Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Mô hình ước lượng rủi ro thanh khoản của ngân hàng...

Tài liệu Mô hình ước lượng rủi ro thanh khoản của ngân hàng

.DOC
47
70
135

Mô tả:

A. Lêi më ®Çu Ng©n hµng lµ mét tæ chøc tµi chÝnh quan träng nhÊt cña nÒn kinh tÕ. Ng©n hµng bao gåm nhiÒu lo¹i tuú thuéc vµo sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ hÖ thèng tµi chÝnh nãi riªng, trong ®ã ng©n hµng th¬ng m¹i thêng chiÕm tû träng lín nhÊt vÒ quy m« tµi s¶n, thÞ phÇn vµ sè lîng c¸c ng©n hµng. Lµ mét trong nh÷ng m¾t xÝch quan träng cña bÊt kú nÒn kinh tÕ nµo, trung gian tµi chÝnh, mét nh©n vËt kh«ng thÓ thiÕu trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. ChÝnh v× vËy hÖ thèng ng©n hµng quèc gia ho¹t ®éng th«ng suèt, lµnh m¹nh vµ hiÖu qu¶ lµ tiÒn ®Ò ®Ó c¸c nguån lùc tµi chÝnh kh¸c t¨ng trëng mét c¸ch bÒn v÷ng. Sù sèng cßn cña c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i cã liªn quan mËt thiÕt tíi toµn bé ®êi sèng kinh tÕ - chÝnh trÞ - x· héi cña mét quèc gia. Víi t c¸ch lµ mét doanh nghiÖp, mét doanh nghiÖp ®Æc biÖt nªn Ng©n hµng kh«ng thÓ tr¸nh khái rñi ro kinh doanh. Mµ mét trong nh÷ng rñi ro quan träng nhÊt trong kinh doanh ng©n hµng lµ rñi ro thanh kho¶n. Hay nãi mét c¸ch kh¸c lµ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n.V× vËy t×m hiÓu c¸c nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc mÊt kh¶ n¨ng thanh kho¶n? Vµ lµm thÕ nµo ®Ó lîng ho¸ ®îc nã, lµ vÊn ®Ò sèng cßn cña mét ng©n hµng. XuÊt ph¸t tõ môc tiªu trªn, nªn khi ®îc t¹o ®iÒu kiÖn thùc tËp t¹i Ng©n hµng Quèc tÕ- VIBank em cã ý tëng muèn thµnh lËp m« h×nh íc lîng rñi ro thanh kho¶n cña Ng©n hµng nhê sù trî gióp cña c¸c m« h×nh kinh tÕ lîng. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp cña em ®îc tr×nh bµy qua 4 ch¬ng: Ch¬ng 1: Tæng quan vÒ Ng©n hµng quèc tÕ ViÖt Nam Ch¬ng 2: Lý thuyÕt chung vÒ rñi ro ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng Ch¬ng 3: Lý thuyÕt vÒ rñi ro thanh kho¶n Ch¬ng 4: Sö dông m« h×nh håi quy ®Ó íc lîng rñi ro thanh kho¶n. Néi dung Ch¬ng1 : Tæng quan vÒ Ng©n hµng Quèc tÕ ViÖt Nam - VIBank 1. Giíi thiÖu chung vÒ Ng©n hµng Quèc tÕ Ng©n hµng TMCP Quèc TÕ ViÖt Nam( tªn gäi t¾t lµ Ng©n hµng quèc tÕVIB Bank) ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh sè 22/Q§/NH5 ngµy 25/10/1996 cña thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam. 1 Cæ ®«ng s¸ng lËp Ng©n hµng Quèc TÕ bao gåm: Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam, Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam, c¸c c¸ nh©n vµ doanh nh©n thµnh ®¹t t¹i ViÖt Nam vµ trªn trêng quèc tÕ. Ng©n hµng Quèc TÕ ®ang tiÕp tôc cñng cè vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ ViÖt Nam. Tõ khi b¾t ®Çu ho¹t ®éng ngµy 18/9/1996 víi sè vèn ®iÒu lÖ ban ®Çu lµ50 tû ®ång ViÖt Nam Ng©n hµng Quèc TÕ ®ang ph¸t triÓn thµnh mét trong nh÷ng tæ chøc tµi chÝnh dÉn ®Çu thÞ trêng ViÖt Nam. Lµ mét Ng©n hµng ®a n¨ng, Ng©n hµng Quèc TÕ- víi nÒn t¶ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i tiÕp tôc cung cÊp mét lo¹t c¸c dÞch vô tµi chÝnh ®a n¨ng, trän gãi cho kh¸ch hµng víi nßng cèt lµ nh÷ng doanh ngiÖp võa vµ nhá ho¹t ®éng lµnh m¹nh vµ nh÷ng c¸ nh©n vµ nh÷ng gia ®×nh cã thu nhËp æn ®Þnh t¹i c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm trong c¶ níc. Sau 9 n¨m ho¹t ®éng, ®Õn 31/12/005 vèn ®iÒu lÖ cña ng©n hµng lµ 510 tû ®ång ®¹t tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n hµng n¨m lµ 113%. Tæng tµi s¶n Cã ®¹t trªn 8.967 tû ®ång, t¨ng gÊp h¬n 2 lÇn so víi cuèi n¨m 2004 vµ ®¹t tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n hµng n¨m ®¹t lµ 177%. Lîi nhuËn thuÕ ®¹t trªn 95 tû ®ång - ®¹t trªn 230% so víi 2004. Tû lÖ lîi nhu©n trªn vèn tù cã b×nh qu©n ®¹t trªn 20% vµ møc ®é cæ tøc chia cho c¸c cæ ®«ng t¨ng ®Òu hµng n¨m. Tû lÖ vÒ kh¶ n¨ng chi tr¶ lu«n lín h¬n 1, tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu lu«n lín h¬n 8% . Nguån lùc qu¶n lý vµ ho¹t ®éng kh«ng ngõng ®îc t¨ng cêng víi viÖc bæ nhiÖm nhiÒu chuyªn gia giµu kinh nghiÖm trong c¸c lÜnh vùc tµi chÝnh ng©n hµng vµ mét ®éi ngò chuyªn viªn kinh nghiÖm giµu nhiÖt huyÕt. H×nh ¶nh cña ng©n hµng trong lßng c«ng chóng vµ kh¸ch hµng ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ b»ng nhiÒu ch¬ng tr×nh ®æi míi vµ nhiÒu n¨ng lùc phôc vô, t¨ng cêng qu¶ng b¸ h×nh ¶nh Ng©n hµng. Ng©n hµng Quèc tÕ ®îc ng©n hµng ViÖt Nam xÕp lo¹i A theo c¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸ cña ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam do thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam ban hµnh ban hµnh trong nhiÒu n¨m liªn tiÕp vµ lÇn thø 2 ®îc tËp ®oµn Citigroup trao tÆng danh hiÖu “Ng©n hµng ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt s¾c”. Cuèi n¨m 2005, ngoµi Héi së t¹i Hµ Néi, Ng©n hµng Quèc TÕ cã 30 chi nh¸nh, phßng giao dÞch t¹i 9 tØnh, thµnh phè Hµ Néi, thµnh phè HCM, H¶I Phßng, Qu¶ng Ninh, Nha Trang, B×nh D¬ng, CÇn Th¬. Trong n¨m 2006, Ng©n hµng Quèc TÕ sÏ tiÕp tôc v¬n tÇm ho¹t ®éng ®Õn c¸c trung t©m kinh tÕ míi vµ nhiÒu tiÒm n¨ng kh¸c trªn c¶ níc víi tæng sè ®¬n vÞ kinh doanh dù 2 kiÕn lªn ®Õn 60. M¹ng líi ng©n hµng ®¹i lý còng kh«ng ngõng ®îc më réng víi 2.000 ng©n hµng ®¹i lý trªn 65 quèc gia trªn thÕ giíi. Víi ph¬ng ch©m kinh doanh “ Lu«n gia t¨ng gi¸ trÞ cho b¹n”, cam kÕt cña Ng©n hµng Quèc TÕ trong n¨m 2006 vµ nh÷ng n¨m tiÕp theo lµ kh«ng ngõng gia t¨ng gi¸ trÞ cña kh¸ch hµng, cña ®èi t¸c, cña c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng vµ c¸c cæ ®«ng. 2. LÜnh vùc ho¹t ®éng cña Ng©n hµng N¨m 2005 nÒn kinh tÕ ViÖt Nam tiÕp tôc ®¹t tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao, mang ®Õn c¬ héi ph¸t triÓn kinh doanh cho ngµnh ng©n hµng ViÖt Nam, Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam tiÕp tôc ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c Ng©n hµng Th¬ng m¹i ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh. C¹nh tranh trong ngµnh Ng©n hµng còng