Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Lợi thế cạnh tranh và một số giải pháp nhằm nâng cao lợi...

Tài liệu Lợi thế cạnh tranh và một số giải pháp nhằm nâng cao lợi

.DOC
8
71
148

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §Ò tµi "VËn dông lÝ luËn gi¸ trÞ søc lao ®éng ®Ó chøng minh c¨n cø khoa häc viÖc ®Èy m¹nh C«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n cña §¶ng vµ tr×nh bµy nh÷ng néi dung chÝnh cña ®êng lèi nµy ”. lêi nãi ®Çu C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ lµ con ®êng tÊt yÕu ph¶i tiÕn hµnh ®èi víi bÊt cø níc nµo, nhÊt lµ nh÷ng níc cã xuÊt ph¸t ®iÓm tõ nÒn kinh tÕ n«ng nghiÖp kÐm ph¸t triÓn muèn x©y dùng nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn hiÖn ®¹i. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n, n«ng nghiÖp n«ng th«n ®ãng mét vai trß cùc kú quan träng, cã quan hÖ mËt thiÕt víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi n«ng th«n. HiÖn nay ë nhiÒu níc, nhÊt lµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n ®îc coi lµ vÊn ®Ò tÊt yÕu cã ý nghÜa chiÕn lîc l©u dµi. §èi víi ViÖt Nam mét quèc gia l¹c hËu, 80% d©n sè sèng ë khu vùc n«ng th«n víi mét c¬ cÊu kinh tÕ ®éc canh thuÇn n«ng, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, nhu cÇu viÖc lµm rÊt bøc b¸ch. §¹i héi lÇn thø VIII §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n ®êng lèi c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ë níc ta, trong ®ã ®Æc biÖt coi träng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n. I./ c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n ViÖt Nam 1-/ C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n . Trong lÞch sö vµ cho ®Õn nay, c¬ cÊu kinh tÕ ViÖt Nam ®îc tæ chøc g¾n liÒn víi c¸c ngµnh nghÒ vµ l·nh thæ nh sau: - Lµng x· thuÇn n«ng nghiÖp. - Lµng n«ng nghiÖp, kiªm thªm nghÒ phô. - Lµng chuyªn c¸c ngµnh nghÒ truyÒn thèng, thÝ dô nh lµng gèm sø, lµng dÖt, lµng thªu ren, lµng s¬n mµi, lµng nghÒ ch¹m kh¾c b¹c vµ gç, lµng luyÖn ®óc kim lo¹i. - Lµng nghÒ míi h×nh thµnh (ven ®« thÞ, ven c¸c trôc ®êng giao th«ng) thÝ dô nh c¸c lµng vËn t¶i, lµng x©y dùng, lµng may mÆc, lµng lµm ®å da dông cao cÊp, lµng vËt liÖu x©y dùng, lµng chÕ biÕn vµ cung cÊp thùc phÈm cho c¸c thµnh phè. - C¸c c¬ së vµ doanh nghiÖp phi n«ng nghiÖp (trang tr¹i, xÝ nghiÖp phi n«ng nghiÖp ë c¸c thÞ trÊn, thÞ tø) thêng lµ quy m« nhá, thÝ dô nh c¸c tr¹m giÊy, tr¹m söa ch÷a c¬ khÝ, ng©n hµng huyÖn, chi nh¸nh ®iÖn, h¹t giao th«ng, bu ®iÖn, trêng häc, y tÕ... 2-/ Vai trß cña n«ng nghiÖp n«ng th«n trong chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸. -B¶o ®¶m nhu c©u vÒ l¬ng thùc vµ thùc phÈm cho toµn x· héi , tøc lµ b¶o ®¶m nhu cÇu vÒ sè lîng , chÊt lîng vµ c¬ cÊu b÷a ¨n cho mäi thµnh viªn cña x· héi. Nhu cÇu ®ã thay ®æi thêng xuyªn theo híng t¨ng tinh, gi¶m th«, t¨ng cao cÊp, gi¶m s¬ cÊp vµ ngµy cµng ®a d¹ng. - B¶o ®¶m nguyªn liÖu n«ng-l©m-h¶i s¶n cho c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng. C«ng nghiÖp hµng tiªu dïng bao gåm mét tæ hîp ®a ngµnh nh»m s¶n xuÊt ra hµng ho¸ vµ dÞch vô mu«n mµu mu«n vÎ, mÆc, ë, ®i l¹i, häc tËp, vui ch¬i, gi¶i trÝ... C¸c ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn, c«ng nghiÖp nhÑ vµ nhiªu ngµnh dÞch vô ®Òu ph¸t triÓn trªn c¬ së sö dông nguyªn liÖu n«ng-l©m-h¶i s¶n. - T¹o ra nguån hµng xuÊt khÈu víi khèi lîng ngµy cµng lín, chñng lo¹i mÆt hµng ngµy cµng ®a d¹ng, chÊt lîng ngµy cµng cao, cã kh¶ n¨g c¹nh tranh trªn thÞ trêng. - T¹o ra tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c ®Ó ®Èy m¹nh ph©n c«ng lao ®éng theo ngµnh vµ ph©n c«ng lao ®éng theo l·nh thæ. 2 - T¹o ra nhiÒu chç lµm viÖc míi thu hót lùc lîng lao ®éng d thõa cña x· héi , gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi vµ chÝnh trÞ cÊp b¸ch hiÖn nay vµ trong nhiÒu thËp niªn míi. - Ph¸t triÓn mét nÒn n«ng-l©m-ng nghiÖp, sinh th¸i thÓ hiÖn xu híng hiÖn ®¹i, gãp phÇn ®¾c lùc vµo viÖc gi¶i quyÕt mét c¸ch c¨n b¶n vµ triÖt ®Ó nh÷ng vÊn ®Ò m«i trêng cÊp b¸ch nhÊt cña níc ta. II -/ thùc tr¹ng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n ViÖt Nam C¬ së vËt chÊt kÜ thuËt cña n«ng nghiÖp ®· vµ ®ang ®îc t¨ng cêng. HÖ thèng thuû n«ng ®ang tõng bíc ®îc hoµn chØnh ë c¸c vïng ®ång b»ng vµ mét bé phËn ë trung du miÒn nói , ®· b¶o ®¶m cho tíi tiªu chñ ®éng trªn 50% diÖn tÝch gieo trång. Bíc ®Çu thùc hiÖn ®iÖn khÝ ho¸ n«ng nghiÖp(h¬n 12% s¶n lîng ®IÖn trong c¶ níc dµnh cho s¶n x¸t n«ng nghiÖp). Ho¸ häc ho¸ trong n«ng nghiÖp còng ®îc chó träng ph¸t triÓn , sè lîng ph©n ho¸ häc vµ thuèc trõ s©u phôc vô n«ng nghiÖp ®· kh«ng ngõng t¨ng lªn do t¨ng cêng s¶n xuÊt trong níc vµ nhËp khÈu. Møc ®é c¬ giíi ho¸ n«ng nghiÖp ngµy cµng t¨ng. HÖ thèng gièng c©y trång vµ vËt nu«i míi cho n¨ng xuÊt cao ®· ®îc ¸p dông ë nhiÒu vïng. Nguån lao ®éng trong n«ng nghiÖp dåi dµo( chiÕm trªn 70% lao ®éng x· héi), tuy nhiªn cÇn nghiªn cøu sö dông hîp lÝ nguån lao ®éng nµy. Yªu cÇu tiªu dïng n«ng phÈm cña thÞ trêng trong vµ ngoµi níc ®ang ngµy cµng t¨ng ®· t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu s¶n xuÊt, c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n, n©ng cao khèi lîng vµ chÊt lîng n«ng s¶n , thóc ®Èy sù ph¸t triÓn chuyªn m«n ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸, ®a n«ng nghiÖp ®i lªn con ®êng hiÖn ®¹i trong c¬ chÕ thÞ trêng. 1. NÒn n«ng nghiÖp ViÖt Nam mang tÝnh chÊt nhiÖt ®íi giã mïa ®uîc thÓ hiÖn trong hÖ thèng s¶n xuÊt n«ng phÈm. HÇu hÕt c¸c s¶n phÈm do n«ng nghiÖp níc ta s¶n xuÊt ra ®Òu mang cã nguån gèc nhiÖt ®íi: c©y l¬ng thùc (lóa, ngo, khoai, s¾n); c©y c«ng nghiÖp(cao su, chÌ, cµfª, thuèc l¸ , dõa, l¹c, võng) ; c©y thùc phÈm(rau muèng, cµ , míp,bÇu bÝ); c¸c vËt nu«i(tr©u, bß, gµ , vÞt). 2. Tõ mét nÒn n«ng nghiÖp l¹c hËu ®ang x©y dùng mét nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸, ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh, kÜ thuËt ngµy cµng hiÖn ®¹i, tæng s¶n phÈm ngµy cµng lín, phong phó vµ ®a d¹ng. 3 Tríc c¸ch m¹ng th¸ng T¸m , s¶n xuÊt n«ng nghiÖp cña níc ta dùa vµo nguån lao ®éng thñ c«ng lµ chñ yÕu , tËp qu¸n canh t¸c cæ truyÒn, n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, n¨ng suÊt mïa mµng kh«ng cao(n¨ng suÊt chØ ®¹t tõ 12-13 t¹ /ha), tæng s¶n phÈm kh«ng lín. Sau khi ®Êt níc thèng nhÊt th× nÒn n«ng nghiÖp ®· vµ ®ang ®îc c¶I biÕn râ rÖt . C¸c h×nh thøc qu¶n lÝ s¶n xuÊt vµ kinh doanh n«ng nghiÖp míi ®· ra ®êi ®ang ®îc ¸p dông réng r·i. Nh÷ng thµnh tùu cña khoa häc kÜ thuËt ®· ®îc øng dông phæ biÕn trong n«ng nghiÖp , tõng bíc ®a nÒn n«ng nghiÖp thùc hiÖn hiÖn ®¹i ho¸ , c¬ khÝ ho¸ , c¬ giíi ho¸, thuû lîi ho¸. N¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu suÊt c©y trång ®îc t¨ng lªn râ rÖt, s¶n lîng l¬ng thùc quy thãc n¨m 1996 ®¹t trªn 29,14 triÖu tÊn (1980:14,4 triÖu tÊn); n¨ng suÊt lóa trung b×nh n¨m 1996 ®¹t 37,8 t¹/ha(1980: 20,8 t¹ /ha); b×nh qu©n l¬ng thùc quy thãc n¨m 1996 ®¹t 388kg/ngêi( n¨m 1985: 304 kg/ngêi). Tõ chç thiÕu ¨n triÒn miªn , n¨m 1988 cßn ph¶i nhËp h¬n 45 v¹n tÊn g¹o th× nay chóng ta ®· v¬n lªn ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng trong níc , cã dù tr÷ vµ xuÊt khÈu , gãp phÇn quan träng vµo æn ®Þnh ®êi sèng cña nh©n d©n vµ c¶i thiÖn c¸n c©n xuÊt nhËp khÈu . 3. C¬ cÊu ngµnh trong n«ng nghiÖp ®· ®îc thay ®æi theo híng ph¸t triÓn toµn diÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n xuÊt , xo¸ bá ®éc canh vÒ lóa, ch¨n nu«i ®ang tiÕn tíi c©n ®èi víi trång trät. Thùc hiÖn ph¬ng ch©m ph¸t triÓn n«ng nghiÖp toµn diÖn vµ ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i hãa n«ng nghiÖp n«ng th«n lµm cho ch¨n nu«i ®· v¬n lªn trë thµnh nghµnh s¶n xuÊt chÝnh trong n«ng nghiÖp. Ngµnh 1955 1976 1985 1990 1994 Tr.trät 84.7 80.6 76.6 75.3 74.2 Ch.nu«i 15.3 19.4 23.4 24.7 25.8 DiÖn tÝch c©y c«ng nghiÖp, bao gåm c¶ c©y ¨n qu¶ ®· t¨ng lªn trong c¬ cÊu diÖn tÝch c¸c lo¹i c©y trång: N¨m 1955 1976 1985 1990 1994 % 4.8 8.0 11.6 16.0 16.9 4. NÒn n«ng nghiÖp níc ta ®· vµ ®ang t¹o ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh«ng nh÷ng tho¶ m·n yªu cÇu tiªu dïng trong níc mµ cßn ®¸p øng nhu cÇu xuÊt khÈu. 4 C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh hiÖn nay lµ: Cao su , cµ fª, chÌ , g¹o, l¹c nh©n... N¨m 1996 ®· xuÊt khÈu 3 triÖu tÊn g¹o ®øng thø 2 thÕ giíi vÒ xuÊt khÈu g¹o sau Th¸i Lan(5 triÖu tÊn). C¸c tØnh ®ång b»ng s«ng Cöu Long chiÕm 90% lîng g¹o xuÊt khÈu cña c¶ níc. N¨m 1996 s¶n lîng cao su ®¹t 146.000 tÊn nhng xuÊt khÈu tíi 121.000 tÊn. Cµ fª còng lµ mét mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng. N¨m 1996 ®øng thø 5 thÕ giíi vÒ xuÊt khÈu cµ fª víi 230.000 tÊn , tuy nhiªn gi¸ trÞ xuÊt khÈu cha t¬ng xøng víi lîng xuÊt khÈu. III-/ Nh÷ng néi dung chÝnh cña ®êng lèi c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹I hoa n«ng nghiÖp n«ng th«n vµ môc tiªu cña ®¶ng : 1-/ Néi dung : - H×nh thµnh m¹ng líi dÞch vô, th«ng tin t vÊn hç trî ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n tõ tØnh ®Õn huyÖn, x· víi c¸c ho¹t ®éng: tuyªn truyÒn chñ tr¬ng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n. + Cung cÊp th«ng tin thÞ trêng, gi¸ c¶ cho c¬ së n«ng nghiÖp n«ng th«n. + Híng dÉn lùa chän trang thiÕt bÞ, c«ng nghÖ phôc vô vÊn ®Ò c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. + Tæ chøc ®µo t¹o, båi dìng ®éi ngò lao ®éng. - T¨ng cêng ®Çu t cña n«ng nghiÖp cho c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu øng dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc kü thuËt c«ng nghÖ míi vµo ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n theo híng hiÖn ®¹i ho¸. - TiÕp tôc ®Èy m¹nh ®Çu t ph¸t triÓn m¹ng líi giao th«ng vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c, gi¸o dôc y tÕ phï hîp víi ®iÒu kiÖn sinh th¸i. - X©y dùng c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n: + ChÝnh s¸ch vÒ vèn. + ChÝnh s¸ch vÒ thÞ trêng. + ChÝnh s¸ch øng dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ. + ChÝnh s¸ch tæ chøc s¶n xuÊt. 5 - Ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng vµ c¸c lµng nghÒ cã liªn quan trong vïng. - C¸c gi¶i ph¸p vÒ vèn, thñ tôc hµnh chÝnh. thÞ trêng. - N©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ: híng dÉn t vÊn chuyÓn giao c«ng nghÖ míi, nghiªn cøu c«ng nghÖ phï hîp. - X©y dùng c¸c côm c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp tËp trung. - Quy ho¹ch vïng nguyªn liÖu khai th¸c. - H×nh thµnh vµ më réng thÞ trêng cña c«ng nghiÖp n«ng th«n: ®Çu vµo vµ ®Çu ra. - Thóc ®Èy sù h×nh thµnh vµ cñng cè c¸c quan hÖ liªn kÕt víi n«ng nghiÖp n«ng th«n. - Trî gióp doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n«ng th«n t¹o lËp n¨ng lùc néi sinh. - Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ®« thÞ hç trî c«ng nghiÖp ho¸ n«ng th«n. 2-/ Môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹I ho¸ N«ng nghiÖp n«ng th«n ViÖt Nam : - Môc tiªu tríc m¾t: t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp cho d©n c n«ng th«n, gãp phÇn xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ gi¶m c¸c tÖ n¹n x· héi ë n«ng th«n hiÖn nay. - Môc tiªu l©u dµi: t¹o chuyÓn dÞch c¬ cÊu mét c¸ch tÝch cùc, x©y dùng mét c¬ cÊu kinh tÕ hîp lý, tiÕn bé, tõng bíc hiÖn ®¹i ho¸, thùc hiÖn môc tiªu d©n giµu níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh ®i lªn CNXH. - C¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n: n«ng nghiÖp 40% (trång trät 20%, ch¨n nu«i 20%) c«ng nghiÖp vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp 30%, dÞch vô 30%. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi khu vùc n«ng th«n 500 - 600 USD/n¨m (2010) vµ 1400 USD/n¨m (2020). - T¨ng cêng ®Çu t ph¸t triÓn c¬ khÝ phôc vô c¸c ngµnh s¶n xuÊt, chÕ biÕn n«ng l©m s¶n, tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n. Tû lÖ c¬ giíi ho¸ chung toµn ngµnh ®¹t 40 - 50D% (d2005), 60% (2010), 80% (2020). - §æi míi c¬ b¶n c«ng nghÖ l¹c hËu, n©ng cao c¸c lÜnh vùc träng ®iÓm ngang tÇm khu vùc vµ thÕ giíi. Tû lÖ ®æi míi c«ng nghÖ hµng n¨m 10 12%. - Tèc ®é t¨ng trëng cña c«ng nghiÖp n«ng th«n ®¹t 9 - 10%/n¨m - Lao ®éng dù kiÕn trong c«ng nghiÖp n«ng th«n ®¹t 5 triÖu (2010), 78 triÖu ngêi (2020). 6 - T¹o 180.000 - 200.000 viÖc lµm tõ tiÓu thñ c«ng nghiÖp (2020) - T¨ng thu nhËp ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp tõ 20% lªn 70% GDP n«ng th«n. - Më réng thªm 1000 lµng nghÒ míi. - Kim ng¹ch xuÊt khÈu tõ tiÓu thñ c«ng nghiÖp ®¹t (2010) 1 tû, 2 tû (2020). 7 KÕt luËn Víi t×nh h×nh kinh tÕ cña níc ta hiÖn nay n«ng nghiÖp n«ng th«n ®ãng vai trß “ch×a kho¸” cho c«ng cuéc ph¸t triÓn toµn diÖn n«ng th«n, nã t¸c ®éng trùc tiÕp vµ m¹nh mÏ ®Õn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n, lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¹o viÖc lµm t¨ng thu nhËp më réng c¸c ngµnh nghÒ phi n«ng nghiÖp. Tuy nhiªn, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n ViÖt Nam kh«ng thÓ diÔn ra mét c¸ch su«n sÎ tèt ®Ñp mµ nã gÆp ph¶i v« sè vÊn ®Ò víng m¾c cÇn th¸o gì. N«ng nghiÖp n«ng th«n ViÖt Nam vÉn cßn trong t×nh l¹c hËu non kÐm víi nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®îc cïng víi viÖc lé râ nh÷ng khã kh¨n cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n hay cha cã sù phèi hîp ®ång bé c¸c bé phËn c¬ së h¹ tÇng, dÞch vô hç trî cho ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n. Trªn c¬ së nhËn thøc râ vai trß quan träng cña c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n, n¾m b¾t häc hái kinh nghiÖm c¸c níc khu vùc vµ nhËn biÕt nh÷ng khã kh¨n th¸ch thøc béc lé trong qu¸ tr×nh, §¶ng vµ Nhµ níc ta ®· v¹ch ra nh÷ng môc tiªu ®Þnh híng cho sù ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n híng tíi 2010. 8
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan