LỜI MỞ ĐẦU
Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë níc ta hiÖn nay bÊt cø mét doanh
nghiÖp nµo muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh bëi v× qui
luËt c¹nh tranh lµ qui luËt vèn cã, chi phèi c¸c ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ thÞ
trêng. Muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong m«i trêng c¹nh tranh th× c¸c doanh
nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng hoµn thiÖn vÒ mäi mÆt, n©ng cao hiÖu qu¶ trong
s¶n xuÊt kinh doanh. Mét trong nh÷ng biÖn ph¸p chñ yÕu ®Ó n©ng cao hiÖu
qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ tõmg bíc hoµn thiÖn vÒ mÆt tæ
chøc qu¶n lý s¶n xuÊt, c¶i tiÕn vµ kh«ng ngõng ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p tæ
chøc s¶n xuÊt tiªn tiÕn, phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ t×nh h×nh thùc tÕ.
Trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng hiÖn nay, kho¸n s¶n phÈm c«ng tr×nh
®ang lµ h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt phæ biÕn vµ cã hiÖu qu¶ cao song cßn rÊt
nhiÒu víng m¾c vµ tån t¹i cÇn ph¶i kh¾c phôc. Trªn c¬ së lý luËn vÒ chÕ ®é
kho¸n ¸p dông trong tæ chøc s¶n xuÊt vµ nh÷ng ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng vÒ t×nh
h×nh ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng hiÖn nay. Qua thêi gian thùc
tËp vµ kh¶o s¸t ë C«ng ty c¬ giíi vµ x©y l¾p sè 12 thuéc Tæng c«ng ty x©y
dùng vµ ph¸t triÓn h¹ tÇng, víi sù híng dÉn cña thÇy gi¸o vµ c¸n bé c«ng ty.
t«i ®· hoµn thµnh b¶n chuyªn ®Ò luËn v¨n víi ®Ò tµi:
"Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt lîng kho¸n
c«ng tr×nh ë c«ng ty c¬ giíi vµ x©y l¾p sè 12 trong giai ®o¹n hiÖn nay."
Ngoµi phÇn lêi nãi ®Çu vµ phÇn kÕt luËn, luËn v¨n tèt nghiÖp gåm 3 phÇn:
PhÇn thø nhÊt: Kho¸n c«ng tr×nh, h×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt phæ biÕn vµ
cã hiÖu qu¶ trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng.
PhÇn thø hai: T×nh h×nh thùc hiÖn kho¸n c«ng tr×nh ë C«ng ty c¬ giíi vµ
x©y l¾p sè 12.
PhÇn thø ba: Nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt lîng
khãan c«ng tr×nh ë C«ng ty c¬ giíi vµ x©y l¾p sè 12.
1
PhÇn thø nhÊt
Kho¸n c«ng tr×nh - H×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt phæ biÕn
vµ cã hiÖu qu¶ trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng
I/. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ c«ng t¸c kho¸n ë doanh
nghiÖp x©y dùng
1. C¸c kh¸i niÖm vÒ kho¸n trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng.
- Giao kho¸n cã thÓ hiÓu lµ mét h×nh thøc giao quyÒn, nhiÖm vô x¸c ®Þnh
møc ®é chÞu tr¸ch nhiÖm, khuyÕn khÝch tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña ®¬n vÞ
s¶n xuÊt ®èi víi mét lo¹i h×nh c«ng viÖc nµo ®ã, th«ng qua c¸c chØ tiªu thuéc
vÒ nhiÖm vô nh khèi lîng c«ng viÖc, tiÕn ®é hoµn thµnh vµ c¸c chØ tiªu
khuyÕn khÝch b»ng lîi Ých vËt chÊt.
- Kho¸n lµ mét biÖn ph¸p qu¶n lý kinh tÕ trong h¹ch to¸n kinh doanh nªn
khi tiÕn hµnh giao kho¸n ph¶i dùa vµo c¸c nguyªn t¾c, c¸c chØ tiªu kinh tÕ
cã c¨n cø thùc tÕ ®Ó thùc hiÖn, c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t ®Ó ®¶m b¶o tiÕn hµnh
s¶n xuÊt kinh doanh, g¾n chÆt quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm gi÷a mét bªn lµ ®¬n
vÞ giao kho¸n : thêng lµ c«ng ty víi mét bªn lµ ®¬n vÞ nhËn kho¸n : c¸c tæ,
®éi, xëng s¶n xuÊt cña c«ng ty.
- Kho¸n trong x©y dùng cã thÓ kho¸n cho tõng bíc c«ng viÖc ®èi víi
tõng c¸ nh©n, song còng cã thÓ kho¸n cho c¶ tËp thÓ ngêi lao ®éng cho c¶
mét c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. ChÕ ®é kho¸n nµy thêng ®îc ¸p dông
cho c¸c ®éi, tæ x©y dùng hoÆc c¸ nh©n ngêi x©y dùng, kh«ng cã tæ chøc
h¹ch to¸n kinh tÕ ®éc lËp nh»m mét mÆt t¹o ra tÝnh chñ ®éng, s¸ng t¹o trong
s¶n xuÊt thi c«ng n©ng cao chÊt lîng c«ng tr×nh, tiÕn ®é thi c«ng.
C«ng t¸c kho¸n trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng lµ mét qu¸ tr×nh thùc
hiÖn hµng lo¹t c¸c c«ng viÖc, tõ viÖc x¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt, ®Þnh møc
®¬n gi¸, lËp dù to¸n thi c«ng, gi¸ giao kho¸n ... ®Õn kh©u tæ chøc thùc hiÖn
vµ thanh quyÕt to¸n c«ng tr×nh.
Thùc chÊt cña c«ng t¸c kho¸n lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh møc ®é tù chÞu tr¸ch
nhiÖm, tÝnh chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh khuyÕn khÝch tÝnh n¨ng
®éng s¸ng t¹o cña c¸c tæ, ®éi s¶n xuÊt th«ng qua c¸c chØ tiªu khuyÕn khÝch
b»ng lîi Ých vËt chÊt, cs¸c chØ tiªu qui dÞnh vÒ nhiÑm vô quyÒn h¹n.
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y kho¸n c«ng viÖc, c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh
trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng ®îc thùc hiÖn réng r·i gãp phÇn n©ng cao
chÊt lîng c«ng tr×nh vµ tiÕn ®é thùc hiÖn thi c«ng ®¸p øng ®îc c¸c ®ßi hái
yªu cÇu cña thÞ trêng.
2/. TÝnh tÊt yÕu cña viÖc ¸p dông c¬ chÕ kho¸n trong tæ chøc s¶n xuÊt.
Chóng ta t×m hiÓu trªn c¶ 2 gi¸c ®é, c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn:
* C¬ së lý luËn
Do tÝnh ®Æc thï cña ngµnh x©y dùng, tÝnh chÊt cña s¶n phÈm x©y dùng
kh¸c h¼n so víi c¸c ngµnh kh¸c; ph¶i tËp trung c¸c ®iÒu kiÖn nh m¸y
mãc,vËt liÖu, nh©n lùc... t¹i c«ng trêng ®Ó thùc hiÖn thi c«ng chø kh«ng ®Æt
t¹i c«ng ty. C¸c s¶n phÈm kh«ng n»m tËp trung t¹i mét ®Þa ®iÓm cè ®Þnh mµ
n»m r¶i r¸c trªn c¸c ®Þa bµn kh¸c nhau nªn viÖc qu¶n lý, cung øng c¸c ®iÒu
kiÖn cho thi c«ng x©y dùng tõ c«ng ty tíi c¸c c«ng trêng gÆp khã kh¨n. V×
2
vËy thùc hiÖn kho¸n cho c¸c ®éi ®Æt t¹i c¸c c«ng trêng tù ®¶m nhËn thùc hiÖn
thi c«ng díi sù gi¸m s¸t qu¶n lý cña c«ng ty lµ rÊt phï hîp.
Trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng thêng tæ chøc thµnh c¸c ®éi, tæ, xëng
s¶n xuÊt ... mang tÝnh chuyªn m«n ho¸ theo lÜnh vùc c«ng viÖc riªng hoÆc
tæng hîp nªn c¸c ®éi cã thÓ ®¶m nhËn khèi c«ng viÖc trong lÜnh vùc cña
m×nh hoÆc cã thÓ phèi hîp cïng c¸c ®éi kh¸c cïng tham gia thùc hiÖn.
Kho¸n lµ h×nh thøc nh»m ph¸t huy kh¶ n¨ng, tÝnh ®éc lËp, chñ ®éng s¸ng t¹o
trong thùc hiÖn s¶n xuÊt cña tæ, ®éi.
¸p dông chÕ ®é kho¸n t¹o ®iÒu kiÖn g¾n tËp thÓ ngêi lao ®éng l¹i víi
nhau, g¾n s¶n phÈm t¹o ra víi thu nhËp cña hä, tiÕt kiÖm tËn dông c¸c nguån
lùc phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ hiÖn nay.
C¸c s¶n phÈm cña ngµnh x©y dùng lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng
tr×nh rÊt khã t¸ch b¹ch khi ®¸nh gi¸ sù ®ãng gãp cña mçi c¸ nh©n mµ thùc tÕ
t¸ch b¹ch nh vËy còng kh«ng cã ý nghÜa g× trong viÖc ph¶n ¸nh chÊt lîng
c«ng tr×nh, chÊt lîng c«ng tr×nh sÏ ®îc ph¶n ¸nh ë s¶n phÈm hoµn thµnh.
Nh vËy, thùc hiÖn kho¸n c«ng tr×nh cho tæ, ®éi vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cuèi cïng
qua ®ã thùc hiÖn thanh quyÕt to¸n, tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng cã c¨n cø h¬n.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn viÖc cung cÊp c¸c ®iÒu kiÖn phôc vô thi c«ng
nh m¸y, vËt t nhiªn liÖu, nh©n c«ng ... lµ rÊt quan träng thùc hÖn chÕ ®é
kho¸n gãp phÇn c¾t gi¶m c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt, tËn dông c¸c lîi thÕ ë
c¸c ®Þa bµn cã c«ng trêng trong viÖc cung øng c¸c ®iÒu kiÖn phôc vô thi
c«ng mÆt kh¸c t¹o ra tÝnh chñ ®éng h¬n cho c¸c ®éi, chñ c«ng tr×nh, tr¸nh
t×nh tr¹ng ph¶i chê ®îi tõ C«ng ty.
Thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n gãp phÇn tinh gi¶m bé m¸y qu¶n lý cång kÒnh
kÐm hiÖu qu¶, chøc n¨ng nhiÖm vô tõng ngêi ®îc quy ®Þnh râ rµng vµ qua
®ã n©ng cao hiÖu qu¶ vµ chÊt lîng c«ng t¸c.
