Tài liệu Luận văn về vốn lưu động và quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp

Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính MỤC LỤC MỤC LỤC.............................................................................................................1 LỜI MỞ ĐẦU.......................................................................................................3 Chương 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ VỐN LƯU ĐỘNG VÀ QUẢN TRỊ VỐN LƯU ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP................................................................6 1.1. Vốn lưu động và nguồn hình thành vốn lưu động của doanh nghiệp..........6 1.1.1. Vốn lưu động của doanh nghiệp...........................................................6 1.1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của vốn lưu động..........................................6 1.1.1.2. Phân loại vốn lưu động.......................................................................8 1.1.2 Nguồn hình thành vốn lưu động của doanh nghiệp.............................10 1.2 Quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp....................................................13 1.2.1 Khái niệm và mục tiêu quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp.........13 1.2.1.1 Khái niệm quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp.........................13 1.2.1.2 Mục tiêu quản trị vốn lưu động.........................................................14 1.2.2 Nội dung quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp..............................14 1.2.2.1 Xác định nhu cầu vốn lưu động và tổ chức nguồn vốn lưu động......14 1.2.2.2 Phân bổ vốn lưu động........................................................................17 1.2.2.3 Quản trị vốn bằng tiền.......................................................................20 1.2.2.4 Quản trị các khoản phải thu..............................................................22 1.2.2.5 Quản trị hàng tồn kho........................................................................26 SV: 1 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính 1.2.3 Các chỉ tiêu đánh giá tình hình quản trị vốn lưu động.........................28 1.2.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp. 34 Chương 2:THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TRỊ VỐN LƯU ĐỘNG TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN APATIT VIỆT NAM.................................37 2.1 Quá trình hình thành phát triển và đặc điểm hoạt động của Công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam..................................................................37 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển công ty...........................................37 2.1.1.1 Thông tin cơ bản...............................................................................37 2.1.1.2. Quá trình hình thành và phát triển..........................................................38 2.1.2 Đặc điểm hoạt động của công ty TNHH một thành viên APATIT Lào Cai.................................................................................................................40 2.1.2.1 Chức năng và nhiệm vụ của công ty..............................................40 2.1.2.2 Đặc điểm tổ chức sản xuất, quy trình công nghệ và bộ máy quản lý. .......................................................................................................................41 2.1.3 Tình hình tài chính chủ yếu của công ty TNHH một thành viên Apatit Việt Nam.......................................................................................................45 2.1.3.1 Những thuận lợi, khó khăn và kết quả kinh doanh chủ yếu của công ty....................................................................................................................45 2.1.3.2 Tình hình tài chính chủ yếu của công ty...........................................46 2.2 Thực trạng quản trị vốn lưu động tại công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam trong thời gian qua............................................................58 SV: 2 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính 2.2.1 Thực trạng vốn lưu động và phân bổ vốn lưu động.............................58 2.2.2 Thực trạng nguồn vốn lưu động và tổ chức đảm bảo nguồn vốn lưu động...............................................................................................................63 2.2.3 Thực trạng về xác định nhu cầu vốn lưu động.....................................70 2.2.4 Thực trạng về quản trị vốn bằng tiền...............................................72 2.2.5 Thực trạng về quản trị nợ phải thu.......................................................82 2.2.6 Thực trạng về quản trị vốn tồn kho dự trữ...........................................93 2.2.7 Thực trạng về hiệu suất và hiệu quả sử dụng vốn lưu động.................98 2.3. Đánh giá chung về công tác quản trị vốn lưu động tại công ty TNHH một thành viên Apatit Việt Nam............................................................................101 2.3.1. Những kết quả đã đạt được...............................................................101 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân chủ yếu......................................................103 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM TĂNG CƯỜNG QUẢN TRỊ VỐN LƯU ĐỘNG TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN APATIT VIỆT NAM.......................................................................................106 3.1 Đinh hướng phát triển của công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam trong thời gian tới..................................................................................106 3.1.1 Bối cảnh kinh tế xã hội trong và ngoài nước.....................................106 3.1.2 Phương hướng phát triển của công ty trong thời gian tới..................108 3.2 Một số giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường quản trị vốn lưu động tại công ty TNHH một thành viên Apatit Việt Nam....................................................110 SV: 3 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính 3.2.1 Hoàn thiện công tác xác định nhu cầu vốn lưu động của Công ty.....111 3.2.2 Chủ động huy động các nguồn tài trợ để đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu vốn lưu động một cách hợp lý và linh hoạt..........................................112 3.2.3 Xác định và quản lý lưu lượng tiền mặt dự trữ..................................113 3.2.4 Tăng cường công tác quản trị nợ phải thu chặt chẽ và xác định chính sách bán chịu hợp lý....................................................................................115 3.2.5 Cải thiện công tác quản trị hàng tồn kho............................................118 3.2.6 : Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động........................................120 3.2.7. Một số giải pháp khác.......................................................................122 3.3 Điều kiện thực hiện các giải pháp.............................................................123 3.3.1 Điều kiện về phía Nhà nước...............................................................123 3.3.2 Điều kiện về phía công ty...................................................................126 KẾT LUẬN.......................................................................................................128 TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................................130 SV: 4 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Khái quát tình hình tài sản và nguồn vốn của công ty.........................43 Bảng 2.2: Khái quát tình hình sản xuất kinh doanh của công ty..........................45 Bảng 2.3: Cơ cấu và biến động của vốn và nguồn vốn........................................46 Bảng 2.3: Tình hình nợ phải trả...........................................................................48 Bảng 2.4: NVLĐ thường xuyên...........................................................................52 Bảng 2.5: Nguồn VLĐ tạm thời..........................................................................54 Bảng 2.6: Kết cấu VLĐ của công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam. ..............................................................................................................................57 Bảng 2.7: Cơ cấu các khoản phải thu...................................................................59 Bảng 2.8: Phân tích công tác thu hồi nợ..............................................................60 Bảng 2.9: So sánh các khoản thu và phải trả năm 2014.......................................62 Bảng 2.10: Tình hình quản lý hàng tồn kho.........................................................64 Bảng 2.11: Hiệu quả sử dụng vốn bằng tiền........................................................66 Bảng 2.12: Hệ số khả năng thanh toán.................................................................67 Bảng 2.13: Hiệu quả sử dụng vốn lưu động ở công ty.........................................68 SV: 5 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu: Một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển thì trước hết phải có vốn. Vốn là điều kiện tiên quyết cho sự ra đời của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để phát triển thì doanh nghiệp không những phải bảo toàn được nguồn vốn đã bỏ ra mà phải phát triển được vốn đó. Thực tế cho thấy rằng không chỉ ở nước ta mà nhiều nước trên thế giới, tình trạng sử dụng vốn lãng phí, kém hiệu quả đang diễn ra rất phổ biến. Việc tổ chức là sử dụng vốn không hiệu quả sẽ ảnh hưởng lớn đến kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh. Chính vì vậy việc nâng cao hiệu quả tổ chức và sử dụng vón là vấn đề được tất cả các doanh nghiệp quan tâm Ngày nay với sự tiến bộ không ngừng của khoa học công nghệ cùng với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt của thị trường, các doanh nghiệp muốn đứng vững trong nền kinh tế thì nhu cầu về vốn cho việc mở rộng quy mô hoạt động ngày càng lớn. Vì thế, đòi hỏi công tác tổ chức quản lì và sử dụng vốn sao cho có hiệu quả có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Trước hết nó sẽ quyết định được sự tồn tại và sau đó là khẳng định vị thế cho doanh nghiệp Nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao hiệu quả tổ chức sử dụng vốn lưu động và qua thời gian thực tập tại Công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam cùng với sự hướng dẫn tận tình của Ths. Ngô Thị Kim Hòa và tập thể cán bộ nhân viên của Công ty, vận dụng lý luận vào thực tiễn công ty đồng thời từ thực tiễn làm sáng tỏ lý luận, em xin đi sâu nghiên cứu và hoàn thành đề tài luận văn tốt nghiệp với đề tài: “Giải pháp chủ yếu nhằm tăng SV: 6 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính cường quản trị vốn lưu động tại công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam” 2. Đối tượng và mục đích nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu là Vốn lưu động và các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam Mục đích nghiên cứu của đề tài này là trên cơ sở thực tế tình hình tổ chức sử dụng vốn lưu động của công ty hiện nay để thấy được những mặt đã đạt được cần phát huy đồng thời cũng thấy được những tồn tại cần khắc phục, từ đó đưa ra những biện pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức sử dụng vốn lưu động của Công ty 3. Phạm vi nghiên cứu: - Về không gian: Đề tài được nghiên cứu tại Công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam - Địa chỉ: Phường Pom Hán, Thành phố Lào Cai, Tỉnh Lào Cai - Việt Nam - Về thời gian: số liệu chủ yếu được nghiên cứu trong ba năm 2013,2014,2014 4. Phương pháp nghiên cứu: - Phương pháp thu thập dữ liệu Thu thập dữ liệu từ các báo cáo của các phòng ban, bộ phận trong công ty, các thông tin về thị trường sản phâm phân bón Apatit được phân phối của công ty. Sử dụng phương pháp này sẽ thu được nhiều thông tin có chọn lọc, phong phú và đa dạng. SV: 7 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính - Phương pháp xử lý dữ liệu Dữ liệu sau khi thu thập sẽ được tính toán lại, chọn lọc và tổng hợp sau đó đưa vào bài nghiên cứu. 5. Kết cấu của luận văn tốt nghiệp: Nội dung của luận văn này gồm 3 chương: Chương 1: Lý luận chung về Vốn lưu động và quản trị Vốn lưu động của Doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng sử dụng và hiệu quả sử dụng Vốn lưu động tại Công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam thời gian qua Chương 3: Một số giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường quản trị Vốn lưu động tại Công ty TNHH một thành viên APATIT Việt Nam. Ngày tháng năm 2015 Sinh viên Hà Thanh Tùng SV: 8 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính Chương 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ VỐN LƯU ĐỘNG VÀ QUẢN TRỊ VỐN LƯU ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP 1.1. Vốn lưu động và nguồn hình thành vốn lưu động của doanh nghiệp 1.1.1. Vốn lưu động của doanh nghiệp 1.1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của vốn lưu động Doanh nghiệp (DN) là một tổ chức kinh tế có tên riêng, có trụ sở giao dịch, thực hiện các hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD), cung ứng hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng qua thị trường nhằm mục đích sinh lời. Xét về mặt kinh tế, hoạt động SXKD của DN là quá trình kết hợp các yếu tố đầu vào tạo thành các yếu tố đầu ra là hàng hóa, dịch vụ và thông qua thị trường bán những hàng hóa, dịch vụ đó để thu lợi nhuận. Để đảm bảo cho quá trình SXKD diễn ra liên tục, tương ứng với một quy mô kinh doanh nhất định DN phải có lượng tài sản lưu động (TSLĐ) nhất định. Trong các DN người ta thường chia TSLĐ thành: TSLĐ sản xuất và TSLĐ lưu thông: - TSLĐ sản xuất là những vật tư dự trữ để đảm bảo cho quá trình sản xuất được liên tục như: nguyên vật liệu chính, nguyên vật liệu phụ, nhiên liệu, … và một số bộ phận là những sản phâm đang trong quá trình sản xuất như: sản phâm dở dang, bán thành phâm, … - TSLĐ lưu thông là những TSLĐ nằm trong quá trình lưu thông như: thành phâm trong kho chờ tiêu thụ, vốn bằng tiền, vốn trong thanh toán. SV: 9 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính Trong quá trình SXKD, TSLĐ sản xuất và TSLĐ lưu thông luôn thế chỗ cho nhau, vận động không ngừng nhằm đảm bảo cho quá trình sản xuất được tiến hành liên tục và thuận lợi. Để hình thành nên các TSLĐ này DN phải ứng ra một số vốn tiền tệ nhất định để đầu tư vào các tài sản đó. Số vốn này được gọi là vốn lưu động (VLĐ) của DN. Vốn lưu động của doanh nghiệp là số vốn ứng ra để hình thành nên các tài sản lưu động nhằm đảm bảo cho quá trình kinh doanh của doanh nghiệp được thực hiện thường xuyên, liên tục. Vốn lưu động luân chuyển toàn bộ giá trị ngay trong một lần và được thu hồi toàn bộ, hoàn thành một vòng chu chuyển khi kết thúc một chu kỳ kinh doanh. VLĐ cũng không ngừng vận động qua các giai đoạn của chu trình kinh doanh: dự trữ, sản xuất và lưu thông. Quá trình này diễn ra thường xuyên, liên tục được lặp đi lặp lại theo chu kỳ và được gọi là quá trình tuần hoàn, chu chuyển của VLĐ. Sơ đồ chu chuyển VLĐ của DN sản xuất: T – H … SX – H’ – T’ + Giai đoạn 1 (T – H): giai đoạn dự trữ. Vốn bằng tiền được chuyển hóa thành vốn vật tư dự trữ. + Giai đoạn 2 (H … SX – H’): giai đoạn sản xuất. VLĐ dược chuyển từ hình thái vật tư dự trữ thành sản phâm dở dang, bán thành phâm và kết thúc quá trình sản xuất chuyển thành thành phâm. + Giai đoạn 3 (H’ – T’): giai đoạn lưu thông. VLĐ được chuyển từ hình thái thành phâm, hàng hóa dự trữ chuyển về hình thái tiền tệ ban đầu với T’>T. SV: 10 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính Đối với DN thương mại, sự vận động của VLĐ nhanh hơn, từ hình thái vốn bằng tiền chuyển sang hình thái hàng hóa và cuối cùng chuyển về hình thái tiền. Trong quá trình tham gia vào hoạt động kinh doanh, do bị chi phối bởi các đặc điểm của TSLĐ nên VLĐ của DN có các đặc điểm sau: + VLĐ chỉ tham gia vào một chu kỳ SXKD và luôn thay đổi hình thái biểu hiện. + VLĐ chu chuyển giá trị toàn bộ ngay trong một lần và được hoàn lại toàn bộ sau mỗi chu kỳ kinh doanh. + VLĐ hoàn thành một vòng tuần hoàn sau mỗi chu kỳ kinh doanh. Qua đây có thể thấy, VLĐ là một trong những điều kiện tiên quyết của quá trình tái sản xuất, và thông qua quá trình tuần hoàn và chu chuyển của VLĐ giúp cho người quản lý DN kiểm tra và đánh giá một cách toàn diện các khâu của quá trình tái sản xuất, từ khâu mua sắm dự trữ vật tư tới khâu sản xuất và tiêu thụ sản phâm. 1.1.1.2. Phân loại vốn lưu động Để có thể quản lý VLĐ một cách có hiệu quả DN cần có những tiêu thức phân biệt nhất định theo từng mục tiêu quản lý của mình. Thông thường có một số cách phân loại chủ yếu sau: * Dựa vào hình thái biểu hiện, VLĐ được chia thành 2 loại: - Vốn bằng tiền và các khoản phải thu + Vốn bằng tiền gồm: tiền mặt tồn quỹ, tiền gửi ngân hàng, tiền đang chuyển, các khoản đầu tư ngắn hạn. SV: 11 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính + Các khoản phải thu (vốn trong thanh toán) gồm: phải thu của khách hàng, khoản ứng trước cho người bán, phải thu do tạm ứng, thuế giá trị gia tăng được khấu trừ, các khoản phải thu khác. - Vốn vật tư hàng hóa: là các khoản VLĐ có hình thái vật chất biểu hiện bằng hiện vật. Đối với DN sản xuất thì vốn vật tư hàng hóa là hàng tồn kho (HTK) như nguyên liệu, nhiên liệu, công cụ dụng cụ; sản phâm sản xuất dở dang, bán thành phâm; thành phâm. Đối với DN thương mại thì vốn vật tư hàng hóa chủ yếu là hàng hóa dự trữ phục vụ cho việc bán ra. Việc phân loại VLĐ theo cách này tạo điều kiện thuận lợi cho việc xem xét đánh giá mức tồn kho dự trữ và khả năng thanh toán của DN. Mặt khác, thông qua cách phân loại này có thể tìm các biện pháp phát huy chức năng các thành phần vốn và biết được kết cấu VLĐ theo hình thái biểu hiện để định hướng điều chỉnh hợp lý có hiệu quả. * Dựa theo vai trò của VLĐ đối với quá trình SXKD, VLĐ được chia thành 3 loại: - VLĐ trong khâu dự trữ SXKD bao gồm: Vốn nguyên, nhiên, vật liệu, phu tùng thay thế, các công cụ lao động nhỏ,… - VLĐ trong khâu trực tiếp sản xuất bao gồm: các khoản giá trị sản phâm dở dang, bán thành phâm tự chế, các khoản chi phí trả trước. - VLĐ trong khâu lưu thông bao gồm: vốn thành phâm, vốn bằng tiền, vốn trong thanh toán và các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn. Cách phân loại này giúp cho các nhà quản lý DN đánh giá được mức độ đầu tư VLĐ vào các giai đoạn của quá trình sản xuất hợp lý hay không để có định SV: 12 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính hướng điều chỉnh kịp thời. Hơn nữa, nó còn giúp cho các nhà quản lý thấy được vai trò của từng thành phần vốn đối với quá trình SXKD của DN. Trên cơ sở đó đề ra các biện pháp tổ chức quản lý thích hợp nhằm tạo ra một kết cấu VLĐ hợp lý, tăng được tốc độ luân chuyển VLĐ. 1.1.2 Nguồn hình thành vốn lưu động của doanh nghiệp Căn cứ vào thời gian huy động và sử dụng vốn thì có thể chia nguồn vốn lưu động thành hai loại: - Nguồn VLĐ thường xuyên: là nguồn có tính chất ổn định nhằm hình thành nên TSLĐ thường xuyên cần thiết cho DN. Nguồn vốn này bao gồm các khoản vốn dài hạn và vốn chủ sở hữu. Cách xác định: Nguồn VLĐ thường xuyên = Tổng nguồn VLĐ – Nguồn VLĐ tạm thời - Nguồn VLĐ tạm thời: là nguồn vốn ngắn hạn dưới 1 năm chủ yếu để đáp ứng các yêu cầu có tính chất tạm thời về VLĐ phát sinh trong quá trình SXKD của DN. Nguồn vốn này bao gồm các khoản vay ngắn hạn ngân hàng, vay của các tổ chức tín dụng, các khoản nợ ngắn hạn khác… Việc phân loại nguồn VLĐ trên giúp cho người quản lý xem xét huy động các nguồn VLĐ một cách phù hợp với thời gian sử dụng để nâng cao hiệu quả tổ chức sử dụng VLĐ trong DN. Ngoài ra nó còn giúp nhà quản lý lập kế hoạch tài chính hình thành nên những dự định về tổ cức sử dụng nguồn vốn trong tương lai trên cơ sở xác định quy mô, lượng VLĐ cần thiết để lựa chọn nguồn VLĐ mang lại hiệu quả cao nhất cho DN. *Các mô hình chủ yếu để tài trợ cho vốn lưu động. SV: 13 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính Về cơ bản, nguồn vốn lưu động thường xuyên đảm bảo cho tài sản lưu động thường xuyên và tạo ra mức độ an toàn cho doanh nghiệp trong kinh doanh, còn nguồn vốn lưu động tạm thời sẽ bảo đảm cho tài sản lưu động tạm thời, song không nhất thiết phải như vậy, doanh nghiệp có thể sử dụng linh hoạt các mô hình tài trợ vốn sau: - Mô hình 1: Toàn bộ tài sản cố định và tài sản lưu động thường xuyên được đảm bảo bằng nguồn vốn thường xuyên và toàn bộ tài sản lưu động tạm thời đươc đảm bảo bằng nguồn vốn tạm thời. Tiền TSLD tạm thời Nguồn vốn tạm thời TSLD thường xuyên Nguồn vốn thường xuyên TSCĐ Thời gian HÌNH 1.1: MÔ HÌNH TÀI TRỢ THỨ NHẤT + Ưu điểm của mô hình này là : Giúp doanh nghiệp hạn chế được rủi ro trong thanh toán, mức độ an toàn cao hơn. Giảm bớt được chi phí trong sử dụng vốn. + Hạn chế: Chưa tạo ra sự linh hoạt trong việc tổ chức sử dụng vốn, thường vốn nào nguồn vốn ấy, tính chắc chắn được đảm bảo hơn song kém linh hoạt hơn. SV: 14 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính - Mô hình 2: Toàn bộ TSCĐ, TSLĐ thường xuyên và một phần TSLĐ tạm thời được đảm bảo bằng nguồn vốn thường xuyên, phần còn lại TSLĐ tạm thời được đảm bảo bằng nguồn vốn tạm thời. Tiền TSLD tạm thời Nguồn vốn tạm thời TSLD thường xuyên Nguồn vốn thường xuyên TSCĐ Thời gian HÌNH 1.2: MÔ HÌNH TÀI TRỢ THỨ HAI. + Ưu điểm của mô hình này là: Khả năng thanh toán và độ an toàn ở mức cao. + Hạn chế: Chi phí sử dụng vốn cao vì phải sử dụng nhiều khoản vay dài hạn và trung hạn. -Mô hình 3: Toàn bộ TSCĐ và một phần TSLĐ thường xuyên được đảm bảo bằng nguồn vốn thường xuyên, một phần TSLĐ thường xuyên và TSLĐ tạm thời được đảm bảo bằng nguồn vốn tạm thời. SV: 15 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Tiền Học viện tài chính TSLD tạm thời Nguồn vốn tạm thời Nguồn vốn thường xuyên TSLD thường xuyên TSCĐ Thời gian HÌNH 1.3: MÔ HÌNH TÀI TRỢ THỨ BA. + Ưu điểm của mô hình này là việc sử dụng vốn linh hoạt, chi phí sử dụng vốn thấp hơn vì sử dụng nhiều hơn nguồn vốn tín dụng ngắn hạn. + Nhược điểm: Khả năng gặp rủi ro cao hơn. 1.2 Quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp 1.2.1 Khái niệm và mục tiêu quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp 1.2.1.1 Khái niệm quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp. Quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp được định nghĩa là việc hoạch định, tổ chức thực hiện, kiểm soát và điều chỉnh quá trình tạo lập và sử dụng vốn lưu động phục vụ cho các hoạt động của doanh nghiệp, góp phần vào việc hoàn thành các mục tiêu chung của doanh nghiệp. SV: 16 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính Quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp bao gồm quản trị về vốn bằng tiền, quản trị hàng tồn kho, quản trị các khoản phải thu nhằm đảm bảo cho quá trình tái sản xuất được diễn ra thường xuyên, liên tục và hiệu quả. 1.2.1.2 Mục tiêu quản trị vốn lưu động. Xuất phát từ tầm quan trọng của vốn lưu động, có thể thấy rằng vốn lưu động là điều kiện vật chất không thể thiểu được của quá trình tái sản xuất. Chính vì vậy, quản trị vốn lưu động là một mảng rất quan trọng trong quản trị tài chính doanh nghiệp. Vì vậy, công tác quản trị vốn lưu động là nhằm các mục tiêu chính sao đây: - Huy động vốn đầy đủ, đáp ứng kịp thời nhu cầu VLĐ của doanh nghiệp. - Đảm bảo tổ chức sử dụng VLĐ tiết kiệm, có hiệu quả nhằm tối đa hóa lợi ích của chủ sở hữu doanh nghiệp. - Đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh diễn ra bình thường và ổn định. Có thể nói ngắn gọn mục tiêu quản trị vốn lưu động là có thể giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa sinh lời và rủi ro, để có thể tối đa hóa sinh lời và tối thiểu hóa rủi ro cho doanh nghiệp. 1.2.2 Nội dung quản trị vốn lưu động của doanh nghiệp. 1.2.2.1 Xác định nhu cầu vốn lưu động và tổ chức nguồn vốn lưu động. Khái niệm nhu cầu vốn lưu động: là số vốn tiền tệ cần thiết mà doanh nghiệp trực tiếp ứng ra để hình thành một lượng dự trữ hàng tồn kho và khoản tiền khách hàng nợ sau khi đã sử dụng khoản tín dụng của nhà cung cấp, có thể xác định theo công thức sau: SV: 17 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Nhu cầu vốn lưu động Học viện tài chính = Vốn hàng tồn kho + Nợ phải thu - Nợ phải trả nhà cung cấp Nhu cầu VLĐ của DN là nhu cầu tối thiểu ở mức cần thiết nhất định, đảm bảo cho quá trình sản xuất kinh doanh của DN diễn ra bình thường liên tục… Trong điều kiện các DN hạch toán kinh doanh theo cơ chế thị trường, mọi nhu cầu về VLĐ cho SXKD của DN đều phải tự tài trợ thì điều này càng có ý nghĩa quan trọng tác động thiết thực vì: - Tránh được tình trạng ứ đọng vốn, sử dụng vốn tiết kiệm và hợp lý, nâng cao hiệu quả sử dụng VLĐ. - Đáp ứng yêu cầu SXKD của DN được tiến hành bình thường và liên tục. - Không gây nên sự căng thẳng giả tạo về nhu cầu vốn kinh doanh của DN. - Là căn cứ quan trọng cho việc xác định các nguồn tài trợ nhu cầu VLĐ của DN. Nếu DN xác định nhu cầu VLĐ quá cao dẫn đến tình trạng thừa vốn gây ứ đọng vật tư, hàng hóa, sử dụng vốn lãng phí, vốn chậm luân chuyển và phát sinh nhiều chi phí không hợp lý làm giảm lợi nhuận của DN. Ngược lại, nếu DN xác định nhu cầu VLĐ quá thấp thì sẽ gây khó khăn cho hoạt động SXKD của DN. DN sẽ thiếu vốn sẽ không đảm bảo sản xuất liên tục, gây nên những thiệt hại do ngừng sản xuất, không có khả năng thanh toán và thực hiện hợp đồng đã kí kết với khách hàng. Xác định nhu cầu VLĐ là căn cứ kiểm tra tình hình sử dụng VLĐ của DN trong quá trình kinh doanh và là cơ sở tạo điều kiện cho VLĐ được luân chuyển SV: 18 Lớp: Luận văn tốt nghiệp Học viện tài chính thuận lợi. Tuy nhiên VLĐ không phải là đại lượng cố định mà thường xuyên biến động do chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố như: quy mô SXKD, sự biến động giá cả vật tư hàng hóa, trình độ tổ chức quản lý vốn, mức tồn kho, phương thức bán hàng, chính sách tiền lương đối với người lao động của DN… Xác định đúng đắn nhu cầu VLĐ thường xuyên cần thiết để đảm bảo hoạt động SXKD của DN được tiến hành thường xuyên liên tục, tiết kiệm và hiệu quả kinh tế cao là một nội dung quan trọng trong quản trị tài chính DN. * Cách xác định nhu cầu vốn lưu động của doanh nghiệp Có rất nhiều cách xác định nhu cầu VLĐ của DN nhưng gộp lại làm 2 nhóm phương pháp và phương pháp trực tiếp và phương pháp gián tiếp. - Phương pháp trực tiếp: Phương pháp này căn cứ vào những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến lượng VLĐ ứng ra để xác định VLĐ thường xuyên cần thiết. Trình tự tiến hành của phương pháp này như sau: + Xác định lượng HTK cần thiết cho hoạt động SXKD của DN. + Xác định chính xác lượng sản phâm hàng hóa tiêu thụ và khoản tín dụng cung cấp cho khách hàng. + Xác định khoản nợ phải trả cho người cung ứng + Tổng hợp nhu cầu VLĐ thường xuyên cần thiết của DN Trên cơ sở tính toán nhu cầu vốn dự trữ HTK, dự kiến khoản phải thu và khoản phải trả. Có thể xác định nhu cầu VLĐ thường xuyên cần thiết năm kế hoạch của DN theo công thức: Nhu cầu vốn SV: = Mức dự trữ + 19 Khoản phải - Khoản phải Lớp: Luận văn tốt nghiệp lưu động Học viện tài chính hàng tồn kho thu từ khách hàng trả nhà cung cấp Nhu cầu VLĐ xác định theo phương pháp này tương đối sát và phù hợp với DN trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay. Tuy vậy, nó vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế như: việc tính toán tương đối phức tạp, khối lượng tính toán nhiều và mất nhiều thời gian. - Phương pháp gián tiếp: Phương pháp này dựa vào thống kê kinh nghiệm để xác định nhu cầu vốn. Ở đây có thể chia làm 2 trường hợp: + Trường hợp 1: Dựa vào hệ số VLĐ tính theo doanh thu được rút ra từ thực tế hoạt động của các DN cùng loại trong ngành, trên cơ sở đó xem xét quy mô kinh doanh dự kiến theo doanh thu của DN mình để rút ra nhu cầu VLĐ cần thiết. Phương pháp này tương đối đơn giản, tuy nhiên mức độ chính xác bị hạn chế. Nó thích hợp với việc xác định nhu cầu VLĐ khi thành lập DN với quy mô nhỏ. + Trường hợp 2: Dựa vào mối quan hệ giữa các yếu tố hợp thành nhu cầu VLĐ, bao gồm: HTK, nợ phải thu từ khách hàng và nợ phải trả nhà cung cấp (số nợ phải trả phát sinh có tính chất tự động và có chu kỳ) với doanh thu thuần của kỳ vừa qua để xác định tỷ lệ chuân nhu cầu VLĐ tính theo doanh thu và sử dụng tỷ lệ này để xác định nhu cầu VLĐ cho các kỳ tiếp theo. 1.2.2.2 Phân bổ vốn lưu động. SV: 20 Lớp: