Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Kinh tế việt nam hiệnnay...

Tài liệu Kinh tế việt nam hiệnnay

.PDF
95
236
59

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 PhÇn më ®Çu Sù nghiÖp ®æi míi, chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr-êng cña ViÖt Nam ®· vµ ®ang ®-îc xóc tiÕn rÊt m¹nh mÏ. Qu¸ tr×nh t¸i cÊu tróc nÒn kinh tÕ ®-¬c tiÕn hµnh ®ång thêi víi qu¸ tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i hãa. ¸p lùc ®ßi hái ph¶i cã sù t¨ng tr-ëng kinh tÕ víi tèc ®é cao ph¸t sinh tõ nhiÒu phÝa : nguy c¬ tôt hËu, tû lÖ gia t¨ng d©n sè cao, n¹n thÊt nghiÖp trÇm träng…§Ó tr¸nh khái nguy c¬ tôt hËu ph¶i t¹o ra nh÷ng b-íc chuyÓn m¹nh mÏ vÒ n¨ng suÊt chÊt l-îng, hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt ®Ó trong kho¶ng thêi gian tõ 15 ®Õn 20 n¨m biÕn nÒn kinh tÕ n-íc ta thµnh mét nÒn kinh tÕ cã tr×nh ®é c«ng nghiÖp cã tr×nh ®é hiÖn ®¹i trung b×nh so víi thÕ giíi. §ång thêi n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n, t¹o ®µ cho nh÷ng b-íc ph¸t triÓn bÒn v÷ng tiÕp theo. XuÊt ph¸t tõ chiÕn l-îc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m 2020 vµ nh÷ng n¨m kÕ tiÕp, víi träng t©m thùc hiÖn ch-¬ng tr×nh C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ nhu cÇu vèn ®Çu t- cho toµn bé x· héi vµo kho¶ng trªn 50 tû USD. Riªng nhu cÇu vèn phôc vô cho môc tiªu C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i hãa còng lµ mét th¸ch thøc to lín ®èi víi ViÖt Nam chóng ta. H¬n n÷a trong tiÕn tr×nh ®ã yªu cÇu ph¶i lµm nhiÒu viÖc trong nhiÒu lÜnh vùc. Mçi ho¹t ®éng C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i hãa cã nh÷ng ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt kh¸c nhau ®ßi hái ph¶i t×m nh÷ng nguån vèn thÝch øng víi tõnh ho¹t ®éng nµy. §iÒu ®ã ®ßi hái dï trªn ph¹m vi kinh tÕ vÜ m« hay trªn trªn ph¹m vi vi m« cña tõng doanh nghiÖp, nh÷ng tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ, ®Òu ph¶i ®-îc nghiªn cøu kh¶ thi tû mû, d-íi h×nh thøc mét dù ¸n ®Çu t- ®-îc tuyÒn chän nghiªm tóc. Nh- vËy c¸c gi¶i ph¸p t¹o vèn ®Çu t- ph¶i n»m ngay trong c¸c dù ¸n ®Çu t- cã h-íng ®Ých C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i hãa. Trong sè c¸c dù ¸n ®Çu t- nµy cã nh÷ng dù ¸n ®æi míi kü thuËt c«ng nghÖ. Tuy nhiªn ®Çu t- ®æi míi kü thuËt c«ng nghÖ b»ng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i lµ mét bµi to¸n mµ kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng gi¶i ®-îc, sè doanh ngiÖp cã ®¸p ¸n thµnh c«ng cµng hiÕm hoi. Lo¹i dù ¸n nµy th-êng ®ßi hái vèn lín thuéc lo¹i ®Çu t- trung dµi h¹n cã nhiÒu rñi ro. Do ®ã muèn t×m vèn tµi trî cho lo¹i dù ¸n ®Çu t- nµy ph¶i chøng minh tÝnh kh¶ thi cao, tû lÖ 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 sinh lêi hÊp dÉn vµ ®-îc thÈm ®Þnh lµ kh¶ thi. NÕu héi ®ñ nh÷ng ®iÒu kiÖn nµy, dù ¸n ®Çu t- ®æi míi kü thuËt c«ng nghÖ cã thÓ t×m ®-îc sù tµi trî b»ng c¸ch phèi hîp nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau phï hîp theo tõng giai ®o¹n cña chiÕn l-îc ®Çu t-. Mét trong nh÷ng nguån vèn ®ã chÝnh lµ TÝn dông thuª mua ( Leasing ), mµ nã th-êng ®ãng vai trß tµi trî rÊt cã ý nghÜa trong c¸c nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn. Nguån tµi trî nµy còng th-êng g¾n chÆt víi c¸c lÜnh vùc s¶n xuÊt king doanh, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp cã qui mo võa vµ nhá. Bëi ®ã lµ mét gi¶i ph¸p cÊp tÝn dông b»ng hiªn vËt ( nhµ x-ëng, m¸y mãc thiÕt bÞ…) thay thÕ cho viÖc ®i vay tõ c¸c ng©n hµng ®Ó mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ. ThÞ tr-êng tÝn dông thuª mua t¹i c¸c n-íc ®· ph¸t triÓn còng xem ®ã lµ mét bé phËn cña thÞ tr-êng vèn v× nã cã liªn quan ®Õn c¸c giao dÞch vèn trung vµ dµi h¹n. C¸c tµi s¶n ®-¬c tµi trî thuª mua th-êng cã thêi h¹n h÷u Ých trªn mét n¨m. Tuy nhiªn kh¸c víi thÞ tr-¬ng cho vay trung vµ dµi h¹n c¸c ng©n hµng ®Çu t- lu«n yªu cÇu cÇm cè, thÕ chÊp bÊt ®éng s¶n mµ kh«ng ph¶i doanh nghiÖp võa vµ nhá nµo còng cã kh¶ n¨ng ®¸p øng, ®ång thêi còng kh¸c víi thÞ tr-êng chøng kho¸n gióp c¸c doanh nghiÖp huy ®éng vèn b»ng c¸ch ph¸t hµnh cæ phiÕu, tr¸i phiÕu nh-ng chØ cã lo¹i h×nh doanh nghiÖp c«ng ty cæ phÇn míi ®-îc phÐp ph¸t hµnh. Trªn thÞ tr-êng Leasing c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh cã kh¶ n¨ng cung cÊp c¶ vèn hiÖn vËt lÉn c¸c dÞch vô kü thuËt gióp cho ng-êi thuª ®¹t ®-îc hiÖu qu¶ tõ viÖc sö dông tµi s¶n thuª mua. §èi t-îng ®-îc cÊp tÝn dông thuª mua còng cã thÓ thuéc mäi lo¹i h×nh doang nghiÖp, kÓ c¶ hé s¶n xuÊt gia ®×nh mµ kh«ng cÇn cã tµi s¶n thÕ chÊp. XÐt tõ gãc ®é doanh nghiÖp, c¸c ph-¬ng thøc tÝn dông thuª mua sÏ cho phÐp doanh nghiÖp víi t- c¸ch lµ ng-êi ®i thuª cã thÓ sö dông nhiÒu lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ cÇn thiÕt mµ kh«ng ph¶i ®Çu t- mét lÇn víi sè vèn lín, g©y ¶nh h-ëng ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c tÝn dông thuª mua còng gióp cho doanh nghiÖp kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i vay nî ng©n hµng ®Ó ®Çu tvµo c¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh, lµm gi¶m tû lÖ Nî/Vèn cña doanh nghiÖp. H¬n n÷a nÕu vay nî ng©n hµng ®Ó mau s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ th× c¸c ng©n hµng còng chØ cho vay tèi ®a kho¶ng 70% - 80% gi¸ trÞ. Ngoµi ra doanh nghiÖp còng cã thÓ th-¬ng l-îng víi c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ®Ó ¸p dông ph-¬ng thøc b¸n vµ t¸i thuª. Theo ®ã doanh nghiÖp cã thÓ b¸n mét phÇn tµi s¶n cña 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 m×nh cho c«ng ty cho thuª tµi chÝnh, ®ång thêi ký hîp ®ång thuª l¹i tµi s¶n ®ã. Nhê vËy mµ doanh nghiÖp cã thÓ thu håi mét sè vèn tiÒn tÖ ®Ó ®Çu t- vµo viÖc kh¸c mµ vÉn tiÕp tôc ®-¬c sö dông tµi s¶n, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. XÐt tõ gãc ®é ë cÊp vÜ m« cña toµn nÒn kinh tÕ, ph-¬ng thøc tÝn dông thuª mua còng lµ mét ph-¬ng thøc huy ®éng vèn n-íc ngoµi tµi trî trung dµi h¹n cho c¸c doanh nghiÖp trong n-íc. Nhu cÇu trang bÞ C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i hãa c¸c nghµnh kinh tÕ kh«ng nhÊt thiÕt chØ cã con ®-êng mêi gäi vèn FDI, ®Çu t- hîp t¸c liªn doanh. Ngoµi ra theo qui ®Þnh cña IMF ( Quü tiÒn tÖ quèc tÕ) th× c¸c kho¶n nî do thuª mua m¸y mãc thiÕt bÞ ë n-íc ngoµi kh«ng tÝnh vµo tæng sè nî n-íc ngoµi cña n-íc ®ã. Do ®ã Leasing còng sÏ cã ý nghÜa ®èi víi ViÖt Nam chóng ta ®ang trong giai ®o¹n vËn ®éng vµ tiÕp nhËn nguån vèn ODA d-íi nh÷ng ®iÒu kiªn khèng chÕ h¹n møc nî n-íc ngoµi tõ c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh quèc tÕ ®-a ra. HiÖn nay sè nî n-íc ngoµi cña ViÖt Nam ch-a ph¶i lªn tíi con sè qu¸ lín nh-ng cã thÓ nãi còng kh«ng ph¶i lµ nhá. ChÝnh tõ nh÷ng lîi Ých to lín cña tÝn dông thuª mua, mét kªnh dÉn vèn quan träng tíi c¸c doanh nghiªp, mét trong nh÷ng nh©n tè ®Èy nhanh tr×nh ®é ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®· khiÕn nã trë thµnh mét ®Ò tµi ®-îc t×m hiÓu vµ nghiªn cøu nh»m øng dông vµo n-íc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Víi ViÖt Nam trong c«ng cuéc ®Çu t- C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ th× nhu cÇu vèn ®Çu t- lµ rÊt lín. Tuy nhiªn trong thêi gian qua vèn ®Çu t- ®Ó ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ cßn bÞ h¹n chÕ bëi c¬ chÕ ®Çu t- cßn nhiÒu bÊt cËp. Nh»m kh¾c phôc thùc tr¹ng nµy viÖc ®-a ra mét c¬ chÕ ®Çu t- hîp lý lµ ®iÒu cÊp thiÕt. ChÝnh v× vËy sù ra ®êi cña mét sè c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ë ViÖt nam l¯ mét gi°i ph²p h÷u hiÖu. Mét trong sè c²c c«ng ty ®ã l¯ “C«ng ty cho thuª tµi chÝnh – Ng©n Hµng C«ng Th-¬ng ViÖt Nam “ TiÖn Ých cña nghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh mang l¹i kh«ng ph¶i lµ nhá. Nã lµ mét lèi tho¸t cho c¬n kh¸t vèn gay g¾t ®ang trãi tay c¸c doanh nghiÖp. Nhu cÇu ®Çu t- m¸y mo¸c thiÕt bÞ míi khèng ngõng t¨ng qua c¸c n¨m kh«ng chØ v× hiÖn tr¹ng cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn t¹i mµ cßn v× con sè ngµy cµng t¨ng c¸c doanh nghiÖp míi ®-îc thµnh lËp. Víi mét thÞ tr-êng ®Çu ra nh- vËy, ®¸ng ra trong thêi gian qua cho thuª tµi chÝnh cã thÓ t×m ®-îc nh÷ng c¬ héi ph¸t triÓn 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 nhÈy vät. Song nh÷ng g× ®ang diÔn ra kh«ng mang l¹i cho c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh nãi chung vµ cña Ng©n Hµng C«ng Th-¬ng nãi riªng mét thÞ tr-êng ph¸t triÓn nh- mong muèn. Tr-íc t×nh h×nh thuª vµ cho thuª hiÖn nay, ph°i khµng ®Þnh cho thuª t¯i chÝnh l¯ “ mét thÞ tr-êng ®Çy tiÒm n¨ng nh-ng ®Çu ra l¹i bÕ t¾c” Víi ®Ò t¯i “ Mét sè biÖn ph¸p nh»m ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh t¹i C«ng ty cho thuª tµi chÝnh – Ng©n hµng C«ng th-¬ng ViÖt Nam“ ®Ó tõ ®ã cã thÓ thÊy râ ®­îc vai trß cða cho thuª t¯i chÝnh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®ång thêi t×m ra ®-îc nh÷ng gi¶i ph¸p phï hîp víi ®iÒu kiÖn ViÖt nam nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty. Do ®ã chuyªn ®Ò sÏ bao gåm nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh sau ®©y: Ch-¬ng I : Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ cho thuª tµi chÝnh Ch-¬ng II : Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña C«ng ty cho thuª tµi chÝnh – Ng©n hµng C«ng th-¬ng ViÖt Nam Ch-¬ng III : Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ Tuy nhiªn ®©y lµ mét ®Ò tµi réng lín cßn nhiÒu ®iÒu míi mÎ ë n-íc ta vµ víi sù hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ néi dung cña chuyªn ®Ò kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt em mong nhËn ®-îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp cña thÇy c« ®Ó ®Ò ¸n ®-îc bæ sung vµ hoµn chØnh. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Néi dung chu¬ng I: nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ cho thuª tµi ChÝnh I. Cho thuª tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. 1.S¬ l-îc lÞch sö tæ chøc ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh trªn thÕ giíi Cho thuª tµi s¶n lµ mét c«ng cô tµi chÝnh ®· ®-îc s¸ng t¹o tõ rÊt sím trong lÞch sö v¨n minh nh©n lo¹i. Theo c¸c th- tÞch cæ, c¸c giao dÞch cho thuª tµi s¶n ®a xuÊt hiÖn tõ n¨m 2800 tr-íc CN t¹i thµnh phè cña ng-êi Sumerian cña ng-êi UR. C¸c thÇy tu gi÷ vai trß ng-êi cho thuª, ng-êi thuª lµ nh÷ng n«ng d©n tù do. Tµi s¶n ®-îc ®em ra giao dÞch th-êng lµ c«ng cô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Vµo kho¶ng n¨m 1700 tr-íc CN, vau Babilon lµ Hamnurabi ®· ban hnµh nhiÒu v¨n b¶n quan träng t¹o thµnh mét bé luËt lín, trong ®ã cã ®-a nh÷ng qui ®Þnh vÒ ho¹t ®éng cho thuª tµi s¶n. trong c¸c nÒn v¨n minh cæ ®¹i kh¸c nh- Hy L¹p, L· M· hay Ai CËp còng xuÊt hiÖn c¸c h×nh thøc cho thuª ®Ó tµi trî cho viÖc sö dông ®Êt ®ai, gia sóc, c«ng cô s¶n xuÊt. Cã thÓ nãi r»ng, rÊt nhiÒu vÊn ®Ò giao dÞch thuª mua ngµy nay gÆp ph¶i ®· ®-îc gi¶i quyÕt tõ nhiÒu thÕ kû tr-íc. Tuy nhiªn c¸c