v¨n phßng quèc héi
c¬ së d÷ liÖu luËt viÖt nam LAWDATA
Ph¸p lÖnh
cña uû ban thêng vô Quèc héi Sè 03/1998/PL-UBTVQH10
ngµy 26 th¸ng 02 n¨m 1998 vÒ viÖc
chèng tham nhòng
§Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña viÖc phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng, t¨ng cêng kû c¬ng ph¸p luËt, b¶o vÖ lîi Ých cña Nhµ níc, tËp thÓ, quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p
cña c¸ nh©n;
C¨n cø vµo HiÕn ph¸p níc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam n¨m 1992;
C¨n cø vµo NghÞ quyÕt cña Quèc héi kho¸ X, kú häp thø 2 vÒ Ch¬ng tr×nh x©y dùng
luËt, ph¸p lÖnh n¨m 1998;
Ph¸p lÖnh nµy quy ®Þnh c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa, ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng, xö
lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n
trong phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng.
Ch¬ng I
Nh÷ng quy ®Þnh chung
§iÒu 1
Tham nhòng lµ hµnh vi cña ngêi cã chøc vô, quyÒn h¹n ®· lîi dông chøc vô, quyÒn
h¹n ®ã ®Ó tham «, hèi lé hoÆc cè ý lµm tr¸i ph¸p luËt v× ®éng c¬ vô lîi, g©y thiÖt h¹i
cho tµi s¶n cña Nhµ níc, tËp thÓ vµ c¸ nh©n, x©m ph¹m ho¹t ®éng ®óng ®¾n cña c¸c c¬
quan, tæ chøc.
Ngêi cã hµnh vi tham nhòng ph¶i bÞ xö lý nghiªm minh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
§iÒu 2
Ngêi cã chøc vô, quyÒn h¹n quy ®Þnh trong Ph¸p lÖnh nµy bao gåm :
1. C¸n bé, c«ng chøc lµm viÖc trong c¸c c¬ quan nhµ níc, tæ chøc chÝnh trÞ, tæ chøc chÝnh
trÞ - x· héi, c¬ quan, ®¬n vÞ thuéc Qu©n ®éi nh©n d©n, C«ng an nh©n d©n theo quy ®Þnh
cña Ph¸p lÖnh c¸n bé, c«ng chøc;
2. SÜ quan, h¹ sÜ quan, qu©n nh©n chuyªn nghiÖp, c«ng nh©n quèc phßng trong c¸c c¬
quan, ®¬n vÞ thuéc Qu©n ®éi nh©n d©n; sÜ quan, h¹ sÜ quan chuyªn nghiÖp trong c¸c c¬
quan, ®¬n vÞ thuéc C«ng an nh©n d©n;
3. C¸n bé l·nh ®¹o, qu¶n lý nghiÖp vô trong c¸c doanh nghiÖp nhµ níc;
4. C¸n bé x·, phêng, thÞ trÊn;
5. Nh÷ng ngêi kh¸c ®îc giao nhiÖm vô, c«ng vô cã quyÒn h¹n trong khi thùc hiÖn
nhiÖm vô, c«ng vô ®ã.
§iÒu 3
C¸c hµnh vi tham nhòng quy ®Þnh trong Ph¸p lÖnh nµy bao gåm :
1. Tham « tµi s¶n x· héi chñ nghÜa;
2. NhËn hèi lé;
3. Dïng tµi s¶n x· héi chñ nghÜa lµm cña hèi lé; lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n ®Ó ®a hèi
lé, m«i giíi hèi lé;
4. Lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n lõa ®¶o chiÕm ®o¹t tµi s¶n x· héi chñ nghÜa, l¹m dông
tÝn nhiÖm chiÕm ®o¹t tµi s¶n x· héi chñ nghÜa;
5. Lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n sö dông tr¸i phÐp tµi s¶n x· héi chñ nghÜa;
6. L¹m dông chøc vô, quyÒn h¹n chiÕm ®o¹t tµi s¶n cña c¸ nh©n;
7. Lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n trong khi thi hµnh nhiÖm vô, c«ng vô ®Ó vô lîi;
8. L¹m quyÒn trong khi thi hµnh nhiÖm vô, c«ng vô ®Ó vô lîi;
9. Lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n g©y ¶nh hëng ®èi víi ngêi kh¸c ®Ó vô lîi;
10. LËp quü tr¸i phÐp ®Ó vô lîi;
11. Gi¶ m¹o trong c«ng t¸c ®Ó vô lîi.
§iÒu 4
Mäi hµnh vi tham nhòng ®Òu ph¶i ®îc ph¸t hiÖn kÞp thêi. Ngêi cã hµnh vi tham nhòng
bÊt kú ë c¬ng vÞ, chøc vô nµo ®Òu ph¶i bÞ xö lý kÞp thêi, nghiªm minh theo quy ®Þnh
cña ph¸p luËt.
Tµi s¶n bÞ chiÕm ®o¹t do hµnh vi tham nhòng ph¶i ®îc thu håi; tµi s¶n do tham nhòng
mµ cã ph¶i bÞ tÞch thu; ngêi cã hµnh vi tham nhòng g©y thiÖt h¹i th× ph¶i båi thêng.
2
§iÒu 5
Ngêi cã hµnh vi tham nhòng nhng ®· chñ ®éng khai b¸o, tÝch cùc h¹n chÕ thiÖt h¹i
do hµnh vi tr¸i ph¸p luËt cña m×nh g©y ra, nép l¹i tµi s¶n ®· tham nhòng, th× tuú
tõng trêng hîp mµ ®îc xem xÐt gi¶m nhÑ hoÆc miÔn xö lý kû luËt, gi¶m nhÑ h×nh
ph¹t hoÆc miÔn truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
Ngêi cã hµnh vi tham nhòng mµ dïng thñ ®o¹n x¶o quyÖt ®Ó che giÊu hµnh vi vi
ph¹m, c¶n trë c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn trong viÖc ph¸t hiÖn, xö lý th× bÞ
nghiªm trÞ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
§iÒu 6
C«ng d©n cã quyÒn vµ nghÜa vô ph¸t hiÖn, tè c¸o hµnh vi tham nhòng, tham gia phßng
ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng.
C¸c c¬ quan, tæ chøc cã tr¸ch nhiÖm b¶o vÖ quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña ngêi ph¸t
hiÖn, tè c¸o hµnh vi tham nhòng khi ngêi ®ã bÞ ®e däa, tr¶ thï, trï dËp.
C¬ quan, tæ chøc h÷u quan cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp th«ng tin, tµi liÖu vµ thùc hiÖn yªu
cÇu cña c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn trong qu¸ tr×nh thanh tra, ®iÒu tra, xö lý ngêi
cã hµnh vi tham nhòng.
§iÒu 7
Ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc trong ph¹m vi nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh cã tr¸ch
nhiÖm thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa, ng¨n chÆn hµnh vi tham nhòng, xö lý vµ
t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn xö lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng;
nÕu thiÕu tr¸ch nhiÖm ®Ó x¶y ra tham nhòng trong c¬ quan, tæ chøc m×nh th× bÞ xö lý
theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
§iÒu 8
C¸c c¬ quan Thanh tra, §iÒu tra, ViÖn kiÓm s¸t, Tßa ¸n trong ph¹m vi chøc n¨ng,
nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp víi c¸c c¬ quan, tæ chøc trong
viÖc ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng; xö lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng vµ ph¶i chÞu
tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt vÒ kÕt luËn, quyÕt ®Þnh cña m×nh trong qu¸ tr×nh thanh tra,
®iÒu tra, truy tè, xÐt xö c¸c vô tham nhòng.
§iÒu 9
ChÝnh phñ tæ chøc, chØ ®¹o, kiÓm tra c¸c cÊp, c¸c ngµnh thùc hiÖn viÖc phßng ngõa vµ
®Êu tranh chèng tham nhòng.
C¸c Bé, c¬ quan ngang Bé, c¬ quan thuéc ChÝnh phñ, Uû ban nh©n d©n c¸c cÊp trong
ph¹m vi chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh tæ chøc, chØ ®¹o, kiÓm tra viÖc
phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng ë Bé, ngµnh, ®Þa ph¬ng.
§iÒu 10
Uû ban thêng vô Quèc héi, Héi ®ång d©n téc, c¸c Uû ban cña Quèc héi, §oµn ®¹i
biÓu Quèc héi, ®¹i biÓu Quèc héi, Héi ®ång nh©n d©n, ®¹i biÓu Héi ®ång nh©n d©n c¸c
cÊp trong ph¹m vi nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh cã tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t c¸c c¬
quan, tæ chøc trong viÖc phßng ngõa, ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng vµ xö lý ngêi cã
hµnh vi tham nhòng; khi ph¸t hiÖn cã hµnh vi tham nhòng cã quyÒn yªu cÇu c¸c c¬
quan, tæ chøc h÷u quan ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó kÞp thêi ng¨n chÆn hµnh vi
tham nhòng vµ xö lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng.
§iÒu 11
MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn cã tr¸ch nhiÖm ®éng viªn nh©n
d©n tham gia tÝch cùc vµo viÖc phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng; yªu cÇu
c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn kÕt luËn, xö lý vô tham nhòng; gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn
c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa hµnh vi tham nhòng vµ xö lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng.
Tæ chøc thanh tra nh©n d©n ®îc thµnh lËp ë c¬ së theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt díi sù
híng dÉn cña MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam, c«ng ®oµn c¬ së, cã tr¸ch nhiÖm ph¸t hiÖn,
kiÕn nghÞ víi c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn xö lý vµ gi¸m s¸t viÖc xö lý ngêi cã
hµnh vi tham nhòng t¹i c¬ quan, tæ chøc, ®Þa ph¬ng m×nh.
MÆt trËn Tæ quèc ViÖt Nam vµ c¸c tæ chøc thµnh viªn cã quyÒn yªu cÇu c¬ quan, tæ
chøc cã thÈm quyÒn xem xÐt l¹i quyÕt ®Þnh xö lý vô tham nhòng, nÕu thÊy viÖc xö lý
cha nghiªm minh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. C¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn ph¶i
xem xÐt vµ tr¶ lêi cho tæ chøc ®· kiÕn nghÞ, yªu cÇu.
3
§iÒu 12
C¬ quan th«ng tin, b¸o chÝ cã tr¸ch nhiÖm tham gia vµo viÖc phßng ngõa vµ ®Êu tranh
chèng tham nhòng; khi ®a tin c«ng khai ph¶i b¶o ®¶m chÝnh x¸c, trung thùc, kh¸ch quan
theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ b¸o chÝ vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt vÒ viÖc ®a
tin ®ã.
Ch¬ng II
C¸c biÖn ph¸p phßng ngõa, ph¸t hiÖn
tham nhòng
§iÒu 13
1. Ngêi cã chøc vô, quyÒn h¹n kh«ng ®îc lµm nh÷ng viÖc sau ®©y :
a) S¸ch nhiÔu, g©y khã kh¨n, phiÒn hµ trong khi gi¶i quyÕt c«ng viÖc cña c¬ quan, tæ
chøc, c¸ nh©n;
b) NhËn tiÒn, tµi s¶n hoÆc lîi Ých vËt chÊt kh¸c cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n liªn
quan ®Õn c«ng viÖc mµ m×nh gi¶i quyÕt;
c) Chi tiÒn c«ng quü cho viÖc tÆng quµ hoÆc chia cho c¸n bé, c«ng chøc vµ nh÷ng ngêi kh¸c ngoµi quy ®Þnh cña Nhµ níc;
d) Can thiÖp bÊt hîp ph¸p vµo viÖc xem xÐt, gi¶i quyÕt lîi Ých cho m×nh, cho ngêi
kh¸c hoÆc ®Ó ngêi kh¸c lîi dông ¶nh hëng cña m×nh lµm tr¸i ph¸p luËt, thu lîi bÊt
chÝnh;
®) Lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n ®Ó vay, cho vay tiÒn cña c«ng quü, cña ng©n hµng
hoÆc cña tæ chøc tÝn dông; lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n ®Ó b¶o l·nh cho ngêi kh¸c vay
tiÒn cña c«ng quü, cña ng©n hµng hoÆc cña tæ chøc tÝn dông;
e) Dïng tiÒn c«ng quü, nhµ, ®Êt hoÆc tµi s¶n kh¸c cña c¬ quan, tæ chøc hoÆc lîi dông
c«ng søc cña ngêi do m×nh qu¶n lý ®Ó thu lîi bÊt chÝnh;
g) Lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n ®Ó chiÕm dông ®Êt, sö dông ®Êt ®Ó ph¸t canh thu t«
hoÆc kinh doanh tr¸i ph¸p luËt díi c¸c h×nh thøc kh¸c;
h) TiÕt lé th«ng tin kinh tÕ vµ c¸c th«ng tin kh¸c cha ®îc phÐp c«ng bè;
i) Göi tiÒn, kim khÝ quý, ®¸ quý vµo ng©n hµng níc ngoµi.
2. Nh÷ng ngêi quy ®Þnh t¹i c¸c ®iÓm 1, 2 vµ 3 §iÒu 2 cña Ph¸p lÖnh nµy kh«ng ®îc
thµnh lËp, tham gia thµnh lËp hoÆc tham gia qu¶n lý ®iÒu hµnh c¸c doanh nghiÖp t
nh©n, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, hîp t¸c x·, bÖnh viÖn t, trêng häc
t, tæ chøc nghiªn cøu khoa häc t.
Ngêi ®øng ®Çu, cÊp phã cña ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, vî hoÆc chång, bè, mÑ, con cña
nh÷ng ngêi ®ã kh«ng ®îc gãp vèn vµo doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong ph¹m vi ngµnh,
nghÒ mµ ngêi ®ã trùc tiÕp thùc hiÖn viÖc qu¶n lý nhµ níc.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc ®îc cæ phÇn ho¸, th× c¸n bé l·nh ®¹o, qu¶n lý
nghiÖp vô cña doanh nghiÖp, vî hoÆc chång, bè, mÑ, con cña hä lµm viÖc t¹i doanh
nghiÖp ®ã chØ ®îc mua cæ phÇn kh«ng vît qu¸ møc cæ phÇn b×nh qu©n cña c¸c cæ
®«ng.
3. Ngêi ®øng ®Çu vµ cÊp phã cña ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc kh«ng ®îc bè trÝ vî
hoÆc chång, bè, mÑ, con, anh, chÞ, em ruét cña m×nh gi÷ chøc vô l·nh ®¹o vÒ tæ chøc
nh©n sù, kÕ to¸n - tµi vô; lµm thñ quü, thñ kho trong c¬ quan, tæ chøc hoÆc mua b¸n
vËt t, hµng hãa, giao dÞch, ký kÕt hîp ®ång cho c¬ quan, tæ chøc ®ã.
4. ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt viÖc ¸p dông nh÷ng quy ®Þnh t¹i §iÒu nµy.
§iÒu 14
1. Ngêi cã chøc vô, quyÒn h¹n ph¶i kª khai nhµ, ®Êt vµ c¸c lo¹i tµi s¶n kh¸c cã gi¸ trÞ
lín cña m×nh.
2. Ngêi kª khai ph¶i kª khai chÝnh x¸c, trung thùc vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt
vÒ néi dung kª khai.
3. ChÝnh phñ quy ®Þnh cô thÓ ®èi tîng ph¶i kª khai, c¸c lo¹i tµi s¶n ph¶i kª khai, thêi
®iÓm, tr×nh tù vµ thñ tôc kª khai.
§iÒu 15
1. C¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn qu¶n lý trong lÜnh vùc nhµ, ®Êt, x©y dùng, ®¨ng ký
kinh doanh, xÐt duyÖt dù ¸n, cÊp vèn ng©n s¸ch nhµ níc, tÝn dông, ng©n hµng, xuÊt
nhËp khÈu, xuÊt nhËp c¶nh, qu¶n lý hé khÈu, thuÕ, h¶i quan, b¶o hiÓm vµ c¸c c¬ quan
kh¸c trùc tiÕp gi¶i quyÕt c«ng viÖc cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n ph¶i c«ng khai thñ
tôc hµnh chÝnh, gi¶i quyÕt ®óng thêi h¹n, ®óng ph¸p luËt vµ ®óng yªu cÇu hîp ph¸p
cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n.
Nghiªm cÊm viÖc tù ®Æt ra c¸c thñ tôc, phÝ, lÖ phÝ ngoµi quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
4
2. ViÖc cÊp ph¸t, sö dông kinh phÝ ng©n s¸ch nhµ níc, vèn vµ tµi s¶n nhµ níc cho c¸c
dù ¸n, ch¬ng tr×nh cã môc tiªu ®· ®îc c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn phª duyÖt ph¶i
thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt, ®óng néi dung ®· ®îc phª duyÖt vµ ph¶i
c«ng khai cho c¸c c¬ quan, tæ chøc cã liªn quan vµ nh©n d©n n¬i trùc tiÕp sö dông biÕt.
3. ViÖc huy ®éng nguån vèn ®ãng gãp cña nh©n d©n ®Ó ®Çu t x©y dùng c¸c c«ng
tr×nh, lËp c¸c quü ngoµi quy ®Þnh cña Nhµ níc ph¶i ®îc nh©n d©n bµn b¹c, quyÕt ®Þnh.
ViÖc sö dông nguån vèn ®ã ph¶i ®óng môc ®Ých, c«ng khai ®Ó nh©n d©n gi¸m s¸t vµ
chÞu sù thanh tra, kiÓm tra cña c¸c c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn.
§iÒu 16
1. Ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc ph¶i g¬ng mÉu, liªm khiÕt; ®Þnh kú kiÓm ®iÓm viÖc
thùc hiÖn chøc tr¸ch, nhiÖm vô vµ kiÓm ®iÓm tr¸ch nhiÖm cña m×nh trong viÖc phßng
ngõa, ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng, xö lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng.
1. Ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc ph¶i thêng xuyªn tiÕn hµnh kiÓm tra, thanh tra viÖc
thùc hiÖn chøc tr¸ch, nhiÖm vô ®îc giao cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n thuéc quyÒn; ¸p
dông c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa, ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng, xö lý ngêi cã hµnh vi
tham nhòng vµ th«ng b¸o cho c¬ quan nhµ níc cã thÈm quyÒn theo quy ®Þnh cña ph¸p
luËt.
§iÒu 17
Ngêi cã chøc vô, quyÒn h¹n kh«ng thùc hiÖn ®Çy ®ñ chøc tr¸ch, nhiÖm vô ®îc giao, ®Ó
ngêi kh¸c vi ph¹m ph¸p luËt thu lîi bÊt chÝnh, th× tuú theo tÝnh chÊt, møc ®é vi ph¹m
mµ bÞ xö lý kû luËt hoÆc bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
§iÒu 18
Khi ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng, c«ng d©n cã tr¸ch nhiÖm kÞp thêi tè c¸o víi c¬
quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn.
C¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn nhËn ®îc tè c¸o vÒ hµnh vi tham nhòng ph¶i kÞp thêi
xö lý theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt; gi÷ bÝ mËt hä tªn, ®Þa chØ cña ngêi tè c¸o.
§iÒu 19
1. Ngêi tè c¸o kÞp thêi hµnh vi tham nhòng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¬ quan, tæ chøc cã
thÈm quyÒn ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng, xö lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng th× ®îc
xÐt khen thëng thÝch ®¸ng theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ.
Ngêi tè c¸o hµnh vi tham nhòng cã quyÒn yªu cÇu c¸c c¬ quan, tæ chøc h÷u quan b¶o
vÖ tÝnh m¹ng, tù do, danh dù, nh©n phÈm, tµi s¶n vµ c¸c quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p kh¸c
cña m×nh. C¸c c¬ quan, tæ chøc cã tr¸ch nhiÖm ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt theo
thÈm quyÒn ®Ó b¶o vÖ ngêi tè c¸o.
2. Nghiªm cÊm mäi hµnh vi lîi dông quyÒn tè c¸o ®Ó vu c¸o lµm thiÖt h¹i ®Õn danh
dù, uy tÝn vµ lîi Ých cña c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n. Ngêi vu c¸o ph¶i bÞ xö lý nghiªm
minh theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
§iÒu 20
Trong qu¸ tr×nh thanh tra, ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö, c¸c c¬ quan Thanh tra, §iÒu tra,
ViÖn kiÓm s¸t, Toµ ¸n ph¶i thùc hiÖn ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó ph¸t hiÖn
nhanh chãng, chÝnh x¸c hµnh vi tham nhòng vµ xö lý kÞp thêi, nghiªm minh ngêi cã
hµnh vi tham nhòng.
Ngêi ®îc giao nhiÖm vô thanh tra, ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö do thiÕu tr¸ch nhiÖm mµ ®Ó lät
ngêi cã hµnh vi tham nhòng, lät hµnh vi tham nhòng, cè ý vi ph¹m c¸c quy ®Þnh cña ph¸p
luËt, bao che cho ngêi cã hµnh vi tham nhòng hoÆc lµm oan ngêi v« téi, th× tuú theo tÝnh
chÊt, møc ®é vi ph¹m mµ bÞ xö lý kû luËt hoÆc bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
Ch¬ng III
xö lý c¸c hµnh vi tham nhòng
§iÒu 21
Ngêi cã mét trong nh÷ng hµnh vi tham nhòng sau ®©y ph¶i bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm
h×nh sù :
1. Tham « tµi s¶n x· héi chñ nghÜa hoÆc lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n lõa ®¶o chiÕm
®o¹t tµi s¶n x· héi chñ nghÜa, l¹m dông chøc vô, quyÒn h¹n chiÕm ®o¹t tµi s¶n cña c¸
5
nh©n mµ gi¸ trÞ tµi s¶n tõ n¨m triÖu ®ång trë lªn hoÆc díi n¨m triÖu ®ång nhng g©y
hËu qu¶ nghiªm träng, vi ph¹m nhiÒu lÇn, ®· bÞ xö lý kû luËt mµ cßn vi ph¹m;
2. NhËn hèi lé hoÆc lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n g©y ¶nh hëng ®èi víi ngêi kh¸c ®Ó vô
lîi tõ n¨m tr¨m ngµn ®ång trë lªn hoÆc díi n¨m tr¨m ngµn ®ång nhng g©y hËu qu¶
nghiªm träng, vi ph¹m nhiÒu lÇn, ®· bÞ xö lý kû luËt mµ cßn vi ph¹m;
3. Dïng tµi s¶n x· héi chñ nghÜa lµm cña hèi lé hoÆc lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n ®Ó
®a hèi lé, m«i giíi hèi lé mµ cña hèi lé cã gi¸ trÞ tõ n¨m tr¨m ngµn ®ång trë lªn hoÆc
díi n¨m tr¨m ngµn ®ång nhng g©y hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc vi ph¹m nhiÒu lÇn;
4. V× vô lîi mµ lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n lËp quü tr¸i phÐp cã gi¸ trÞ tõ n¨m m¬i
triÖu ®ång trë lªn vµ ®· sö dông quü ®ã g©y hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ®· bÞ xö lý kû
luËt mµ cßn vi ph¹m;
5. V× vô lîi mµ lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n sö dông tr¸i phÐp tµi s¶n x· héi chñ nghÜa
g©y hËu qu¶ nghiªm träng hoÆc ®· bÞ xö lý kû luËt mµ cßn vi ph¹m;
6. Lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n ®Ó l¹m dông tÝn nhiÖm chiÕm ®o¹t tµi s¶n x· héi chñ
nghÜa; v× vô lîi mµ lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n trong khi thi hµnh c«ng vô, l¹m quyÒn
trong khi thi hµnh c«ng vô, gi¶ m¹o trong c«ng t¸c g©y thiÖt h¹i cho lîi Ých cña Nhµ níc, cña tËp thÓ, quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña c¸ nh©n.
§iÒu 22
Ngêi cã hµnh vi tham nhòng nhng cha ®Õn møc bÞ truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù, th×
tuú theo tÝnh chÊt, møc ®é vi ph¹m, gi¸ trÞ tµi s¶n tham nhòng, møc ®é thiÖt h¹i vµ c¸c
t×nh tiÕt t¨ng nÆng, gi¶m nhÑ quy ®Þnh t¹i §iÒu 23 cña Ph¸p lÖnh nµy mµ bÞ xö lý b»ng
mét trong c¸c h×nh thøc kû luËt sau ®©y :
1. KhiÓn tr¸ch;
2. C¶nh c¸o;
3. H¹ bËc l¬ng;
4. H¹ ng¹ch;
5. C¸ch chøc, b·i nhiÖm;
6. Buéc th«i viÖc.
§iÒu 23
1. C¸c t×nh tiÕt t¨ng nÆng ®Ó xem xÐt ¸p dông h×nh thøc kû luËt ®èi víi ngêi cã hµnh
vi tham nhòng :
a) Dïng thñ ®o¹n x¶o quyÖt che giÊu hµnh vi vi ph¹m cña m×nh;
b) Lîi dông chøc vô, quyÒn h¹n c¶n trë c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn trong viÖc
ph¸t hiÖn vµ xö lý hµnh vi tham nhòng cña m×nh;
c) Kh«ng chÊp hµnh quyÕt ®Þnh cña c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn trong viÖc nép l¹i
tµi s¶n tham nhòng hoÆc båi thêng thiÖt h¹i do hµnh vi tham nhòng cña m×nh g©y ra.
2. C¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ ®Ó xem xÐt ¸p dông h×nh thøc kû luËt ®èi víi ngêi cã hµnh vi
tham nhòng :
a) Chñ ®éng khai b¸o hµnh vi tham nhòng tríc khi bÞ ph¸t hiÖn;
b) TÝch cùc h¹n chÕ thiÖt h¹i do hµnh vi tham nhòng cña m×nh g©y ra;
c) Tù gi¸c nép l¹i tµi s¶n tham nhòng, båi thêng thiÖt h¹i do hµnh vi tham nhòng cña
m×nh g©y ra.
§iÒu 24
Ngêi cã hµnh vi tham nhòng bÞ xö lý kû luËt b»ng mét trong c¸c h×nh thøc h¹ bËc l¬ng, h¹ ng¹ch, c¸ch chøc, b·i nhiÖm th× bÞ chuyÓn c«ng t¸c kh¸c kh«ng liªn quan ®Õn
c«ng viÖc dÔ x¶y ra tham nhòng.
Ngêi cã hµnh vi tham nhòng bÞ xö lý kû luËt b»ng h×nh thøc buéc th«i viÖc, th× kh«ng
®îc tiÕp nhËn lµm c¸n bé, c«ng chøc trong thêi gian tõ ba n¨m ®Õn n¨m n¨m, kÓ tõ
ngµy cã quyÕt ®Þnh kû luËt.
Ngêi cã hµnh vi tham nhòng lµ thµnh viªn cña c¬ quan, tæ chøc cã ®iÒu lÖ hoÆc quy
chÕ riªng th× ngoµi viÖc bÞ xö lý kû luËt theo quy ®Þnh cña Ph¸p lÖnh nµy, cßn bÞ xö lý
theo ®iÒu lÖ hoÆc quy chÕ cña c¬ quan, tæ chøc ®ã.
Ngêi cã hµnh vi tham nhòng lµm viÖc theo chÕ ®é hîp ®ång lao ®éng th× bÞ xö lý theo
quy ®Þnh cña Bé luËt lao ®éng vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c cã liªn quan.
§iÒu 25
Ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc khi ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng trong c¬ quan, tæ
chøc m×nh th× ph¶i xem xÐt vµ xö lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng theo thÈm quyÒn, ¸p
dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó thu håi tµi s¶n ®· bÞ chiÕm ®o¹t vµ th«ng b¸o cho c¬
quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn biÕt; trong trêng hîp cã dÊu hiÖu cña téi ph¹m th× ph¶i
6
chuyÓn hå s¬ hoÆc b¸o ngay cho c¬ quan §iÒu tra hoÆc ViÖn kiÓm s¸t ®Ó xem xÐt, xö
lý.
Ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc kh«ng xö lý theo thÈm quyÒn hoÆc kh«ng chuyÓn c¸c
vô tham nhòng cã dÊu hiÖu cña téi ph¹m ®Õn c¬ quan §iÒu tra hoÆc ViÖn kiÓm s¸t
theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt th× bÞ xö lý vÒ hµnh vi bao che.
Kh«ng ®îc chuyÓn c«ng t¸c, cho th«i viÖc hoÆc hu trÝ ®èi víi ngêi ®ang bÞ c¬ quan, tæ
chøc cã thÈm quyÒn xem xÐt vÒ hµnh vi tham nhòng.
Ngêi cã hµnh vi tham nhòng ®· chuyÓn c«ng t¸c, th«i viÖc hoÆc hu trÝ tríc khi bÞ ph¸t
hiÖn vÉn ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµnh vi tham nhòng ®ã.
§iÒu 26
Trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö c¸c téi ph¹m vÒ tham nhòng, c¸c c¬ quan §iÒu
tra, ViÖn kiÓm s¸t, Toµ ¸n cã tr¸ch nhiÖm xö lý nghiªm minh, kÞp thêi téi ph¹m vÒ
tham nhòng, ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt ®Ó thu håi tµi
s¶n ®· bÞ chiÕm ®o¹t.
§iÒu 27
1. Trong qu¸ tr×nh thanh tra, thñ trëng c¬ quan Thanh tra nhµ níc cã quyÒn ¸p dông
c¸c biÖn ph¸p sau ®©y :
a) Yªu cÇu ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn t¹m ®×nh chØ c«ng t¸c cña
ngêi cã hµnh vi tham nhòng nÕu cã c¨n cø ®Ó cho r»ng ngêi ®ã cã thÓ tiÕp tôc thùc
hiÖn hµnh vi tham nhòng hoÆc c¶n trë viÖc thanh tra;
b) Niªm phong tµi liÖu, kª biªn tµi s¶n cña c¬ quan, tæ chøc lµ ®èi tîng thanh tra ®· ®îc x¸c ®Þnh lµ cã liªn quan ®Õn vô tham nhòng;
c) ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ thanh tra.
Khi ¸p dông c¸c biÖn ph¸p quy ®Þnh t¹i kho¶n nµy, c¸c c¬ quan Thanh tra nhµ níc ph¶i
chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt vÒ viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®ã.
2. Khi cã c¨n cø kÕt luËn hµnh vi tham nhòng cha ®Õn møc ph¶i truy cøu tr¸ch nhiÖm
h×nh sù, th× thñ trëng c¬ quan Thanh tra nhµ níc chuyÓn hå s¬ cho ngêi ®øng ®Çu c¬
quan, tæ chøc cã thÈm quyÒn yªu cÇu xö lý kû luËt ngêi cã hµnh vi tham nhòng, ¸p
dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó thu håi tµi s¶n ®· bÞ chiÕm ®o¹t.
3. Khi xÐt thÊy vô tham nhòng cã dÊu hiÖu cña téi ph¹m th× thñ trëng c¬ quan Thanh
tra nhµ níc ph¶i chuyÓn ngay hå s¬ ®Õn c¬ quan §iÒu tra hoÆc ViÖn kiÓm s¸t theo quy
®Þnh cña ph¸p luËt.
§iÒu 28
Khi nhËn ®îc yªu cÇu cña c¬ quan Thanh tra nhµ níc, c¬ quan §iÒu tra, ViÖn kiÓm s¸t,
th× trong thêi h¹n chËm nhÊt lµ ba m¬i ngµy, ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc ph¶i thùc
hiÖn yªu cÇu ®ã; trong trêng hîp kh«ng thùc hiÖn ®îc ph¶i nªu râ lý do b»ng v¨n b¶n.
§iÒu 29
Khi nhËn ®îc hå s¬ do c¬ quan, tæ chøc chuyÓn ®Õn, c¬ quan §iÒu tra, ViÖn kiÓm s¸t
ph¶i xem xÐt, xö lý kÞp thêi theo thÈm quyÒn, ¸p dông c¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ó thu
håi tµi s¶n ®· bÞ chiÕm ®o¹t vµ th«ng b¸o cho c¬ quan, tæ chøc ®· chuyÓn ®Õn biÕt kÕt
qu¶.
§iÒu 30
Ngêi bao che cho ngêi cã hµnh vi tham nhòng, c¶n trë, can thiÖp viÖc ph¸t hiÖn, xö lý
ngêi cã hµnh vi tham nhòng th× tïy theo tÝnh chÊt, møc ®é vi ph¹m mµ bÞ xö lý b»ng
mét trong c¸c h×nh thøc kû luËt quy ®Þnh t¹i §iÒu 22 cña Ph¸p lÖnh nµy hoÆc bÞ truy
cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù.
Ngêi cã hµnh vi tr¶ thï, trï dËp ngêi ph¸t hiÖn, tè c¸o hµnh vi tham nhòng th× bÞ
nghiªm trÞ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
Ch¬ng IV
tr¸ch nhiÖm vµ mèi quan hÖ phèi hîp gi÷a c¸c
c¬ quan, tæ chøc trong viÖc phßng ngõa
vµ xö lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng
§iÒu 31
C¸c c¬ quan §iÒu tra, ViÖn kiÓm s¸t, Tßa ¸n trong ph¹m vi nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña
m×nh cã tr¸ch nhiÖm phèi hîp trong viÖc ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö c¸c téi ph¹m vÒ tham
nhòng.
7
ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n c¸c cÊp cã tr¸ch nhiÖm kiÓm s¸t viÖc tu©n theo ph¸p luËt trong
qu¸ tr×nh ph¸t hiÖn vµ xö lý c¸c téi ph¹m vÒ tham nhòng.
ViÖn trëng ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao cã tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o Quèc héi, Uû ban
thêng vô Quèc héi, Chñ tÞch níc vµ th«ng b¸o ®Õn Thñ tíng ChÝnh phñ t×nh h×nh xö lý
c¸c téi ph¹m vÒ tham nhòng.
§iÒu 32
Ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc cã tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o víi c¬ quan, tæ chøc cÊp trªn
vµ th«ng b¸o ®Õn c¬ quan Thanh tra nhµ níc cïng cÊp vÒ viÖc phßng ngõa, ph¸t hiÖn
hµnh vi tham nhòng vµ xö lý kû luËt ®èi víi ngêi cã hµnh vi tham nhòng thuéc ph¹m
vi tr¸ch nhiÖm cña m×nh.
Trong ph¹m vi nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh, Ch¸nh thanh tra c¸c cÊp, c¸c ngµnh cã
tr¸ch nhiÖm kiÓm tra, ®«n ®èc viÖc phßng ngõa, ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng, xö lý
ngêi cã hµnh vi tham nhòng trong c¸c c¬ quan, tæ chøc thuéc Bé, ngµnh, ®Þa ph¬ng
m×nh; b¸o c¸o víi thñ trëng c¬ quan qu¶n lý nhµ níc cïng cÊp vµ c¬ quan Thanh tra
nhµ níc cÊp trªn vÒ c«ng t¸c phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng.
Tæng Thanh tra nhµ níc chñ tr× phèi hîp víi Bé trëng Bé Néi vô, Bé trëng Bé Quèc
phßng, thñ trëng c¬ quan h÷u quan gióp Thñ tíng ChÝnh phñ híng dÉn, kiÓm tra, ®«n
®èc c¸c cÊp, c¸c ngµnh trong viÖc phßng ngõa, ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng vµ xö lý
ngêi cã hµnh vi tham nhòng; tæng hîp t×nh h×nh, b¸o c¸o ChÝnh phñ vÒ c«ng t¸c phßng
ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng trong ph¹m vi c¶ níc.
§iÒu 33
Thñ tíng ChÝnh phñ chØ ®¹o c¸c Bé, c¬ quan ngang Bé, c¬ quan thuéc ChÝnh phñ, Uû
ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng thùc hiÖn viÖc phßng ngõa vµ ®Êu
tranh chèng tham nhòng; b¸o c¸o Quèc héi, Uû ban thêng vô Quèc héi, Chñ tÞch níc
vÒ c«ng t¸c phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng trong ph¹m vi c¶ níc.
Khi cÇn thiÕt, Thñ tíng ChÝnh phñ lµm viÖc víi Ch¸nh ¸n Tßa ¸n nh©n d©n tèi cao,
ViÖn trëng ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao vµ c¸c c¬ quan h÷u quan ®Ó thèng nhÊt chØ
®¹o c«ng t¸c phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng.
§iÒu 34
Ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, tæ chøc trong ph¹m vi nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh cã tr¸ch
nhiÖm ¸p dông c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa, ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng vµ xö lý ngêi
cã hµnh vi tham nhòng.
Bé trëng, thñ trëng c¬ quan ngang Bé, thñ trëng c¬ quan thuéc ChÝnh phñ, Chñ tÞch
Uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ¬ng cã tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o Thñ tíng ChÝnh phñ vÒ c«ng t¸c phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng thuéc ph¹m vi
Bé, ngµnh, ®Þa ph¬ng m×nh.
§iÒu 35
Uû ban thêng vô Quèc héi, Héi ®ång d©n téc, c¸c Uû ban cña Quèc héi, §oµn ®¹i
biÓu Quèc héi, ®¹i biÓu Quèc héi gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa,
ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng vµ xö lý ngêi cã hµnh vi tham nhòng; gi¸m s¸t ho¹t
®éng thanh tra, ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö c¸c vô tham nhòng.
§iÒu 36
Héi ®ång nh©n d©n, ®¹i biÓu Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c
biÖn ph¸p phßng ngõa, ph¸t hiÖn hµnh vi tham nhòng vµ xö lý ngêi cã hµnh vi tham
nhòng; gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng thanh tra, ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö c¸c vô tham nhòng ë
®Þa ph¬ng.
Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n, Ch¸nh ¸n Tßa ¸n nh©n d©n, ViÖn trëng ViÖn kiÓm s¸t nh©n
d©n c¸c cÊp trong ph¹m vi nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh cã tr¸ch nhiÖm b¸o c¸o Héi
®ång nh©n d©n cïng cÊp vµ th«ng b¸o cho MÆt trËn Tæ quèc cïng cÊp vÒ c«ng t¸c
phßng ngõa vµ ®Êu tranh chèng tham nhòng ë ®Þa ph¬ng.
Ch¬ng V
§iÒu kho¶n thi hµnh
§iÒu 37
Ph¸p lÖnh nµy cã hiÖu lùc thi hµnh kÓ tõ ngµy 01 th¸ng 5 n¨m 1998.
Nh÷ng quy ®Þnh tríc ®©y tr¸i víi Ph¸p lÖnh nµy ®Òu b·i bá.
8
§iÒu 38
ChÝnh phñ, Toµ ¸n nh©n d©n tèi cao, ViÖn kiÓm s¸t nh©n d©n tèi cao trong ph¹m vi
nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh cã tr¸ch nhiÖm quy ®Þnh chi tiÕt vµ híng dÉn thi hµnh
Ph¸p lÖnh nµy.
- Xem thêm -