Tài liệu Luận văn ngành báo chí ứng dụng đa phương tiện trong sản xuất tác phẩm cho báo điện tử địa phương​

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN -------------------------------------------------------- NGUYỄN VĂN SƠN ỨNG DỤNG ĐA PHƢƠNG TIỆN TRONG SẢN XUẤT TÁC PHẨM CHO BÁO ĐIỆN TỬ ĐỊA PHƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ HỌC Vĩnh Long-2020 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ---------------------------------------------------- NGUYỄN VĂN SƠN ỨNG DỤNG ĐA PHƢƠNG TIỆN TRONG SẢN XUẤT TÁC PHẨM CHO BÁO ĐIỆN TỬ ĐỊA PHƢƠNG Chuyên ngành: Báo chí học định hƣớng ứng dụng Mã số: 8320101.01 (UD) LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ Chủ tịch Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ khoa học Ngƣời hƣớng dẫn khoa học PGS.TS Đặng Thị Thu Hƣơng TS. Đỗ Anh Đức Vĩnh Long-2020 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi đƣợc thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của TS. Đỗ Anh Đức. Các số liệu, kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chƣa đƣợc công bố ở bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin chịu trách nhiệm về công trình nghiên cứu của cá nhân tôi. Học viên Nguyễn Văn Sơn LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, tôi xin chân thành cám ơn TS. Đỗ Anh Đức, ngƣời đã trực tiếp hƣớng dẫn tôi hoàn thành luận văn này. Với lời chỉ dẫn, những tài liệu, sự tận tình hƣớng dẫn của thầy đã giúp tôi vƣợt qua nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông, Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn Hà Nội, các giảng viên đã tận tình giảng dạy, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập. Tôi xin chân thành cảm ơn các anh chị phóng viên, biên tập viên, Tổng biên tập ba cơ quan báo Cần Thơ, Vĩnh Long và Đồng Khởi đã hỗ trợ thông tin và chia sẻ kinh nghiệm trong quá trình tác nghiệp, khai thác, thu thập và xử lý thông tin đa phƣơng tiện phục vụ công chúng, để giúp tôi có đƣợc những kết quả khảo sát thực tế trong luận văn này. Tôi xin gửi lời cảm ơn và biết ơn đến gia đình, các anh chị và bạn bè, đồng nghiệp đã động viên, giúp đỡ tôi suốt quá trình thực hiện luận văn này. Xin trân trọng cảm ơn! Học viên Nguyễn Văn Sơn MỤC LỤC DANH MỤC CÁC HÌNH TRONG LUẬN VĂN ......................................... 4 DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ TRONG LUẬN VĂN ..................... 5 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài ........................................................................................ 6 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................................ 8 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu.............................................................. 11 4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu .............................................................. 12 5. Phƣơng pháp nghiên cứu......................................................................... 12 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn .................................................................... 13 7. Kết cấu luận văn ...................................................................................... 14 Chƣơng 1: TỔNG QUAN VỀ TRUYỀN THÔNG ĐA PHƢƠNG TIỆN VÀ ỨNG DỤNG ĐA PHƢƠNG TIỆN TRÊN BÁO ĐIỆN TỬ 1.1. Khái niệm về đa phƣơng tiện và đặc điểm của đa phƣơng tiện .... 15 1.1.1. Thuật ngữ đa phương tiện ............................................................. 15 1.1.2. Các thành phần đa phương tiện.................................................... 19 1.1.3. Đặc điểm của đa phương tiện ....................................................... 22 1.2. Khái niệm và đặc điểm báo điện tử .................................................. 26 1.2.1. Khái niệm ...................................................................................... 26 1.2.2. Đặc điểm cơ bản của báo điện tử ................................................. 30 1.3. Tổng quan việc ứng dụng đa phƣơng tiện ở Việt Nam và chủ trƣơng ứng dụng đa phƣơng tiện của 3 tờ báo....................................... 33 1.4. Yêu cầu và tiêu chí đánh giá việc ứng dụng đa phƣơng tiện trên báo điện tử.................................................................................................. 39 Chƣơng 2: 1 ỨNG DỤNG ĐA PHƢƠNG TIỆN TRÊN BA TRANG BÁO ĐIỆN TỬ CỦA BÁO CẦN THƠ, BÁO VĨNH LONG VÀ BÁO ĐỒNG KHỞI 2.1. Giới thiệu về 3 tờ báo ......................................................................... 45 2.2. Khảo sát việc ứng dựng đa phƣơng tiện trên 3 tờ báo ................... 46 2.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến việc ứng dụng đa phƣơng tiện ............. 64 2.4. Ƣu điểm, hạn chế của việc ứng dụng đa phƣơng tiện của 3 tờ báo điện tử ............................................................................................................. 68 Chƣơng 3: NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ỨNG DỤNG ĐA PHƢƠNG TIỆN TRONG SẢN XUẤT TÁC PHẨM BÁO ĐIỆN TỬ ĐỊA PHƢƠNG HIỆN NAY 3.1. Những vấn đề đặt ra .......................................................................... 75 3.2. Thuận lợi và khó khăn trong việc ứng dụng đa phƣơng tiện ........ 77 3.3. Giải pháp, khuyến nghị ..................................................................... 83 KẾT LUẬN .................................................................................................. 105 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 111 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 117 2 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ đầy đủ NXB Nhà xuất bản PGS.TS Phó Giáo sƣ, Tiến sĩ ĐHQG Đại học Quốc gia THVN Truyền hình Việt Nam TNVN Tiếng nói Việt Nam PTTH Phát thanh truyền hình 3 DANH MỤC CÁC HÌNH TRONG LUẬN VĂN Hình 1. Văn bản, hình ảnh bài Longform Cần Thơ Online ............................ 49 Hình 2. Hình đồ họa trích dẫn bài Longform Cần Thơ Online....................... 50 Hình 3. Hình đồ thị bài Longform Cần Thơ Online ....................................... 50 Hình 4. Video Clip bài Longform Cần Thơ Online ........................................ 51 Hình 5. Video Clip mờ, nhoè Cần Thơ Online ............................................... 52 Hình 6. Hình đồ họa trích dẫn, video tác phẩm Hàng rào ốp v iPhone độc lạ ở Mang Thít Vĩnh Long Online .................................................................... 56 Hình 7. Góc quay tác phẩm Hàng rào ốp v iPhone độc lạ ở Mang Thít Vĩnh Long Online ........................................................................................... 57 Hình 8. Ứng dụng audio trên báo Đồng Khởi Online..................................... 59 Hình 9. Ph ng vấn nhân vật báo Đồng khởi Online ....................................... 60 Hình 10. Thống kê sử dụng Internet và di động ở Việt Nam Tháng 1/2020 .. 78 Hình 11: Thống kê thứ hạng mạng xã hội ở Việt Nam Tháng 1/2020 ........... 93 4 DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU ĐỒ TRONG LUẬN VĂN Bảng 2.1. Hình thức thể hiện bài Phóng sự truyền hình Vĩnh Long Online... 54 Bảng 2.2: Thống kê tác phẩm trên 3 trang báo thực hiện từ (7/2018 -7/2019) ......................................................................................................................... 61 Bảng 2.3: Thống kê tác phẩm trên 3 trang báo thực hiện từ (7/2019 -7/2020) ......................................................................................................................... 61 Biểu đồ 2.1: Tác phẩm trên 3 báo điện tử từ (7/2019 -7/2020) ...................... 62 Biểu đồ 2.2: Tác phẩm trên 3 báo điện tử từ (7/2019 -7/2020) ...................... 62 5 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Trong thời buổi kinh tế thị trƣờng, xã hội không ngừng phát triển về mọi mặt của đời sống nhƣ hiện nay, thì nhu cầu của con ngƣời vì thế cũng không ngừng tăng cao. Trong đó đáng kể là nhu cầu về cập nhật thông tin, tin tức là nhu cầu thiết yếu hơn hết. Vì vậy mà thời gian gần đây, các phƣơng tiện truyền thông đại chúng đã không ngừng phát triển, đáp ứng th a mãn nhu cầu thông tin phục vụ con ngƣời. Không phải ngẫu nhiên ngƣời ta ví sự xuất hiện của báo điện tử đã mở ra một cuộc cách mạng kỳ diệu trong đời sống xã hội nói chung và trong hệ thống truyền thông đại chúng nói riêng. Điều này xuất phát từ đặc điểm khu biệt quan trọng nhất của báo điện tử là khả năng đa phƣơng tiện. Có thể coi khả năng đa phƣơng tiện là ƣu điểm mạnh nhất của báo điện tử. Ngày nay, xu hƣớng hội tụ truyền thông, thƣơng mại hóa báo chí và sự xuất hiện của các phƣơng tiện truyền thông mới đang là những vấn đề đáng quan tâm của nền báo chí chuyên nghiệp. Những tòa soạn đa phƣơng tiện hình thành, cùng với đó là sự thay đổi từ lối làm báo truyền thống sang phong cách chuyên nghiệp hơn, linh hoạt và đa năng hơn. Bên cạnh đó, sự tiếp nhận thông tin của công chúng cũng thay đổi từ thụ động đến tiếp nhận và tham gia chủ động. Báo chí phải đáp ứng nhu cầu của số đông công chúng nhiều hơn. Việc hình thành các phƣơng tiện truyền thông mới cũng nhƣ xu hƣớng cải tiến, đổi mới các loại hình truyền thông truyền thống đều hƣớng đến đa dạng hóa nội dung thông điệp, mở rộng dung lƣợng truyền bá và cung cấp dịch vụ tốt, mở rộng phạm vi lựa chọn cho nhiều đối tƣợng, cố gắng đáp ứng tốt nhu cầu của công chúng. Trong lĩnh vực tin tức ngày nay, ngƣời ta nói nhiều đến truyền thông đa phƣơng tiện và việc ứng dụng nó vào trong việc thể hiện và trình bày nội 6 dung bài báo. Nó giúp ngƣời truy cập có thể theo dõi các bài báo, vấn đề một cách toàn diện, sâu sắc và thuyết phục nhất với các phần thông tin bổ trợ trên video, audio, ảnh, văn bản, trình diễn ảnh... Tại Việt Nam, xu thế hội tụ truyền thông bƣớc đầu có những ảnh hƣởng tích cực đến hoạt động của các cơ quan báo chí. Đó là sự manh nha của mô hình tòa soạn hội tụ; sự xuất hiện của nhiều loại hình khác nhau trong cùng một cơ quan báo chí; sự ra đời của những sản phẩm, tác phẩm báo chí ứng dụng cùng lúc nhiều yếu tố đa phƣơng tiện để chuyển tải thông tin. Trong đó, tác phẩm báo chí đa phƣơng tiện là sản phẩm cuối cùng trong quá trình sản xuất báo chí đa phƣơng tiện, chất lƣợng của các tác phẩm báo chí biểu hiện quá trình hoạt động của cơ quan báo chí và năng lực của phóng viên. Truyền thông đa phƣơng tiện phát triển tác động, chi phối mạnh mẽ đối với hoạt động báo chí hiện đại. Nó đã và đang làm thay đổi kỹ năng, phƣơng thức tác nghiệp cũng nhƣ mô hình phẩm chất, năng lực nghề nghiệp của nhà báo. Sáng tạo tác phẩm báo chí là một trong những hoạt động chuyên môn của nhà báo. Trong sáng tạo tác phẩm báo chí đa phƣơng tiện, điểm khác biệt so với báo chí truyền thống, đó là khả năng sử dụng tích hợp đa mã ngôn ngữ để biểu đạt nội dung thông tin . Các trang báo điện tử Việt Nam đã biết khai thác thế mạnh của internet bằng cách phát trực tuyến hoặc phát lại các chƣơng trình tivi, phim, radio hay các đoạn video clip. Vấn đề ứng dụng đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm cho báo chí nói chung và đặc biệt là cho báo điện tử hiện nay là một trong những xu hƣớng của báo chí hiện đại, góp phần nâng cao vị thế, uy thế cho báo điện tử. Tuy nhiên, việc ứng dụng đa phƣơng tiện cho báo điện tử địa phƣơng hiện nay vẫn chƣa thực sự khai thác đƣợc hết thế mạnh của đa phƣơng tiện để nâng cao chất lƣợng tác phẩm, thu hút công chúng. Bộ phận những ngƣời làm 7 báo biết khai thác thế mạnh và ứng dụng đa phƣơng tiện vào bài viết của mình chƣa nhiều. Bên cạnh đó, việc ứng dụng đa phƣơng tiện dù đã đƣợc áp dụng ở hầu hết các báo điện tử địa phƣơng nhƣng vẫn còn manh mún, thụ động. Hệ thống đa phƣơng tiện trên nhiều báo điện tử hiện vẫn chƣa có một hệ thống rõ ràng và hợp lý, việc nghiên cứu về ứng dụng đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm báo điện tử địa phƣơng vẫn còn là một đề tài chƣa đƣợc khai thác đúng mức độ. Nhƣ vậy để nâng cao hiệu quả truyền thông, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của bạn đọc, việc ứng dụng tiện ích của truyền thông đa phƣơng tiện là rất cần thiết, hƣớng đến tự chủ tài chính ở các tòa soạn báo in địa phƣơng có phiên bản điện tử . Xuất phát từ thực tế nêu trên, tác giả quyết định chọn nghiên cứu đề tài Ứng dụng đa phương tiện trong sản xuất tác phẩm cho báo điện tử địa phương (thông qua khảo sát trên ba báo điện tử của báo Cần Thơ, báo Vĩnh Long và báo Đồng Khởi thời gian từ tháng 7/2018 đến tháng 7/2020) để làm đề tài luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ chuyên ngành Báo chí ứng dụng. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Kể từ khi báo điện tử ra đời và phát triển hƣng thịnh nhƣ ngày nay, đã có khá nhiều công trình nghiên cứu và các bài báo liên quan đến loại hình báo chí này. Cụ thể: Về các công trình nghiên cứu liên quan đến báo điện tử, có thể kể đến: Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Báo chí của học viên Nguyễn Văn Tuấn (2016), Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG Hà Nội, đề tài: Ứng dụng đa phương tiện trên báo điện tử nhìn từ tienphong.vn và bbc.co.uk”. Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Báo chí học của học viên Phạm Thị 8 Hồng, (2010), Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG Hà Nội, đề tài: Ứng dụng truyền thông đa phương tiện trong việc thể hiện tác phẩm báo chí . Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Báo chí học của học viên Phạm Thị Hằng, (2008), Trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG Hà Nội, đề tài: Nâng cao chất lượng nội dung thông tin trên báo điện tử . Tác giả Nguyễn Thị Trƣờng Giang có quyển sách với nhan đề: Báo mạng điện tử - Những vấn đề cơ bản”, NXB Chính trị Quốc gia – Sự Thật, Hà Nội, (2014). Nội dung cuốn sách nêu rõ về quá trình hình thành và phát triển của Internet; lịch sử ra đời và phát triển của báo điện tử; đặc trƣng cơ bản của báo điện tử; mô hình tòa soạn và quy trình sản xuất thông tin của báo điện tử; cách viết và trình bày nội dung báo điện tử; và một số tờ báo điện tử ở Việt Nam. Luận văn thạc sĩ “Tòa soạn hội tụ ở nước ngoài và kinh nghiệm cho Việt Nam” của tác giả La Thị Hoàn, Học viện Báo chí và Tuyên truyền: Qua nghiên cứu, khảo sát mô hình tòa soạn hội tụ của một số tờ báo lớn trên thế giới, tác giả đƣa ra một cái nhìn tổng thể và toàn diện về thực trạng hoạt động của tòa soạn hội tụ. Từ đó, tác giả đề xuất một số mô hình tòa soạn phù hợp với môi trƣờng báo chí Việt Nam. Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Báo chí học của học viên Nguyễn Thị Kim Dung, (2009), Khoa Báo chí và Truyền thông (ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG Hà Nội), đề tài: Ứng dụng truyền thông đa phương tiện trong việc thể hiện tác phẩm báo chí”(thông qua khảo sát trên ba trang báo điện tử VietNamNet, Tuổi Trẻ Online, VnExpress trong năm 2005-2008). Luận văn thạc sĩ “Truyền thông đa phương tiện - xu thế tất yếu của báo chí trực tuyến” của Nguyễn Xuân Hƣơng nghiên cứu bao quát tất cả các yếu tố hình thành và phát triển của hệ thống truyền thông đa phƣơng tiện, 9 tham khảo và khảo sát trên 100 website có mô hình truyền thông đa phƣơng tiện ở Việt Nam và trên thế giới. Luận văn “Phát thanh trên internet” của Nguyễn Sơn Minh - Giảng viên Khoa Báo chí và Truyền thông (ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG Hà Nội) đề cập đến góc độ phát triển ứng dụng phát thanh trực tuyến trên mạng internet. Luận văn “Ứng dụng truyền thông đa phương tiện trên báo trực tuyến của các đài phát thanh - truyền hình” của Trần Thị Thúy Bình, khảo sát trên báo trực tuyến của Đài tiếng nói Việt Nam và Đài phát thanh và truyền hình Hà Nội, Đài truyền hình TP Hồ Chí Minh từ 2002 - 2005. Có thể thấy, các nghiên cứu trên đã có những kết quả nhất định, tuy nhiên, hầu hết chỉ dừng lại ở nghiên cứu báo điện tử chuyên biệt và có danh tiếng. Ở cấp khóa luận, nhiều nghiên cứu mới dừng lại ở việc nhắc đến một số vấn đề nhƣ: khả năng ứng dụng multimedia đối với các website, tính tƣơng tác của báo chí điện tử, cách thức trình bày và thiết kế một tác phẩm báo điện tử cũng nhƣ giao diện của một website, các thể loại tin bài trên báo điện tử, vấn đề bản quyền.... Tuy nhiên, những khóa luận này chƣa thực sự tổng kết thành lý luận hay chỉ ra xu hƣớng phát triển của nó. Do đó mà cho đến nay chƣa có đề tài nghiên cứu nào đi sâu tìm hiểu, phân tích và làm rõ thực trạng cũng nhƣ nguyên nhân vì sao báo điện tử địa phƣơng hiện nay phần lớn tập trung khai thác vào thông tin của báo in, chƣa ứng dụng đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm một cách hiệu quả. Phần lớn các công trình nghiên cứu chỉ dừng lại ở việc thông tin chứ chƣa phân tích vấn đề trên một cách cặn kẽ… Do đó, với đề tài này tác giả đề cập có thể xem là một nội dung mới, và trong luận văn Thạc sĩ của mình, tác giả sẽ phân tích và làm rõ việc ứng dụng đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm báo điện tử địa phƣơng, xem xét các phóng viên, Biên tập viên... họ ứng dụng đa 10 phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm nhƣ thế nào? Nguyên nhân vì sao báo điện tử địa phƣơng chƣa ứng dụng đƣợc đa phƣơng tiện một cách hiệu quả? ... Trên cơ sở đó, tác giả luận văn sẽ đƣa ra những giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao chất lƣợng ứng dụng đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm báo điện tử địa phƣơng. Đây là điều cần thiết giúp những ngƣời làm báo điện tử địa phƣơng am hiểu hơn về ứng dụng đa phƣơng tiện xu hƣớng tất yếu hiện nay. Đồng thời đây còn là những điều kiện đủ để giúp họ sáng tạo ra những tác phẩm báo chí thực sự có giá trị và hữu ích nhằm phục vụ nhu cầu thông tin cho công chúng độc giả của mình trong tình hình mới nhƣ hiện nay. 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của đề tài là phân tích thực trạng và làm rõ nguyên nhân, hạn chế của việc ứng dụng đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm báo điện tử địa phƣơng hiện nay. Từ đó tác giả đề xuất những giải pháp nhằm thay đổi nội dung thông tin, cách thể hiện, góp phần nâng cao chất lƣợng việc khai thác ứng dụng thế mạnh của đa phƣơng tiện đối với báo điện tử địa phƣơng trong tƣơng lai gần. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt đƣợc mục đích trên, luận văn thực hiện những nhiệm vụ sau đây: - Hệ thống hóa các khái niệm công cụ, xây dựng khung lý thuyết. - Khảo sát việc ứng dụng đa phƣơng tiện cho báo điện tử của báo Cần Thơ, báo Vĩnh Long và báo Đồng Khởi, qua đó nhận xét, phân tích thực trạng đồng thời chỉ ra nguyên nhân, hạn chế của việc ứng dụng đa phƣơng tiện của 3 báo điện tử. - Đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm khai thác tốt hơn nữa thế 11 mạnh của đa phƣơng tiện để nâng cao chất lƣợng cho báo điện tử. 4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn là việc ứng dụng các kỹ thuật đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm báo chí ở một số báo điện tử địa phƣơng hiện nay. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nghiên cứu của đề tài: Là ba trang báo điện tử của báo Cần Thơ, báo Vĩnh Long và báo Đồng Khởi. - Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 7/2018 đến tháng 7/2020. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Để thực hiện mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu, tác giả sử dụng những phƣơng pháp nghiên cứu chính sau đây: + Phương pháp phân tích nội dung: Áp dụng để phân tích việc sử dụng đa phƣơng tiện trong các tác phẩm báo chí hiện nay trên 3 tờ báo điện tử địa phƣơng là Cần Thơ, Vĩnh Long và Đồng Khởi. Trong đó, tác giả khảo sát cách thức, phƣơng thức xử lý đa phƣơng tiện trong việc trình bày nội dung tác phẩm báo điện tử địa phƣơng, từ đó chỉ ra những ƣu, nhƣợc điểm của việc ứng dụng này . + Phương pháp quan sát: Sử dụng để khảo sát, phân tích, đánh giá quá trình sản xuất tác phẩm; quan sát trực tiếp tại tòa soạn điện tử báo Cần Thơ, báo Vĩnh Long và báo Đồng Khởi để tìm hiểu quy trình sản xuất tác phẩm báo chí đa phƣơng tiện . + Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Đây là phƣơng pháp đƣợc tác giả sử dụng để làm rõ hơn đề tài nghiên cứu của mình từ việc tổng hợp tài liệu, văn bản và phân tích văn bản để rút ra nhận xét, đánh giá khái quát về thực tế 12 ứng dụng đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm báo điện tử địa phƣơng hiện nay; Phân tích nội dung đối với các tác phẩm báo chí đăng tải trên báo điện tử của báo Cần Thơ, báo Vĩnh Long và báo Đồng Khởi nhằm đánh giá tần suất, mức độ và chất lƣợng của việc ứng dụng đa phƣơng tiện qua các tác phẩm . + Phương pháp phỏng vấn sâu: Ph ng vấn 9 ngƣời. Đối tƣợng ph ng vấn là lãnh đạo, quản lý cơ quan báo chí, biên tập viên và phóng viên, kỹ thuật viên của báo điện tử của báo Cần Thơ, báo Vĩnh Long và báo Đồng Khởi nhằm tìm hiểu quan điểm của tòa soạn cũng nhƣ quá trình, cách thức sáng tạo tác phẩm báo chí đa phƣơng tiện của 3 trang báo điện tử nói trên. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn 6.1. Ý nghĩa lý luận Luận văn sẽ góp phần hệ thống hóa thêm lý luận về báo điện tử, cụ thể là nội dung ứng dụng đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm báo điện tử địa phƣơng. Trên cơ sở đó, chỉ ra những vấn đề đặt ra trong việc sáng tạo và xuất bản tác phẩm báo chí đa phƣơng tiện trên báo điện tử địa phƣơng. Là tài liệu tham vấn tốt cho các tòa soạn trong việc nâng cao chất lƣợng trang báo điện tử. Đồng thời nêu ra những yêu cầu cần thiết đối với ngƣời làm báo điện tử địa phƣơng để tối ƣu hóa việc cung cấp thông tin có chất lƣợng cho công chúng báo điện tử trong thời gian tới. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Đề xuất một số giải pháp góp phần vào việc hoàn thiện ba trang báo điện tử địa phƣơng, nhằm nâng cao chất lƣợng thông tin, đáp ứng nhu cầu tiếp nhận thông tin của công chúng. Góp phần làm thay đổi quan niệm và cách thức đƣa tin, thực hiện tin bài của các phóng viên vốn quen với cách làm báo truyền thống. Giúp ích cho ngƣời làm báo trong việc khai thác và triển khai ứng dụng đa phƣơng tiện vào tác phẩm báo chí của mình . 13 Kết quả đạt đƣợc của luận văn sẽ giúp ích cho việc phát triển nghề của những ngƣời làm báo điện tử địa phƣơng ngày càng chuyên nghiệp và là nguồn tài liệu quan trọng cho các sinh viên chuyên ngành báo điện tử cũng nhƣ những ai quan tâm đến lĩnh vực này. 7. Kết cấu luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục, Nội dung chính của luận văn đƣợc kết cấu gồm 3 chƣơng: Chương 1: Tổng quan về truyền thông đa phƣơng tiện và ứng dụng đa phƣơng tiện trên báo điện tử. Chương 2: Ứng dụng đa phƣơng tiện trên ba trang báo điện tử của báo Cần Thơ, báo Vĩnh Long và báo Đồng Khởi. Chương 3: Những vấn đề đặt ra và giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng đa phƣơng tiện trong sản xuất tác phẩm báo điện tử địa phƣơng hiện nay. 14 Chƣơng 1: TỔNG QUAN VỀ TRUYỀN THÔNG ĐA PHƢƠNG TIỆN VÀ ỨNG DỤNG ĐA PHƢƠNG TIỆN TRÊN BÁO ĐIỆN TỬ 1.1. Khái niệm về đa phƣơng tiện và đặc điểm của đa phƣơng tiện 1.1.1. Thuật ngữ đa phương tiện Đa phƣơng tiện (multimedia) đang là một khái niệm thời thƣợng trong nhiều lĩnh vực đời sống hiện đại. Thuật ngữ này đƣợc sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực. Trong nhiều năm, thuật ngữ này mang nhiều ý nghĩa khác nhau. Cuối những năm 1970, đa phƣơng tiện đƣợc dùng để miêu tả các bài thuyết trình gồm nhiều slide (trình chiếu). Chỉ đến những năm 1990, thuật ngữ truyền thông đa phƣơng tiện mới có ý nghĩa nhƣ hiện nay. Cũng trong năm 1990, ngƣời ta còn dùng thuật ngữ đa phƣơng tiện để chỉ máy tính bán trên thị trƣờng bởi nó đƣợc kết hợp với đĩa CD-ROM, cho phép chi phối hàng trăm MB video, hình ảnh, âm thanh và dữ liệu. Năm 1995, với việc phát triển vƣợt bậc của công nghệ và trình độ lập trình đã giúp số lƣợng các phƣơng tiện đƣợc tích hợp trên các trang web ngày càng phong phú và đa dạng. Đó là: Văn bản (text), hình ảnh tĩnh (still image), hình ảnh động (animation), đồ họa (graphic), âm thanh (audio), video và các chƣơng trình tƣơng tác (interactive program). Trong lĩnh vực báo chí - truyền thông, multimedia đƣợc dùng để chỉ sự kết hợp của các phƣơng tiện truyền thông bao gồm video, hình ảnh, âm thanh, văn bản. Hàng triệu ngƣời hiểu về những nội dung trên web ngày hôm nay nhƣ vậy. Thực tế, nhiều nội dung thông tin thƣờng không đƣợc coi là đa phƣơng tiện nếu không chứa các hình thức trình bày hiện đại nhƣ audio hoặc video. 15 Nhìn chung, có thể hiểu, multimedia là sự kết hợp của ngôn ngữ viết, ảnh, video, âm thanh, thiết kế đồ họa và các phƣơng thức tƣơng tác khác trên trang web nhằm truyền tải một câu chuyện, vấn đề một cách đa diện. Mỗi hình thức truyền thông sử dụng trong bài báo multimedia giống nhƣ một mặt của viên kim cƣơng, tạo nên sự lấp lánh của chỉnh thể viên kim cƣơng đó. Nhờ đó, bài báo mang vẻ đẹp hoàn thiện nhất, thuyết phục nhất. Đa phƣơng tiện là thuật ngữ xuất phát từ cụm từ multimedia trong tiếng Anh. Trong từ điển Oxford của Anh, multimedia – đa phƣơng tiện có nghĩa là việc sử dụng nhiều hơn một loại phƣơng tiện (đặc biệt là audio, video và các chƣơng trình tƣơng tác) để truyền thông . Trong ấn phẩm đầu tiên về đa phƣơng tiện của nhà xuất bản McGraw Hill có đƣa ra Đa phƣơng tiện là bất kỳ sự kết hợp của văn bản, đồ họa nghệ thuật, âm thanh, hình ảnh động và video đƣợc phân phối bởi máy tính . Trong cuốn sách nổi tiếng về Đa phƣơng tiện: Multimedia – making it work của tác giả Tay Vaughan đƣa ra Multimedia – Đa phƣơng tiện là bất kỳ sự kết hợp giữa văn bản, nghệ thuật, âm thanh, hình ảnh động, video đƣợc truyền tải, phân phối tới ngƣời xem bằng máy tính hoặc qua các phƣơng tiện điện tử hay số hoá . Ở góc độ viễn thông, công nghệ thông tin, PGS.TS Đỗ Trung Tuấn định nghĩa: Đa phƣơng tiện là kỹ thuật mô ph ng và sử dụng đồng thời nhiều dạng phƣơng tiện chuyển hóa thông tin và các tác phẩm từ các kỹ thuật đó . Trong cuốn Multimedia Techonologies, tác giả Ashok Banerji cho rằng Multimedia – Đa phƣơng tiện đề cập đến công nghệ và các thiết bị, các phƣơng tiện truyền thông. Đó là việc sử dụng kết hợp các hình thức khác nhau của các phƣơng tiện truyền thông âm thanh và hình ảnh nhƣ: văn bản, đồ hoạ, hình ảnh, âm thanh và video; Khi sử dụng nhƣ một tính từ: Đa 16