LỜI MỞ ĐẦU
Trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, s¶n phÈm cña ngµnh x©y dùng chiÕm mét vÞ trÝ
®Æc biÖt. Tr×nh ®é, quy m« vµ tèc ®é ph¸t triÓn hîp lý cña ngµnh quyÕt ®Þnh nhÞp ®é
ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng cho phÐp më réng t¸i s¶n xuÊt, quyÕt
®Þnh quy m« vµ thêi gian gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ - x· héi c¬ b¶n nh: tèc ®é,
quy m« c«ng nghiÖp ho¸; kh¶ n¨ng cã thÓ øng dông nh÷ng thµnh tùu tiÕn bé khoa
häc kü thuËt vµ c¶i thiÖn, n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn cho ngêi d©n. Sù më
réng, t¨ng cêng ho¹t ®éng ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n mét c¸ch cã hiÖu qu¶ lµ tiÒn ®Ò ®Ó
t¨ng trëng kinh tÕ.
Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng cña thÞ trêng x©y dùng ViÖt
Nam ngµy cµng s«i ®éng víi rÊt nhiÒu c¸c dù ¸n ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n cña ®ñ mäi
thµnh phÇn kinh tÕ ®· vµ ®ang ®îc thùc hiÖn. Trong bèi c¶nh ®ã, ®Êu thÇu lµ mét
ph¬ng thøc lùa chän nhµ thÇu cho sù thµnh c«ng cña chñ ®Çu t.
Muèn tham gia ®Êu thÇu trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh quyÕt liÖt gi÷a c¸c nhµ
thÇu trong níc vµ níc ngoµi, mçi nhµ thÇu kh«ng nh÷ng ph¶i am hiÓu vµ lµm tèt
c¸c kh©u nh marketing x©y dùng, tÝnh to¸n gi¸ bá thÇu,... mµ cßn ph¶i am hiÓu c¸c
quy ®Þnh vµ thñ tôc ®Êu thÇu c¹nh tranh trong níc vµ quèc tÕ.
Do vËy, viÖc nghiªn cøu ho¹t ®éng ®Êu thÇu cµng trë nªn cÇn thiÕt ®èi víi
nh÷ng c¸n bé, sinh viªn ®ang c«ng t¸c vµ häc tËp trong lÜnh vùc liªn quan.
Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty x©y dùng sè 4 thuéc Tæng c«ng ty x©y dùng
Hµ Néi, em ®· ®i s©u nghiªn cøu vµ chän ®Ò tµi: "Thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶i ph¸p
nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Êu thÇu ë C«ng ty x©y dùng sè 4"
§Ò tµi gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I:
Lý luËn chung
Ch¬ng II:
T×nh h×nh ho¹t ®éng dù thÇu cña C«ng ty x©y dùng sè 4
Ch¬ng III:
C¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Êu thÇu ë
C«ng ty x©y dùng sè 4
1
Ch¬ng I
lý luËn chung
1.
Kh¸i niÖm vµ c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña ®Êu thÇu
a.
Kh¸i niÖm
§Êu thÇu lµ qu¸ tr×nh lùa chän nhµ thÇu theo yªu cÇu cña bªn mêi thÇu.
Bªn mêi thÇu lµ chñ dù ¸n, chñ ®Çu t hoÆc ph¸p nh©n ®¹i diÖn hîp ph¸p cña
chñ dù ¸n, chñ ®Çu t ®îc giao tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c«ng viÖc ®Êu thÇu.
Nhµ thÇu lµ tæ chøc kinh tÕ cã ®ñ t c¸ch ph¸p nh©n tham gia ®Êu thÇu.
b.
C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n
- Nguyªn t¾c hiÖu qu¶:
Mét cuéc ®Êu thÇu ®îc tæ chøc víi sù tham gia cña nhiÒu nhµ thÇu cã n¨ng lùc
sÏ t¹o thµnh mét cuéc c¹nh tranh m¹nh mÏ.
§èi víi bªn mêi thÇu sÏ chän ®îc nhµ thÇu cã ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng c¸c yªu
cÇu cña m×nh vÒ kü thuËt, tr×nh ®é thi c«ng, ®¶m b¶o kÕ ho¹ch tiÕn ®é, tiÕt kiÖm ® îc vèn ®Çu t vµ chèng ®îc t×nh tr¹ng ®éc quyÒn vÒ gi¸ c¶ cña nhµ thÇu.
§èi víi nhµ thÇu, do ph¶i c¹nh tranh nªn hä ®Òu ph¶i cè g¾ng t×m tßi nh÷ng
kü thuËt, c«ng nghÖ, biÖn ph¸p vµ gi¶i ph¸p tèt nhÊt ®Ó th¾ng thÇu. §iÒu nµy cã t¸c
dông tÝch cùc thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
- Nguyªn t¾c c«ng b»ng:
C¸c hå s¬ dù thÇu ph¶i ®îc ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh«ng thiªn vÞ theo cïng 1
chuÈn mùc vµ ®îc ®¸nh gi¸ bëi mét héi ®ång xÐt thÇu cã n¨ng lùc vµ phÈm chÊt.
Lý do ®îc chän hay bÞ lo¹i ph¶i ®îc gi¶i thÝch ®Çy ®ñ ®Ó tr¸nh sù ngê vùc cña nhµ
thÇu.
Nguyªn t¾c nµy mang tÝnh t¬ng ®èi v× trong nh÷ng trêng hîp cô thÓ, nhµ thÇu
®Þa ph¬ng thêng ®îc hëng mét sè ®iÒu kiÖn u ®·i nhÊt ®Þnh.
- Nguyªn t¾c minh b¹ch:
C¸c nhµ thÇu ph¶i nhËn ®îc ®Çy ®ñ tµi liÖu ®Êu thÇu víi c¸c th«ng tin chi tiÕt,
râ rµng, cã hÖ thèng vÒ quy m«, khèi lîng, quy c¸ch, yªu cÇu chÊt lîng cña c«ng
tr×nh hay hµng ho¸, dÞch vô cÇn x©y l¾p hay mua s¾m, vÒ tiÕn ®é vµ ®iÒu kiÖn thùc
hiÖn.
2
Bªn mêi thÇu ph¶i nghiªn cøu, tÝnh to¸n, c©n nh¾c thÊu ®¸o ®Ó tiªn liÖu vÒ mäi
yÕu tè liªn quan, tr¸nh t×nh tr¹ng chuÈn bÞ hå s¬ mêi thÇu s¬ sµi.
Nhµ thÇu ph¶i hiÓu râ lÜnh vùc cÇn thùc hiÖn theo yªu cÇu cña hå s¬ mêi thÇu.
Nguyªn t¾c nµy mang tÝnh t¬ng ®èi v× c¸c nhµ thÇu trong lÜnh vùc chuyªn m«n
míi cã thÓ hiÓu ®îc.
- Nguyªn t¾c 3 chñ thÓ:
Thùc hiÖn dù ¸n lu«n cã sù hiÖn diÖn cña 3 chñ thÓ: chñ c«ng tr×nh, nhµ thÇu
vµ kü s t vÊn.
Kü s t vÊn cã tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o cho hîp ®ång ®îc thùc hiÖn nghiªm tóc,
nh÷ng bÊt cËp vÒ tiÕn ®é thi c«ng ®îc ph¸t hiÖn kÞp thêi, ®a ra nh÷ng biÖn ph¸p
kh¾c phôc vµ h¹n chÕ tèi ®a ®èi víi nh÷ng mu toan th«ng ®ång hay tho¶ hiÖp cã thÓ
g©y thiÖt h¹i cho chñ c«ng tr×nh.
- Nguyªn t¾c tr¸ch nhiÖm ph©n minh:
NghÜa vô, quyÒn lîi cña c¸c bªn liªn quan ®îc ®Ò cËp trong hîp ®ång x©y
dùng ®Ó cho kh«ng cã mét sai sãt nµo mµ kh«ng cã ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm. Mçi bªn
liªn quan ®Òu biÕt râ m×nh sÏ ph¶i g¸nh chÞu hËu qu¶ g× khi cã s¬ suÊt x¶y ra nªn
mçi bªn ®Òu ph¶i nç lùc tèi ®a ®Ó kiÓm so¸t bÊt ch¾c vµ phßng ngõa rñi ro.
- Nguyªn t¾c b¶o mËt:
Hå s¬, tµi liÖu, th«ng tin cã liªn quan ®Õn gãi thÇu trong suèt qu¸ tr×nh ®Êu
thÇu ®îc xem lµ nh÷ng bÝ mËt th¬ng m¹i.
C¸ nh©n, tËp thÓ cña bªn mêi thÇu, t vÊn lËp hå s¬ mêi thÇu, c¬ quan thÈm
®Þnh vµ phª duyÖt hå s¬ mêi thÇu kh«ng ®îc tiÕt lé néi dung hå s¬ mêi thÇu víi bÊt
cø ®èi tîng nµo tríc ngµy ph¸t hµnh hå s¬ mêi thÇu.
Kh«ng ®îc tiÕt lé c¸c th«ng tin cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh xÐt thÇu nh néi
dung c¸c hå s¬ dù thÇu, c¸c sæ tay ghi chÐp vµ c¸c biªn b¶n cuéc häp vÒ xÐt thÇu,
c¸c ý kiÕn nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña chuyªn gia hoÆc t vÊn ®èi víi tõng nhµ thÇu vµ
c¸c tµi liÖu cã liªn quan kh¸c.
Hå s¬ dù thÇu cña nhµ thÇu ®îc niªm phong, gi÷ kÝn tríc khi më thÇu. Bªn
mêi thÇu cã tr¸ch nhiÖm b¶o mËt hå s¬ dù thÇu ®· nép. §èi víi hå s¬ dù thÇu chµo
hµng c¹nh tranh ®îc göi qua fax còng ph¶i ®îc b¶o mËt nh ®èi víi c¸c hå s¬ dù
thÇu kh¸c.
2.
C¸c lo¹i h×nh ®Êu thÇu
Theo tÝnh chÊt c«ng viÖc, ®Êu thÇu cã thÓ ¸p dông cho c¸c c«ng viÖc sau:
- §Êu thÇu tuyÓn chän t vÊn.
- §Êu thÇu x©y l¾p.
- §Êu thÇu mua s¾m hµng ho¸.
