Tài liệu Mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong tư tưởng chính trị hồ chí minh

́ ĐẠI HỌC QUÔC GIA HÀ NỘI ̀ TRƢƠNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ***** NGUYỄN VĂN NGUYÊN MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐỘC LẬP DÂN TỘC VỚI DÂN CHỦ VÀ HẠNH PHÚC CỦA NHÂN DÂN TRONG TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ HỒ CHÍ MINH ́ ́ LUẬN AN TIÊN SĨ CHÍNH TRỊ HỌC Hà Nội – 2017 ́ ĐẠI HỌC QUÔC GIA HÀ NỘI ̀ TRƢƠNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ***** NGUYỄN VĂN NGUYÊN MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐỘC LẬP DÂN TỘC VỚI DÂN CHỦ VÀ HẠNH PHÚC CỦA NHÂN DÂN TRONG TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Chính trị học Mã số: 62 31 02 01 ́ ́ LUẬN AN TIÊN SĨ CHÍNH TRỊ HỌC Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS Phạm Ngọc Anh Hà Nội – 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, những kết quả nghiên cứu khoa học được trình bày trong luận án là trung thực, khách quan và chưa từng để bảo vệ ở bất kỳ học vị nào. Các thông tin trích dẫn trong luận án này đều được chỉ rõ nguồn gốc xuất xứ rõng ràng. Hà Nội, ngày tháng Tác giả năm 2017 Nguyễn Văn Nguyên MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1 1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1 2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ..............................................................................3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ...........................................................................4 4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu của luận án ..........................................4 5. Đóng góp mới của luận án ......................................................................................5 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án .................................................................5 7. Kết cấu của luận án .................................................................................................5 Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI .......................................................................................................................6 1.1. Những nghiên cứu liên quan đến cơ sở hình thành tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ...............................................................................................................................6 1.2. Những nghiên cứu liên quan đến nội dung tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân...............................8 1.3. Những nghiên cứu liên quan đến việc đánh giá ý nghĩa, vận dụng tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân .....................................................................................................17 1.4. Khái quát kết quả nghiên cứu từ các công trình được công bố và các vấn đề đặt ra luận án cần tiếp tục giải quyết .........................................................................20 Tiểu kết chƣơng 1 ....................................................................................................23 Chƣơng 2: CƠ SỞ HÌNH THÀNH TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ HỒ CHÍ MINH VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐỘC LẬP DÂN TỘC VỚI DÂN CHỦ VÀ HẠNH PHÚC CỦA NHÂN DÂN............................................................................24 2.1. Cơ sở khách quan ...............................................................................................24 2.1.1. Bối cảnh quốc tế và trong nước ảnh hưởng đến sự hình thành tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân .......................................................................................24 2.1.2. Những tiền đề tư tưởng - lý luận hình thành tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ...............................................................................................................31 2.2. Nhân tố chủ quan - các phẩm chất của Hồ Chí Minh ........................................49 2.2.1. Lòng yêu nước, thương dân sâu sắc ...........................................................49 2.2.2. Tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo và sự nhạy cảm với cái mới ...................51 2.2.3. Ý chí và nghị lực phi thường của Hồ Chí Minh trong đấu tranh giành độc lập dân tộc, tự do, ấm no, hạnh phúc cho nhân dân ......................................54 2.2.4. Năng lực hoạt động thực tiễn .....................................................................55 Tiểu kết chƣơng 2 ....................................................................................................57 Chƣơng 3: NỘI DUNG TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ HỒ CHÍ MINH VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐỘC LẬP DÂN TỘC VỚI DÂN CHỦ VÀ HẠNH PHÚC CỦA NHÂN DÂN .........................................................................................58 3.1. Vị trí của mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong hệ thống tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh ........................................58 3.1.1. Khái quát tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh .................................................58 3.1.2. Mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân - nội dung cốt lõi của tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh .................................59 3.2. Tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc, dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ..............................................................................................................62 3.2.1. Quan niệm của Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc .......................................62 3.2.2. Quan niệm của Hồ Chí Minh về dân chủ ...................................................68 3.2.3. Quan niệm của Hồ Chí Minh về hạnh phúc của nhân dân.........................73 3.3. Mối quan hệ biện chứng giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ....................................................................................................................79 3.3.1. Mối quan hệ giữa độc lập dân tộc và dân chủ ...........................................79 3.3.2. Mối quan hệ giữa độc lập dân tộc và hạnh phúc của nhân dân.................84 3.3.3. Mối quan hệ giữa dân chủ và hạnh phúc của nhân dân....................................88 3.3.4. Sự thống nhất giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ...............................................................................................................92 3.4. Cách thức Hồ Chí Minh giải quyết mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam.........100 3.4.1. Thời kỳ từ 1920-1930 ................................................................................100 3.4.2. Thời kỳ từ 1930-1945 ................................................................................102 3.4.3. Thời kỳ từ 1945-1954 ................................................................................104 3.4.4. Thời kỳ từ 1954-1969 ................................................................................105 Tiểu kết chƣơng 3 ..................................................................................................107 Chƣơng 4: GIẢI QUYẾT MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐỘC LẬP DÂN TỘC VỚI DÂN CHỦ VÀ HẠNH PHÚC CỦA NHÂN DÂN Ở VIỆT NAM HIỆN NAY THEO TƢ TƢỞNG CHÍNH TRỊ HỒ CHÍ MINH ..................................108 4.1. Đánh giá khái quát giá trị tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ................................108 4.1.1. Giá trị lý luận .............................................................................................108 4.1.2. Giá trị thực tiễn .........................................................................................111 4.2. Thực hiện tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ở Việt Nam hiện nay ..................................116 4.2.1. Các nhân tố tác động đến mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ở Việt Nam hiện nay .......................................116 4.2.2. Nội dung thực hiện tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ở Việt Nam hiện nay ....121 4.3. Các điều kiện đảm bảo giải quyết thành công mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ở Việt Nam hiện nay theo tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh ........................................................................................................135 4.3.1. Xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền trong sạch, vững mạnh - điều kiện quyết định giải quyết thành công mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ......................................................136 4.3.2. Xây dựng và nâng cao hiệu quả quản lý của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân - điều kiện cơ bản giải quyết thành công mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ..............................................................................................139 4.3.3. Mở rộng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc - điều kiện chủ yếu đảm bảo giải quyết thành công mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ......................................................142 4.3.4. Kết hợp và phát huy hiệu quả sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại trong quá trình giải quyết mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân .....................................................................................144 Tiểu kết chƣơng 4 ..................................................................................................148 KẾT LUẬN ............................................................................................................149 DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN .....................................................................................................151 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................152 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Độc lập dân tộc, Dân chủ, Hạnh phúc của nhân dân là những giá trị tiến bộ và là mục tiêu phấn đấu của bất cứ quốc gia nào trong thời đại ngày nay. Quá trình xây dựng và phát triển, các quốc gia cần phải đề ra được đường lối đúng đắn nhằm hiện thực hóa những giá trị tiến bộ, cốt lõi đó. Thực hiện thành công Độc lập dân tộc, Dân chủ, Hạnh phúc của nhân dân là chìa khóa cho sự phát triển biền vững của các quốc gia. Việt Nam cũng vậy, việc kiên định các giá trị đó trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước là cơ sở đảm bảo sự phát triển bền vững trong giai đoạn hiện nay. Tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh đặc biệt nổi bật ở các giá trị Độc lập dân tộc, Dân chủ, Hạnh phúc của nhân dân. Những giá trị đó được Hồ Chí Minh luận giải một cách sâu sắc, có tính hệ thống và quan hệ biện chứng trong phát triển xã hội. Hồ Chí Minh từng nói ham muốn tột bậc của đời mình là làm sao cho nước Việt Nam được hoàn toàn độc lập, nhân dân Việt Nam được hoàn toàn tự do, ai cũng có cơm ăn, áo mặc ai cũng được học hành. Từ ham muốn ấy trở thành mục đích: độc lập cho Tổ quốc và hạnh phúc của quốc dân. Chính ham muốn, mục đích ấy đã thôi thúc Hồ Chí Minh ra đi tìm đường cứu nước, giải phóng dân tộc, mang lại dân chủ và hạnh phúc cho nhân dân. Ngày đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy con đường giải phóng dân tộc cũng là ngày mà dân tộc Việt Nam và hàng triệu đồng bào đã tìm thấy ánh sáng, nhìn thấy tương lai, thấy được viễn cảnh tươi sáng của cả dân tộc dù thực hiện nó vô cùng gian nan, vất vả, phải đổ máu và chấp nhận hy sinh. Con đường cách mạng được Hồ Chí Minh lựa chọn và sau đó là dân tộc Việt Nam lựa chọn là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội với nội dung cốt lõi là độc lập cho dân tộc, xây dựng một xã hội dân chủ, người dân được ấm no, tự do, hạnh phúc. Cách mạng Việt Nam từ khi có Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo đã dần dần hiện thực hóa những nội dung cơ bản trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh, nhất là các giá trị độc lập dân tộc, dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. Đất nước đã được giải phóng, đã giành được độc lập, người dân được tự do, dân chủ đã được 1 thực hiện và hạnh phúc của nhân dân đang ngày càng hiện hữu. Để xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất, dân chủ và giàu mạnh, có thể sánh vai với các cường quốc năm châu, đòi hỏi Đảng Cộng sản Việt Nam phải xác định được con đường và mục tiêu đúng đắn. Vì vậy, tại Đại hội Đại biểu toàn quốc của Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ VI (tháng 12 năm 1986), sau khi đánh giá thực trạng kinh tế - xã hội trong nước và những diễn biến mới của tình hình thế giới đã quyết định cần phải tiến hành công cuộc đổi mới toàn diện. Ba mươi năm qua, thực hiện đường lối đó, Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực, góp phần tích cực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, tạo cơ sở để tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thắng lợi trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giành độc lập dân tộc là điều kiện, tiền đề xây dựng xã hội dân chủ và mang lại hạnh phúc cho nhân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đã chững minh giá trị của tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân đối với cách mạng Việt Nam. Có thể nói, tư tưởng đó có sức hút to lớn đối với nhân dân Việt Nam và nhân loại tiến bộ thế giới; là cơ sở để nhân dân Việt Nam đoàn kết nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu “Độc lập - Tự do - Hạnh Phúc”. Hiện nay, tình hình thế giới và khu vực đang có những chuyển biến rất nhanh chóng, tác động mạnh mẽ đến tất cả các quốc gia, đòi hỏi các nước phải thường xuyên điều chỉnh chính sách thích hợp để đạt các mục tiêu đề ra trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, chủ quyền quốc gia, lãnh thổ. Cuộc cách mạng khoa học - công nghệ trong những năm qua đang diễn ra mạnh mẽ cả chiều rộng lẫn chiều sâu và sự tác động của nó tới đời sống xã hội loài người hết sức rộng lớn. Đặc biệt, trong lĩnh vực kinh tế, những tác động đó đã ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của lực lượng sản xuất, phân công lao động xã hội, làm cho phân công lao động trở nên rộng khắp trên toàn cầu, xu thế toàn cầu hóa và khu vực hóa phát triển càng mạnh, theo đó trên thế giới đã ra đời hàng loạt các tổ chức liên kết thương mại toàn cầu, khu vực, liên kết khu vực… Trong quá trình liên kết, hội nhập vào đời sống thế giới, các quốc gia phải thích ứng với