* C¬ së thùc tiÔn:
- Trong thêi gian võa qua hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp x©y dùng nãi chung
vµ c¸c c«ng ty c¬ giíi x©y l¾p nãi riªng ®· vËn dông c¬ chÕ kho¸n ¸p
dông trong s¶n xuÊt thi c«ng ®¸p øng ®îc nh÷ng yªu cÇu cña s¶n phÈm, thÞ
trêng nh chÊt lîng c«ng tr×nh, tiÕn ®é thi c«ng, thu nhËp cña ngêi lao ®éng
nhê ®ã còng t¨ng lªn.
- ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, thùc hiÖn chÕ ®é kho¸n ®· gióp cho
c¸c doanh nghiÖp x©y dùng tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ h¬n
mét mÆt ph¸t huy ®îc kh¶ n¨ng, tÝnh tù chñ trong s¶n xuÊt cña c¸c tæ, ®éi
®ång thêi C«ng ty vÉn qu¶n lý gi¸m s¸t chÆt chÏ. V× vËy trong thêi gian
qua kh«ng Ýt doanh nghiÖp ®· thùc sù lín m¹nh vµ tù kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ
trÝ cña m×nh trªn thÞ trêng ®ang cã sù c¹nh tranh quyÕt liÖt.
3. Thùc chÊt, vai trß vµ t¸c dông cña kho¸n trong c¸c doanh nghiÖp x©y
dùng
. Thùc chÊt cña c«ng t¸c kho¸n lµ qu¸ tr×nh x¸c ®Þnh møc ®é tù chÞu
tr¸ch nhiÖm khuyÕn khÝch tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o cña tæ, ®éi s¶n xuÊt cña
C«ng ty th«ng qua c¸c chØ tiªu thuéc vÒ nhiÖm vô c¸c chØ tiªu khuyÕn khÝch
b»ng lîi Ých vËt chÊt. Th«ng qua c¬ chÕ kho¸n mét mÆt t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c
®¬n vÞ nhËn kho¸n tù chñ trong s¶n xuÊt, C«ng ty chØ qu¶n lý th«ng qua c¸c
chØ tiªu giao kho¸n do ®ã cã thêi gian cho viÖc tiÕn hµnh ph©n tÝch kinh tÕ,
tham gia ®Êu thÇu tiÌm kiÕm c«ng viÖc.
Vai trß vµ t¸c dông cña viÖc thùc hiÖn kho¸n
3
+ ¦u thÕ cña kho¸n lµ n©ng cao tr¸ch nhiÖm vµ g¾n bã tr¸ch nhiÖm
gi÷a nh÷ng ngêi lao ®éng, g¾n thu nhËp cña hä vµo kÕt qu¶ thùc hiÖn do ®ã
khuyÕn khÝch hä t¨ng n¨ng suÊt, gi¶m c¸c chi phÝ ®Èy nhanh tiÕn ®é thi
c«ng cho viÖc hoµn thµnh c«ng tr×nh.
+Th«ng qua h×nh thøc kho¸n c«ng viÖc mµ c«ng ty cã thÓ tiÕn hµnh ph©n
tÝch kinh tÕ, kiÓm tra qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ c¬ së ( Th«ng
qua c¸c chØ tiªu kinh tÕ, kü thuËt trong hîp ®ång) kÞp thêi ®iÒu chØnh, uèn
n¾n nh÷ng mÆt yÕu trong c«ng t¸c thùc hiÖn.
+ Th«ng qua c¬ chÕ kho¸n t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ tù x©y dùng tæ
chøc kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña m×nh cho phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ, phï
hîp víi tÝnh h×nh thuª lao ®éng, cung øng vËt t nhiªn liÖu thuª m¸y mãc.
+ Thùc tiÔn ë c¸c doanh nghiÖp x©y dùng còng cho thÊy hiÖu qu¶ cña
h×nh thøc kho¸n ®èi víi viÖc b¶o ®¶m tiÕn ®é thi c«ng, chÊt lîng c«ng tr×nh,
gi¶i quyÕt ®îc c¸c khã kh¨n ph¸t sinh t¹o ®iÒu kiÖn hoµn thµnh, ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng, thÞ trêng.
4. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi c«ng t¸c kho¸n trong doanh nghiÖp x©y
dùng.
4.1. §Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt, s¶n phÈm x©y dùng ¶nh hëng ®Õn tæ chøc
s¶n xuÊt.
- Ho¹t ®éng x©p l¾p vµ thi c«ng c¬ giíi nãi riªng vµ x©y dùng c¬ b¶n nãi
chung lµ nh÷ng ho¹t ®éng nh»m t¹o ra nh÷ng tµi s¶n cè ®Þnh ( ®ã lµ nh÷ng
c«ng tr×nh sö dông l©u dµi trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n) th«ng qua
c¸c h×nh thøc: X©y dùng míi, c¶i t¹o më réng, söa ch÷a vµ kh«i phôc.
Theo "®iÒu lÖ qu¶n lý ®Çu t x©y dùng " ban hµnh kÌm theo nghÞ ®Þnh sè
40/ CP ngµy 16/7/1996 cña ChÝnh phñ tr×nh tù ®Çu t vµ x©y dùng bao gåm 3
giai ®o¹n lín:
ChuÈn bÞ ®Çu t
Thùc hiÖn ®Çu t
KÕt thóc x©y dùng ®a dù ¸n vµo khai th¸c sö dông.
- S¶n phÈm x©y dùng víi t c¸ch lµ c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh vµ theo
nghÜa réng lµ tæng hîp vµ kÕt tinh s¶n phÈm cña nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt nh :
ChÕ t¹o m¸y, n¨ng lîng, ho¸ chÊt, luyÖn kim ngµnh x©y dùng ®ãng vai trß
tæ chøc cÊu t¹o c«ng tr×nh ë kh©u cuèi cïng ®Ó ®a chóng vµo ho¹t ®éng.
S¶n phÈm cña ngµnh chØ bao gåm phÇn kiÕn t¹o c¸c kÕt cÊu x©y dùng lµm
chøc n¨ng bao che, n©ng ®ì vµ phÇn l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ cÇn thiÕt vµo c«ng
tr×nh.
§Æc ®iÓm cña s¶n phÈm x©y dùng cã ¶nh hëng rÊt lín cho c¸c c«ng viÖc
cã nhiÒu mÇu s¾c kh¸c víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh¸c.
+ C¸c s¶n phÈm lµ c¸c c«ng tr×nh ph©n bæ ë nhiÒu n¬i trªn toµn l·nh thæ
trªn c¸c ®Þa bµn kh¸c nhau do ®ã s¶n xuÊt x©y dùng cã tÝnh lao ®éng cao vµ
thiÕu æn ®Þnh.
+ S¶n phÈm thêng cã kÝch cì lín, thêi gian x©y dùng sö dông l©u dµi do
®ã nh÷ng sai lÇm vÒ x©y dùng cã thÓ g©y nªn nh÷ng l·ng phÝ lín tån t¹i l©u
dµi vµ khã söa ch÷a.
4
+ S¶n phÈm cña ngµnh phô thuéc chÆt chÏ vµo tõng ®Þa ph¬ng cã tÝnh ®a
d¹ng vµ c¸ biÖt cao vÒ c«ng dông, c¸ch cÊu t¹o vµ ph¬ng ph¸p chÕ t¹o do ®ã
tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i ®¸p øng yªu cÇu nµy.
* §Æc ®iÓm cña s¶n xuÊt x©y dùng ¶nh hëng ®Õn tæ chøc s¶n xuÊt :
+ Trong tæ chøc s¶n xuÊt v× c¸c c«ng tr×nh ®Æt trªn c¸c ®Þa bµn kh¸c nhau
do ®ã ph¶i di chuyÓn m¸y mãc, vËt t, nhiªn liÖu nh©n c«ng tíi vÞ trÝ ®ã ®Ó
thùc hiÖn ®Æt ®iÓm nµy lµm khã kh¨n cho viÖc tæ chøc s¶n xuÊt. Do vËy h×nh
thøc kho¸n c«ng tr×nh cho c¸c tæ, ®éi thùc hiÖn ®ang ®îc ¸p dông réng r·i
nh»m kh¾c phôc t×nh trµng nµy.
+ Chu kú s¶n xuÊt dµi do ®ã vèn sö dông cÇn ph¶i lín vµ lu«n trong
t×nh tr¹ng ø ®äng, dÔ gÆp ph¶i rñi ro. §Æc ®iÓm nµy yªu cÇu trong tæ chøc
s¶n xuÊt cÇn lùa chon ph¬ng ¸n hîp lý, cã chÕ ®é thanh to¸n, kiÓm tra vµ
chÕ ®é dù tr÷ hîp lý.
+ Trong thi c«ng c¬ giíi vµ x©y l¾p nãi riªng qu¸ tr×nh thùc hiÖn kh¸
phøc t¹p cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c tæ, ®éi , c¸c bé phËn trªn
c«ng trêng do ®ã tæ chøc s¶n xuÊt ph¶i linh ho¹t viÖc di chuyÓn, ®iÒu ®éng
thiÕt bÞ xe c¬ giíi nh©n lùc ph¶i tÝnh to¸n ®Ó gi¶m c¸c chi phÝ kh«ng cÇn
thiÕt.
+ S¶n xuÊt x©y dùng chÞu ¶nh hëng cña lîi nhËn chªnh lÖnh do ®iÒu kiÖn
®Æc ®iÓm vÒ ®Þa bµn , thÞ trêng ®em l¹i.
HiÖn nay thÞ trêng ngµy cµng më réng kh¶ n¨ng tù ®¸p øng vÒ c¸c ®iÒu
kiÖn phôc vô cho s¶n xu©ts thi c«ng nh nguyªn liÖu, m¸y mãc, nh©n c«ng.
Do ®ã nÕu tËn dông ®îc c¸c lîi thÕ ë ®Þa bµn khu vùc thÞ trêng ®ã sÏ cã
lîi cho s¶n xuÊt ®Æc biÖt lµ khi ¸p dông c¬ chÕ kho¸n.
4.2. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c kho¸n.
C¬ chÕ kho¸n ®· ®îc ¸p dông kh¸ réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp x©y
dùng nãi chung vµ c¸c C«ng ty c¬ giíi vµ x©y l¾p nãi riªng chóng ta sÏ
xem xÐt mét sè nh©n tè ¶nh hëng.
+ C¸c quy ®Þnh, v¨n b¶n híng dÉn cña Nhµ níc vÒ quy chÕ giao kho¸n
trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng.
C¸c quy ®Þnh, híng dÉn nµy lµ khung ph¸p lý, quy ®Þnh híng dÉn, lµm
c¬ së cho c¸c doanh nghiÖp dùa vµo ®ã ®Ó x¸c ®Þnh cho m×nh mét c¬ chÕ
kho¸n hîp lý, x¸c lËp c¸c h×nh thøc giao kho¸n phï hîp.
HiÖn nay bªn c¹nh viÖc ®a ra c¸c quy ®Þnh, v¨n b¶n híng dÉn c¸c lo¹i
®Þnh møc trong x©y dùng c¬ b¶n, ®¬n gi¸ còng ®îc ban hµnh nh»m t¹o ®iÒu
kiÖn cho doanh nghiÖp triÓn khai thùc hiÖn.
+ §Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt c«ng viÖc thùc hiÖn kho¸n.
§Ó thùc hiÖn kho¸n mét c«ng viÖc (c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh) cã
hiÖu qu¶ th× viÖc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt c«ng viÖc ®Ó lùa
chän ¸p dông h×nh thøc kho¸n hîp lý lµ rÊt quan träng. Bëi v× mçi mét
h×nh thùc kho¸n sÏ cã t¸c dông riªng, phï hîp víi mét lo¹i h×nh c«ng
viÖc lµ chñ yÕu. Khi kho¸n mét c«ng tr×nh th× c¸c h×nh thøc kho¸n gän,
kho¸n mét sè chi phÝ chñ yÕu l¹i ®îc sö dông réng r·i.
+ N¨ng lùc tæ chøc qu¶n lý thùc hiÖn thi c«ng cña ®éi , tæ còng lµ nh©n tè
¶nh hëng tíi viÖc thùc hiÖn kho¸n.
5
HiÖn nay trong mçi c«ng ty x©y dùng ®Òu tæ chøc theo c¸c tæ, ®éi
chuyªn m«n ho¸ trong lÜnh vùc cô thÓ nµo ®ã hoÆc mang tÝnh tæng hîp.
ViÖc giao kho¸n mçi lo¹i h×nh c«ng viÖc cÇn ph¶i c¨n cø vµo kh¶ n¨ng
tæ chøc tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt, tr×nh ®é tay nghÒ, lÜnh vùc chuyªn m«n
®éi ®¶m nhiÖm ... ®Ó giao c«ng viÖc. Cã nh vËy míi ph¸t huy ®îc kh¶ n¨ng
cña ®éi vµ cã kh¶ n¨ng hoµn thµnh c«ng viÖc ®îc giao.
Trong thêi gian qua nhiÒu trêng hîp do nh÷ng lý do kh¸c nhau viÖc
kho¸n c«ng tr×nh cho c¸c ®éi kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng dÉn tíi viÖc chÊt lîng
c«ng tr×nh thÊp, kh«ng ®¶m b¶o tiÕn ®é thi c«ng. Do ®ã ®©y lµ mét nh©n tè
kh¸ quan träng cÇn ph¶i quan t©m khi thùc hiÖn giao kho¸n.
+ C«ng t¸c cung øng c¸c ®iÒu kiÖn phôc vô thi c«ng.
Trong qu¸ tr×nh thi c«ng viÖc ®¶m b¶o cung øng c¸c ®iÒu kiÖn nh : VËt
t nhiªn liÖu, m¸y mãc phôc vô, nh©n c«ng ... lµ rÊt quan träng ¶nh hëng tíi
c«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn, tiÕn ®é thi c«ng vµ chÊt lîng c«ng tr×nh.
HiÖn nay thÞ trêng c¸c yÕu tæ phôc vô s¶n xuÊt thi c«ng ngµy cµng më
réng vµ cã sù kh¸c biÖt vÒ gi¸ c¶ gi÷a c¸c khu do ®ã nÕu tËn dông ®îc c¸c
®iÒu kiÖn cung øng t¹i ®Þa bµn cã c«ng trêng cã thÓ rÊt cã lîi cho viÖc
gi¶m c¸c chi phÝ vÒ vËn chuyÓn, giao dÞch , b¶o qu¶n ... Trong thùc hiÖn
kho¸n cÇn lu ý t¹i chç phôc vô thi c«ng mÆt kh¸c tËn dông ®îc lîi thÕ ë
khu vùc ®ã.
+C«ng t¸c tæ chøc, qu¶n lý, ®iÒu hµnh s¶n xuÊt cô thÓ lµ :
. C«ng t¸c lËp hîp ®ång, tæ chøc chØ ®¹o, gi¸m s¸t trong qu¸ tr×nh thùc
hiÖn c«ng t¸c kho¸n c«ng viÖc cho c¸c ®éi, tæ.
HiÖn nay ë hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp c«ng t¸c nµy lµ mét trong nh÷ng
nguyªn nh©n g©y ra c¸c ¸ch t¾c do c¬ chÕ chØ ®¹o cßn chång chÐo , ch a râ
rµng vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô, c¸c phßng ban cha híng vµo phôc vô c«ng t¸c
kho¸n.
Do vËy ®Ó thùc hiÖn mét cë chÕ kho¸n cã hiÖu qu¶ th× viÖc ®æi míi bé
m¸y qu¶n lý, ph©n chia râ rµng chøc n¨ng nhiÖm vô cña tõng phßng ban h íng vµo môc ®Ých chung lµ yªu cÇu cÊp thiÕt ®Æt ra.
. C«ng t¸c tæ chøc thùc hiÖn thi c«ng t¹i c«ng trêng cña c¸c tæ, ®éi. XÐt
cho cïng th× ®©y chÝnh lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®èi víi c«ng viÖc kho¸n cã
®îc thùc hiÖn hay kh«ng. C«ng t¸c nµy ®ãng vai trß trong viÖc ®¶m b¶o tiÕn
®é thùc hiÖn hîp ®ång kho¸n gi÷a c«ng ty víi c¸c tæ, ®éi, thùc hiÖn c¸c
quy ®Þnh, híng dÉn cña c«ng t¸c kho¸n ¸p dông.
+ Mét sè nh©n tè nh: §Þnh møc, ®¬n gi¸, cÊp bËc c«ng viÖc ¶nh hëng
trùc tiÕp tíi c«ng t¸c kho¸n ë c«ng ty.
Trong thùc hiÖn kho¸n th× ®Þnh møc lµ rÊt quan träng, nã cã thÓ k×m h·m
hoÆc thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. HiÖn nay hÖ thèng ®Þnh møc trong c¸c
c«ng ty cßn rÊt thiÕu mµ chñ yÕu khi thùc hiÖn dùa vµo hÖ thèng ®Þnh
møc x©y dùng c¬ b¶n cña Nhµ níc nªn cha phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ ë
c«ng ty nªn cßn nhiÒu trë ng¹i trong s¶n xuÊt. ViÖc hoµn thiÖn hÖ thèng
®Þnh møc quyÕt ®Þnh tíi chÊt lîng còng nh hiÖu qu¶ thùc hiÖn kho¸n hiÖn
nay.
Bªn c¹nh ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt, ®¬n gi¸ còng ®ãng mét vai trß quan
träng , cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®óng ®Ó thùc hiÖn thanh quyÕt to¸n nhanh gän,
hîp lý.
6
CÊp bËc c«ng viÖc hiÖn nay ph¶n ¸nh thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n
viªn song trong thùc hiÖn kho¸n nh©n tè nµy cÇn lu ý ®Ó thùc hiÖn viÖc tr¶
l¬ng vµ chia l¬ng hîp lý.
5/. ý nghÜa cña viÖc hoµn thiÖn vµ n©ng cao chÊt lîng kho¸n c«ng tr×nh
Kho¸n c«ng tr×nh ®· dîc ¸p dông kh¸ l©u vµ hiÖn nay ®ang lµ h×nh thøc
tæ chøc s¶n xuÊt phæ biÕn trong hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp x©y dùng, ®¸p øng
®îc c¸c yªu cÇu ®ßi hái cña qu¸ tr×nh tæ chøc s¶n xuÊt, s¶n phÈm thÞ trêng.
Tõ khi cã nh÷ng qui ®Þnh vµ híng dÉn cña Nh¶ níc vÒ thùc hiÖn ¸p dông
chÕ ®é kho¸n c«ng tr×nh trong tæ chøc s¶n xuÊt. C¸c doanh nghiÖp x©y dùng
níc ta ®· kh«ng ngõng t×m hiÓu nghiªn cøu ¸p dông c¸c h×nh thøc kho¸n,
c¸ch thøc tæ chøc s¶n xuÊt cho phï hîp víi t×nh h×nh vµ ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña
®on vÞ. ChÝnh nhê viÖc tõng bíc hoµn thiÖn vÒ c¬ chÕ kho¸n, n©ng cao hiÖu
qu¶ c«ng t¸c thùc hiÖn ®· gióp c¸c ®¬n vÞ gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c víng m¾c
thùc hiÖn tæ chøc s¶n xuÊt cã h iÖu qu¶, n©ng cao chÊt lîng c«ng tr×nh, ®¶m
b¶o tiÕn ®é thi c«ng.
Trong giai ®o¹n hiÖn nay nh×n chung c¬ chÕ vµ m« h×nh kho¸n ë c¸c
doanh nghiÖp cha hoµn thiÖn mµ cßn ¸p dông ë c¸c møc ®é kh¸c nhau, tuú
vµo tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña doanh nghiÖp. Mét sè ®¬n vÞ hiÖn cßn ®ang ¸p
dông nh÷ng h×nh thøc, m« h×nh kho¸n gi¶n ®¬n nhÊt, cha t¹o ®iÒu kiÖn ¸p
dông c¸c m« h×nh tiªn tiÕn, cã hiÖu qu¶ h¬n., thªm vµo ®ã lµ c«ng t¸c tæ
chøc qu¶n lý thùc hiÖn cßn kÐm hiÖu qu¶, cha kÞp thêi gi¶i quyÕt ®îc c¸c vÊn
®Ò, c¸c yªu cÇu cña c«ng viÖc trong t×nh h×nh míi. HiÖn nay ®øng tríc nh÷ng
khã kh¨n ®ang ®Æt ra : thÞ trêng x©y dùng cã sù c¹nh tranh quyÕt liÖt, c¸c
®¬n vÞ trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn, nî ø ®äng kÐo dµi, s¶n xuÊt gÆp nhiÒu khã
kh¨n viÖc tõng bíc hoµn thiÖn vÒ c¬ chÕ m« h×nh kho¸n, n©ng cao hiÖu qu¶
c«ng t¸c qu¶n lý, tæ chøc thùc hiÖn cã t¸c dông vµ ý nghÜa lín trong viÖc x¸c
lËp mét c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt hîp lý, thùc hiÖn c«ng viÖc mét c¸ch cã hiÖu
qu¶, gi¶i quyÕt ®îc c¸c víng m¾c ®Æt ra hiÖn nay, thùc hiªn qu¸ tr×nh ®ã
còng lµ tËn dông vµ ph¸t huy thÕ cña kho¸n trong giai ®o¹n míi.
II/. Néi dung cña c«ng t¸c kho¸n trong c¸c doanh
nghiÖp x©y dùng
C«ng t¸c giao kho¸n lµ mét qu¸ tr×nh thùc hiÖn hµng lo¹t c¸c c«ng viÖc
nh»m thùc hiÖn kho¸n mét lo¹i h×nh c«ng viÖc nµo ®ã cho c¸c tæ, ®éi lµ
®¬nvÞ nhËn kho¸n. Chóng ta sÏ t×m hiÓu mét sè vÊn ®Ò sau:
7
1/. Nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn kho¸n c«ng viÖc (c«ng tr×nh, h¹ng môc
c«ng tr×nh, c«ng viÖc) trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng
Nh chóng ta biÕt doanh nghiÖp lµ ®¬n vÞ kinh tÕ c¬ së, mçi doanh nghiÖp
khi ®iÒu hµnh tæ chøc s¶n xuÊt thêng ph©n chia thµnh c¸c bé phËn, c¸c
phßng ban, c¸c ph©n xëng, tæ, ®éi.
Trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng nãi chung vµ víi c«ng ty c¬ giíi vµ
x©y l¾p nãi riªng ®· thùc hiÖn nh vËy.
Do ®ã ®Ó thùc hiÖn kho¸n cÇn cã mét sè ®iÒu kiÖn sau:
* ë gi¸c ®é c«ng ty
- X©y dùng ®îc hÖ thèng ®Þnh møc: cã thÓ sö dông ®Þnh møc cña nhµ níc
vËn dông vµo ®iÒu kiÖn cña c«ng ty hoÆc hÖ thèng ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt
néi bé
- X¸c ®Þnh ®îc hÖ thèng gi¸ c¶
- C«ng t¸c thèng kª, kÕ to¸n ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña
c¸c ®¬n vÞ.
- Qui chÕ thëng ph¹t néi bé
- æn ®Þnh vÒ mÆt tæ chøc, c¸c phßng ban chuyªn m«n híng vµo phôc vô
c«ng t¸c kho¸n
* C¸c tæ, ®éi nhËn kho¸n
- T¬ng ®èi æn ®Þnh vÒ mÆt tæ chøc, cã kh¶ n¨ng tù tæ chøc thùc hiÖn thi
c«ng
- X¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm, nhiÖm vô, mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®éi s¶n xuÊt
vµ doanh nghiÖp
- Cã n¨ng lùc thùc hiÖn thi c«ng c«ng tr×nh
2/. HÖ thèng ®Þnh møc kho¸n trong thùc hiÖn kho¸n c«ng tr×nh
§Ó thùc hiÖn viÖc giao kho¸n c¸c lo¹i h×nh c«ng viÖc cã c¨n cø khoa häc
vµ cã hiÖu qu¶ th× viÖc x©y dùng ®Þnh møc cho tõng bíc c«ng viÖc, ®Þnh møc
cho c¸c lo¹i chi phÝ nh ®Þnh møc sö dông m¸y, ®Þnh møc vËt t nhiªn liÖu,
®Þnh møc lao ®éng ... lµ hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt. Nã cã thÓ k×m h·m
hay thøc ®Èy s¶n xuÊt thi c«ng.
Trong x©y dùng nãi chung vµ trong lÜnh vùc thi c«ng c¬ giíi vµ x©y l¾p
nãi riªng do ®Æc ®iÓm vµ tÝnh chÊt c«ng viÖc yªu cÇu, nªn ®Þnh møc ®îc x©y
dùng mét c¸ch cô thÓ, chi tiÕt cho mçi lo¹i c«ng viÖc, mçi lo¹i chi phÝ. §Þnh
møc trong x©y dùng lµ møc tiªu dïng lín nhÊt cho phÐp ®Ó s¶n xuÊt ra mét
®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc ®Ó hoµn thµnh mét c«ng viÖc nµo ®ã trong nh÷ng ®iÒu
kiÖn tæ chøc vµ kü thuËt nhÊt ®Þnh cña thêi kú nhÊt ®Þnh.
* Mét sè ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh ®Þnh møc
+ Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch - dù to¸n thuÇn tuý
Ph¬ng ph¸p nµy chØ thuÇn tuý dùa vµo c¸c tµi liÖu gèc, cã s½n ®Ó nghiªn
cøu, ph©n tÝch råi tÝnh ra ®Þnh møc.
+ LËp ®Þnh møc chi tiÕt b»ng ph¬ng ph¸p quan s¸t t¹i hiÖn trêng
+ Ph¬ng ph¸p chuyªn gia
8
Ph¬ng ph¸p nµy dïng ®Ó lËp c¸c ®Þnh møc t¹m thêi dùa vµo kinh nghiÖm
nghÒ nghiÖp vµ tÝch luü sè liÖu cña c¸c chuyªn gia cã kinh nghiÖm, c«ng
nh©n kü thuËt
+ Ph¬ng ph¸p hçn hîp
Sö dông phèi hîp c¸c ph¬ng ph¸p cô thÓ ®îc chia thµnh c¸c lo¹i
+ §Þnh møc chi tiÕt
Lo¹i ®Þnh møc nµy ®îc lËp chi tiÕt cho mçi lo¹i c«ng viÖc, bíc c«ng viÖc
nªn nã ®îc dïng trong giao kho¸n viÖc, tr¶ c«ng, cÊp vËt liÖu, chi phÝ m¸y ...
+ §Þnh møc dù to¸n
Lo¹i ®Þnh møc nµy lËp mét c¸ch chung, tæng hîp dïng ®Ó tÝnh to¸n , x¸c
®Þnh gi¸ dù to¸n, íc lîng gi¸ c«ng viÖc ... ®îc nhµ níc lËp vµ c«ng bè.
+ §Þnh møc më réng
Lo¹i ®Þnh møc nµy nh»m phôc vô cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch, c©n ®èi
c¸c yÕu tè s¶n xuÊt trong ho¹t ®éng x©y dùng c¬ b¶n
* C¸c lo¹i ®Þnh møc sö dông trong kho¸n c¸c lo¹i h×nh c«ng viÖc
+ §Þnh møc vËt t nhiªn liÖu trong x©y dùng
. §Þnh møc tiªu dïng nguyªn vËt liÖu lµ møc tiªu dïng lín nhÊt cho phÐp
®Ó s¶n xuÊt mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc ®Ó hoµn thµnh mét c«ng viÖc nµo ®ã
trong ®iÒu kiÖn tæ chøc, kü thuËt. Thêi gian nhÊt ®Þnh
. Ph¬ng ph¸p lËp ®Þnh møc: theo c¸c ph¬ng ph¸p chung ®· nªu.
HiÖn nay trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng nãi chung vµ ë c«ng ty c¬
giíi vµ x©y l¾p sè 12 nãi riªng sö dông ®Þnh møc vËt t, nhiªn liÖu theo hÖ
thèng ®Þnh møc vËt t do Nhµ níc ban hµnh.
+ §Þnh møc lao ®éng:
§Þnh møc lao ®éng lµ lîng lao ®éng hao phÝ lín nhÊt kh«ng ®îc phÐp vît
qu¸ ®Ó hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc mét c«ng viÖc theo qui ®Þnh
trong ®iÒu kiÖn tæ chøc, kü thuËt, t©m sinh lý, kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh.
. T¸c dông cña ®Þnh møc lao ®éng
+ Lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ lao ®éng cu¶
mçi ngßi
+ Lµ c¬ së ®Ó ph©n c«ng, bè trÝ lao ®éng vµ tæ chøc s¶n xuÊt
§ång thêi lµ c¨n cø ®Ó tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng
§Ó ph¸t huy c¸c t¸c dông trªn trong qu¸ tr×nh x©y dùng vµ thùc hiÖn
®Þnh møc ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu
+ §Þnh møc ph¶i ®¶m b¶o tÝnh tiªn tiÕn vµ hiÖn thùc
+ X©y dùng xong ph¶i nhanh chãng ®a vµo s¶n xuÊt
+ Tæ chøc theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn ®Þnh møc vµ thêng xuyªn còng cè
hoµn thiÖn.
. Ph¬ng ph¸p x©y dùng: Dùa vµo c¸c ph¬ng ph¸p chung ®· nªu trªn.
+ §Þnh møc sö dông m¸y
9
Trong x©y dùng nãi chung vµ trong thi c«ng c¬ giíi vµ x©y l¾p nãi riªng
chñ yÕu sö dông thiÕt bÞ xe c¬ giíi ®Ó thùc hiÖn. Do vËy viÖc x¸c ®Þnh ®îc
®Þnh møc sö dông m¸y hÕt søc quan träng.
Nh»m dù to¸n phÇn m¸y mãc sö dông trong thi c«ng, lËp kÕ ho¹ch ®Ó
b¶o dìng, söa ch÷a.
Ph¬ng ph¸p lËp ®Þnh møc: Dùa vµo c¸c ph¬ng ph¸p chung ®Ó lËp ®Þnh
møc .
3. M« h×nh kho¸n trong doanh nghiÖp x©y dùng.
a. C¸c ®èi tîng c«ng viÖc cÇn thùc hiÖn kho¸n.
Trong doanh nghiÖp x©y dùng nãi chung vµ trong c¸c c«ng ty c¬ giíi vµ
x©y l¾p nãi riªng c¸c ®èi tîng c«ng viÖc thùc hiÖn lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng
môc c«ng tr×nh, c¸c c«ng viÖc nh ®¹i tu, söa ch÷a xe m¸y, thiÕt bÞ phôc vô
qu¸ tr×nh thi c«ng.
HiÖn nay c¸c ®èi tîng c«ng viÖc nµy ®Òu ®îc c¸c c«ng ty thùc hiÖn
kho¸n nh»m ®¸p øng yªu cÇu, ®ßi hái vÒ tÝnh chÊt ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm,
thÞ trêng. Song ®èi víi mçi lo¹i c«ng viÖc l¹i ¸p dông c¸c h×nh thøc kho¸n
kh¸c nhau phï hîp víi mçi lo¹i h×nh c«ng viÖc.
b. HÖ thèng tæ chøc kho¸n.
Do tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm cña ngµnh, s¶n phÈm x©y dùng mµ ë c¸c doanh
nghiÖp ®· h×nh thµnh c¸c ®éi, tæ ®¶m nhËn c¸c lÜnh vùc c«ng viÖc kh¸c
nhau mang tÝnh chuyªn m«n ho¸ hoÆc tæng hîp . Trong c¬ cÊu tæ chøc
qu¶n lý ë mét c«ng ty x©y dùng nãi chung vµ ë c¸c ®¬n vÞ thi c«ng c¬ giíi
vµ x©y l¾p nãi riªng hiÖn nay nÕu c«ng ty lµ ®¬n vÞ trung t©m sÏ cã c¸c
d¹ng c¬ cÊu tæ chøc sau:
C«ng ty - xÝ nghiÖp ®éi - tæ
C«ng ty - ®éi - tæ
C«ng ty - xÝ nghiÖp - c«ng tr×nh - ®éi - tæ.
