X©y dùng danh môc Rñi ro trong dù ¸n x©y dùng
c«ng tr×nh giao th«ng ë viÖt nam hiÖn nay
NCS. TRR nh thuú anh
Bé m«n Qu¶n trr kinh doanh
Tr−êng §¹i häc Giao th«ng VËn t¶i
Tăm t¾t: Qu¶n lư rñi ro dù ¸n lμ mét viÖc lμm hƠt søc quan träng vμ cÇn thiƠt ®Ó că thÓ
triÓn khai thùc hiÖn vμ qu¶n lư dù ¸n thμnh c«ng vμ ®¹t c¸c môc tiªu, hiÖu qu¶ ®Æt ra. §Ó gióp
cho c«ng t¸c qu¶n lư rñi ro dù ¸n ®−îc thùc hiÖn dÔ dμng h¬n, bμi b¸o x©y dùng danh môc rñi
ro cho c¸c dù ¸n x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng ë ViÖt Nam hiÖn nay, ®¸nh gi¸ rñi ro th«ng
qua viÖc x¸c ®®nh ®é lín cña rñi ro c¨n cø vμo kh¶ n¨ng xuÊt hiÖn vμ møc ®é ¶nh h−ëng cña
c¸c rñi ro ®Ơn c¸c môc tiªu dù ¸n. Danh môc c¸c rñi ro ®−îc x©y dùng theo c¸c giai ®o¹n cña
dù ¸n, xĐt trªn găc ®é cña nhμ qu¶n lư dù ¸n.
Summary: Project risk management is a very important and necessary tool to achieve
successful project management with its set objectives and effects. In order to smooth an
application of project risk management, this paper aims to build a check list of risks in transport
construction projects in Vietnam today, and evaluates risks according to probability and impacts
of risks. The checklist of risks would be built in processes of the projects from project
managers’ perspective.
i. Giíi thiÖu
CT 2
Ngµy nay, víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt kinh doanh trong ®ỉu kiÖn n̉n kinh tƠ thR tr−êng,
c¸c tiƠn bé khoa häc kü thuËt, ®Æc biÖt nhu cÇu t¨ng lªn kh«ng ngơng cña toµn x· héi, c¸c ho¹t
®éng ®Çu t− ®· trë nªn ®a d¹ng, phøc t¹p h¬n, rñi ro lu«n tỉm Èn trong m«i tr−êng nµy. Trong
x©y dùng, ®Æc biÖt víi dù ¸n x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng (DAXD CTGT), rñi ro rÊt nhỉu vµ ®a
d¹ng do b¶n chÊt phøc t¹p cña c¸c dù ¸n nµy c̣ng nh− t¸c ®éng cña m«i tr−êng kinh tƠ - x· héi luËt ph¸p - v¨n ho¸ lu«n biƠn ®éng vµ ®Çy rÉy nh÷ng bÊt tr¾c khă l−êng. §Ó mang l¹i thµnh c«ng
cho mçi dù ¸n, ®ßi hái nhµ qu¶n lư dù ¸n ph¶i tƯnh ®Ơn tÊt c¶ c¸c rñi ro, c¸c yƠu tè biƠn ®éng khă
l−êng ®ă. §−a ra danh môc rñi ro lµ mét viÖc lµm că ư nghÜa v̉ mÆt khoa häc vµ thùc tiÔn. Danh
môc nµy rÊt h÷u Ưch cho viÖc øng phă víi rñi ro, lµ c¨n cø quan träng cho c«ng t¸c qu¶n lư rñi ro
dù ¸n, ®ång thêi ®−îc sö dông lµm danh s¸ch tra cøu rñi ro cho c¸c dù ¸n t−¬ng lai.
C¬ së d÷ liÖu ®−îc thu thËp th«ng qua nhỉu nguån th«ng tin kh¸c nhau, trong ®ă chñ yƠu
lµ tơ ®ỉu tra pháng vÊn trùc tiƠp c¸c nhµ qu¶n lư DAXD CTGT thuéc ®Ra bµn Hµ Néi, trong thêi
gian tơ sau n¨m 2000. C¸c ph−¬ng ph¸p ®−îc sö dông chñ yƠu lµ pháng vÊn chuyªn gia,
ph−¬ng ph¸p x¸c suÊt chñ quan, ph©n tƯch thèng kª, ph©n tƯch ®Rnh tƯnh rñi ro, so s¸nh, ph©n
tƯch hÖ thèng.
ii. C¨n cø x©y dùng danh môc rñi ro
B¶ng danh môc rñi ro ®−îc x©y dùng c¨n cø vµo tiªu thøc ph©n lo¹i rñi ro vµ sè liÖu thu
thËp ®−îc v̉ rñi ro trong c¸c DAXD CTGT hiÖn nay.
2.1. Ph©n lo¹i rñi ro trong DAXD CTGT
Rñi ro trong DAXD CTGT că thÓ ®−îc ph©n lo¹i theo nhỉu tiªu thøc kh¸c nhau.
Ph©n lo¹i rñi ro trong DAXD CTGT theo nguån g©y rñi ro:
Nguån g©y rñi ro lín nhÊt xuÊt ph¸t tơ chƯnh dù ¸n, ®ă lµ: quy m« dù ¸n; ®R a ®iÓm x©y
dùng; møc ®é phøc t¹p cña thiƠt kƠ vµ ph−¬ng ph¸p x©y dùng; tèc ®é x©y dùng… C¸c thay ®æi
lµ rÊt khă tr¸nh trong suèt thêi gian thùc hiÖn dù ¸n, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c dù ¸n lín, thêi gian x©y
dùng kĐo dµi. Că rÊt nhỉu ¶nh h−ëng tơ bªn ngoµi t¸c ®éng ®Ơn dù ¸n, g©y thiÖt h¹i cho c¸c dù
¸n. C¸c lo¹i rñi ro tơ bªn ngoµi dù ¸n bao gåm: l¹m ph¸t; biƠn ®éng thR tr−êng, yƠu tè ®Çu vµo
thay ®æi: nguyªn vËt liÖu, lao ®éng, m¸y măc (gi¸ c¶, nguån cung øng, chÊt l−îng); rñi ro v̉ mÆt
chƯnh tr R nh− thay ®æi c¬ chƠ chƯnh s¸ch, hÖ thèng luËt ph¸p …; ®ỉu kiÖn thêi tiƠt khƯ hËu.
Ph©n lo¹i rñi ro trong DAXD CTGT xĐt trªn găc ®é cña c¸c bªn liªn quan:
- Rñi ro xĐt trªn găc ®é chñ ®Çu t−: bao gåm c¸c rñi ro do gi¶i phăng mÆt b»ng chËm, thiƠu
chi phƯ ®̉n bï; ®ỉu kiÖn ®R a chÊt kh«ng l−êng tr−íc ®−îc; c¸c nguån cung cÊp th«ng tin kĐm
hiÖu qu¶; biƠn ®éng l·i suÊt ng©n hµng; l¹m ph¸t; biƠn ®éng tû gi¸ ngo¹i hèi; t¨ng thuƠ suÊt;
thiƠu c¸c nguån chi tr¶…
- Rñi ro trªn găc ®é nhµ thÇu: că thÓ kÓ ®Ơn lµ c¸c rñi ro do ®ỉu kiÖn thêi tiƠt kh«ng thuËn
lîi; tai n¹n lao ®éng trªn c«ng tr−êng; gi¸ vËt liÖu t¨ng ®ét biƠn, thÊt tho¸t vËt t−, chÊt l−îng vËt
liÖu kĐm; thiƠt kƠ că sai săt; ®×nh c«ng, l·n c«ng, dRch bÖnh…
- Rñi ro trªn găc ®é t− vÊn thiƠt kƠ, t− vÊn gi¸m s¸t: tr×nh ®é t− vÊn h¹n chƠ, ư thøc kĐm,
nhỉu quy tr×nh quy ph¹m v̉ thiƠt kƠ, kh«ng nhÊt qu¸n v̉ tiªu chuÈn x©y dùng, c«ng nghÖ thi
c«ng, qu¶n lư chÊt l−îng thiƠt kƠ, qu¶n lư t− vÊn yƠu kĐm.
- Rñi ro trªn găc ®é toµn bé x· héi, céng ®ång: lµ c¸c rñi ro lµm gi¶m hiÖu qu¶ ®Çu t− nh−
dù b¸o l−u l−îng ph−¬ng tiÖn sai, CTGT ®−îc thiƠt kƠ kh«ng ®¸p øng ®−îc yªu cÇu thùc tƠ, vơa
®−a vµo khai th¸c ®· x¶y ra hiÖn t−îng t¾c nghÏn, hoÆc ng−îc l¹i l−îng sö dông thÊp g©y thÊt
thu. HoÆc c¸c rñi ro x¶y ra do viÖc qu¶n lư c«ng t¸c thu phƯ bR bu«ng láng, kh«ng thu håi ®−îc
vèn ®Çu t−. HoÆc rñi ro do viÖc khai th¸c, b¶o d−−ng söa ch÷a kh«ng ®−îc quan t©m ®óng møc,
c«ng tr×nh xuèng cÊp nghiªm träng, g©y thiÖt h¹i v̉ kinh tƠ mµ toµn bé x· héi ph¶i g¸nh chR u.
Ph©n lo¹i rñi ro trong DAXD CTGT xĐt theo c¸c giai ®o¹n dù ¸n
- Trong giai ®o¹n chuÈn bR dù ¸n că thÓ x¶y ra rñi ro do thiƠu th«ng tin vµ rñi ro do l·ng phƯ, thÊt
tho¸t. C¸c th«ng tin v̉ nguån tµi chƯnh, quy ho¹ch, gi¸ c¶ biƠn ®éng, t×nh h×nh ®R a chÊt, ®R a h×nh,
®ỉu kiÖn tù nhiªn, khƯ hËu… nƠu ®−îc thu thËp kh«ng chƯnh x¸c, kh«ng ®Çy ®ñ sÏ dÉn tíi viÖc lËp
mét dù ¸n kh«ng phï hîp vµ kh¶ thi. Ngoµi ra, c¸c sai săt trong kh©u x¸c ®R nh tæng møc ®Çu t−,
thÈm ®R nh thiƠt kƠ s¬ bé vµ xĐt duyÖt tæng møc ®Çu t− c ̣ng trùc tiƠp g©y l·ng phƯ, thÊt tho¸t vµ tiªu
cùc. Nguyªn nh©n nµy că thÓ chiƠm tíi 50 - 60% gi¸ tr R thÊt tho¸t cña toµn bé c«ng tr×nh.
- Trong giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n că rÊt nhỉu rñi ro nh− ¸ch t¾c vèn; ®ỉu kiÖn tù nhiªn
nh− m−a, b·o, ®éng ®Êt... trong suèt qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ thùc hiÖn x©y dùng c«ng tr×nh. Gi¶i
phăng mÆt b»ng chËm c ̣ng lµ mét nguyªn nh©n g©y rñi ro trong giai ®o¹n nµy, do sù gi¶i quyƠt
thiƠu døt kho¸t, triÖt ®Ó, vµ c¸c ®ỉu kho¶n v̉ båi th−êng, di chuyÓn d©n c−... TiƠn ®é thi c«ng
chËm lµ kƠt hîp cña 3 nguyªn nh©n ®· nªu ë trªn, dÉn tíi t¨ng chi phƯ, t¨ng thêi gian ø ®äng
vèn. Ngoµi ra sai săt trong kh¶o s¸t thiƠt kƠ; hoÆc thiƠu tr¸ch nhiÖm, bít xĐn trong qu¸ tr×nh thi
c«ng c ̣ng nh− gi¸m s¸t, qu¶n lư dÉn ®Ơn chÊt l−îng c«ng tr×nh kh«ng ®¶m b¶o. Tr×nh ®é qu¶n
lư kĐm hoÆc nhỉu biÓu hiÖn tiªu cùc c ̣ng lµ mét nh©n tè g©y ¶nh h−ëng kh«ng nhá. C¸c
nguyªn nh©n v̉ thñ tôc hµnh chƯnh, ph¸p lư c ̣ng dÉn ®Ơn nhỉu rñi ro. Sai săt trong kh©u lËp
CT 2
vµ thÈm ®R nh thiƠt kƠ kü thuËt, thiƠt kƠ b¶n vÏ thi c«ng, lËp vµ xĐt duyÖt tæng dù to¸n… g©y ra
c¸c rñi ro dÉn ®Ơn l·ng phƯ trong giai ®o¹n nµy.
- Trong giai ®o¹n khai th¸c dù ¸n că thÓ x¶y ra c¸c rñi ro lµm gi¶m hiÖu qu¶ dù ¸n, c¸c
môc tiªu v̉ kinh tƠ x· héi kh«ng ®−îc ®¶m b¶o. C¸c rñi ro trong giai ®o¹n nµy că thÓ xuÊt ph¸t
tơ viÖc qu¶n lư thu phƯ, qu¶n lư khai th¸c, qu¶n lư b¶o d−−ng söa ch÷a yƠu kĐm.
Ph©n lo¹i rñi ro trong DAXD CTGT xĐt theo ®èi t−îng t¸c ®éng cña rñi ro
- Rñi ro liªn quan ®Ơn chi phƯ dù ¸n: rÊt Ưt DAXD ®−îc thùc hiÖn víi chi phƯ nh− cam kƠt ban
®Çu. MÆt kh¸c, trªn găc ®é cña toµn bé céng ®ång, ngoµi c¸c kho¶n chi phƯ thùc tƠ liªn quan
®Ơn viÖc chuÈn bR , x©y dùng, khai th¸c, b¶o d−−ng söa ch÷a c«ng tr×nh; th× cßn ph¶i tƯnh thªm
chi phƯ x· héi. Ch¼ng h¹n trong giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n gÆp c¸c rñi ro v̉ gi¶i phăng mÆt b»ng
vµ t¸i ®R nh c− ng−êi d©n, lµm ¶nh h−ëng ®Ơn cuéc sèng ng−êi d©n c ̣ng nh− c¸c t¸c ®éng céng
dån kh¸c ®Ơn toµn x· héi; hay trong giai ®o¹n khai th¸c dù ¸n, nƠu x¶y ra c¸c rñi ro tiªu cùc do
t¾c ®−êng, tai n¹n giao th«ng, « nhiÔm m«i tr−êng, … th× c¸c mÊt m¸t cña toµn bé x· héi sÏ lµ
v« cïng lín. Lóc nµy chi phƯ x· héi cña dù ¸n sÏ lín gÊp béi phÇn.
- Rñi ro liªn quan ®Ơn thêi gian dù ¸n: lµ c¸c rñi ro g©y kĐo dµi thêi gian chuÈn bR , thùc hiÖn
dù ¸n vµ gi¶m thêi gian khai th¸c dù ¸n. C¸c nguyªn nh©n lµm kĐo dµi thêi gian chuÈn bR vµ
CT 2
thùc hiÖn dù ¸n gåm: t− vÊn lËp dù ¸n kĐo dµi thêi gian h¬n kƠ ho¹ch, thÈm ®R nh dù ¸n kĐo dµi,
qu¸ tr×nh xin cÊp quyƠt ®R nh ®Çu t−, c¸c thñ tôc hµnh chƯnh vµ thñ tôc chuÈn bR kĐo dµi thêi gian,
kh¶o s¸t ®R a chÊt c«ng tr×nh ch−a tèt, thiƠt kƠ sai săt, thay ®æi thiƠt kƠ, gi¶i phăng mÆt b»ng
chËm, vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu chËm, ®ỉu kiÖn thêi tiƠt khă kh¨n, biƠn ®éng gi¸ c¶ ®Çu vµo,
luËt lÖ, c¬ chƠ cña nhµ n−íc thay ®æi. C¸c nguyªn nh©n g©y rñi ro rót ng¾n thêi gian khai th¸c
dù ¸n lµ: chÊt l−îng c«ng tr×nh kĐm do kh©u chuÈn bR vµ x©y dùng, qu¶n lư khai th¸c yƠu kĐm,
hiÖn t−îng vi ph¹m t¶i träng c«ng tr×nh, ng−êi d©n v« ư vµ cè ư ph¸ ho¹i, c«ng t¸c duy tu b¶o
d−−ng söa ch÷a bu«ng láng.
- Rñi ro liªn quan ®Ơn chÊt l−îng c«ng tr×nh: bao gåm c¸c rñi ro nh− sai săt, thiƠu chƯnh x¸c
trong kh¶o s¸t, thiƠt kƠ; thi c«ng kh«ng ®¶m b¶o theo yªu cÇu quy ®R nh; cßn tån t¹i nhỉu quy
tr×nh quy ph¹m v̉ tiªu chuÈn kü thuËt c«ng tr×nh; dù ¸n qu¸ phøc t¹p trong khi tr×nh ®é vµ n¨ng
lùc cña nhµ thÇu cßn h¹n chƠ, kh«ng ®¸p øng ®−îc c¸c yªu cÇu; c«ng t¸c qu¶n lư yƠu kĐm, ®Æc
biÖt lµ qu¶n lư duy tu b¶o d−−ng, qu¶n lư khai th¸c…
2.2. C¬ së d÷ liÖu vµ xö lư sè liÖu ®Ó x©y dùng danh môc rñi ro trong DAXD CTGT
T¸c gi¶ thu thËp sè liÖu ®Ó x¸c ®R nh, ph©n tƯch vµ ®¸nh gi¸ rñi ro trong c¸c DAXD CTGT ë
ViÖt Nam. Pháng vÊn trùc tiƠp ®−îc tiƠn hµnh tíi c¸c ban qu¶n lư dù ¸n, c¸c c«ng ty x©y dùng
vµ c«ng ty t− vÊn trong ngµnh trong thêi gian 1 n¨m tơ 4/2005 ®Ơn th¸ng 3/2006. Sè liÖu v̉ tÇn
suÊt xuÊt hiÖn vµ møc t¸c ®éng cña c¸c rñi ro ®−îc xö lư ®Ó tƯnh ®iÓm rñi ro, tơ ®ă ®¸nh gi¸ møc
®é quan träng cña rñi ro.
§¸nh gi¸ ®é lín cña rñi ro th«ng qua viÖc tƯnh ®iÓm rñi ro, ®−îc x¸c ®R nh theo c«ng thøc:
Rñi ro = X¸c suÊt xuÊt hiÖn *Møc t¸c ®éng cña rñi ro
(1)
Cô thÓ, ®iÓm rñi ro cña mçi ®èi t−îng pháng vÊn ®−îc ®¸nh gi¸ theo c«ng thøc:
R j = P j. Ii
i
i
j
i
Pj : X¸c suÊt xuÊt hiÖn rñi ro i do ®èi t−îng j ®¸nh gi¸
P
(2)
I j : Møc ®é t¸c ®éng cña rñi ro i do ®èi t−îng j ®¸nh gi¸
i
n
∑R
Ri= =1
i
j
(3)
j
n
R : §iÓm trung b×nh träng sè cña rñi ro i
n: sè l−îng mÉu pháng vÊn (sè ®èi t−îng ®¸nh gi¸ rñi ro i)
i
X¸c suÊt xuÊt hiÖn rñi ro ®−îc ®¸nh gi¸ theo thang ®iÓm (0-1), møc ®é t¸c ®éng ®−îc ®¸nh
gi¸ theo thang ®iÓm (0-10). Trªn c¬ së ®iÓm trung b×nh träng sè cña mçi lo¹i rñi ro tƯnh to¸n ®−îc,
rñi ro ®−îc ®¸nh gi¸ theo ®é lín, rñi ro că ®iÓm trung b×nh träng sè cao sÏ că t¸c ®éng lín.
3. Ph©n tƯch c¸c rñi ro trong DAXD CTGT ë ViÖt Nam
Ph©n tƯch sè liÖu thùc tƠ cho thÊy xuÊt hiÖn 91 lo¹i rñi ro kh¸c nhau trong c¸c DAXD CTGT
ë ViÖt Nam hiÖn nay. C¸c rñi ro nµy ®−îc ph©n tƯch cô thÓ trong mét sè DAXD CTGT ®iÓn h×nh
theo tơng giai ®o¹n cña dù ¸n. C¸c rñi ro liªn quan tíi m«i tr−êng tù nhiªn; m«i tr−êng kinh tƠ,
x· héi, ph¸p lư; rñi ro do yƠu tè kü thuËt, tæ chøc dù ¸n; yƠu tè con ng−êi; kh¶ n¨ng qu¶n lư; rñi
ro trong qu¸ tr×nh x©y dùng… ®−îc xem xĐt trong giai ®o¹n chuÈn bR ; thùc hiÖn vµ khai th¸c dù
¸n. H×nh 1 thÓ hiÖn rñi ro x¶y ra trong c¸c giai ®o¹n cña DAXD CTGT ë ViÖt Nam hiÖn nay
nhăm theo c¸c nguån g©y rñi ro chƯnh.
C¸c rñi ro trong DAXD CTGT
(91 rñi ro)
CT 2
C¬ chƠ (10
rñi ro)
N¨ng lùc h¹n
chƠ (6 rñi ro)
Qu¶n lư yƠu
kĐm (5 rñi ro)
C«ng nghÖ
(4 rñi ro)
Sù biƠn ®éng n̉n
kinh tƠ (2 rñi ro)
H×nh 1. Rñi ro trong c¸c DAXD CTGT ë ViÖt Nam hiÖn nay
Khai th¸c c«n g tr×nh (7rñi ro)
Thanh q uyƠt to¸n (5 rñi ro )
Thi c«n g XD CT (30 rñi r o)
Giai ®o¹n khai th¸c dù
¸n (7 rñi ro)
Chä n nhµ thÇ u, H§ (7 rñi ro)
§̉ n b ï , gi¶i phăn g mÆt b» ng
(1 rñi r o)
§ỉu kiÖn tù nhiªn (5 rñi ro )
ThiƠt kƠ, dù to¸n (1 1 rñi ro )
Giai ®o¹n thùc hiÖn dù ¸n
(59 rñi ro)
ThiƠu vèn (4 rñi ro )
ThiƠu vèn (4 rñi ro )
Chñ tr −¬ng ®Çu t− (7 rñi ro )
Kh¶o s¸t thiƠt kƠ (4 rñi ro )
LËp dù ¸ n (10 rñi ro )
Giai ®o¹n chuÈn bR dù
¸n (25 rñi ro)
Vèn
(3 rñi ro)
iv. Danh môc c¸c rñi ro trong DAXD CTGT ë ViÖt Nam
B¶ng 1 tr×nh bÇy c¸c lo¹i rñi ro trong DAXD CTGT ë ViÖt Nam xĐt theo c¸c giai ®o¹n thùc
hiÖn dù ¸n. B¶ng nµy cho thÊy ®iÓm trung b×nh träng cña tơng lo¹i rñi ro, c¸c rñi ro nµy sÏ t¸c
®éng ®Ơn c¸c yƠu tè chi phƯ, thêi gian, chÊt l−îng dù ¸n, ®ång thêi c ̣ng tr×nh bÇy ®èi t−îng chR u
sù t¸c ®éng cña c¸c rñi ro nµy, ®ă lµ chñ ®Çu t−, t− vÊn, nhµ thÇu, céng ®ång.
B¶ng 1. Danh môc rñi ro cña DAXD CTGT
STT
Rñi ro
R001 ThiƠu th«ng tin trong x¸c
®R nh ®ỉu kiÖn tµi chƯnh,
nguån vèn
R002 Th«ng tin sai lÖch trong quy
ho¹ch, chƯnh s¸ch vÜ m«
§iÓm
TB
träng
R004
R005
R006
R007
quy m« dù ¸n kh«ng phï hîp
CT 2
R008 Nguån chñ ®Çu t− ch−a x¸c
®R nh râ, ph©n kú ®Çu t−, kƠ
ho¹ch ch−a phï hîp
R009 ThiƠu sù hç trî tơ nhµ tµi trî
R010 Thay ®æi chñ tr−¬ng
R011 §¸nh gi¸ sai tƯnh kh¶ thi,
hiÖu qu¶ kinh tƠ x· héi, ®Æc
biÖt hiÖu qu¶ tµi chƯnh
R012 ThuyƠt minh dù ¸n h×nh thøc
R013 C«ng t¸c nghiªn cøu thR
tr−êng, dù b¸o sai săt
R014 Thay ®æi thÓ chƠ
R015 LuËt, v¨n b¶n h−íng dÉn
cßn ch−a râ rµng, phï hîp
R016 Kh¶o s¸t ®R a h×nh, thñy v¨n,
®R a chÊt sai săt, kĐo dµi
R017 Ph©n tƯch m«i tr−êng kh«ng
hoµn chØnh hoÆc sai săt
R018 ThiƠt kƠ c¬ së kh«ng hoµn
chØnh, sai săt, thiƠu chƯnh x¸c
R019 C¬ chƠ cho kh©u lËp dù ¸n
vµ thiƠt kƠ ch−a phï hîp
R020 Chñ ®Çu t− gÆp khă kh¨n,
h¹n chƠ v̉ vèn
R021 Thay ®æi tæng møc ®Çu t−
R022 Sai săt trong qu¸ tr×nh lËp
tæng dù to¸n hoÆc lËp lRch
tr×nh thùc hiÖn
R023 ¸p lùc gi¶m tæng møc ®Çu t−
R024 Qu¸ tr×nh xin cÊp quyƠt ®R nh
®Çu t−, c¸c thñ tôc hµnh
chƯnh, chuÈn bR kĐo dµi
§èi t−îng
chñ
t−
nhµ
®Çu t− vÊn
thÇu
v
v
Céng
®ång
v
0.6
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
0.6
R003 X¸c ®R nh ph¹m vi dù ¸n
kh«ng phï hîp/kh«ng ®Çy ®ñ
Môc tiªu dù ¸n kh«ng ®−îc
x¸c ®R nh râ rµng vµ chƯnh x¸c
§¸nh gi¸ sai tƯnh cÊp thiƠt
dù ¸n
§Çu t− trµn lan
X¸c ®R nh khung tiªu chuÈn,
Thêi
gian
v
YƠu tè
ChÊt
Chi
phƯ l−îng
v
0.9
0.8
2.2
3.4
v
0.6
v
2.7
2.1
3.5
v
2.4
3.5
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
2
2.5
3.4
v
3.2
v
0.6
2.8
3.2
2.4
3.2
3.5
3.5
1.5
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
ư chƯ, chñ tr−¬ng cña ng−êi că
thÇm quỷn quyƠt ®R nh ®Çu t−
R026 Kh¶o s¸t ®R a chÊt sai săt
v
R025
R027 ThiƠt kƠ s¬ bé, thiƠt kƠ kü
thuËt, thiƠt kƠ b¶n vÏ thi
c«ng sai săt
R028 Tån t¹i nhỉu quy tr×nh quy
ph¹m v̉ thiƠt kƠ
R029 Ph¶i bæ sung thªm thiƠt kƠ
do yªu cÇu tơ chñ ®Çu t−, c¬
quan qu¶n lư nhµ n−íc
R030 ¸p lùc gi¶m tiƠn ®é, thiƠt kƠ
c¬ së véi, so¸t xĐt kh«ng kü
R031 Sai săt trong lËp dù to¸n
R032 §R nh møc x©y dùng c¬ b¶n
ch−a hoµn chØnh, cßn sai săt
v
4.6
R049
R050
R051
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
2.7
3.3
2
2.4
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
7.1
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
thÇu
nhỉu khă kh¨n
Chia nhá găi thÇu ®Ó gi¶m
nhÑ g¸nh nÆng
Lùa chän nhµ thÇu cung øng
vËt t− thiƠt bR kh«ng phï hîp 1.1
Lùa chän nhµ thÇu t− vÊn
gi¸m s¸t x©y dùng c«ng
tr×nh kh«ng phï hîp
§ỉu kiÖn hîp ®ång kh«ng
®Çy ®ñ vµ phï hîp
Thêi gian hîp ®ång dù kiƠn
kh«ng phï hîp
Thuû v¨n, ®R a h×nh, ®R a chÊt
phøc t¹p, kh«ng dù kiƠn ®−îc 0.9
§ỉu kiÖn thêi tiƠt khă kh¨n
v
4.6
3.3
6.3
5.9
v
v
6.5
v
R044 Quan hÖ tƯn dông gi÷a nhµ
thÇu vµ ng©n hµng gÆp
R048
v
1.1
R041 T×nh tr¹ng nî ®äng, thiƠu kh¶
n¨ng chi tr¶, ¸ch t¾c vèn
R042 N¨ng lùc tµi chƯnh cña nhµ
thÇu yƠu
R043 BÊt b×nh ®¼ng trong quan hÖ
gi÷a nhµ thÇu, chñ ®Çu t− c¬ chƠ xin cho
R047
v
v
R040 Tr×nh ®é ng−êi lËp gi¸ h¹n chƠ 1.7
R046
v
2.4
kh«ng tu©n thñ theo quy ®R nh
R045
v
1.6
3.8
R033 Tæng møc ®Çu t−, tæng dù
to¸n ph¶i chØnh söa nhỉu lÇn
3.8
R034 ThÈm ®R nh, phª duyÖt thiƠt
kƠ, dù ¸n, tæng dù to¸n kĐo
dµi, khă kh¨n
2.3
R035 ư chƯ, chñ tr−¬ng, quỷn h¹n
cña ng−êi că thÈm quỷn
1.8
R036 Thùc hiÖn tr×nh tù qu¶n lư ®Çu t−
R037 Gi¶i phăng mÆt b»ng
R038 §Êu thÇu t×m
nhµ
kh«ng c«ng b»ng, th«ng
®ång gi÷a c¸c nhµ thÇu
R039 Bá thÇu gi¸ qu¸ thÊp ®Ó
giµnh hîp ®ång
v
v
v
v
3.6
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
3.6
0.5
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
1.6
1
4.1
v
CT 2
R052 Thay ®æi chñ tr−¬ng
4.1
R053 ¸p lùc ®Èy nhanh tiƠn ®é hoµn
3.7
tÊt dù ¸n sím tr−íc kú h¹n
R054 N¨ng lùc nhµ thÇu kĐm
3.8
R055 An toµn kh«ng ®¶m b¶o dÉn
®Ơn tai n¹n trªn c«ng tr−êng
0.2
R056 Nhµ thÇu hoÆc t− vÊn gi¸m
s¸t qu¸ t¶i
1
R057 Quy ®R nh t− vÊn gi¸m s¸t
ch−a hîp lư
2.9
R058 M¸y măc, trang thiƠt bR
kh«ng ®¶m b¶o
2
R059 Nguån lao ®éng thiƠu. Tr×nh ®é
lao ®éng thÊp, nh©n viªn kĐm 1.5
R060 Khan hiƠm nguyªn vËt liÖu, vËn
chuyÓn chËm, kĐm chÊt l−îng 1.8
R061 Gi¸ nguyªn vËt liÖu, lao ®éng,
m¸y măc thiƠt bR thay ®æi
4
R062 H¹n chƠ viÖc ®ỉu chØnh gi¸
2.9
R063 Cho phĐp ®ỉu chØnh gi¸
0.3
R064 ¸p lùc ®ßi hái ®Çu t− m¸y
măc thiƠt bR cña nhµ thÇu
®Çu t− dµn tr¶i
1.6
R065 C«ng nghÖ thi c«ng ®Æc
biÖt, thiƠt bR chuyªn dïng
0.8
R066 C«ng nghÖ x©y dùng qu¸ hiÖn ®¹i
CT 2
R067 L·ng phƯ thÊt tho¸t t¹i c«ng tr−êng
R068 Tiªu cùc trong x©y dùng c¬ b¶n
R069 Doanh nghiÖp ch¹y theo
thµnh tƯch
R070 L·i suÊt ng©n hµng cao
R071 Thay ®æi c¸c bªn liªn quan
®Ơn dù ¸n, thay ®æi nh©n sù
chñ chèt
R072 Tr×nh ®é vµ kinh nghiÖm cña
nhµ qu¶n lư dù ¸n h¹n chƠ
R073 Tr×nh ®é vµ kinh nghiÖp cña
ban ®ỉu hµnh dù ¸n h¹n chƠ
R074 ThiƠu sù qu¶n lư, hç trî tơ
phƯa trªn, tơ c¸c ®èi t¸c
R075 Quy tr×nh thùc hiÖn qu¶n lư
dù ¸n ch−a phï hîp
R076 Dù ¸n qu¸ nh¹y c¶m víi ®ỉu
kiÖn thay ®æi cña ngo¹i c¶nh
R077 ¤ nhiÔm m«i tr−êng
R078 Ph¶n øng tiªu cùc cña céng
®ång, t¸c ®éng d©y chuỷn
R079 ThiƠu hîp t¸c cña c¬ quan
®R a ph−¬ng
R080 Nî ®äng, khă kh¨n tµi chƯnh
R081 Nhỉu thñ tôc trong qu¸ tr×nh
thanh to¸n, r−êm rµ, kĐo dµi
R082 Ch−a quan t©m hå s¬ hoµn c«ng
R083 ThiƠu sù phèi hîp chÆt chÏ
R084 KƠ ho¹ch thùc hiÖn, chi phƯ,
thêi h¹n bµn giao kh«ng râ
R085 C«ng t¸c qu¶n lư yƠu kĐm
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
0.6
1.2
7.3
v
v
4.6
2.5
v
v
v
v
v
vv
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
1.3
v
2.1
2
2
1.8
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
0.8
0.5
1.5
2.5
6.3
3.3
2.5
2.8
v
v
v
v
1.2
3.1
v
v
v
v
v
v
R086
ChiƠn l−îc, quy ho¹ch tæng
thÓ ch−a phï hîp, ®Çu t−
kh«ng ®ång bé
R087 C«ng tr×nh kh«ng ®−a vµo
sö dông ®ång bé, gi¶m hiÖu
qu¶ ®Çu t−, khai th¸c
R088 Qu¶n lư thu phƯ kĐm hiÖu qu¶
v
v
v
1.8
v
1.4
0.6
R089 Vi ph¹m t¶i träng sö dông c«ng tr×nh
1.5
R090 Duy tu b¶o d−−ng c«ng tr×nh
giao th«ng kĐm
R091 Ng−êi d©n v« ư vµ ph¸ ho¹i c«ng tr×nh
3.5
1.3
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v
v. KƠt luËn
Nghiªn cøu nµy ®· tiƠn hµnh t×m hiÓu, ph©n tƯch vµ ®¸nh gi¸ rñi ro trong c¸c DAXD CTGT
ë ViÖt Nam hiÖn nay th«ng qua viÖc ®ỉu tra pháng vÊn trùc tiƠp ®Ơn c¸c bªn liªn quan trong dù
¸n x©y dùng. Tơ ®ă x©y dùng ®−îc b¶ng danh môc c¸c rñi ro trong c¸c DAXD CTGT ë n−íc ta
trong t×nh h×nh thùc tƠ hiÖn nay. §é lín cña rñi ro c¨n cø theo x¸c suÊt xuÊt hiÖn vµ møc ®é t¸c
®éng cña rñi ro ®Ơn môc tiªu dù ¸n ®−îc tƯnh to¸n vµ ®¸nh gi¸ theo ph−¬ng ph¸p chuyªn gia
mét c¸ch khoa häc, thùc tƠ. B¶ng danh môc rñi ro nµy ®−îc sö dông ®Ó tra nhanh nh»m x¸c
®R nh rñi ro cho c¸c DAXD CTGT trong t−¬ng lai, ®ång thêi c ̣ng rÊt h÷u Ưch cho c«ng t¸c qu¶n lư
rñi ro, lµ c¨n cø ®Ó ®−a ra c¸c biÖn ph¸p øng phă phï hîp víi rñi ro trong c¸c dù ¸n nµy.
Tµi liÖu tham kh¶o
[1]. Tr®nh Thuú Anh (2004). Ph−¬ng ph¸p x¸c ®R nh vµ ph©n tƯch rñi ro dù ¸n ®Çu t−, chuyªn ®̉ tiƠn sü sè 3,
Tr−êng §¹i häc Giao th«ng VËn t¶i, Hµ Néi.
[2]. Tr®nh Thuú Anh (2005). "Rñi ro vµ qu¶n lư rñi ro liªn quan ®Ơn thêi gian trong dù ¸n XDCTGT", T¹p chƯ
CÇu ®−êng ViÖt Nam, sè 04/2005.
[3]. Tr®nh Thuú Anh (2005). "Mét sè vÊn ®̉ v̉ x¸c ®R nh rñi ro dù ¸n ", T¹p chƯ Khoa häc Giao th«ng VËn
t¶i, sè 11, th¸ng 6 n¨m 2005.
[4]. Tr®nh Thuú Anh (2005). "Rñi ro vµ qu¶n lư rñi ro liªn quan ®Ơn chi phƯ cña dù ¸n XDCTGT", T¹p chƯ
Khoa häc Giao th«ng VËn t¶i, sè 12, th¸ng 11 n¨m 2005.
[5]. Tr®nh Thuú Anh (2005). "Ph−¬ng ph¸p ph©n tƯch rñi ro dù ¸n", T¹p chƯ Khoa häc Giao th«ng VËn t¶i, sè
12, th¸ng 11 n¨m 2005.
[6]. GS. TS. NguyÔn V¨n Chän (1999). Qu¶n lư nhµ n−íc v̉ kinh tƠ vµ qu¶n tr R kinh doanh trong x©y dùng,
NXB X©y dùng.
[7]. GS. TSKH. Nghiªm V¨n DÜnh (chñ biªn) (2000). Kinh tƠ x©y dùng CTGT, NXB Giao th«ng vËn t¶i, Hµ Néi.
[8]. NguyÔn V¨n Hé (2001). X¸c suÊt thèng kª, NXB Gi¸o dôc.
[9]. TS. Ng« Th® Ngäc Huỷn, TS. Lª TÊn Böu, ThS. NguyÔn Th® Hång Thu, ThS. Bïi Thanh Hïng (2001).,
Rñi ro trong Kinh doanh, NXB Thèng kª.
[10]. PGS.TS §oμn Th® Hång V©n (2002). Qu¶n tr R rñi ro vµ khñng ho¶ng, NXB Thèng kª.
[11]. Chris Chapman and Stephen Ward (1999). Project Risk Management - Processes, Techniques and
Insights, John Wiley & Sons.
[12]. David Hilson (1998), "Managing Risk", Project Management Review January. p31.
[13]. David Hilson (2002), "Extending the risk process to manage opportunities", International Journal of
Project Management, Vol.20 p.235 - 240.
[14]. David Hilson (2002), "Success in Risk Management", Project Management Review July/August, p.24 - 25.
[15]. David Hilson, Defining Professionalism: Introducing the Risk Management Professionalism Manifesto.
[16]. Jay Christensen, Project Risk Management, CADENCE Management Corporation
[17]. John F. Woodard (1997), Construction Project Management: Geeting it right first time, 1st edition,
Thomas Telford.
[18]. John Raftery (1994), Risk Analysis in Project Management, E & FN Spon, Chapman & Hall.
[19]. Le Tien Dung (2004), Risk Management Practice in Construction Enterprises in Vietnam, master
thesis, Asian Institute of Technology, Bangkok, Thailand.
[20]. Roger Flanagan and George Norman (1993), Risk Management and Construction, Blackwell
Scientific Publication
CT 2
- Xem thêm -