giao dÞch thuª mua thêi cæ ®¹i thuéc h×nh thøc thuª mua kiÓu truyÒn thèng (Traditional Lease). Ph-¬ng thøc giao dÞch cña h×nh thøc nµy t-¬ng tù nh- h×nh thøc thuª vËn hµnh ngÇy nay vµ trong lÞch sö hµng ngµn n¨m tån t¹i cña nã ®· kh«ng cã sù thay ®æi lín nµo vÒ tÝnh chÊt giao dÞch. §Çu thÕ kû 19, ho¹t ®éng thuª mau ®· cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ vÒ sè l-îng vµ chñng lo¹i thiÕt bÞ, tµi s¶n cho thuª. §Õn ®Çu thËp niªn 50 cña thÕ kû nµy, giao dÞch thuª mau ®· cã nh÷ng b-íc ph¸t triÓn nh¶y vät, nhÊt lµ t¹i Hoa Kú. Nguyªn nh©n cña sù ph¸t triÓn nµy lµ do ho¹t ®éng thuª mua ®· cã nh÷ng thay ®æi vÒ tÝnh chÊt cña gia dÞch. §ã lµ sù xuÊt hiªn cña nghiÖp vô chi thuª tµi chÝnh (Finace Leasing). Nã xuÊt hiÖn ®Çu tiªn ë Hoa Kú, do c«ng ty t- b¶n Unitel State Leasing Corporation s¸ng t¹o ra. Sau ®ã nghiÖp vô Leasing ph¸t triÓn sang Ch©u ¢u vµ ®· ®-îc ghi vµo luËt thuª mau cña Ph¸p, n¨m 1960 víi tªn gäi “CrÐdit Bail”. Cñng n¨m 1960 hîp ®ång thuª mau ®Çu tiªn ®· ®-îc th¶o ra ë Anh. Tõ khi xuÊt hiÖn h×nh thøc cho thuª tµi chÝnh, c¸c ho¹t ®éng giao dÞch thuª mua ®· cã nh÷ng b-íc ph¸t triÓn hÕt søc m¹nh mÏ c¶ vÒ chñng lo¹i tµi s¶n, thiÕt bÞ vµ khèi l-îng giao dÞch. Trong giao dÞch chi thuª mua ngµy nay, c¸c c«ng ty chi thuª tµi chÝnh (Leasing) cã thÓ thuª nh÷ng nhµ m¸y hoµn 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 chØnh theo ph-¬ng thøc ch×a kho¸ trao tay. §ång thêi vÒ mÆt chñng lo¹i, ho¹t ®éng thuª mau bao gåm tõ c¸c thiÕt bÞ, dông cô v¨n phßng cho tíi nh÷ng toµ nhµ lín. ChØ tÝnh riªng t¹i Hoa Kú tæng sè vèn thiÕt bÞ cho thuª n¨m 1987 -íc tÝnh lªn tíi 107,9 tû USD vµ cã tèc ®é gia t¨ng 7% mçi n¨m. Ngµy nay nghµnh thuª mua thiÕt bÞ Hoa Kú chiÕm kho¶ng 25% - 30% tæng sè tiÒn tµi trî cho c¸c giao dÞch mua b¸n thiÕt bÞ hµng n¨m. Cßn ë Anh theo c¸c sè liÖu cña HiÖp Héi TÝn Dông thuª mua thiÕt bÞ, th× n¨m 1993, thuª vËn hµnh chiÕm kho¶ng 20% vèn tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng thuª mua cña n-íc Anh, tæng gi¸ trÞ thuª mua ®¹t kho¶ng 60 tû USD. §èi víi c¸c n-íc Ch©u ¸, thuª tµi chÝnh còng ®· cã nh÷ng b-íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ b¾t ®Çu tõ thËp niªn 70 vµ kh«ng cã mét chuÈn mùc nµo ®èi víi tæ chøc ho¹t ®éng cña c«ng ty Leasing. ChØ cã 2 n-íc lµ Hµn Quèc vµ Philipin lµ cã luËt Leasing, cßn c¸c n-íc kh¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty Leasing do c¸c luËt kh¸c chi phèi nh- luËt thuÕ, luËt th-¬ng m¹i, luËt ®Çu t-…ë c¸c khu vùc kh¸c ho¹t ®éng cho thuª tµi chÝnh còng cã nh÷ng b-íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ, nhÊt lµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y lµ do nã lµ mét h×nh thøc tµi trî cã tÝnh an toµn cao, tiÖn lîi vµ cã hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c bªn tham gia. Theo c¸c sè liÖu thèng kª cho thÊy n¨m 1994 nghµnh c«ng nghiÖp cho thuª mua thÕ giíi cã gi¸ trÞ trao ®æi chiÕm kho¶ng 350 tû USD. 2. §Þnh nghÜa vÒ Leasing. §iÒu ®Çu tiªn cÇn ®-îc xem xÐt lµ thuËt ng÷ Leasing. Thùc chÊt nªn gäi ph-¬ng thøc finance leases lµ tµi trî thuª mua, tÝn dông thuª mua hay cho thuª tµi chÝnh. VÒ c¬ b°n, vÊn ®Ò ®ang ®Ò cËp ë ®©y ®­îc ’’du nhËp” tõ n­íc ngo¯i, tõ tiÕng Anh lµ finance lease (mét sè tµi liÖu gäi lµ leasing, capital lease) hay tiÕng Ph¸p lµ crÐdit-bail. ChÝnh tõ nh÷ng ch÷ tiÕng Anh :fiance lµ tµi chÝnh hay tµi trî cßn lease lµ thuª nªn c¸c nhµ dÞch thuËt ®· ®-a ra nhiÒu tªn gäi nh: Cho thuª tµi chÝnh, leasing, tµi trî thuª mua, cho thuª vèn...Trong tiÕng Ph¸p crÐdit lµ tÝn dông cßn bail cã nghÜa lµ thuª nªn cã thÓ dÞch lµ tÝn dông thuª mua Khi dÞch tõ tiÕng n-íc ngoµi th× thuËt ng÷ kh«ng cÇn b¸m s¸t tõ mµ cÇn ®¶m b¶o kh¸i qu¸t ®-îc b¶n chÊt cña sù vËt hiÖn t-îng mµ thuËt ng÷ ®ang m« t¶. 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 NÕu gäi lµ cho thuª tµi chÝnh theo c¸c v¨n b¶n chÝnh thøc qui ®Þnh th× liÖu ph¶i hiÓu tµi chÝnh ë ®©y lµ g×, ngay c¶ kh¸i niÖm vÒ tµi chÝnh còng ®-îc hiÓu theo nhiÒu c¸c kh¸c nhau. §iÒu nµy dÔ dÉn ®Õn khã kh¨n cho nh÷ng ng-êi muèn t×m hiÓu vÒ lo¹i h×nh nghiÖp vô míi nµy. MÆt kh¸c, ë ®©y ®èi t-îng c¸c c«ng ty cho thuª l¹i lµ tµi s¶n. NÕu dÞch lµ cho thuª theo ph-¬ng thøc thuª mua th× kh¸ chuÈn vÒ mÆt b¶n chÊt cña nghiÖp vô. NghÜa lµ, viÖc cho thuª tµi s¶n ®ång thêi bªn thuª cã thÓ mua l¹i tµi s¶n theo mét gi¸ ®· tho¶ thuËn nÕu bªn thuª tr¶ ®ñ tiÒn thuª vµ tu©n thñ c¸c ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång. Nh- vËy, nÕu dïng chÝnh x¸c th× nªn gäi finance lease hay leasing lµ cho thuª theo ph-¬ng thøc thuª mua hay thuª mua.(cho thuª theo ph-¬ng thøc thuª mua khi ®øng trªn gi¸c ®é bªn cho thuª, cßn thuª mua trªn gi¸c dé bªn thuª). Tuy nhiªn vÊn ®Ò thuËt ng÷ kh«ng ®ãng vai trß qu¸ quan träng mµ ë ®©y lµ cÇn hiÓu ®óng vµ chÝnh x¸c vÊn ®Ò, trong bµi sÏ tiÕp tôc sö dông thuËt ng÷ cho thuª tµi chÝnh theo nh- c¸c v¨n b¶n chÝnh thøc vµ ®ang ®-îc sö dông phæ biÕn hiÖn nay. Kh¸i niÖm cho thuª tµi chÝnh còng kh«ng ®-îc ®Þnh nghÜa chuÈn. Thuª tµi chÝnh lµ mét ph-¬ng thøc tµi trî tÝn dông trung hay dµi h¹n kh«ng thÓ huû ngang. Theo ph-¬ng thøc nµy, ng-êi cho thuª th-êng mua tµi s¶n, thiÕt bÞ mµ ng-êi thuª cÇn vµ ®· th-¬ng l-îng tõ tr-íc c¸c ®iÒu kiÖn thuª tµi s¶n ®ã víi nhµ cung cÊp hoÆc ng-êi cho thuª cung cÊp tµi s¶n cña hä cho thuª. Tuú theo qui ®Þnh cña tõng quèc gia, ®-îc coi lµ thuª tµi chÝnh khi thêi h¹n thuª th-êng chiÕm phÇn lín ®êi sèng h÷u Ých cña tµi s¶n