- §Êu thÇu lùa chän ®èi t¸c thùc hiÖn dù ¸n.
Trong trêng hîp ®Êu thÇu tuyÓn chän t vÊn, nhµ thÇu cã thÓ lµ c¸ nh©n.
3
Nhµ thÇu lµ nhµ x©y dùng trong ®Êu thÇu x©y l¾p, lµ nhµ cung cÊp trong ®Êu
thÇu mua s¾m hµng ho¸, lµ nhµ t vÊn trong ®Êu thÇu tuyÓn chän t vÊn, lµ nhµ ®Çu t
trong ®Êu thÇu lùa chän ®èi t¸c thùc hiÖn dù ¸n.
Ho¹t ®éng t vÊn lµ ho¹t ®éng ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ kiÕn thøc, kinh nghiÖm
chuyªn m«n cho bªn mêi thÇu trong viÖc xem xÐt, quyÕt ®Þnh, kiÓm tra qu¸ tr×nh
chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn dù ¸n.
Ho¹t ®éng x©y l¾p lµ nh÷ng c«ng viÖc thuéc qu¸ tr×nh x©y dùng vµ l¾p ®Æt
thiÕt bÞ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh.
Hµng ho¸ lµ m¸y mãc, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn, thiÕt bÞ (toµn bé, ®ång bé hoÆc
thiÕt bÞ lÎ), b¶n quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, b¶n quyÒn së h÷u c«ng nghÖ, nguyªn
nhiªn vËt liÖu, hµng tiªu dïng (thµnh phÈm, b¸n thµnh phÈm).
3.
C¸c h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu vµ ph¬ng thøc ®Êu
thÇu
§iÒu 4 vµ ®iÒu 5 trong quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh sè
88/1999/N§-CP ngµy 1/9/1999 quy ®Þnh cã c¸c h×nh thøc lùc chän nhµ thÇu vµ ph¬ng thøc ®Êu thÇu sau:
3.1. C¸c h×nh thøc lùa chän nhµ thÇu
a. §Êu thÇu réng r·i:
§©y lµ h×nh thøc ®Êu thÇu kh«ng h¹n chÕ sè lîng nhµ thÇu tham dù. Bªn mêi
thÇu ph¶i th«ng b¸o c«ng khai vÒ c¸c ®iÒu kiÖn, thêi gian dù thÇu trªn c¸c ph¬ng
tiÖn th«ng tin ®¹i chóng tèi thiÓu 10 ngµy tríc khi ph¸t hµnh hå s¬ mêi thÇu. H×nh
thøc nµy nh»m t¨ng tÝnh c¹nh tranh trong ®Êu thÇu trªn c¬ së sù tham gia cña nhiÒu
nhµ thÇu. Song do sè lîng nhµ thÇu lín nªn cã thÓ cã nh÷ng nhµ thÇu cã phÈm chÊt,
n¨ng lùc kÐm tham dù vµ sÏ mÊt nhiÒu thêi gian cïng víi chi phÝ cho viÖc tæ chøc
®Êu thÇu.
b.§Êu thÇu h¹n chÕ:
Lµ h×nh thøc ®Êu thÇu mµ bªn mêi thÇu mêi mét sè nhµ thÇu (tèi thiÓu lµ 5) cã
®ñ n¨ng lùc tham dù. Danh s¸ch nhµ thÇu tham dù ph¶i ®îc ngêi (cÊp) cã thÈm
quyÒn chÊp thuËn.
H×nh thøc nµy ¸p dông khi:
- ChØ cã mét sè nhµ thÇu cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña gãi thÇu.
- C¸c nguån vèn sö dông yªu cÇu ph¶i tiÕn hµnh ®Êu thÇu h¹n chÕ.
- Do t×nh h×nh cô thÓ cña gãi thÇu mµ viÖc ®Êu thÇu h¹n chÕ cã lîi thÕ.
ViÖc quy ®Þnh cô thÓ sè lîng tèi thiÓu nhµ thÇu tham dù vµ ph¶i ®îc ngêi (cÊp)
cã thÈm quyÒn phª duyÖt sÏ tr¸nh ®îc hiÖn tîng biÕn tíng cña h×nh thøc chØ ®Þnh
thÇu. NÕu mêi 2 nhµ thÇu, trong ®ã cã 1 nhµ thÇu cã ®ñ n¨ng lùc cßn nhµ thÇu thø 2
kh«ng ®ñ n¨ng lùc th× nhÊt ®Þnh lµ nhµ thÇu thø 1 sÏ tróng thÇu.
4
Qua h×nh thøc nµy, chñ ®Çu t cã thÓ nhanh chãng chän ®îc nhµ thÇu ®¸p øng
c¸c yªu cÇu cña m×nh. Nhng h×nh thøc nµy còng h¹n chÕ mét phÇn sù c¹nh tranh
trong ®Êu thÇu do chØ mêi mét sè nhµ thÇu tham dù.
c. ChØ ®Þnh thÇu:
Theo ®iÒu 1 NghÞ ®Þnh sè 14/2000/N§-CP ngµy 5/5/2000 cña chÝnh phñ vÒ
viÖc söa ®æi,bæ sung mét sè ®iÒu cña Quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm theo NghÞ
®Þnh sè 88, chØ ®Þnh thÇu lµ h×nh thøc chän trùc tiÕp nhµ thÇu ®¸p øng yªu cÇu cña
gãi thÇu ®Ó th¬ng th¶o hîp ®ång.
H×nh thøc nµy ®îc ¸p dông trong c¸c trêng hîp sau:
+Trêng hîp bÊt kh¶ kh¸ng do thiªn t¹i, ®Þch ho¹, sù cè cÇn kh¾c phôc ngay th×
chñ dù ¸n (ngêi ®îc ngêi cã thÈm quyÒn giao tr¸ch nhiÖm qu¶n lý vµ thùc hiÖn dù
¸n) ®îc phÐp chØ ®Þnh ngay ®¬n vÞ cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc kÞp thêi.
Trong thêi gian 10 ngµy kÓ tõ ngµy quyÕt ®Þnh chØ ®Þnh thÇu, chñ dù ¸n ph¶i b¸o
c¸o ngêi (cÊp) cã thÈm quyÒn vÒ néi dung chØ ®Þnh thÇu; ngêi (cÊp) cã thÈm quyÒn
nÕu ph¸t hiÖn viÖc chØ ®Þnh thÇu sai víi quy ®Þnh ph¶i kÞp thêi xö lý.
+Gãi thÇu cã tÝnh chÊt nghiªn cøu thö nghiÖm, bÝ mËt quèc gia, bÝ mËt an
ninh, bÝ mËt quèc phßng do Thñ tíng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh.
+Gãi thÇu cã gi¸ trÞ díi 1 tû ®ång ®èi víi viÖc mua s¾m hµng ho¸, x©y l¾p; díi
500 triÖu ®ång ®èi víi t vÊn.
C¸c gãi thÇu ®îc chØ ®Þnh thÇu thuéc dù ¸n nhãm A, Thñ tíng ChÝnh phñ ph©n
cÊp cho Bé trëng, thñ trëng c¬ quan ngang Bé, c¬ quan thuéc ChÝnh phñ, héi ®ång
qu¶n trÞ Tæng c«ng ty nhµ níc do Thñ tíng ChÝnh phñ thµnh lËp (Tæng c«ng ty 91),
Chñ tÞch uû ban nh©n d©n tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ¬ng cã dù ¸n quyÕt
®Þnh.
Khi chØ ®Þnh thÇu c¸c gãi thÇu, ngêi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh chØ ®Þnh ph¶i
chÞu tr¸ch nhiÖm tríc ph¸p luËt vÒ quyÕt ®Þnh cña m×nh.
Trêng hîp thÊy kh«ng cÇn thiÕt chØ ®Þnh thÇu th× tæ chøc ®Êu thÇu theo quy
®Þnh. nghiªm cÊm viÖc tuú tiÖn chia dù ¸n thµnh nhiÒu gãi thÇu nhá ®Ó chØ ®Þnh
thÇu.
Bé Tµi chÝnh quy ®Þnh cô thÓ vÒ chØ ®Þnh thÇu mua s¾m ®å dïng, vËt t, trang
thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn lµm viÖc thêng xuyªn cña c¬ quan Nhµ níc, ®oµn thÓ, doanh
nghiÖp Nhµ níc; ®å dïng vËt t, trang thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn lµm viÖc th«ng thêng cña
lùc lîng vò trang.
+ Gãi thÇu cã tÝnh chÊt ®Æc biÖt kh¸c do yªu cÇu cña c¬ quan tµi trî vèn, do
tÝnh phøc t¹p vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ hoÆc do yªu cÇu ®ét xuÊt cña dù ¸n, do ngêi
cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh ®Çu t quyÕt ®Þnh chØ ®Þnh thÇu trªn c¬ së b¸o c¸o thÈm
®Þnh cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t, ý kiÕn b»ng v¨n b¶n cña c¬ quan tµi trî vèn vµ c¸c
c¬ quan cã liªn quan kh¸c.
+PhÇn vèn ng©n s¸ch dµnh cho dù ¸n cña c¸c c¬ quan sù nghiÖp ®Ó thùc hiÖn
nhiÖm vô nghiªn cøu vÒ quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ, quy ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh,
quy ho¹ch chung x©y dùng ®« thÞ vµ n«ng th«n, ®· ®îc c¬ quan Nhµ níc cã thÈm
5
quyÒn giao nhiÖm vô thùc hiÖn th× kh«ng ph¶i ®Êu thÇu nhng ph¶i cã hîp ®ång cô
thÓ vµ giao nép s¶n phÈm theo ®óng quy ®Þnh.
+Gãi thÇu t vÊn lËp b¸o c¸o nghiªn cøu tiÒn kh¶ thi, kh¶ thi cña dù ¸n ®Çu t th×
kh«ng ph¶i ®Êu thÇu nhng chñ ®Çu t ph¶i chän nhµ t vÊn phï hîp víi yªu cÇu dù ¸n.
Néi dung cña b¸o c¸o ®Ò nghÞ chØ ®Þnh thÇu gåm:
- Lý do chØ ®Þnh thÇu.
- Kinh nghiÖm vµ n¨ng lùc vÒ mÆt kü thuËt, tµi chÝnh cña nhµ thÇu ®îc ®Ò nghÞ
chØ ®Þnh thÇu.
