Tài liệu (luận văn thạc sĩ) pháp luật việt nam về hộ kinh doanh thực trạng và giải pháp hoàn thiện

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH -------- ∞0∞-------- ĐỖ THỊ KIỀU HẠNH PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ HỘ KINH DOANH THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020 1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH -------- ∞0∞-------- ĐỖ THỊ KIỀU HẠNH PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ HỘ KINH DOANH THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN Chuyên ngành: Luật Kinh Tế Mã số chuyên ngành: 60380107 LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Tâm TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020 2 LỜI CAM ĐOAN Tác giả cam đoan rằng Luận văn “Pháp luật Việt Nam về hộ kinh doanh thực trạng và giải pháp hoàn thiện” là bài nghiên cứu của chính tác giả. Ngoại trừ những tài liệu tham khảo được trích dẫn trong luận văn này, tác giả cam đoan rằng toàn phần hay những phần nhỏ của luận văn này chưa từng được công bố hoặc sử dụng để nhận bằng cấp ở nơi khác. Không có nghiên cứu nào của người khác được sử dụng trong Luận văn này mà không được trích dẫn theo đúng quy định. Luận văn này chưa bao giờ được nộp để nhận bất kỳ bằng cấp nào tại các trường đại học hoặc cơ sở đào tạo nào khác. Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2020 Tác giả Đỗ Thị Kiều Hạnh i LỜI CẢM ƠN Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Khoa Luật Khoa Đào tạo sau đại học, Thư viện Trường cùng toàn thể quý thầy cô, cán bộ Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành Luận văn. Đặc biệt, xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến TS. Nguyễn Thị Tâm, người cô đã hết lòng giúp đỡ, tận tình hướng dẫn, chỉ bảo và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình thực hiện việc nghiên cứu luận văn. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã luôn ở bên cạnh hỗ trợ, giúp đỡ và động viên tôi trong quá trình học tập và thực hiện đề tài nghiên cứu của mình. Cuối cùng, xin trân trọng cám ơn các thầy cô trong Hội đồng chấm Luận văn đã cho tôi những ý kiến đóng góp quý báu để tôi hoàn chỉnh luận văn này. ii TÓM TẮT LUẬN VĂN Trong Luận văn này, tại Chương 1, tác giả trình bày tổng quan về hộ kinh doanh. Tại chương này, tác giả cung cấp một cái nhìn tổng quát về các khái niệm của hộ kinh doanh ở các quốc gia trong khu vực, bên cạnh đó thông qua cách nhìn nhận dưới các góc độ khác nhau, căn cứ vào các quy định pháp luật thông qua các thời kì ngày càng hoàn thiện đến thời điểm hiện tại. Thông qua các khái niệm đó tác giả đã nhìn nhận và đưa ra một số đặt điểm của hộ kinh doanh, qua đó cung cấp các căn cứ pháp luật về trình tự, thủ tục đăng kí thành lập hộ kinh doanh ở nước ta qua các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. Phân tích các yếu tố, điều kiện để một hộ kinh doanh có thể hoạt đúng theo trình tự pháp định và được sự bảo hộ của pháp luật. Tiếp đến, tại Chương 2, tác giả nêu ra những thực trạng áp dụng pháp luật về hộ kinh doanh và một số kiến nghị hoàn thiện. Toàn bộ nội dung Chương này đã phân tích và đánh giá những thực trạng nổi bật về hộ kinh doanh cũng như đóng góp kinh tế mà hộ kinh doanh mang lại cho nền kinh tế từ đó chỉ ra các hạn chế: về chủ thể thành lập, về điều kiện và thủ tục thành lập hộ kinh doanh, về quy chế tài chính của hộ kinh doanh, về địa vị pháp lý của hộ kinh doanh, về cơ cấu tổ chức của hộ kinh doanh, về quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh. Cuối cùng là đưa ra giải pháp hoàn thiện pháp luật về hộ kinh doanh để tiếp tục tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, minh bạch, bình đẳng cho hộ kinh doanh; đồng thời nâng cao chất lượng, hiệu quả thu hút các nguồn vốn đầu tư phù hợp với mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế, xã hội và yêu cầu thực hiện cam kết hội nhập của Việt Nam. iii THE ABSTRACT OF GRADUATION THESIS In Chapter 1 of this thesis, author presents an overview of business households. In this chapter, author provides a comprehensive view of the concepts of business households in the countries in the region, besides, through the viewpoint from different perspectives, based on the legal provisions through the periods which are increasingly perfect to the current. Through these concepts, author has acknowledged and given some charactersistics of business households, thereby providing the legal grounds on the order and procedures for business households establishment in our country through the current legal documents. Analyzing the factors and conditions for a business household to operate in accordance with the legal orders and under the law’s protection. In Chapter 2, author presents the situation of law application on business households and some recommendations for completing business households. The entire content of this chapter analyzes and assesses the outstanding situation of business households as well as the economic contributions that business households contribute to the economy, thereby listing out the limitations on: establishment entity, the conditions and procedures for establishment, the financial regulations, legal status, organizational structure, state management of the business households. Finally, author suggestes the solutions to improve the laws on business households to continue creating a favorable, transparent and equal business environment for business households; besides, to improve the quality and efficiency of attracting the investment capital sources in line with the objectives and orientations of socioeconomic development and requirements of Vietnam's integration commitments. iv MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................... ii TÓM TẮT LUẬN VĂN ................................................................................................... iii MỤC LỤC .......................................................................................................................... v DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................... viii PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................. 1 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu....................................................................... 3 2.1. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................... 4 2.2. Phạm vi nghiên cứu ...................................................................................... 4 3. Tình hình nghiên cứu đề tài ................................................................................ 4 4. Mục tiêu nghiên cứu............................................................................................ 6 5. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................. 7 6. Phương pháp nghiên cứu..................................................................................... 7 7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài ............................................................ 8 7.1. Ý nghĩa khoa học .......................................................................................... 8 7.2. Ý nghĩa thực tiễn ........................................................................................... 8 8. Kết cấu của Luận văn .......................................................................................... 8 Chương 1. TỔNG QUAN VỀ HỘ KINH DOANH ...................................................... 10 1.1. Khái niệm hộ kinh doanh ............................................................................... 10 1.2. Đặc điểm của hộ kinh doanh .......................................................................... 19 1.3. Quy định của pháp luật Việt Nam về hộ kinh doanh ..................................... 25 v 1.3.1. Về quyền thành lập và nghĩa vụ đăng ký của hộ kinh doanh .................. 25 1.3.2. Về quy trình tự, thủ tục đăng kí hộ kinh doanh. ...................................... 28 1.3.3. Về đăng kí thuế của hộ kinh doanh ......................................................... 35 1.3.4. Về chấm dứt hộ kinh doanh ..................................................................... 37 1.4. Nhìn nhận về vai trò của hộ kinh doanh ở Việt Nam. ................................... 38 Chương 2. THỰC TRẠNG ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ HỘ KINH DOANH VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN ......................................................................... 41 2. 1. Tình hình đăng ký thành lập và hoạt động của hộ kinh doanh tại Việt Nam hiện nay ................................................................................................................. 41 2.1.1. Tình hình đăng ký thành lập hộ kinh doanh ............................................ 41 2.1.2. Tình hình hoạt động của hộ kinh doanh .................................................. 45 2.2. Vướng mắc và bất cập của quy định pháp luật Việt Nam đối với hộ kinh doanh ở nước ta hiện nay. ..................................................................................... 55 2.2.1. Về chủ thể thành lập ................................................................................ 55 2.2.2. Về thủ tục và điều kiện thành lập ............................................................ 60 2.2.3. Về quy chế tài chính ................................................................................ 65 2.2.4. Về vấn đề mở rộng quy mô của hoạt động hộ kinh doanh. ..................... 70 2.2.5. Về quản lý nhà nước ................................................................................ 72 2.3. Một số kiến nghị hoàn thiện quy định pháp luật về hộ kinh doanh ............... 77 2.3.1 Về chủ thể thành lập ................................................................................. 77 2.3.2. Về thủ tục và điều kiện thành lập ............................................................ 79 2.3.3. Về quy chế tài chính ................................................................................ 87 2.3.4. Về vấn đề mở rộng quy mô hoạt động của Hộ kinh doanh ..................... 89 vi 2.3.5. Về quản lý nhà nước ................................................................................ 91 KẾT LUẬN ...................................................................................................................... 96 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................... 97 vii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BLDS : Bộ luật dân sự CP : Chính phú HĐBT : Hội đồng bộ trưởng HKD : Hộ kinh doanh LDN : Luật doanh nghiệp GTGT : Giá trị gia tăng NĐ : Nghị định NHNN : Ngân hàng Nhà nước TW : Trung ương viii PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Tinh thần khởi nghiệp là điều kiện cần để một quốc gia có được một nền kinh tế phát triển. Làm sao để tinh thần khởi nghiệp đó được nâng đỡ, hỗ trợ là câu hỏi cho toàn bộ xã hội và vai trò quan trọng nhất thuộc về Nhà nước vì nó nắm giữ những nguồn lực thiết yếu, chịu trách nhiệm quản lý điều phối xã hội. Một trong những công cụ quan trọng để điều tiết nền kinh tế của Nhà nước chính là các quy định của pháp luật. Nếu pháp luật rõ ràng, dễ tiệm cận và tin cậy được, thì chi phí để tìm hiểu, ra quyết định thương thảo cũng như triển khai một giao dịch kinh doanh sẽ giảm. Chi phí giảm sẽ làm cho môi trường kinh doanh có tính cạnh tranh và nơi đó nền kinh tế sẽ có điều kiện để phát triển. Trong quá trình chuyển sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, vấn đề phát triển cơ cấu kinh tế nhiều thành phần được đặt ra như một tất yếu đối với nền kinh tế Việt Nam. Để khởi nghiệp kinh doanh, Nhà nước cho phép công dân được thực hiện kinh doanh dưới nhiều hình thức khác nhau dựa theo ý thích cá nhân và trong khuôn khổ quy định của pháp luật. Mỗi loại hình chủ thể kinh doanh nêu trên đều có những đặc thù riêng, được pháp luật điều chỉnh một cách khác nhau. Kinh tế tư bản tư nhân (trong đó có hộ kinh doanh) là một bộ phận trong cơ cấu ấy đã có một thời kỳ bị coi là đối lập với kinh tế xã hội chủ nghĩa, vì vậy phải nằm trong diện cải tạo xóa bỏ. Song thực tiễn đã chứng minh quan niệm như vậy là cực đoan và sự xuất hiện của hình thức hộ kinh doanh là mô hình kinh doanh có lịch sử lâu đời nhất góp phần không nhỏ vào sự phát triển lớn mạnh của nền kinh tế nước nhà. Tuy nhiên, trên thực tế hoạt động của các hộ kinh doanh của Việt Nam hiện nay chưa phát huy được hết các tiềm năng của mình, còn gặp nhiều khó khăn trong sản xuất kinh doanh như: quy mô nhỏ bé, phân tán, manh mún, vốn 1 ít, công nghệ lạc hậu, trình độ tay nghề của người lao động thấp, sức cạnh tranh của hàng hóa thấp...Cốt lõi dẫn đến khó khăn này xuất phát từ nước ta đang trong quá trình chuyển sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế thế giới nên chủ thể này (người thành lập hộ kinh doanh) chưa có kinh nghiệm hoạt động trong nền kinh tế thị trường, chưa đủ năng động, sáng tạo trong kinh doanh. Mặt khác, cũng còn do chưa có một khung chính sách (pháp luật) thật rõ ràng và ổn định từ phía Nhà nước nhằm đưa ra những biện pháp hữu hiệu tạo điều kiện cho các hộ gia đình phát huy hết khả năng của mình cho sự nghiệp phát triển kinh tế -xã hội đất nước. Trong những năm qua một số cơ quan nghiên cứu về kinh tế đã có một số cuộc điều tra về thực trạng và tình hình phát triển của hộ kinh doanh như: Kết quả Điều tra cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể phi nông nghiệp giai đoạn 2005-2015 của Tổng cục thống kê; Kết quả điều tra, khảo sát tình hình phát triển của hộ kinh doanh tại tỉnh Bắc Ninh và Vĩnh Phúc năm 2011 của Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Bên cạnh đó, quy định về hộ kinh doanh cụ thể nhất cũng chỉ nằm gọn trong một chương của Nghị định 78/2015/NĐ-CP của Chính phủ ngày 14 tháng 9 năm 2015 về đăng ký hộ kinh doanh chứ không được quy định trực tiếp tại Luật nào được ban hành bởi Quốc hội. Có thể thấy trong thời gian qua với các quy định tại Nghị định 78/2015/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp thì tâm lý các nhà đầu tư không yên tâm với sự bảo hộ, bảo vệ pháp luật khi hợp tác, kinh doanh với hộ kinh doanh. Do cũng là một loại hình kinh doanh nên hộ kinh doanh cần được định vị, pháp luật bảo hộ. Đồng thời hiện không có văn bản pháp lý nào quy định rõ ràng về trách nhiệm dân sự, quyền kinh doanh, quản trị nội bộ của hộ kinh doanh. Bên cạnh đó, có một số quy định hiện hành làm hạn chế quyền lợi của hộ kinh doanh (chỉ được kinh doanh tại 1 địa điểm mà không được mở chi nhánh và văn phòng nơi 2 khác, chỉ được sử dụng lao động dưới 10 người) khiến hộ kinh doanh khó phát triển. Trong khi đó, thực tế có hộ kinh doanh sử dụng hàng trăm lao động và có doanh thu hàng trăm tỷ đồng trong khi họ vẫn tham gia đầu tư, phát triển. Thực trạng này một mặt dẫn đến sự thiếu minh bạch, công khai đối với hộ kinh doanh, mặt khác hộ kinh doanh lại không được pháp luật bảo vệ, không được quy định rõ trách nhiệm, quyền lợi và nghĩa vụ. Từ đó, có thể thấy sự quan tâm, quản lý của Nhà nước đối với hình thức kinh doanh lâu đời này còn phần nào hạn chế. Việc xác định vị trí, vai trò, các quyền và nghĩa vụ của hộ kinh doanh sao cho phù hợp với thực tiễn phát triển kinh tế, xã hội, cũng như yêu cầu của công cuộc đổi mới mà Đảng và Nhà nước ta đã đề ra, bảo đảm cho các hộ kinh doanh phát huy được vai trò của mình trong cơ chế chủ động, tự chủ sản xuất kinh doanh, bình đẳng trước pháp luật, góp phần quan trọng vào sự phát triển nền kinh tế đất nước, giải quyết tốt các vấn đề xã hội đặt ra nhưng cũng đồng thời đảm bảo có những nghĩa vụ đóng góp công bằng đối với nền kinh tế đất nước là yêu cầu tất yếu. Như vậy, vấn đề đặt ra là tìm giải pháp điều chỉnh pháp lý về tổ chức và hoạt động của hộ kinh doanh như thế nào cho phù hợp với những điều kiện của nền kinh tế thị trường mới được xác lập ở nước ta. Đây cũng là một trong những vấn đề cần được nghiên cứu và làm sáng tỏ. Trong quá trình công tác thực tế tác giả đã có được cơ hội tiếp cận những tình huống thực tế, qua đó nhận thức được những hạn chế trong quy định của pháp luật về hộ kinh doanh và nhận thấy còn nhiều vấn đề để nghiên cứu, bàn luận nhằm đưa ra những giải pháp điều chỉnh hợp lý, đó là lý do để tác giả chọn đề tài “Pháp luật Việt Nam về hộ kinh doanh, thực trạng và giải pháp hoàn thiện” để làm đề tài nghiên cứu. 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3 2.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề cơ bản sau đây: - Các quan hệ xã hội có liên quan, về mô hình kinh doanh hộ kinh doanh hiện nay tại Việt Nam, pháp luật nước ngoài. - Các quan điểm, các học thuyết pháp lý về hộ kinh doanh và vai trò của Nhà nước trong việc quy định các thủ tục, điều kiện thành lập hộ kinh doanh. - Thực trạng các quy định của pháp luật Việt Nam về hộ kinh doanh thông qua việc nghiên cứu sự vận động, phát triển của các quan hệ xã hội và thực tiễn thực hiện các quy định của pháp luật hiện hành trong điều chỉnh về hộ kinh doanh. - Vai trò của hộ kinh doanh và pháp luật về hộ kinh doanh trong sự phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam. - Nhận diện những bất cập trong các quy định của pháp luật và thực trạng pháp luật về hộ kinh doanh hiện nay - Kiến nghị hoàn thiện pháp luật nhằm nâng cao phát huy hiệu quả phát triển hộ kinh doanh 2.2. Phạm vi nghiên cứu Luận văn tập trung nghiên cứu các quy định của pháp luật về hộ kinh doanh, thủ tục và điều kiện thành lập hộ kinh doanh theo quy định pháp luật. Đồng thời, phân tích và đánh giá thực trạng pháp luật hộ kinh doanh hiện nay trong các lĩnh vực điều kiện, thủ tục thành lập, tài chính, cơ cấu tổ chức, sự quản lý của nhà nước đối với hộ kinh doanh và trên sơ sở những thực trạng đó thì tác giả đưa ra những giải pháp để hoàn thiện pháp luật về hộ kinh doanh. 3. Tình hình nghiên cứu đề tài 4 Những khía cạnh pháp lý về điều hành các mô hình kinh doanh hiện nay tại Việt Nam đã và đang được nghiên cứu bởi nhiều đề tài ở nhiều cấp độ khác nhau. Tuy nhiên, riêng vấn đề thực trạng của pháp luật điều chỉnh mô hình hộ kinh doanh thì chưa thực sự được quan tâm đúng mức cả về góc độ nghiên cứu và những chính sách để hỗ trợ, giúp các hộ kinh doanh có thể phát huy hết vai trò và tiềm lực vốn có của mình. Gần đây đã có những đề tài nghiên cứu và các bài viết được đăng trên các diễn đàn khác nhau có đề cập đến tầm quan trọng trong việc cần có những điều chỉnh, quy định hợp lý trong các chính sách pháp luật về vấn đề hộ kinh doanh như: - Bài viết của TS. Ngô Huy Cương đăng trên tạp chí Khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội (Luật học 25, năm 2009) với chủ đề “Phân tích pháp luật về hộ kinh doanh để tìm ra các bất cập, Tạp chí Luật học. Theo đó, tác giả đã tập trung nghiên cứu một vài bất cập của pháp luật điều tiết hộ kinh doanh ở mức độ khái quát nhất. Nhưng chỉ dừng lại ở việc tìm ra bất cập của pháp luật chứ tác giả mà không nêu ra các giải pháp hay kiến nghị để hoàn thiện pháp luật. - Luận văn thạc sỹ của học Viên Trần Ngọc Trà với đề tài “Pháp luật về hộ kinh doanh ở Việt Nam” năm 2016. Tác giả đã góp phần làm sáng tỏ những vấn đề pháp lý về hộ kinh doanh, nội dung quy định pháp luật hiện hành (tại thời điểm viết) bên cạnh đó đưa ra các giải pháp hoàn thiện và thúc đẩy phát triển hộ kinh doanh. - Luận văn thạc sỹ của học viên Lê Thị Thảo với đề tài “Pháp luật về hộ kinh doanh ở Việt Nam hiện nay từ thực tiễn tại quận Tân Phú, Thành phố Hồ Chí Minh” năm 2019. Với đề tài này tác giả đã nghiên cứu một cách có hệ thống pháp luật về hộ kinh doanh trong điều kiện nền kinh tế thị trường qua đó đánh giá, so 5 sánh các quy định thông qua thực tế tại quận Tân Phú, Thành phố Hồ Chí Minh và đưa ra các giải pháp cụ thể kiến nghị đến sự phát triển của khu vực này. - Luận văn thạc sỹ của học viên Hoàng Minh Sơn với đề tài “Pháp luật về hộ kinh doanh ở Việt Nam” năm 2012. Tác giả đã phân tích những quy định của pháp luật hiện hành (tại thời điểm viết) đối với hộ kinh doanh, đồng thời cũng ghi nhận những bất cập, tồn tại để từ đó đưa ra các đề xuất nhằm củng cố, tăng cường địa vị pháp lý của hộ kinh doanh; hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật kinh tế và chấn chỉnh việc thi hành luật một cách đồng bộ và thống nhất. - Giáo trình Pháp luật về chủ thể kinh doanh của trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Hồng Đức, năm 2016, đề cập đến lịch sử cũng như khái niệm của hộ kinh doanh tại nước ta, nhận định về hộ kinh doanh thông qua quy định pháp luật và chỉ ra đặc điểm của hộ kinh doanh. Nhìn chung, các đề tài nghiên cứu và các bài viết trên đây đã tiếp cận nhiều góc độ khác nhau để phân tích và nêu lên những bất cập của pháp luật để điều tiết hộ kinh doanh hiện nay và đều đưa ra những kiến nghị để có những chính sách chặt chẽ, thông thoáng và thuận lợi hơn để phát triển mô hình hộ kinh doanh. Tuy nhiên, hầu hết các luận văn chỉ tập trung vào bất cập các quy định của pháp luật về hộ kinh doanh mà không nêu lên được tại sao phải cần có hộ kinh doanh và tầm quan trọng của nó đối với kinh tế nước ta. Trên tinh thần kế thừa những phân tích và đánh giá của các công trình nghiên cứu trên, tác giả tiếp tục kế thừa để phân tích những khía cạnh mới đối với những bất cập trong việc quản lý hộ kinh doanh. Từ đó đưa ra một số kiến nghị và giải pháp nhằm hỗ trợ tốt hơn các điều kiện pháp lý và thực tiễn cho mô hình hộ kinh doanh, giúp các hộ kinh doanh Việt Nam sớm phát huy được các tiềm lực, bản chất của mình. 4. Mục tiêu nghiên cứu 6 Mục tiêu nghiên cứu của Luận văn là làm rõ cơ sở lý luận về hộ kinh doanh, đánh giá thực trạng quy định của pháp luật hiện hành về hộ kinh doanh ở Việt Nam, tìm ra nguyên nhân những mặt hạn chế nhằm đề ra các giải pháp để hoàn thiện pháp luật về hộ kinh doanh. 5. Câu hỏi nghiên cứu Để giải quyết những vấn đề thuộc đối tượng nghiên cứu của Luận văn, đạt được mục đích nghiên cứu và chứng minh cho các giả thuyết nghiên cứu. Một số cấu hỏi nghiên cứu cơ bản được đặt ra trong quá trình nghiên cứu như: Thứ nhất, thực tiễn quy định về hộ kinh doanh ở Việt Nam hiện nay như thế nào? Quy định của pháp luật về hộ kinh doanh có ý nghĩa như thế nào đối với người dân hiện nay? Thứ hai, kiến nghị hoàn thiện các quy định pháp luật về hộ kinh doanh là những kiến nghị gì? 6. Phương pháp nghiên cứu Luận văn này sử dụng các phương pháp sau: Phương pháp luận: Luận văn sử dụng cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác – Lênin. Đây là phương pháp được sử dụng trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn. Sử dụng phương pháp này để nhận diện đúng các vấn đề thực trạng đang diễn ra và nó có ảnh hưởng đến hộ kinh doanh, ảnh hưởng đến quá trình quản lý của Nhà nước ra sao. Phương pháp phân tích được dùng để làm rõ khái niệm hộ kinh doanh, bản chất và những đặc điểm của hộ kinh doanh, làm rõ những phạm vi điều chỉnh của pháp luật Việt Nam về hoạt động của hộ kinh doanh. 7 Phương pháp hệ thống được sử dụng nhằm mục đích đánh giá thực trạng vị trí pháp lý của hộ kinh doanh ở Việt Nam để tìm ra những hạn chế. Phương pháp lịch sử được sử dụng để xem xét quá trình hình thành và phát triển của hộ kinh doanh ở Việt Nam và quá trình hoàn thiện pháp luật của hộ kinh doanh ở Việt Nam. Phương pháp thực tiễn để đánh giá tình hình thực tế nhằm đưa ra những giải pháp, kiến nghị. 7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 7.1. Ý nghĩa khoa học Luận văn trước hết có ý nghĩa đối với bản thân người viết vì đây là cơ hội để người viết có thể tìm hiểu một cách đầy đủ về pháp luật liên quaan đến hộ kinh doanh của Việt Nam cũng như nâng cao khả năng nghiên cứu pháp luật. Các kết quả liên quan đến luận văn này có giá trị tham khảo cho các nhà làm luật 7.2. Ý nghĩa thực tiễn Phân tích những quy định của pháp luật điều chỉnh hoạt động của hộ kinh doanh để tìm ra những hạn chế và đề ra những giải pháp hoàn thiện hệ thống pháp luật về hộ kinh doanh ở Việt Nam. 8. Kết cấu của Luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được chia thành 02 chương. Chương 1: Tổng quan về hộ kinh doanh 8 Chương 2: Thực trạng áp dụng pháp luật về hộ kinh doanh và một số kiến nghị hoàn thiện. 9 Chương 1. TỔNG QUAN VỀ HỘ KINH DOANH 1.1. Khái niệm hộ kinh doanh Khi tiến hành nghiên cứu một số cách định nghĩa của hộ kinh doanh theo quy định pháp luật của một số quốc gia phát triển, tác giả thấy rằng có nhiều tên gọi cho loại hình này và đây là một trong những hình thức kinh doanh tương đối phổ biến bởi sự đơn giản trong thủ tục, chi phí tham gia thị trường thấp vì những lợi ích đó mà loại hình này vẫn khá được ưu tiên và được các nhà lập pháp ở các quốc gia này quan tâm cụ thể: Tại Hà Lan, mô hình hộ kinh doanh được xác định là mô hình doanh nghiệp một chủ (One-Man Business)có ít hơn 9 lao động, hoặc một cá nhân tự làm chủ, tự kinh doanh và không sử dụng bất cứ nhân viên nào1. Theo quy định này có thể thấy hộ kinh doanh sẽ được gắn với mô hình doanh nghiệp và một chủ khi tiến hành kinh doanh được giới hạn số lượng lao động dưới 09 người và đặc biệt với mô hình này không sử dụng bất kì nhân viên nào, có thể hiểu cách định nghĩa này hộ kinh doanh được đánh đồng là một doanh nghiệp (một chủ) và sẽ không được thuê lao động cho mô hình vì thế có thể nghĩ ngay đến việc số lượng lao động này xuất phát từ chính là các thành viên trong gia đình của hộ kinh doanh. Tại Singapore, hộ kinh doanh được coi như loại hình kinh tế doanh nghiệp cá thể (sole proprietorship). Đây là loại hình doanh nghiệp thuộc sở hữu của một người hoặc một công ty, không có đối tác và chủ sở hữu có toàn quyền đối với các Nguyễn Minh Trang – Kinh nghiệm quốc tế về đăng kí hộ kinh doanh, ngày 01 tháng 06 năm 2017, https://dangkykinhdoanh.gov.vn/vn/tin-tuc/611/3715/kinh-nghiem-quoc-te-ve-dang-ky-ho-kinhdoanh.aspx?fbclid=IwAR3xYPWgwExydCr8dQ35iXNyaH8V1TagW9scuaj_9VKGVkYYJxQc8bFaDQo , truy cập ngày 14/01/2020, lượt: 1234. 1 10