những nguyên tắc chung, phải bảo vệ chủ quyền quốc gia, lãnh thổ, bảo vệ lợi ích chính đáng của 2 dân tộc, đồng thời chủ động vượt qua những thách thức, khai thác những nhân tố tích cực, tranh thủ những điều kiện thuận lợi để phát triển đất nước. Thực tiễn Việt Nam hiện nay, chịu tác động mạnh mẽ của tình hình thế giới và khu vực, đe dọa đến việc bảo đảm độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Bên cạnh đó, trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước, ở một số nơi còn vi phạm dân chủ, tình trạng tham ô, tham nhũng, lãng phí còn trầm trọng, đời sống của nhân dân nhiều ở nơi, nhiều vùng còn gặp khó khăn, làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. Do đó, việc mở rộng dân chủ, đem lại hạnh phúc cho nhân dân trở thành mối quan tâm hàng đầu của Việt Nam hiện nay. Thực hiện thành công độc lập dân tộc, dân chủ và hạnh phúc của nhân dân là cơ sở cho sự phát triển bền vững của Việt Nam trong thế kỷ XXI. Trước tình hình đó, việc nghiên cứu tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân là rất cần thiết và có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Bởi vì, cho đến nay, tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân vẫn còn nhiều khoảng trống cần phải tiếp tục đi sâu nghiên cứu. Với ý nghĩa và lý do đó, tôi chọn đề tài “Mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh” làm luận án tiến sĩ chuyên ngành Chính trị học. Luận án sẽ góp phần làm rõ hơn những nội dung cơ bản trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân, từ đó vận dụng vào giải quyết mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ở Việt Nam giai đoạn hiện nay; giúp cho Đảng và Nhà nước Việt Nam tiếp tục hoàn thiện, triển khai đường lối xây dựng và bảo vệ Tổ quốc một cách có hiệu quả nhằm tiếp tục củng cố hòa bình, bảo vệ độc lập dân tộc, xây dựng nền dân chủ và hạnh phúc cho nhân dân. 2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu làm rõ những nội dung cơ bản trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân, từ đó vận 3 dụng vào giải quyết mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ở Việt Nam hiện nay. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục đích nêu trên, đề tài có nhiệm vụ làm rõ: - Nêu và phân tích cơ sở hình thành tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân; - Phân tích những nội dung cơ bản về độc lập dân tộc, dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh; - Luận giải mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh; - Vận dụng vào giải quyết mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ở Việt Nam hiện nay. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Hệ thống những quan điểm về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh; quá trình hiện thực hóa tư tưởng đó trong điều kiện Việt Nam hiện nay. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Trong giới hạn của luận án này, tác giả tập trung nghiên cứu làm rõ mối quan hệ tương tác giữa các giá trị độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh (được khảo sát từ bộ Hồ Chí Minh Toàn tập, từ tập 1 đến tập 15 và thực tiễn hoạt động của Hồ Chí Minh từ 1920-1969), làm nổi bật mối quan hệ giữa các giá trị Độc lập dân tộc - Dân chủ - Hạnh phúc của nhân dân, từ đó làm cơ sở lý luận cho việc vận dụng giải quyết mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân ở Việt Nam giai đoạn hiện nay (từ năm 1986 đến 2016). 4. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận án 4.1. Cơ sở lý luận của luận án Luận án được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng và Nhà nước về độc lập dân tộc, dân chủ và hạnh phúc của nhân dân, về việc kế thừa có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại cùng những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc. 4 4.2. Phương pháp nghiên cứu của luận án Luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học của chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử, đặc biệt là phương pháp thống nhất giữa lôgíc và lịch sử, phương pháp phân tích hệ thống, so sánh - đối chiếu, phương pháp tổng kết thực tiễn… Các phương pháp nghiên cứu trên giúp luận giải một cách sâu sắc, hệ thống những nội dung cơ bản về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh. 5. Đóng góp mới của luận án - Luận án làm rõ cơ sở hình thành tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân; - Luận án góp phần luận giải những nội dung cơ bản về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân, đồng thời chỉ ra sự thống nhất giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh; - Luận án nêu việc kế thừa, vận dụng và phát triển tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong giai đoạn hiện nay; - Luận án xác định một cách hệ thống những điều kiện để đảm bảo cho độc lập dân tộc gắn với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân hiện nay. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án Những vấn đề luận án đề cập, giải quyết góp phần làm sáng tỏ việc nghiên cứu tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. Luận án sau khi hoàn thiện có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo phục vụ cho công tác nghiên cứu, giảng dạy và học tập tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. 7. Kết cấu của luận án Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận án được kết cấu làm 4 chương và 13 tiết. 5 Chƣơng 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI Nghiên cứu tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân không chỉ khảo sát các công trình khoa học, các sách, báo viết về cuộc đời, tư tưởng và sự nghiệp Hồ Chí Minh mà còn phải hiểu được những tiền đề tư tưởng - lý luận hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh, đặc biệt là quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin về vấn đề dân tộc, về quyền dân tộc, quyền tự do của mỗi cá nhân và chủ nghĩa Tam dân của Tôn Trung Sơn - tiền đề có ảnh hưởng lớn đối với Hồ Chí Minh về “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”. Nghiên cứu tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân cũng phải hiểu được quá trình Đảng Cộng sản Việt Nam vận dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng đó như thế nào trong quá trình giải quyết mối quan hệ đó đối với cách mạng Việt Nam, nhất là trong giai đoạn hiện nay. Từ đó, thấy được giá trị, sức sống của tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân trong thực tiễn cách mạng Việt Nam. Vì vậy, có thể chia các công trình khoa học, các sách, báo viết về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân thành các nhóm để thuận lợi cho việc khảo cứu, đánh giá. 1.1. Những nghiên cứu liên quan đến cơ sở hình thành tƣ tƣởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân - Luận án tiến sĩ chuyên ngành triết học, Sự hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc (1911-1945) của Nguyễn Đình Thuận [134]. Luận án đã nêu rõ những nhân tố ảnh hưởng đến sự hình thành tư tưởng về cách mạng giải phóng dân tộc của Hồ Chí Minh. Trong đó có vấn đề độc lập dân tộc, dân chủ, hạnh phúc như là mục tiêu của cách mạng giải phóng dân tộc. Từ đó, khẳng định giá trị lý luận và giá trị thực tiễn của tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng giải phóng dân tộc. - "Nguồn gốc - cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh" do PGS.TS Trần Minh Trưởng chủ biên [146]. Cuốn sách làm rõ cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh nói chung, nhưng ở một số góc độ, cuốn sách cũng đã làm nổi bật một số nội 6 dung cơ sở hình thành tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. Đó là: giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam, được thể hiện ở truyền thống yêu nước; truyền thống đại đoàn kết; truyền thống ngoại giao hòa bình hữu nghị; truyền thống thân dân, lấy dân làm gốc; đó còn là tinh hoa văn hóa phương Đông với các tiền đề Nho giáo, Phật giáo, chủ nghĩa Tam dân và tinh hoa văn hóa phương Tây với tư tưởng dân chủ tư sản. - "Góp phần nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh" của PGS Nguyễn Văn Trung [145]. Cuốn sách là tập hợp các bài viết của tác giả đề cập đến các nội dung khác nhau về tư tưởng Hồ Chí Minh. Trong đó, tác giả cũng đã dành một phần nội dung của cuốn sách viết về nguồn gốc hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh. Ở nội dung này, tác giả cũng đã nêu lên những cơ sở dẫn đến việc hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh như: truyền thống văn hóa Việt Nam mà nổi bật là chủ nghĩa yêu nước; là tinh hoa văn hóa phương Đông và phương Tây; là nhân cách và phẩm chất của Hồ Chí Minh. Những nội dung nêu trên phần nào đó có liên quan đến cơ sở hình thành tư tưởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. - "Phát huy chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh trong thời kỳ hội nhập quốc tế” do PGS.TS Bùi Đình Phong chủ biên [109]. Cuốn sách đi sâu phân tích những nhân tố ảnh hưởng đến chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh, đó là: chủ nghĩa yêu nước truyền thống Việt Nam; là tinh thần đấu tranh yêu nước và tư tưởng giành độc lập, tự do, hạnh phúc của các dân tộc phương Đông và phương Tây; ảnh hưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin đến việc hình thành chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh. Cuốn sách cũng làm nổi bật những nội dung chủ yếu của chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh, đó là tư tưởng lấy dân làm gốc, gắn bó chặt chẽ dân với nước; là “không có gì quý hơn độc lập, tự do”; là bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, thống nhất Tổ quốc,... Cuốn sách khẳng định vai trò của chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh trong cách mạng Việt Nam, được thể hiện trong công cuộc cứu nước, giải phóng dân tộc và trong xây dựng nền văn hóa mới Việt Nam. Trong thời kỳ hội nhập quốc tế, việc phát huy chủ nghĩa yêu nước Hồ Chí Minh là cần thiết nhằm xây dựng, phát triển đất nước, bảo vệ, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. 7 Ngoài những công trình nghiên cứu trên, còn một số công trình khác nghiên cứu về cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh dưới những góc độ khác nhau, như: “Chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc” của PGS.TS Nguyễn Thế Thắng [126]. Nội dung cuốn sách đã nêu lên những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về vấn đề dân tộc như: Quyền dân tộc tự quyết, quyền bình đẳng giữa các dân tộc; tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc. Đây là những vấn đề phần nào đó giúp giải quyết nội dung cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. Cuốn “Tư tưởng Hồ Chí Minh - Di sản văn hóa dân tộc” [147]. Trong cuốn sách này, ở phần tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt Nam, đã dành một chương nghiên cứu về nguồn gốc tư tưởng Hồ Chí Minh. Các tác giả nêu lên hai nội dung lớn: thứ nhất, là nguồn gốc lý luận - tư tưởng. Ở nội dung này, cuốn sách đề cập đến những yếu tố như truyền thống văn hóa Việt Nam, nổi bật là chủ nghĩa yêu nước được hun đúc qua hàng ngàn năm đấu tranh chống giặc ngoại xâm bảo vệ độc lập của dân tộc và bảo tồn nền văn hiến của đất nước, chống mọi âm mưu đồng hóa của ngoại bang; đó còn là tinh hoa văn hóa phương Đông, phương Tây; là chủ nghĩa Mác - Lênin - nguồn gốc lý luận quyết định bước phát triển mới về chất của tư tưởng Hồ Chí Minh. Thứ hai, là nhân cách và phẩm chất của Hồ Chí Minh, được nêu lên với những phẩm chất tiêu biểu như: sống có hoài bão, lý tưởng yêu nước thương dân sâu sắc; thông minh, sắc sảo, nhạy bén với cái mới, ham học hỏi; có lòng tin mãnh liệt ở nhân dân; có ý chí, nghị lực phi thường. Các công trình trên chủ yếu đề cập đến cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh nói chung, nhưng ở góc độ và phương diện nào đó, có liên quan đến cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. ` 1.2. Những nghiên cứu liên quan đến nội dung tƣ tƣởng chính trị Hồ Chí Minh về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc với dân chủ và hạnh phúc của nhân dân - Sách “Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của PGS.TS Hoàng Trang và PGS.TS Phạm Ngọc Anh đồng chủ biên [142]. Cuốn sách là công trình nghiên cứu công phu của tập thể tác giả đề cập 8 nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Phần hai của cuốn sách đã phân tích những nội dung cơ bản của tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. Trong đó, các tác giả đã làm rõ vị trí của vấn đề độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội trong tư tưởng Hồ Chí Minh; khẳng định độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là quy luật vận động của cách mạng Việt Nam; làm rõ mối quan hệ biện chứng giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân; sự gắn bó hữu cơ giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong cách mạng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam; Những điều kiện đảm bảo độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Quan điểm Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, xét về mặt nội dung phần nào cũng đề cập đến sự gắn bó hữu cơ giữa độc lập dân tộc, dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. Bởi vì, trong bản thân chủ nghĩa xã hội với tư cách là mục tiêu về chế độ xã hội đã hàm chứa các giá trị độc lập, tự do, dân chủ, hạnh phúc. - Sách “Tư tưởng Hồ Chí Minh – Di sản văn hóa dân tộc” [147]. Cuốn sách là tập hợp một số sản phẩm công trình khoa học trong Chương trình khoa học công nghệ cấp Nhà nước KX.02 cùng một số công trình khoa học độc lập đã được các tác giả công bố. Cuốn sách đề cập đến những nội dung tư tưởng lớn trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh như: Con đường giải phóng dân tộc, các tác giả đã làm nổi bật nội dung con đường cách mạng Hồ Chí Minh là đấu tranh cho độc lập, tự do của dân tộc; làm rõ mối quan hệ giữa dân và nước, giữa các giai cấp và dân tộc trong sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc. Cuốn sách cũng đã làm rõ cơ sở và quá trình hình thành chiến lược đại đoàn kết Hồ Chí Minh, khẳng định đại đoàn kết là nhân tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc (thắng lợi của cách mạng tháng Tám, thắng lợi của sự nghiệp kháng chiến kiến quốc) và trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ chủ nghĩa xã hội. Nội dung xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân cũng được các tác giả nghiên cứu, phân tích từ đó kế thừa, vận dụng vào xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong sạch, vững mạnh, thật sự của dân, do dân, vì dân. - Sách “Góp phần nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh về bảo vệ Tổ quốc Việt 9 Nam xã hội chủ nghĩa” [45]. Cuốn sách là tập hợp các bài viết của các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, các tướng lĩnh và các nhà khoa học đã công bố trên các sách, báo và hội thảo khoa học. Cuốn sách được chia ra làm hai phần chính. Phần một với tiêu đề: Bảo vệ độc lập dân tộc luôn luôn gắn liền với bảo vệ chủ nghĩa xã hội. Ở phần này, các bài viết đã tiếp cận nhiều khía cạnh khác nhau trong việc bảo vệ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội nhưng đều thống nhất ở sự khẳng định: dựng nước đi đôi với giữ nước, bảo vệ độc lập dân tộc luôn gắn liền với bảo vệ chủ nghĩa xã hội, đó là quy luật tồn tại và phát triển của dân tộc Việt Nam. Phần hai cuốn sách đề cập đến sức mạnh bảo vệ Tổ quốc là sức mạnh tổng hợp của đất nước, là xây dựng tiềm lực mọi mặt của đất nước, trong đó các lực lượng vũ trang giữ vai trò nòng cốt. Các bài viết ở phần này đã làm toát lên nội dung cơ bản đó là: sức mạnh bảo vệ Tổ quốc là sức mạnh tổng hợp của nền quốc phòng toàn dân, xây dựng tiềm lực mọi mặt về chính trị, kinh tế, quân sự gắn với an ninh, đối ngoại, văn hóa xã hội… Củng cố quốc phòng, giữ vững an ninh quốc gia là nhiệm vụ chung của cả dân tộc. Khẳng định, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng là thượng sách giữ nước. Bên cạnh đó, cần phải đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ là nhiệm vụ trọng yếu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. - Sách “Tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ” do PGS.TS Phạm Hồng Chương chủ biên [17]. Cuốn sách là một công trình nghiên cứu chuyên sâu của tác giả về tư tưởng dân chủ Hồ Chí Minh. Những quan điểm của Hồ Chí Minh về dân chủ được tác giả cuốn sách luận giải một cách hệ thống, từ cơ sở, quá trình hình thành và phát triển của tư tưởng đến những nội dung cơ bản trong tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ như: dân là chủ và dân làm chủ; vị trí, vai trò của dân chủ; dân chủ trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội; những yêu cầu thực hành dân chủ như giáo dục ý thức dân chủ, xây dựng môi trường dân chủ hay con người trong thực hành dân chủ; việc hiện thực hóa tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ và đưa tư tưởng dân chủ Hồ Chí Minh vào cuộc sống. - Sách “Tư tưởng Hồ Chí Minh về dựng nước đi đôi với giữ nước” [149]. Cuốn sách đã làm rõ tư tưởng Hồ Chí Minh về dựng nước đi đôi với giữ nước được hình thành và phát triển trong cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam và nhân loại 10 tiến bộ chống mọi chế độ người bóc lột người, giải phóng dân tộc, tiến lên con đường ấm no, tự do, hạnh phúc trong quá trình hoạt động cách mạng của Hồ Chí Minh. Tư tưởng Hồ Chí Minh về dựng nước đi đôi với giữ nước đã tiếp thu, vận dụng và phát triển sáng tạo tinh hoa văn hóa dân tộc, tinh hoa nhân loại, đặc biệt là chủ nghĩa Mác – Lênin. Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về dựng nước đi đôi với giữ nước được cuốn sách nêu lên đó là tư tưởng về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội; xây dựng chính quyền đi đôi với bảo vệ chính quyền; kháng chiến đi đôi với kiến quốc; xây dựng và bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa đi đôi với đấu tranh giải phóng miền Nam. Những nội dung đó góp phần làm sâu sắc thêm tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc, dân chủ. Bên cạnh đó, cuốn sách cũng làm rõ sự vận dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh về dựng nước đi đôi với giữ nước trong giai đoạn mới của cách mạng - giai đoạn cả nước đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội. - Sách "Chủ tịch Hồ Chí Minh - Những cống hiến về lý luận và thực tiễn trong sự nghiệp đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trong thế kỷ XX" của PGS.TS Nguyễn Bá Linh [88]. Cuốn sách tập hợp nhiều bài viết đề cập đến nhiều mảng trong cuộc đời và sự nghiệp, những cống hiến về lý luận và thực tiễn cho công cuộc đấu tranh giành độc lập tự do cho dân tộc của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cuốn sách đã phần nào làm sáng tỏ tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc; về sự thống nhất giữa giải phóng dân tộc với giải phóng giai cấp, giải phóng con người; về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. - Sách “Hồ Chí Minh - Nhà tư tưởng lỗi lạc” của GS. Song Thành [124]. Cuốn sách là công trình nghiên cứu rất công phu, luận giải sâu sắc nhiều nội dung lớn trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh. Một phần nội dung của cuốn sách đã luận giải tư tưởng về con đường cách mạng Việt Nam của Hồ Chí Minh: từ độc lập dân tộc đi lên chủ nghĩa xã hội, đó là con đường đi từ độc lập dân tộc đến dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. Tác giả cuốn sách cho rằng, sự khủng hoảng về đường lối cứu nước cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX chứng tỏ sự bất lực của hệ tư tưởng phong kiến và tư sản trước nhiệm vụ lịch sử là đấu tranh giành độc lập dân tộc, tự do, dân chủ và hạnh phúc của nhân dân. Chính thực tiễn đó, đã đưa Hồ Chí Minh từ chủ nghĩa yêu 11 nước đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, tìm thấy con đường đấu tranh giải phóng dân tộc. Việc lựa chọn con đường đấu tranh giải phóng dân tộc theo con đường cách mạng vô sản cũng là sự lựa chọn con đường phát triển lên chủ nghĩa xã hội cho dân tộc Việt Nam. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội có mối quan hệ biện chứng, phụ thuộc và tác động qua lại lẫn nhau; đó còn là tư tưởng về xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân. Khẳng định, tất cả quyền lực của Nhà nước và trong xã hội đều thuộc về nhân dân, nhân dân là chủ thể của quyền lực Nhà nước. Đó là bản chất của một xã hội dân chủ.v.v. - Sách “Tư tưởng Hồ Chí Minh - Không có gì quý hơn độc lập, tự do - ngọn cờ dẫn đến thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước” của PGS.TS Nguyễn Bá Linh [89]. Nội dung cuốn sách được tác giả trình bày 12 vấn đề cốt lõi của cách mạng Việt Nam. Một số vấn đề được tác giả luận án quan tâm như: thống nhất giữa giải phóng dân tộc với giải phóng giai cấp, xã hội, giải phóng con người – cốt lõi của tư tưởng Hồ Chí Minh. Ở vấn đề này, cuốn sách đã phần nào phân tích cơ sở để giải phóng giai cấp, xã hội, giải phóng con người là giải phóng dân tộc và việc lựa chọn con đường cách mạng vô sản là cơ sở đảm bảo sự thống nhất đó. Khẳng định, cách mạng giải phóng dân tộc càng triệt để bao nhiêu thì sự nghiệp giải phóng giai cấp, xã hội và giải phóng con người càng thuận lợi bấy nhiêu. Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước là thắng lợi của tư tưởng Hồ Chí Minh, không có gì quý hơn độc lập, tự do. Khẳng định “không có gì quý hơn độc lập, tự do” không chỉ là tư tưởng mà còn là lẽ sống, là học thuyết cách mạng của Hồ Chí Minh. Tác giả cuốn sách đã chỉ ra rằng, độc lập, tự do là quyền thiêng liêng của các dân tộc, trong đó có dân tộc Việt Nam. “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” đã cổ vũ, thôi thúc nhân dân Việt Nam tiến hành đấu tranh và giành thắng lợi trong các chiến lược chiến tranh của đế quốc Mỹ, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Cuốn sách cũng làm rõ độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội trong tư tưởng Hồ Chí Minh là ngọn cờ bách chiến, bách thắng của cách mạng Việt Nam. - Sách “Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về dân chủ trong sự nghiệp xây dựng tổ chức công đoàn Việt Nam hiện nay” do PGS.TS Nguyễn Viết Vượng chủ biên [162]. Cuốn sách dành một chương luận giải những nội dung tư tưởng Hồ Chí 12 Minh về dân chủ. Ở chương này, tác giả tập trung làm rõ “dân chủ” trong tư tưởng Hồ Chí Minh là “dân làm chủ” - khẳng định vị thế của dân trong xã hội là làm chủ. Trong xây dựng nền dân chủ nhân dân, dân chủ phải gắn liền với nâng cao đời sống của nhân dân. Quyền dân chủ của nhân dân phải được thể hiện trên tất cả các lĩnh vực như chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội; thể hiện ở quyền tự do tư tưởng của nhân dân; thực hành dân chủ là chìa khóa vạn năng có thể giải quyết mọi khó khăn. Bên cạnh đó, để mở rộng dân chủ, phát huy dân chủ cần phải chống lại những biểu hiện, những tật bệnh làm cản trở việc thực thi dân chủ, đó là chủ nghĩa cá nhân đồng thời xây dựng đạo đức cách mạng. - Sách "Mối quan hệ biện chứng giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong tư tưởng Hồ chí Minh" của PGS.TS Nguyễn Bá Linh [90]. Nội dung cuốn sách đã luận giải một cách khoa học về quá trình hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh, những nội dung cốt lõi trong tư tưởng của Người về độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, đồng thời phân tích sâu sắc về hoàn cảnh ra đời, ý nghĩa to lớn của cương lĩnh đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam do Hồ Chí Minh khởi thảo. - Sách "Hồ Chí Minh - Tinh hoa và khí phách của dân tộc" của Phạm Văn Đồng [39]. Cuốn sách tập hợp các bài viết của tác giả về Chủ tịch Hồ Chí Minh từ năm 1948 đến tác phẩm cuối cùng hoàn thành năm 1998, trong đó có những nhận xét đánh giá rất sâu sắc về tư tưởng Hồ Chí Minh, nhất là quan điểm về nhân dân với nội dung nổi bật là gắn bó mật thiết với dân, dựa vào dân, chăm lo đến đời sống của nhân dân, phát huy vai trò của nhân dân, dân làm chủ. - Sách “Hồ Chí Minh với sự nghiệp độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” do PGS.TS Vũ Đình Hòe và PGS.TS Bùi Đình Phong đồng chủ biên [57]. Cuốn sách được các tác giả chia làm 3 phần lớn. Phần thứ nhất với tiêu đề: Hồ Chí Minh với sự nghiệp độc lập dân tộc ở Việt Nam. Ở phần này, cuốn sách tập trung làm rõ tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc là cơ sở lý luận cho sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc của nhân dân Việt Nam. Những quan điểm của Hồ Chí Minh đã giải quyết một cách đúng đắn và sáng tạo những vấn đề đặt ra đối với cách mạng Việt Nam. Tư tưởng xuyên suốt như triết lý phát triển của xã hội Việt Nam của Hồ Chí Minh là trong hoàn cảnh một nước 13