- Gi¸ trÞ vµ khèi lîng ®· ®îc ngêi (cÊp) cã thÈm quyÒn phª duyÖt lµm c¨n cø
cho chØ ®Þnh thÇu (riªng gãi thÇu x©y l¾p ph¶i cã thiÕt kÕ vµ dù to¸n ®îc duyÖt theo
quy ®Þnh).
Trong trêng hîp cÇn kh¾c phôc ngay hËu qu¶ thiªn tai, ®Þch ho¹, sù cè th× chñ
dù ¸n cÇn x¸c ®Þnh khèi lîng vµ gi¸ trÞ t¹m tÝnh, sau ®ã ph¶i lËp ®Çy ®ñ hå s¬, dù
to¸n ®îc tr×nh duyÖt theo quy ®Þnh ®Ó lµm c¬ së cho viÖc thanh quyÕt to¸n.
H×nh thøc nµy gióp chñ ®Çu t chän ®îc ngay nhµ thÇu cã ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng
c¸c yªu cÇu cña m×nh. Song nã lµm triÖt tiªu tÝnh c¹nh tranh trong ®Êu thÇu. Bªn
c¹nh ®ã, nhµ thÇu ®îc chän cã thÓ ®a ra ph¬ng ¸n cha ph¶i lµ tèi u.
d. Chµo hµng c¹nh tranh:
H×nh thøc nµy ¸p dông cho c¸c gãi thÇu mua s¾m hµng ho¸ cã gi¸ trÞ díi 2 tû
®ång. Mçi gãi thÇu ph¶i cã Ýt nhÊt 3 chµo hµng cña 3 nhµ thÇu kh¸c nhau trªn c¬ së
yªu cÇu chµo hµng cña bªn mêi thÇu. ViÖc chµo hµng cã thÓ ®îc thùc hiÖn b»ng göi
trùc tiÕp, b»ng fax, b»ng ®êng bu ®iÖn hoÆc b»ng c¸c ph¬ng tiÖn kh¸c.
e. Mua s¾m trùc tiÕp:
H×nh thøc nµy ¸p dông khi ®ang thùc hiÖn dë hîp ®ång hoÆc bæ sung hîp
®ång cò ®· thùc hiÖn xong (díi 1 n¨m) víi 1 nhµ thÇu mµ bªn mua l¹i cã nhu cÇu
mua thªm nhng víi ®iÒu kiÖn kh«ng ®îc vît møc gi¸ hay ®¬n gi¸ trong hîp ®ång
®· ký tríc ®ã.
Tríc khi ký hîp ®ång, nhµ thÇu ph¶i chøng minh cã ®ñ n¨ng lùc vÒ kü thuËt
vµ tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn gãi thÇu.
f.Tù thùc hiÖn:
H×nh thøc nµy ¸p dông ®èi víi c¸c gãi thÇu mµ chñ ®Çu t cã ®ñ n¨ng lùc thùc hiÖn.
g. Mua s¾m ®Æc biÖt:
H×nh thøc nµy ¸p dông ®èi víi c¸c ngµnh hÕt søc ®Æc biÖt, vÝ dô nh mua m¸y
bay, mµ nÕu kh«ng cã nh÷ng quy ®Þnh riªng th× kh«ng thÓ ®Êu thÇu ®îc.
C¬ quan qu¶n lý ngµnh ph¶i x©y dùng quy tr×nh thùc hiÖn ®¶m b¶o c¸c môc
tiªu cña quy chÕ ®Êu thÇu vµ cã ý kiÕn tho¶ thuËn cña Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t ®Ó
tr×nh Thñ tíng ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh.
6
3.2. C¸c ph¬ng thøc ®Êu thÇu
a. §Êu thÇu 1 tói hå s¬:
Ph¬ng thøc mµ nhµ thÇu nép hå s¬ dù thÇu trong 1 tói hå s¬. Ph¬ng thøc nµy
®îc ¸p dông ®èi víi ®Êu thÇu mua s¾m hµng ho¸ vµ x©y l¾p.
b. §Êu thÇu 2 tói hå s¬:
Lµ ph¬ng thøc mµ nhµ thÇu nép ®Ò ¸n kü thuËt vµ ®Ò ¸n tµi chÝnh trong tõng
tói hå s¬ riªng biÖt vµo cïng mét thêi ®iÓm. Tói hå s¬ ®Ò ¸n kü thuËt sÏ ®îc xem
xÐt tríc ®Ó ®¸nh gi¸. C¸c nhµ thÇu ®¹t sè ®iÓm kü thuËt tõ 70% trë lªn sÏ ®îc më
tiÕp tói hå s¬ ®Ò ¸n tµi chÝnh ®Ó ®¸nh gi¸. Ph¬ng thøc nµy chØ ®îc ¸p dông ®èi víi
®Êu thÇu tuyÓn chän t vÊn.
c. §Êu thÇu 2 giai ®o¹n:
+Ph¬ng thøc nµy ¸p dông cho c¸c trêng hîp sau:
- C¸c gãi thÇu mua s¾m hµng ho¸ vµ x©y l¾p cã gi¸ trÞ tõ 500 tû ®ång trë lªn.
- C¸c gãi thÇu mua s¾m hµng ho¸ cã tÝnh chÊt lùa chän c«ng nghÖ thiÕt bÞ toµn
bé, phøc t¹p vÒ c«ng nghÖ, kü thuËt hoÆc gãi thÇu x©y l¾p ®Æc biÖt phøc t¹p.
- Dù ¸n ®îc thùc hiÖn theo hîp ®ång ch×a kho¸ trao tay.
+ Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ph¬ng thøc nµy nh sau:
- Giai ®o¹n 1: C¸c nhµ thÇu nép hå s¬ dù thÇu s¬ bé gåm ®Ò ¸n kü thuËt vµ ph¬ng ¸n tµi chÝnh (cha cã gi¸) ®Ó bªn mêi thÇu xem xÐt, th¶o luËn cô thÓ víi tõng
nhµ thÇu, nh»m thèng nhÊt vÒ yªu cÇu, tiªu chuÈn kü thuËt ®Ó nhµ thÇu chuÈn bÞ vµ
nép hå s¬ dù thÇu chÝnh thøc cña m×nh.
- Giai ®o¹n 2: Bªn mêi thÇu mêi c¸c nhµ thÇu tham gia trong giai ®o¹n 1 nép
hå s¬ dù thÇu chÝnh thøc víi ®Ò ¸n kü thuËt ®· ®îc bæ sung hoµn chØnh trªn cïng
mét mÆt kü thuËt vµ ®Ò ¸n tµi chÝnh chi tiÕt víi ®Çy ®ñ néi dung vÒ tiÕn ®é thùc
hiÖn, ®iÒu kiÖn hîp ®ång vµ gi¸ dù thÇu ®Ó ®¸nh gi¸ vµ xÕp h¹ng nhµ thÇu.
4.
C¸c lo¹i hîp ®ång
Theo ®iÒu 6 NghÞ ®Þnh sè 88 bªn mêi thÇu vµ nhµ thÇu tróng thÇu ph¶i ký kÕt
hîp ®ång b»ng v¨n b¶n. Hîp ®ång nµy ph¶i ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n sau:
- Tu©n thñ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña ph¸p luËt ViÖt Nam vÒ hîp ®ång. Trêng
hîp luËt ph¸p ViÖt Nam cha cã quy ®Þnh th× ph¶i xin phÐp Thñ tíng ChÝnh phñ tríc
khi ký kÕt hîp ®ång.
- Néi dung hîp ®ång ph¶i ®îc ngêi (cÊp) cã thÈm quyÒn phª duyÖt, chØ b¾t
buéc ¸p dông ®èi víi c¸c hîp ®ång sÏ ký víi nhµ thÇu trong níc hoÆc nhµ thÇu níc
ngoµi mµ kÕt qu¶ ®Êu thÇu do Thñ tíng ChÝnh phñ phª duyÖt.
C¨n cø vµo thêi h¹n vµ tÝnh chÊt gãi thÇu, cã 3 lo¹i hîp ®ång sau:
- Hîp ®ång trän gãi:
7
Lµ hîp ®ång theo gi¸ kho¸n gän. ¸p dông khi gãi thÇu x¸c ®Þnh râ vÒ sè lîng,
chÊt lîng vµ thêi gian. Trêng hîp cã ph¸t sinh ngoµi hîp ®ång nhng kh«ng do nhµ
thÇu g©y ra th× sÏ ®îc ngêi (cÊp) cã thÈm quyÒn xem xÐt quyÕt ®Þnh.
- Hîp ®ång ch×a kho¸ trao tay:
Lµ hîp ®ång bao gåm toµn bé c¸c c«ng viÖc thiÕt kÕ, cung cÊp thiÕt bÞ vµ x©y
l¾p cña 1 gãi thÇu ®îc thùc hiÖn th«ng qua 1 nhµ thÇu. Chñ ®Çu t cã tr¸ch nhiÖm
tham gia gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn, nghiÖm thu vµ nhËn bµn giao khi nhµ thÇu
hoµn thµnh toµn bé c«ng tr×nh theo hîp ®ång ®· ký.
- Hîp ®ång ®iÒu chØnh gi¸:
Lµ hîp ®ång ¸p dông cho c¸c gãi thÇu mµ t¹i thêi ®iÓm ký kÕt hîp ®ång
kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh chÝnh x¸c vÒ sè lîng, khèi lîng hoÆc cã sù biÕn ®éng
lín vÒ gi¸ c¶ do chÝnh s¸ch cña Nhµ níc thay ®æi vµ hîp ®ång cã thêi gian thùc
hiÖn trªn 12 th¸ng.
Hîp ®ång cã ®iÒu chØnh gi¸ ph¶i ghi râ danh môc, ®iÒu kiÖn, c«ng thøc vµ giíi
h¹n ®iÒu chØnh gi¸ ®îc cÊp quyÕt ®Þnh ®Çu t chÊp thuËn b»ng v¨n b¶n vÒ c¸c yÕu tè
g©y biÕn ®éng gi¸ nh lao ®éng, nguyªn vËt liÖu, thiÕt bÞ,...
5.
Quy tr×nh thùc hiÖn ®Êu thÇu x©y l¾p
C¨n cø ch¬ng 4 NghÞ ®Þnh sè 88,viÖc thùc hiÖn ®Çu thÇu x©y l¾p tu©n theo quy
tr×nh sau:
5.1. Tr×nh tù tæ chøc ®Êu thÇu
- Bíc 1: S¬ tuyÓn nhµ thÇu (nÕu cã)
- Bíc 2: LËp hå s¬ mêi thÇu
- Bíc 3: Göi th mêi thÇu hoÆc th«ng b¸o mêi thÇu
- Bíc 4: NhËn vµ qu¶n lý hå s¬ dù thÇu
- Bíc 5: Më thÇu
- Bíc 6: §¸nh gi¸, xÕp h¹ng nhµ thÇu
- Bíc 7: Tr×nh duyÖt kÕt qu¶ ®Êu thÇu
- Bíc 8: C«ng bè tróng thÇu, th¬ng th¶o hoµn thiÖn hîp ®ång
- Bíc 9: Tr×nh duyÖt néi dung hîp ®ång vµ ký hîp ®ång.
Tõ bíc 1 ®Õn bíc 6 do bªn mêi thÇu thùc hiÖn hoÆc thuª chuyªn gia thùc hiÖn.
5.2. S¬ tuyÓn nhµ thÇu:
5.2.1. ViÖc s¬ tuyÓn nhµ thÇu ph¶i ®îc tiÕn hµnh ®èi víi c¸c gãi thÇu cã gi¸ trÞ
tõ 200 tû ®ång trë lªn nh»m lùa chän c¸c nhµ thÇu ®ñ n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm thùc
hiÖn, ®¸p øng yªu cÇu cña hå s¬ mêi thÇu.
5.2.2. S¬ tuyÓn nhµ thÇu ®îc thùc hiÖn theo c¸c bíc sau:
a. LËp hå s¬ s¬ tuyÓn gåm:
8
- Th mêi s¬ tuyÓn
- ChØ dÉn s¬ tuyÓn
- Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸
- Phô lôc kÌm theo.
b. Th«ng b¸o mêi s¬ tuyÓn
c. NhËn vµ qu¶n lý hå s¬ dù s¬ tuyÓn
d. §¸nh gi¸ hå s¬ dù s¬ tuyÓn
e. Tr×nh duyÖt kÕt qu¶ s¬ tuyÓn
f. Th«ng b¸o kÕt qu¶ s¬ tuyÓn
5.3. Hå s¬ mêi thÇu:
Hå s¬ mêi thÇu gåm:
1. Th mêi thÇu
2. MÉu ®¬n dù thÇu
3. ChØ dÉn ®èi víi nhµ thÇu
4. C¸c ®iÒu kiÖn u ®·i (nÕu cã)
5. C¸c lo¹i thuÕ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt
6. Hå s¬ thiÕt kÕ kü thuËt kÌm theo b¶n tiªn lîng vµ chØ dÉn kü thuËt
7. TiÕn ®é thi c«ng
8. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸, gåm c¶ ph¬ng ph¸p vµ c¸ch thøc quy ®æi vÒ cïng
mÆt b»ng ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ ®¸nh gi¸
9. §iÒu kiÖn chung vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cña hîp ®ång
10. MÉu b¶o l·nh dù thÇu
11. MÉu tho¶ thuËn hîp ®ång
12. MÉu b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång.
5.4. Th hoÆc th«ng b¸o mêi thÇu
Néi dung th hoÆc th«ng b¸o mêi thÇu bao gåm:
1. Tªn vµ ®Þa chØ cña bªn mêi thÇu
2. Kh¸i qu¸t dù ¸n, ®Þa ®iÓm, thêi gian x©y dùng vµ c¸c néi dung kh¸c
3. ChØ dÉn viÖc t×m hiÓu hå s¬ mêi thÇu
4. C¸c ®iÒu kiÖn tham gia dù thÇu
5. Thêi gian, ®Þa ®iÓm nhËn hå s¬ mêi thÇu
5.5. ChØ dÉn ®èi víi nhµ thÇu
ChØ dÉn ®èi víi nhµ thÇu bao gåm:
9
1. M« t¶ tãm t¾t dù ¸n
2. Nguån vèn thùc hiÖn dù ¸n
3. Tiªu chuÈn kü thuËt ¸p dông
4. Yªu cÇu n¨ng lùc, kinh nghiÖm vµ ®Þa vÞ hîp ph¸p cña nhµ thÇu, c¸c
chøng cø, nh÷ng th«ng tin liªn quan ®Õn nhµ thÇu trong kho¶ng thêi gian hîp lý tríc thêi ®iÓm dù thÇu.
5. Th¨m hiÖn trêng (nÕu cã) vµ gi¶i ®¸p c¸c c©u hái cña nhµ thÇu.
5.6. Hå s¬ dù thÇu
Néi dung cña hå s¬ dù thÇu bao gåm:
1. C¸c néi dung vÒ hµnh chÝnh, ph¸p lý:
- §¬n dù thÇu hîp lÖ (ph¶i cã ch÷ ký cña ngêi cã thÈm quyÒn)
- B¶n sao giÊy ®¨ng ký kinh doanh
- Tµi liÖu giíi thiÖu n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm cña nhµ thÇu kÓ c¶ nhµ thÇu
phô (nÕu cã)
- V¨n b¶n tho¶ thuËn liªn danh ®èi víi trêng hîp liªn danh dù thÇu.
- B¶o l·nh dù thÇu.
2. C¸c néi dung vÒ kü thuËt
- BiÖn ph¸p vµ tæ chøc thi c«ng ®èi víi gãi thÇu
- TiÕn ®é thùc hiÖn hîp ®ång
- §Æc tÝnh kü thuËt, nguån cung cÊp vËt t, vËt liÖu x©y dùng
- C¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o chÊt lîng.
3. C¸c néi dung vÒ th¬ng m¹i, tµi chÝnh
- Gi¸ dù thÇu kÌm theo thuyÕt minh vµ biÓu gi¸ chi tiÕt
- §iÒu kiÖn tµi chÝnh (nÕu cã)
- §iÒu kiÖn thanh to¸n.
5.7. B¶o l·nh dù thÇu
- Nhµ thÇu ph¶i nép b¶o l·nh dù thÇu cïng víi hå s¬ dù thÇu. Trong tr êng hîp
¸p dông ph¬ng thøc ®Êu thÇu 2 giai ®o¹n, b¶o l·nh dù thÇu nép ë giai ®o¹n 2.
- Gi¸ trÞ b¶o l·nh dù thÇu b»ng tõ 1% ®Õn 3% gi¸ dù thÇu. Bªn mêi thÇu cã thÓ
quy ®Þnh møc b¶o l·nh thèng nhÊt ®Ó ®¶m b¶o bÝ mËt vÒ møc gi¸ dù thÇu cho c¸c
nhµ thÇu. Bªn mêi thÇu quy ®Þnh h×nh thøc vµ ®iÒu kiÖn b¶o l·nh dù thÇu. B¶o l·nh
dù thÇu sÏ ®îc tr¶ l¹i cho nh÷ng nhµ thÇu kh«ng tróng thÇu trong thêi gian kh«ng
qu¸ 30 ngµy, kÓ tõ ngµy c«ng bè kÕt qu¶ ®Êu thÇu.
- Nhµ thÇu kh«ng ®îc nhËn l¹i b¶o l·nh dù thÇu trong c¸c trêng hîp sau:
Tróng thÇu nhng tõ chèi thùc hiÖn hîp ®ång
10
Rót hå s¬ dù thÇu sau khi ®ãng thÇu.
Vi ph¹m quy ®Þnh trong quy chÕ ®Êu thÇu hiÖn hµnh.
- B¶o l·nh dù thÇu chØ ¸p dông cho c¸c h×nh thøc ®Êu thÇu réng r·i vµ h¹n chÕ.
- Sau khi nép b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång, nhµ thÇu tróng thÇu ®îc hoµn tr¶
b¶o l·nh dù thÇu.
5.8. Tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu
1. Kü thuËt, chÊt lîng:
- Møc ®é ®¸p øng ®èi víi c¸c yªu cÇu vÒ kü thuËt, chÊt lîng vËt t thiÕt bÞ nªu
trong hå s¬ thiÕt kÕ.
- TÝnh hîp lý vµ kh¶ thi cña c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt, biÖn ph¸p vµ tæ chøc thi c«ng.
- B¶o ®¶m ®iÒu kiÖn vÖ sinh m«i trêng vµ c¸c ®iÒu kiÖn kh¸c nh phßng ch¸y,
an toµn lao ®éng.
- Møc ®é ®¸p øng cña thiÕt bÞ thi c«ng vÒ sè lîng, chñng lo¹i, chÊt lîng vµ
tiÕn ®é huy ®éng.
- C¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o chÊt lîng.
2. Kinh nghiÖm vµ n¨ng lùc cña nhµ thÇu:
- Kinh nghiÖm ®· thùc hiÖn c¸c dù ¸n cã yªu cÇu kü thuËt ë vïng ®Þa lý vµ
hiÖn trêng t¬ng tù.
- Sè lîng, tr×nh ®é c¸n bé, c«ng nh©n kü thuËt trùc tiÕp thùc hiÖn dù ¸n.
- N¨ng lùc tµi chÝnh: doanh sè, lîi nhuËn vµ c¸c chØ tiªu kh¸c.
3. Tµi chÝnh vµ gi¸ c¶:
- Kh¶ n¨ng cung cÊp tµi chÝnh (nÕu cã yªu cÇu).
- C¸c ®iÒu kiÖn th¬ng m¹i, tµi chÝnh, gi¸ ®¸nh gi¸.
4. TiÕn ®é thi c«ng:
- Møc ®é ®¶m b¶o tæng tiÕn ®é quy ®Þnh trong hå s¬ mêi thÇu.
- TÝnh hîp lý vÒ tiÕn ®é hoµn thµnh gi÷a c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh cã liªn quan.
5.9. §¸nh gi¸ hå s¬ dù thÇu
1. §¸nh gi¸ s¬ bé:
ViÖc ®¸nh gi¸ s¬ bé nh»m lo¹i bá c¸c hå s¬ dù thÇu kh«ng ®¸p øng yªu cÇu, bao gåm:
- KiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña hå s¬ dù thÇu
- Xem xÐt sù ®¸p øng c¬ b¶n cña hå s¬ dù thÇu ®èi víi hå s¬ mêi thÇu
- Lµm râ hå s¬ dù thÇu (nÕu cÇn)
2. §¸nh gi¸ chi tiÕt:
11
ViÖc ®¸nh gi¸ chi tiÕt hå s¬ dù thÇu ®îc thùc hiÖn theo ph¬ng ph¸p gi¸ ®¸nh
gi¸, gåm 2 bíc:
a. Bíc 1: §¸nh gi¸ vÒ mÆt kü thuËt ®Ó chän danh s¸ch ng¾n
ViÖc ®¸nh gi¸ tiÕn hµnh dùa trªn c¬ së c¸c yªu cÇu vµ tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chi
tiÕt ®îc ngêi (cÊp) cã thÈm quyÒn phª duyÖt tríc thêi ®iÓm më thÇu. C¸c nhµ thÇu
®¹t sè ®iÓm tèi thiÓu tõ 70% tæng sè ®iÓm kü thuËt trë lªn sÏ ®îc chän vµo danh
s¸ch ng¾n.
b. Bíc 2: §¸nh gi¸ vÒ mÆt tµi chÝnh, th¬ng m¹i.
TiÕn hµnh ®¸nh gi¸ tµi chÝnh, th¬ng m¹i c¸c nhµ thÇu thuéc danh s¸ch ng¾n
trªn cïng mét mÆt b»ng theo tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ ®îc phª duyÖt.
ViÖc ®¸nh gi¸ vÒ mÆt tµi chÝnh, th¬ng m¹i nh»m x¸c ®Þnh gi¸ ®¸nh gi¸ bao
gåm c¸c néi dung sau:
- Söa lçi
- HiÖu chØnh c¸c sai lÖch
- ChuyÓn ®æi gi¸ dù thÇu sang 1 ®ång tiÒn chung
- §a vÒ mét mÆt b»ng so s¸nh
- X¸c ®Þnh gi¸ ®¸nh gi¸ cña c¸c hå s¬ dù thÇu.
3. XÕp h¹ng hå s¬ dù thÇu theo gi¸ ®¸nh gi¸.
5.10. KÕt qu¶ ®Êu thÇu
1. Nhµ thÇu cã hå s¬ dù thÇu hîp lÖ, ®¸p øng c¬ b¶n c¸c yªu cÇu cña hå s¬
mêi thÇu, cã gi¸ ®¸nh gi¸ thÊp nhÊt vµ cã gi¸ ®Ò nghÞ tróng thÇu kh«ng vît gi¸ gãi
thÇu hoÆc dù to¸n, tæng dù to¸n ®îc duyÖt sÏ ®îc xem xÐt tróng thÇu.
2. KÕt qu¶ ®Êu thÇu ph¶i ®îc ngêi (cÊp) cã thÈm quyÒn xem xÐt phª duyÖt.
3. Bªn mêi thÇu sÏ mêi nhµ thÇu tróng thÇu ®Õn th¬ng th¶o hoµn thiÖn hîp
®ång. NÕu kh«ng thµnh c«ng, bªn mêi thÇu sÏ mêi nhµ thÇu xÕp h¹ng tiÕp theo ®Õn
th¬ng th¶o nhng ph¶i ®îc ngêi (cÊp) cã thÈm quyÒn chÊp thuËn.
5.11. B¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång
1. Nhµ thÇu tróng thÇu ph¶i nép b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång cho bªn mêi
thÇu ®Ó ®¶m b¶o tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn hîp ®ång ®· ký.
2. Gi¸ trÞ b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång kh«ng qu¸ 10% gi¸ trÞ hîp ®ång tuú
theo lo¹i h×nh vµ quy m« cña hîp ®ång. B¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång cã hiÖu lùc
cho ®Õn khi chuyÓn sang thùc hiÖn nghÜa vô b¶o l·nh hoÆc b¶o tr×.
3. B¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång gåm nh÷ng néi dung chñ yÕu sau:
- Thêi gian nép: Nhµ thÇu tróng thÇu ph¶i nép b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång tríc khi ký hîp ®ång.
- H×nh thøc b¶o l·nh díi d¹ng tiÒn mÆt, sÐc, b¶o l·nh cña ng©n hµng hoÆc h×nh
thøc t¬ng ®¬ng.
- Thêi h¹n hiÖu lùc cña b¶o l·nh.
12
- §ång tiÒn b¶o l·nh.
6.
Sù kh¸c biÖt gi÷a ®Êu thÇu c¹nh tranh trong níc víi
®Êu thÇu c¹nh tranh quèc tÕ
§Êu thÇu c¹nh tranh trong níc vµ ®Êu thÇu c¹nh tranh quèc tÕ ®Òu tu©n thñ
nh÷ng bíc vµ thñ tôc ®îc nªu ë trªn song gi÷a chóng cã nh÷ng sù kh¸c biÖt quan
träng. Nh÷ng kh¸c biÖt chÝnh lµ:
Mét lµ: Ng«n ng÷
TiÕng ViÖt ®îc dïng trong hå s¬ mêi thÇu trong níc vµ ®Ó nép hå s¬ dù thÇu.
§èi víi ®Êu thÇu quèc tÕ, mét ng«n ng÷ ®îc chØ ®Þnh cô thÓ mµ ng«n ng÷ ®ã
®îc sö dông réng r·i trong th¬ng m¹i quèc tÕ, thêng lµ tiÕng Anh.
C¸c dù ¸n sö dông vèn cña WB -Ng©n hµng thÕ giíi,th× ng«n ng÷ lµ tiÕng
Anh, tiÕng Ph¸p hoÆc tiÕng T©y Ban Nha.C¸c dù ¸n sö dông vèn cña Ng©n hµng
hîp t¸c quèc tÕ NhËt B¶n -JBIC th× ng«n ng÷ lµ tiÕng Anh.
Theo hiÕn ch¬ng thµnh lËp ADB-Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸, ng«n ng÷ lµm
viÖc cña ng©n hµng lµ tiÕng Anh. Hå s¬ mêi thÇu vµ c¸c tµi liÖu cã liªn quan kh¸c,
kÓ c¶ qu¶ng c¸o ph¶i ®îc viÕt b»ng tiÕng Anh. Trong trêng hîp cã nhiÒu ng«n ng÷
®îc sö dông, b¶n tiÕng Anh sÏ cã u thÕ quyÕt ®Þnh.
Hai lµ: §ång tiÒn
TiÒn ®ång ViÖt Nam ®îc sö dông cho gi¸ thÇu vµ thanh to¸n ®èi víi ®Êu thÇu
trong níc.
Trong ®Êu thÇu quèc tÕ, nhµ thÇu ®îc phÐp sö dông nh÷ng ®ång tiÒn níc ngoµi
®îc chØ ®Þnh, thêng lµ ®ång ®« la Mü.
WB cho phÐp sö dông tèi ®a 3 lo¹i tiÒn ®Ó dù thÇu. §iÒu nµy t¹o thuËn lîi cho
nhµ thÇu v× cã trêng hîp nhµ thÇu ph¶i nhËp nguyªn liÖu tõ nhiÒu níc kh¸c nhau.
ADB quy ®Þnh trong hå s¬ mêi thÇu yªu cÇu nh÷ng nhµ thÇu chµo gi¸ b»ng
lo¹i tiÒn cña níc m×nh hoÆc 1 lo¹i tiÒn mua b¸n quèc tÕ.
JBIC quy ®Þnh lµ ph¶i sö dông ®ång Yªn NhËt.
Ba lµ: C¸c ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång
Trong trêng hîp c¸c hîp ®ång x©y dùng c«ng tr×nh, c¸c ®iÒu kiÖn cña hîp
®ång ®èi víi ®Êu thÇu trong níc ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu so víi trêng hîp ®Êu thÇu quèc
tÕ.
Trong trêng hîp ®Êu thÇu quèc tÕ, mÆc dï dµi h¬n vµ phøc t¹p h¬n nhng ngêi
ta vÉn kiÕn nghÞ nªn sö dông c¸c ®iÒu kiÖn hîp ®ång cña HiÖp héi quèc tÕ c¸c kü s
t vÊn - FIDIC v× chóng rÊt quen thuéc trong c«ng nghiÖp ®Êu thÇu. ThËm chÝ trong
c¸c hîp ®ång hµng ho¸, c¸c ®iÒu kiÖn hîp ®ång cßn ®¬n gi¶n h¬n c¶ trong ®Êu thÇu
trong níc.
Bèn lµ: Thêi gian chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu ®Õn khi më thÇu
C¨n cø quy m« vµ sù phøc t¹p cña gãi thÇu, theo NghÞ ®Þnh 88 th× thêi gian
chuÈn bÞ hå s¬ dù thÇu tèi thiÓu lµ 15 ngµy ®èi víi ®Êu thÇu trong níc, 7 ngµy ®èi
13
víi gãi thÇu quy m« nhá. Bªn mêi thÇu cã thÓ gia h¹n thêi gian chuÈn bÞ hå s¬ dù
thÇu.
§èi víi ®Êu thÇu quèc tÕ:
WB quy ®Þnh Ýt nhÊt lµ 6 tuÇn
ADB quy ®Þnh tèi thiÓu lµ 60 ngµy ®èi víi gãi thÇu t vÊn, mua s¾m vµ 90 ngµy
®èi víi gãi thÇu x©y l¾p.
JBIC: C¨n cø hoµn c¶nh cô thÓ cña dù ¸n, quy m« còng nh ®é phøc t¹p cña
hîp ®ång quy ®Þnh kh«ng díi 45 ngµy ®èi víi ®Êu thÇu quèc tÕ. Trêng hîp c¸c
c«ng tr×nh x©y dùng lín hoÆc cã liªn quan ®Õn nh÷ng lo¹i thiÕt bÞ phøc t¹p th× thêng kh«ng díi 90 ngµy.
N¨m lµ: Thêi gian më thÇu
NghÞ ®Þnh 88 quy ®Þnh thêi gian më thÇu kh«ng qu¸ 48 tiÕng kÓ tõ khi ®ãng thÇu.
§èi víi ®Êu thÇu quèc tÕ:
WB quy ®Þnh ph¶i më ngay sau khi ®ãng thÇu hoÆc sau 1 kho¶ng thêi gian ®ñ
®Ó vËn chuyÓn hå s¬ dù thÇu tõ n¬i nhËn thÇu ®Õn n¬i më thÇu.
ADB quy ®Þnh nh WB.
JBIC: Kh«ng quy ®Þnh vÒ thêi ®iÓm më thÇu.
S¸u lµ: ¦u tiªn
Theo ®iÒu 10 NghÞ ®Þnh 88 th× ®Êu thÇu trong níc lµ mét thñ tôc th«ng thêng
ph¶i tu©n thñ. ChØ cho phÐp ®Êu thÇu c¹nh tranh quèc tÕ khi kh«ng cã sù c¹nh tranh
gi÷a c¸c nhµ thÇu trong níc víi nhau (kh«ng cã hoÆc chØ cã 1 nhµ thÇu cã thÓ ®¸p
øng yªu cÇu cña dù ¸n) hoÆc nguån tµi chÝnh cña dù ¸n lµ tõ c¸c tæ chøc quèc tÕ
hoÆc c¸c níc kh¸c vµ cÇn ph¶i cã ®Êu thÇu c¹nh tranh theo ®óng qui ®Þnh. Nhµ thÇu
trong níc khi tham gia ®Êu thÇu c¹nh tranh quèc tÕ sÏ ®îc quyÒn hëng u ®·i khi so
s¸nh hå s¬ dù thÇu cña hä víi hå s¬ dù thÇu cña nhµ thÇu níc ngoµi. Tuy nhiªn l¹i
kh«ng cã mét híng dÉn cô thÓ nµo ¸p dông u ®·i nµy.
§èi víi ®Êu thÇu quèc tÕ:
WB quy ®Þnh vÒ nhµ thÇu hîp lÖ. T c¸ch hîp lÖ cña nhµ thÇu lµ:
- Vèn vay ng©n hµng chØ ®îc phÐp rót ®Ó thanh to¸n c¸c chi phÝ hµng ho¸ vµ
c«ng tr×nh do c«ng d©n cña c¸c níc thµnh viªn cña ng©n hµng cung cÊp, ®îc s¶n
xuÊt hoÆc cung øng tõ c¸c níc ®ã. Theo chÝnh s¸ch nµy c«ng d©n cña c¸c níc kh¸c
hoÆc nh÷ng nhµ thÇu chµo hµng ho¸ hay c«ng tr×nh tõ c¸c níc kh¸c ®Òu kh«ng ®ñ
tiªu chuÈn ®Ó dù thÇu c¸c hîp ®ång sÏ ®îc tµi trî toµn bé hay mét phÇn b»ng vèn
vay ng©n hµng.
- C¸c doanh nghiÖp thuéc së h÷u cña ChÝnh phñ cña níc vay chØ cã thÓ ®îc dù
thÇu khi:
§éc lËp vÒ ph¸p lý vµ tµi chÝnh.
Ho¹t ®éng theo LuËt Th¬ng m¹i.
14
C¸c c¬ quan trùc thuéc cña bªn vay hoÆc bªn vay l¹i trong c¸c dù ¸n do ng©n
hµng tµi trî kh«ng ®îc phÐp dù thÇu hoÆc nép ®Ò ¸n vÒ mua s¾m hµng ho¸ vµ c«ng
tr×nh cho dù ¸n ®ã.
- ViÖc s¬ tuyÓn lµ cÇn thiÕt cho c¸c c«ng tr×nh lín vµ phøc t¹p. §iÒu nµy còng
gióp x¸c ®Þnh tÝnh hîp lÖ cña nhµ thÇu ®îc hëng u ®·i cho c¸c nhµ thÇu trong níc,
nÕu ®îc phÐp cña ng©n hµng. Tiªu chÝ s¬ tuyÓn lµ:
Kinh nghiÖm, kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång t¬ng tù tríc ®©y.
N¨ng lùc vÒ con ngêi, m¸y mãc x©y dùng hoÆc chÕ t¹o.
Kh¶ n¨ng tµi chÝnh.
- Ng©n hµng duy tr× mét danh môc c¸c níc mµ c¸c nhµ thÇu hµng ho¸ vµ dÞch
vô kh«ng ®ñ t c¸ch hîp lÖ ®Ó tham gia ®Êu thÇu dù ¸n do ng©n hµng tµi trî. Danh
môc nµy ®îc cÊp thêng xuyªn vµ cã thÓ lÊy tõ Trung t©m th«ng tin cña WB.
- Ng©n hµng ph¸t hiÖn ra nhµ thÇu nµo cã hiÖn tîng tham nhòng hay gian lËn,
ng©n hµng cÊm nhµ thÇu ®ã tham gia c¸c gãi thÇu cho WB tµi trî, nhµ thÇu ®ã ®îc
coi lµ kh«ng hîp lÖ.
- §èi víi hîp ®ång x©y dùng khi ®îc ng©n hµng ®ång ý, c¸c bªn vay trong
diÖn ®ñ tiªu chuÈn hîp lÖ cã thÓ dµnh mét møc u ®·i lµ 7,5% cho c¸c nhµ thÇu
trong níc tøc gi¸ chµo thÇu nhµ thÇu níc ngoµi céng thªm 7,5% gi¸ chµo thÇu.
Víi t c¸ch lµ 1 tæ chøc hç trî ph¸t triÓn, WB khuyÕn khÝch c¸c nhµ thÇu trong
níc tham dù song kh«ng ph¶i mäi trêng hîp nhµ thÇu trong níc ®Òu ®îc u tiªn.
Nhµ thÇu trong níc ph¶i cã t c¸ch hîp lÖ vµ ®iÒu kiÖn ®îc xÐt u tiªn lµ c¸c c«ng
tr×nh x©y l¾p t¹i c¸c níc thµnh viªn cã møc thu nhËp quèc d©n -GNP tÝnh theo ®Çu ngêi díi møc ®· ®îc x¸c ®Þnh. Møc GNP do ng©n hµng x¸c ®Þnh hµng n¨m.
C¸c nhµ thÇu NhËt B¶n thêng ®îc u tiªn ®èi víi c¸c dù ¸n do JBIC tµi trî mÆc
dï c¸c ®iÒu kho¶n u tiªn kh«ng ghi trªn v¨n b¶n chÝnh thøc. Nh÷ng hµng ho¸ hîp
lÖ ®Ó ®îc tµi trî theo kho¶n vay lµ nh÷ng mÆt hµng ®îc s¶n xuÊt t¹i c¸c níc hîp lÖ.
Tuy nhiªn ngay c¶ c¸c hµng ho¸ bao gåm nguyªn vËt liÖu ®îc nhËp khÈu tõ mét
hay nhiÒu níc kh«ng ph¶i lµ hîp lÖ, c¸c hµng ho¸ ®ã còng cã thÓ ®îc xem lµ hîp lÖ
®Ó ®îc cÊp vèn nÕu phÇn nhËp khÈu thÊp h¬n 50% ®¬n gi¸ cña nh÷ng s¶n phÈm ®ã
theo c«ng thøc sau:
Khi 1 nhµ cung øng ë quèc gia thuéc bªn vay ®îc trao hîp ®ång cã liªn quan:
x 100
Khi nhµ cung øng cña 1 níc hîp lÖ ngoµi níc thuéc bªn vay ®îc trao hîp
®ång cã liªn quan:
x 100
Gi¸ xuÊt khÈu (FOB - Free on board) lµ toµn bé chi phÝ cã liªn quan ®Õn
hµng ho¸ bÞ xuÊt khÈu tÝnh ®Õn kh©u xÕp hµng lªn tµu t¹i c¶ng níc xuÊt khÈu.
15
Gi¸ nhËp khÈu (CIF - Cost insurance freigh) gåm gi¸ FOB t¹i c¶ng xuÊt
hµng cña níc xuÊt khÈu céng víi chi phÝ b¶o hiÓm, chi phÝ vËn chuyÓn hµng ho¸
®Õn c¶ng cña níc nhËp khÈu, kÓ c¶ chi phÝ bèc dì hµng vµ vËn chuyÓn vµo kho ë
c¶ng cña níc nhËp khÈu.
B¶y lµ: §iÒu chØnh gi¸.
Theo NghÞ ®Þnh 88, th× viÖc ®iÒu chØnh gi¸ hîp ®ång thùc hiÖn theo c¸c ho¸
®¬n, chøng tõ thùc chi.
Trong ®Êu thÇu c¹nh tranh quèc tÕ:
WB quy ®Þnh gi¸ hîp ®ång ®îc ®iÒu chØnh theo c«ng thøc hoÆc c¸c c«ng thøc.
C¸c c«ng thøc nµy t¸ch tæng gi¸ trÞ hîp ®ång ra c¸c thµnh phÇn cã thÓ ®iÒu chØnh ®îc b»ng c¸c chØ sè gi¸ c¶ ®îc quy ®Þnh cho tõng thµnh phÇn.
ADB quy ®Þnh ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh gi¸ ®îc ghi trong hå s¬ mêi thÇu, cho
phÐp ®iÒu chØnh dùa trªn c¬ së b»ng chøng lµ nh÷ng giÊy tê do nhµ thÇu cung cÊp
hoÆc tÝnh theo c«ng thøc ®iÒu chØnh gi¸. C¸c ®iÒu kho¶n vÒ ®iÒu chØnh gi¸ lµ kh«ng
cÇn thiÕt cho nh÷ng hîp ®ång cung cÊp ®¬n gi¶n víi thêi h¹n giao hµng ng¾n. §èi víi
nh÷ng hîp ®ång cung cÊp víi thêi h¹n giao hµng dµi (trªn 12 th¸ng) vµ ®èi víi tÊt c¶
c¸c hîp ®ång c«ng tr×nh x©y dùng quan träng th× cÇn ph¶i cã ®iÒu kho¶n vÒ ®iÒu chØnh
gi¸. Hå s¬ mêi thÇu cÇn quy ®Þnh møc trÇn ®iÒu chØnh gi¸ nhng viÖc so s¸nh gi¸ dù
thÇu chØ thùc hiÖn dùa trªn c¬ së gi¸ gèc, kh«ng kÓ c¸c ®iÒu kho¶n ®iÒu chØnh.
JBIC quy ®Þnh c«ng thøc cô thÓ ®Ó ®iÒu chØnh gi¸ sÏ ®îc quy ®Þnh râ trong hå
s¬ mêi thÇu. Giíi h¹n tèi ®a cña viÖc ®iÒu chØnh gi¸ sÏ ®îc ®a vµo trong hîp ®ång
cung øng hµng ho¸ nhng trong hîp ®ång x©y l¾p th× mét giíi h¹n tèi ®a nh vËy lµ
kh«ng phæ biÕn.
7.
§Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng vµ ho¹t ®éng s¶n
xuÊt x©y dùng.
7.1. §Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng
1. S¶n phÈm x©y dùng cã tÝnh ®¬n chiÕc
§Æc ®iÓm nµy ®ßi hái nhµ thÇu x©y dùng ph¶i cã mét n¨ng lùc nhÊt ®Þnh. Víi
mçi c«ng tr×nh kh¸c nhau th× kiÕn tróc, c«ng dông vµ ph¬ng ph¸p thi c«ng kh¸c
nhau nªn c«ng viÖc bãc t¸ch khèi lîng c«ng viÖc cÇn lµm; tÝnh to¸n tiÕn ®é thi
c«ng, sè lîng m¸y mãc, nh©n c«ng huy ®éng cho c«ng tr×nh vµ ®Ò xuÊt biÖn ph¸p
thi c«ng cho c«ng tr×nh lµ kh¸c nhau ®èi víi mét nhµ thÇu.
2. Thêi gian sö dông vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm
Kh¸c víi nh÷ng s¶n phÈm th«ng thêng, yªu cÇu vÒ ®é bÒn v÷ng vµ thêi gian
sö dông cña c¸c c«ng tr×nh x©y dùng thêng lín vµ dµi. Do cã ®é dµi vÒ thêi gian sö
dông nªn c¸c c«ng tr×nh cã nhu cÇu lín vÒ söa ch÷a lín, söa ch÷a thêng xuyªn, c¶i
t¹o, më réng,...
Bªn c¹nh ®ã, gi¸ trÞ cña c«ng tr×nh x©y dùng lín h¬n gi¸ trÞ cña hµng ho¸
th«ng thêng nªn nhµ thÇu x©y dùng nhiÒu khi ph¶i cã 1 lîng vèn ®ñ lín ®Ó tiÕn
hµnh thi c«ng trong thêi gian chê vèn thanh to¸n cña chñ ®Çu t.
16
§Æc ®iÓm nµy cho thÊy nÕu nhµ thÇu cã nh÷ng sai sãt trong thi c«ng th× sÏ g©y
l·ng phÝ lín vµ viÖc söa ch÷a sÏ khã kh¨n..
3. S¶n phÈm x©y dùng chÞu ¶nh hëng bëi c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ, v¨n ho¸, x·
héi vµ ®Æc ®iÓm ®Þa lý n¬i x©y dùng.
§Æc ®iÓm nµy chi phèi c¸c ho¹t ®éng: kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, c¸c ph¬ng ph¸p thi
c«ng, gi¸ c¶ ®Êt ®ai, vÊn ®Ò ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng x©y dùng,...
C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ - x· héi t¹i ®Þa ph¬ng n¬i thùc hiÖn x©y dùng ®Æc biÖt
lµ c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t x©y dùng, nÕu th«ng tho¸ng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi cho nhµ thÇu tiÕn hµnh x©y dùng.
C¸c c«ng tr×nh x©y dùng ®îc thi c«ng trªn mét ®Þa ®iÓm, n¬i ®ã ®ång thêi g¾n
liÒn víi viÖc tiªu thô vµ thùc hiÖn gi¸ trÞ sö dông cña c«ng tr×nh. §Þa ®iÓm tiªu thô
s¶n phÈm sÏ do chñ ®Çu t quyÕt ®Þnh, nhµ thÇu chØ cã thÓ x¸c ®Þnh ®Þa ®iÓm tiªu thô
vµ thi c«ng th«ng qua viÖc th«ng b¸o cña chñ ®Çu t.
NÕu n¬i x©y dùng cã kÕt cÊu ®Þa chÊt æn ®Þnh th× c«ng tr×nh sÏ bÒn v÷ng. NÕu
kÕt cÊu ®Þa chÊt kh«ng æn ®Þnh hoÆc ë vµo n¬i tríc kia lµ hå, ao sau ®ã ®îc lÊp ®Êt
th× sÏ ph¶i tèn rÊt nhiÒu chi phÝ cho viÖc lµm nÒn mãng cña c«ng tr×nh.
Do vËy, nhµ thÇu tríc khi tiÕn hµnh x©y dùng c«ng tr×nh ph¶i tiÕn hµnh ®iÒu
tra thùc tÕ t¹i ®Þa ®iÓm n¬i thùc hiÖn x©y dùng tõ ®ã t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p h÷u
hiÖu gi¶m tíi møc tèi ®a c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra do ®Æc ®iÓm nµy cña s¶n phÈm x©y
dùng.
7.2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt x©y dùng
Mét lµ: S¶n xuÊt x©y dùng ph¶i tiÕn hµnh theo ®¬n ®Æt hµng cho tõng trêng
hîp cô thÓ v× s¶n xuÊt x©y dùng rÊt ®a d¹ng, cã tÝnh c¸ biÖt cao vµ chi phÝ lín.
Trong phÇn lín c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c, ngêi ta cã thÓ s¶n xuÊt s½n hµng lo¹t s¶n
phÈm ®Ó b¸n. Nhng víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng th× kh«ng thÓ lµm thÕ ®îc, trõ mét
sè trêng hîp rÊt hiÕm hoi khi chñ ®Çu t lµm s½n mét sè nhµ ë ®Ó b¸n, nhng ngay c¶
ë ®©y, mçi nhµ còng ®Òu sÏ cã c¸c ®Æc ®iÓm riªng do ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt vµ ®Þa h×nh
®em l¹i. §Æc ®iÓm nµy dÉn ®Õn yªu cÇu lµ ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ c¶ cña s¶n phÈm x©y
dùng tríc khi s¶n phÈm ®îc lµm ra vµ h×nh thøc giao nhËn thÇu hoÆc ®Êu th©ï x©y
dùng cho tõng c«ng tr×nh cô thÓ trë nªn phæ biÕn trong s¶n xuÊt x©y dùng. §Æc
®iÓm nµy còng ®ßi hái nhµ thÇu muèn th¾ng thÇu ph¶i tÝch luü nhiÒu kinh nghiÖm
cho nhiÒu trêng hîp x©y dùng cô thÓ vµ ph¶i tÝnh to¸n cÈn thËn khi tranh thÇu.
Hai lµ: Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y dùng rÊt phøc t¹p, c¸c ®¬n vÞ tham gia x©y
dùng c«ng tr×nh ph¶i cïng nhau kÐo ®Õn hiÖn trêng thi c«ng víi mét diÖn tÝch cã
h¹n ®Ó thùc hiÖn phÇn viÖc cña m×nh, theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh vÒ thêi gian vµ
kh«ng gian. §Æc ®iÓm nµy ®ßi hái ph¶i cã tr×nh ®é tæ chøc phèi hîp cao trong s¶n
xuÊt, coi träng c«ng t¸c chuÈn bÞ x©y dùng vµ thiÕt kÕ tæ chøc thi c«ng, phèi hîp
chÆt chÏ víi c¸c nhµ thÇu kh¸c.
Ba lµ: S¶n xuÊt x©y dùng ph¶i tiÕn hµnh ngoµi trêi nªn chÞu nhiÒu ¶nh hëng
cña thêi tiÕt, ®iÒu kiÖn lµm viÖc nÆng nhäc. ¶nh hëng cña thêi tiÕt thêng lµm gi¸n
®o¹n qu¸ tr×nh thi c«ng, n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nhµ thÇu kh«ng ®îc sö dông ®iÒu
hoµ theo bèn quý, g©y khã kh¨n cho viÖc lùa chän cho tr×nh tù thi c«ng, ®ßi hái dù
17
tr÷ vËt t nhiÒu h¬n. §Æc ®iÓm nµy ®ßi hái nhµ thÇu ph¶i lËp tiÕn ®é thi c«ng hîp lý
®Ó tr¸nh thêi tiÕt xÊu, phÊn ®Êu t×m c¸ch ho¹t ®éng trßn n¨m, ¸p dông kÕt cÊu l¾p
ghÐp lµm s½n trong xëng mét c¸ch hîp lý ®Ó gi¶m bít thêi gian thi c«ng t¹i hiÖn trêng, ¸p dông c¬ giíi ho¸ hîp lý, chó ý ®é bÒn ch¾c cña m¸y mãc, ®Æc biÖt quan
t©m ®Õn viÖc c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña c«ng nh©n, chó ý ®Õn nh©n tè rñi ro
vÒ thêi tiÕt khi tÝnh to¸n tranh thÇu, quan t©m ph¸t triÓn ph¬ng ph¸p x©y dùng trong
®iÒu kiÖn nhiÖt ®íi..
Bèn lµ: Chu kú s¶n xuÊt (thêi gian x©y dùng c«ng tr×nh) thêng dµi. §Æc ®iÓm
nµy lµm cho vèn ®Çu t x©y dùng c«ng tr×nh vµ vèn s¶n xuÊt cña nhµ thÇu thêng bÞ ø
®äng l©u t¹i c«ng tr×nh ®ang cßn x©y dùng, dÔ gÆp ph¶i c¸c rñi ro ngÉu nhiªn theo
thêi gian, c«ng tr×nh x©y dùng xong dÔ bÞ hao mßn v« h×nh do tiÕn bé cña khoa
häc vµ c«ng nghÖ nÕu thêi gian x©y dùng qu¸ dµi. §Æc ®iÓm nµy ®ßi hái nhµ thÇu
ph¶i chó ý ®Õn nh©n tè thêi gian khi lùa chän ph¬ng ¸n, ph¶i lùa chän ph¬ng ¸n cã
thêi gian hîp lý, ph¶i cã chÕ ®é thanh to¸n vµ kiÓm tra chÊt lîng trung gian thÝch
hîp, dù tr÷ hîp lý.
N¨m lµ: T×nh h×nh vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt trong x©y dùng thiÕu tÝnh æn ®Þnh,
lu«n biÕn ®æi theo ®Þa ®iÓm x©y dùng vµ giai ®o¹n x©y dùng. Cô thÓ lµ trong x©y
dùng con ngêi vµ c«ng cô lao ®éng lu«n lu«n ph¶i di chuyÓn tõ c«ng trêng nµy ®Õn
c«ng trêng kh¸c, cßn s¶n phÈm x©y dùng (tøc lµ c«ng tr×nh x©y dùng) th× h×nh
thµnh vµ ®øng yªn t¹i chç, mét ®Æc ®iÓm hiÕm thÊy ë c¸c ngµnh kh¸c. C¸c ph¬ng
¸n x©y dùng vÒ mÆt kü thuËt vµ tæ chøc s¶n xuÊt còng lu«n lu«n ph¶i thay ®æi theo
tõng ®Þa ®iÓm vµ giai ®o¹n x©y dùng. §Æc ®iÓm nµy g©y ra nh÷ng khã kh¨n cho
viÖc tæ chøc s¶n xuÊt, khã c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn cho ngêi lao ®éng, lµm n¶y sinh
nhiÒu chi phÝ cho kh©u di chuyÓn lùc lîng s¶n xuÊt vµ cho c«ng tr×nh t¹m phôc vô
s¶n xuÊt. §Æc ®iÓm nµy còng ®ßi hái nhµ thÇu ph¶i chó ý t¨ng cêng tÝnh c¬ ®éng,
linh ho¹t vµ gän nhÑ vÒ mÆt trang bÞ tµi s¶n cè ®Þnh s¶n xuÊt, lùa chän c¸c h×nh
thøc tæ chøc s¶n xuÊt linh ho¹t, t¨ng cêng ®iÒu hµnh t¸c nghiÖp, phÊn ®Êu gi¶m chi
phÝ cã liªn quan ®Õn vËn chuyÓn, lùa chän vïng ho¹t ®éng thÝch hîp, lîi dông tèi
®a lùc lîng x©y dùng t¹i chç vµ liªn kÕt t¹i chç ®Ó tranh thÇu x©y dùng, chó ý ®Õn
nh©n tè chi phÝ vËn chuyÓn khi lËp gi¸ tranh thÇu. §Æc ®iÓm nµy còng ®ßi hái ph¶i
ph¸t triÓn réng kh¾p trªn l·nh thæ, c¸c lo¹i h×nh dÞch vô s¶n xuÊt phôc vô x©y dùng,
nh c¸c dÞch vô cho thuª m¸y x©y dùng, cung øng vµ vËn t¶i, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y
dùng.
18
Ch¬ng II
T×nh h×nh ho¹t ®éng dù thÇu
cña c«ng ty x©y dùng sè 4
I.
Sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty
C«ng ty x©y dùng sè 4 ®îc thµnh lËp ngµy 18 th¸ng 10 n¨m 1959,c¬ së tiÒn
th©n ban ®Çu lµ C«ng trêng x©y dùng nhµ m¸y ph©n ®¹m Hµ B¾c vµ C«ng ty kiÕn
tróc khu b¾c Hµ Néi.
NhiÖm vô chÝnh cña C«ng ty lµ:
+Thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc x©y dùng gåm:
-N¹o vÐt, ®µo ®¾p mÆt b»ng, ®µo ®¾p nÒn vµ ®µo ®¾p c«ng tr×nh.
-Thi c«ng c¸c lo¹i mãng c«ng tr×nh.
-X©y l¾p c¸c kÕt cÊu c«ng tr×nh.
-Hoµn thiÖn trong x©y dùng.
-L¾p ®Æt thiÕt bÞ ®iÖn níc vµ kÕt cÊu c«ng tr×nh.
-Trang trÝ néi ngo¹i thÊt c«ng tr×nh.
+Thùc hiÖn x©y dùng c¸c c«ng tr×nh gåm:
-X©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp.
-NhËn thÇu san lÊp mÆt b»ng vµ xö lý nÒn mãng c«ng tr×nh.
-X©y dùng c¸c c«ng tr×nh kü thuËt h¹ tÇng ®« thÞ vµ khu c«ng nghiÖp.
-X©y dùng ®êng vµ tr¹m biÕn ¸p ®iÖn ®Õn 35 KV.
-X©y dùng ®êng bé,cÇu ®êng bé, cÇu c¶ng c¸c lo¹i nhá.
-X©y dùng kªnh,m¬ng,®ª, kÌ,tr¹m b¬m thuû lîi lo¹i võa vµ nhá.
Sù trëng thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty trªn 40 n¨m qua cã thÓ kh¸i qu¸t
b»ng 4 thêi kú sau:
Thêi kú 1959 - 1965
Kh«i phôc kinh tÕ miÒn B¾c XHCN
C«ng ty x©y dùng sè 4 ra ®êi vµo lóc b¾t ®Çu thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø
nhÊt (n¨m 1961-1965), §¶ng vµ nhµ níc ta chñ tr¬ng hµn g¾n c¸c vÕt th¬ng chiÕn
tranh, kh«i phôc vµ x©y dùng nÒn kinh tÕ ë miÒn B¾c. Víi tinh thÇn ®ã, nhiÖm vô
®Çu tiªn cña c«ng ty lµ x©y dùng Nhµ m¸y ph©n ®¹m Hµ B¾c (n¨m 1960). C«ng
19
viÖc thi c«ng thêi gian nµy gËp rÊt nhiÒu khã kh¨n nh c¬ së vËt chÊt nghÌo nµn,
tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô h¹n chÕ, lao ®éng thñ c«ng lµ chñ yÕu, víi gÇn
15.000 lao ®éng ®a phÇn lµ bé ®éi, thanh niªn xung phong chuyÓn ngµnh..., song
víi tinh thÇn lao ®éng cÇn cï s¸ng t¹o võa s¶n xuÊt võa häc tËp n©ng cao tay nghÒ
nªn ®· hoµn thµnh tèt kÕ ho¹ch, chØ tiªu vµ nh÷ng yªu cÇu ®îc giao.
Thêi kú 1965 - 1975
X©y dùng vµ chiÕn ®Êu chèng chiÕn tranh x©m lîc.
Thêi kú x©y dùng vµ chiÕn ®Êu chèng chiÕn tranh x©m lîc, ®¸nh dÊu mét thêi
kú khã kh¨n, ¸c liÖt song còng nhiÒu thµnh tÝch trong lao ®éng, chiÕn ®Êu cña tËp
thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty. N¨m 1964, ®Õ quèc Mü më cuéc chiÕn
tranh leo thang ph¸ ho¹i miÒn B¾c, c«ng ty x©y dùng sè 4 ph¶i thùc hiÖn nhiÖm vô
theo híng võa x©y dùng, võa s½n sµng chiÕn ®Êu vµ phôc vô chiÕn ®Êu. Thêi kú nµy,
c«ng ty ®îc giao thi c«ng hµng lo¹t c¸c c«ng tr×nh qu©n sù, c«ng nghiÖp vµ d©n sù
nh s©n bay KÐp, s©n bay Gia L©m, s©n bay Hoµ L¹c, kho vËt t kü thuËt qu©n sù, nhµ
m¸y c¬ khÝ §«ng Anh, nhµ m¸y g¹ch T©n Xuyªn, bÖnh viÖn L¹ng S¬n, nhiÖt ®iÖn
Hµ B¾c,...
Bªn c¹nh ®ã, víi tinh thÇn tÊt c¶ cho tiÒn tuyÕn, c«ng ty ®· ®iÒu hµng tr¨m xe
t¶i vËn chuyÓn vËt t kü thuËt qu©n sù chi viÖn cho chiÕn trêng miÒn Nam, hµng
ngµn thanh niªn, c«ng nh©n cña c«ng ty h¨ng h¸i lªn ®êng lµm nhiÖm vô chiÕn ®Êu
b¶o vÖ Tæ quèc.
Thêi kú 1975 - 1986
X©y dùng trong hoµ b×nh, thèng nhÊt vµ b¾t ®Çu sù nghiÖp ®æi míi ®Êt níc.
Lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ trong ngµnh ®îc chän ®Ó x©y dùng m« h×nh qu¶n
lý míi, c«ng ty x©y dùng sè 4 ®· tiÕn hµnh ph¬ng thøc ph©n c«ng, ph©n cÊp tù chñ
trong s¶n xuÊt kinh doanh, lµm ¨n cã l·i, tæ chøc l¹i c¸c xÝ nghiÖp theo híng
chuyªn ngµnh, theo vïng...
Ho¹t ®éng cña c«ng ty tr¶i dµi tõ Thanh Ho¸ ®Õn L¹ng S¬n víi nhiÖm vô thi
c«ng trªn 6 tØnh, thµnh phè trùc thuéc. Hµng lo¹t c¸c c«ng tr×nh ®îc c«ng ty ®¶m
nhËn thi c«ng thêi kú nµy ®îc ®¸nh gi¸ cao nh nhµ m¸y c¬ khÝ Hµ B¾c, phôc håi
nhµ m¸y ®iÖn vµ ph©n ®¹m Hµ B¾c, nhµ m¸y kÝnh §¸p CÇu,...
NhiÒu s¸ng kiÕn c¶i tiÕn vµ qu¶n lý chÊt lîng ®· ®¸nh dÊu sù trëng thµnh vît
bËc cu¶ ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty x©y dùng sè 4 trong qu¶n lý kinh tÕ
còng nh ®iÒu hµnh tæ chøc thi c«ng. Víi nhiÒu b»ng khen, giÊy chøng nhËn, nhiÒu
c¸n bé c«ng nh©n viªn ®îc Tæng liªn ®oµn Lao ®éng ViÖt Nam tÆng B»ng Lao
®éng s¸ng t¹o. C«ng ty xøng ®¸ng ®îc Bé x©y dùng ®¸nh gi¸ lµ ®¬n vÞ m¹nh, cã
kinh nghiÖm vµ kh¶ n¨ng tæ chøc vµ thi c«ng c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp lín, ®Æc
biÖt cã kh¶ n¨ng tËp trung c¬ ®éng nhanh, chi viÖn cho c¸c c«ng tr×nh träng ®iÓm
khi ®îc Bé giao.
Thêi kú 1986 - 1999
§æi míi héi nhËp vµ ph¸t triÓn.
20
- Xem thêm -