Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Luận văn thạc sĩ kế toán quản trị chi phí tại công ty tnhh một thành viên cảng q...

Tài liệu Luận văn thạc sĩ kế toán quản trị chi phí tại công ty tnhh một thành viên cảng qui nhơn

.PDF
110
1282
117

Mô tả:

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG ĐINH MAI THẢO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN CẢNG QUY NHƠN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Đà Nẵng – Năm 2013 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG ĐINH MAI THẢO KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN CẢNG QUY NHƠN Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 60.34.30 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. TRƯƠNG BÁ THANH Đà Nẵng – Năm 2013 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng đươc công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả luận văn Đinh Mai Thảo MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài ........................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................. 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu......................................................... 2 4. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 2 5. Bố cục đề tài.......................................................................................... 3 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu............................................................... 3 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP ........................................................... 7 1.1. TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ ...................... 7 1.1.1. Khái niệm, bản chất của kế toán quản trị chi phí ............................ 7 1.1.2. Vai trò của kế toán quản trị chi phí ................................................. 8 1.2. ĐẶC ĐIỂM CỦA CHI PHÍ VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP .................................................................................... 9 1.2.1. Khái niệm và đặc điểm chi phí ....................................................... 9 1.2.2. Phân loại chi phí trong doanh nghiệp sản xuất ............................. 10 1.3. NỘI DUNG CỦA KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP .................................................................................. 17 1.3.1. Dự toán chi phí sản xuất................................................................ 17 1.3.2. Tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ................... 19 1.3.3. Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp .......................................... 20 1.3.4. Kiểm soát chi phí........................................................................... 20 1.3.5. Phân tích thông tin kế toán quản trị cho việc ra quyết định.......... 26 1.3.6. Tổ chức mô hình kế toán quản trị chi phí ..................................... 28 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ..................................................................... 29 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ Ở CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN CẢNG QUY NHƠN..................................................................................................... 30 2.1. TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY .... 30 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty ................................ 30 2.1.2. Đặc điểm tổ chức quản lý và sản xuất kinh doanh........................ 31 2.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán và hình thức kế toán .............. 38 2.2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ Ở CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN CẢNG QUY NHƠN ............ 40 2.2.1. Phân loại chi phí sản xuất kinh doanh ......................................... 41 2.2.2.Công tác lập dự toán chi phí sản xuất kinh doanh ........................ 43 2.2.3.Tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh ............................................ 53 2.2.4. Công tác kiểm soát chi phí .......................................................... 60 2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI CÔNG TY........................................................................ 67 2.3.1. Phân loại chi phí ............................................................................ 67 2.3.2. Phân tích biến động chi phí .......................................................... 68 2.3.3. Phân tích chi phí cho việc ra quyết định ....................................... 68 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ..................................................................... 69 CHƯƠNG 3. HOÀN THIỆN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ Ở CÔNG TY .............................................................................................. 70 3.1. SỰ CẦN THIẾT PHẢI HOÀN THIỆN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ ... 70 3.2. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ ..... 71 3.2.1. Phân loại chi phí tại Công ty ......................................................... 71 3.2.2. Kiểm soát biến động chi phí.......................................................... 74 3.2.3. Tổ chức bộ máy kế toán quản trị................................................... 81 3.2.4 .Hoàn thiện báo cáo kế toán quản trị.............................................. 83 3.2.5. Phân tích thông tin kế toán quản trị chi phí ................................. 87 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ..................................................................... 91 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN ( Bản sao) PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT BX Bốc xếp CP QL Chi phí quản lý CP TC Chi phí tài chính DT BH Doanh thu bán hàng DTT Doanh thu thuần DT TC Doanh thu tài chính GVHB Giá vốn hàng bán LN Lợi nhuận LN KT Lợi nhuận kế toán MTV Một thành viên P-HCTH Phòng Hành chính tổng hợp P-KHTV Phòng Kế hoạch thương vụ P-KTTV Phòng Kế toán tài vụ P-KT Phòng Kỹ thuật P-TCTL Phòng tổ chức tiền lương P-VT Phòng Vật tư P.tiện thủy Phương tiện thủy TSCĐ Tài sản cố định X.cơ khí Xưởng cơ khí XN.DVTH Xí nghiệp dịch vụ tổng hợp DANH MỤC CÁC BẢNG Số hiệu Tên bảng bảng 2.1. Định mức tiêu hao nhiên liệu của xe ô tô vận tải vận chuyển container năm 2011 Trang 45 2.2. Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp năm 2011 46 2.3. Kế hoạch chi phí nhân công trực tiếp năm 2011 47 2.4. 2.5. Đơn giá tiền lương theo sơ đồ bốc xếp Hầm tàu- ô tô; Kho bãi- ô tô và ngược lại Đơn giá tiền lương cho công nhân đóng gói và giao nhận cầu tàu 48 49 2.6. Kế hoạch chi phí nhân viên quản lý tổ đội 50 2.7. Kế hoạch chi phí sản xuất chung năm 2011 51 2.8. Kế hoạch chi phí nhân viên quản lý doanh nghiệp năm 2011 52 2.9. Kế hoạch chi phí quản lý doanh nghiệp năm 2011 53 2.10. Bảng chi tiết chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 54 2.11. Tập hợp chi phí nhân công trực tiếp năm 2011 55 2.12. Tập hợp chi phí sản xuất chung năm 2011 58 2.13. Tập hợp chi phí quản lý doanh nghiệp tháng 11 năm 2011 59 2.14. Tập hợp chi phí quản lý doanh nghiệp năm 2011 59 2.15. Phân tích báo cáo kết quả kinh doanh 61 2.16. Phân tích biến động chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 63 2.17. Phân tích biến động chi phí nhân công trực tiếp 64 2.18. Phân tích biến động chi phí sản xuất chung 65 Số hiệu Tên bảng bảng Trang 2.19. Phân tích biến động chi phí quản lý doanh nghiệp 66 3.1. Phân loại chi phí theo cách ứng xử chi phí 71 3.2. Tổng hợp biến phí và định phí năm 2011 73 3.3. 3.4. Phân tích biến động chi phí nguyên vật liệu trực tiếp năm 2011 Phân tích biến động chi phí nhân công trực tiếp năm 2011 77 78 3.5. Phân tích biến động chi phí sản xuất chung 79 3.6. Báo cáo chi phí sản xuất kinh doanh 84 3.7. Báo cáo chi phí nhân công trực tiếp 85 3.8. Báo cáo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 85 3.9. Báo cáo chi phí sản xuất chung 86 3.10. Báo cáo giá thành dịch vụ 86 3.11. Báo cáo kết quả sản xuất kinh doanh theo số dư đảm phí 87 3.12. Bảng phân tích điểm hòa vốn 88 3.13. Bảng phân tích điều chỉnh biến phí, sản lượng, giá bán 90 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Số hiệu hình vẽ 1.1. Tên hình vẽ Trang Sơ đồ tổ chức sản xuất của Cảng Quy Nhơn 34 1.2. Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của Cảng Quy Nhơn 35 1.3. Mô hình tổ chức bộ máy kế toán 39 1.4. Sơ đồ trình tự ghi sổ theo hình thức nhật ký chứng từ 40 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Hiện nay, kinh tế đất nước đã và đang phát triển mạnh mẽ theo xu hướng đa dạng hóa các thành phần kinh tế, đặc biệt có sự tham gia của các công ty liên doanh, công ty có vốn đầu tư nước ngoài làm cho hệ thống kế toán trong các doanh nghiệp đã có sự thay đổi nhằm đảm bảo thực hiện vai trò quan trọng của nó. Xuất phát từ yêu cầu đó, kế toán phải cung cấp thông tin cụ thể về chi phí, giá thành, doanh thu và kết quả của doanh nghiệp để các nhà quản trị doanh nghiệp có thể kiểm tra, ra quyết định về giá cả, đầu tư và lựa chọn phương án sản xuất. Kế toán quản trị nói chung và kế toán quản trị chi phí nói riêng có tầm quan trọng đặc biệt trong thiết lập hệ thống thông tin phục vụ cho điều hành và quản lý nội bộ doanh nghiệp. Kế toán quản trị chi phí được xem là công cụ quản lý khoa học và có hiệu quả nhằm kịp thời xử lý và cung cấp thông tin về chi phí, đáp ứng nhu cầu thông tin cho nhà quản trị. Thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ, thành phố Quy Nhơn có điều kiện thuận lợi về giao thông liên lạc, có nguồn tài nguyên thiên nhiên và đặc biệt là vị trí địa lý thuận lợi cho phát triển kinh tế hàng hải. Tận dụng ưu thế đó, Công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn đã phát triển không ngừng trong nhiều năm qua trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ hàng hải và các lĩnh vực khác. Trước sự cạnh tranh gay gắt của thị trường, vấn đề quản trị chi phí và giá thành sản phẩm chính là chìa khóa thành công quyết định sự tồn tại của công ty. Vì vậy, hoàn thiện công tác lập dự toán chi phí, phân tích biến động chi phí giữa thực tế và dự toán nhằm tăng cường kiểm soát chi phí cũng như phân tích thông tin chi phí để ra quyết định kinh doanh tại công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn là vấn đề cấp thiết. Xuất phát từ yêu cầu đó, đặt ra tính cấp thiết của đề tài "Kế toán quản trị chi phí tại Công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn" 2 2. Mục tiêu nghiên cứu Góp phần làm rõ thêm bản chất, nội dung, đặc điểm và vai trò của kế toán quản trị chi phí trong quản lý sản xuất kinh doanh. Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng nội dung kế toán quản trị chi phi ở công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn. Chỉ ra những mặt hạn chế, tồn tại của Công ty, từ đó nêu phương hướng và đề xuất các giải pháp khắc phục tồn tại, góp phần xây dựng kế toán quản trị tại đơn vị. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn như xây dựng định mức tiêu hao nguyên vật liệu, lập dự toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm, tập hợp chi phí sản xuất thực tế phát sinh và tính giá thành sản phẩm hoàn thành, phân tích chi phí để phục vụ kiểm soát chi phí và ra quyết định kinh doanh. - Phạm vi nghiên cứu: tập trung nghiên cứu những nội dung kế toán quản trị chi phí của hoạt động sản xuất kinh doanh chính là dịch vụ bốc xếp hàng hóa tại công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn. 4. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp thu thập dữ liệu để thu thập các thông tin liên quan đến công tác kế toán quản trị chi phí tại Công ty. Phương pháp so sánh sử dụng để phân tích biến động chi phí của công ty. Phương pháp phỏng vấn: phỏng vấn kế toán trưởng và nhân viên kế toán để tìm hiểu về công tác xây dựng định mức chi phí, lập dự toán, tính giá thành sản phẩm, phân tích biến động chi phí… Phương pháp so sánh, tổng hợp và kiểm chứng...để phân tích các vấn đề kế toán quản trị chi phí sản xuất tại đơn vị. Từ đó, tổng hợp rút ra kết luận cần 3 thiết từ thực tiễn, đưa ra các giải pháp khắc phục và có khả năng vận dụng vào thực tiễn. 5. Bố cục đề tài Luận văn ngoài phần mở đầu bao gồm 3 chương Chương 1: Cơ sở lý luận về kế toán quản trị chi phí Chương 2: Thực trạng công tác kế toán quản trị chi phí ở công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí ở công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Những vấn đề về kế toán quản trị, trong đó có kế toán quản trị được các tác giả Việt Nam nghiên cứu từ năm 1990. Các công trình nghiên cứu của các tác giả này đều phản ánh chung vể quá trình xây dựng hệ thống kế toán quản trị. Từ năm 2000, các vấn đề của kế toán quản trị chi phí đã được đề cập và phản ánh trong nhiều công trình nghiên cứu trong các ngành cụ thể. Trong các nghiên cứu này, các tác giả đã trình bày đề xuất các phương hướng áp dụng kế toán quản trị vào các lĩnh vực ngành nghề cụ thể. Như trong luận văn của tác giả Nguyễn Đăng Quốc Hưng (2004) “Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại các đơn vị kinh doanh du lịch trên địa bàn thành phố Đà Nẵng” trình bày hệ thống lý luận và tình hình thực hiện kế toán quản trị chi phí trong lĩnh vực đặc thù du lịch. Công trình nghiên cứu này được thực hiện khảo sát trên các đơn vị kinh doanh du lịch trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, tác giả đã thực hiện khảo sát và đánh giá tình hình thực hiện kiểm soát chi phí kinh doanh lĩnh vực du lịch như hoạt động lưu trú và ăn uống, từ đó đề xuất các giải pháp chú trọng về công tác lập dự toán chi phí sản xuất và kiểm soát chi phí sản xuất dựa trên đặc thù kinh doanh dịch vụ ăn uống và lưu trú . 4 Trong lĩnh vực kinh doanh cà phê, tác giả Nguyễn Thanh Trúc (2008) nghiên cứu về “Kế toán quản trị chi phí ở các công ty cà phê nhà nước trên địa bàn tỉnh Đaklak”. Qua nghiên cứu đặc điểm quản trị chi phí tại 30 doanh nghiệp kinh doanh cà phê nhà nước ở Đak lak, tác giả đã đánh giá và chỉ ra những hạn chế, nguyên nhân trong công tác kế toán quản trị chi phí. Từ đó đề xuất phương hướng và các giải pháp hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại các đơn vị này. Trong các đề xuất của tác giả, đề xuất hoàn thiện công tác lập dự toán chi phí phù hợp hoạt động của đơn vị là điểm đáng chú ý trong đề tài này và hoàn toàn phù hợp với đặc thù kinh doanh của lĩnh vực kinh doanh cà phê. Trong lĩnh vực kinh doanh sản xuất sản phẩm theo đơn đặt hàng, tác giả Huỳnh Thị Tú (2010) nghiên cứu về “Hoàn thiện kế toán quản trị tại các công ty may ở Quảng Nam”, với đặc điểm kinh doanh may mặc là sản xuất theo đơn đặt hàng nên công tác lập dự toán chi phí sản xuất cũng được thực hiện theo từng đơn hàng cụ thể và theo từng công đoạn của quá trình may mặc, với đặc điểm trên tác giả đề xuất các giải pháp hoàn thiện kế toán quản trị chi phí sản xuất trong đó chú trọng đến biện pháp điều chỉnh định mức nguyên vật liệu trực tiếp để tiết kiệm chi phí. Ngoài ra tác giả cũng đề xuất phương án lập dự toán linh hoạt theo từng đơn hàng phù hợp với hoạt động kinh doanh của đơn vị. Trong lĩnh vực kinh doanh sản xuất sản phẩm hữu hình như sản phẩm bia rượu, tác giả Ngô Thị Hường (2010) nghiên cứu về “Hoàn thiện công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty cổ phần bia Phú Minh” tác giả đã trình bày về công tác kế toán quản trị chi phí tại công ty. Công tác lập dự toán trong đơn vị này được thực hiện theo sản lượng sản xuất ước tính do phòng kế hoạch của đơn vị đề xuất, vì vậy các dự toán chi phí sản xuất tại công ty cổ phần bia Phú Minh được lập dựa trên sản lượng bia ước tính sản xuất. Từ nghiên cứu này, tác giả đã xây dựng các đề xuất hoàn thiện kế toán quản trị 5 chi phí bao gồm: xây dựng định mức nguyên vật liệu theo sản lượng sản xuất, lập dự toán linh hoạt theo sản lượng sản xuất và tổ chức kế toán mô hình kế toán quản trị theo mô hình hỗn hợp. Trong lĩnh vực kinh doanh hoạt động xây lắp, tác giả Nguyễn Thị Kim Cường (2010) nghiên cứu về “Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại công ty cổ phần Vinaconex 25”. Trong nghiên cứu này, tác giả đã trình bày công tác kế toán quản trị chi phí tại đơn vị như xây dựng định mức, dự toán, tổ chức quá trình thi công. Tuy nhiên tác giả cũng nhận xét công tác lập dự toán chi phí chưa linh hoạt, xây dựng hệ thống định mức chưa cụ thể, giá phí sản phẩm vẫn xác định theo phương pháp truyền thống. Từ đó, tác giả đề xuất các biện pháp hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại đơn vị bao gồm: phân loại chi phí, xây dựng bổ sung định mức chi phí, tổ chức kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành theo phương pháp trực tiếp, đồng thời tác giả cũng đề xuất phương pháp định giá khi đấu thầu phù hợp với đặc điểm kinh doanh của đơn vị. Trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ hàng không, tác giả Trương Thị Trinh Nữ (2011) nghiên cứu về “Hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại Công ty dịch vụ hàng không sân bay Đà Nẵng”. Trong nghiên cứu này, tác giả đã tìm hiểu và làm rõ những vấn đề thuộc về lý luận của kế toán quản trị chi phí loại hình kinh doanh dịch vụ. Từ đó, tác giả nghiên cứu thực trạng kế toán quản trị chi phí tại đơn vị thuộc hoạt động kinh doanh vận chuyển taxi khách, sản xuất và cung ứng suất ăn, kinh doanh thương mại, dịch vụ hàng không. Qua nghiên cứu thực tế, tác giả đã đề xuất các giải pháp hoàn thiện kế toán quản trị chi phí về công tác bộ máy kế toán quản trị chi phí, thu thập và phân loại theo cách ứng xử chi phí, lập dự toán chi phí, hoàn thiện báo cáo kế toán quản trị và hoàn thiện phương pháp tính giá thành trực tiếp cho hoạt động kinh doanh vận chuyển khách theo phương pháp phân loại biến phí và định 6 phí. Trong nghiên cứu này, tác giả chú trọng phân tích chi phí theo cách ứng xử của chi phí để hoàn thiện quy trình kiểm soát và chủ động trong quá trình phân tích thông tin kế toán quản trị để ra các quyết định về giá cung cấp dịch vụ hàng không tại đơn vị. Tuy nhiên, các công trình trên đều chưa nghiên cứu chuyên sâu công tác kế toán quản trị trong lĩnh vực bốc xếp và vận chuyển hàng hóa cầu cảng, hiện đang là thế mạnh của các tỉnh thuộc duyên hải miền Trung trong đó có Bình Định. Trong xu thế cạnh tranh ngày càng mạnh mẽ của thị trường thì nhu cầu nắm bắt thông tin kịp thời để đưa ra quyết định, chiến lược nhanh chóng và đúng đắn chính là nhu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp như công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn. Chủ động trong quá trình kiểm soát và nắm bắt thông tin, trong đó có thông tin về chi phí là yếu tố quyết định đến quá trình phát triển của doanh nghiệp. Do vậy, vấn đề luận văn tập trung nghiên cứu là hoàn thiện kế toán quản trị chi phí tại công ty TNHH một thành viên Cảng Quy Nhơn 7 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP 1.1. TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ 1.1.1. Khái niệm, bản chất của kế toán quản trị chi phí Theo Luật kế toán Việt Nam, kế toán tài chính là việc thu thập, xử lý, kiểm tra, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế, tài chính bằng báo cáo tài chính cho đối tượng có nhu cầu sử dụng thông tin của đơn vị kế toán. Mục tiêu của kế toán tài chính là sắp xếp, ghi nhận, phân tích và diễn đạt các sự kiện kinh tế, pháp lý và các giao dịch thương mại bằng đơn vị tiền tệ nhằm cung cấp những dữ liệu cần thiết cho việc lập báo cáo tài chính. Các báo cáo tài chính được lập nhằm cung cấp thông tin cho những đối tượng có nhu cầu sử dụng như nhà quản lý doanh nghiệp, ngân hàng, các nhà đầu tư tương lai, nhà cung cấp, khách hàng…. chức năng cung cấp thông tin của kế toán vừa phục vụ cho nhu cầu của cả đối tượng bên trong và bên ngoài doanh nghiệp. Vì vậy, theo mục đích cung cấp thông tin, hệ thống kế toán trong doanh nghiệp được phân loại thành hệ thống kế toán tài chính và hệ thống kế toán quản trị. Kế toán quản trị chính là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thông tin kinh tế tài chính theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán. Trong kế toán quản trị thì kế toán quản trị chi phí là nội dung quan trọng của kế toán quản trị, cung cấp cho nhà quản lý những thông tin cần thiết về tình hình chi phí của doanh nghiệp để hình thành các quyết định phù hợp với tình hình kinh doanh của đơn vị . Kế toán quản trị chi phí là một bộ phận của kế toán quản trị chuyên thực hiện việc xử lý và cung cấp các thông tin về chi 8 phí nhằm phục vụ cho việc thực hiện các chức năng của nhà quản trị như hoạch định, tổ chức thực hiện, kiểm tra và ra quyết định. Chi phí được hiểu theo quan điểm kế toán quản trị là “dòng phí tổn thực tế gắn liền với hoạt động hàng ngày khi tổ chức thựchiện, kiểm tra, ra quyết định, chi phí cũng có thể là dòng phí tổn ước tính để thực hiện dự án, những phí tổn mất đi do lựa chọn phương án, hy sinh cơ hội kinh doanh”. Khi xem xét nội dung của kế toán quản trị chi phí cho thấy có sự giao thoa giữa nội dung của kế toán chi phí và kế toán quản trị chi phí, vậy giữa chúng có quan hệ với nhau như thế nào. Thực chất kế toán quản trị chi phí được tách ra từ kế toán chi phí, giai đoạn đầu của kế toán quản trị được hình thành từ kế toán chi phí giúp cho việc xác định và kiểm tra chi phí của các nhà quản trị. Song kế toán chi phí cung cấp cả thông tin kế toán tài chính và kế toán quản trị vì đối tượng sử dụng thông tin kế toán chi phí bao gồm các cá nhân, tổ chức bên ngoài và các nhà quản trị bên trong doanh nghiệp. 1.1.2. Vai trò của kế toán quản trị chi phí Kế toán quản trị chi phí cụ thể hóa các kế hoạch hoạt động của doanh nghiệp thành các dự toán sản xuất kinh doanh. Kế toán quản trị chi phí cung cấp thông tin về chi phí ước tính cho các sản phẩm, dịch vụ hoặc các đối tượng khác theo yêu cầu của nhà quản lý nhằm giúp họ ra quyết định quan trọng về đặc điểm của sản phẩm, cơ cấu sản xuất và phân bổ hợp lý các nguồn lực cho hoạt động của doanh nghiệp. Kế toán quản trị chi phí cũng cung cấp các thông tin để nhà quản lý kiểm soát quá trình thực hiện kế hoạch thông qua các báo cáo đánh giá, kiểm soát chi phí, nâng cao hiệu quả và hiệu năng hoạt động của doanh nghiệp. Thông tin chi phí của từng bộ phận, phân xưởng, sản phẩm được cung cấp chi tiết và thường xuyên sẽ giúp nhà quản lý kiểm soát quá trình sản xuất sản phẩm, 9 cung ứng dịch vụ, giúp loại bỏ những khoản chi phí không cần thiết hoặc hữu ích nhằm kích thích quá trình kinh doanh có hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Trên cơ sở các báo cáo định kỳ so sánh kết quả thực tế với kế hoạch dự kiến về doanh thu, chi phí, lợi nhuận của doanh nghiệp, các nhà quản lý sẽ đánh giá hoạt động quản trị và tìm ra động lực cố gắng thực hiện tốt mục tiêu kinh doanh, nắm bắt điều kiện hoạt động hiện tại cũng như dự đoán bối cảnh tương lai cho đơn vị mình. Ngoài ra, kế toán quản trị chi phí còn cung cấp các thông tin thích hợp cho các nhà quản lý để xây dựng chiến lược cạnh tranh như cung cấp các báo cáo về các bộ phận, phân xưởng, dịch vụ, sản phẩm…và các báo cáo về lựa chọn phương án kinh doanh như mở rộng cơ sở, đầu tư máy móc trang thiết bị, mở rộng thị trường tiêu thụ… Kế toán quản trị chi phí sẽ trả lời câu hỏi chi phí sẽ là bao nhiêu, thay đổi như thế nào khi có sự thay đổi về sản lượng sản xuất, ai phải chịu trách nhiệm giải thích về những thay đổi bất lợi của chi phí và giải pháp cần đưa ra để điều chỉnh. 1.2. ĐẶC ĐIỂM CỦA CHI PHÍ VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ TRONG DOANH NGHIỆP 1.2.1. Khái niệm và đặc điểm chi phí Chi phí kinh doanh được nghiên cứu và phân tích dưới nhiều góc độ khác nhau, tùy thuộc mục đích và quan điểm của các nhà khoa học. Dưới góc độ kế toán tài chính thì chi phí được coi là những khoản phí tổn phát sinh gắn liền với hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ hạch toán, là giá trị của một nguồn lực bị tiêu dùng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của tổ chức để đạt lấy một kết quả. Kết quả có thể ở dạng vật chất như sản phẩm hoặc ở dạng phi vật chất như dịch vụ. 10 Dưới góc độ kế toán quản trị, chi phí được xem là những khoản phí tổn thực tế gắn liền với các phương án, sản phẩm, dịch vụ. Chi phí kinh doanh theo quan điểm của kế toán quản trị bao giờ cũng mang tính cụ thể nhằm xem xét các hiệu quả của các bộ phận, là cơ sở để đưa ra các quyết định đầu tư hoặc lựa chọn các phương án tối ưu. Nếu như chi phí trong kế toán tài chính được đặt trong mối quan hệ với tài sản, nguồn vốn của doanh nghiệp và được hạch toán dựa vào các chứng từ phát sinh thì theo quan điểm của kế toán quản trị chi phí được xem xét theo quan điểm là những phí tổn thực tế phát sinh trong hoat động sản xuất kinh doanh, hoặc cũng có thể là những phí tổn ước tính để thực hiện kế hoạch sản xuất. Vì vậy, đối với nhà quản lý, chi phí là mối quan tâm hàng đầu vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận. Do đó, kiểm soát chi phí hiệu quả là vấn đề quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của một tổ chức kinh doanh. Việc phân loại và nhận diện chi phí và cách ứng xử của chi phí là điểm mấu chốt để quản lý chi phí để từ đó nhân viên kế toán quản trị có thể cung cấp số liệu chi phí thích hợp theo nhu cầu của nhà quản trị. 1.2.2. Phân loại chi phí trong doanh nghiệp sản xuất a. Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động Phân loại chi phí theo chức năng hoạt động là cách phân loại cơ sở, phải thực hiện trước khi tiến hành các cách phân loại khác đối với tổng chi phí nhằm đáp ứng những yêu cầu quản lý khác nhau. Cách phân loại này giúp xác định rõ vị trí, chức năng của từng khoản mục chi phí trong quá trình hoạt động của tổ chức, là căn cứ để xác định giá thành sản phẩm và tập hợp chi phí theo từng hoạt động chức năng, cung cấp thông tin cho lập báo cáo theo các hoạt động cụ thể hoặc theo từng phạm vi
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu xem nhiều nhất