ngµy cµng gay g¾t víi viÖc c¸c Ng©n hµng trong níc vµ níc ngoµi ®Èy nhanh tiÕn tr×nh c¶i c¸ch, t¨ng n¨ng lùc tµi chÝnh, ®Çu t c«ng nghÖ, ®æi míi c¬ cÊu tæ chøc vµ c¬ chÕ, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc cã chÊt lîng, ph¸t triÓn c¸c dÞch vô Ng©n hµng hiÖn ®¹i, më réng m¹ng líi kinh doanh, ®Èy m¹nh c«ng t¸c tiÕp thÞ khuyÕn m¹i vµ ¸p dông nhiÒu tiÖn Ých u ®·i kh¸c cho kh¸ch hµng . Ng©n hµng quèc tÕ ho¹t ®éng trªn c¸c lÜnh vùc chñ yÕu sau: 2.1. DÞch vô ng©n hµng doanh nghiÖp Ng©n hµng quèc tÕ cung cÊp dÞch vô cho doanh nghiÖp vµ nh÷ng kh¸ch hµng kinh doanh kh¸c, bao gåm: dÞch vô tÝn dông, c¸c dÞch vô hç trî doanh nghiªp trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu, dÞch vô b¶o l·nh, dÞch vô thanh to¸n, dÞch vô mua b¸n ngo¹i tÖ. C¸c kho¶n vay ®îc cung cÊp cho nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau: bæ sung vèn lu ®éng, mua s¾m trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh ®Çu t më réng s¶n xuÊt. 2.2. DÞch vô ng©n hµng c¸ nh©n Ng©n hµng Quèc TÕ cung cÊp dÞch vô cho c¸c c¸ nh©n bao gåm : dÞch vô tiÕt kiÖm, dÞch vô tÝn dông tiªu dïng, dÞch vô thanh to¸n, dich vô x¸c nhËn n¨ng lùc tµi chÝnh, dÞch vô thÎ, dÞch vô mua b¸n ngo¹i tÖ. C¸c kho¶n cho vay tiªu dïng nh¾m ®Õn c¸c môc ®Ých sö dông vèn cô thÓ nh: mua s¾m, söa ch÷a nhµ ®Êt, mua s¾m xe h¬i, vËt dông gia ®×nh, ®i du häc, ®Çu t cæ phiÕu,… 2.3. DÞch vô ng©n hµng ®Þnh chÕ Ng©n hµng Quèc TÕ cung cÊp dÞch vô cho c¸c ng©n hµng tæ chøc tµi chÝnh vµ tæ chøc phi tµi chÝnh bao gåm: dÞch vô tiÒn göi dÞch vô qu¶n lÝ tµi s¶n dÞch vô cho vay, dÞch vô ®ång tµi trî dich vô mua b¸n ngo¹i tÖ… 3. C¸c ho¹t ®éng chñ yÕu cña Ng©n hµng 3 3.1. Ho¹t ®éng huy ®éng vèn Trong 2006 ho¹t ®éng nguån vèn cña ng©n hµng Quèc TÕ ®¹t møc t¨ng trëng kû lôc. Tæng nguån vèn tÝnh ®Õn 31/12/2006 ®¹t 8.967 tû ®ång t¨ng 117% so víi n¨m tríc vµ vît 49,6% kÕ ho¹ch n¨m. C¬ cÊu nguån vèn ®îc ®iÒu tiÕt hîp lý, t¬ng thÝch víi tû träng cña c¬ cÊu ®Çu t tÝn dông vµ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña ng©n hµng. Ho¹t ®éng kinh doanh nguån vèn ph¸t triÓn tèt, hiÖu qu¶, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh kho¶n vµ ®ñ vèn, ngo¹i tÖ phôc vô kh¸ch hµng. Ng©n hµng Quèc TÕ ®· chñ ®éng trong viÖc ®iÒu chØnh c¬ cÊu nguån vèn nh»m mang l¹i lîi Ých tèi u cho c¸c cæ ®«ng nhng vÉn ®¶m b¶o nguån vèn khi më réng cho vay trung vµ dµi h¹n vµ nhu cÇu tiÒn göi kh«ng kú h¹n. Vèn chñ së h÷u ®¹t 529,787 tû ®ång t¨ng 104,7% so víi cuèi n¨m 2005 vèn ®iÒu lÖ t¨ng lªn 510 tû ®ång kh«ng nh÷ng t¹o thªm nguån vèn ®¸p øng yªu cÇu kinh doanh cña Ng©n hµng Qu«c TÕ, ®Æc biÖt lµ nguån vèn trung dµi h¹n vµ ®¶m b¶o tû lÖ an toµn vèn khi më réng kinh doanh, mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ®Çu t c¬ së vËt chÊt vµ c«ng nghÖ nh»m n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña ng©n hµng. Tû träng vèn chñ së h÷u trong tæng nguån vèn gi¶m tõ 7,3% trong n¨m 2005 xuèng cßn 6,9% trong 2006- chøng tá kh¶ n¨ng më réng qui m« c¸c cÊu thµnh kh¸c ®Æc biÖt lµ tiÒn göi tõ vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ . Vèn huy ®éng cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh ®¹t t¹i thêi ®iÓm 31/12/2006 ®¹t 2852,872 tû, b»ng 176,6% so víi ®Çu n¨m vµ chiÕm 31,7% tæng nguån vèn. Trong ®ã tiÒn göi cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh ®¹t 2808 tû ®ång, chiÕm 98% tæng nguån vèn huy ®éng cña c¸c tæ chøc tµi chÝnh. ViÖc t¨ng vèn ®iÒu lÖ lªn 510 tû ®ång cïng víi kÕt qu¶ ho¹t ®éng t¨ng trëng cao vµ an toµn, uy tÝn giao dÞch trªn thÞ trêng vµ c¸c quan hÖ hîp t¸c ®îc duy tr× tèt ®· dÉn ®Õn viÖc c¸c tæ chøc tÝn dông trong níc vµ c¸c tæ chøc tÝn dông quèc tÕ ®ang ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam t¨ng h¹n møc tiÒn göi t¹i Ng©n hµng Quèc TÕ. TiÒn vay tõ c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c gi¶m xuèng so víi n¨m 2004 còng gãp phÇn gi¶m chi phÝ vèn cña Ng©n hµng. Vèn huy ®éng tõ c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ d©n c ®¹t 5268,617 tû ®ång b»ng 163% so víi ®Çu n¨m vµ chiÕm 58% so víi nguån vèn. §©y lµ mét kÕt qu¶ ®¸ng ghi nhËn trong ®iÒu kiÖn Ng©n hµng Quèc TÕ ph¶i ®èi mÆt víi sù canh tranh ngµy cµng t¨ng tõ c¸c Ng©n hµng kh¸c. Sè d vèn huy ®éng tõ c¸c c¸ nh©n t¹i thêi ®iÓm 31/12/2006 ®¹t 3302,446 tû ®ång, ®¹t tèc ®é t¨ng trëng 133%. KÕt qu¶ trªn cã ®îc lµ nhê ng©n hµng quèc tÕ ®· thùc hÖn chÝnh s¸ch l·i xuÊt linh ho¹t, më réng m¹ng líi ho¹t ®éng ®Õn kh¸ch hµng h¬n vµ tung ra nhiÒu s¶n phÈm huy ®éng cã søc hót ra thÞ trêng. C¬ cÊu vèn huy ®éng tõ c¸c 4 c¸ nh©n còng cã sù thay ®æi mang tÝnh tÝch cùc trong ®ã tØ träng tiÒn göi cã l·i suÊt thÊp t¨ng m¹nh. Sè tiÒn göi kh«ng kú h¹n t¨ng tíi 186,3% so víi 2005. Trong n¨m 2006, do ®Þnh híng ph¸t triÓn kh¸ch hµng ®· ®îc qu¸n triÖt tíi tõng ®¬n vÞ trong hÖ thèng Ng©n hµng Quèc TÕ, t×nh h×nh ho¹t ®éng khëi s¾c cña khèi nguån vèn vµ nç lùc cña c¶ hÖ thèng trong viÖc më réng ®èi tîng kh¸ch hµng tiÒn göi, tæng huy ®éng tiÒn göi cña c¸c tæ chøc kinh tÕ t¨ng 234% so víi ®Çu n¨m vµ ®¹t 1.966 tû ®ång. 3.2. Ho¹t ®éng tÝn dông §iÓm ®¸ng chó ý lµ trªn c¬ së m¹ng líi ho¹t ®éng ®îc më réng c¬ së kh¸ch hµng t¨ng trëng m¹nh vµ tèc ®é huy ®éng vèn rÊt tèt nªn ho¹t ®éng tÝn dông tiÕp tôc t¨ng trëngtrong n¨m 2006. D nî tÝn dông ®Õn thêi ®iÓm 31/12/2006 ®at 5.255 tû ®ång, t¨ng 235% so víi ®Çu n¨m vµ vît 24,3% so víi kÕ ho¹ch n¨m. Trong ®ã, tÝn dông ng¾n h¹n ®¹t 3.570,7 tû ®ång, chiÕm 67,9% tæng d nî vµ tÝn dông trung vµ dµi h¹n ®¹t 1.707,9 tû ®ång, chiÕm 32,1% tæng d nî. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá ho¹t ®éng trªn nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ lµ ®èi tîng kh¸ch hµng chñ yÕu cña Ng©n hµng Quèc TÕ. C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ mét bé phËn rÊt quan träng trong chuçi s¶n xuÊt x· h«Þ nhng hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp nµy ®ang gÆp khã kh¨n trong viÖc t¨ng cêng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ vµ tiÕp cËn c¸c nguån vèn tÝn dông. ChÝnh s¸ch cña Ng©n hµng Quèc TÕ ®· gióp c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá tiÕp cËn ®îc nguån vèn víi chi phÝ hîp lý ®Ó ®Çu t t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng søc c¹nh tranh vµ më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Ngoµi ra trong n¨m 2006, Ng©n hµng Quèc TÕ tiÕp tôc ®Èy m¹nh cho vay tµi trî ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸ nh cho vay ®Ó doanh nghiÖp s¶n xuÊt, thu mua hµng ho¸ xuÊt khÈu, cho vay chiÕt khÊu bé chøng tõ hµng xu¾t khÈu. D nî tÝn dông doanh nghiÖp t¹i thêi ®iÓm 31/12/2006 lµ 3.904 tû, t¨ng152% so víi ®Êu n¨m vµ vît 29,75% so víi kÕ ho¹ch n¨m. N¨m 2006, Ng©n hµng Quèc TÕ tËp trung ®Èy m¹nh cho vay tiªu dïng c¸ nh©n b»ng viÖc tung ra vµ ®æi míi mét lo¹t c¸c s¶n phÈm tÝn dông c¸ nh©n b¸m s¸t nhu cÇu cña kh¸ch hµng nh cho vay mua, söa ch÷a nhµ ®Êt, c¨n hé chung c, cho vay mua « t«, cho vay du häc, cho vay mua s¨m vËt dung gia ®×nh. Mét lo¹t c¸c s¶n phÈm tÝn dông nh¾m ®Õn nh÷ng nhãm kh¸ch hµng cô thÓ nh cho vay tÝn chÊp C¸n bé qu¶n lý ®iÒu hµnh, Cho vay ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn… d nî tÝn dông c¸ nh©n t¹i thêi ®iÓm 31/12/2006 lµ10351 tû, t¨ng 106% so víi ®Çu n¨m. 5 Ho¹t ®éng tÝn dông ®îc ho¹t ®éng theo ph¬ng thøc phª duyÖt tËp trung, chó träng chÊt lîng tÝn dông lu«n ®îc kiÓm so¸t tèt do ho¹t ®éng tÝn ®îc tæ chøc chÆt chÏ, tu©n thñ ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt vµ c¸c quy ®Þnh, quy tr×nh nghiÖp vô cña Ng©n hµng Quèc TÕ Tû lÖ nî qu¸ h¹n tÝnh ®Õn têi ®iÓm cuèi n¨m chØ chiÕm 0.87% tæng d nî, gi¶m so víi møc 1.11% cña n¨m 2005. 3.3. Ho¹t ®éng dÞch vô Trong n¨m 2006, song song víi viÖc gia t¨ng c¸c ho¹t ®éng huy ®éng vèn vµ tÝn dông, ho¹t ®éng dÞch vô ®· ®îc quan t©m ®Æc biÖt vµ ®îc qu¸n triÖt tõ Héi së chÝnh ®Õn tõng ®¬n vÞ trong hÖ thèng Ng©n hµng Quèc TÕ c¶ vÒ chÊt vµ lîng. Tæng dÞch vô t¨ng 11.98% vµ tæng thu thuÇn dÞch vô t¨ng gÊp 4 lÇn so víi n¨m 2005. N¨m 2006, ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ ®îc t¨ng cêng theo c¶ chiªï réng lÉn chiÒu s©u qua viÖc bæ sung nh©n sù cho Phßng tµi trî Th¬ng m¹i Héi së, cho c¸c chi nh¸nh vµ më c¸c chi nh¸nh cã kh¶ n¨ng thu hót kh¸ch hµng xuÊt khÈu. Trong n¨m 2006, Ng©n hµng ®· më 1.647 L/C nhËp khÈu, ®¹t tæng gi¸ trÞ 162 triÖu USD, t¨ng 209% vÒ mÆt sè lîng vµ 219% vÒ mÆt gi¸ trÞ so víi n¨m 2005. Sè lîng L/C xuÊt khÊu ®îcth«ng b¸o còng t¨ng 278%so víi n¨m 2005. ChÊt lîng L/C nhËp khÈu ®îc ®¶m b¶o tèt, c¸c kho¶n thanh to¸n ®Òu ®îc thùc hiªn ®óng h¹n cho c¸c ng©n hµng níc ngoµi. Doanh sè nhê thu nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu còng t¨ng trëng lÇn lît lµ 159% vµ 89% vÒ mÆt sè l¬ng, 172% vµ 152% vÒ mÆt gi¸ trÞ so víi n¨m 2005. Doanh thu dÞch vô thanh to¸n quèc tÕ toµn hÖ th«ng t¨ng tíi 218,5% so víi n¨m 2005. C¸c ®¬n vÞ ®ãng gãp nhiÒu nhÊt vµo kÕt qu¶ chung cña ho¹t ®éng tµi trî th¬ng m¹i trong n¨m qua lµ H«Þ së, chi nh¸nh VIB Hå ChÝ Minh, chi nh¸nh VIB H¶I Phßng, chi nh¸nh VIB Hµ Néi vµ chi nh¸nh VIB Ba §×nh. C¸c chi nh¸nh míi thµnh lËp còng ®· cã nh÷ng bíc ph¸t triÓn nhÊt ®Þnh. DÞch vô chuyÓn tiÒn kiÒu hèi ®· ph¸t triÓn. Trong n¨m 2006, Ng©n hµng Quèc TÕ hîp t¸c víi nhiÒu c«ng ty chuyÓn tiÒn quèc tÕ nh Travelex, RIA, Anelik, Xoom ®Ó cung cÊp dÞch vô chuyÓn tiÒn Quèc tÕ phôc vô kh¸ch hµng lµ ViÖt KiÒu vµ nh÷ng ngêi ®i hîp t¸c lao ®éng níc ngoµi. DÞch vô ph¸t hµnh vµ thanh to¸n thÎ b¾t ®µu ®îc ®Èy m¹nh qua viÖc Ng©n hµng Quèc TÕ hîp t¸c víi Ng©n hµng Ngo¹i Th¬ng ViÖt Nam ph¸t hµnh thÎ tÝn dông Quèc TÕ Master Card céi nguån vµ chÊp nhËn thanh to¸n c¸c lo¹i thÎ Master card, Visa, Diner Club… ho¹t ®éng ph¸t hµnh thÎ ghi nî néi ®Þa Values còng ®îc ®Èy m¹nh qua viÖc ph¸t triÓn mét ®éi ngò ®¹i lý ®«ng ®¶o, 6 x©y dùng mét m¹ng líi chÊp nhËn thÎ réng kh¾p vµ mét hÖ thèng ngµnh hµng u ®·i cho chñ thÎ phong phó. C¸c dÞch vô mang l¹i gi¸ trÞ gia t¨ng cho kh¸ch hµng còng ®îc ®Çu t ph¸t triÓn. Trªn nÒn t¶ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, Ng©n hµng Quèc TÕ b¾t ®µu ®a ra nh÷ng tiÖn Ých t¹o sù thuËn lîi cho kh¸ch hµng khi giao dÞch víi ng©n hµng nh Mobile Banking vµ Internet Banking. 3.4. Ho¹t ®éng ®Çu t Ho¹t ®éng ®Çu t tiÒn göi ng©n hµng t¹i thêi ®iÓm 31/12/2004 ®¹t 1.238 tû ®ång, t¨ng 138,6% so víi ®Çu n¨m. ho¹t ®éng ®Çu t ®· gãp phÇn tèi u ho¸ hiÖu qu¶ vèn ®Æc biÖt lµ nguån ngo¹i tÖ huy ®éng th«ng qua c¸c nghiÖp vô ho¸n ®æi lÊy VND ®¸p øng yªu cÇu tÝn dông, hîp lý ho¸ kú h¹n ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi. Sè d ®Çu t chøng tõ cã gi¸ t¹i thêi ®iÓm cuèi n¨m 2004 ®¹t 524 tû ®ång, t¨ng 73% so víi ®Çu n¨m, lµ do Ng©n hµng ®· chñ ®éng më réng danh môc ®Çu t nh»m gi¶m thiÓu rñi ro vµ t¨ng kh¶ n¨ng sinh lêi. 3.5. Ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, khuyÕch tr¬ng vµ quan hÖ c«ng chóng Trong n¨m 2006, viÖc ®Èy m¹nh qu¶ng b¸ h×nh ¶nh, th¬ng hiÖu cña ng©n hµng ®Õn c«ng chóng ®îc ho¹ch ®Þnh ngay tõ ®Çu n¨m víi c¸c ch¬ng tr×nh hµnh ®éng cô thÓ. C¸c ho¹t ®éng x©y dùng th¬ng hiÖu ®îc duy tr× tèt trong n¨m vµ ph©n bè ®Òu trong ph¹m vi toµn quèc. Sù æn ®Þnh vÒ chÊt lîng dÞch vô vµ t×nh h×nh tµi chÝnh, tæ chøc, ho¹t ®«ng cïng kh¶ n¨ng ph¸t triÓn bÒn v÷nglµ nh÷ng yÕu tè quan träng gióp th¬ng hiÖu Ng©n hµng Quèc TÕ ngµy cµng lín m¹nh. Bé nhËn diÖn th¬ng hiÖu Ng©n hµng Quèc TÕ, hoµn chØnh trong n¨m 2005, tiÕp tôc ®îc ¸p dông thèng nhÊt trªn toµn hÖ thèng ng©n hµng ®· t¹o ra h×nh ¶nh míi trong mäi ho¹t ®éng giao tiÕp cña ng©n hµng vµ lµ mét bíc ph¸t triÓn mang tÝnh chuyªn nghiÖp trong qu¶n lý h×nh ¶nh cña Ng©n hµng. Còng trong n¨m 2006, víi hµng lo¹t s¶n phÈm,dÞch vô g¾n bã thiÕt thùc víi ®êi sèng céng ®ång ®îc ®a ra phôc vô kh¸ch hµng, nhiÒu b¸o ®µi trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng ®· tham gia viÕt bµi vµ ®a tin vÒ Ng©n hµng vµ c¸c s¶n phÈm cua Ng©n hµng nh: b¸o Lao §éng, Hµ Néi míi, thêi b¸o Kinh tÕ ViÖt Nam, Sµi Gßn gi¶i phãng, Thanh Niªn, Vietnam