÇn häc khã nhÊt trong m«n c«ng nghÖ 8. §Ó ®¹t ®îc kÕt qu¶ cao ngoµi viÖc rÌn luyÖn kü n¨ng lµm bµi tËp th× gi¸o viªn ph¶i lµm ®å dïng ®Ó sö dông. Bªn c¹nh ®ã kÕt hîp ph¬ng tiÖn d¹y häc nh m¸y chiÕu, c¸c h×nh ¶nh trùc quan… th× bµi häc sÏ s«i ®éng h¬n vµ gÇn víi thùc tÕ h¬n. Nhê ®ã häc sinh sÏ lÜnh héi kiÕn thøc tèt h¬n, kÕt qu¶ gi¶ng d¹y sÏ n©ng cao h¬n. HiÖn nay c¸c ®å dïng ®Ó sö dông gi¶ng d¹y gi¶ng d¹y m«n c«ng nghÖ 8 ®ang cßn thiÕu nhiÒu nh: VËt mÉu, phßng thùc hµnh, tranh ¶nh… VËy kÝnh mong c¸c cÊp vµ nhµ trêng trang bÞ nhiÒu h¬n ®å dïng cña m«n häc, ®Çu t thêi gian nhiÒu h¬n cho m«n häc nµy. Trªn ®©y lµ nh÷ng kinh nghiÖm gi¶ng trong phÇn VÏ kü thuËt m«n häc c«ng nghÖ 8. RÊt mong ®îc sù gãp ý cña c¸c ®ång nghiÖp. Xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Th¹ch héi; ngµy 02 th¸ng 03 n¨m 2011