vµ hiÖn gi¸ thuÇn cña toµn bé c¸c toµn bé c¸c kho¶n tiÒn cho thuª ph¶i ®ñ ®Ó bï ®¾p nh÷ng chi phÝ mua tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm b¾t ®Çu hîp ®ång. Mçi n-íc trªn thÕ giíi ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ cho thuª tµi chÝnh do luËt ph¸p cña n-íc ®ã chi phèi, ®Æc biÖt lµ luËt thuÕ. Theo NghÞ ®Þnh 64/CP ngµy 9/10/1995 cða ChÝnh Phð “ Quy chÕ t¹m thêi vÒ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh “ qui ®Þnh “ Cho thuª tµi chÝnh lµ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n th«ng qua viÖc cho thuª m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c¸c ®éng s¶n kh¾c. Bªn cho thuª cam kÕt mua m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ®éng s¶n theo yªu cÇu cña bªn thuª cßn bªn thuª thanh to¸n tiÒn thuª trong suèt thêi h¹n thuª ®-îc hai bªn tho¶ thuËn vµ kh«ng ®-îc huû bá hîp 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®ång tr-íc h¹n. Khi kÕt thóc thêi h¹n thuª, bªn thuª ®-îc chuyÓn quyÒn së h÷u, mua l¹i hoÆc tiÕp tôc thuª tµi s¶n ®ã theo c¸c ®iÒu kiÖn ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång thuª “. Tõ nh÷ng qui ®Þnh chung trªn ®· t¹o ra nhiÒu ph-¬ng thøc cho thuª tµi chÝnh kh¸c nhau nh-ng tÊt c¶ ®Òu cã mét qui tr×nh c¬ b¶n nh- sau ( c¸c lo¹i kh¸c còng cã thÓ coi lµ ph¸i sinh cña ph-¬ng thøc nµy ). C«ng ty cho thuª tµi chÝnh Hîp Hîp ®ång cho thuª ®ång mua b¸n Thanh to¸n Thanh to¸n tiÒn thuª Tho¶ thuËn vÒ lùa chän m¸y mãc, thiÕt bÞ Nhµ cung cÊp Bªn thuª M¸y mãc thiÕt bÞ Giao hµng, l¾p ®Æt vµ b¶o d-ìng 3. §Æc ®iÓm cña Leasing Thùc tÕ cho thÊy viÖc ®-a ra nh÷ng tiªu chuÈn nhËn d¹ng cô thÓ, râ rµng vÒ giao dÞch cho thuª tµi chÝnh lµ mét vÊn ®Ò cÇn ®-îc quan t©m. Mét hÖ thèng tiªu chuÈn chÝnh x¸c sÏ gãp phÇn. ph©n ®Þnh râ rµng giao dÞch cho thuª tµi chÝnh víi c¸c giao dÞch th-¬ng m¹i còng nh- c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh kh¸c. Tõ ®©y tr¸nh ®-îc sù trïng l¾p, m©u thuÉn cña nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt kh«ng phï hîp. ThÕ nh-ng, khi nãi ®Õn ®Æc ®iÓm cña cho thuª tµi chÝnh th× vÉn ch-a cã sù thèng nhÊt gi÷a c¸c quèc gia còng nh- c¸c tæ chøc quèc tÕ. Cã thÓ liÖt kª mét sè nhãm ®Æc ®iÓm mµ c¸c n-íc, c¸c tæ chøc ®-a ra ®Ó nhËn d¹ng cho thuª tµi chÝnh nh- sau : Thø nhÊt, theo IASC, nghiÖp vô nµo tho¶ m·n mét trong bèn ®iÒu kiÖn sau th× ®-îc xem lµ cho thuª tµi chÝnh: 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + QuyÒn së h÷u tµi s¶n ®-îc chuyÓn giao khi hîp ®ång hÕt h¹n + Hîp ®ång cã quy ®Þnh quyÒn mÆc c¶ mua. + Thêi gi¸ cña tæng c¸c kho¶n tiÒn thuª lín h¬n hoÆc b»ng gi¸ trÞ cña tµi s¶n. + HiÖn gi¸ cña c¸c kho¶n tiÒn thuª gÇn b»ng hoÆc lín h¬n gi¸ trÞ thÞ tr-êng cña tµi s¶n. Thø hai: theo HiÖp ®Þnh thèng nhÊt luËt d©n sù vÒ tÝn dông thuª mua quèc tÕ do HiÖp héi tÝn dông thuª mua quèc tÕ tho¶ thuËn th× giao dÞch thuª mua gåm nh÷ng ®Æc ®iÓm sau : + Ng-êi thuª chØ râ thiÕt bÞ vµ lùa chän nhµ cung cÊp kh«ng phô thuéc vµo nh÷ng kü n¨ng vµ ý kiÕn cña ng-êi cho thuª. + ThiÕt bÞ ®-îc ®Ò cËp trong tho¶ thuËn thuª mua do ng-êi cho thuª mua theo tho¶ thuËn gi÷a ng-êi cho thuª vµ ng-êi thuª, trong t×nh tr¹ng mµ ng-êi thuª biÕt râ nhµ cung cÊp. + Nh÷ng kho¶n tiÒn thuª ph¶i tr¶ theo tho¶ thuËn cña thuª mua ®-îc tÝnh theo ph-¬ng thøc tr¶ dÇn hay tr¶ ngay mét phÇn ®¸ng kÓ chi phÝ mua thiÕt bÞ. Thø ba: theo tiªu chuÈn cña Uû ban kÕ to¸n Hoa Kú th× giao dÞch thuª mua lµ giao dÞch tho¶ m·n nh÷ng ®iÒu kiÖn : + QuyÒn së h÷u tµi s¶n ®-îc chuyÓn giao cho ng-êi ®i thuª khi chÊm døt hîp ®ång thuª. + Hîp ®ång thuª cho phÐp ng-êi ®i thuª ®-îc quyÒn chän mua tµi s¶n thuª víi gi¸ thÊp h¬n ë mét thêi ®iÓm nµo ®ã hay ®Õn khi chÊm døt thêi h¹n thuª. + Thêi h¹n thuª ph¶i b»ng 75% hoÆc cao h¬n ®êi sèng ho¹t ®éng -íc tÝnh cña tµi s¶n thuª + Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c kho¶n thanh to¸n tiÒn thuª tèi thiÓu lµ 90% so víi gi¸ trÞ tµi s¶n thuª. Nh×n chung trong luËt cña nhiÒu quèc gia th× tuú vµo t×nh h×nh cô thÓ mµ nh÷ng nhµ lµm chÝnh s¸ch cã mét sè thay ®æi liªn quan ®Õn ®Æc ®iÓm cña tÝn dông thuª mua. Trªn c¬ së c¸c tiªu chuÈn ph©n lo¹i cña ISAC, mçi qu«c gia 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®Òu cã nh÷ng qui ®Þnh cô thÓ trong luËt thuª mua cña hä dùa trªn nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña mçi n-íc. Nh÷ng qui ®Þnh nµy cã nh÷ng kh¸c biÖt nhÊt ®Þnh, song vÒ c¬ b¶n chóng kh«ng m©u thuÉn vµ tuú theo møc ®é nh÷ng qui ®Þnh nµy cã thÓ chi tiÕt, cô thÓ h¬n. Ch¼ng h¹n nh- quyÒn chon mua tµi s¶n thuª khi kÕt thóc hîp ®ång ë Anh, NhËt, Hµn quèc, Th¸i Lan, Pakistan lµ kh«ng b¾t buéc trong khi ®ã ë c¸c quèc gia kh¸c nh- Mü, anh NhËt vµ ViÖt nam lµ b¾t buéc, nh-ng mét sè quèc gia kh¸c th× bÞ cÊm nh- Malaysia, Singapore, Ên §é. Thêi h¹n thuª tÝnh theo ®êi sèng h÷u dông cña tµi s¶n thuª th× ë Anh lµ phÇn lín, ë Mü lµ  75 % tèi ®a kh«ng qu¸ 30 n¨m, ë NhËt ®èi víi lo¹i tµi s¶n < 10 n¨m th× tèi ®a lµ 70%, cßn víi tµi s¶n >10 n¨m lµ 60% vµ kh«ng qu¸ 120%, víi Hµn Quèc tµi s¶n nhá h¬n 5 n¨m lµ 70% cßn l¹i lµ 60%, ë n-íc ta qui ®Þnh chung lµ lín h¬n 75%. HiÖn gi¸ c¸c kho¶n tiÒn thuª tèi tiÓu so víi gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n th× ë Indonexia th× lµ tr¶ ®ñ tiÒn thuª, Hµn Quèc th× kh«ng qui ®Þnh, víi ViÖt Nam vµ ®a sè c¸c n-íc th× qui ®Þnh  90%. T¹i ViÖt nam, ThÓ lÖ tÝn dông thuª mua ®· quy ®Þnh 3 tiªu chuÈn lµm c¬ së ph©n biÖt thuª mua t¹i ®iÒu 7 vµ HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n doanh nghiÖp ban hµnh theo quyÕt dÞnh sè 1025 TC/C§KT ngµy 14/12/1994 cña Bé tr-ëng bé Tµi chÝnh còng quy ®Þnh 4 tiªu chuÈn ®Ó ph©n biÖt thuª mua víi c¸c h×nh thøc thuª kh¸c. Cô thÓ nh- sau : Theo thÓ lÖ tÝn dông thuª mua, mét giao dÞch tÝn dông thuª mua ph¶i ®¸p øng Ýt nhÊt mét trong nh÷ng yªu cÇu sau : + Khi kÕt thóc thêi h¹n thuª theo hîp ®ång tÝn dông thuª mua, quyÒn së h÷u tµi s¶n thuª ®-îc chuyÓn cho bªn thuª hoÆch bªn thuª cã quyÒn ®-îc lùa chän quyÒn mua tµi s¶n thuª theo mét møc gi¸ danh nghÜa ®-îc tho¶ thuËn tõ tr-íc, thÊp h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ cña tµi s¶n vµo ngµy mua l¹i tµi s¶n hay tiÕp tôc thuª tµi s¶n ®ã. + Thêi h¹n thuª Ýt nhÊt ph¶i b»ng 60 % thêi gian cÇn thiÕt ®Ó khÊu hao tµi s¶n thuª. + Tæng sè tiÒn thuª do bªn thuª thanh to¸n cho tæ chøc tÝn dông trong thêi h¹n thuª Ýt nhÊt ph¶i t-¬ng ®-¬ng víi gi¸ trÞ thÞ tr-êng cña tµi s¶n thuª vµo thêi ®iÓm ký hîp ®ång. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 HiÖn nay, ThÓ lÖ tÝn dông thuª mua ®· ®-îc thay thÕ b»ng Quy chÕ ®-îc ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 64CP vÒ ho¹t ®éng cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh. Nh÷ng ®Æc ®iÓm trong quy chÕ nµy ®-a ra hoµn toµn trïng hîp víi quy ®Þnh cña Bé tµi chÝnh : Quy chÕ chØ ra: NghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh ph¶i tho¶ m·n mét trong 4 ®iÒu kiÖn sau: + Khi kÕt thóc thêi h¹n thuª hîp ®ång, bªn thuª ®-îc chuyÓn quyÒn së h÷u tµi s¶n thuª hoÆc tiÕp tôc thuª theo sù tho¶ thuËn cña 2 bªn + Néi dung hîp ®ång thuª cã quy ®Þnh khi kÕt thøc thêi h¹n thuª, bªn thuª ®-îc quyÒn lùa chän mua tµi s¶n thuª theo gi¸ danh nghÜa hoÆc thÊp h¬n gi¸ trÞ thùc tÕ cña tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm mua l¹i. + Thêi h¹n cho thuª mét lo¹i tµi s¶n Ýt nhÊt ph¶I b»ng 60% thêi gian cÇn thiÕt ®Ó khÊu hao tµi s¶n thuª. + Tæng sè tiÒn thuª mét lo¹i tµi s¶n quy ®inh t¹i hîp ®ång thuª, Ýt nhÊt ph¶i t-¬ng ®-¬ng víi gi¸ tµi s¶n ®ã trªn thÞ tr-êng vµo thêi ®iÓm ký hîp ®ång. Qua c¸c ®Æc ®iÓm trªn, nh×n chung tuy cã mét sè ®iÓm kh¸c nhau nh-ng ®Æc ®iÓm chung vÒ cho thuª tµi chÝnh ®Òu quan t©m ®Õn nh÷ng ®iÓm chÝnh sau :  §èi t-îng cho thuª lµ nh÷ng ®éng s¶n phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh. Nh- vËy hµng ho¸ sö dông cho tiªu dïng c¸ nh©n kh«ng ®-îc ¸p dông ë ®©y.  Ng-êi thuª cã quyÒn lùa chän tµi s¶n thuª.  Ng-êi thuª sö dông hÇu hÕt thêi gian h÷u dông cña tµi s¶n ( th-êng chiÕm 60%-70% )  Ng-êi thuª së h÷u tµi s¶n thuª trong suèt thêi h¹n thuª. PhÇn lín c¸c chi phÝ b¶o tr×, b¶o hiÓm, rñi ro thuÕ vµ c¸c lîi Ých ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh sö dông tµi s¶n ®-îc chuyÓn tõ ng-êi cho thuª sang ng-êi thuª.  Hîp ®ång cho thuª tµi chÝnh lµ mét lo¹i hîp ®ång kh«ng ®-îc huû ngang.  KÕt thóc hîp ®ång thuª bªn thuª cã quyÒn mua l¹i tµi s¶n thuª víi gi¸ t-îng tr-ng ®· ®-îc dù liÖu tr-íc trong hîp ®ång hoÆc bªn cho thuª chuyÓn 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 giao quyÒn së h÷u hay ng-êi thuª còng cã thÓ tiÕp tôc thuª tµi s¶n hay lµm ®¹i lý b¸n tµi s¶n ®ã tuú theo sù uû quyÒn cña ng-êi cho thuª. 4. Ph©n biÖt Leasing víi c¸c ho¹t ®éng kh¸c Khi nãi ®Õn ®Æc ®iÓm cña mét sù vËt hiÖn t-îng, ngoµi viÖc nªu ®-îc b¶n chÊt th× cßn ph¶i chØ ra ®-îc sù kh¸c biÖt cña sù vËt hiÖn t-îng ®ã víi c¸c sù vËt hiÖn t-îng gÇn t-¬ng ®ång kh¸c. §èi víi cho thuª tµi chÝnh th× ph¶i ph©n biÖt ®-îc c¸c ho¹t ®éng: vay vèn ng©n hµng mua s¾m trang thiÕt bÞ hay thuª vËn hµnh. a. Vay vèn Ng©n Hµng mua s¾m trang thiÕt bÞ. Cho thuª tµi chÝnh lµ mét biÖn ph¸p tµi chÝnh thay thÕ viÖc vay vèn ng©n hµng ®Ó tµi trî viÖc mua s¾m thiÕt bÞ. Tuy nhiªn gi÷a ®i thuª tµi chÝnh vµ vay vèn ng©n hµng cã nh÷ng ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau Tiªu thøc Vay vèn trung dµi h¹n cña Ng©n Hµng Thuª tµi chÝnh H×nh thøc tµi trî B»ng hiÖn vËt B»ng tiÒn §èi t-îng C¸c lo¹i ®éng s¶n §éng s¶n vµ bÊt ®éng s¶n QuyÒn së h÷u Do bªn cho thuª chiÕm gi÷ Bªn ®i vay chiÕm gi÷ cho ®Õn khi quyÒn mua cña bªn ngay tõ ®Çu thuª ®-¬c thùc hiÖn b. Thuª vËn hµnh Thuª vËn hµnh ®· cã lÞch sö rÊt l©u ®êi nªn cßn ®-îc gäi lµ tuª mua kiÓu truyÒn thèng (Traditional Lease). H×nh thøc thuª vËn hµnh cã thÓ coi lµ mét lo¹i hîp ®ång ®Ó chÊp hµnh, tµi s¶n kh«ng ®-îc ghi chÐp vµo sæ s¸ch kÕ to¸n cña ng-êi thuª mµ phÇn tiÒn tr¶ theo tho¶ thuËn ®-îc ghi nh- mäi kho¶n chi phÝ b×nh th-êng kh¸c. Trong hîp ®ång nµy kh«ng dù kiÕn chuyÓn giao quyÒn së h÷u thiÕt bÞ khi hÕt h¹n thuª. QuyÒn së h÷u tµi s¶n vµ dÞch vô Ng-êi thuª Ng-êi cho thuª Tr¶ tiÒn thuª 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Sù ph©n lo¹i gi÷a thuª vËn hµnh vµ thuª tµi chÝnh dùa trªn hai c¨n cø c¬ b¶n lµ: - Nh÷ng rñi ro vµ nh÷ng biÖn ph¸p ®¶m b¶o cho gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n thuª do bªn nµo thùc hiÖn. - QuyÒn sö dông vµ h-ëng toµn bé c¸c lîi Ých kinh tÕ do tµi s¶n thuª mang l¹i cã ®-îc chuyÓn giao cho ng-êi thuª hay kh«ng. Dùa trªn nh÷ng tiªu chuÈn nµy, uû ban Tiªu chuÈn kÕ to¸n quèc tÕ (IASC) ®· ®Ò ra 4 tiªu chuÈn lµm c¬ së chung ®Ó ph©n lo¹i vµ nhËn diÖn c¸c lo¹i hîp ®ång cho thuª tµi s¶n thuéc ph-¬ng thøc nµo * QuyÒn së h÷u tµi s¶n cã ®-îc chuyÓn giao cho ng-êi thuª khi kÕt thóc hîp ®ång kh«ng? NÕu ®ã th× ®ã lµ giao dÞch thuª tµi chÝnh, nÕu kh«ng th× lµ thuª vËn hµnh. * Trong hîp ®ång cã qui ®Þnh quyÒn chän mua tµi s¶n thuª khi kÕt thóc hîp ®ång víi gi¸ t-îng tr-ng hay kh«ng? NÕu cã lµ giao dÞch thuª tµi chÝnh, cßn kh«ng th× lµ thuª vËn hµnh. * Thêi gian cña hîp ®ång thuª cã chiÕm phÇn lín thêi gian h÷u dông cña tµi s¶n hay kh«ng? NÕu tháa m·n th× giao dÞch thuéc thuª tµi chÝnh, c¸c tr-êng hîp cßn l¹i thuéc thuª vËn hµnh. * HiÖn gi¸ thuÇn cña toµn bé c¸c kho¶n tiÒn thuª tèi thiÓu do ng-êi thuª tr¶ cã t-¬ng ®-¬ng hoÆc lãn h¬n gi¸ trÞ thÞ tr-êng cña tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm b¾t ®Çu hîp ®ång? NÕu cã lµ giao dÞch thuª tµi chÝnh vµ kh«ng lµ thuª vËn hµnh. TÊt c¶ mäi giao dÞch thuª tµi s¶n nÕu tho¶ m·n mét trong bèn tiªu chuÈn nµy ®Òu thuéc ph-¬ng diÖn thuª tµi chÝnh. Nh÷ng giao dÞch cßn l¹i thuéc thuª vËn hµnh. S¬ ®å sau tãm t¾t qui tr×nh ph©n lo¹i nµy: 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tµi s¶n QuyÒn së h÷u ®-îc chuyÓn giao khi thêi h¹n cho thuª chÊm døt. Cã KH¤NG Hîp ®ång thuª cã qui ®Þnh quyÒn chän mua theo gi¸ t-îng tr-ng Cã KH¤NG Thêi h¹n thuª chiÕm phÇn lín thêi gian h÷u dông cña tµi s¶n Cã KH¤NG Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c kho¶n tiÒn thuª tèi thiÓu lín h¬n hay t-¬ng ®-¬ng víi gi¸ trÞ tµi s¶n. Thuª vËn hµnh Cã Thuª tµi chÝnh Còng cã thÓ so s¸nh gi÷a thuª tµi chÝnh vµ thuª vËn hµnh nh- sau Stt Tiªu thøc Thuª vËn hµnh Thuª tµi chÝnh 1 QuyÒn së h÷u T¸ch biÖt quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông 2 Thêi h¹n thuª RÊt ng¾n so víi ®êi sèng Th-êng dµi h¬n mét nöa cho tíi h÷u Ých cña tµi s¶n b»ng ®êi sèng h÷u Ých cña tµi s¶n 3 QuyÒn huû §-îc quyÒn huû ngang Kh«ng ®-îc quyÒn huû ngang hîp ®ång hîp ®ång Hîp ®ång 4 Rñi ro Ng-êi cho thuª chÞu mäi rñi Ng-êi thuª chÞu mäi rñi ro thiÖt ro thiÖt h¹i h¹i 5 Chi phÝ Ng-êi cho thuª chÞu mäi Ng-êi thuª chÞu mäi chi phÝ vËn chi phÝ vËn hµnh, b¶o tr×, hµnh, b¶o tr×, b¶o hiÓm… dÞch vô, phÝ b¶o hiÓm… 6 ¦u ®·i vÒ thuÕ Ng-êi cho thuª h-ëng vµ khÊu trõ vµo tiÒn thuª 7 Båi th-êng TiÒn båi th-êng b¶o HiÓm ng-êi cho thuª h-ëng 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 8 Cung øng tµi s¶n thuª TiÒn b¸n tµi s¶n Tµi s¶n thuª th-êng do Th-êng do ng-êi thuª ®Æt hµng ng-êi cho thuª cung cÊp Giao nhËn vµ sö dông 9 Thuéc quyÒn sö dông cña NÕu lín h¬n so víi gi¸ qui ®Þnh ng-êi cho thuª Cña ng-êi cho thuª ®-îc chuyÓn Cho ng-êi cho thuª h-ëng nh- mét kho¶n hoa hång b¸n hµng hay ®-îc khÊu trõ vµo tiÒn thuª. 10 C¸c lo¹i tµi s¶n M¸y mãc dïng cho cho c¸cC¸c lo¹i bÊt ®éng s¶n, ph-¬ng tiÖn Th-êng sö dôngv¨n phßng, c«ng së, xe « t«, m¸y mãc s¶n xuÊt… Trong giao dÞch ®å ®¹c trong v¨n phßng… II. C«ng ty cho thuª tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng Môc ®Ých cña phÇn nµy tõ chøc n¨ngcña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh sÏ lµm râ môc ®Ých cña ®Ò tµi lµ xem xÐt ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty d-íi gãc ®é nµo. Mµ ë ®©y ®ã lµ vÊn ®Ò ®Çu ra vµ ®Çu vµo cña c«ng ty. §èi víi c«ng ty cho thuª tµi chÝnh th× ®ã lµ vÊn ®Ò huy ®éng vèn vµ sö dông vèn. VÊn ®Ò sö dông cña c«ng ty cã thÓ t×m hiÓu d-ãi rÊt nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau. Trong phÇn nµy sÏ t×m hiÓu ë nh÷ng lÜnh vùc ho¹t ®éng cña c«ng ty. C«ng ty cho thuª tµi chÝnh kh«ng chØ ho¹t ®éng trong lÜnh vùc cho thuª tµi chÝnh nh- mäi ng-ßi th-êng hiÓu mµ nã cßn ho¹t ®éng trong nhiÒu lÜnh vùc kh¸c. Tõ nh÷ng lý luËn chung nµy sÏ ®-îc xem xÐt ho¹t ®éng cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ®Ó tõ ®ã t×m ra nh÷ng mÆt h¹n chÕ. 1. C¸c lo¹i c«ng ty cho thuª tµi chÝnh. Tuú theo ph¸p luËt cña tõng n-íc qui ®Þnh, nªn mçi n-íc cã nh÷ng ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ c«ng ty Cho thuª tµi chÝnh. Nh-ng nh×n chung cã thÓ ®-a ra mét ®Þnh nghÜa tæng qu¸t nh- sau: C«ng ty Leasing th-êng lµ mét ®Þnh chÕ tµo chÝnh, vµ c¸c Ng©n hµng, c¸c tËp ®oµn c«ng nghiÖp cã thÓ tham gia kinh doanh nh- mét chøc n¨ng ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc nµy. Mét c¸ch tæng qu¸t C«ng ty Leasing ho¹t ®éng chñ yÕu trong lÜnh vùc cho thuª T¹i c¸c n-íc ph¸t triÓn nh×n chung c«ng ty Leasing cã thÓ chia lµm 3 lo¹i: 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368  C«ng ty cho thuª tµi chÝnh ®éc lËp ( Independent Leasing Company ): Lo¹i h×nh c«ng ty nµy th-êng ®-îc h×nh thµnh tõ c¸c chuyªn gia tµi chÝnh cã ®Çy ®ñ kiÕn thøc kinh nghiÖm chuyªn m«n trong lÜnh vùc nghiªn cøu dù ¸n, ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ tµi s¶n... C¸c c«ng ty nµy th-êng cã mét m¹ng l-íi kinh doanh rÊt réng r·i vµ cã kh¶ n¨ng söa ch÷a, c¶i tiÕn c¸c lo¹i thiÕt bÞ m¸y mãc. Do ®ã hä cã thÓ ®iÒu chuyÓn c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ ®Õn nh÷ng n¬i kh¸ch hµng cã nhu cÇu hoÆc c¶i tiÕn gia t¨ng thªm chøc n¨ng cho tµi s¶n ®Ó phï hîp víi tr×nh ®é c«ng nghÖ ®-¬ng thêi. ë nhiÒu n-íc c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ®éc lËp th-êng tËp trung cho thuª mét sè lo¹i tµi s¶n nhÊt ®Þnh hay tËp trung vµo mét sè ngµnh c«ng nghiÖp nhÊt ®Þnh ( giao th«ng, n«ng nghiÖp...)  C«ng ty cho thuª tµi chÝnh phô thuéc (Captive Leasing Company): lo¹i h×nh c«ng ty nµy th-êng lµ c¸c c«ng ty con cña c¸c tËp ®oµn c«ng nghiÖp lín. C¸c c«ng ty nµy chñ yÕu cho thuª c¸c tµi s¶n do c«ng ty mÑ s¶n xuÊt.  C«ng ty cho thuª thuéc së h÷u ng©n hµng (Bank-related Leasing Company): Lo¹i h×nh c«ng ty nµy xuÊt hiÖn muén h¬n 2 lo¹i h×nh c«ng ty cho thuª ë trªn vµ c¸ch thøc kinh doanh cña lo¹i h×nh c«ng ty nµy còng cã rÊt nhiÒu kh¸c biÖt víi c¸c lo¹i h×nh c«ng ty cho thuª kh¸c. C¸c c«ng ty cho thuª thuéc së h÷u ng©n hµng th-êng cho thuª nh÷ng tµi s¶n theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ víi kinh nghiªm tµi trî, kh¶ n¨ng nguån vèn lín... gióp cho c¸c c«ng ty nµy cã thÓ ®¸p øng phÇn lín nhu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ c¸c lo¹i tµi s¶n cã gÝa trÞ lín, thêi gian thuª kÐo dµi. tuy nhiªn ho¹t ®éng cña c«ng ty nµy còng cã nhiÒu ®iÒu bÊt lîi do thiÕu c¸c kiÕn thøc chuyªn m«n vÒ tµi s¶n cho thuª. 2. Chøc n¨ng c¬ b¶n cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh Xem xÐt b¶n chÊt cña nghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh, chóng ta sÏ thÊy c«ng ty cho thuª tµi chÝnh lµ lo¹i h×nh tæ chøc tÝn dông phi ng©n hµng mµ néi dung kinh doanh th-êng xuyªn lµ cho thuª m¸y mãc thiÕt bÞ, c¸c ®éng s¶n vµ bÊt ®éng s¶n (nÕu ®-îc ph¸p luËt cho phÐp, ë ViÖt nam th× kh«ng ). Nh×n chung, c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ®Òu cã c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n : + Huy ®éng c¸c nguån vèn trong ph¹m vi ®-îc ph¸p luËt cho phÐp. + Sö dông c¸c nguån vèn ®Ó thùc hiÖn nghiÖp vô cho thuª tµi s¶n theo ph-¬ng thøc thuª mua. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + C«ng ty cho thuª tµi chÝnh còng cã thÓ thùc hiÖn mét sè chøc n¨ng nht- vÊn, b¶o l·nh cho kh¸ch hµng vÒ nh÷ng dÞch vô cã liªn quan ®Õn nghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh vµ c¸c nghiÖp vô kh¸c nÕu ph¸p luËt cho phÐp..... Nh- vËy còng nh- mét doanh nghiÖp mµ ho¹t ®éng kinh doanh cña nã nh»m môc ®Ých tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. §Ó xem xÐt vÊn ®Ò ho¹t ®éng kinh doanh cña nã th× cÇn ph¶i xÐt ®Õn vÊn ®Ò ®Çu ra vµ ®Çu vµo mµ ë ®©y lµ vÊn ®Ò huy ®éng vèn vµ sö dông vèn. §èi víi c«ng ty cho thuª tµi chÝnh th× sö dông vèn cã tÝnh chÊt phøc t¹p h¬n, ®Ó lµm râ ®-îc vÊn ®Ò nµy viÖc ph©n tÝch thÞ tr-êng cña c«ng ty ®ãng mét vai trß quan träng bëi thÞ tr-êng ho¹t ®éng cña nã kh¸ ®a d¹ng. Nh÷ng vÊn ®Ò nµy sÏ ®-îc lµm râ ë nh÷ng phÇn d-íi ®©y. 3. Huy ®éng vèn vµ sö dông vèn cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh 3.a. Huy ®éng vèn Lùa chän vµ huy ®éng vèn phï hîp víi tõng ®iÒu kiÖn cu thÓ víi chi phÝ thÊp nhÊt lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña mét doanh nghiÖp. Mét doanh nghiÖp cã thÓ chia toµn bé nguån vèn thµnh dµi h¹n, trung h¹n vµ ng¾n h¹n. Do ®Æc ®iÓm cña nghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh lµ viÖc tµi trî tÝn dông trung, dµi h¹n nªn nguån vèn cña c«ng ty chñ yÕu còng lµ nguån trung, dµi h¹n. Chóng cã thÓ gåm c¸c nguån sau : - Vèn tù cã : Khi c«ng ty cho thuª tµi chÝnh thµnh lËp bao giê chñ së h÷u còng ph¶i ®Çu t- mét sè vèn nhÊt ®Þnh. Sè vèn nµy cã tæng gi¸ trÞ tèi thiÓu ph¶i b»ng víi vèn ph¸p ®Þnh.Tuú thuéc lo¹i h×nh së h÷u mµ vèn tù cã cña c«ng ty cã c¸c h×nh thøc kh¸c nhau. Mét bé phËn kh¸c còng rÊt quan träng thuéc vèn tù cã lµ lîi nhuËn ®Ó l¹i sau khi c«ng ty ®· ho¹t ®éng ®-îc mét thêi gian. NhiÒu quan ®iÓm cho r»ng sö dông vèn tù cã kh«ng ph¶i tèn chi phÝ. Tuy nhiªn, nÕu xÐt vÒ mÆt lý thuyÕt th× chi phÝ vèn cña vèn tù cã chÝnh lµ chi phÝ c¬ héi (kh¸i niÖm chi phÝ vèn sÏ ®-îc lµm râ trong c¸c phÇn sau.). ë ®©y, tû suÊt lîi nhuËn mµ chñ së h÷u mong muèn trªn phÇn lîi nhuËn ®Ó l¹i m×nh bá ra lµ chi phÝ cña nã hoÆc lµ tû suÊt lîi nhuËn mµ ng-êi chñ së h÷u mong ®îi kiÕm ®-îc tõ kho¶n ®Çu t- cã møc rñi ro t-¬ng ®-¬ng. - Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu (trong n-íc hoÆc n-íc ngoµi): Tr¸i phiÕu lµ tªn chung cña c¸c giÊy vay nî trung vµ dµi h¹n. Tuú theo luËt ph¸p vµ tËp qu¸n tõng n-íc c¸c c«ng tycã thÓ ph¸t hµnh trai phiÕu víi c¸c 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 kú h¹n kh¸c nhau. VÝ dô, c¸c c«ng ty Hoa Kú th-êng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu víi kú h¹n phæ biÕn lµ 5 n¨m vµ 1 n¨m. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò cÇn xem xÐt tr-íc khi ph¸t hµnh lµ lùa chän lo¹i tr¸i phiÕu nao phï hîp nhÊt víi ®iÒu kiÖn cña c«ng ty vµ t×nh h×nh cña thÞ tr-êng tµi chÝnh. Mét sè lo¹i tr¸i phiÕu th-êng ®-îc l-u hµnh nh-: Tr¸i phiÕu cã l·i suÊt cè ®Þnh vµ tr¸i phiÕu cã l·i suÊt th¶ næi. - Ph¸t hµnh cæ phiÕu : Th«ng th-êng, ng-êi ta chia cæ phiÕu thµnh hai lo¹i cæ phiÕu th-êng vµ cæ phiÕu -u tiªn. Tuy nhiªn cã thÓ kh¸i qu¸t cæ phiÕu lµ lo¹i giÊy tê cã gi¸ chøng nhËn quyÒn së h÷u ®èi víi c¸c tµi s¶n cña c«ng ty ph¸t hµnh cæ phiÕu. C«ng ty cho thuª cã thÓ ph¸t hµnh cæ phiÕu ®Ó duy tr× tû lÖ nî trªn tæng nguån vèn (gi÷ v÷ng kh¶ n¨ng thanh to¸n, cñng cè uy tÝn tµi chÝnh), hoÆc ®Ó më réng quy m«. - Vay nî tõ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c (trong n-íc hoÆc n-íc ngoµi): Khi ®i vµo ho¹t ®éng æn ®Þnh vµ x¸c lËp ®-îc vÞ thÕ trªn thÞ tr-êng, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh cã thÓ xin vay trung vµ dµi h¹n tõ c¸c tæ chøc tÝn dông trong vµ ngoµi n-íc ®Ó t×m kiÕm møc l·i suÊt thÊp. Sè nî nµy cã thÓ ®-îc thÕ chÊp b»ng quyÒn së h÷u c¸c lo¹i thiÕt bÞ ®ang tµi trî hoÆc cã sù b¶o l·nh cña c¸c chñ së h÷u c«ng ty.. Kú h¹n vay còng lµ mét vÊn ®Ò ®-îc ®Æc biÖt l-u ý ®èi víi c«ng ty. - Nguån vèn tr¶ chËm tiÒn mua thiÕt bÞ.: Do tËp trung chuyªn doanh vµo mét sè lo¹i thiÕt bÞ, m¸y mãc nhÊt ®Þnh, nªn c«ng ty cho thuª tµi chÝnh th-êng cã mèi quan hÖ víi mét vµi nhµ cung cÊp. Bëi vËy, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh cã thÓ mua tr¶ chËm mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó tµi trî cho kh¸ch hµng, sau khi nhËn tiÒn thuª sÏ chuyÓn tr¶ cho nhµ cung cÊp. §iÒu cÇn xme xÐt cÈn thËn ë ®©y còng lµ phèi hîp chÝnh x¸c kú h¹n thu tiÒn thuª vµ thêi h¹n tr¶ nî cho nhµ cung cÊp. - Thuª mua tõ c¸c c«ng ty cho thuª n-íc ngoµi.: §©y còng gÇn t-¬ng t- nh- lo¹i thuª mua b¾c cÇu. NÕu phÝ cho thuª cña mét c«ng ty cho thuª n-íc ngoµi nµo ®ã lµ rÎ t-¬ng ®èi so víi chi phÝ thuª mua trong n-íc vµ tû gi¸ hèi ®o¸i cã xu h-íng æn ®Þnh th× c«ng ty cã thÓ tiÕn hµnh thuª tµi s¶n theo nghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh råi ®em cho c¸c doanh nghiÖp trong n-íc thuª l¹i. Tr-êng hîp nµy diÔn ra theo h-íng c«ng ty cho thuª tµi chÝnh thuéc c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn thuª tµi s¶n tõ c¸c c«ng ty thuéc 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 c¸c n-íc ph¸t triÓn v× l·i suÊt nãi chung vµ phÝ cho thuª nãi riªng ë c¸c n-íc ph¸t triÓn th-êng rÎ h¬n c¸c n-íc ®ang ph¸t triÓn. - NhËn tiÒn göi tõ c«ng chóng: Mét sè n-íc cÊm c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh huy ®éng tiÒn göi tõ c«ng chóng nh-ng mét sè kh¸c th× l¹i cho phÐp nhËn tiÒn göi cã kú h¹n (¢n §é). ViÖc cho phÐp nh©n tiÒn göi cã kú h¹n xuÊt ph¸t tõ nhiÒu lý do nh-ng mét trong nh÷ng lý do c¬ b¶n lµ : nÕu kú h¹n tiÒn tiÕt kiÖm t-¬ng ®èi dµi ®ång thêi kh«ng cho phÐp rót tiÒn tr-íc h¹n th× sÏ cã rÊt Ýt rñi ro x¶y ra vµ ®©y ®-îc coi nh- biÖn ph¸p ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh khi thÞ tr-êng chøng kho¸n ch-a ph¸t triÓn. Nh- vËy, vÒ c¬ b¶n mét c«ng ty cho thuª tµi chÝnh cã thÓ huy ®éng tõ kh¸ nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau. Nãi chung, c«ng ty b¾t ®Çu ph¶i sö dông nh÷ng nguån tµi trî cã chi phÝ thÊp nhÊt, nh-ng khi ®· hÕt c¸c nguån tµi trî cã chi phÝ thÊp, c«ng ty sÏ ph¶i tr«ng chê vµo c¸c nguån nguån vèn cã chi phÝ cao h¬n. VËy chi phÝ vèn lµ g× ? Cã thÓ hiÓu kh¸i qu¸t r»ng chi phÝ cña mét lo¹i vèn cô thÓ nµo ®ã lµ chi phÝ tr¶ cho nguån vèn huy ®éng, nã ®-îc tÝnh b»ng sè lîi nhuËn cÇn ph¶i ®¹t ®-îc trªn nguån vèn huy ®éng ®Ó gi÷ kh«ng lµm thay ®æi sè lîi nhuËn dµnh cho chñ së h÷u cña c«ng ty. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò ë ®©y kh«ng ph¶i lµ t×m mét c¸c riªng rÏ c¸c nguån vèn cã chi phÝ rÎ mµ ph¶i x©y dùng ®-îc mét c¬ cÊu vèn sao cho chi phÝ trung b×nh cña vèn lµm tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ doanh nghiÖp.( Chi phÝ trung b×nh cña vèn chÝnh lµ chi phÝ b×nh qu©n gia quyÒn hay chi phÝ trung b×nh träng sè cña vèn ®Çu t-) 3.b Sö dông vèn cña c«ng ty cho thuª tµi chÝnh C«ng ty cho thuª t¯i chÝnh tuy kinh doanh trong mét “ngh¯nh hÑp”, th­êng chØ ®-îc huy ®éng vèn chñ yÕu ®Ó cho thuª tµi s¶n nh-ng d-íi nh÷ng h×nh thøc kh¸c nhau. Mçi h×nh thøc nµy l¹i t¹o ra c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng phong phó. NghiÖp vô chñ yÕu lµ cho thuª tµi chÝnh. Nãi c¸ch kh¸c, c«ng ty cam kÕt mua m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ®éng s¶n theo yªu cÇu cña bªn thuª vµ n¾m gi÷ quyÒn së h÷u ®èi víi tµi s¶n thuª. C«ng ty chuyÓn quyÒn sö dông cho bªn thuª vµ thu tiÒn thuª trong suèt thêi h¹n thuª ®· ®-îc hai bªn tho¶ thuËn. Khi 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 kÕt thóc thêi h¹n thuª, bªn thuª ®-îc chuyÓn quyÒn së h÷u, mua l¹i hoÆc tiÕp tôc thuª tµi s¶n ®ã theo c¸c ®iÒu kiÖn ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång thuª. Gièng víi ng©n hµng cµng ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao th× cµng cã nhiÒu h×nh thøc cho vay, c«ng ty cho thuª tµi chÝnh còng cã thÓ cung cÊp cho kh¸ch hµng nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau. Cô thÓ ë ®©y chÝnh lµ c¸c lo¹i cho thuª tµi chÝnh nh-: cho thuª trùc tiÕp, cho thuª ®ßn b¶y, cho thuª b¾c cÇu, cho thuª liªn kÕt, cho thuª tr¶ gãp, mua råi cho thuª l¹i... Tuy nhiªn bªn c¹nh lÜnh vùc ho¹t ®éng chñ yÕu lµ cho thuª tµi chÝnh c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh cßn ho¹t ®éng trªn mét sè lÜnh vùc kh¸c còng liªn quan ®Õn thuª mua hay còng nh»m môc ®Ých cho thuª. VÊn ®Ò nµy sÏ ®-îc ph©n tÝch râ ë phÇn d-íi ®©y. 4. C¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh Trªn thÕ giíi c«ng ty cho thuª tµi chÝnh cã ho¹t ®éng kh¸ ®a d¹ng, sau ®©y lµ mét sè thÞ tr-êng lÜnh vùc ho¹t ®éng chñ yÕu : 4. a. Cho thuª tµi chÝnh (Finance Leasing) §©y lµ thÞ tr-êng chñ yÕu cña c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh. Giao dÞch cho thuª tµi chÝnh thÓ hiÖn trªn hîp ®ång cho thuª. Th«ng th-êng c¸c c«ng ty cho thuª tµi chÝnh ¸p dông mét sè hîp ®ång c¬ b¶n sau: * Hîp ®ång cho thuª theo tho¶ thuËn 3 bªn : §a sè hîp ®ång cho thuª tµi chÝnh lµ lo¹i hîp ®ång theo tho¶ thuËn 3 bªn: bªn cho thuª, bªn thuª, bªn cung cÊp thiÕt bÞ Theo ®ã quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm mçi bªn nh- sau: - Bªn cho thuª - XÐt duyÖt tµi trî thuª tµi chÝnh chi ng-êi cã nhu cÇu thuª - X¸c nhËn c¸c chi tiÕt vµ gi¸ c¶ thiÕt bÞ tõ phÝa ng-êi thuª vµ ng-êi cung øng - So¹n th¶o hîp ®ång thuª. - So¹n th¶o hîp ®ång mua tµi s¶n cho thuª víi nhµ cung øng - §øng tªn së h÷u hîp ph¸p. - Bªn thuª - Lùa chän thiÕt bÞ cÇn thiÕt vµ chän nhµ cung øng, th-ong l-îng c¸c ®iÒu kho¶n b¶o hµnh, th-¬ng l-îng c¸ch thøc b¶o d-ìng, th-¬ng l-îng vÒ c¸c chi tiÕt giao nhËn ( nh- vËn chuyÓn, hoµn thµnh thñ tôc h¶i quan, cÊp giÊy 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan