Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Kt bán hàng tại cty thép thăng long...

Tài liệu Kt bán hàng tại cty thép thăng long

.PDF
102
246
147

Mô tả:

lêi më ®Çu Tr¶i qua h¬n m-êi n¨m thùc hiÖn chÝnh s¸ch ®æi míi, chuyÓn nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý vÜ m« cña nhµ n-íc theo ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa, cïng víi xu thÕ toµn cÇu ho¸ nh- hiÖn nay ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i thÝch øng víi nhu cÇu cña x· héi. Cã thÓ nãi thÞ tr-êng lµ m«i tr-êng c¹nh tranh lµ n¬i lu«n diÔn ra sù ganh ®ua cä s¸t gi÷a c¸c thµnh viªn tham gia ®Ó dµnh phÇn lîi cho m×nh. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn c¸c doanh nghiÖp ph¶i tËp trung mäi cè g¾ng, nç lùc vµo hai môc tiªu chÝnh: cã lîi nhuËn vµ t¨ng thÞ phÇn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng. Doanh nghiÖp nµo n¾m b¾t ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi c¸c th«ng tin th× cµng cã kh¶ n¨ng t¹o thêi c¬ ph¸t huy thÕ chñ ®éng trong kinh doanh vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. KÕ to¸n lµ mét lÜnh vùc g¾n liÒn víi ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh, ®¶m nhiÖm hÖ thèng tæ chøc th«ng tin cã Ých cho c¸c quyÕt ®Þnh kinh tÕ. Do ®ã kÕ to¸n lµ ®éng lùc thóc ®Èy doanh nghiÖp lµm ¨n ngµy cµng cã hiÖu qu¶. Sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ vµ ®æi míi s©u s¾c cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng ®ßi hái hÖ thèng kÕ to¸n ph¶i kh«ng ngõng ®-îc hoµn thiÖn ®Ó ®¸p øng ®-îc yªu cÇu cña qu¶n lý. Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i ®ãng vai trß lµ m¹ch m¸u trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, cã qu¸ tr×nh kinh doanh theo mét chu kú nhÊt ®Þnh: mua-dù tr÷- b¸n trong ®ã b¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng vµ cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn qu¸ tr×nh hoat ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do ®ã viªc qu¶n lý qu¸ tr×nh b¸n hµng cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. NhËn thøc ®-îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c b¸n hµng, kÕ to¸n b¸n hµng lµ phÇn hµnh chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i vµ víi chøc n¨ng lµ c«ng cô chñ yÕu ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ tiªu thô th× cµng ph¶i ®-îc cñng cè hoµn thiÖn nh»m phôc vô ®¾c lùc cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. Qua qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i c«ng ty ThÐp Th¨ng Long cïng víi lý luËn kÕ to¸n mµ em ®· ®­îc häc, em ®· lùa chän ®Ò tµi: “Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i c«ng ty ThÐp Th¨ng Long” cho luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh. Néi dung cña luËn v¨n tèt nghiÖp nµy ®-îc nghiªn cøu dùa theo nh÷ng kiÕn thøc lý luËn ®-îc trang bÞ ë nhµ tr-êng vÒ kÕ to¸n th-¬ng m¹i, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ… vµ t×nh h×nh thùc tÕ t¹i c«ng ty ThÐp Th¨ng Long ®Ó t×m hiÓu néi dung cña tõng kh©u kÕ to¸n tõ chøng tõ ban ®Çu cho ®Õn khi lËp b¸o c¸o tµi chÝnh tõ ®ã thÊy ®-îc nh÷ng vÊn ®Ò ®· lµm tèt vµ nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i nh»m ®-a ra biÖn ph¸p kh¾c phôc ®Ó hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i c«ng ty. Bè côc cña luËn v¨n gåm ba ch-¬ng: Ch-¬ng 1: Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i c«ng ty thÐp Th¨ng Long. Ch-¬ng 3: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i c«ng ty thÐp Th¨ng Long. Ch-¬ng 1 Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng 1.1.§Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. 1.1.1.ThÞ tr-êng. ThÞ tr-êng lµ n¬i mua b¸n trao ®æi c¸c lo¹i hµng ho¸; nãi c¸ch kh¸c ®©y lµ n¬i gÆp gì gi÷a cung vµ cÇu. ThÞ tr-êng còng lµ n¬i tËp trung nhiÒu nhÊt c¸c m©u thuÉn cña nÒn kinh tÕ, lµ n¬i khëi ®iÓm vµ kÕt thóc cña qu¸ tr×nh kinh doanh. Trong thÞ tr-êng, gi¸ c¶ lµ ph¹m trï trung t©m, lµ bµn tay v« h×nh ®iÒu tiÕt vµ kÝch thÝch nÒn s¶n xuÊt cña x· héi. Th«ng qua gi¸ c¶ thÞ tr-êng, thÞ tr-êng thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vµ kÝch thÝch cña m×nh trong ®ã cung- cÇu lµ hai ph¹m trï kinh tÕ lín bao trïm lªn thÞ tr-êng, quan hÖ cungcÇu trªn thÞ tr-êng ®· quyÕt ®Þnh gi¸ c¶ trªn thÞ tr-êng. 1.1.2. Kinh tÕ thÞ tr-êng. 1.1.2.1. Kh¸i niÖm kinh tÕ thÞ tr-êng. Cïng víi lÞch sö ph¸t triÓn cña loµi ng-êi th× kinh tÕ x· héi còng cã b-íc tiÕn phï hîp. H×nh th¸i kinh tÕ chuyÓn tõ kinh tÕ tù nhiªn lªn h×nh th¸i kinh tÕ cao h¬n ®ã lµ kinh tÕ hµng ho¸. Kinh tÕ hµng ho¸ ra ®êi ®¸nh dÊu sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ x· héi, tíi nay nã ®· ph¸t triÓn vµ ®¹t tíi tr×nh ®é cao ®ã lµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Kinh tÕ thÞ tr-êng lµ kiÓu tæ chøc kinh tÕ x· héi mµ trong ®ã c¸c quan hÖ kinh tÕ, ph©n phèi s¶n phÈm , lîi Ých ®Òu do c¸c quy luËt cña thÞ tr-êng ®iÒu tiÕt, chi phèi. Kinh tÕ thÞ tr-êng lµ nÒn kinh tÕ ®-îc vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr-êng mµ c¬ chÕ thÞ tr-êng lµ tæng thÓ c¸c nh©n tè quan hÖ c¬ b¶n, vËn ®éng d-íi sù chi phèi cña quy luËt thÞ tr-êng trong m«i tr-êng c¹nh tranh nh»m môc ®Ých sinh lîi. 1.1.2.2. §Æc tr-ng c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. ThÞ tr-êng vµ c¬ chÕ thÞ tr-êng lµ yÕu tè kh¸ch quan, tõng doanh nghiÖp kh«ng thÓ lµm thay ®æi thÞ tr-êng mµ hä ph¶i tiÕp cËn vµ tu©n theo thÞ tr-êng. Qua thÞ tr-êng doanh nghiÖp cã thÓ tù ®¸nh gi¸ l¹i m×nh vµ biÕt ®-îc m×nh lµm ¨n hiÖu qu¶ kh«ng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, quan hÖ kinh tÕ cña c¸c c¸ nh©n, c¸c doanh nghiÖp biÓu hiÖn qua viÖc mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô trªn thÞ tr-êng. Th¸i ®é c- xö cña tõng thµnh viªn tham gia thÞ tr-êng lµ h-íng t×m kiÕm lîi Ých cña m×nh theo sù dÉn d¾t cña gi¸ c¶ thÞ tr-êng. Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng, nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn viÖc ph©n bæ vµ sö dông nguån tµi nguyªn s¶n xuÊt khan hiÕm nh- lao ®éng, vèn,…vÒ c¬ b¶n ®-îc gi¶i quyÕt kh¸ch quan th«ng qua sù ho¹t ®éng cña c¸c quy luËt kinh tÕ ®Æc biÖt lµ quy luËt cung cÇu. Kh¸ch hµng gi÷ vÞ trÝ trung t©m trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng; quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp ph¶i t×m mäi c¸ch ®Ó thu hót tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng víi ph­¬ng tr©m “kh¸ch hµng lµ th­îng ®Õ”. TÊt c¶ c¸c mèi quan hÖ gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ ®-îc tiÒn tÖ ho¸. TiÒn tÖ trë thµnh th-íc ®o hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Lîi nhuËn lµ yÕu tè trung t©m, lµ ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Th«ng qua c¸c quy luËt kinh tÕ ®Æc biÖt lµ sù linh ho¹t trong gi¸ c¶ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng lu«n duy tr× sù c©n b»ng gi÷a cung- cÇu cña c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô, h¹n chÕ x¶y ra khan hiÕm hµng ho¸. 1.1.2.3. Vai trß cña kinh tÕ thÞ tr-êng. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt, mèi quan hÖ gi÷a môc tiªu t¨ng c-êng tù do c¸ nh©n vµ môc tiªu c«ng b»ng x· héi, gi÷a ®Èy m¹nh t¨ng tr-ëng kinh tÕ vµ n©ng cao chÊt l-îng cuéc sèng. ThÞ tr-êng cã vai trß trùc tiÕp h-íng dÉn c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp vµ ng-êi tiªu dïng lùa chän lÜnh vùc ho¹t ®éng, ®Þnh ra c¸c ph-¬ng ¸n kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, mçi c¸ nh©n, mçi ®¬n vÞ kinh tÕ ®-îc tù do lùa chän s¶n xuÊt kinh doanh n»m trong khu«n khæ ph¸p luËt quy ®Þnh. Qua ®ã ta thÊy nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã kh¶ n¨ng tËp hîp ®-îc c¸c lo¹i ho¹t ®éng, trÝ tuÖ vµ tiÒm lùc cña hµng lo¹t con ng-êi nh»m h-íng tíi lîi Ých chung cña x· héi ®ã lµ: thóc ®Èy t¨ng tr-ëng kinh tÕ, t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng, t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ. Nh-ng nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng kh«ng ph¶i lµ mét hÖ thèng ®-îc tæ chøc hµi hoµ mµ trong hÖ thèng ®ã còng chøa ®ùng ®Çy m©u thuÉn phøc t¹p. V× vËy, ®Ó kh¾c phôc ®-îc vµ h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña c¬ chÕ thÞ tr-êng cÇn thiÕt ph¶i cã sù can thiÖp cña chÝnh phñ vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. 1.2. Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i còng mang nh÷ng ®Æc ®iÓm cña th-¬ng m¹i thÞ tr-êng. C¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i ®Òu ph¶i tu©n thñ theo gi¸ c¶ thÞ tr-êng (lµ h×nh thøc biÓu hiÖn cña gi¸ trÞ thÞ tr-êng). Quy luËt cung- cÇu, quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt c¹nh tranh lµ nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh tíi gi¸ c¶ thÞ tr-êng. Trªn thÞ tr-êng, ng-êi b¸n hµng muèn b¸n víi gi¸ c¶ cao cßn ng-êi ng-êi mua l¹i muèn mua víi gi¸ thÊp. Do ®ã ph¶i th«ng qua gi¸ c¶ thÞ tr-êng ®Ó ®iÒu hoµ lîi Ých gi÷a ng-êi mua vµ ng-êi b¸n. Gi¸ nµy cã xu h-íng tiÕn tíi gi¸ b×nh qu©n(gi¸ mµ t¹i ®ã møc cung b»ng møc cÇu). Th-¬ng m¹i tù do cã sù ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ n-íc. C¸c doanh nghiÖp ®-îc tù do kinh doanh c¸c mÆt hµng (trõ c¸c mÆt hµng nhµ n-íc cÊm); c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong mét m«i tr-êng c¹nh tranh lµnh m¹nh, ng-êi mua cã quyÒn lùa chän ng-êi b¸n cßn ng-êi b¸n b¸n g×, b¸n nh- thÕ nµo phô thuéc vµo kh¶ n¨ng cña m×nh. Khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr-êng, nhµ n-íc chñ tr-¬ng h×nh thµnh nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn, Nhµ n-íc khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng trªn c¬ së tu©n thñ theo ph¸p luËt. Lîi nhuËn lµ môc ®Ých chñ yÕu taä ra sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp vµ còng do sù c¹nh tranh nµy mµ thÞ tr-êng ngµy cµng ph¸t triÓn. 1.3. Yªu cÇu qu¶n lý nghiÖp vô b¸n hµng NghiÖp vô b¸n hµng tiªu thô hµng ho¸ liªn quan ®Õn tõng kh¸ch hµng, tõng ph-¬ng thøc thanh to¸n vµ tõng mÆt hµng nhÊt ®Þnh.Do ®ã, c«ng t¸c qu¶n lý nghiÖp vô b¸n hµng ®ßi hái ph¶i qu¶n lý c¸c chØ tiªu nh- qu¶n lý doanh thu, t×nh h×nh thay ®æi tr¸ch nhiÖm vËt chÊt ë kh©u b¸n, t×nh h×nh tiªu thô vµ thu håi tiÒn, t×nh h×nh c«ng nî vµ thanh to¸n c«ng nî vÒ c¸c kho¶n thanh to¸n c«ng nî vÒ c¸c kho¶n ph¶i thu cña ng-êi mua, qu¶n lý gi¸ vèn cña hµng ho¸ ®· tiªu thô…qu¶n lý nghiÖp vô b¸n hµng cÇn b¸m s¸t c¸c yªu cÇu sau: + Qu¶n lý sù vËn ®éng cña tõng mÆt hµng trong qu¸ tr×nh xuÊt- nhËptån kho trªn c¸c chØ tiªu sè l-îng, chÊt l-îng vµ gi¸ trÞ + N¾m b¾t theo dâi chÆt chÏ tõng ph-¬ng thøc b¸n hµng,tõng thÓ thøc thanh to¸n,tõng kh¸ch hµng vµ tõng lo¹i hµng ho¸ tiªu thô + §«n ®èc thanh to¸n, thu håi ®Çy ®ñ tiÒn hµng. +TÝnh to¸n x¸c ®Þnh tõng lo¹i ho¹t ®éng cña doanh nghiªp. + Thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô ®èi víi nhµ n-íc theo chÕ ®é quy ®Þnh. 1.4. NhiÖm vô cña kÕ to¸n b¸n hµng H¹ch to¸n kÕ to¸n cã vai trß quan träng trong hÖ thèng qu¶n lý kinh doanh, nã lµ c«ng cô quan träng phôc vô cho c«ng t¸c ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, qu¶n lý vèn cña c¸c doanh nghiÖp. §ång thêi nã lµ nguån th«ng tin sè liÖu tin cËy ®Ó nhµ n-íc ®iÒu hµnh vÜ m« nÒn kinh tÕ quèc d©n, kiÓm tra, kiÓm so¸t cña c¸c ngµnh c¸c lÜnh vùc. Do ®ã, kÕ to¸n b¸n hµng cÇn thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô chñ yÕu sau: Ghi chÐp ph¶n ¸nh kÞp thêi ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c t×nh h×nh b¸n hµng cña doanh nghiÖp c¶ vÒ gi¸ trÞ vµ sè l-¬ng hµng b¸n trªn tõng mÆt hµng, tõng ®Þa ®iÓm b¸n hµng, tõng ph-¬ng thøc b¸n hµng. TÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c tæng gi¸ tÝnh to¸n cña hµng b¸n ra bao gåm c¶ doanh thu b¸n hµng, thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu ra cña tõng nhãm hµng, tõng ho¸ ®¬n kh¸ch hµng, tõng ®¬n vÞ trùc thuéc( theo c¸c cña hµng, quÇy hµng…). X¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ mua thùc tÕ cña l-îng hµng ®· tiªu thô ®ång thêi ph©n bæ phÝ thu mua cho hµng tiªu thô nh»m x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ b¸n hµng. KiÓm tra, ®«n ®èc t×nh h×nh thu håi vµ qu¶n lý tiÒn hµng, qu¶n lý kh¸ch nî theo dâi chi tiÕt theo tõng kh¸ch hµng, l« hµng sè tiÒn kh¸ch nî, thêi h¹n vµ t×nh h×nh tr¶ nî… TËp hîp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c kho¶n chi phÝ b¸n hµng, thùc tÕ ph¸t sinh vµ kÕt chuyÓn (hay ph©n bæ), cho phÐp b¸n hµng cho hµng tiªu thô lµm c¨n cø ®Ó x¸c ®inh kÕt qu¶ kinh doanh. Cung cÊp th«ng tin cÇn thiÕt vÒ t×nh h×nh b¸n hµng, phôc vô cho viÖc chØ ®¹o vµ ®iÒu hµnh kinh doanh cña doanh nghiÖp. Tham m-u cho l·nh ®¹o vÒ c¸c gi¶i ph¸p ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh b¸n hµng 1.5. §Æc ®iÓm nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th-¬ng m¹i B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. Th«ng qua b¸n hµng , gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ ®-îc thùc hiÖn: vèn cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i ®-¬c chuyÓn tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh th¸i gi¸ trÞ, doanh nghiÖp thu håi ®-îc vèn bá ra,bï ®¾p ®-îc chi phÝ vµ cã nguån tÝc luü ®Ó më réng kinh doanh. NghiÖp vô b¸n hµng cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cã ®Æc ®iÓm c¬ b¶n nh- sau: 1.5.1. Ph-¬ng thøc vµ h×nh thøc b¸n hµng : C¸c doanh nghiÖp kinh doanh th-¬ng m¹i cã thÓ b¸n hµng theo nhiÒu ph-¬ng thøc kh¸c nhau: b¸n bu«n, b¸n lÎ, ký göi, ®¹i lý…trong mçi ph-¬ng thøc l¹i cã thÓ thùc hiÖn d-íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. 1.5.1.1. B¸n bu«n B¸n bu«n hµng ho¸ lµ ph-¬ng thøc b¸n hµng chñ yÕu cña c¸c ®¬n vÞ th-¬ng m¹i, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt…®Ó thùc hiÖn b¸n ra hoÆc ®Ó gia c«ng chÕ biÕn. §Æc ®iÓm cña hµng b¸n bu«n lµ hµng ho¸ vÉn n»m trong lÜnh vùc l-u th«ng, ch-a ®-a vµo lÜnh vùc tiªu dïng, do vËy gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ ch-a ®-îc thùc hiÖn. Hµng ho¸ th-êng ®-îc b¸n bu«n theo l« hoÆc ®-îc b¸n víi sè l-îng lín, gi¸ biÕn ®éng tuú thuéc vµo khèi l-îng hµng b¸n vµ ph-¬ng thøc thanh to¸n.Trong b¸n bu«n th-êng bao gåm 2 ph-¬ng thøc: a. B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho: B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho lµ ph-¬ng thøc b¸n bu«n hµng ho¸ mµ trong ®ã hµng ph¶i ®-îc xuÊt tõ kho b¶o qu¶n cña doanh nghiÖp. B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho cã thÓ thùc hiÖn d-íi 2 h×nh thøc: * B¸n bu«n hµng ho¸ qua kho theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp. Theo h×nh thøc nµy, bªn mua cö ®¹i diÖn ®Õn kho cña bªn b¸n ®Ó nhËn hµng. Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸, giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn bªn mua. Sau khi ®¹i diÖn bªn mua nhËn ®ñ hµng, thanh to¸n tiÒn hoÆc chøng nhËn nî, hµng ho¸ ®-îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. * B¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng. Theo h×nh thøc nµy, c¨n cø vµo hîp ®ång ®· ký kÕt hoÆc theo ®¬n ®Æt hµng doanh nghiÖp th-¬ng m¹i xuÊt kho hµng ho¸, dïng ph-¬ng tiÖn cña m×nh hoÆc ®i thuª ngoµi, chuyÓn hµng ®Õn kho cña bªn mua hoÆc mét ®Þa ®iÓm mµ bªn mua quy ®Þnh trong hîp ®ång. Hµng ho¸ chuyÓn b¸n vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña bªn doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, chØ khi nµo ®-îc bªn mua kiÓm nhËn, thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n th× sè hµng chuyÓn giao míi ®-îc coi lµ tiªu thô; ng-êi b¸n mÊt quyÒn së h÷u sè hµng ®· giao. Chi phÝ vËn chuyÓn do doanh nghiÖp th-¬ng m¹i chÞu hay bªn mua chÞu lµ do sù tho¶ thuËn tõ tr-íc gi÷a hai bªn. NÕu doanh nghiÖp th-¬ng m¹i chÞu chi phÝ vËn chuyÓn, sÏ ®-îc tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng. NÕu bªn mua chÞu chi phÝ vËn chuyÓn, sÏ ph¶i thu tiÒn cña bªn mua. b. B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng. Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i sau khi mua hµng, nhËn hµng mua kh«ng ®-a vÒ nhËp kho mµ chuyÓn b¸n th¼ng cho bªn mua. Ph-¬ng thøc nµy cã thÓ thùc hiÖn theo hai h×nh thøc: * B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao hµng trùc tiÕp Doanh nghiÖp th-¬ng m¹i sau khi mua hµng, giao trùc tiÕp cho ®¹i diÖn cña bªn mua t¹i kho ng-êi b¸n. Sau khi giao, nhËn, ®¹i diÖn bªn mua ký nhËn ®ñ hµng bªn mua ®· thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn nî, hµng ho¸ ®-îc x¸c nhËn lµ tiªu thô. * B¸n bu«n hµng ho¸ vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc chuyÓn hµng. Theo h×nh thøc chuyÓn hµng nµy, doanh nghiÖp th-¬ng m¹i sau khi mua hµng nhËn hµng mua, dïng ph-¬ng tiÖn vËn t¶i cña m×nh hoÆc thuª ngoµi vËn chuyÓn hµng ®Õn giao cho bªn mua ë ®Þa ®iÓm ®· ®-îc tho¶ thuËn. Hµng ho¸ chuyÓn b¸n trong tr-êng hîp nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. Khi nhËn tiÒn cña bªn mua thanh to¸n hoÆc giÊy b¸o cña bªn mua ®· nhËn ®-¬c hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n th× hµng ho¸ chuyÓn ®i míi ®-îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. 1.5.1.2. B¸n lÎ. B¸n lÎ hµng ho¸ lµ ph-¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ng-êi tiªu dïng, c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ hoÆc c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ tËp thÓ mua vÒ mang tÝnh chÊt tiªu dïng néi bé. B¸n hµng theo ph-¬ng thøc nµy cã ®Æc ®iÓm lµ hµng ho¸ ®· ra khái lÜnh vùc l-u th«ng vµ ®i vµo lÜnh vùc tiªu dïng, gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸ ®· ®-îc th-c hiÖn. B¸n lÎ th-êng b¸n ®¬n chiÕc hoÆc sè l-îng nhá, gi¸ b¸n th-êng æn ®Þnh. B¸n lÎ cã thÓ thùc hiÖn d-íi c¸c h×nh thøc sau: a. B¸n lÎ thu tiÒn tËp trung. §©y lµ h×nh thøc b¸n hµng mµ trong ®ã, t¸ch rêi nghiÖp vô thu tiÒn cña ng-êi mua vµ nghiÖp vô giao hµng cho ng-êi mua. Mçi quÇy hµng cã mét nh©n viªn thu tiÒn lµm nhiÖm vô thu tiÒn cña kh¸ch; viÕt c¸c ho¸ ®¬n hoÆc tÝch kª cho kh¸ch ®Ó kh¸ch ®Õn nhËn hµng ë quÇy hµng do nh©n viªn b¸n hµng giao. HÕt ca b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng c¨n cø vµo ho¸ ®¬n vµ tÝch kª giao hµng cho kh¸ch hoÆc kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè l-îng hµng ®· b¸n trong ngµy vµ lËp b¸o c¸o b¸n hµng. Nh©n viªn thu tiÒn lµm giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn b¸n hµng cho thñ quü. b. B¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp. Theo h×nh thøc nµy, nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp thu tiÒn cña kh¸ch vµ giao hµng cho kh¸ch. HÕt ca, hÕt ngµy b¸n hµng, nh©n viªn b¸n hµng lµm giÊy nép tiÒn vµ nép tiÒn cho thñ quü. §ång thêi, kiÓm kª hµng ho¸ tån quÇy ®Ó x¸c ®Þnh sè l-îng hµng ®· b¸n trong ca, trong ngµy vµ lËp b¸o b¸n hµng. c. B¸n lÎ tù phôc vô (tù chän) Kh¸ch hµng tù chän lÊy hµng ho¸, mang ®Õn bµn tÝnh tiÒn vµ thanh to¸n tiÒn hµng. Nh©n viªn thu tiÒn kiÓm hµng, tÝnh tiÒn lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ thu tiÒn cña kh¸ch hµng. Nh©n viªn b¸n hµng cã tr¸ch nhiÖm h-íng dÉn kh¸ch hµng vµ qu¶n lý hµng ho¸ ë quÇy hµng do m×nh phô tr¸ch. d. H×nh thøc b¸n tr¶ gãp Theo h×nh thøc nµy, ng-êi mua hµng ®-îc tr¶ tiÒn mua hµng thµnh nhiÒu lÇn cho doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, ngoµi sè tiÒn thu theo gi¸ b¸n th«ng th-êng cßn thu thªm ng-êi mua mét kho¶n l·i do tr¶ chËm.VÒ thùc chÊt, ng-êi b¸n chØ mÊt quyÒn së h÷u khi ng-êi mua thanh to¸n hÕt tiÒn hµng. Tuy nhiªn, vÒ mÆt h¹ch to¸n, khi giao hµng cho ng-êi mua, hµng ho¸ b¸n tr¶ gãp ®-îc coi lµ tiªu thô, bªn b¸n ghi nhËn doanh thu. e. H×nh thøc b¸n hµng t- ®éng B¸n hµng tù ®éng lµ h×nh thøc b¸n lÎ hµng ho¸ mµ trong ®ã, c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i sö dông c¸c m¸y b¸n hµng tù ®éng chuyªn dïng cho mét hoÆc mét vµi lo¹i hµng nµo ®ã ®Æt ë c¸c n¬i c«ng céng kh¸ch hµng sau khi bá tiÒn vµo m¸y, m¸y tù ®éng ®Èy hµng cho ng-êi mua. 1.5.1.3.Ph-¬ng thøc göi hµng ®¹i lý b¸n hay ký göi hµng ho¸ §©y lµ ph-¬ng thøc b¸n hµng mµ trong ®ã, doanh nghiÖp th-¬ng m¹i giao hµng cho c¬ së ®¹i lý, ký göi ®Ó cho c¬ së nµy trùc tiÕp b¸n hµng, bªn nhËn lµm ®¹i lý ký göi sÏ trùc tiÕp b¸n hµng, thanh to¸n tiÒn hµng vµ ®-îc h-ëng hoa hång ®¹i lý b¸n, sè hµng chuyÓn giao cho c¸c c¬ së ®¹i lý, ký göi vÉn thuéc vÒ doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cho ®Õn khi doanh nghiÖp th-¬ng m¹i ®-îc c¬ së ®¹i lý, ký göi thanh to¸n tiÒn hay chÊp nhËn thanh to¸n hoÆc th«ng b¸o vÒ sè hµng ®· b¸n ®-îc, doanh nghiÖp míi mÊt quyÒn së h÷u sè hµng nµy. 1.5.2. Ph¹m vi hµng ho¸ ®· b¸n Hµng ho¸ ®-îc coi lµ ®· hoµn thµnh viÖc b¸n trong doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, ®-îc ghi nhËn doanh thu b¸n hµng ph¶i ®¶m b¶o c¸c ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, ®-îc coi lµ hµng ho¸ ®· b¸n ph¶i tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau: + Hµng ho¸ ph¶i ®-îc th«ng qua qu¸ tr×nh mua b¸n vµ thanh to¸n theo mét ph-¬ng thøc nhÊt ®Þnh. + Hµng ho¸ ph¶i ®-îc chuyÓn quyÒn së h÷u tõ doanh nghiÖp th-¬ng m¹i (bªn b¸n) sang bªn mua vµ doanh nghiÖp th-¬ng m¹i ®· thu ®-îc tiÒn hay mét loaÞ hµng ho¸ kh¸c hoÆc ®-îc ng-êi mua chÊp nhËn nî. + Hµng ho¸ b¸n ra phô thuéc diÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp do doanh nghiÖp mua vµo hoÆc gia c«ng, chÕ biÕn hay nhËn vèn gãp, cÊp ph¸t tÆng th-ëng. * Ngoµi ra c¸c tr-êng hîp sau ®©y còng ®-îc coi lµ hµng b¸n: + Hµng ho¸ xuÊt ®Ó ®æi lÊy hµng ho¸ kh¸c (hµng ®èi l-u). + Hµng ho¸ xuÊt ®Ó tr¶ l-¬ng, th-ëng cho c«ng nh©n viªn, thanh to¸n thu nhËp cho c¸c thµnh viªn cña doanh nghiÖp. + Hµng ho¸ xuÊt lµm quµ biÕu tÆng, qu¶ng c¸o, chµo hµng… + Hµng ho¸ xuÊt dïng trong néi bé phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. + Hµng ho¸ hao hôt, tæn thÊt trong kh©u b¸n do bªn mua chÞu. 1.5.3. Thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu Thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu lµ thêi ®iÓm chuyÓn giao quyÒn së h÷u vÒ s¶n phÈm hµng ho¸, lao vô tõ ng-êi b¸n sang ng-êi mua. Nãi c¸ch kh¸c, thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu lµ thêi ®iÓm ng-êi mua tr¶ tiÒn cho ng-êi b¸n hay ng-êi mua chËp nhËn thanh to¸n sè hµng ho¸ s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô …mµ ng-êi b¸n ®· chuyÓn giao. Theo chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam (chuÈn mùc sè 14), doanh thu b¸n hµng ®-îc ghi nhËn khi ®ång thêi tho¶ m·n 5 ®iÒu kiÖn: + Ng-êi b¸n ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn víi quyÕn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hµng ho¸ cho ng-êi mua. + Ng-êi b¸n kh«ng cßn n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸ nh- ng-êi së h÷u hµng ho¸ hoÆc kiÓm so¸t hµng ho¸. + Doanh thu ®-¬c x¸c ®Þnh t-¬ng ®èi ch¾c ch¾n. + Ng-êi b¸n ®· thu ®-îc hoÆc sÏ thu ®-îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch b¸n hµng. +X¸c ®Þnh ®-îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n hµng. 1.6. C¸c ph-¬ng thøc thanh to¸n Sau khi giao hµng cho bªn mua vµ nhËn ®-îc chÊp nhËn thanh to¸n bªn b¸n cã thÓ nhËn tiÒn hµng theo nhiÒu ph-¬ng thøc kh¸c nhau tuú vµo sù tÝn nhiÖm tho¶ thuËn gi÷a 2 bªn mµ lùa chän c¸c ph-¬ng thøc thanh to¸n cho phï hîp. HiÖn nay c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cã thÓ ¸p dông 2 ph-¬ng thøc thanh to¸n: 1.6.1. Thanh to¸n trùc tiÕp Sau khi kh¸ch hµng nhËn ®-¬c hµng, kh¸ch hµng thanh to¸n ngay tiÒn cho doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cã thÓ b»ng tiÒn mÆt hoÆc b»ng tiÒn t¹m øng, b»ng chuyÓn kho¶n hay thanh to¸n b»ng hµng( hµng ®æi hµng). 1.6.2. Thanh to¸n tr¶ chËm Kh¸ch hµng ®· nhËn ®-îc hµng nh-ng ch-a thanh to¸n tiÒn cho doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. ViÖc thanh to¸n tr¶ chËm cã thÓ thùc hiÖn theo ®iÒu kiÖn tÝn dông ­u ®·i theo tho¶ thuËn. Ch¼ng h¹n ®iÒu kiÖn “1/10, n/20”, cã nghÜa lµ trong 10 ngµy ®Çu tiªn kÓ tõ ngµy chÊp nhËn nî, nÕu ng-êi mua thanh to¸n c«ng nî sÏ ®-îc h-ëng chiÕt khÊu 10%, kÓ tõ ngµy thø 11 ®Õn ngµy thø 20 ng-êi mua ph¶i thanh to¸n toµn bé c«ng nî lµ n. NÕu 20 ngµy mµ ng-êi mua ch-a thanh to¸n nî th× hä sÏ ph¶i chÞu l·i suÊt tÝn dông. 1.7. KÕ to¸n chi tiÕt nghiÖp vô b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i KÕ to¸n chi tiÕt b¸n hµng ®ßi hái ph¶n ¸nh c¶ vÒ gi¸ trÞ, sè l-îng, chÊt l-îng cña tõng mÆt hµng theo tõng kho vµ tõng ng-êi phô tr¸ch. Thùc tÕ hiÖn nay cã 3 ph-¬ng ph¸p kÕ to¸n chi tiÕt hµng ho¸ sau: 1.7.1. Ph-¬ng ph¸p thÎ song song. Ph-¬ng ph¸p thÎ song song lµ ph-¬ng ph¸p mµ t¹i kho vµ t¹i bé phËn kÕ to¸n b¸n hµng ®Òu cïng sö dông thÎ ®Ó ghi sè s¶n phÈm, hµng ho¸. T¹i kho: thñ kho dïng thÎ kho ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån hµng ho¸ vÒ sè l-îng. Mçi chøng tõ ghi vµo mét dßng cña thÎ kho. ThÎ kho ®-îc më cho tõng ®Þa ®iÓm b¸n hµng. Cuèi th¸ng, thñ kho tiÕn hµng tæng céng sè nhËp-xuÊt, tÝnh ra sè tån kho vÒ mÆt sè l-îng theo tõng danh ®iÓm hµng ho¸. T¹i phßng kÕ to¸n: kÕ to¸n b¸n hµng më thÎ chi tiÕt cho tõng danh ®iÓm hµng ho¸ t-¬ng øng víi thÎ kho më ë kho. ThÎ nµy cã néi dung t-¬ng tù thÎ kho chØ kh¸c lµ theo dâi c¶ vÒ mÆt gi¸ trÞ hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú, khi nhËn ®-îc c¸c chøng tõ nhËp- xuÊt kho do thñ kho chuyÓn tíi, nh©n viªn kÕ to¸n b¸n hµng ph¶i kiÓm tra ®èi chiÕu ghi ®¬n gi¸ h¹ch to¸n vµo vµ tÝnh ra sè tiÒn, sau ®ã lÇn l-ît ghi c¸c nghiÖp vô nhËp, xuÊt vµo c¸c thÎ kÕ to¸n chi tiÕt hµng ho¸ cã liªn quan. Cuèi th¸ng tiÕn hµnh céng thÎ vµ ®èi chiÕu víi thÎ kho. §Ó thùc hiÖn ®èi chiÕu gi÷a kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt, kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo c¸c thÎ kÕ to¸n chi tiÕt ®Ó lËp b¶ng tæng hîp nhËp- xuÊt- tån kho vÒ mÆt gi¸ trÞ cña tõng lo¹i hµng ho¸. Sè liÖu cña b¶ng nµy ®-îc ®èi chiÕu víi sè liÖu cña phÇn kÕ to¸n tæng hîp. Ngoµi ra, ®Ó qu¶n lý chÆt chÏ thÎ kho, nh©n viªn kÕ to¸n b¸n hµng cßn më sæ ®¨ng ký thÎ kho, khi giao thÎ kho cho thñ kho, kÕ to¸n ph¶i ghi vµo sæ. S¬ ®å 01: Chi tiÕt hµng ho¸ theo ph-¬ng ph¸p thÎ song song PhiÕu nhËp kho ThÎ kho Sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt PhiÕu xuÊt kho B¶ng tæng hîp nhËp xuÊt, tån kho hµng ho¸ KÕ to¸n tæng hîp Ghi chó: Ghi hµng ngµy Quan hÖ ®èi chiÕu Ghi cuèi th¸ng 1.7.2. Ph-¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn. Trong ph-¬ng ph¸p nµy, t¹i kho thñ kho sö dông thÎ kÕ to¸n chi tiÕt hµng ho¸ gièng ph-¬ng ph¸p thÎ song song.T¹i phßng kÕ to¸n, kÕ to¸n kh«ng më thÎ chi tiÕt mµ më sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn ®Ó h¹ch to¸n sè l-îng vµ sè tiÒn tõng danh ®iÓm b¸n hµng theo tõng kho. Sæ nµy ghi mçi th¸ng mét lÇn vµo cuèi th¸ng trªn c¬ së chøng tõ nhËp, xuÊt ph¸t sinh trong th¸ng cña tõng hµng ho¸, mçi thø chØ ghi mét dßng trong sæ. Cuèi th¸ng ®èi chiÕu sè l-îng hµng ho¸ trªn sæ lu©n chuyÓn víi thÎ kho, ®èi chiÕu sè tiÒn víi kÕ to¸n tæng hîp. S¬ ®å 02: KÕ to¸n chi tiÕt hµng ho¸ theo ph-¬ng ph¸p sæ ®èi chiªu lu©n chuyÓn Chøng tõ nhËp B¶ng kª nhËp hµng ho¸ ThÎ kho Sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn Chøng tõ xuÊt Ghi chó: KÕ to¸n tæng hîp B¶ng kª xuÊt hµng ho¸ Ghi hµng ngµy Quan hÖ ®èi chiÕu Ghi cuèi th¸ng 1.7.3. Ph-¬ng ph¸p sæ sè dTheo ph-¬ng ph¸p sæ sè d-, t¹i kho c«ng viÖc cña thñ kho gièng nhhai ph-¬ng ph¸p trªn. Ngoµi ra theo ®Þnh kú, sau khi ghi thÎ kho kÕ to¸n lËp phiÕu giao nhËn chøng tõ vµ nép cho kÕ to¸n kÌm theo c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt hµng ho¸. Ngoµi ra thñ kho cßn ph¶i ghi sè l-îng hµng ho¸ tån kho cuèi th¸ng theo tõng danh ®iÓm hµng ho¸ vµo sæ sè d-. Sæ sè d- ®-¬c kÕ to¸n më cho tõng kho vµ dïng cho c¶ n¨m , tr-íc ngµy cuèi th¸ng kÕ to¸n giao cho thñ kho ®Ó ghi vµo sæ. Ghi xong thñ kho ph¶i göi vµo phßng kÕ to¸n vµ tÝnh thµnh tiÒn. T¹i phßng kÕ to¸n: nh©n viªn kÕ to¸n theo ®Þnh kú ph¶i xuèng kho ®Ó h-íng dÉn vµ kiÓm tra viÖc ghi chÐp thÎ kho cña thñ kho vµ thu nhËn chøng tõ. Khi nhËn ®-îc chøng tõ, kÕ to¸n kiÓm tra vµ tÝnh gi¸ theo tõng chøng tõ ( gi¸ h¹ch to¸n) tæng céng sè tiÒn vµ ghi vµo cét sè tiÒn trªn phiÕu giao nhËn chøng tõ. §ång thêi ghi sè tiÒn võa tÝnh ®-îc cña tõng mÆt hµng (nhËp riªng, xuÊt riªng) vµo b¶ng luü kÕ nhËp-xuÊt-tån kho hµng ho¸. B¶ng nµy ®-îc më cho tõng kho, mçi kho mét tê ®-îc ghi trªn c¬ së c¸c phiÕu giao nhËn chøng tõ nhËp, xuÊt hµng ho¸. TiÕp ®ã céng sè tiÒn nhËp , xuÊt trong th¸ng vµ dùa vµo sè d- ®Çu th¸ng ®Ó tÝnh ra sè d- cuèi th¸ng cña tõng mÆt hµng. Sè d- nµy ®-îc dïng ®Ó ®èi chiÕu víi sè d- trªn sæ sè d-. S¬ ®å 03: KÕ to¸n chi tiÕt hµng ho¸ theo ph-¬ng ph¸p sæ sè dChøng tõ nhËp ThÎ kho PhiÕu giao nhËn chøng tõ nhËp Sæ sè d- Chøng tõ xuÊt B¶ng luü kÕ N-X-T PhiÕu giao nhËn chøng tõ xuÊt B¶ng tæng hîp N-X-T KÕ to¸n tæng hîp Ghi chó: Ghi hµng ngµy Quan hÖ ®èi chiÕu Ghi cuèi th¸ng 1.8. KÕ to¸n tæng hîp nghiÖp vô b¸n hµng trong c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i 1.8.1. KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n TÝnh gi¸ hµng ho¸ vÒ thùc chÊt lµ viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ghi sæ cña hµng ho¸. Theo quy ®Þnh hµng ho¸ ®-îc tÝnh theo gi¸ thùc tÕ (gi¸ gèc) tøc lµ hµng ho¸ khi nhËp kho hay xuÊt kho ®Ìu ®-îc ph¶n ¸nh trªn sæ s¸ch theo gi¸ thÞ tr-êng. Gi¸ gèc ghi sæ cña hµng ho¸ ®-îc tÝnh nh- sau: Gi¸ thùc tÕ ghi sæ gåm gi¸ trÞ mua cña hµng ho¸ (gi¸ mua ghi trªn ho¸ ®¬n cña ng-êi b¸n ®· ®-¬c trõ vµo chi phÝ th-¬ng m¹i vµ gi¶m gi¸ hµng mua ®-îc h-ëng, céng c¸c chi phÝ gia c«ng, hoµn thiÖn vµ céng c¸c lo¹i thuÕ kh«ng ®-îc hoµn l¹i) vµ c¸c chi phÝ thu mua thùc tÕ (chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, chi phÝ bao b×, chi phÝ thu nua, chi phÝ thuª kho thuª b·i, tiÒn ph¹t l-u hµng, l-u kho, l-u b·i….). §Ó x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ (gi¸ gèc) ghi sæ cña hµng ho¸ xuÊt kho trong kú, tuú theo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña tõng doanh nghiÖp, tuú thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý tr×nh ®é nghiÖp vô kÕ to¸n cã thÓ sö dông mét sè ph-¬ng ph¸p sau ®©y theo nguyªn t¾c nhÊt qu¸n, nÕu thay ®æi ph-¬ng ph¸p ph¶i gi¶i thÝch râ rµng. 1.8.1.1. Ph-¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n Theo ph-¬ng ph¸p nµy, gi¸ gèc hµng ho¸ xuÊt trong thêi k× ®-îc tÝnh theo gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n (b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷, b×nh qu©n cuèi kú tr-íc, b×nh qu©n mçi lÇn nhËp). Gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ xuÊt dïng a. = Sè l-îng hµng ho¸ xuÊt dïng x Gi¸ trÞ ®¬n vÞ b×nh qu©n hµng ho¸ xuÊt Ph-¬ng ph¸p ®¬n vÞ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ Ph-¬ng ph¸p nµy ®¬n gi¶n, dÔ lµm nh-ng ®é chÝnh x¸c kh«ng cao, h¬n n÷a c«ng viÖc tÝnh to¸n dån vµo cuèi th¸ng g©y ¶nh h-ëng tíi c«ng t¸c quyÕt to¸n nãi chung Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n c¶ kú dù tr÷ Gi¸ gèc hµng ho¸ tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú = Sè l-îng hµng ho¸ tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú b. Ph-¬ng ph¸p ®¬n vÞ b×nh qu©n cuèi kú tr-íc Ph-¬ng ph¸p nµy kh¸ ®¬n gi¶n, ph¶n ¸nh kÞp thêi biÕn ®éng cña hµng ho¸ tuy nhiªn kh«ng chÝnh x¸c v× kh«ng tÝnh ®Õn sù biÕn ®éng cña hµng ho¸ kú nµy. GiÊ ®¬n vÞ b×nh qu©n cuèi kú tr-íc c. = Gi¸ gèc hµng ho¸ tån kho ®Çu kú Sè l-îng thùc tÕ hµng ho¸ tån ®Çu kú Ph-¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ sau mçi lÇn nhËp. Ph-¬ng ph¸p nµy kh¾c phôc ®-îc nh-îc ®iÓm cña hai ph-¬ng ph¸p trªn, laÞ võa chÝnh x¸c võa cËp nhËt. Nh-îc ®iÓm cña ph-¬ng ph¸p nµy lµ tèn nhiÒu c«ng vµ ph¶i tÝnh to¸n nhiÒu lÇn. Gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n sau mçi lÇn nh©p Gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ tån kho sau mçi lÇn nhËp = Sè l-îng thùc tÕ hµng ho¸ tån sau mçi lÇn nhËp 1.8.1.2. Ph-¬ng ph¸p nhËp tr-íc- xuÊt tr-íc (FIFO) Theo ph-¬ng ph¸p nµy gi¶ thiÕt r»ng hµng ho¸ nµo nhËp tr-íc th× xuÊt tr-íc, xuÊt hÕt sè nhËp tr-íc råi míi ®Õn sè nhËp sau theo gi¸ thùc tÕ cña tõng sè hµng xuÊt. Nãi c¸ch kh¸c, c¬ s¬ cña ph-¬ng ph¸p nµy lµ gi¸ gèc cña hµng ho¸ mua tr-íc sÏ ®-îc dïng lµm gi¸ ®Ó tÝnh gi¸ hµng ho¸ mua tr-íc. Do vËy, gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho cuèi kú sÏ lµ gi¸ thùc tÕ cña hµng ho¸ mua vµo sau cïng. Ph-¬ng ph¸p nµy thÝch hîp trong tr-êng hîp gi¸ c¶ æn ®Þnh hoÆc cã xu h-íng gi¶m. 1.8.1.3. Ph-¬ng ph¸p nhËp sau- xuÊt tr-íc (LIFO) Ph-¬ng ph¸p nµy gi¶ ®Þnh nh÷ng hµng ho¸ mua sau cïng ®-îc xuÊt tr-íc tiªn. Ph-¬ng ph¸p nµy thÝch hîp trong tr-êng hîp l¹m ph¸t. 1.8.1.4. Ph-¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ ®Ých danh Theo ph-¬ng ph¸p nµy, hµng ho¸ ®-îc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ theo ®¬n chiÕc hay tõng l« vµ gi÷ nguyªn tõ lóc nhËp kho cho ®Õn lóc xuÊt dïng. Khi xuÊt hµng ho¸ sÏ tÝnh theo gi¸ gèc. Ph-¬ng ph¸p nµy th-êng sö dông víi c¸c lo¹i hµng ho¸ cã gi¸ trÞ cao vµ cã tÝnh t¸ch biÖt. 1.8.2. KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng 1.8.2.1. Chøng tõ sö dông Tuú theo ph-¬ng thøc, h×nh thøc b¸n hµng, h¹ch to¸n b¸n hµng sö dông c¸c chøng tõ kÕ to¸n sau + Ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng hay ho¸ ®¬n b¸n hµng. + PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé. + PhiÕu xuÊt kho hµng göi b¸n ®¹i lý. + B¸o c¸o b¸n hµng, b¶ng kª b¸n lÎ hµng ho¸, dÞch vô, b¶ng thanh to¸n hµng ®¹i lý ( ký göi). + ThÎ quÇy hµng, giÊy nép tiÒn, b¶ng kª nhËn hµng vµ thanh to¸n hµng ngµy. +Ho¸ ®¬n b¸n lÎ +C¸c chøng tõ kh¸c cã liªn quan( chøng tõ ®Æc thï nh- tem, vÐ, thÎ in s½n mÖnh gi¸…) 1.8.2.2 . Tµi kho¶n sö dông §Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n liªn quan gi¸ b¸n, doanh thu vµ c¸c ho¸ ®¬n kho¶n ghi gi¶m doanh thu vÒ b¸n hµng cïng víi doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng, kÕ to¸n sö dung c¸c kho¶n sau ®©y: a. TK 511 “doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô“ TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh tæng doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cïng c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu. Tõ ®ã x¸c ®Þnh DTT trong kú cña doanh nghiÖp. Néi dung ghi chÐp cña tµi kho¶n nh- sau: Bªn nî + Kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n, chiÕt khÊu th-¬ng m¹i khi b¸n hµng vµ doanh thu b¸n hµng bÞ tr¶ l¹i. + Sè thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ GTGT tÝnh theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp ph¶i nép tÝnh theo DTBH thùc tÕ. + KÕt chuyÓn DTT vÒ tiªu thô trong kú. Bªn cã: Ph¶n ¸nh tæng doanh thu tiªu thô trong kú. Tµi kho¶n 511 cuèi kú kh«ng cã sè d- vµ chi tiÕt lµ 4 tµi kho¶n cÊp hai d-íi d©y: + TK 5111 “doanh thu b¸n hµng ho¸”: tµi kho¶n nµy ®-îc s- dông chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. + TK 5112 “doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm”: tµi kho¶n nµy ®­îc sñ dông chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vËt chÊt nh- c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, x©y l¾p… + TK 5113 “ doanh thu cung cÊp dÞch vô”: tµi kho¶n nµy ®­îc sö dông chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp dÞch vô, du lÞch, vËn t¶i, b-u ®iÖn hµng ho¸, dÞch vô khoa häc kÜ thuËt, dÞch vô may ®o, dÞch vô söu ch÷a ®ång hå… + TK 5114 “doanh thu trî cÊp, trî gi¸”: tµi kho¶n nµy ®­îc sö dông ®Ó ph¶n ¸nh kho¶n mµ nhµ n-íc trî cÊp, trî gi¸ cho doanh nghiÖp, trong tr-êng hîp doanh nghiÖp thùc hiÖn nhiÖm vô cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô theo yªu cÇu cña nhµ n-íc. Khi ph¶n ¸nh doanh nghiÖp b¸n hµng, bªn cã TK 511 cÇn ph©n biÖt theo tõng tr-êng hîp: . Hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t-îng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph-¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, doanh thu b¸n hµng ghi theo gi¸ b¸n ch-a thuÕ GTGT. . Hµng ho¸, dÞch vô thu«c ®èi t-îng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph-¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi t-îng chÞu thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph-¬ng ph¸p xuÊt khÈu, doanh thu b¸n hµng ghi theo gi¸ tÝnh to¸n víi ng-êi mua gåm c¶ thuÕ ph¶i chÞu .
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan