Tài liệu Lý thuyết tài chính tiền tệ - chương 6 thị trường tiền tệ

CHƯƠNG 6 THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH 6.1. Tổng quan 6.1.1. Khái niệm: Thị trường tài chính là nơi diễn ra việc mua và bán vốn gồm:
quá trình tài chính trực tiếp (người tiết kiệm gặp gỡ trực tiếp người ñầu tư)
và tài chính gián tiếp (thông qua trung gian tài chính) 6.1. Tổng quan 6.1.2. Chức năng 6.1. Tổng quan 6.1.3. Vai trò Ở cấp ñộ vĩ mô
Kênh huy ñộng và phân bổ nguồn vốn một cách có hiệu quả
Ổn ñịnh kinh tế vĩ mô, giảm thiểu rủi ro khủng hoảng tài chính tiền tệ
Cung cấp thông tin và ñánh giá giá trị doanh nghiệp 6.1. Tổng quan 6.1.3. Vai trò Ở cấp ñộ vi mô
Cải thiện và nâng cao năng lực quản trị & sự năng ñộng của các doanh nghiệp
ða dạng hoá các hoạt ñộng ñầu tư
Chia sẻ, phân tán rủi ro 6.1. Tổng quan 6.1.4. Cấu trúc Căn cứ thời hạn chuyển giao vốn 6.1. Tổng quan 6.1.4. Cấu trúc Căn cứ thời hạn chuyển giao vốn (tiếp)
Thị trường tiền tệ:
Thị trường mua bán các công cụ nợ ngắn hạn (dưới 1 năm), tính thanh khoản cao
Chủ thể tham gia: NHTƯ, ngân hàng thương mại, tổ chức tài chính phi ngân hàng, doanh nghiệp, cá nhân, các nhà môi giới tiền tệ 6.1. Tổng quan 6.1.4. Cấu trúc Căn cứ thời hạn chuyển giao vốn (tiếp)
Thị trường vốn:
Thị trường mua bán các công cụ vay nợ dài hạn: thị trường tín dụng dài hạn, thị trường chứng khoán (thị trường cổ phiếu, trái phiếu)
Công cụ: với kỳ hạn thanh toán trên một năm (cổ phiếu, trái phiếu,…)
Chủ thể tham gia: NHTƯ, ngân hàng thương mại, tổ chức tài chính phi ngân hàng, doanh nghiệp, cá nhân, các nhà môi giới chứng khoán 6.1. Tổng quan 6.1.4. Cấu trúc Căn cứ khác
Tính chất công cụ tài chính
Thị trường nợ: huy ñộng vốn thông qua phát hành các công cụ vay nợ hoặc thực hiện món vay thế chấp
Thị trường cổ phiếu: huy ñộng vốn thông qua phát hành cổ phiếu
Quá trình phát hành và lưu thông công cụ tài chính
Thị trường sơ cấp: nơi các công cụ tài chính ñược phát hành lần ñầu tiên
Thị trường thứ cấp: nơi các công cụ tài chính ñã phát hành ñược mua bán trao ñổi
Mức ñộ can thiệp của Nhà nước
Thị trường chính thức: ñược tổ chức, quản lý một cách có hệ thống
Thị trường không chính thức: bao gồm những người cho vay lấy lãi, tổ chức tiết kiệm và cho vay phi chính thức,… 6.1. Tổng quan 6.1.5. Công cụ
Là giấy tờ có giá ñược thực mua, bán trên thị trường
Thực hiện việc chuyển giao vốn giữa các chủ thể khác nhau trên thị trường
Phân chia công cụ tài chính căn cứ theo tiêu thức
Thời hạn chuyển giao vốn
Thu nhập của công cụ tài chính cho người sở hữu 6.1. Tổng quan 6.1.5. Công cụ
Công cụ tài chính căn cứ thời hạn chuyển giao vốn Công cụ thị trường tiền tệ Tín phiếu kho bạc Chứng chỉ tiền gửi Thương phiếu Bảo lãnh ngân hàng v.v… Công cụ thị trường vốn Trái phiếu Cổ phiếu Chứng khoán phái sinh Hợp ñồng kỳ hạn, hợp ñồng tương lai, hợp ñồng hoán ñổi, quyền chọn 6.1. Tổng quan 6.1.5. Công cụ
Công cụ tài chính căn cứ thu nhập của công cụ tài chính cho người sở hữu
Công cụ tài chính có thu nhập cố ñịnh
Công cụ tài chính có thu nhập biến ñổi 6.2. Thị trường chứng khoán 6.2.1. Khái niệm: Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các hoạt ñộng mua và bán chứng khoán 6.2.2. Tác ñộng
Tích cực
Biến tiết kiệm thành ñầu tư, thúc ñẩy tăng trưởng kinh tế
Nâng cao hiệu quả kinh tế
Tạo khả năng di chuyển, phân bổ nguồn lực kinh tế
Cung cấp thông tin, phản ánh tình hình phát triển kinh tế
Công cụ ñiều tiết kinh tế vĩ mô
Phát triển quan hệ tài chính quốc tế
Tiêu cực
Khủng hoảng tâm lý
Gia tăng nạn ñầu cơ
Phân hoá giàu nghèo
…
Khủng hoảng tài chính 6.2. Thị trường chứng khoán 6.2.3. Chủ thể tham gia trên thị trường
Nhà phát hành
Chính phủ và chính quyền ñịa phương
Doanh nghiệp
Các tổ chức tài chính
Nhà ñầu tư
Nhà ñầu tư cá nhân
Nhà ñầu tư có tổ chức
Các tổ chức kinh doanh trên thị trường
Công ty chứng khoán
Quỹ ñầu tư
Các trung gian tài chính
Các tổ chức có liên quan ñến thị trường
Cơ quan quản lý Nhà nước
Sở giao dịch chứng khoán
Hiệp hội các nhà kinh doanh chứng khoán
Tổ chức lưu ký và thanh toán bù trừ chứng khoán
Công ty dịch vụ máy tính chứng khoán
Các tổ chức tài trợ chứng khoán
Công ty ñánh giá hệ số tín nhiệm... 6.2. Thị trường chứng khoán 6.2.3. Cấu trúc thị trường chứng khoán Căn cứ vào sự luân chuyển các nguồn vốn – Thị trường sơ cấp: mua bán các chứng khoán mới phát hành. Trên thị trường này, vốn từ nhà ñầu tư sẽ ñược chuyển sang nhà phát hành thông qua việc nhà ñầu tư mua các chứng khoán mới phát hành. – Thị trường thứ cấp: giao dịch các chứng khoán ñã ñược phát hành trên thị trường sơ cấp, ñảm bảo tính thanh khoản cho các chứng khoán ñã phát hành. 6.2. Thị trường chứng khoán 6.2.3. Cấu trúc thị trường chứng khoán Căn cứ vào phương thức hoạt ñộng của thị trường – Thị trường tập trung (Sở giao dịch chứng khoán) • Nguyên tắc hoạt ñộng: trung gian, ñấu giá, công khai – Thị trường phi tập trung (thị trường OTC). 6.2. Thị trường chứng khoán 6.2.3. Cấu trúc thị trường chứng khoán Căn cứ vào hàng hoá trên thị trường – Thị trường cổ phiếu: thị trường giao dịch và mua bán các loại cổ phiếu, bao gồm cổ phiếu thường, cổ phiếu ưu ñãi. – Thị trường trái phiếu: thị trường giao dịch và mua bán các trái phiếu ñã ñược phát hành (trái phiếu Chính phủ, trái phiếu ñịa phương, trái phiếu công ty) – Thị trường các công cụ chứng khoán phái sinh: thị trường phát hành và mua ñi bán lại các chứng từ tài chính khác như: quyền mua cổ phiếu, hợp ñồng quyền chọn... 6.2. Thị trường chứng khoán 6.2.4. Vài nét về thị trường chứng khoán Việt nam Mốc thời gian
Cương lĩnh phát triển KT-XH ñến năm 2000, ðảng và Nhà nước chỉ rõ “song song với việc xoá bỏ bao cấp là việc cổ phần hoá các doanh nghiệp Nhà nước và xây dựng thị trường chứng khoán ở Việt nam”
Nð 75/CP ngày 28/11/1996 thành lập UBCKNN – cơ quan quản lý ñối với hoạt ñộng của thị trường chứng khoán Việt nam
Nð 48/1998/CP là văn bản pháp lý quan trọng của Chính phủ ñiều chỉnh các hoạt ñộng trong lĩnh vực chứng khoán
Qð số 127/1998/Qð-TTg ngày 11/7/1198 thành lập hai trung tâm giao dịch chứng khoán trực thuộc UBCKNN
20/7/2000 TTGDCK TP Hồ chí Minh khai trương hoạt ñộng
8/3/2005 TTGDCK Hà Nội khai trương hoạt ñộng
Quyết ñịnh 599/Qð-TTg ngày 11/05/2007 của Thủ tướng Chính phủ chuyển ñổi TTGDCK TP Hồ chí Minh thành Sở giao dịch chứng khoán TP Hồ chí Minh. 6.2. Thị trường chứng khoán 6.2.4. Vài nét về thị trường chứng khoán Việt nam http://www.hastc.org.vn/ http://www.hsx.vn/ 6.2. Thị trường chứng khoán 6.2.4. Vài nét về thị trường chứng khoán Việt nam