Tuy c¬ cÊu tæ chøc cã kh¸c nhau nhng trong bÊt cø c¬ cÊu nµo còng cho
thÊy m¾t sÝch cuèi cïng lµ ®éi - tæ x©y dùng. Nã lµ ®¬n vÞ tæ chøc c¬ b¶n
chñ yÕu trong doanh nghiÖp, ë ®ã thùc hiÖn sù kÕt hîp gi÷a søc lao ®éng
cña ngêi lao ®éng víi t liÖu s¶n xuÊt ®Ó hoµn thµnh c«ng tr×nh.
V× vËy trong thùc hiÖn kho¸n c¸c lo¹i h×nh c«ng viÖc th× ®èi tîng nhËn
kho¸n lµ c¸c ®éi, tæ, ngêi lao ®éng trong c«ng ty. Thùc hiÖn kho¸n ®Òu
ph¶i th«ng qua hîp ®ång gi÷a mét bªn lµ c«ng ty : Bªn giao kho¸n vµ mét
bªn lµ ®éi, tæ : Bªn nhËn kho¸n.
HÖ thèng tæ chøc kho¸n cña c«ng ty ®îc tãm t¾t
nh sau
10
c. QuyÒn h¹n vµ nhiÖm vô cña c¸c bªn giao nhËn kho¸n.
* Nh÷ng c«ng viÖc chuÈn bÞ cho viÖc giao nhËn kho¸n.
* Tr¸ch nhiÖm cña bªn giao kho¸n: §¹i diÖn lµ Phßng Kinh tÕ kü thuËt.
+ N¾m v÷ng hå s¬ thiÕt kÕ c«ng tr×nh, c¸c yªu cÇu kü thuËt, mü thuËt vµ
®iÒu kiÖn cô thÓ thi c«ng x©y dùng c«ng tr×nh.
+ ChuÈn bÞ vµ giao cho bªn nhËn kho¸n.
. C¸c hå s¬ kü thuËt kÌm theo b¶n tiªn lîng vµ c¸c chØ dÉn kü thuËt.
. Thêi h¹n hoµn thµnh c«ng viÖc.
. §iÒu kiÖn chung vµ ®iÒu kiÖn cô thÓ cho viÖc thùc hiÖn hîp ®ång.
. GÝa giao kho¸n hoÆc c¸c chi phÝ s¶n xuÊt.
* Tr¸ch nhiÖm bªn nhËn kho¸n : C¸c tæ, ®éi
+ TriÓn khai c«ng viÖc chuÈn bÞ, nép ®óng thêi h¹n cho bªn giao c¸c hå
s¬.
. BiÖn ph¸p thi c«ng.
. KÕ ho¹ch sö dông lao ®éng, xe m¸y, vËt t nhiªn liÖu.
. GÝa nhËn kho¸n, thêi h¹n hoµn thµnh c«ng viÖc.
. Danh s¸ch c¸n bé c«ng ty nh©n viªn tham gia thùc hiÖn c«ng viÖc.
+ Trêng hîp bªn nhËn kho¸n chñ ®éng tuyÓn nh©n c«ng th× bªn kho¸n
cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra t c¸ch, n¨ng lùc vµ hoµn thµnh c¸c thñ tôc.
. Tæng hîp b¸o c¸o danh s¸ch vµ hå s¬ nh÷ng c«ng viÖc lµm hîp ®ång.
. Tæ chøc kiÓm tra søc kháe - kiÓm tra tay nghÒ.
* Nh÷ng c«ng viÖc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång giao nhËn kho¸n .
* Tr¸ch nhiÖm bªn giao kho¸n.
+ Ph©n c«ng c¸n bé qu¶n lý gi¸m s¸t, cã ®ñ n¨ng lùc, thÈm quyÒn, ®¹i
diÖn cho bªn giao kho¸n gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò kinh tÕ kü thuËt.
11
+ T¹m øng cho bªn nhËn kho¸n, khi cha cã khèi lîng c«ng viÖc thùc hiÖn
th× vèn ®ã coi lµ 1 kho¶n vay víi l·i suÊt tho¶ thuËn.
+ X¸c nhËn khèi lîng ph¸t sinh, tæng hîp c¸c kiÕn nghÞ, ®Ò xuÊt cña bªn
nhËn kho¸n ®Ó xö lý, gi¶i quyÕt .
+ KiÓm tra ®«n ®èc bªn nhËn kho¸n thùc hiÖn.
+ Qu¶n lý, gi¸m s¸t ®Ó xö lý kÞp thêi c¸c víng m¾c.
* Tr¸ch nhiÖm cña bªn nhËn kho¸n.
+ ChØ ®¹o, tæ chøc thùc hiÖn thi c«ng.
. Tù tæ chøc s¶n xuÊt.
. Tæ chøc mÆt b»ng thi c«ng, tæ chøc b¶o vÖ vËt t, xe m¸y ...
. Khai th¸c nguån vËt t, t¹m øng vèn ®Ó s¶n xuÊt, thanh quyÕt to¸n c¸c
chi phÝ nµy.
. KiÓm tra c«ng viÖc ë hiÖn trêng, gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c víng m¾c ®¶m
b¶o tiÕn ®é thi c«ng vµ chÊt lîng c«ng tr×nh.
. ChuÈn bÞ, thùc hiÖn chÕ ®é b¸o c¸o ®Þnh kú
. Thùc hiÖn thanh quyÕt to¸n víi bªn A, tr¶ l¬ng cho ngêi lao ®éng
. ChuÈn bÞ hå s¬ cho viÖc nghiÖm thu, thanh to¸n c«ng tr×nh
* Thanh lý hîp ®ång giao nhËn kho¸n
+ Khi khèi lîng c«ng viÖc giao kho¸n hoµn thµnh ®îc nghiÖm thu bªn
giao kho¸n cã tr¸ch nhiÖm tæng hîp, lËp phiÕu gi¸ thanh to¸n víi chñ ®Çu t
(bªn A)
+ trÝch lËp tû lÖ gi÷ l¹i theo qui chÕ ban hµnh c«ng tr×nh
+ Thanh quyÕt to¸n víi bªn nhËn kho¸n
d/. C¸c h×nh thøc kho¸n trong s¶n xuÊt thi c«ng x©y dùng
§Ó thùc hiÖn kho¸n mét lo¹i h×nh c«ng viÖc nµo ®ã viÖc lùa chän mét
h×nh thøc kho¸n hîp lý, phï hîp víi tÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm còng nh c¸c ®iÒu
kiÖn kh¸c liªn quan tíi c«ng viÖc lµ hÕt søc quan träng
Mét sè h×nh thøc kho¸n chñ yÕu hiÖn nay ®ang sö dông trong s¶n xuÊt
* H×nh thøc kho¸n c«ng viÖc
H×nh thøc nµy ¸p dông cho c¸c c«ng viÖc cha cã ®¬n gi¸ ®Þnhmøc cô
thÓ,c¸c c«ng viÖc mang tÝnh thñ c«ng, khèi lîng Ýt vµ cã tÝnh chÊt nhÊt thêi
ch¼ng h¹n nh c«ng viÖc bèc xÕp, dän kho, dän ®êng, s÷a ch÷a ®¹i tu xe m¸y
vµ thiÕt bÞ c¬ giíi thi c«ng.
H×nh thøc kho¸n nµy chiÕm tû lÖ rÊt nhá trong c«ng t¸c kho¸n hiÖn nay.
Môc ®Ých chñ yÕu lµ gi¶i quyÕt c¸c c«ng viÖc ®ét xuÊt c¸c ¸ch t¾c ph¸t sinh
trong s¶n xuÊt nªn mang tÝnh chñ quan, thiÕu ®é chÝnh x¸c hîp lý trong thùc
hiÖn kho¸n.
VÝ dô: Dïng h×nh thøc kho¸n c«ng viÖc ®Ó ¸p dông cho c«ng t¸c söa
ch÷a xe m¸y, thiÕt bÞ phôc vô thi c«ng
Víi h×nh thøc nµy tïy thuéc vµo nhu cÇu s÷a ch÷a cña tõng xe sau khi cã
sù kiÓm tra cô thÓ c«ng ty hoÆc ®éi trëng sÏ ®Þnh møc cho mçi lo¹i viÖc mét
12
sè c«ng ®Þnh møc nhÊt ®Þnh vµ trªn c¬ së ®ã sÏ kho¸n cho tæ, xëng söa ch÷a,
c¸ nh©n
HiÖn nay cã rÊt nhiÒu ®¬n vÞ cha cã hÖ thèng ®Þnh møc mµ chñ yÕu dùa
vµo kinh nghiÖm hoÆc c¸c lo¹i ®Þnh møc x©y dùng c¬ b¶n do Nhµ níc ban
hµnh nªn khi thùc hiÖn kho¸n c¸c c«ng viÖc chØ mang tÝnh t¬ng ®èi, cha khoa
häc.
* H×nh thøc kho¸n theo s¶n phÈm
Kho¸n theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc kho¸n c«ng tr×nh chñ yÕu hiÖn nay
®ang ®îc thùc hiÖn réng r·i. C«ng tr×nh sÏ ®îc nghiÖm thu vµ thanh quyÕt
to¸n khi nã hoµn thµnh, ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu mµ c¸c bªn ®· tháa thuËn.
HiÖn cã 2 h×nh thøc kho¸n theo s¶n phÈm
* Kho¸n s¶n phÈm cho c¸ nh©n trùc tiÕp
H×nh thøc kho¸n nµy thêng ®îc c¸c c«ng ty ¸p dông cho c¸c bé phËn cã
liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh lµm viÖc cña m¸y, thiÕt bÞ thi c«ng nh l¸i xe,
vËn chuyÓn b»ng thiÕt bÞ vËn t¶i
VÝ dô:
C«ng ty kho¸n cho ®éi xe vËn t¶i vËn chuyÓn m¸y mãc thiÕt bÞ vËt t nhiªn
liÖu phôc vô thi c«ng c«ng tr×nh
C«ng ty giao kho¸n theo c¸c chØ tiªu
+ Khèi lîng
+ TiÒn l¬ng
+ Nhiªn liÖu ®Þnh møc phôc vô cho m¸y
+ Sè ca lµm viÖc
Cuèi th¸ng sÏ thùc hiÖn quyÕt to¸n: c«ng nh©n l¸i xe sÏ ®îc hëng thu
nhËp theo khèi lîng thùc hiÖn vµ ®¬n gi¸ kho¸n ®· giao
VÝ dô: VËn chuyÓn c¸t, ®¸ lµm ®êng
§¬n gi¸ 1 chuyÕn 6000®/chuyÕn
NÕu l¸i xe thùc hiÖn 50 chuyÕn
Sè tiÒn l¸i xe ®îc hëng lµ 6000®/c x 50 c = 300.000®ång
* Kho¸n theo s¶n phÈm tËp thÓ
Thùc tÕ mét s¶n phÈm hoµn thµnh lµ kÕt qu¶ cña c¶ mét tËp thÓ tham gia
thùc hiÖn viÖc hoµn thµnh tèt c«ng viÖc cña mét c¸ nh©n trong tËp thÓ nhiÒu
khi kh«ng cã ý nghÜa g× mµ ®ßi hái ph¶i cã sù phèi hîp cña c¶ tËp thÓ míi
hoµn thµnh ®îc. Do vËy kho¸n theo tõng bíc c«ng viÖc, hay cho trùc tiÕp
tõng c¸ nh©n sÏ g©y khã kh¨n cho viÖc hoµn thµnh c¸c c«ng ®o¹n theo ®óng
tiÕn ®é vµ sù nèi tiÕp cña c¸c c«ng ®o¹n kh«ng ®îc ®¶m b¶o v× vËy hiÖn nay
®èi víi c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ngêi ta kho¸n theo s¶n phÈm vµ
nghiÖm thu ®¸nh gi¸ khi s¶n phÈm c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh
Cã 2 h×nh thøc kho¸n theo s¶n phÈm tËp thÓ
+ Kho¸n c¸c chi phÝ s¶n xuÊt chñ yÕu
+ Kho¸n gän c«ng tr×nh (kho¸n toµn bé c¸c chi phÝ s¶n xuÊt)
Chóng ta t×m hiÓu tõng h×nh thøc
13
a. Kho¸n c¸c chi phÝ s¶n xuÊt chñ yÕu
HiÖn nay thùc hiÖn kho¸n theo c¸c chi phÝ s¶n xuÊt
+ Kho¸n vÒ tiÒn l¬ng, tiÒn thëng
ChÕ ®é kho¸n l¬ng ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc nÕu giao tõng chi tiÕt bé
phËn sÏ kh«ng cã lîi mµ ph¶i giao toµn bé khèi lîng cho c«ng nh©n hoµn
thµnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. ChÕ ®é nµy cã ®Æc ®iÓm lµ cho biÕt tríc
vÒ thu nhËp, thêi h¹n hoµn thµnh, yªu cÇu chÊt lîng c«ng tr×nh
C«ng cô ®Ó x¸c ®Þnh chi phÝ tiÒn l¬ng lµ ®Þnh møc lao ®éng vµ ®¬n gi¸
nh©n c«ng t¬ng øng. §Þnh møc ®Ó tÝnh to¸n tiÒn l¬ng kho¸n gäi lµ ®Þnh møc
thi c«ng, cã mèi quan hÖ víi ®Þnh møc dù to¸n lµ ®Þnh møc x¸c ®Þnh chi phÝ
(nh©n c«ng, vËt liÖu, m¸y) cña ®Çu vµo, ®îc vËn dông vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ ë
c«ng ty
§Þnh møc vµ ®¬n gi¸ nh©n c«ng kho¸n ®îc x¸c ®Þnh hîp lý trªn c¬ së
®Þnh møc x©y dùng c¬ b¶n vµ chÕ ®é tiÒn l¬ng hiÖn hµnh. Ngoµi ra bªn nhËn
kho¸n cã thÓ tháa thuËn víi bªn giao ®Ó ®i ®Õn nhÊt trÝ vÒ gi¸ giao kho¸n
NÕu ®èi tîng nhËn kho¸n lµ tËp thÓ tæ nhãm th× quÜ l¬ng nhËn ®îc sÏ
ph©n phèi cho c«ng nh©n trong tæ gièng nh chÕ ®é tiÒn c«ng tÝnh theo s¶n
phÈm tËp thÓ
Tuy nhiªn chÕ ®é tr¶ c«ng nµy, khi tÝnh to¸n ®¬n gi¸ ph¶i hÕt søc chÆt
chÏ, tû mØ ®Ó x©y dùng ®¬n gi¸ tr¶ c«ng chÝnh x¸c cho c«ng nh©n lµm kho¸n
§Ó thùc hiÖn kho¸n quÜ l¬ng ph¶i th«ng qua mét hîp ®ång trong ®ã x¸c
®Þnh mét tËp hîp c«ng viÖc víi khèi lîng vµ tiÒn l¬ng t¬ng øng. ViÖc chi tr¶
l¬ng ®îc thùc hiÖn b»ng t¹m øng 60-70% khi hoµn thµnh c«ng viÖc b¶o ®¶m
®óng chÊt lîng theo yªu cÇu th× thanh to¸n sè cßn l¹i, cã thªm tiÒn thëng
hoÆc ph¸t sinh.
ChÕ ®é tr¶ l¬ng kho¸n cã u ®iÓm lµ x¸c ®Þnh ngay ®îc khi ngêi ®¹i diÖn
®øng ra nhËn kho¸n. ChÝnh v× vËy nÕu ®¬n vÞ nhËn kho¸n gi¶m bít ®îc sè
ngêi hoÆc rót ng¾n ®îc thêi gian hoµn thµnh khèi lîng th× tiÒn l¬ng cña mçi
ngêi trong ®¬n vÞ sÏ t¨ng lªn. Do ®ã l¬ng kho¸n khÝch thÝch c«ng nh©n n©ng
cao n¨ng suÊt lao ®éng phÊn ®Êu gi¶m thêi gian hoµn thµnh vµ rót bít sè ngêi lao ®éng kh«ng cÇn thiÕt
HiÖn nay h×nh thøc kho¸n nµy ®ang ®îc ¸p dông réng r·i
+ Kho¸n phÇn chi phÝ m¸y thi c«ng
Trong thi c«ng c¬ giíi vµ x©y l¾p do tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm cña c«ng tr×nh
nªn m¸y mãc ®îc sö dông trong qu¸ tr×nh thi c«ng ph¶i nhiÒu. Do vËy khi
thùc hiÖn kho¸n c«ng tr×nh c«ng ty thêng giao kho¸n phÇn chi phÝ sö dông
m¸y cho ®éi
Chi phÝ m¸y thi c«ng lµ chi phÝ sö dông c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ b»ng
®éng c¬ ®iÖn, ®éng c¬ ®iªzen, h¬i níc ... trùc tiÕp tham gia vµo thi c«ng ®Ó
hoµn thµnh c«ng tr×nh bao gåm: chi phÝ khÊu hao c¬ b¶n, chi phÝ khÊu hao
söa ch÷a lín, chi p phÝ nhiªn liÖu ®éng lùc, tiÒn l¬ng cña c«ng nh©n ®iÒu
khiÓn, phôc vô m¸y vµ chi phÝ qu¶n lý m¸y.
§Ó thùc hiÖn kho¸n phÇn chi phÝ nµy c«ng ty dùa vµo ®Þnh møc sö dông
m¸y mãc cho mét ®¬n vÞ c«ng viÖc vµ ®¬n gi¸ sö dông m¸y ®îc thèng nhÊt
trong hîp ®ång kho¸n ®Ó kho¸n cho ®éi.
+ Kho¸n vËt t vµ nhiªn liÖu chñ yÕu
14
Do ®iÒu kiÖn thi c«ng, ®Þa ®iÓm thi c«ng ngµy cµng xa, trªn c¸c ®Þa bµn
kh¸c nhau do ®ã viÖc vËn chuyÓn cung øng vËt t, nhiªn liÖu tõ c«ng ty tíi c¸c
c«ng trêng gÆp khã kh¨n, chi phÝ lín vµ kh«ng ®¶m b¶o cho tiÕn ®é thi c«ng
MÆt kh¸c do thÞ trêng vËt t nhiªn liÖu ngµy mét më réng, viÖc cung øng
t¹i chç cã thÓ sÏ thuËn lîi h¬n so víi viÖc c«ng ty bao cÊp. ViÖc cung øng t¹i
chç cã thÓ gi¶m bít c¸c chi phÝ vÒ vËn chuyÓn, giao dÞch, b¶o qu¶n, cÊp ph¸t,
gi¸ c¶ ... do ®ã cã thÓ lµm h¹ gi¸ thµnh c«ng tr×nh cã lîi cho tæ, ®éi, c«ng ty.
Bªn c¹nh ®ã cßn gióp cho ®éi, tæ chñ ®éng h¬n trong s¶n xuÊt
Do vËy hiÖn nay phÇn vËt t, nhiªn liÖu chÝnh ®· ®îc giao cho ®éi tù lo
liÖu trªn c¬ së ®Þnh møc vµ ®¬n gi¸ thèng nhÊt
§Ó thùc hiÖn kho¸n chi phÝ nµy mét sè c«ng ty khi cha cã hÖ thèng ®Þnh
møc kinh tÕ kü thuËt néi bé thêng dùa vµo hÖ thèng ®Þnh møc vËt t cña nhµ
níc ban hµnh vµ ®¬n gi¸ vËt t trªn thÞ trêng. C«ng ty chØ chÞu tr¸ch nhiÖm
thanh to¸n c¸c chi phÝ vËt t nhiªn liÖu trong ®Þnh møc vµ ®¬n gi¸ ®· tháa
thuËn trong hîp ®ång kho¸n. NÕu trêng hîp ®éi gi¶i tr×nh ®îc c¸c lý do hîp
lý c«ng ty sÏ thanh to¸n phÇn n»m ngoµi ®Þnh møc
H×nh thøc kho¸n nµy hiÖn nay ®ang ®îc sö dông réng r¶i song cßn rÊt
nhiÒu víng m¾c cÇn kh¾c phôc
+ Kho¸n c¸c chi phÝ kh¸c
Bªn c¹nh viÖc thùc hiÖn kho¸n theo c¸c chØ tiªu vÒ quÜ l¬ng,vËt t nhiªn
liÖu chñ yÕu, trong s¶n xuÊt thùc tÕ cßn thùc hiÖn kho¸n mét sè lo¹i chi phÝ
chñ yÕu phôc vô cho qu¸ tr×nh thi c«ng nh chi phÝ söa ch÷a nhá, chi phÝ b¶o
qu¶n m¸y vµ c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c
Thùc hiÖn kho¸n c¸c chi phÝ nµy chñ yÕu ë c¸c ®¬n vÞ sö dông thiÕt bÞ thi
c«ng c¬ giíi nh c«ng ty c¬ giíi vµ x©y l¾p sè 12
Kho¸n chi phÝ nµy cã t¸c dông h¹n chÕ viÖc ngêi c«ng nh©n chØ quan t©m
®Õn khai th¸c kh¶ n¨ng lµm viÖc cña m¸y ®Ó t¨ng n¨ng suÊt, Ýt quan t©m ®Õn
c«ng t¸c b¶o qu¶n, b¶o dìng tiÕt kiÖm ®îc c¸c chi phÝ cña m¸y
VÝ dô: Khi c«ng ty kho¸n cho ®éi c¬ giíi thi c«ng lµm ®êng
§éi sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ cña c«ng ty, c«ng ty sÏ giao kho¸n chi phÝ
söa ch÷a ®Ó ®éi tù söa ch÷a, b¶o qu¶n hoÆc c«ng ty sÏ ®a thî söa ch÷a xuèng
c¸c ®éi, c¸c ®éi tr¶ l¬ng cho thî söa ch÷a vµ l¸i xe trong thêi gian s¶ ch÷a
b. Kho¸n gän c«ng tr×nh (kho¸n toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt)
Theo h×nh thøc kho¸n nµy c«ng ty sÏ kho¸n toµn bé c«ng tr×nh cho ®éi tù
®¶m nhËn lo liÖu toµn bé c¸c lo¹i chi phÝ phôc vô thi c«ng nh nguyªn nhiªn
liÖu, m¸y mãc, nh©n c«ng ... C«ng ty chØ trÝch l¹i theo tû lÖ % gi¸ trÞ quyÕt
to¸n c«ng tr×nh ®îc duyÖt ®Ó ®¶m b¶o cho bé m¸y c«ng ty ho¹t ®éng
Víi m« h×nh nµy ®éi nhËn kho¸n ph¶i tù cung øng trang tr¶i c¸c chi phÝ
cña m×nh, tù tæ chøc thùc hiÖn s¶n xuÊt thi c«ng, c«ng ty chØ thùc hiÖn chøc
n¨ng kiÓm tra vµ gi¸m s¸t. §éi sÏ thùc hiÖn vµ chÞu tr¸ch nhiÖm toµn bé tríc
c«ng ty vÒ thi c«ng, nghiÖm thu, thanh quyÕt to¸n, trÝch nép ... do ®ã ®ßi hái
chñ c«ng tr×nh ph¶i nhanh nh¹y trong viÖc chØ ®¹o thi c«ng, nghiÖm thu vµ
thanh to¸n
Trong h×nh thøc kho¸n nµy cÇn lu ý tû lÖ trÝch nép: viÖc Ên ®Þnh "tû lÖ
nép kho¸n" trong kho¸n gän c«ng tr×nh cÇn cã sù ph©n biÖt gi÷a 2 c«ng tr×nh
"®éi tù t×m kiÕm vµ c«ng tr×nh c«ng ty giao cho ®éi. C¸c "tû lÖ nép kho¸n"
15
®ang ®îc ¸p dông lµ trªn díi 14% gi¸ trÞ quyÕt to¸n c«ng tr×nh mµ c«ng ty
giao cho ®éi
M« h×nh kho¸n nµy cã u ®iÓm lµ ph¸t huy tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cho c¸c
chñ c«ng tr×nh, ®éi trong toµn bé c«ng viÖc tõ thi c«ng, nghiÖm thu, thanh
quyÕt to¸n. Nhng nÕu viÖc kiÓm tra gi¸m s¸t kh«ng thêng xuyªn sÏ dÉn ®Õn
tíi viÖc lµm gi¶m chÊt lîng s¶n phÈm, ¨n bít c¸c c«ng ®o¹n thi c«ng, vi
ph¹m an toµn lao ®éng, kh«ng ®¶n b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ trong s¶n xuÊt vµ
gØam uy tÝn cña c«ng ty. H¬n n÷a nÕu ®éi nhËn kho¸n hoÆc chñ c«ng tr×nh
lµm viÖc thiÕu nghiªm chØnh sÏ dÉn tíi t×nh tr¹ng "kho¸n tr¾ng" g©y thÊt
thiÖt kinh tÕ cho c«ng ty vµ ¶nh hëng tíi quyÒn lîi cña c«ng nh©n.
Trªn ®©y lµ mét sè h×nh thøc kho¸n riªng lÎ. Song ®èi víi mét lo¹i h×nh
c«ng viÖc cô thÓ c«ng ty cã thÓ ¸p dông kÕt hîp mét sè h×nh thøc trªn, cã
thÓ theo mét sè m« h×nh sau:
+ Kho¸n vÒ nh©n c«ng vµ tiÒn l¬ng
+ kho¸n vÒ nh©n c«ng vµ vËt liÖu chÝnh
+ Kho¸n vÒ nh©n c«ng vµ vËt liÖu phô
+ Kho¸n c¸c lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh
+ Kho¸n gän c«ng tr×nh
§Ó nghiªn cøu cô thÓ chóng ta t×m hiÓu c¸c h×nh thøc kho¸n nµy ®îc ¸p
dông trong mçi lo¹i h×nh c«ng viÖc cña c«ng ty ë phÇn sau:
4/. Mét sè chØ tiªu chñ yÕu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ t×nh h×nh thùc hiÖn kho¸n
trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng
Trong viÖc thùc hiÖn kho¸n c¸c lo¹i h×nh c«ng viÖc, viÖc ®a ra c¸c chØ
tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thùc hiÖn lµ rÊt quan träng v× qua c¸c chØ
tiªu nµy ph¶n ¸nh thùc tr¹ng t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc, trªn c¬ së ®ã
ph©n tÝch ®îc ®iÓm m¹nh, yÕu cÇn kh¾c phôc ®Ó n©ng cao chÊt lîng c«ng
viÖc vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc gãp phÇn ®¶m b¶o chÊt lîng c«ng tr×nh vµ tiÕn ®é
thi c«ng
* §èi víi c«ng t¸c chuÈn bÞ, lËp vµ ký hîp ®ång giao khãan cÇn quan
t©m 1 sè chØ tiªu
+ Thêi gian tõ lóc chuÈn bÞ cho ®Õn khi hîp ®ång ®îc ký kÕt
Thêi gian cµng ng¾n chøng tá c¶ 2 bªn: c«ng ty vµ tæ ®éi nhËn kho¸n ®Òu
xóc tiÕn, thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc chuÈn bÞ cho ký kÕt hîp ®ång
+ ChÊt lîng c«ng viÖc thùc hiÖn
ViÖc x©y dùng c¸c lo¹i h×nh ®Þnh møc, x¸c ®Þnh ®¬n gi¸, thiÕt lËp chØ tiªu
kho¸n cña c¶ 2 bªn: bªn nhËn kho¸n vµ bªn giao kho¸n. C¸c chØ tiªu nµy
cµng chÝnh x¸c, thiÕt thùc, phï hîp víi c«ng viÖc, thùc tÕ ®Æt ra ph¶n ¸nh
chÊt lîng cña c«ng t¸c chuÈn bÞ
* §èi víi c«ng t¸c thùc hiÖn vµ thanh lý hîp ®ång
§©y lµ kh©u quan träng nhÊt trong c«ng t¸c kho¸n, do ®ã viÖc ®Ò cËp mét
sè chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c lµ cÇn thiÕt
C¸c chØ tiªu cã thÓ lµ:
+ ChØ tiªu ph¶n ¸nh tiÕn ®é thùc hiÖn c«ng viÖc
16
So s¸nh thêi gian thùc hiÖn thi c«ng víi thêi gian thùc tÕ dù to¸n. Thêi
gian thùc hiÖn cµng ng¾n h¬n so víi dù to¸n ph¶n ¸nh tiÕn ®é hoµn thµnh
c«ng viÖc
+ ChØ tiªu ph¶n ¸nh c«ng t¸c cung øng còng nh kh¶ n¨ng tù cung cÊp c¸c
®iÒu kiÖn phôc vô thi c«ng
+ ChØ tiªu ph¶n ¸nh thu nhËp, c¸c chÕ ®é kÌm theo
Xem xÐt chØ tiªu nµy sÏ ®¸nh gi¸ ®îc t×nh h×nh thùc hiÖn c«ng viÖc, kh¶
n¨ng thùc hiÖn còng nh kh¶ n¨ng t×m kiÕm c«ng tr×nh t¹o c«ng ¨n viÖc lµm
cho c¸n bé c«ng nh©n viªn
+ ChØ tiªu ph¶n ¸nh c«ng t¸c qu¶n lý, gi¸m s¸t, chØ ®¹o trong thi c«ng
c«ng tr×nh
Xem xÐt chØ tiªu nµy cho biÕt ®îc t×nh h×nh qu¶n lý, gi¸m s¸t thùc thi
c«ng tr×nh ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu trong hîp ®ång
+ ChØ tiªu ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ®¹t ®îc so víi sè c«ng tr×nh, c«ng viÖc ®·
thùc hiÖn kho¸n
Xem xÐt chØ tiªu nµy nh»m ph¶n ¸nh t×nh h×nh thùc tÕ thùc hiÖn cña c¸c
®éi, tæ so víi kÕ ho¹ch giao
+ ChØ tiªu ph¶n ¸nh møc ®é hoµn thµnh hîp ®ång
Xem xÐt møc ®é c¸c chØ tiªu trong hîp ®ång ®îc thùc hiÖn
5/. Tr×nh tù c¸c bíc c«ng viÖc thùc hiÖn kho¸n
C¸c bíc c«ng viÖc thùc hiÖn chia lµm 3 giai ®o¹n
* ChuÈn bÞ hîp ®ång kho¸n
+ Phßng kinh tÕ, kü thuËt c«ng ty
. LËp dù to¸n c«ng tr×nh
. X©y dùng kÕ ho¹ch thùc hiÖn thi c«ng
. ChuÈn bÞ vµ giao cho bªn nhËn tríc khi ký hîp ®ång Ýt nhÊt lµ 1 tuÇn c¸c
hå s¬ tµi liÖu vµ c¸c chØ tiªu cÇn thiÕt
+ §éi nhËn kho¸n
. TriÓn khai c«ng viÖc chuÈn bÞ, nép ®óng thêi h¹n cho bªn giao kho¸n
c¸c hå s¬: biÖn ph¸p thi c«ng, kÕ ho¹ch tæ chøc thi c«ng, lËp kÕ ho¹ch
vÒ thêi gian,sö dông lao ®éng
+ Thùc hiÖn ký hîp ®ång kho¸n gi÷a c«ng ty, ®¹i diÖn lµ gi¸m ®èc hoÆc
ngêi ®îc gi¸m ®èc ñy quyÒn vµ ®éi nhËn kho¸n: §éi trëng
* Qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång kho¸n
. Thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn thi c«ng cña
®éi, thùc hiÖn viÖc cÊp ph¸t c¸c ®iÒu kiÖn phôc vô thi c«ng
(c«ng viÖc cô thÓ ®· ®Ò cËp râ trong phÇn nhiÖm vô cña bªn giao
kho¸n)
. §éi nhËn kho¸n tæ chøc thùc hiÖn thi c«ng
(C«ng viÖc cô thÓ ®· ®Ò cËp râ trong phÇn nhiÖm vô cña bªn nhËn kho¸n)
* Thanh lý hîp ®ång kho¸n
17
. C«ng ty vµ ®éi phèi hîp ®Ó nghiÖm thu vÒ khèi lîng cô thÓ kiÓm tra,
®¸nh gi¸ c«ng tr×nh.
. C«ng ty thùc hiÖn thanh to¸n víi bªn chñ ®Çu t vµ thùc hiÖn thanh
quyÕt to¸n víi ®éi
(C¸c c«ng viÖc cô thÓ ®· ®îc ®Ò cËp râ trong phÇn nhiÖm vô cña bªn
giao - nhËn kho¸n).
18
PhÇn thø hai
T×nh h×nh thùc hiÖn kho¸n c«ng tr×nh
ë c«ng ty c¬ giíi vµ x©y lÆp sè 12
I/. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh
doanh ë c«ng ty c¬ giíi vµ x©y l¾p sè 12-LICOGI 12
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty
C«ng ty c¬ giíi vµ x©y l¾p sè 12 (LICOGI 12) trùc thuéc tæng c«ng ty
x©y dùng vµ ph¸t triÓn h¹ tÇng ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn kh¸ l©u. Tríc
n¨m 1981 c«ng ty ®îc tæ chøc theo h×nh thøc c«ng trêng x©y dùng trùc thuéc
liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp thi c«ng c¬ giíi vµ nay lµ Tæng c«ng ty x©y dùng vµ
ph¸t triÓn h¹ tÇng - LICOGI. Thêi gian nµy, c¸c tæ, ®éi cña c«ng trêng ®¶m
nhiÖm chñ yÕu lµ thi c«ng c¬ giíi nh san lÊp, ®ãng cäc, xö lý nÒn mãng, vËn
chuyÓn
N¨m 1981 ®¬n vÞ chÝnh thøc ®îc chuyÓn thµnh xÝ nghiÖp c¬ giíi vµ x©y
l¾p sè 12 theo quyÕt ®Þnh sè 53A-BXD/TCL§ cña Bé X©y dùng trùc thuéc
liªn hiÖp c¸c xÝ nghiÖp thi c«ng c¬ giíi, víi nhiÖm vô chñ yÕu lµ thi c«ng c¬
giíi vµ x©y l¾p
Thêi kú nµy xÝ nghiÖp chñ yÕu tËp trung t¹i Hßa b×nh, tham gia ®¾p ®Ëp,
san lÊp vµ vËn chuyÓn ®Êt ®¸ c«ng tr×nh thñy ®iÖn Hßa b×nh. Ngoµi ra c«ng
ty cßn t×m kiÕm vµ thùc hiÖn nhiÒu c«ng tr×nh kh¸c. Sau khi hoµn thµnh
nhiÖm vô thi c«ng t¹i thñy ®iÖn Hßa b×nh xÝ nghiÖp chuyÓn vÒ khu vùc Hµ
néi thùc hiÖn thi c«ng nhiÒu c«ng tr×nh t¹i Hµ néi vµ c¸c tØnh l©n cËn
Tõ n¨m 1991 trë l¹i ®©y xÝ nghiÖp ®· thùc hiÖn thi c«ng nhiÒu c«ng tr×nh
cã gi¸ trÞ lín: nhµ cho UNDP t¹i Hµ néi (n¨m 1992), kh¸ch s¹n 2540 Thôy
khuª (n¨m 1993), Bu ®iÖn Nam thµnh phè Hµ néi (1993). Trô së c«ng ty thÐp
t¹i Hµ néi (n¨m 1994); Lµng Liªn Hå T©y (1994), trô së ng©n hµng N«ng
nghiÖp ViÖt nam (1994) ... NhiÖm vô chñ yÕu cña c«ng ty lµ thùc hiÖn san
lÊp, ®ãng cäc, Ðp cäc, gia cè nÒn mãng,vËn chuyÓn ®Êt ®¸. Thêi kú nµy xÝ
nghiÖp ®· ph¸t huy thÕ m¹nh cña m×nh trong lÜnh vùc thi c«ng c¬ giíi vµ x©y
l¾p nªn ®· tõng bíc kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ trêng x©y dùng
N¨m 1995 theo quyÕt ®Þnh cña Bé X©y dùng xÝ nghiÖp c¬ giíi vµ x©y l¾p
sè 12 chuyÓn thµnh c«ng ty c¬ giíi vµ x©y l¾p sè 12-LICOGI 12 trùc thuéc
tæng c«ng ty x©y dùng vµ ph¸t triÓn h¹ tÇng (Tæng c«ng ty x©y dùng vµ ph¸t
triÓn h¹ tÇng ®îc thµnh lËp theo quyÕt ®Þnh 998/BXD cña Bé x©y dùng trªn
c¬ së hîp nhÊt c¸c xÝ nghiÖp thi c«ng c¬ giíi vµ mét sè c«ng ty x©y dùng
cña Bé)
Sau khi chuyÓn thµnh c«ng ty, c«ng ty LICOGI 12 tiÕp tôc ph¸t huy thÕ
m¹nh truyÒn thèng cña m×nh: lµ ®¬n vÞ chuyªn vÒ lÜnh vùc ®µo vµ lÊp ®Êt, san
nÒn, ®óc vµ ®ãng cäc mãng cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c«ng nghiÖp, giao
th«ng vËn t¶i, x©y l¾p vµ hoµn thiÖn c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp vµ d©n dông
kh¸c.
Cïng víi thêi gian c«ng ty ®· tõng bíc lín m¹nh vµ trëng thµnh ®Æc biÖt
lµ trong nh÷ng thêi kú khã kh¨n nhÊt. C«ng ty ®· thùc hiÖn nhiÒu c«ng tr×nh
cã ý nghÜa: c¸c dù ¸n lín cña nhµ níc, c¸c dù ¸n cã vèn ®Çu t níc ngoµi ®ßi
hái yªu cÇu vÒ tr×nh ®é thi c«ng, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, vèn lín
Mét sè c«ng tr×nh mµ c«ng ty ®· thùc hiÖn nh:
19
Khu c«ng nghiÖp ®iÖn tö Hanel-Hµ néi (1995), nhµ m¸y xi m¨ng Tiªn
s¬n (n¨m 1995), nhµ m¸y l¾p r¸p tivi-tñ l¹nh DAEW00 - Hµ néi (1996) san
l¾p khu c«ng nghiÖp NOMURA-H¶i phßng (1995), san lÊp khu chÕ xuÊt Sãc
s¬n-Hµ néi (1996), ®ãng cäc ga T1-S©n bay Néi bµi (1997), c¶i t¹o vµ n©ng
cÊp ®êng quèc lé sè 5 (1996-1998), x©y dùng trung t©m tiÕng Ph¸p cña §¹i
häc B¸ch khoa Hµ néi (1997), x©y dùng trô së c«ng ty b¶o hiÓm y tÕ Hng
yªn (1997-1998), thùc hiÖn khoan cäc nhåi nhiÒu c«ng tr×nh.
Qua qu¸ tr×nh thùc hiÖn thi c«ng nhiÒu dù ¸n lín, c«ng tr×nh quan träng,
c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng ty ®· tõng bíc tiÕp thu vµ tÝch lòy ®îc nhiÒu
kinh nghiÖm quÝ b¸u, n¾m b¾t vµ sö dông c¸c c«ng nghÖ, kü thuËt hiÖn ®¹i,
thi c«ng vµ hoµn thµnh trong nh÷ng ®iÒu kiÖn phøc t¹p. V× vËy, hiÖn nay
c«ng ty cã kh¶ n¨ng ®¶m nhËn nhiªu c«ng tr×nh dù ¸n lín
Tíi nay tû träng c¸c c«ng viÖc mµ c«ng ty ®ang thùc hiÖn nh sau:
+ Lµm ®êng giao th«ng chiÕm 80%
+ §óc cäc, ®ãng cäc chiÕm
24%
+ X©y dùng c«ng tr×nh chiÕm 16%
+ Khoan cäc nhåi chiÕm
10%
+ San nÒn vµ c«ng t¸c kh¸c
10%
Mét sè chØ tiªu chñ yÕu cña c«ng ty qua c¸c n¨m ®îc ph¶n ¸nh qua biÒu
1. Qua biÒu ta thÊy c¸c chØ tiªu gi¸ trÞ tæng s¶n lîng lµ chØ tiªu kh¸ tæng hîp
®¸nh gi¸ t×nh h×nh s¶n xuÊt cña c«ng ty. Gi¸ trÞ nµy t¨ng lªn qua c¸c n¨m vµ
c«ng ty ®Òu hoµn thµnh > 100% kÕ ho¹ch ®Æt ra.
ChØ tiªu doanh thu tuy cã t¨ng so víi c¸c n¨m vµ hoµn thµnh kÕ ho¹ch
song tèc ®é t¨ng chËm, nÕu xÐt kÌm theo víi chØ tiªu lîi nhuËn ta thÊy trong
2 n¨m 1996-1997 ®Òu kh«ng ®¹t kÕ ho¹ch cô thÓ: Lîi nhuËn thùc hiÖn n¨m
1996 ®¹t 80%, n¨m 1997 ®¹t 71,53% nguyªn nh©n cña sù sót gi¶m nµy lµ :
n¨m 1996 thÞ trêng x©y dùng lu«n biÕn ®éng, c¸c tæ chøc x©y dùng cña
nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ ra søc c¹nh tranh, giµnh giËt c«ng viÖc lµm cho
c«ng t¸c ®Êu thÇu, t×m kiÕm c«ng viÖc gÆp khã kh¨n buéc c«ng ty ph¶i gi¶m
gi¸ dù thÇu nªn ¶nh hëng tíi lîi nhuËn.
N¨m 1997 c¸c c«ng t¸c truyÒn thèng cña c«ng ty nh c«ng t¸c san nÒn,
®ãng cäc, thi c«ng c¬ giíi ®Æc biÖt gÆp khã kh¨n do gi¸ c¶ rÊt thÊp thÞ trêng
c¹nh tranh quyÕt liÖt, viÖc triÓn khai thi c«ng gÆp nhiÒu khã kh¨n trong kh©u
gi¶i phãng mÆt b»ng, ®Òn bï, m«i trêng.
Thêi kú nµy c«ng ty ®· chuyÓn híng sang c«ng nghÖ lµm ®êng giao
th«ng, khoan cäc nhåi, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh, ®ång thêi ph¸t huy thÕ
m¹nh trong c«ng t¸c ®ãng cäc, cñng cè c«ng t¸c ®óc cäc vµ san nÒn ®Ó ®¸p
øng c¸c yªu cÇu ®ßi hái cña thÞ trêng. Do ®ã bíc vµo kÕ ho¹ch n¨m 1998 ®·
më ra cho c«ng ty mét híng míi.
Qu¸ tr×nh ¸p dông vµ thùc hiÖn kho¸n c«ng viÖc (c«ng tr×nh, h¹ng môc
c«ng tr×nh ë c«ng ty)
Do ®Æc ®iÓm cña ngµnh, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm x©y dùng cã sù
kh¸c biÖt so víi c¸c ngµnh kh¸c, mang ®Æc trng riªng kho¸n c«ng viÖc c«ng
tr×nh lµ h×nh thøc cã thÓ ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu vµ ®ßi hái vÒ chÊt lîng s¶n
phÈm, tiÕn ®é thi c«ng thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thi c«ng, ®¶m b¶o tÝnh
chñ ®éng s¸ng t¹o trong s¶n xuÊt ®Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay.
20
- Xem thêm -