Tài liệu Luận văn thạc sĩ phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty cổ phần kim khí miền trung

BỘ GIÁO DỤC VÀO ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG LƯƠNG THỊ QUỲNH TRANG PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Đà Nẵng - Năm 2014 BỘ GIÁO DỤC VÀO ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG LƯƠNG THỊ QUỲNH TRANG PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 60.34.30 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS HOÀNG TÙNG Đà Nẵng - Năm 2014 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ một công trình khoa học nào. Người cam đoan Lương Thị Quỳnh Trang MỤC LỤC MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................. 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................... 3 4. Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 3 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài .............................................. 4 6. Bố cục của luận văn.............................................................................. 4 7. Tổng quan tài liệu nghiên cứu............................................................... 4 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN................................. 10 1.1 CÔNG TY CỔ PHẦN VÀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN.............................................................. 10 1.1.1. Các khái niệm và phân loại cơ bản................................................ 10 1.1.2. Chỉ tiêu phân tích hiệu quả hoạt động công ty cổ phần. ............... 13 1.1.3. Sự cần thiết của việc phân tích hiệu quả hoạt động công ty cổ phần.. 14 1.1.4. Đặc điểm của công ty cổ phần ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động.... 15 1.2 NGUỒN THÔNG TIN VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN ................ 17 1.2.1 Nguồn thông tin sử dụng phân tích hiệu quả hoạt động công ty cổ phần ......................................................................................................... 17 1.2.2. Phương pháp phân tích hiệu quả hoạt động công ty cổ phần........ 20 1.3 TỔ CHỨC CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CÔNG TY CỔ PHẦN ............................................................................ 26 1.4. NỘI DUNG PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CÔNG TY CỔ PHẦN ...................................................................................................... 28 1.4.1. Phân tích hiệu quả kinh doanh ...................................................... 28 1.4.2. Phân tích hiệu quả tài chính. ......................................................... 38 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ....................................................................... 45 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG ...................... 46 2.1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG ................................................................................................46 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty ................................ 46 2.1.2. Ngành nghề kinh doanh và định hướng phát triển ........................ 48 2.1.3. Cơ cấu tổ chức và quản lý của công ty.......................................... 49 2.1.4. Tổ chức công tác kế toán tại công ty............................................. 54 2.2. ĐẶC ĐIỂM KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG........................................................................................ 57 2.2.1 Về mặt hàng và thị trường cung cấp nguyên liệu .......................... 57 2.2.2 Về thị trường và phương thức tiêu thụ sản phẩm.......................... 58 2.2.3. Đặc điểm cơ cấu tài sản, nguồn vốn của Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung.............................................................................................. 60 2.3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG............. 64 2.3.1. Nhu cầu phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty cũng như các bên có liên quan.............................................................................................. 64 2.3.2 Tổ chức công tác phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty........... 67 2.3.3. Khái quát về thực trạng phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung. ................................................................ 70 2.3.4. Nội dung phân tích. ....................................................................... 76 2.4. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG ................................................................................................... 84 2.4.1 Một số kết quả đạt được của công tác phân tích hiệu quả hoạt động..... 84 2.4.2 Một số hạn chế của công tác phân tích hiệu quả hoạt động........... 84 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ....................................................................... 85 CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG ............................................................................. 86 3.1 SỰ CẦN THIẾT HOÀN THIỆN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ TẠI CÔNG TY.............................................................................. 86 3.2 ĐỊNH HƯỚNG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG............. 87 3.2.1. Về tổ chức quản lý bộ phận thực hiện công tác phân tích ............ 87 3.2.2. Về quy trình thực hiện................................................................... 87 3.2.3. Về tổ chức sử dụng kết quả phân tích ........................................... 90 3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN KIM KHÍ MIỀN TRUNG........................................................................................ 91 3.3.1. Phân tích khả năng sinh lời của VCSH......................................... 92 3.3.2 Phân tích tỷ suất sinh lời tài sản ..................................................... 94 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ....................................................................... 97 KẾT LUẬN ............................................................................................ 98 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................... 99 QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (Bản sao) PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Viết tắt BQ CCDV CPH BCĐKT DN DT LN SXKD TSCĐ VCSH VLĐ HTK KH Viết đầy đủ bằng tiếng Việt Bình quân Cung cấp dịch vụ Cổ phần hóa Bảng cân đối kế toán Doanh nghiệp Doanh thu Lợi nhuận Sản xuất kinh doanh Tài sản cố định Vốn chủ sở hữu Vốn lưu động Hàng tồn kho Khấu hao DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu bảng Tên bảng Trang 2.1 Bảng phân tích cơ cấu tài sản 61 2.2 Bảng phân tích cơ cấu nguồn vốn 62 2.3 Bảng phân tích cấu trúc tài chính 63 2.4 Báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh 71 2.5 Báo cáo hoạt động đầu tư 71 2.6 Phân tích các chỉ tiêu tài chính cơ bản 75 2.7 Phân tích hiệu quả sử dụng tài sản 77 2.8 Phân tích hiệu quả kinh doanh tổng hợp 79 2.9 Bảng Phân tích hiệu quả tài chính 82 2.10 Bảng phân tích hiệu quả sử dụng vốn góp cổ đông 83 3.1 Phân tích chỉ tiêu ROE và các nhân tổ ảnh hưởng theo mô hình Dupont 92 3.2 Phân tích mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến chỉ tiêu ROE 92 3.3 Phân tích chỉ tiêu ROA và các nhân tổ ảnh hưởng 95 3.4 Phân tích chi tiết mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến chỉ tiêu ROA 95 DANH MỤC CÁC HÌNH Số hiệu hình Tên hình Trang 1.1 Sơ đồ các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ suất sinh lời tài sản 38 1.2 Sơ đồ các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động 42 2.1 Tổ chức bộ máy quản lý công ty cổ phần kim khí miền Trung 51 2.2 Tổ chức bộ máy kế toán Công ty cổ phần kim khí miền Trung 54 2.3 Sơ đồ quy trình thu thập, xử lý thông tin kế toán 56 3.1 Sơ đồ tổ chức phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung 88 3.2 Sơ đồ hệ thống thông tin trong phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung 89 3.3 Biến động của chỉ tiêu ROE qua các năm 93 3.4 Chi tiết mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến ROE 93 3.5 Biến động của chỉ tiêu ROA qua các năm 95 3.6 Chi tiết mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến ROA 96 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Xu thế sản xuất và kinh doanh theo cơ chế thị trường, để tồn tại và phát triển đòi hỏi người lãnh đạo cần phải có hiểu biết về tổ chức, phối hợp kiểm tra, ra quyết định và điều hành mọi hoạt động của doanh nghiệp với mục tiêu là hướng cho doanh nghiệp hoạt động hiệu quả cao nhất. Để làm được điều đó các doanh nghiệp cần phải nắm được các nhân tố ảnh hưởng, mức độ và xu hướng tác động của từng nhân tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động của doanh nghiệp. Muốn vậy ta cần phải làm gì để có được những thông tin hữu ích về hoạt động của doanh nghiệp nhằm cung cấp kịp thời để giúp cho các nhà quản trị ra quyết định đúng. Để giải quyết được vấn đề đó chỉ có một cách là thông qua phân tích, nghiên cứu đánh giá toàn bộ quá trình và kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp dựa trên số liệu kế toán – tài chính. Qua phân tích doanh nghiệp mới thấy rõ nguyên nhân, nguồn gốc của các vấn đề phát sinh và các giải pháp cụ thể để cải tiến quản lý. Kết quả của phân tích hiệu quả hoạt động là cơ sở để các nhà quản trị ra quyết định ngắn hạn hay dài hạn. Hiệu quả hoạt động là mối quan tâm hàng đầu không chỉ đối với nhà quản trị bên trong doanh nghiệp mà còn đối với các đối tượng liên quan khác bên ngoài doanh nghiệp như các cổ đông, các tổ chức tín dụng, khách hàng, nhà cung cấp… Thông tin về hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp giúp nhà quản trị biết được thực trạng hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp mình, triển vọng phát triển, từ đó có những quyết định đúng đắn, chính xác, kịp thời trong quá trình điều hành hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Đối với các cổ đông, các tổ chức tín dụng, khách hàng, nhà cung cấp … thông qua việc phân tích hiệu quả hoạt động sẽ biết được khả năng tài chính, hiệu quả sử 2 dụng các nguồn lực, khả năng sinh lời cũng như hiệu quả sử dụng đồng vốn cơ hội và khả năng trong tương lai làm cơ sở đưa ra các quyết định đầu tư hiệu quả nhất. Như vậy, phân tích hiệu quả hoạt động là công cụ đắc lực giúp nhà quản trị bên trong cũng như các đối tượng bên ngoài có được các quyết định, giải pháp phù hợp nhất trong hoạt động của mình. Là nhà cung cấp hàng đầu về mặt hàng thép xây dựng, phôi thép và thép phế liệu Việt Nam, Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung, hơn 30 năm hoạt động trong nghành thép, công ty thực sự là cầu nối tin cậy giữa khách hang với nghành công nghiệp Thép Việt Nam và Thế giới, thông qua một mạng lưới kinh doanh rộng rãi phục vụ cho nhu cầu khách hàng và cả nước. Qua tìm hiểu tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung trong giai đoạn 2008 – 2012 tôi thấy công ty còn xem nhẹ công tác phân tích hiệu quả hoạt động cho yêu cầu quản lý. Việc tổ chức phân tích chưa được thường xuyên, chưa thấy hết vai trò quan trọng của những thông tin thu được trong quá trình phân tích. Tromg khi đó yêu cầu cạnh tranh và những áp lực từ lợi ích các bên có liên quan đòi hỏi phải quan tâm hơn nữa đến công tác phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Xuất phát từ thực tế trên, tôi đã chọn đề tài “Phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung” làm luận văn thạc sỹ của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu tổng quát Nghiên cứu công tác phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty trong thời gian vừa qua, từ đó sẽ tìm ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phân tích hiệu quả hoạt động trong thời gian sắp tới. 3 2.2. Mục tiêu cụ thể Để thực hiện mục tiêu tổng quát trên, luận văn hướng đến các luận văn cụ thể sau: - Nghiên cứu các nội dung phân tích hiệu quả đang áp dụng tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung, tìm hiểu nhu cầu phân tích ở các cấp quản lý hiện nay. - Hoàn thiện tổ chức số liệu kế toán phục vụ công tác phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty. - Vận dụng các chỉ tiêu phân tích hiệu quả hoạt động phù hợp với yêu cầu quản lý hiện tại của công ty, qua đó tiến hành phân tích trên số liệu hiện tại. 2.3. Câu hỏi nghiên cứu - Thực trạng và nhu cầu phân tích tại công ty như thế nào? - Khả năng tổ chức số liệu kê toán cho công tác phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty ra sao? 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: hiệu quả hoạt động của Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung. Hiệu quả hoạt động được xem xét cả hiệu quả kinh doanh và hiệu quả tài chính. Phạm vi nghiên cứu: Được giới hạn trong khoảng thời gian từ 2008 – 2012. 4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp phân tích dữ liệu: phương pháp so sánh, phương pháp chi tiết, phương pháp điều tra, phương pháp phân tích tổng hợp… - Đối thoại phỏng vấn trực tiếp các bộ phận ở khối văn phòng (ban giám đốc, phòng kế toán, phòng kinh doanh và các bộ phận liên quan nhằm tìm hiểu về công tác phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung. 4 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài - Đề tài đã hệ thống hoá được các lý thuyết liên quan đến hiệu quả hoạt động của công ty. - Đề tài đã khảo sát, phân tích, đánh giá được hiệu quả hoạt động của công ty trong giai đoạn 2008-2012. - Đề tài giúp doanh nghiệp nhìn nhận đúng đắn sức mạnh và hạn chế, từ đó xác định mục tiêu và chiến lược kinh doanh phù hợp, hiệu quả đồng thời ra một số biện pháp nhằm năng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động của công ty trong thời gian đến. 6. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, bảng biểu, luận văn được trình bày thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về phân tích hiệu quả hoạt động doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng công tác phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung. Chương 3: Hoàn thiện nội dung và phương pháp phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty Cổ phần Kim khí Miền Trung. 7. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp là một vấn đề phức tạp, có lien quan đến nhiều yếu tố, nhiều mặt của quá trình hoạt động sản xuất như: lao động, tư liệu lao động, đối tượng lao động, nên doanh nghiệp chỉ có thể đạt hiệu quả cao khi sử dụng hiệu quả các yếu tố cơ bản của quá trình sản xuất kinh doanh. Phân tích hiệu quả hoạt động giúp doanh nghiệp tự đánh giá, xem xét việc thực hiện các chỉ tiêu kinh tế như thế nào, những mục tiêu kinh tế được thực hiện đến đâu, từ đó tìm ra những biện pháp để tận dụng một cách triệt để thế mạnh của doanh nghiệp. Vấn đề này đã được nhiều tác giả nghiên cứu và được biểu hiện thông qua một số giáo trình chuyên ngành kế toán như: 5 Giáo trình phân tích hoạt động kinh doanh (GS.TS Trương Bá Thanh, TS. Trần Đình Khôi Nguyên (2001) - Nhà xuất bản giáo dục); Giáo trình phân tích hoạt động kinh doanh (Nguyễn Ngọc Quang (2011) - Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam); Phân tích hoạt động kinh doanh (Phạm Văn Được, Trần Phước (2010) - Nhà xuất bản Đại Học Công Nghiệp TP Hồ Chí Minh); Phân tích hoạt động doanh nghiệp (Nguyễn Tấn Bình (2011), Nhà xuất bản tổng hợp TP Hồ Chí Minh); Phân tích hoạt động kinh doanh (Nguyễn Thị My, Phan Đức Dũng – Giảng Viên Đại Học Quốc Gia TP Hồ Chí Minh (2008), Nhà Xuất Bản thống kê); Giáo trình phân tích hoạt động kinh doanh ( PGS.TS Phạm Thị Gái, (2004) NXB Giáo dục – Hà Nội); Tài chính doanh nghiệp (TS. Nguyễn Kiều Minh, (2006) NXB Thống Kê); Phân tích kinh tế doanh nghiệp – lý thuyết và thực hành ( TS. Nguyễn Năng Phúc, (2003) NXB Tài chính – Hà Nội)…. Ngoài ra, quan tâm đến vấn đề này đã có một số đề tài nghiên cứu khoa học, luận văn đại học, luận văn thạc sỹ cũng đã nghiên cứu và được thể hiện thông qua: - Quan điểm nghiên cứu: hệ thống chỉ tiêu phân tích hiệu quả giữa các nhà kinh tế và các nhà kỹ thuật hoàn toàn tách rời nhau. Nếu các nhà kỹ thuật nghiên cứu nặng về tính chất kỹ thuật, thì các nhà kinh tế lại sử dụng chủ yếu các chỉ tiêu trên báo cáo tài chính để phân tích và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp từ kết quả của quá trình phân tích vẫn phản ánh rõ nét về hiệu quả sử dụng nguồn lực trong quá trình kinh doanh. - Nội dung và chỉ tiêu phân tích: “Phân tích hiệu quả hoạt động” là vấn đề làm thế nào để hoàn thiện nội dung phân tích nhằm tối đa hóa kết quả đầu ra với mức rủi ro có thể chấp nhận được là đề tài được nhiều tác giả nghiên cứu với những góc độ khác nhau như một số đề tài sau: 6 Tác giả Võ Anh Thịnh – Trường Đại học Kinh tế TP. HCM (2008), với đề tài “Các giải pháp tài chính nâng cao hiệu quả quản trị tài chính các công ty Cổ phần niêm yết tại sở giao dịch chứng khoán TP Hồ Chí Minh: Luận văn đã đi sâu nghiên cứu những vấn đề lý luận về công ty cổ phần (CTCP), hoạt động quản trị tài chính trên các góc độ về định giá cổ phiếu công ty, hoạt động tài trợ, chính sách phân phối, vấn đề quản lý, khai thác và sử dụng vốn, các chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh…Từ đó làm cơ sở và tiền đề cho việc phân tích và đánh giá thực tiễn hoạt động quản trị tài chính của các CTCP niêm yết tại sở giao dịch chứng khoán trong thời gian từ 2005 – 2007. Với hệ thống số liệu thu thập được từ các báo cáo tài chính của các CTCP niêm yết tại sở giao dịch chứng khoán trong thời gian qua, cho chúng ta thấy được tình hình hoạt động quản trị tài chính của các công ty với những kết quả đạt được, những hạn chế còn tồn tại trong việc khai thác và sử dụng các nguồn tài trợ, về hoạt động phân phối lợi nhuận, chính sách cổ tức…Với những hạn chế còn tồn tại từ thực tế hoạt động của các CTCP niêm yết tại sở GDCK trong thời gian qua, tác giả đã đề xuất được một số giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa các hoạt động khai thác nguồn tài trợ, phân phối lợi nhuận chính sách cổ tức, quản trị tài chính ngắn hạn và một số giải pháp khác trong việc tổ chức bộ máy quản trị tài chính của các công ty trong tình hình hiện nay và trong tương lai. Tác giả Lương Thúy Nga (2006), với đề tài: “Phân tích hiệu quả hoạt động và phương hướng nâng cao hiệu quả hoạt động tại Tổng công ty cổ phần Sách”: với phương pháp so sánh, phân tích nhân tố và cân đối tác giả phân tích hiệu quả hoạt động trong các doanh nghiệp phát hành Sách dựa trên hệ thống chỉ tiêu phân tích hiệu quả hiệu quả hoạt động. Đồng thời, dựa trên thực trạng công tác phân tích hiệu quả hoạt động tại Tổng Công ty Phát Hành 7 Sách tác giả đã đưa ra giải pháp hoàn thiện công tác phân tích hiệu quả và phương hướng nâng cao hiệu quả hoạt động tại Tổng công ty Sách Việt Nam. Tác giả Nguyễn Thị Huyền (2011), với đề tài: “Phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty cổ phần nhựa Đà Nẵng: thông qua phân tích hiệu quả kinh doanh bằng các chỉ tiêu hiệu quả cá biệt và tổng hợp; phân tích hiệu quả tài chính; phân tích chỉ tiêu chứng khoán tác giả kết luận hiệu quả hoạt động của công ty chưa cao do các yếu tố tài sản cố định, vốn lưu động và cơ cấu vốn. Từ đó tác giả đề ra những biện pháp nhằm nâng cao hiệu suất sử dụng vốn, xây dựng cơ cấu vốn hợp lý và hoàn thiện hệ thống thu thập, xử lý, trao đổi thông tin. Tác giả Phạm Hữu Thịnh (2012), với đề tài: “Phân tích hiệu quả hoạt động của công ty cổ phần nông sản thực phẩm Quảng Ngãi” đã trình bày có hệ thống các khái niệm, nguyên tắc; khái quát những vấn đề về nội dung và phương pháp phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty cổ phần. Nội dung phân tích của tác giả tập trung vào phân tích hiệu quả hoạt động của CTCP dựa trên các chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh cá biệt, hiệu quả kinh doanh tổng hợp bằng các phương pháp so sánh, phương pháp chi tiết, phương pháp số dư chênh lệnh, phương pháp thay thế liên hoàn dạng thương số. Song, với nội dung phân tích dựa trên chỉ tiêu cá biệt và tổng hợp của nghiên cứu đã không kết luận được hiệu quả thực sự do các chỉ số rời rạc. Vậy, cần phải hệ thống giữa các chỉ tiêu cũng như xác định thực chất của phân tích hiệu quả hoạt động cần xuất phát từ phân tích chỉ tiêu ROE từ đấy xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến hiệu quả hoạt động. Vấn đề này sẽ được học viên hoàn thiện trong nghiên cứu của mình. Nghiên cứu của tác giả Phạm Thị Kim Liên (2010), với đề tài: “Phân tích hiệu quả tài chính tại các Doanh nghiệp dệt may trên địa bàn thành phố Đà Nẵng” đã hệ thống hóa, đưa ra được các nhân tố tác động vào chỉ tiêu 8 hiệu quả tài chính (ROE) và phân tích mức độ ảnh hưởng của các chỉ tiêu dựa vào các phương pháp phân tích như so sánh, chi tiết, loại trừ, liên hệ và phương pháp Dupont. Nghiên cứu đã đưa ra một số giải pháp hoàn thiện công tác phân tích hiệu quả tài chính. Đây là tài liệu tham khảo trong quá trình nghiên cứu nội dung phân tích của học viên. Nhưng trong nghiên cứu chưa sử dụng phương pháp thay thế liên hoàn để xác định mức độ ảnh hưởng của các chỉ tiêu như ROA, ROS, SOA, hệ số tự tài trợ, đòn bẩy tài chính… đến ROE. Tác giả Nguyễn Mạnh Cường (2013), với đề tài “Hoàn thiện công tác phân tích tài chính của Ngân hàng thương mại cổ phần ngoại thương Việt Nam” đã đưa ra được một số giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác phân tích hiệu quả tài chính tại ngân hàng VCB mặc dù có mang tính đặc thù đối với ngành ngân hàng nhưng qua đây học viên đã có những định hướng để kiện toàn công tác phân tích hiệu quả hoạt động tại công ty cổ phần Fococev Quảng Nam. Đặc biệt trong phần nội dung phân tích tác giả đã sử dụng phương pháp phân tích thay thế liên hoàn dạng tích số theo mô hình Dupont để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố ảnh hưởng đến chỉ tiêu ROE. Qua đây học viên đã vận dụng vào nghiên cứu của mình trong phần nội dung phân tích để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến chỉ tiêu hiệu quả hoạt động. Tác giả Nguyễn Thị Như Lân (2009) với nghiên cứu “Phân tích hiệu quả hoạt động tại Công ty cổ phần Dệt Hoà Khánh – Đà Nẵng” – Luận văn Thạc sỹ QTKD - chuyên ngành kế toán – Đại học Đà Nẵng. Luận văn đã hệ hóa được lý luận về tổ chức phân tích hiệu quả hoạt động trong các doanh nghiệp, đã đưa ra định hướng tổ chức phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp từ những vấn đề lý luận và thực tiễn, tác giả đã mô tả và đánh giá công tác phân tích hiệu quả hoạt động, đồng thời đã hoàn thiện một số nội dung phân tích hiệu quả hoạt động trong doanh nghiệp dệt Hòa Khánh như: Xây dựng 9 mô hình lựa chọn phương án huy động vốn và đưa ra một số giải pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, trong luận văn này tác giả chỉ đề cập đến thực trạng phân tích và đưa ra một số giải pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn chứ chưa thực sự đi sau vào hoàn thiện công tác phân tích hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Các luận văn trên đều đưa cho người đọc có cái nhìn tổng quan về doanh nghiệp. Một điểm tương đồng của các tác giả trong quá trình nghiên cứu là đều dựa vào hệ thống chỉ tiêu phân tích hiệu quả chung cho tất cả các doanh nghiệp, các chỉ tiêu phân tích còn rời rạc và chưa đưa ra hệ thống chỉ tiêu chi tiết khi phân tích hiệu quả hoạt động của từng ngành nghề, từng lĩnh vực. Nhiều công trình nghiên cứu về nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp chưa toàn diện, cần hệ thống và chuyên sâu hơn mới đáp ứng được yêu cầu thực tiễn và hầu như có rất ít công trình khoa học, luận án viết về công tác phân tích hiệu quả hoạt động nhằm tối đa hóa kết quả đầu ra của các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng nông sản. Các phân tích về hiệu quả và các giải pháp để nâng cao hiệu quả của các tác giả tại đơn vị đã phần nào giúp tôi có them định hướng cho luận văn của mình. 10 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN 1.1 CÔNG TY CỔ PHẦN VÀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TRONG CÔNG TY CỔ PHẦN 1.1.1. Các khái niệm và phân loại cơ bản a. Khái niệm công ty cổ phần. Công ty cổ phần được phôi thai từ đầu thế kỷ thứ 15 ở Châu Âu. Đến thế kỷ thứ 16, dưới sự tác động của chủ nghĩa trọng thương cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thương mại quốc tế đã hình thành các công ty hoạt động chủ yếu dựa trên vốn góp cổ phần. Kể từ khi công ty cổ phần đầu tiên được thành lập cách đây hơn 400 năm,hình thức này ngày càng phát triển và đã chứng tỏ được những ưu thế của nó so với hình thức doanh nghiệp khác. Vậy Công ty cổ phần là một doanh nghiệp, trong đó các thành viên cùng góp vốn, cùng hưởng lợi nhuận, cùng chịu lỗ tương ứng với phần góp vốn và chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và các nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi phần góp vốn của mình. b. Khái niệm về hiệu quả. Hiệu quả được hiểu là các lợi ích kinh tế, xã hội đạt được từ quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh. Nói cách khác, bản chất của hiệu quả chính là kết quả của lao động xã hội, được xác định bằng cách so sánh lượng kết quả hữu ích cuối cùng thu được với lượng hao phí xã hội. Do vậy, thước đo hiệu quả là sự tiết kiệm hao phí lao động xã hội và là tiêu chuẩn của hiệu quả tối đa hóa kết quả dựa trên các nguồn lực sẵn có. Hiệu quả hoạt động kinh doanh là một phạm trù kinh tế, phản ánh sử dụng các nguồn lực sẵn có của đơn vị cũng như của nền kinh tế để thực hiện 11 mục tiêu đặt ra. Nó không chỉ là thước đo về chất lượng phản ánh thực trạng tổ chức quản lý kinh doanh của một doanh nghiệp, mà còn là vấn đề sống còn của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. Hiệu quả của doanh nghiệp được xem xét một cách tổng thể bao gồm nhiều hoạt động: hoạt động sản xuất kinh doanh và hoạt động tài chính. Khi hoạt động trong nền kinh tế thị trường thì bản thân mỗi doanh nghiệp có một hướng phát triển riêng trong từng giai đoạn cụ thể của mình. Mục tiêu cuối cùng của mỗi doanh nghiệp là lợi nhuận và phát triển lâu dài. Các mục tiêu này luôn găn liền với mục tiêu thị phần. Vì vậy khi đánh giá hiệu quả thì hai yếu tố quan trọng cần phải xem xét là doanh thu và chi phí. c. Phân loại hiệu quả hoạt động doanh nghiệp. Hiệu quả là một phạm trù lớn mang tính tổng hợp vì vậy trong việc tiếp cận, phân tích và đánh giá chỉ tiêu này cần nhận thức rõ về tính đa dạng các chỉ tiêu hiệu quả và phân loại các chỉ tiêu hiệu quả. Có các cách phân loại hiệu quả như sau: • Phân loại theo mức độ tổng hợp hay cá biệt: - Hiệu quả tổng hợp: Trong nền kinh tế thị trường, mục tiêu hàng đầu của các doanh nghiệp kinh doanh là thu được lợi nhuận cao. Quá trình kinh doanh của doanh nghiệp cũng là thước đo đánh giá hiệu quả để đạt được. Vì vậy, hiệu quả tổng hợp cũng được thể hiện ở số lợi nhuận doanh nghiệp thu được trong kỳ và mức sinh lời của một đồng vốn kinh doanh. Nói cách khác, lợi nhuận thể hiện kết quả tổng thể của quá trình phối hợp tổ chức đảm bảo kinh doanh của doanh nghiệp. - Hiệu quả cá biệt: Để có thể xem xét đánh giá một cách chính xác hiệu quả này, người ta còn xây dựng các chỉ tiêu chi tiết cho từng yếu tố của quá trình sản xuất kinh doanh trên cơ sở so sánh từng loại phương tiện, nguồn lực với kết quả đạt được. Các chỉ tiêu biểu hiện hiệu quả này đối với từng loại