Net, VnExpress … c¸c chuyªn trang, chuyªn môc ®îc c¸c b¸o c¸o §Çu t, Thêi b¸o Ng©n hµng x©y dùng nh»m cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ tiÖn Ých s¶n phÈm tµi chÝnh ng©n hµng cho b¹n ®äc còng liªn tôc viÕt bµi vÒ s¶n phÈm cña Ng©n hµng Quèc TÕ. Víi mong muèn ®îc hoµ nhËp vµo céng ®ång x· h«Þ, trong n¨m 2006 Ng©n hµng Quèc TÕ ®· tham gia nhiÒu ch¬ng tr×nh v¨n ho¸, vui ch¬i gi¶i trÝ 7 bæ Ých vµ thu hót nhiÒu ngêi quan t©m nh : “ H·y chän gi¸ ®óng”, “ë nhµ chñ nhËt”, “§iÓm hÑn ©m nh¹c” ph¸t sãng trªn kªnh VTV3 §µi truyÒn h×nh ViÖt Nam. Ngoµi ra, víi tr¸ch nhiÖm cïng x· h«Þ, Ng©n hµng Quèc TÕ tæ chøc c¸c ch¬ng tr×ng cã ý nghÜa x· héi s©u s¾c nh: “ TriÖu tÊm lßng ®ång c¶m” ñng hé trÎ em chÊt ®éc mµu da cam vµ nhiÒu ch¬ng tr×nh ñng hé kh¸c. 3.6. Ph¸t triÓn m¹ng líi chi nh¸nh Do yªu cÇu ph¸t triÓn dÞch vô vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc phôc vô kh¸ch hµng, c«ng t¸c ph¸t triÓn m¹ng líi chi nh¸nh ®îc coi lµ mét träng ®iÓm trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cña Ng©n hµng Quèc TÕ. N¨m 2006, m¹ng líi ho¹t ®éng cña Ng©n hµng Quèc tÕ ®îc më réng c¶ vÒ quy m« vµ vïng ®Þa lý. §Õn ngµy 31/12/2006 Ng©n hµng ®· thÓ hiÖn t¹i 9 tØnh, thµng phè trªn kh¾p c¶ níc- ®©y ®Òu lµ nh÷ng trung t©m kinh tÕ n¨ng ®éng vµ cã nhiÒu tiÒm n¨ng dÞch vô cho tµi chÝnh, ng©n hµng nh: Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh, H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, §ång Nai, Nha Trang, §µ N½ng, B×nh D¬ng vµ CÇn Th¬ víi tæng sè 31 chi nh¸nh. Víi m¹ng líi chi nh¸nh tõng bíc ®îc më réng, cïng víi viÖc kh«ng ngõng n©ng cao chÊt lîng phôc vô, Ng©n hµng quèc TÕ ®· dÇn n©ng cao h×nh ¶nh th¬ng hiÖu vµ tÝch luü ®îc lßng tin cña c«ng chóng. Trong chiÕn lîc ph¸t triÓn cña m×nh, Ng©n hµng Quèc TÕ tiÕp tôc më c¸c chi nh¸nh míi trong nh÷ng n¨m tíi ®Ó ®Õn gÇn h¬n n÷a víi kh¸ch hµng vµ phôc vô nhu cÇu cña kh¸ch hµng tèt h¬n. Theo kÕ ho¹ch, ®Õn cuèi n¨m 2007, dù kiÕn Ng©n hµng Quèc TÕ sÏ cã tÊt c¶ 60 chi nh¸nh trªn toµn quèc. TÊt c¶ c¸c chi nh¸nh míi trong hÖ thèng ®Òu ®îc nhanh chãng tæ chøc, ph¸t triÓn c¬ së kh¸ch hµng, triÓn khai ho¹t ®«ng kinh doanh an toµn, hiÖu qu¶ vµ toµn diÖn. Trong nh÷ng n¨m qua, c¸c chi nh¸nh vµ phßng dao dÞch cña ng©n hµng ®· duy tr× tèt c¸c ch¬ng tr×nh ho¹t ®éng t¹i c¸c ®Þa bµn ®Ó kÕt hîp víi c¸c ho¹t ®éng qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu, sö dông tèt c«ng cô l·i suÊt, cho hiÖu qu¶ huy ®éng vèn d©n c t¨ng trëng cao. 3.7. C«ng nghÖ ng©n hµng vµ th«ng tin Trong n¨m 2006, Ng©n hµng Quèc TÕ b¾t ®Çu triÓn khai HÖ thèng ng©n hµng ®a n¨ng SYMBOL do System Access cung cÊp - ®©y lµ gi¶i ph¸p ng©n hµng ®a n¨ng trän gãi cung cÊp c¸c c¸c chøc n¨ng cho c¸c hÖ thèng nghiÖp vô 8 Ng©n hµng b¸n lÎ, Ng©n hµng b¸n bu«n, Ng©n hµng Internet vµ hÖ thèng qu¶n lý quan hÖ kh¸ch hµng. N¨m 2006 còng lµ thêi ®iÓm ®Ó §Ò ¸n tËp trung ho¸ d÷ liÖu vµ giao dÞch trùc tuyÕn cña Ng©n hµng ph¸t huy t¸c dông m¹nh mÏ. TÝnh an toµn d÷ liÖu vµ kh¶ n¨mg ®èi chiÕu giao dÞch ®· t¨ng ®¸ng kÓ. Còng trong n¨m 2006, Ng©n hµng Quèc TÕ chÝnh thøc ký hîp ®ång mua hÖ thèng ChuyÓn m¹ch tµi chÝnh vµ Qu¶n lý thÎ tõ C«ng ty Card Tech Limited (CTL) - V¬ng quèc Anh. §©y lµ Gi¶i ph¸p c«ng nghÖ thÎ hiÖn ®¹i, toµn diÖn, linh ho¹t ®îc thiÕt kÕ theo ph©n hÖ phï hîp víi mäi quy m« cña tæ chøc tµi chÝnh, bao gåm qu¶n lý ph¸t hµnh thÎ, qu¶n lý thanh to¸n thÎ, chuÈn chi, chuyÓn m¹ch tµi chÝnh vµ b¶o mËt. Gi¶i ph¸p c«ng nghÖ thÎ nµy sÏ hç trî VIBank ®ét ph¸ trong lÜnh vùc thÎ th«ng qua viÖc cung øng hµng lo¹t s¶n phÈm dÞch vô míi ®¸p øng nhu cÇu vµ phï hîp víi tõng nhãm kh¸ch hµng. ViÖc triÓn khai thµnh c«ng Dù ¸n c«ng nghÖ thÎ VIBank sÏ t¹o ra hµng lo¹t c¸c s¶n phÈm dÞch vô thanh to¸n chÊt lîng cao mang l¹i nhiÒu lîi Ých vµ gi¸ trÞ gia t¨ng cho kh¸ch hµng. 3.8. Hoµn thµnh ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu Ng©n hµng Quèc tÕ N¨m 2004 lµ n¨m Ng©n hµng chó träng ®Õn viÖc cñng cè tæ chøc bé m¸y, triÓn khai mét sè ch¬ng tr×nh nh»m x©y dùng nÒn t¶ng vµ n©ng cao n¨ng lùc trong c«ng t¸c tæ chøc vµ qu¶n lý. Cuèi n¨m 2004, Ng©n hµng Quèc tÕ hoµn thµnh §Ò ¸n t¸i c¬ cÊu theo ®Þnh híng ng©n hµng ®a n¨ng, t¹o sù thuËn lîi cho giao dÞch kh¸ch hµng,tËp trung cho ph¸t triÓn lÜnh vùc sinh lêi, h×nh thµnh nh÷ng c¬ cÊu cã chøc n¨ng qu¶n lý rñi ro vµ hç trî hiÖu qu¶ cho ho¹t ®éng kinh doanh. 3.9. Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc Nguån lùc quan träng nhÊt cña ng©n hµng lµ nguån lôc con ngêi vµ lîi thÕ c¹nh tranh cña ng©n hµng còng lµ nguån lùc con ngêi, do ®ã Ng©n hµng lu«n cè g¾ng x©y dùng mét m«i trêng lµm viÖc cho phÐp khuyÕn khÝch mäi c¸n bé nh©n viªn ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng cña m×nh. Ng©n hµng Quåc TÕ x©y dng mét ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn kü n¨ng toµn diÖn cho c¸n bé nh©n viªn nh»m t¨ng kh¶ n¨ng thÝch nghi tríc nh÷ng biÕn ®æi cña m«i trêng kinh doanh. ChÝnh s¸ch tiÒn l¬ng cña Ng©n hµng trong n¨m 2006 cã nhiÒu c¶i thiÖn ®¸ng kÓ theo chiÒu híng kÕt hîp hµi hoµ gi÷a lîi Ých cña ng©n hµng vµ ngêi lao ®éng. ChÝnh s¸ch thu nhËp cña ng©n hµng ®· khuyÕn khÝch ®éi ngò nh©n viªn yªn t©m lµm viÖc, ®ång thêi vÉn ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh vµ thu hót nh©n tµi phôc vô cho ng©n hµng. C«ng t¸c khen thëng còng ®îc Ng©n hµng quan t©m ®Æc biÖt, c«ng t¸c khen thëng c¶ b»ng vËt chÊt lÉn tinh thÇn ®· khuyÕn khÝch ®îc tinh thÇn lµm 9 viÖc vµ ý chÝ phÊn ®Êu cña c¸n bé nh©n viªn ®îc khen thëng vµ c¸c c¸n bé nh©n viªn kh¸c. C«ng t¸c ®µo t¹o cña ng©n hµng Quèc tÕ b¸m s¸t yªu cÇu hoµn thiÖn v¨n ho¸ lµm viÖc, n©ng cao tr×nh ®é vµ kü n¨ng nghiÖp vô chuyªn m«n cho c¸n bé nh©n viªn, trong ®ã ®Æc biÖt chó träng ®µo t¹o nh÷ng kiÕn thøc vÒ Giao dÞch kh¸ch hµng, TÝn dông, Ph©n tÝch tµi chÝnh, Marketing, Quan hÖ c«ng chóng, Thanh to¸n quèc tÕ vµ Ph¸p luËt. Trong n¨m 2006, Ng©n hµng ®· tæ chøc 79 kho¸ häc víi 90% sè c¸n bé nh©n viªn tham gia ®· gãp phÇn n©ng cao ®¸ng kÓ kiÕn thøc vµ kü n¨ng lµm viÖc cña c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng. C«ng t¸c tuyÓn dông ®¸p øng ®îc nhu cÇu bæ sung nh©n sù cho ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng Quèc TÕ. Quy tr×nh tuyÓn dông chÆt chÏ ®¶m b¶o lùa chän ®îc nh÷ng c¸n bé nh©n viªn u tó nhÊt cho ng©n hµng. Sè nh©n sù tuyÓn dông míi trong n¨m 2006 lµ 439 c¸n bé nh©n viªn vµ tæng sè c¸n bé nh©n viªn tÝnh ®Õn 31/21/2006 lµ 851 ngêi gÊp h¬n 2 lÇn so víi thêi ®iÓm ®Çu n¨m. 3.10. KÕt qu¶ kinh doanh N¨m 2006, tæng thu nhËp tríc thuÕ cña Ng©n hµng Quèc TÕ lµ 95.264 triÖu ®ång, b»ng 231% so víi n¨m 2005. §Õn hÕt n¨m 2006, Ng©n hµng Quèc TÕ lµ mét trong nh÷ng ng©n hµng cã møc t¨ng trëng lîi nhuËn tríc thuÕ cao h¬n rÊt nhiÕu so víi møc t¨ng trëng chung kho¶ng 45% cña hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam. Trong n¨m 2006, ho¹t ®éng ®Çu t sinh lêi chñ yÕu cña Ng©n hµng vÉn lµ ho¹t ®éng tÝn dông víi ®ãng gãp tíi 96,56% tæng thu nhËp.Thu nhËp tõ c¸c ho¹t ®éng dÞch vô trong n¨m 2006 ®¹t 33.178 triÖu ®ång. Ch¬ng 2: Lý thuyÕt chung vÒ rñi ro ®èi víi ho¹t ®éng cña Ng©n hµng 1. Giíi thiÖu chung §Ó cã mét nÒn kinh tÕ lµnh m¹nh, tèc ®é t¨ng trëng cao, bÒn v÷ng ®ßi hái c¸c trung gian tµi chÝnh ph¶i lu©n chuyÓn ®îc vèn tõ nh÷ng ngêi tiÕt kiÖm ®Õn nh÷ng nhµ ®Çu t s¶n xuÊt. Ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng trung gian tµi chÝnh thùc hiÖn chøc n¨ng Êy. Ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng mang tÝnh ®Æc thï vµ cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn toµn bé nÒn kinh tÕ vµ ¶nh hëng cña nã mang tÝnh d©y truyÒn, l©y lan vµ s©u réng. §Ó hiÓu ®îc chøc n¨ng ®Æc biÖt cña ng©n hµng trong nÒn kinh tÕ, ta thö h×nh dung mét thÕ giíi kh«ng cã ho¹t ®éng ng©n hµng. Trong mét thÕ giíi nh vËy, nh÷ng kho¶n tiÒn tiÕt kiÖm cña d©n c chØ cã thÓ ®îc sö dông hoÆc díi 10 d¹ng tiÒn mÆt hoÆc tiÕp ®Çu t vµo c¸c chøng kho¸n c«ng ty. Trong thÕ giíi kh«ng cã ng©n hµng qui m« lu©n chuyÓn c¸c dßng tiÒn nµy gi÷a ngêi tiÕt kiÖm vµ c¸c nhµ ®Çu t lµ rÊt thÊp. LÝ do ®ã lµ: * Chi phÝ ®Ó gi¸m s¸t trùc tiÕp ho¹t ®éng cña c«ng ty lµ rÊt tèn kÐm. Khi mua chøng kho¸n c«ng ty, ngêi mua chøng kho¸n ph¶i ®îc ®¶m b¶o r»ng t×nh h×nh kinh doanh cña c«ng ty lµ cã hiÖu qu¶, t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty lµ lµnh m¹nh,…§Ó gi¸m s¸t ®îc ho¹t ®éng cña c«ng ty, nh÷ng ngêi ®Çu t chøng kho¸n ph¶i mÊt rÊt nhiÒu chi phÝ vÒ thêi gian cung nh tiÒn b¹c vµo viÖc thu thËp th«ng tin, ph©n tÝch vµ xö lÝ th«ng tin. NÕu nh cã mét tæ chøc chuyªn nghiÖp ®øng ra hay hä lµm c«ng viÖc gi¸m s¸t ho¹t ®éng cña c«ng ty th× sÏ tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ vµ hiÖu qu¶ h¬n nhiÒu. ViÖc gi¸m s¸t c«ng ty khã kh¨n vµ tèn kÐm nh vËy khiÕn viÖc n¾m v÷ng chøng kho¸n kÐm hÊp dÉn. * Víi ®Æc tÝnh dµi h¹n cña cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu ®· lµm n¶n lßng cña nh÷ng nhµ ®Çu t. Bëi t©m lÝ ng¹i m¹o hiÓm, nh÷ng ngêi cã tiÒn tiÕt kiÖm u tiªn n¾m gi÷ tiÒn mÆt ®Ó tiªu dïng h¬n lµ ®Çu t vµo cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu. * §Çu t chøng kho¸n lµ h×nh thøc ®Çu t chøa ®ùng nhiÒu rñi ro do gi¸ c¶ cña chóng lu«n biÕn ®éng. §iÒu nµy ¶nh hëng ®Õn nhµ ®Çu t vµ c¶ nhµ ph¸t hµnh. Trong mét thÕ giíi kh«ng cã ng©n hµng, quy m« lu©n chuyÓn tiÒn tiÕt kiÖm gi÷a ngêi d©n vµ nhµ ®Çu t lµ rÊt thÊp.Tuy nhiªn trong x· héi ngµy nay hÖ thèng ng©n hµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ ®îc coi nh bé x¬ng sèng cña nÒn kinh tÕ. HÖ thèng ng©n hµng cung cÊp mét kªnh dÉn vèn gi¸n tiÕp tõ nh÷ng ngêi tiÝet kiÖm ®Õn nh÷ng ngêi cã nhu cÇu vÒ vèn. Ng©n hµng thùc hiÖn hai chøc n¨ng c¬ b¶n sau : + Chøc n¨ng lu©n chuyÓn tµi s¶n. + Chøc n¨ng cung cÊp c¸c dÞch vô thanh to¸n, m«i giíi, b¶o l·nh… VÒ chøc n¨ng dÞch vô thanh to¸n m«i giíi t vÊn… Ng©n hµng ho¹t ®éng nh ®¹i lý cña kh¸ch hµng trong viÖc m«i giíi cung cÊp c¸c dÞch vô thanh to¸n vµ c¸c th«ng tin cho kh¸ch hµng. Th«ng qua chøc n¨ng t vÊn vµ cung cÊp dÞch vô thanh to¸n lµm cho chi phÝ ®Çu t cña kh¸ch hµng gi¶m xuèng vµ ngêi ®Çu t cã thÓ n¾m b¾t ®îc t×nh h×nh tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty mét c¸ch chÝnh x¸c vµ toµn diÖn h¬n. Do ®ã, th«ng qua chøc n¨ng cung cÊp dÞch vô t vÊn vµ ®Çu t, hÖ thèng ng©n hµng ®· khuyÕn khÝch ®îc tØ lÖ tiÕt kiÖm trong d©n chóng t¨ng lªn. VÒ chøc n¨ng lu©n chuyÓn tµi s¶n, Ng©n hµng tiÕn hµnh ®ång thêi hai ho¹t ®éng. Thø nhÊt, Ng©n hµng huy ®éng vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh c¸c chøng 11 chØ tiÒn göi. C¸c chøng chØ tiÒn göi do ng©n hµng ph¸t hµnh thêng hÊp dÉn ngêi ®Çu t h¬n so víi c¸c chøng kho¸n c¸c c«ng ty ph¸t hµnh, do ®èi víi hÇu hÕt nh÷ng ngêi ®Çu t th× viÖc mua c¸c chøng chØ tiÒn göi cña ng©n hµng sÏ gi¶m ®îc ®¸ng kÓ c¸c chi phÝ nh chi phÝ gi¸m s¸t, chi phÝ thanh kho¶n vµ rñi ro gi¸ c¶. Thø hai, ng©n hµng tiÕn hµnh ®Çu t b»ng c¸ch cÊp tÝn dông mua cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu do c¸c c«ng ty ph¸t hµnh, nh÷ng chøng kho¸n nµy lµ chøng kho¸n s¬ cÊp. 2. Nh÷ng rñi do chñ yÕu trong kinh doanh ng©n hµng Kinh doanh ng©n hµng lµ lo¹i kinh doanh mang tÝnh ®Æc thï, do ®ã rñi ro ®èi víi ho¹t ®éng ng©n hµng còng mang tÝnh chÊt ®Æc thï. Nh÷ng rñi ro mµ Ng©n hµng thêng gÆp ph¶i nh: - Rñi ro l·i suÊt - Rñi ro tÝn dông - Rñi ro thanh kho¶n - Rñi ro hèi ®o¸i - Rñi ro c«ng nghÖ - Rñi ro m«i trêng - Rñi ro kh¸c 2.1. Rñi ro l·i suÊt L·i suÊt lµ gi¸ c¶ cña s¶n phÈm ng©n hµng, nªn mäi t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn gi¸ trÞ tµi s¶n nî vµ tµi s¶n cã cña ng©n hµng. Mäi sù thay ®æi cña l·i suÊt ®Õn viÖc t¨ng, gi¶m thu nhËp, chi phÝ vµ lîi nhuËn cña Ng©n hµng. NÕu thu nhËp tõ l·i kh«ng lín h¬n chi phÝ vÒ l·i th× ng©n hµng sÏ chÞu thua lç. L·i suÊt lµ yÕu tè thay ®æi trªn thÞ trêng, r¸t khã cã thÓ dù b¸o tríc rñi ro l·i suÊt x¶y ra khi l·i suÊt thay ®æi lµm gi¶m thu nhËp cña Ng©n hµng. §èi víi nguån vèn huy ®éng khi l·i suÊt t¨ng sÏ lµm chi phÝ vèn vay cña ng©n hµng t¨ng, ®èi víi c¸c kho¶n tÝn dông, khi l·i suÊt gi¶m sÏ lµm gi¶m thu nhËp tõ l·i cña ng©n hµng. Vµ do ®ã lµm gi¶m thu nhËp cña ng©n hµng. Nguyªn nh©n chÝnh g©y ra rñi ro l·i suÊt lµ do sù kh«ng c©n xøng gi÷a c¸c kú h¹n cña tµi s¶n nî vµ tµi s¶n cã. NÕu ng©n hµng dïng tµi s¶n nî ng¾n h¹n ®Ó ®Çu t vµo tµi s¶n cã dµi h¹n th× khi l·i suÊt ng¾n h¹n t¨ng lªn, trong khi l·i suÊt ®Çu t vÉn gi÷ nguyªn, ng©n hµng sÏ gÆp rñi ro. Ngîc l¹i nÕu ng©n hµng dïng t¸i s¶n nî dµi h¹n ®Ó ®Çu t vµo tµi s¶n cã ng¾n h¹n th× khi l·i suÊt ®Çu t gi¶m Ng©n hµng còng cã nguy c¬ bÞ rñi ro. 12 Ngoµi ra rñi ro l·i suÊt cßn cã thÓ x¶y ra do c¸c nguyªn nh©n kh¸c nh: do bÊt lîi trong c¹nh tranh, buéc ng©n hµng ph¶i t¨ng l·i suÊt huy ®éng vµ h¹ l·i suÊt cho vay ®Ó thu thót kh¸ch hµng, do ®ã lµm t¨ng chi phÝ vµ gi¶m thu nhËp cña ng©n hµng: Do cung tiÒn tÖ nhá h¬n cÇu tiÒn tÖ nªn ng©n hµng ph¶i t¨ng l·i suÊt ®Ó huy ®éng vèn: Do chÝnh s¸ch u ®·i cho vay cña nhµ níc, nªn Ng©n hµng ph¶i gi¶m l·i suÊt cho vay. 2.2. Rñi ro tÝn dông Rñi ro tÝn dông lµ rñi ro do ng©n hµng kh«ng thu ®îc ®Çy ®ñ c¶ gèc vµ l·i cña c¸c kho¶n vay, hoÆc lµ viÖc thanh to¸n nî gèc vµ l·i vay kh«ng ®óng thêi h¹n. Rñi ro tÝn dông kh«ng chØ giíi h¹n ë ho¹t ®éng cho vay mµ cßn bao gåm nhiÒu ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt tÝn dông kh¸c cña Ng©n hµng nh ho¹t ®éng b¶o l·nh, tµi trî ngo¹i th¬ng, cho thuª tµi chÝnh. Rñi ro tÝn dông lµ rñi ro c¬ b¶n nhÊt cña Ng©n hµng th¬ng m¹i, do nh÷ng nguyªn nh©n sau: - Ngêi vay vèn l©m vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n vÒ tµi chÝnh nªn kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n nî cho Ng©n hµng. - Do thiÕu th«ng tin vÒ kh¸ch hµng nªn ng©n hµng ®· cho nh÷ng kh¸ch hµng kinh doanh kÐm hiÖu qu¶ vay vèn, nªn viÖc thu nî gÆp khã kh¨n. - C¸n bé Ng©n hµng cã tr×nh ®é thÊp hoÆc vi ph¹m ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, dÉn ®Õn c¸c kho¶n nî xÊu, cho vay vèn khèng, cho vay kh«ng ®óng môc ®Ých, … - Gi¸ trÞ tµi s¶n ®¶m b¶o kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu thu nî cña Ng©n hµng. - C¸c nguyªn nh©n kh¸c: ngêi vay cè ý kh«ng tr¶ nî, hoÆc c¸c lÝ do bÊt kh¶ kh¸ng nh ngêi vay qua ®êi hoÆc mÊt tÝch, … 2.3. Rñi ro thanh kho¶n Rñi ro thanh kho¶n lµ rñi ro nguy hiÓm nhÊt ®èi víi Ng©n hµng, cã liªn quan ®Õn sù sèng cßn cña mét Ng©n hµng. Mét Ng©n hµng ho¹t ®éng b×nh thêng ph¶i ®¶m b¶o ®ù¬c kh¶ n¨ng thanh to¸n hiÖn t¹i, trong t¬ng lai vµ ®ét xuÊt. NÕu kh«ng ®¸p øng ®îc c¸c nhu cÇu thanh to¸n ®ã Ng©n hµng cã thÓ bÞ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ cã nguy c¬ bÞ ph¸ s¶n. Rñi ro thanh to¸n kho¶n lµ rñi ro ®Æc trng cña Ng©n hµng, khã ®èi phã nhÊt. Do ®ã, ®Ó nãi râ h¬n vÒ rñi ro thanh to¸n kho¶n, em xin tr×nh bµy râ h¬n ë phÇn sau. 2.4. Rñi ro hèi ®o¸i 13 Rñi ro hèi ®o¸i lµ rñi ro do sù biÕn ®éng cña tØ gi¸ hèi ®o¸i g©y nªn. Nhng rñi ro nµy cã thÓ ph¸t sinh trong tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô vµ liªn quan ®Õn ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng nh: cho vay, huy ®éng vèn b»ng ngo¹i tÖ, mua b¸n ngo¹i tÖ, ®Çu t chøng kho¸n b»ng ngo¹i tÖ,… Trong c¸c giao dÞch ngo¹i hèi vµ trong c©n ®èi tµi s¶n b»ng ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng, bÊt cø mét tr¹ng th¸i ngo¹i hèi “trßng” hay “®o¶n” ®Òu cã thÓ gÆp rñi ro hèi ®o¸i khi tØ gi¸ ngo¹i tÖ thay ®æi. NÕu ng©n hµng ë tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ “trêng”, th× khi ngo¹i tÖ t¨ng gi¸ Ng©n hµng sÏ cã l·i, ngîc l¹i Ng©n hµng sÏ bÞ lç khi ngo¹i tÖ ®ã xuèng gi¸. NÕu Ng©n hµng ®ang ë tr¹ng th¸i “®o¶n” vÒ mét ngo¹i tÖ nµo ®ã, khi ngo¹i tÖ lªn gi¸ Ng©n hµng sÏ bÞ lç vµ ngîc l¹i. Nh vËy, viÖc t¹o ra c¸c tr¹ng th¸i ngo¹i tÖ “trêng” hay “®o¶n” chÝnh lµ nguyªn nh©n g©y rñi ro hèi ®o¸i cho Ng©n hµng. §©y chÝnh lµ kÕt qu¶ cña viÖc Ng©n hµng thùc hiÖn c¸c giao dÞch ngo¹i tÖ phôc vô cho kh¸ch hµng vµ cho chÝnh b¶n th©n m×nh, hoÆc ng©n hµng huy ®éng vèn b»ng ngo¹i tÖ vµ ®Çu t vµo c¸c tµi s¶n cã b»ng ngo¹i tÖ. 2.5. Rñi ro m«i trêng Rñi ro m«i trêng lµ rñi ro do ho¹t ®éng cña Ng©n hµng g©y nªn, bao gåm: rñi ro do sù biÕn ®éng cña thiªn nhiªn (lò lôt, ®éng ®Êt), rñi ro vÒ kinh tÕ (khñng ho¶ng, suy th¸i), rñi ro do sù thay ®æi chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ nø¬c g©y nªn bÊt lîi cho Ng©n hµng. Rñi ro m«i trêng lµ rñi ro mµ Ng©n hµng khã kiÓm so¸t ®îc chóng cã thÓ lµm suy yÕu kh¶ n¨ng chÞu ®ùng rñi ro cña Ng©n hµng hoÆc g©y cho Ng©n hµng nh÷ng thiÖt h¹i vÒ tµi chÝnh. 14 2.6. Rñi ro trong c«ng nghÖ Rñi ro trong c«ng nghÖ thêng x¶y ra trong c¸c trêng hîp: Ng©n hµng ®· ®Çu t rÊt lín vµo ph¸t triÓn c«ng nghÖ nhng hiÖu qu¶ sö dông l¹i kh«ng cao, kh«ng tiÕt kiÖm chi phÝ cho Ng©n hµng theo nh mong muèn hoÆc hÖ thèng c«ng nghÖ cña Ng©n hµng trôc trÆc lµm ¶nh hëng ®Õn viÖc ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng g©y ra nh÷ng tæn thÊt nhÊt ®Þnh. 2.7. C¸c rñi ro kh¸c Nh rñi ro ho¹t ®éng, rñi ro quèc gia, rñi ro ph¸p lÝ… 15 Ch¬ng 3: Lý thuyÕt vÒ rñi ro thanh kho¶n 1. Kh¸i qu¸t rñi ro thanh kho¶n ®èi víi ho¹t ®éng Ng©n hµng §èi víi c¸c tæ chøc nãi chung, th× rñi ro thanh kho¶n g©y ra ®èi víi c¸c ng©n hµng lµ thêng xuyªn vµ nghiªm träng h¬n c¶. Nguyªn nh©n chÝnh xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm mang tÝnh ®Æc thï cña b¶ng c©n ®èi tµi s¶n lµ: Ng©n hµng ®· dïng c¸c nguån vèn ng¾n h¹n bªn tµi s¶n nî ®Ó tµi trî cho c¸c tµi s¶n cã. Ngoµi ra, khi nh÷ng ngêi göi tiÒn nhËn thÊy Ng©n hµng gÆp r¾c rèi vÒ thanh kho¶n th× ®ång lo¹t rót tiÒn ngay lËp tøc ra khái Ng©n hµng, h¬n n÷a hµnh ®éng rót tiÒn cña nh÷ng ngêi göi tiÒn cã tÝnh l©y lan vµ ph¶n øng d©y chuyÒn nhanh chãng vµ réng kh¾p. C¸c rñi ro nh l·i suÊt, tû gi¸, tÝn dông… Cã thÓ ®e do¹ ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cuèi cïng cña Ng©n hµng, nhng rñi ro thanh kh¶on chØ lµ vÊn ®Ò th«ng thêng x¶y ra hµng ngµy ®èi víi ho¹t ®éng Ng©n hµng . ChØ trong trêng hîp ®Æc biÖt h¹n h÷u, rñi ro thanh kho¶n míi ®e ro¹ ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cuèi cïng cña Ng©n hµng.V× vÊn ®Ò thanh kho¶n lµ vÊn ®Ò thêng nhËt, cho nªn mét trong nh÷ng nhiÖm vô hµng ®Çu ®èi víi nhµ qu¶n lÝ ng©n hµng lµ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n mét c¸ch thêng xuyªn, liªn tôc vµ ®Çy ®ñ. Mét Ng©n hµng ®îc coi lµ thanh kho¶n nÕu cã kh¶ n¨ng tiÕp cËc ®îc ®Çy ®ñ víi c¸c nguån thanh kho¶n mét c¸ch tøc thêi t¹i møc chi phÝ hîp lÝ vµ thêi ®iÓm cã nhu cÇu. Tõ kh¸i niÖm nµy cho thÊy ®Ó ®îc xem lµ thanh kho¶n th× ng©n hµng ph¶i: - HoÆc lµ cã s½n trong tay mét lîng tµi s¶n cÇn thiÕt (lîng tµi s¶n dù tr÷ thanh kho¶n bªn tµi s¶n cã – Stored liquidities) - HoÆc lµ ph¶i cã kh¶ n¨ng ®i vay hay huy ®éng tøc thêi ®îc nguån vèn thanh kho¶n, hay b¸n ®îc c¸c tµi s¶n thuéc bªn tµi s¶n cã. - Trôc trÆc trong thanh kho¶n thêng lµ tÝn hiÖu ®Çu tiªn vÒ nh÷ng khã kh¨n tµi chÝnh ®èi víi Ng©n hµng vµ hËu qu¶ tiÕp ®Õn cã thÓ lµ: + MÊt dÇn nh÷ng ngêi göi tiÒn mét c¸ch truyÒn thèng. + Buéc ph¶i chuyÓn ho¸ c¸c tµi s¶n cã thanh kho¶n tiÒn do thiÕu hôt tiÒn mÆt. + TiÕp cËn víi thÞ trêng tiÒn tÖ ®Ó t¨ng vèn víi nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¾t khe h¬n : vÝ dô nh ph¶i cã tµi s¶n thÕ chÊp, chÞu møc l·i suÊt cao… vµ cã thÓ bÞ tõ chèi cho vay. TÊt c¶ nh÷ng biÓu hiÖn nµy ®Òu lµ cho Ng©n hµng tiÕn gÇn ®Õn bê vùc mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ ®i ®Õn ph¸ s¶n 16 Ngµy nay, thÞ trêng tiÒn tÖ ph¸t triÓn víi nhiÒu c«ng cô phong phó, ®a d¹ng, tiÖn dông vµ hiÖu qu¶,, chÝnh v× vËy nhiÒu Ng©n hµng cho r»ng cã thÓ ®i vay ®îc mét lîng vèn lín t¹i bÊt k× thêi ®iiÓm nµo ®Ó ®¸p øng ®îc nhu cÇu thanh kho¶n cÇn thiÕt, do ®ã ®· coi nhÑ viÖc duy tr× mét lîng tµi s¶n thanh kho¶n nh»m ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n thêng xuyªn cña Ng©n hµng. 2. Nguyªn nh©n lµm ph¸t sinh rñi ro thanh kho¶n 2.1. Nh÷ng ngyªn nh©n tiÒn ®Ò Cã ba nguyªn nh©n chÝnh khiÕn Ng©n hµng ®èi mÆt víi rñi ro thanh kho¶n thêng xuyªn lµ: Nguyªn nh©n thø nhÊt: Ng©n hµng huy ®éng vµ ®i vay vèn víi thêi h¹n ng¾n, vµ cø tuÇn hoµn chóng ®Ó sö dông cho vay víi thêi h¹n dµi h¬n. Do ®ã, nhiÒu Ng©n hµng ph¶i ®èi mÆt víi sù kh«ng trïng khíp vÒ thêi h¹n ®Õn h¹n gi÷a tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî. Thùc tÕ lµ Ng©n hµng thêng cã mét tØ lÖ ®¸ng kÓ tµi s¶n nî, cã ®Æc ®iÓn lµ ph¶i ®îc hoµn tr¶ tøc thêi nÕu ngêi göi cã nhu cÇu, nh tiÒn göi kh«ng k× h¹n, tiÒn göi cã k× h¹n cã thÓ rót tríc thêi h¹n, tµi kho¶n NOW… do ®ã Ng©n hµng lu«n ph¶i s½n sµng thanh kho¶n. Nguyªn nh©n thø hai: Sù nh¹y c¶m cña tµi s¶n tµi chÝnh víi nh÷ng thay ®æi l·i suÊt. Khi l·i suÊt t¨ng, nhiÒu ngêi göi tiÒn sÏ rót tiÒn ra tiÒm kiÕm n¬i göi kh¸c cã møc l·i suÊt cao h¬n. Nh÷ng ngêi cã nhu cÇu tÝn dông sÏ ho·n l¹i, hoÆc rót hÕt sè d h¹n møc tÝn dông víi møc l·i suÊt thÊp ®· tho¶ thuËn. Nh vËy thay ®æi l·i suÊt ¶nh hëng ®Õn luång tiÒn göi còng nh luång tiÒn vay, vµ cuèi cïng lµ ®Õn thanh kho¶n cña Ng©n hµng. Ngoµi ra l·i suÊt thay ®æi sÏ ¶nh hëng ®Õn thÞ gi¸ cña c¸c tµi s¶n mµ Ng©n hµng ®em b¸n ®Ó t¨ng thanh kho¶n, vµ trùc tiÕp ¶nh hëng ®Õn chi phÝ ®i vay trªn thÞ trêng tiÒn tÖ cña Ng©n hµng. Nguyªn nh©n thø ba: Ng©n hµng lu«n ph¶i ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n mét c¸ch hoµn h¶o. Nh÷ng trôc trÆc vÒ thanh kho¶n sÏ lµm sãi mßn niÒn tin cña d©n chóng vµo Ng©n hµng. NÕu nh vµo mét buæi s¸ng c¸c quÇy chi tr¶ tiÒn hay c¸c m¸y tr¶ tiÒn tù ®éng cña Ng©n hµng ®ãng cöa víi lÝ do lµ thiÕu tiÒn mÆt t¹m thêi, vµ kh«ng thÓ thanh to¸n c¸c tê sÐc chuyÓn ®Õn còng nh nh÷ng kho¶n tiÒn göi ®Õn h¹n th× Ng©n hµng ®ã ®øng tríc nguy c¬ ph¸ s¶n vµ nÕu cã vùc l¹i ®îc th× mét phÇn nµo ®ã còng gi¶m bít lßng tin göi tiÒn cña kh¸ch hµng. Mét trong nh÷ng viÖc quan träng ®èi víi nhµ qu¶n lÝ Ng©n hµng lµ lu«n liªn hÖ chÆt chÏ víi nh÷ng kh¸ch hµng cã sè d tiÒn göi lín vµ nh÷ng kh¸ch hµng ®ang cßn h¹n møc tÝn dông lín cha sö dông ®Ó biÕt ®îc kÕ ho¹ch cña hä, khi nµo th× rót tiÒn vµ rót bao nhiªu ®Ó cã ph¬ng ¸n thanh kho¶n thÝch hîp. 2.2. Nguyªn nh©n tõ ho¹t ®éng 17 Rñi ro thanh kho¶n cã thÓ ph¸t sinh tõ ho¹t ®éng bªn tµi s¶n nî hay bªn tµi s¶n cã cña Ng©n hµng. Nguyªn nh©n bªn tµi s¶n nî: rñi ro thanh kho¶n cã thÓ ph¸t sinh bÊt cø lóc nµo khi nh÷ng ngêi göi tiÒn thùc hiÖn rót tÒn ngay lËp tøc. Khi nh÷ng ngêi göi rót tiÒn ®ét ngét, buéc ng©n hµng ph¶i ®i vay bæ sung hoÆc b¸n bít tµi s¶n thanh kho¶n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n.Trong tÊt c¶ c¸c nhãm tµi s¶n cã, th× tiÒn mÆt lµ ph¬ng tiÖn ®Çu tiªn vµ trùc tiÕp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n. Nhng ®¸ng tiÕc lµ tiÒn mÆt lµ tµi s¶n kh«ng ®em l¹i thu nhËp l·i suÊt cho Ng©n hµng, do ®ã c¸c Ng©n hµng cã xu híng gi¶m thiÓu tµi s¶n cã ë d¹ng tiÒn mÆt. V× vËy ®Ó thu ®îc thu nhËp tõ l·i suÊt, c¸c Ng©n hµng ph¶i ®Çu t tiÒn vµo c¸c tµi s¶n Ýt thanh kho¶n h¬n hoÆc nh÷ng tµi s¶n cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh tiÒn, nhng chi phÝ ®Ó chuyÓn ho¸ thµnh tiÒn ngay lËp tøc víi c¸c tµi s¶n kh¸c nhau th× rÊt kh¸c nhau. Khi ph¶i b¸n mét tµi s¶n ngay lËp tøc th× gi¸ cña nã cã thÓ thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi trêng hîp cã thêi gian ®Ó t×m kiÕm ngêi mua vµ th¬ng lîng vÒ gi¸. KÕt qu¶ lµ mét sè tµi s¶n chØ cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh tiÒn ngay lËp tøc t¹i møc gi¸ b¸n rÊt thÊp, do ®ã cã thÓ ®e do¹ ®Õn kh¶ n¨ng thanh to¸n cuèi cïng cña ng©n hµng. Ngoµi thanh lý tµi s¶n Ng©n hµng cã thÓ t×m kiÕm c¸c nguån vèn bæ sung th«ng qua viÖc vay trªn thÞ trêng tiÒn tÖ. Nguyªn nh©n bªn ngoµi tµi s¶n cã: Rñi ro thanh kho¶n ph¸t sinh liªn quan ®Õn c¸c cam kÕt tÝn dông. Mét cam kÕt tÝn dông ®îc ngêi vay tiÒn cã quyÒn hµnh rót tiÒn bÊt cø lóc nµo trong thêi h¹n cña nã. Khi mét cam kÕt tÝn dông ®îc ngêi vay thùc hiÖn, th× ng©n hµng ph¶i ®¶m b¶o cã ®ñ tiÒn ngay tøc thêi ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, nÕu kh«ng Ng©n hµng sÏ ®èi mÆt víi rñi ro thanh kho¶n. T¬ng tù nh bªn tµi s¶n nî, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n bªn tµi s¶n cã, Ng©n hµng cã thÓ gi¶m sè d tiÒn mÆt, chuyÓn ho¸ c¸c tµi s¶n cã kh¸c thµnh tiÒn mÆt, hoÆc ®i vay c¸c nguån vèn bæ xung trªn thÞ trêng tiÒn mÆt. 2.3. Mét sã biÖn ph¸p nghiÖp vô ®Ó phßng tr¸nh rñi ro thanh kho¶n 2.3.1. Xö lÝ rñi ro thanh kho¶n ph¸t sinh bªn ngoµi tµi s¶n nî Trªn b¶ng c©n ®èi tµi s¶n nî cña Ng©n hµng, phÇn lín tµi s¶n nî cã ®Æc ®iÓn chung lµ ng¾n h¹n, nh tiÒn göi kh«ng k× h¹n, vµ c¸c lo¹i tiÒn göi ng¾n h¹n kh¸c, trong khi ®ã, phÇn lín tµi s¶n cã l¹i cã thêi h¹n dµi h¬n, nh tÝn dông, c¸c kho¶n ®Çu t, cho thuª…§èi víi tiÒn göi kh«ng k× h¹n, ngêi göi cã thÓ rót tiÒn bÊt cø lóc nµo vµo nh÷ng ngµy lµm viÖc cña Ng©n hµng. Nh vËy, vÒ mÆt lÝ thuyÕt, nÕu mét Ng©n hµng cã tØ träng lín vÒ tiÒn göi kh«ng k× h¹n, th× nã lu«n ph¶i s½n sµng ®èi phã víi t×nh huèng kh¸ch hµng cã thÓ rót tiÒn bÊt cø lóc nµo. 18 Trªn thùc tÕ c¸c Ng©n hµng ®Òu biÕt r»ng, trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng th× chØ cã mét tæng sè Ýt trong tæng sè nh÷ng ngêi göi tiÒn cã nhu cÇu rót tiÒn h»ng ngµy. Do ®ã phÇn lín sè tiÒn d göi h»ng ngµy trë thµnh sè tiÒn d göi thêng xuyªn h»ng ngµy, cung cÊp nguån vèn dµi h¹n cho Ng©n hµng. §ång thêi, nh÷ng nhu cÇu rót tiÒn göi h»ng ngµy, ®îc c©n ®èi chñ yÕu b»ng c¸c kho¶n tiÒn göi míi, vµ c¸c kho¶n thu nhËp tõ ho¹t ®éng Ng©n hµng. Cã hai ph¬ng ¸n chÝnh ®Ó Ng©n hµng gi¶i quyÕt rñi ro thanh kho¶n lµ: (1). Th«ng qua qu¶n lÝ tµi s¶n nî. (2). Lµ th«ng qua qu¶n lÝ tµi s¶n cã. Theo truyÒn thèng, Ng©n hµng thêng dùa vµo qu¶n lÝ tµi s¶n cã, nhng ngµy nay c¸c Ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ c¸c Ng©n hµng lín thêng sö dông ph¬ng ¸n qu¶n lÝ tµi s¶n nî th«ng qua viÖc tiÕp cËn thÞ trêng tiÒn ®Ó t¨ng nguån vèn tÝn dông tøc thêi ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n cña Ng©n hµng. 2.3.2. Ph¬ng ph¸p qu¶n lÝ tµi s¶n nî Ph¬ng ph¸p qu¶n lÝ tµi s¶n nî lµ viÖc ng©n hµng tiÕp cËn víi thÞ trêng tiÒn tÖ ®Ó t¨ng vèn tøc thêi b»ng c¸c kho¶n tÝn dông ng¾n h¹n, bao gåm thÞ trêng chÝnh thøc (giao dÞch víi NHTW), thÞ trêng Interbank vµ hîp ®ång mua l¹i. Ngoµi ra, Ng©n hµng cã thÓ thùc hiÖn mét ph¬ng ¸n kh¸c lµ Ng©n hµng cã thÓ ph¸t hµnh k× phiÕu ng¾n h¹n, hay ph¸t hµnh mét sè tr¸i phiÕu cã thêi h¹n dµi. Nhng ph¬ng ph¸p nµy cã mét h¹n chÕ lµ chi phÝ cña nã rÊt cao. V× trªn thÞ trêng Iterbank lµ thÞ trêng b¸n bu«n nªn l·i suÊt cña nã cao h¬n so víi l·i suÊt trªn thÞ trêng b¸n lÎ. BiÖn ph¸p qu¶n lÝ tµi s¶n nî kh«ng lµm thay ®æi quy m« b¶ng c©n ®èi tµi s¶n vµ kÕt cÊu tµi s¶n cã, mµ chØ lµm thay ®æi kÕt cÊu tµi s¶n nî. Do ®ã, nÕu Ng©n hµng cã mét ph¬ng ph¸p qu¶n lÝ, tµi s¶n nî hiÖu qu¶ th× bªn tµi s¶n nî sÏ kh«ng bÞ ¶nh hëng khi kh¸ch hµng rót tiÒn bÊt thêng. §©y lµ lÝ do t¹i sao ngµy nay, c¸c kÜ thuËt qu¶n lÝ tµi s¶n nî l¹i ph¸t triÓn nhanh vµ nhiÒu ®Õn vËy. §Æc biÖt víi sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng chøng kho¸n lµ nguån cung cÊp nguån vèn huy ®éng cho Ng©n hµng khi cÇn. 2.3.3. Ph¬ng ph¸p qu¶n lÝ tµi s¶n cã (chuyÓn ho¸ tµi s¶n) Thay v× vay trªn thÞ trêng b¸n bu«n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu thanh kho¶n, ng©n hµng cã thÓ chuyÓn ho¸ mét bé phËn tµi s¶n thanh kho¶n, Ng©n hµng cã thÓ chuyÓn thµnh tiÒn mÆt. Mét tµi s¶n ®îc coi lµ tµi s¶n thanh kho¶n th× ph¶i ®¸p øng ®îc c¸c ®iÒu kiÖn sau: - Cã thÓ chuyÓn ho¸ thµnh tiÒn mÆt nhanh chãng. 19 - Chi phÝ chuyÓn ®æi thÊp. - Víi gi¸ c¶ t¬ng ®¬ng víi gi¸ thÞ trêng - §îc giao dÞch trªn thÞ trêng hoµn h¶o. ThÞ trêng hoµn h¶o lµ thÞ trêng mµ t¹i møc gi¸ nhÊt ®Þnh cña thÞ trêng th× nhu cÇu mua ®îc ®¸p øng, vµ cã bao nhiªu hµng ho¸ muèn b¸n ®Òu ®îc b¸n hÕt. TiÒn mÆt lµ tµi s¶n cã tÝnh thanh kh¶n cao nhÊt. Nã cã thÓ ®îc gi÷ díi d¹ng tiÒn göi t¹i NHTW, hay c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c, hay t¹i c¸c quü dù phßng cña Ng©n hµng. TiÕp ®Õn lµ tr¸i phiÕu kho b¹c, tr¸i phiÕu chÝnh phñ. ViÖc duy tr× mét lîng tµi s¶n thanh kho¶n, mét mÆt lµm gi¶m ®îc rñi ro thanh kho¶n, mÆt kh¸c lµm cho Ng©n hµng ph¶i chÞu chi phÝ c¬ héi, do viÖc tµi s¶n thanh kho¶n mang l¹i thu nhËp thÊp cho Ng©n hµng. Nhng viÖc Ng©n hµng duy tr× qu¸ Ýt tµi s¶n thanh kho¶n sÏ khiÕn Ng©n hµng ®èi mÆt víi rñi ro rót tiÒn vµ c¸c cam kÕt tÝn dông. Nh vËy, ng©n hµng lu«n ph¶i ®¸nh ®æi gi÷a viÖc ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh kho¶n víi lîi nhuËn. ViÖc n¾m gia tµi s¶n thanh kho¶n ®¶m b¶o cho Ng©n hµng gi¶m thiÓu rñi ro thanh kho¶n víi lîi nhuËn. ViÖc n¾m gi÷ tµi s¶n thanh kho¶n ®¶m b¶o cho Ng©n hµng gi¶m thiÓu rñi ro thanh kho¶n, nhng ®em l¹i lîi nhuËn thÊp. Nh÷ng tµi s¶n Ýt thanh kho¶n cã thu nhËp cao nhng l¹i lµm gi¶m kh¶ n¨ng thanh kho¶n cña Ng©n hµng, ®Æt Ng©n hµng vµo rñi ro thanh kho¶n cao khi kh¸ch hµng rót tiÒn vµ khi c¸c cam kÕt tÝn dông ®îc thùc hiÖn. 2.3.4. Xö lÝ rñi ro thanh kho¶n ph¸t sinh bªn tµi s¶n cã Sù rót tiÒn qu¸ møc cã thÓ g©y nªn nh÷ng vÊn ®Ò thanh kho¶n cho Ng©n hµng. T¬ng tù nh vËy, khi nh÷ng ngêi vay tiÒn thùc hiÖn c¸c cam kÕt tÝn dông hay sö dông còng cã thÓ g©y cho Ng©n hµng gÆp ph¶i nh÷ng vÊn ®Ò vÒ thanh kho¶n. 3. ChiÕn lîc qu¶n lÝ tµi s¶n nî 3.1. ChiÕn lîc ph¸t triÓn æn ®Þnh ë thÞ trêng b¸n lÎ ChiÕn lîc qu¶n lÝ tµi s¶n nî ®èi víi hÇu hÕt c¸c Ng©n hµng lµ ph¸t triÓn v÷ng ch¾c c¸c thÞ trêng b¸n lÎ. Nh÷ng kho¶n tiÒn b¸n lÎ (c¸c kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng c¸ nh©n vµ tæ chøc kinh tÕ) lµ nguån vèn chiÕn lîc chÝnh h×nh thµnh søc m¹nh cña Ng©n hµng, bëi v× chóng cã ®Æc ®iÓm lµ æn ®Þnh trong dµi h¹n vµ cã chi phÝ thÊp h¬n trong thÞ trêng b¸n bu«n. XÐt vÒ mÆt k× h¹n, nguån vèn b¸n lÎ bao gåm nhiÒu tiÒn göi kh«ng k× h¹n, tiÒn göi tiÕt kiÖm, tiÒn göi kh«ng k× h¹n cã thÓ rót ra bÊt k× lóc nµo, tiÒn göi cã k× h¹n lµ ng¾n hoÆc cã thÓ rót ra tríc h¹n. Nhng trong thùc tÕ, phÇn lín sè d cña nguån vèn b¸n lÎ l¹i æn ®Þnh thêng xuyªn nh nguån vèn dµi h¹n v× ngêi göi tiÒn chØ rót tiÒn trong nh÷ng trêng hîp bÊt thêng. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan