ÏT¥E MBA PROGRAM (leMBA)
m^n trî K^nh
.W
^r^
A
^jwi ^
ïi.
l^u\
^
KI-IÔ:A:LIJ:ÂI
'*:-V.k
ïa
i
^f>
j""
a ~
I
té*
•t^^
V
> 4
'i^'
^r -
«*?
'fc.
fi-
V; ? *
3-1*.
-JJ^^/
y *
^ / :
a^
^';^
^«^
^:
/^*^
â^
I
•i-ils^l
4^î^^ ^^
'M
imi''
il
f "^ i
A
à-d
c .-•
ih
mt'
'r^'!>
^^À
ÏÏÏÂNG 10,2006
INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirong trinh Cao hoc Quàn trj Kinh doanh Quoc Te
BÀN KHÔALUÂNNÀYDLrOCNÔPCHO
TRU^ÔnVG DAI HOC IRVINE (HOA KY)
VA
KHOA QUAN TRI KINH DOANH HSB
(DAI HOC QUÔC GIA HÀ NÔI )
BAN KHOA LUÀN LA MOT PHAN BAT BUÔC
TRONG CHLTONG TRINH DÀO TAO THAC SY QUÀN TRI KINH DOANH QUÔC TÉ
THANG10,2006
k
.k
Phê duyêt cùa Chirang trînh Cao hoc quàn trj kinh doanh Quoc te
Chù nhiêm ehuong trinh
Toi xâe nhân rang ban khôa luân này dà dâp ung duge eâc yêu câu cùa mot khôa luân
tôt nghiêp thuôe ehuong trinh dào tao Thac sy Quàn tri kinh doanh.
Chù tich Hôi dông
Chùng toi, ky tên duôâ dây xâe nhân rang ehûng toi dà dge toàn bô khôa luân này va
công nhân bàn khôa luân hoàn toàn dâp ùng eâc tiêu ehuân cùa mot khôa luân Thae sy
Quàn tri kinh doanh.
MR. MEGH SHETTY
Giâo viên hu'dng dân 1
MR. DÀNG NGOC SU^
Giào viên hutfng dân 2
Câe thành viên Hôi dông
(Xêp thû tu tên theo bàng chù cài)
l^^v,.:^
ly^j^jT^^
m
iÀÀA^
•M
t\l
i^^<^'
^
\A^ -B>v\
(jA,(.''^vj
H.Uiv
_.^
ï*ï
MUC LUC
CHU'ONG 1;
GIÔI THIÊU (HOAC PHÀN MO DÂU)
1.1. Sucân thiét va y nghîa cùa dé tài nghiên eùu
1.2. Mue tiêu nghiên cuu
1.3. Két câu cùa khôa luân bao gôm 04 ehuong
HUONG
2:
2.1.
2.1.1.
2.1.2.
2.1.3.
2.2.
2.3.
2.3.1.
2.3.2.
2.4.
2.4.1.
2.4.2.
2.4.3.
CHl/ONG 3:
CD SÔ LY LUÀN VÈ CHIEN LU'OC KINH DOANH
Bàn ehât cùa chien luge kinh doanh
Khâi niêm
Câe dac trung cùa chien luge kinh doanh
Phân loai chien luge kinh doanh
Su cân thiét cùa viêc xây dung chien luge kinh doanh
Co SÔ xây dung chien luge kinh doanh
Phân tich, moi truàng kinh doanh, xâe djnh co hôi va nguy co
Phân tich moi truàng nôi bô doanh nghiêp, xâe dinh diém manh va yêu
Mo hinh phân tich va xây dung chien luge
Xâe djnh mue tiêu doanh nghiêp
Xây dung chien luge kinh doanh cùa doanh nghiêp
Quy trinh xây dung chien luge kinh doanh
4
4
5
6
7
7
7
17
21
21
21
24
XAY DUTVG CHIEN LlfOC KINH DOANH CÙA CÔNG TY DICH VU
DU LICH BÉN THÀNH
26
Tông quan vê Công ty DVDL Bén Thành
Qùa trinh hinh thành va phât trién
Co câu tô ehùc, bô mây quàn ly cùa công ty
Nguôn nhân lue cùa công ty
Két qùa kinh doanh cùa công ty (Trong 3 nàm: 2003,2004,2005)
Moi truàng kinh doanh cùa Công ty DVDL Ben Thành
Su mang va dinh huông phât trién công ty
Phân tich moi truàng bén ngoài (vî mô), thuân Igi va khô khàn
Phân tich moi truàng bén trong (vi mô), diém manh diém yéu
Moi truàng canh tranh cùa công ty, Igi thé canh tranh, de dga
Xây dung chien luge kinh doanh phù hgp nhât voi Công ty DVDL Bén Thành..
Dânh giâ diém manh, diém yéu, co hôi, de dga dôi vôi công ty
Su dung phuong phâp phân tich ma trân SWOT, lira chgn eâc phuong an ehién
luge kinh doanh phù hgp
3.3.3 Chien luge kinh doanh eu thé, phù hgp vôi công ty
3.1.
3.1.1.
3.1.2.
3.1.3.
3.1.4.
3.2.
3.2.1.
3.2.2.
3.2.3.
3.2.4.
3.3.
3.3.1
3.3.2
:HU'aNG 4:
1
2
3
KIÉN NGHI VA KÉT LUÀN
4.1. Mot SÔ giài phâp voi Công ty DVDL Bén Thành nhàm thuc hiên thành công
chien luge kinh doanh dâ lua chgn
4.2. Nhiîng han ché cùa Khôa luân va huông nghiên cuu tiép theo
4.3. Kêt luân
26
26
28
33
33
35
35
35
39
48
54
54
56
58
60
60
62
54
CHirONG I
PHÀNMÔDÀU
1.1. Sy càn thiét va y nghîa cùa de tài nghiên cuu:
Trong nhùng nàm gân dây, mac dû chiu nhièu tâe dông ành huàng cùa thién tai, dich bênh,
ehién tranh, khùng bô à mot so khu vue va quoc gia, nhumg ngành du lieh thé gioi van
không ngimg phât trién. Hiên doanh thu hàng nàm cùa ngành du Hch dà vugt qua ngành
công nghiêp diên tu, sàn xuât ôtô va nông nghiêp, chiém toi 40% thuang mai dieh vu toàn
câu. Du lieh eùng chinh là ngành dich vu lôn nhât Thé giôi, gôp phân tao ra hàng triêu co
hôi viêc làm truc tiép tai câe công ty 10* hành, hâng vân tài hành khâeh va hê thông khâeh
san nhà hàng, hay giân tiép doi vôi ngành thuang mai, nông nghiêp sàn xuât hàng hôa va
luôn âuoc coi là mûi nhgn kinh té, giùp câe nuae dang phât trién dây nhanh mue tiêu xôa
dôi giàm nghèo va cài thiên dài sông cho nguài dân. Vôi dac thù luôn khâm phâ hgc hôi va
châp nhân su da dang, du Hch dâ trô thành nhip câu hôa binh hàn gân nhung bât dông vê
vàn hôa, chinh trj, ngôn ngu va ton giâo giùa câe dân tôc va Quôc gia.
Viêt Nam eùng là mot trong nhùng quôc gia cô tài nguyên thiên nhiên va nhân vàn rât
phong phù cho phât trién du Hch. Thuc hiên chinh sâch dôi mai cùa Dàng va Nhà nuàc,
trong nhùng nàm gân dây Ngành Du lîch Viêt nam dà eô buàc phât trién dàng khich le va
cô nhùng buac ehuyên bien mang tinh buoc ngoat. Lugng khâeh du lieh Quôc tê dên Viêt
Nam tàng truông nhanh, dat trung bînh hàng nàm tàng khoàng 22%. Lugng khâeh nôi dia
di du lieh trong nuôc cô mue tàng truông eôn an tugng han, dat trung binh hàng nàm tàng
tai 45%. Mang lai kêt quà thu nhâp xâ hôi tù du lieh eùng tàng vôi tôc dô dàng ké, dat
trung binh hàng nàm tàng khoàng 33% (nàm 2005 thu nhâp xâ hôi tù du lieh dat xâp xi 2 ty
USD). Trong ehién luge phât trién kinh té dât nuae dên nàm 2010, ehînh phù Viêt Nam dâ
xâe djnh, phât trién du Hch thât su trô thành ngành kinh té mûi nhgn trong co eau kinh té
cùa dât nuae. Dông thài dua ra nhùng chù truàng, chinh sâch va hành lang phâp ly quan
trgng, tao dieu kiên thuân Igi cho su phât triên va hôi nhâp cùa du Hch Viêt Nam vào nen
kinh tê Thê giôi.
1.2. Mue tiêu nghiên ciru
Dé thuc hiên chù truông Ion này, nhiêm vu quan trgng va tien phong duge dat lên vai câe
doanh nghiêp du Hch lu hành - câu nôi giùa khâeh du Hch dên vôi câe sàn phâm djeh vu du
Hch. Dên nay cà nuôc dà cô toi gân 500 doanh nghiêp lu hành quôc tê, va trén 10 ngàn
doanh nghiêp dàng ky kinh doanh lu hành nôi dia. Tuy nhiên de eô thê dung vùng va phât
trién trong xu thê canh tranh ngày càng gay gàt, dôi hôi eâc doanh nghiêp du Ijch cân phài
không ngùng thich nghi va biêt xây dung, lua chgn cho minh mot ehién luge kinh doanh
mai phù hgp nhât.
Xuât phât tù nhùng nhân thùe trên, là mot nguài dà cô nhièu nàm công tâc kinh doanh du
lieh. Va vôi nhùng kiên thuc dà thu nhân duge qua khôa hgc Cao hgc Quàn trj kinh doanh
Quôc tê tai Khoa Quàn tri kinh doanh - Dai hgc Quoc gia Hà Nôi, toi dà lira chgn dé tài
"Xây dung chien Iu*gc kinh doanh - nghiên ciru tinh huong Công ty Djch vu Du lieh
Ben Thành " nai toi dâ gàn bô công tâc trén 10 nàm qua, làm ehuyên de cho khôa luân tôt
nghiêp cùa minh.
Mue dich cùa viêc lira chgn dé tài này là nhàm phân tich, dânh giâ viêc thuc hiên eâc chien
luge kinh doanh cùa Công ty Djch vu Du Hch Bén Thành trong thài gian qua va xây dung
lua chgn ehién luge kinh doanh phù hgp nhât vài công ty trong thài gian tiép theo.
Khôa luân duge hoàn thành trên ca sa su dung câe phuong phâp nghiên cuu chù yéu sau:
Phuong phâp nghiên eùu co sô ly luân, két hgp vôi nghiên cùu thue té tai công ty, phuong
2
phâp thu thâp thông tin thù câp va sa câp, phuong phâp ehuyên gia, phuong phâp phân tich
tông hgp.
1.3. Ket câu cùa khôa luân bao gom 04 ehuong:
Chuong I:
Phân ma dâu
Chuong II:
Co sô ly luân vê ehién luge kinh doanh
Chuong III:
Xây dung ehién luge kinh doanh cùa Công ty Dich vu Du lieh Bén Thành
Chuong IV:
Kiên nghi va Kêt luân
CHU'OfNG II
CO SÔ LY LUÀN VÊ CHIEN LU^QfC KINH DOANH
2.1. Bàn chat cùa chien lug'c kinh doanh
2.1.1. Khâi niêm:
Theo Kenneth L. Andrews (1965) thi "chien luge là mô hinh vê câe mue tiêu, chù dieh va
câe ké hoach dé dat eâc mue tiêu dô".
Chien luge kinh doanh eô thê là chien luge mô rông vê màt dia ly, da dang hôa sàn phâm,
sâp nhâp, phât triên sàn phâm, xâm nhâp thi truàng, càt giàm hoâe tù bô, thon tînh hoàe
lien doanh. Ô nuôc ta, khâi niêm ehién luge kinh doanh là mot pham trù cùa hoat dông ké
hoach hôa duge tien hành ô nhùng khoàng thài gian dài. Ké hoach hôa eâc hoat dông sàn
xuât kinh doanh ton tai mot câch khâeh quan trong co ché quàn ly mai. Vi 3 ly do:
* Xuât phât tù bàn chat cùa ké hoach hôa là quà trinh xâe djnh mue tiêu, xâe djnh con
duông, xâe djnh phuong an, buôc di va trinh tu tien hành câe hoat dông kinh doanh.
* Xuât phât tù mô hinh kinh tê va co chê quàn ly thich ùng vài mô hinh kinh té ma nuôc ta
lira chgn va dang xây dung:
* Xuât phât tù kinh nghiêm cùa eâc nuôc eô nên kinh té thi truàng phât trién va tù thuc tien
nuae ta trong nhùng nam ehuyên dôi nèn kinh té.
Giùa ehién luge kinh doanh va kê hoach cô su khâc nhau. Chien luge kinh doanh mang
tinh tông quât va dài han, dôi hôi nguôn nhân lue va nguôn von Ion dé thuc hiên ehién luge.
Côn ké hoach mang tinh eu thê ngàn han, nguôn vôn va nhân lue su dung it han ehién luge
kinh doanh. Nhu vây, kê hoach kinh doanh là mot khâu, mot bô phân cùa ehién luge kinh
doanh.
Nhùng nàm cuôi thé ky XX va nhùng nàm dâu thé ky XXI, hâu hét câe công ty kinh doanh
à câe nuàc cô nèn kinh tê phât triên, eâc công ty kinh doanh hàng dâu, thành dat trên thé
giôi dèu vân dung quàn ly ehién luge. Côn dôi vôi eâc nuôc châm phât triên nhu Nuàc ta
thi viêc âp dung quàn ly ehién luge côn rât mai mé, câ vê ly thuyêt va ùng dung trong dieu
kiên moi truàng kinh doanh va moi truàng phâp ly chua duge hoàn thiên.
Hiên nay, vè mât ly thuyét nguài ta chua cô mot khâi niêm nào duge công nhân là duy nhât
dung vê ehiên luge kinh doanh. Mot khâi niêm phô bien duge nhiéu nhà nghiên eùu vê mât
ly thuyét va nhièu nhà quàn ly kinh doanh thùa nhân: "Chien litçc Kinh doanh là tong hop
câe mue tiêu dài han, edc chinh sâch va giài phdp Idn vè sàn xuât kinh doanh, tài chinh
va vê giài quyét nhân to con ngitdi nhàm dira hoat dông kinh doanh cùa doanh nghiêp
phât trién lên moi trgng thài mdi cao h&n ve chat (chat lirçtng hoat dông kinh doanh) ".
2.1.2. Càc dac tru'ng cua chien luac kinh doanh:
Chien luge kinh doanh duge xuât phât tù nhùng kê hoach va nhùng kê hoach này thuang
duge triên khai trong dài han.
Dé mot công ty làm an cô hiêu quà, dôi hôi công ty dô phài xâe djnh duge cho minh nhùng
phuong huông, chinh sâch va nhùng mue tiêu eu thê cân dat âxioc trong nhùng khoàng thài
gian dài. Dây eô thê duge xem nhu nhùng chien luge phât trién cùa công ty dô. Chinh vi
vây, moi ehiên luge kinh doanh thuông mang nhùng dac trung: Mang tinh dinh huàng,
luôn tâp trung càc quyêt dinh lân, xây dung dua trên càc loi thê so sành va chù yêu âuac
xây dung trong càc lïnh vue ngành nghê kinh doanh.
* Chien luge kinh doanh luôn mang tinh dinh huông. Trong khi trién khai ehiên luge thi
phài kêt hgp giùa mue tiêu chien luge vôi mue tiêu tinh thé, kêt hgp ehiên luge, sâch luge
vôi ké hoach, kêt hgp giùa dài han vôi ngàn han.
* Chien luge kinh doanh luôn luôn tâp trung eâc quyét djnh làn, eâc quyét dinh quan trgng
vè kinh doanh, vè ban lânh dao công ty, thâm ehi vè mot nguài dung dâu công ty.
* Chien luge kinh doanh âuçc xây dung dira trên co sô càc Igi thê so sânh cùa công ty va
phài giài quyét duge nhùng vân dé, nhùng tînh huông không luông truàe duge.
* Chien luge kinh doanh truôc hét va ehù yêu duge xây dung trong câe ngành nghê kinh
doanh, lînh vue kinh doanh, ehuyên mon hoâ, truyên thông va thê manh cùa công ty.
2.1.3. Phân loai chien luge kinh doanh:
Trong thuc tê cô rât nhiéu câch phân loai ehiên luge kinh doanh khâc nhau va dôi voi moi
công ty (doanh nghiêp) thi viêc lira chgn mot ehiên luge kinh doanh thich hgp va toi uu
nhât phài tùy thuôe vào nguôn lue bén trong, bên ngoài công ty. Ngoài ra, nô eôn tùy thuôe
vào mue tiêu, phuong huàng, djnh huàng cùa công ty dô. Thông thuông cô hai câp ehiên
luge co bàn nhât là ehién luge câp công ty va ehiên luge câp co sa kinh doanh:
* Chien luge câp công ty: xâe djnh ngành hoac câe ngành kinh doanh ma doanh nghiêp
dang hoac se phài tien hành. Do dô nô phài dé ra duge huông phât trién cho eâc dan vi kinh
doanh don ngành giài han lînh vue hoat dông cùa hg trong mot ngành công nghiêp hoac
dich vu chinh. Nô bao gôm câe ehiên luge: Chien luge tàng truàng, ehién luge on djnh va
ehién luge phù hgp.
* Chien luge câp co sa kinh doanh: cân duge dua ra doi vôi eâc don vi kinh doanh don
ngành cijng nhu doi vôi moi co sô trong don vi kinh doanh da ngành. Chien luge phài làm
rô là dan vj tham gia canh tranh nhu thé nào. Chien luge câp co sô kinh doanh dira trên tô
hgp eâc ehiên luge khâc nhau ô câp bô phân chue nâng. Nô bao gôm: Chien luge thich
ùng, ehiên luge canh tranh.
2.2. Su càn thiét cûa viêc xây dung chien lu-ac kinh doanh:
Trong nên kinh tê thj truàng hiên nay, doanh nghiêp hoat dông trong câe lînh vue kinh
doanh khâc nhau, là nhùng don vj kinh doanh dge lâp, tu haeh toàn, tu thu huàng va tu chiu
trâeh nhiêm truôc nhùng rùi ro. Do dô, doanh nghiêp se ehi làm nhûng gi ma hg cho là
mang lai Igi ich toi uu nhât cho doanh nghiêp cùa minh. Viêc xây dung va thuc hiên ehién
luge mot câch dung dàn va phù hgp se mang lai rât nhiéu Igi ich cho câe doanh nghiêp hoat
dông trong nên kinh tê. Vai trô cùa ehién luge tâe dông cà ô tâm vî mô va vi mô:
* Tâm vî mô: Chien luge eô thê bien mot quôc gia vuan lên trà thành mot nuae cô nên
kinh tê vùng manh tù mot nuôc eô thê eô xuât phât diém thâp.
* Tâm vi mô: Chien luge cô vai trô dôi vôi viêc phât triên cùa công ty, nô giùp cho câe
công ty khai thâe câe Igi thê, trânh duge câe rùi ro, tao ra âuac khâ nàng canh tranh trén thé
giài. Tù dô tao dieu kiên dé hôi nhâp cô két quà vào nên kinh té khu vue va trén thé giôi.
2.3. Ctf stfxây dyng chien lu-gc kinh doanh
2.3.1. Phân tich moi tru-àng kinh doanh, xàc djnh câe co* hôi va nguy co*
* Moi tru'ông vî mô:
Bao gom câe nhân tô kinh té, chinh trj, luât phâp, ky thuât công nghê, vàn hoâ - xâ hôi, tu
nhiên va quôc tê. Dây là nhùng nhân to ma bàn thân doanh nghiêp không thé kiém soât
âuoc, nhung nô lai cô tâe dông rât lôn dén hoat dông kinh doanh cùa doanh nghiêp. Do dô
doanh nghiêp cân phài cô nhùng bien phâp dung dàn trong viêc nghiên cùu, tiép cân va tân
dung triêt dé nhùng co hôi cùa chùng.
Càc nhân tô kinh tê: Càc nhân tô này cô vai trô quan trgng nhât va quyêt dinh nhât dên moi
truàng kinh doanh cùa doanh nghiêp bao gom: Tôc dô tàng truông; ty giâ hôi doâi va giâ trj
dông nôi tê; ty lé lam phât, mue dô viêc làm, thât nghiêp va thu nhâp; ty suât tien gùi va
tien vay ngàn hàng; câe chinh sâch kinh té cùa Nhà nuôc.
* Tôc dô tàng truông cùa nèn kinh té cô ành huông rât lôn dên mue sông cùa câe tàng lôp
dân eu. Khi nèn kinh té tàng truàng vôi tôc dô cao va tuong dôi on djnh thi khi dô thu nhâp
trong câe tàng lôp dân eu se tàng, khâ nàng thanh toàn tàng, nhu câu mua cùa toàn xà hôi
tàng. Do dô, moi truàng kinh doanh trà nên hâp dân han. Ngugc lai, khi nên kinh tê sa sut,
suy thoâi dân dên giàm ehi phi tiêu dùng, dông thài làm tàng eâc lue lugng canh tranh, dàe
biêt là câe ngành dà truàng thành. Mue lâi suât se quyêt dinh dên mue câu cho eâc sàn
pham cùa doanh nghiêp. Chinh sâch tien tê va ti giâ hôi doâi eûng eô thê tao ra mot vân hôi
tôt cho doanh nghiêp nhung eûng eô thê se là nhùng nguy co cho su phât triên cùa ehûng.
Lam phât va vân de chông lam phât eûng là mot nhân tô quan trgng cân phài xem xét va
phân tich. Trên thue tê, néu ty lé lam phât cao thi viêc kiém soât giâ cà va tien công eô thé
không làm ehù âuoc. Lam phât tàng lên, du an dâu tu trô nên mao hiêm han, rut eue là eâc
doanh nghiêp se giàm nhiêt tinh dâu tu phât trién sàn xuât. Nhu vây lam phât cao là moi de
dga dôi vôi doanh nghiêp.
Nhân tô vê luât phâp vd chinh tri: Câe nhân tô chinh phù, luât phâp va chinh trj tâc dông
dén doanh nghiêp theo câe huàng khâc nhau. Chùng cô thé tao ra co hôi, trô ngai, thâm ehi
là rùi ro thât su cho doanh nghiêp. Chùng thuông bao gôm:
+ Chinh phù là nguài tiêu dùng lôn nhât trong nèn kinh té.
+ Su on djnh vê ehînh trj, su nhât quàn vê quan diém chinh sâch lôn luôn là su hâp dan câe
nhà dàu tu. Hê thông luât phâp âuoc xây dung va hoàn thiên se là co sô dé kinh doanh on
dinh. Chàng han luât vè bào vê moi truàng là dieu ma câe doanh nghiêp phài tinh dén.
8
+ Câe quyét djnh vè quâng câo dôi vài mot sô doanh nghiêp, lînh vue kinh doanh se là moi
de doa, chàng han càc công ty rugu sàn xuât va eung câp rugu cao dô, thuôe là, ...
+ Quyét dinh vè càc loai thué va càc lé phi cô thé vùa tao ra co hôi eûng lai vùa eô thê là
nhùng phanh hâm phât trién sàn xuât.
+ Luât lao dông, quy ché tuyén dung, de bat, ché dô huu tri, trg cap thàt nghiêp eùng là
nhùng dieu ma doanh nghiêp phài tînh dên.
Nhân to Quôc té: Khu vue hôa va toàn càu hôa dâ, dang va se là mot xu huàng tât yêu ma
moi doanh nghiêp, mgi ngành, mgi ehînh phù phài tinh dén.
Ngày nay, nhièu nhà ehién luge dà ggi dieu dô duôi câi tên: Thê giài là "ngôi nhà chung".
Trong bôi eành dô moi truàng quoc té là mot truàng hgp dàe biêt cùa moi truàng chung
bên ngoài doanh nghiêp. Cûng giong eâc moi truàng dà phân tich à trên, mue dieh phân
tich va phân doân là phài ehi ra duge eâc co hôi va càc de dga. Nhung bàn ehât eâc co hôi
va de dga ô phuong diên quôc té dôi vôi càc doanh nghiêp cô it nhiéu khâc biêt nêu ehi lây
moi truàng bén ngoài trong pham vi cùa mot nuôc Viêt Nam. Thue vây, moi truàng quôc
té se phùc tap han, canh tranh hon theo quan diém tù nhùng khâc biêt vê xà hôi, vàn hôa,
câu truc thê ché, ehînh sâch va kinh tê, ...
Nhân tô Ky thuât - Công nghê: Ngày nay, Ky thuât - Công nghê duge coi là yêu tô quan
trgng trong canh tranh. Thay doi vê công nghê eô thê làm cho eâc sàn phâm hiên dang sàn
xuât trô nên loi thài trong khoàng thài gian ngàn. Cûng vôi thài gian dô eô thê tao ra hàng
loat sàn phâm moi. Nhu vây, nô dông thài cô thê là co hôi cûng nhu moi de dga.
Do su phât triên nhanh chông eùa công nghê diên ra xu huông làm ngàn lai chu ky sông
cùa sàn phâm. Câe công ty phài luông truôc duge nhiitig thay dôi do công nghê moi mang
lai. Ky thuât - Công nghê eûng tao ra nhièu phuong phâp sàn xuàt moi, nhùng phuong phâp
này cûng se là nhùng co hôi hoac de dga. Nhân tô này ngày eàng trô nên quan trgng, ngày
9
càng quyét dinh dén moi truàng kinh doanh cùa doanh nghiêp. Nô tâc dông mot câch truc
tiép va quyét djnh dén hai yéu tô tao nên khâ nàng canh tranh cùa eâc sàn phâm va djeh vu
trên thi truàng, dô là ehât lugng va giâ cà. Ky thuât-công nghê dà giùp dây nhanh quà trinh
trang bj va trang bj lai co sa vât ehât ky thuât phue vu cho kinh doanh. Va dôi vôi nhùng
công nghê moi, nô tâe dông vào quà trinh thu thâp, xù ly, luu trù va truyèn dat thông tin
kinh té-xâ hôi phue vu cho hoat dông sàn xuât kinh doanh. Ngoài ra, ky thuât-công nghê
moi côn giùp thùe dây quâ trinh sàn xuât kinh doanh vôi tôc dô cao, bên vùng va bào vê
moi truàng sinh thài.
Nhân tô vàn hoâ xâ hôi: Tât eâ câe công ty déu phài phân tich câe yêu tô xâ hôi nhàm nhân
biêt càc ca hôi va nguy co cô thê xây ra. Khi mot hay nhiêu yéu tô thay dôi chùng eô thê
tâe dông dên công ty, nhu xu huông nhân chùng hgc noi làm viêc va gia dinh, sô thich tiêu
dùng va vui choi giài tri, ehuân mue dao due xà hôi, ành huông eùa viêc du nhâp loi sông
moi, vân dé lao dông nù. Câe yêu tô xâ hôi thuông xuyên bien dôi hoac tien triên châm nên
dôi khi thuông khô nhân biêt.
Sir xuât hiên cùa hiêp hôi nhùng nguài tiêu dùng dôi hôi câe nhà doanh nghiêp phài quan
tâm nhiêu hon dên ehât lugng sàn phâm va djeh vu dam bào vi Igi ich nguài tiêu dùng.
Cùng vôi su phât trién kinh té, su bien dông vê câe yêu tô xà hôi ngày càng cô tâc dông
manh han dén su hoat dông eùa công ty. Nhân tô này tâc dông vào moi truàng kinh doanh
mot câch châm chap, nhung khi nô dà tâc dông thi rât manh me.
Nhân tô tic nhiên: Cô thé tao ra eâc thuân Igi hoàe khô khàn ban dâu cho viêc phât triên
kinh doanh eùa mot doanh nghiêp, mot ngành, mot dia phuong hay mot quôc gia. Nô bao
gôm càc nhân tô: Càc dieu kiên tu nhiên, khi hâu, thài tiêt, mua nàng, tài nguyên thiên
nhiên, khoàng sàn, ... là yêu tô dâu tien hét sue quan trgng cho phât trién kinh doanh.
Nhièu khi moi truàng tu nhiên bien dôi làm té Hét ngành nghè sàn xuàt kinh doanh này,
10
nhung lai là co hôi cho mot sô ngành nghè khâc. Càc nhà ehién luge khôn ngoan là nhùng
nguôi biét nàm bat va ùng phô kjp thài vôi yêu to moi truàng tu nhiên này.
* Phân tich moi tru-ông Ngành (vi mô):
Mot ngành sàn xuàt djeh vu eu thê hay ngành kinh tê ky thuât bao gôm nhiêu doanh nghiêp
cô thê dua ra câe sàn phâm va dich vu giông nhau hoàe tuong tu cô thé thay thé cho nhau,
cùng thôa màn nhùng nhu câu tiêu dùng co bàn nhu nhau.
Nhiêm vu eùa câe nhà ehiên luge kinh doanh là phài phân tich va phân doân câe thé lue
canh tranh trong moi truàng ngành de xâe djnh eâc co hôi va de dga dôi vôi eâc doanh
nghiêp cùa hg.
Mô hinh phân tich 5 lue lugng âuoc M.Porter' xây dung da giùp càc nhà ehién luge trong
su phân tich này. Mô hinh này duge thê hiên qua sa dô sau:
Nhfrng nguài muon
vào moi (canh tranh
tiem tàng)
'f
âp lyc cûa càc
nhà cung cap
Doanh nghiêp
va càc <
hiên tai
àp lu-c cûa
ngu'oi mua
à i
San phâm djch vu
thay the
11
Hién nhiên là, moi lue lugng trong sô nàm lue lugng trên eàng manh eàng han ché khâ
nàng cho câe doanh nghiêp tàng giâ cà va kiém duge Igi nhuân; Ngugc lai, khi mot lue
lugng nào dô, chàng han eâc nhà eung câp dâu vào ma yêu thi co hôi dé doanh nghiêp cô
duge Igi nhuân se eàng khâ thi. Sau dây chùng ta se lân lugt nghiên cùu câe lue lugng dô.
Boithù canh tranh hiên tai
Luc lugng thù nhât trong sô 5 lue lugng eùa mô hinh M. Porter là quy mô canh tranh trong
so câe doanh nghiêp hiên tai eùa mot ngành sàn xuât. Néu câe dôi thù canh tranh eàng yêu,
doanh nghiêp eàng eô co hôi dé tàng giâ bàn va kiém âuoc nhiêu Igi nhuân hon. Ngugc lai,
khi câe dôi thù canh tranh hiên tai manh thi su canh tranh vê giâ cà là dàng kê, mgi euôe
c^nh tranh vê giâ cà dêu dân dên nhùng ton thuang.
Canh tranh giùa eâc doanh nghiêp trong mot ngành sàn xuât thuông bao gôm câe nôi dung
ehù yéu nhu: co câu canh tranh ngành, thuc trang câu eùa ngành va câe rào càn ra khôi
ngành.
- Ca câu canh tranh cùa ngành dira vào sô lieu va khà nâng phân phôi cùa doanh nghiêp
trong ngành sàn xuât. Co câu canh tranh khâc nhau cô câe ùng dung khâc nhau cho canh
tranh. Co câu canh tranh thay dôi tù ngành sàn xuât phân tân toi ngành sàn xuât tâp trung.
Thông thuông ngành riêng lé bao gôm mot sô làn câe doanh nghiêp vùa va nhô, không cô
mot doanh nghiêp nào trong sô dô cô vj tri thông trj ngành. Trong khi dô mot ngành tâp
tmng cô su ehi phôi bôi mot sô it eâc doanh nghiêp lôn, thâm ehi ehi mot doanh nghiêp duy
nhât ggi là dge quyên. Bàn ehât va mue dô canh tranh dôi vôi eâc ngành tâp trung ràt khô
phân tich va du doân.
- Tinh trang câu cùa mot ngành là mot yêu tô quyêt dinh khâc vê tinh gay gàt trong canh
tranh nôi bô ngành. Thông thuông, câu tàng tao cho doanh nghiêp mot co hôi lôn dé mô
rông hoat dông. Ngugc lai, câu giàm dân dén canh tranh khôc liêt dé câe doanh nghiêp giù
12
âuoc phân thj truàng dâ chiém lînh. De dga mât thj truàng là dieu khô trânh khôi dôi vôi
câe doanh nghiêp không eô khà nàng canh tranh.
- Hàng rào loi ra là moi de dga canh tranh nghiêm trgng khi câu cùa ngành giàm manh.
Hàng rào loi ra là kinh té, là ehién luge va là quan hê tînh càm giùa câe doanh nghiêp tru
lai. Néu hàng rào loi ra cao, eâc doanh nghiêp cô thê bj khoâ chat trong mot ngành sàn xuât
không ua thich. Hàng rào loi ra thuông bao gôm:
* Dàu tu nhà xuông va thiét bj cùa mot sô ngành, nhu ngành khai thâe khoàng sàn, hôa ehât
không cô su lira chgn thay dôi su dung hoàe eô thê ban lai duge. Nêu muôn bô ngành, buôc
doanh nghiêp phài bô phi nhîmg giâ tri côn lai eùa nhùng tài sàn này.
* Chi phî truc tiép cho viêc rài bô ngành là cao. Dô là câe doanh nghiêp không roi bô mgt
ngành công nghiêp ma càc ehi phî truc tiép khi rài bô là khâ cao, chàng han nhu câe chi phi
dinh vi lai, eâc thù tue hành chinh...
* Quan hê ehién luge giùa càc don vj ehiên luge kinh doanh. Dây cûng là vât càn cùa su rài
bô mot ngành dà kinh doanh. Mot sàn phâm hoàe mot djeh vu eô thê eô eùng kénh phân
phôi hoac cùng eâc phuong tien sàn xuât vôi càc sàn phâm djeh vu khâc.
* Giâ trj eùa eâc nhà lanh dao, quan hê tinh càm, Ijeh su vài ngành hoàe công dông dja
phuong cûng cô thê dân doanh nghiêp dên ehô không muôn rài bô ngành gôe eùa hg.
* Chi phî xà hôi khi thay dôi nhu khô khàn vê su sa thài nhân công, rùi ro vè su xung dôt
xà hôi, chi phî dào tao lai...
Doi thû canh tranh tièm an
Lue lugng thù hai cân phài phân tich va phân doân dôi vôi doanh nghiêp là eâc dôi thù
canh tranh tièm an. Câe doi thù canh tranh tiém an là càc doanh nghiêp hiên tai chua canh
tranh trong cùng mot ngành sàn xuât, nhung eô khà nàng canh tranh néu hg lira chgn va
quyét djnh gia nhâp ngành. Dây là de dga cho câe doanh nghiêp hiên tai. Câe doanh nghiêp
13
hiên tai cô gang ngàn cân câe dôi thù tièm an muôn gia nhâp ngành bôi vi eàng nhiêu doanh
nghiêp eô trong mot ngành sàn xuât thi canh tranh càng khôc liêt hon, thj truàng va Igi
nhuân se bi chia se, vj trî eùa doanh nghiêp se thay dôi.
Mue dô thuân Igi va khô khàn cho viêc nhâp ngành cùa câe dôi thù canh tranh phù hgp phu
thuôe phàn lôn vào hàng rào gia nhâp mot ngành. Nôi dung eùa nô thuông bao gôm:
- Nhîmg uu thé tuyêt dôi vê chi phî.Nhùng uu thê vê ehi phî thuôe vê càc sang chê, làm chù
mot công nghê riêng dàe thù hoàe cô mot nguôn nhiên lieu ehuyên tinh, làm ehù duge
nguôn nguyên vât lieu eûng nhu kinh nghiêm cho phép eô duge câe chi phî thâp hon. Vê
phuong tien chi phî nhân lue cô tay nghê va kinh nghiêm vôi sô lugng sàn phâm tàng lên
thé hiên qua uu thê cùa duông cong hoc.
Thài
gian
hoàe
chi phi
trung
binh
Câe doanh nghiêp muôn vào moi
Câe doanh nghiêp hiên tai
Sàn luçmg sàn phâm
- Khâc biêt hoâ sàn phâm. Khâeh hàng dà quen vài hinh ành, thuông hiêu cùa câe doanh
nghiêp hiên tai. Chi phî cho mot ehiên luge khâc biêt hoâ là rât cao va rât mao hiém.
- Kinh tê quy mô hay côn ggi là kinh tê bâe thang. Câe chi phî vè sàn xuàt, phân phôi, bàn,
quâng câo, dieh vu, nghiên eùu se giàm vôi su gia tàng sô lugng bân. Hay nôi câch khâc sô
lugng sàn xuât va bân tàng lên thi ehi phî cho mot don vj sàn phàm càng giàm di.
14
- Kênh phân phôi chù yéu dà âuoc thiét lâp eùa câe doanh nghiêp hiên tai cûng là mot vât
càn dôi voi càc doanh nghiêp muôn nhày vào chia se thi truông.
- Phàn ùng lai cùa câe doanh nghiêp hiên tai trong lînh vue kinh doanh. Nêu câe doanh
nghiêp muôn vào mai phân ùng lai mot câch tich eue va khôn khéo, mot loi vào trong lînh
vue cô thê duge. Nhung nêu chùng phàn ùng lai bàng mot cugc ehién tranh thi giâ phài trà
là quâ dât dé nhâp ngành.
Àp lue nhà cung îrng
Luc lugng thù ba trong câe lue lugng canh tranh là khâ nàng màc cà cùa nhà cung câp.
Nhùng nhà cung ùng eô thê duge coi là mot âp lue de dga tuy hg cô khà nàng tàng giâ bân
dàu vào hoàe giàm ehât lugng cùa càc sàn phâm, djeh vu ma hg cung câp. Qua dô làm giàm
khà nàng kiém Igi nhuân cùa doanh nghiêp. Trên mot phuong diên nào dô, su de dga dô tao
ra su phu thuôe it nhiêu dôi vôi câe doanh nghiêp. Àp lue tuong dôi cùa nhà cung ùng
thuông thê hiên trong eâc tinh huông sau:
- Ngành cung ùng ma doanh nghiêp cân chi cô mot sô, thâm chî mot doanh nghiêp dôc
quyên cung ùng.
- Tinh huông không eô sàn phâm thay thê, doanh nghiêp không cô nguài eung ùng nào
khâc.
- Doanh nghiêp mua yêu to sàn phâm không phài là khâeh hàng quan trgng va uu tien cùa
nhà eung ùng.
- Loai dâu vào, chàng han vât tu cùa nhà cung ÙTig là quan trgng nhièu doi vôi doanh
nghiêp.
- Câe nhà eung câp vât tu cûng cô ehiên luge cung càp dge, tue là khép kin sàn xuàt.
Ap lire cua nguôi mua
15
Dây là lue lugng tao ra khà nàng màc cà eùa nguài mua. Nguài mua cô thé duge xem nhu
là mot su de dga canh tranh khi hg buôc doanh nghiêp giàm giâ hoac eô nhu câu chat lugng
cao va dieh vu tôt hon. Ngugc lai, khi nguôi mua yéu se mang dên cho doanh nghiêp mot
ca hôi dé tàng giâ kiém âuoc loi nhuân nhièu hon. Nguôi mua gôm: nguôi tiêu dùng cuôi
cùng, câe nhà phân phôi (bân buôn, bân lé) va câe nhà mua công nghiêp.
- Àp lue eùa khâeh hàng thuông duge thê hiên trong câe truàng hgp sau:
- Nhièu nhà eung ùng eô quy mô vùa va nhô trong ngành cung câp. Trong khi dô nguôi
mua là mot sô ît va cô quy mô lôn. Hoàn eành này cho phép nguôi mua chi phôi câe công
ty cung câp.
- Khâeh hàng mua mot sô lugng lôn. Trong hoàn eành này nguôi mua cô thê su dung im
thé mua cùa hg nhir mot iru thé dé màc cà cho su giàm giâ không hgp ly.
- Ngành cung câp phu thuôe vào khâeh hàng vôi ty lé phân tram lôn trong tông sô dan dât
hàng.
- Khâeh hàng eô thê vân dung ehiên luge lien két dge, tùc là hg eô xu huông khép kin sàn
xuât, tu sàn xuât, gia công câe bô phân chi tiêt, bân sàn phâm cho minh.
- Khâeh hàng eô dây dû eâc thông tin vê thj truông nhu nhu càu, giâ eà... eùa eâc nhà eung
câp thi âp lue mac cà cùa hg càng làn.
De doa cûa sàn pham thay the
Luc lugng cuôi eùng trong mô hinh M. Porter là su de dga eùa câe sàn phàm thay thé. Sàn
phâm thay thê là sàn phâm khâc eô thé thôa mân nhu càu cùa nguôi tiêu dùng. Dàe diém co
bàn eùa nô thuông eô eâc uu thé hon sàn phâm bj thay thé ô câe dàe trung riêng biêt. De
dga này dôi hôi doanh nghiêp phài eô su phân tich, theo dôi thuông xuyên nhùng tien bô ky
thuât - công nghê, trong dô lien quan truc tiép là dôi mai công nghê, dôi moi sàn phâm.
Han nùa, su thay dôi cùa nhu câu thj truàng eûng là nhân tô tao ra su de dga này.
16
- Xem thêm -